23224	MAT 1:11	kɨni Josaea in rɨm Jehoeakin mɨne piauni mɨnə, kɨni kwasɨg ikɨn, nəmə Babilonia kɨmnhavən apa Isrel, mhavəh-si ta nəmə Isrel tuk tanə atuatuk kapəriə, mhapɨk əriə mhavən apa Babilonia.
23225	MAT 1:12	Kɨni in e nhag rɨp Yesu mɨnə, rɨrikakun ye nɨpɨg yame kwənərəus mɨnə kape Isrel kɨmnɨsarə Babilonia. Jehoeakin in rɨm Sealtiel, kɨni Sealtiel in rɨp Serubabel,
23230	MAT 1:17	Ror məkneikɨn mə rɨrikakun ye Ebraham mamuə meriaji-pə King Deved, kaha hah mɨnə kape Yesu, kɨmɨrai nhagriə, iriə fotin. Kɨni rɨrikakun ye King Deved, muə meriaji-pə kwənərəus kape Isrel kɨmnɨsarə Babilonia, nhagriə e, iriə m-fam fotin. Kɨni rɨrikakun mɨn ye kwənərəus kape Isrel kɨmnɨsarə Babilonia, meriaji-pə Kristo yame Kughen rɨmɨni mə tukrher-pə kɨn, nhagriə e, iriə m-fam fotin.
23231	MAT 1:18	In e nəvsaoyen kɨn narhayen kape Yesu Kristo. Nɨsɨn Yesu, nhagɨn e Meri. Kɨmɨrpen-ta mə tukrəri-pən kwən kɨrik, nhagɨn e Josef. Mərɨg kɨrɨpəh hanə nɨwarə-kwisien, kɨni Josef rɨpəh napɨr-pənien tukun, mərɨg Nanmɨn kape Kughen rɨmnor Meri ror tɨpɨn. Kɨni narmamə kwəsəm mə Meri rɨnor tɨpɨn.
23233	MAT 1:20	Mərɨg nɨpɨg rɨkin rɨmoh mə tukror məknakɨn, kɨni rəmrərhav, məm agelo kɨrik kape Kughen Yermaru rɨmauə tukun mɨmə, “Josef, mɨkɨp Deved. Takpəh nɨgɨnien tuk nɨkɨrien Meri, meinai kwajikovə yame ramarə iran, in rɨmasɨ-pən əmə tuk Nanmɨn kape Kughen.
23236	MAT 1:23	“Piakəskəh kɨrik yame yerman rɨpəh hanə nɨvənien tukun, tukror tɨpɨn. Kɨni mɨrəh tɨni kɨrik yerman, Kɨni tukhen-pən nhagɨn kɨmə Emanuel.” (Nɨpran e ramni mɨmə, “Kughen ramarə kɨtawə min.”)
23237	MAT 1:24	Josef rɨmnəm-ta nəmrərhavyen a, kɨni məri-pən nəgkiarien yame agelo kape Kughen Yermaru rɨmɨni, kɨni mɨvən, mɨkɨr Meri rəmhen kɨn kafan piraovɨn, mɨravən iman yerkwanu.
23240	MAT 2:2	“?Kwajikovə a In hiə, yame rɨmnarha-pə? In king kape nəmə Isrel. Kafan kəmhau rɨmnhaktə, yaksəm apa fiak; kɨni yakamhauə mə jakhavəh-si haktə In.”
23246	MAT 2:8	Kɨni in rɨmɨni-pən tuk əriə mɨmə, “Havən Betlehem, mɨsarha-kɨn huvə kwajikovə a. Kɨni tukmə naksəm, nakhani-əsah-pə iran, pəh yo mɨn yakvən mɨvəh-si haktə In.”
23247	MAT 2:9	Mərɨg nɨpɨg kɨmɨsərɨg nəgkiarien a, khatərhav, mhavən, mɨsəm mɨn kəmhau kupan yame kɨmɨsəm apa fiak, rɨkiriə ragien pɨk. Kɨni kəmhau a rɨkɨr əriə mɨvən mimhen atuatuk a kwajikovə raməmɨr ikɨn.
23249	MAT 2:11	Kɨni khavən a imə, masəm kwajikovə a iriu nɨsɨni Meri. Kɨni mɨsənɨmkur ye nɨmrɨ Yesu mhavəh-si haktə In. Mhavəhsi-ərhav narɨmnar kapəriə yame nɨmrɨn rhaktə pɨk, mhavəh-si pən gol kɨmin, mɨne nɨmar nar kɨrik mɨn yame nəmiovɨn rhuvə, kamni kɨmə frangkinsens, mɨne pomad yame nəmiovɨn rhuvə, kamni kɨmə mir.
23250	MAT 2:12	Kɨni kwasɨg ikɨn, kɨmɨsəmrərhav mɨsəm Kughen ramor kwirɨg kɨmi əriə mɨmə, “Takhapəh nharerɨg-pənien tuk King Herod, mhakurao-pən ye swatuk pɨsɨn, mharerɨg-pən iməmiə ikɨn.”
23251	MAT 2:13	Kɨni kwənhatərhav-ta, məkneikɨn Josef rɨmnamrərhav məm agelo kɨrik kape Kughen Yermaru rɨmatərhav-pə tukun mɨmə, “!Ǝrer aihuaa! Mɨrəh kwajikovə e iriu nɨsɨni mɨrhap mɨrhuvɨn apa Ijip. Kɨni mɨrharə aikɨn mɨrheriaji Yo əmə jakni-pre tuk ik mə takrherɨg-pə mɨn. Meinai pəh nien mə tuk tu, King Herod tukruə marha kɨn kwajikovə e mə tukrhopni.”
23252	MAT 2:14	Ror pən, yenpɨg, Josef rarar, mɨrəh kwajikovə irisɨr nɨsɨni mɨrhap mɨrhuvɨn Ijip.
23254	MAT 2:16	Kɨni ye nɨpɨg King Herod ruɨrkun mə narmamə yamə mɨne kamhavəh nɨrkunien huvə tuk nəmien nɨmtətien ye kəmhau mɨnə kwənhakurao ye nərɨgien kafan, məkneikɨn niemha rhai pɨk. Kɨni mher-pən kɨn kafan mobael mɨnə mə tukhavən Betlehem mɨne ikɨn mɨnə fam ipakə tukun masarha kɨn kwajikovə narman yamə mɨne kapəriə newk rɨpəh napitayen kɨraru, mə tukshopni-hopni fam əriə. In rɨmɨrpen newk kɨraru meinai rɨkin raməsɨk mə ye nɨpɨg atuatuk a in a nəmə mɨnə a kɨmɨsəm kəmhau iran.
23256	MAT 2:18	“Narmamə ipakə tuk Betlehem kɨmɨsərɨg piraovɨn kɨrik ramasək pɨk, meinai ramərɨg raha pɨk. Piraovɨn a in Rejel. In ramasək tuk kafan kwajikovə mɨnə. Rɨpəh nɨpəhyen mə narmamə tuksəgkiar huvə kɨmin, meinai kafan kwajikovə narman mɨnə kwənhamhə fam.”
23257	MAT 2:19	Mərɨg nɨpɨg Josef mɨne Meri mɨne kwajikovə kɨrharə apa Ijip, King Herod rɨmhə. Kɨni Josef rɨmnamrərhav məm agelo kɨrik kape Kughen Yermaru rɨni-pən tukun
23258	MAT 2:20	mɨmə, “Josef. Hekɨmter. Mɨrəh kwajikovə e mɨne nɨsɨni, mɨrherɨg-pən ye tanə Isrel, meinai narmamə yamə mɨnə khamə tukshopni kwajikovə a, iriə kwənhamhə ta.”
23259	MAT 2:21	Ror pən, Josef rarar, mɨrəh kwajikovə a mɨne nɨsɨni, mɨrherɨg-pən mɨn ye tanə a Isrel.
23260	MAT 2:22	Mərɨg nɨpɨg Josef rɨmnərɨg mə kwən a Akeleas rɨmɨvəh tamhek rɨmni King Herod, mamarmaru ye Judia, kɨni in rɨgɨn mɨn kɨn nɨrerɨg-pənien tanə a Judia. Kɨni maməmrərhav məm Kughen rɨmnor kwirɨg kɨmin mɨmə tukrɨpəh nɨvənien Judia. Kɨni rɨmatərhav mɨvən ikɨ pɨsɨn ye provins a Galili,
23262	MAT 3:1	Newk mɨnə tɨksɨn ruauə muavən ta, kɨni Jon Baptaes rɨtərhav-pə, maməvsao-ərhav kɨn Nəgkiarien kape Kughen apa ye tɨpəvsɨk apa Judia,
23264	MAT 3:3	Jon Baptaes e, in yermamə yame Aesea, profet kupan kape Kughen, rɨmɨni-ta mɨmə, “Kwən kɨrik ramokrapomh ye tɨpəvsɨk mamni mɨmə, ‘Kɨmiə, taksor əpnəpeinə tuk Yermaru, kɨni mɨsor kafan swatuk ratuatuk.’”
23268	MAT 3:7	Mərɨg nɨpɨg Jon rɨmnəm mə narmamə ye khwen mir e Farisi mɨne Sadusi khapsaah kɨmnhauə mə in tukror baptaes irəriə, kɨni rɨni-pən tuk əriə mɨmə, “!Ah! !Kɨmiə naksahas rəmhen əmə kɨn snek yamə mɨne kasərhkwopah! Pəh nien mə tuktu, Kughen ror niemhaa mɨvəhsi-pən narpɨnien kɨmi narmamə. ?Mərɨg, pa ramni mə to kɨmiə nakharkun nɨsaptayen kɨn?
23269	MAT 3:8	Sor narɨmnar tɨksɨn yamə rhuvə mə tuksəm mə nakwəsəpəh əfrakɨs norien has mɨnə kɨni mhavən tuk Kughen.
23270	MAT 3:9	Nəfrakɨsien mə kɨmiə kwənərəus kape Ebraham, mərɨg rɨkimiə tukrɨpəh nəsɨkien mə Kughen tukraməkeikei mɨvəh mɨragh əmiə mhawor kɨmiə kwənərəus kape Ebraham. !Nɨkam, in nar apnapɨg əmə! Yakamni-pre tuk əmiə mə Kughen rɨrkun nor-mɨn-ien kapier apnapɨg ruə rəmhen kɨn kwənərəus kape Ebraham.
23271	MAT 3:10	Kɨni taktəkun ai, Kughen rɨnərer matuk ta mə tukrərəru nuknei nai. Kɨni tukmə nai kɨrik rɨpəh nɨkuəyen kɨn kwənkwan yame rhuvə, In tukrərəru marakikɨn-pən ye nap.
23272	MAT 3:11	“Yo yakamor baptaes irəmiə kɨn nu yame ramhajoun mə nakwəsarar ye nərɨgien kapəmiə tuk təvhagə has. Mərɨg yermamə kɨrik tukruə kwasɨg irak, yame kafan nəsanɨnien mɨne nehuəyen rapita yo. Kɨni yo ye tanə əgkəp; yakpəh nəmhenien mə to yakrap kafan sandel. Kɨni In tukror baptaes irəmiə ye Nanmɨn kape Kughen mɨne nap.
23273	MAT 3:12	In ramərer matuk tuk nəmien norien kape narmamə maməwhai əriə, nəmə huvə mɨnə mɨne nəmə has mɨnə. Rəmhen əmə kɨn yame yeməsim kɨrik ravəh safel tuk nəspir-tayen tɨki kwənkwai wit mə tukrɨpɨk nɨmitɨn yame rhuvə. Narmamə yamə mɨne khahuvə kɨsəmhen kɨn nɨmit wit yame rɨpɨk əriə mamvən yerkwanu; mərɨg narmamə has kɨsəmhen kɨn tɨki kwənkwai wit, yame ramarakikɨn-pən əriə ye nap ehuə yame ramuək rerɨn.”
23275	MAT 3:14	Mərɨg Jon rɨmɨni-əhu skai In mɨni-pən tukun mɨmə, “Ratuatuk mə Ik takor baptaes irak. ?Rhawor nakamuə mə jakor baptaes iram?”
23277	MAT 3:16	Kɨni mor baptaes ye Yesu. Kɨni nɨpɨg Yesu rɨmneiwaiyu mhekɨmter mɨn ye tame nu, məkneikɨn napuə rəkwaag, kɨni rəm Nanmɨn kape Kughen reiwaiyu-pə rəmhen kɨn mak ye tanə, maməkwətə-pən iran.
23282	MAT 4:4	Mərɨg Yesu rhorpɨn nəgkiarien mɨmə, “Nɨkam. Kɨmɨrai ye Nəkwəkwə kape Kughen kɨmə, ‘Narmamə to khapəh nhamragh-əmə-yen ye nəvɨgɨnien. Mərɨg kamhamragh mɨn ye nəgkiarien mɨnə fam yame ramsɨ-pən tuk Kughen.’”
23284	MAT 4:6	Kɨni mɨni-pən tukun mɨmə, “Tukmə Ik ji Kughen əfrakɨs, iv-ərhav-ru ikɨn e, meinai kɨmɨrai ye Nəkwəkwə kape Kughen kɨmə, “‘In tukrher-pə kɨn agelo mɨnə kafan khauə masarha huvə tuk Ik. Tukharaptərəkɨn Ik kɨn kwermɨriə mə takpəh nowhan-pənien nɨhum ye kapier kɨrik.’”
23285	MAT 4:7	Mərɨg Yesu rhorpɨn kafan nəgkiarien mɨmə, “Nɨkam. Nəkwəkwə kape Kughen ramni mɨn mɨmə, ‘Takhapəh nɨsəm-əsaahyen kapəmiə Kughen Yermaru mə ramarha huvə əfrakɨs tuk əmiə uə nɨkam.’”
23286	MAT 4:8	Məkneikɨn Setan rɨkɨr Yesu mɨvən apa ye tukwas apomh kɨrik, kɨni mhajoun In kɨn kantri mɨnə fam ye tokrei tanə, mɨne nehuəyen kapəriə,
23290	MAT 4:12	Kɨni ye nɨpɨg a, kɨmnharaptərəkɨn Jon Baptaes, kɨrəhsi-pən ye kalabus. Kɨni nɨpɨg Yesu rɨmnərɨg nəvsaoyen kɨn, kɨni mɨvən apa yerkwanu kɨrik ye provins Galili, nhagɨn e Nasaret. Mamarə apaikɨn, mɨtərhav, mɨvən apa taon kɨrik e Kapaneam, ipakə tuk lugun e Galili, mamarə apaikɨn. Kwənmhaan a in kwənmhaan kape kwənərəus mir kape Isrel e Sebulun mɨne Naftali.
23293	MAT 4:15	“Kwənmhaan kape nəmə Sebulun mɨne Naftali, kawərer ye swatuk ramvən apa ye lugun ehuə e Galili, ye nɨkar tanə pən ye nu e Jodan. In e provins e Galili - ime narmamə yamə mɨne pəh nien mə kwənərəus kape nəmə Isrel.
23296	MAT 4:18	Yesu raməriwək ye nɨkar lugun ehuə e Galili kɨni məm kwərə mir kɨraru. Iriu piauni. Andru mɨne Saemon (yame nhagɨn mɨn kɨrik e Pita). Iriu kwarukɨn net apa ye lugun, meinai iriu yermamə mir kape nɨviyen kəmam.
23297	MAT 4:19	Kɨni Yesu rɨni-pən tuk əriu mɨmə, “Rauə mɨrakwasɨg kɨn Yo, mɨrauə kafak yermamə mir. Yo jakor əmiru nakrauə yermamə mir kape nɨviyen narmamə.”
23298	MAT 4:20	Məkneikɨn, iriu kɨmɨwəpəh kapəriu net mɨrakwasɨg kɨn in.
23299	MAT 4:21	Kɨni Yesu rəriwək kəskəh mɨn, məm kwərə mir kɨraru mɨn, iriu piauni. Nhagriu e Jemes mɨne Jon, ji Sebedi mir. Kawkwətə ye nəkwai bot irisɨr rɨmriu, marhajir əsɨgɨn kapərisɨr net. Kɨni Yesu rɨmnokrən kɨn əriu mə tukrauə,
23300	MAT 4:22	məkneikɨn kwərer, mwəpəh bot, mɨne rɨmriu, kɨni mɨrakwasɨg kɨn.
23301	MAT 4:23	Kɨni Yesu raməriwək ikɨn mɨnə ye provins e Galili, mamhajoun narmamə ye nəkwai nimə kape nofugɨnien kape nəmə Isrel, maməvsao-ərhav kɨn nəvsaoyen huvə kape narmaruyen kape Kughen, kɨni mamor huvə narmamə yamə mɨne kamhamhə ye nəmhəyen pɨsɨn pɨsɨn.
23303	MAT 4:25	Kɨni nəmə Galili khapsaah, mɨne nəmə Dikapolis, mɨne nəmə Jerusalem, mɨne nəmə Judia, mɨne nəmə ikɨn mɨnə apa nɨkarɨn pən apa ye nu e Jodan khapsaah kɨmnhakwasɨg kɨn In.
23304	MAT 5:1	Nɨpɨg Yesu rɨmnəm nukwhao ehuə yame ramkwasɨg kɨn, kɨni In rhaktə fiak ye tukwas kɨrik, kɨni məkwətə. Kɨni kafan narmamə mɨnə khakwasɨg kɨn.
23316	MAT 5:13	Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Kɨmiə naksəmhen kɨn nɨgər kape narmamə m-fam ye tokrei tanə. Kɨni mərɨg tukmə nɨgar rəhiu pɨk, ?tukhawor kor rhekɨn mɨn? Rɨpəh nəmhenien tuk nar kɨrik. Tukarakikɨn əmə.
23317	MAT 5:14	“Kɨmiə naksəmhen kɨn laet kape narmamə m-fam ye tokrei tanə. Keinein nerkwaigien kɨn taon yame kɨmɨvhirəkɨn yerpɨrɨg ye tukwas.
23319	MAT 5:16	Kɨni ye norien kɨrikianə əmə mɨn, sor laet rəsiə ye nɨmraghien kapəmiə pəh narmamə tuksəm wok huvə yamə mɨne nakasor, kɨni mhavəhsi-haktə nhag Rɨmɨmiə Kughen yame ramarə ye rao ye neai.”
23321	MAT 5:18	!Nəfrah! Yakamni-pre tuk əmiə mɨmə nɨpɨg tokrei tanə mɨne neiai kwarə, kɨni Loa, in mɨn tukramarə. To nar kɨrik rɨpəh nɨrkəkien iran. Nar apnapɨg in leta kwakwə əmə, kɨni Loa tukrərer mor wok meriaji-pən nəgkiarien mɨnə fam kape Loa tukhauə mɨsor nəfrakɨsien kɨn.
23324	MAT 5:21	Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Kɨmiə nakwəsərɨg ta nəgkiarien yame nəmhajoun kɨmnhani-pən tuk rɨpmiə mɨnə, mhamə, ‘Takhapəh nɨshopniyen yermamə’ kɨni, ‘yermamə yame ramhopni yermamə, in tukraməkeikei mərer ye nɨmrɨ mɨrh mɨvəh narpɨnien.’
23325	MAT 5:22	Mərɨg Yo yakamni-pre tuk əmiə mə, tukmə yermamə kɨrik, niemha rhai in tuk nar kɨrik yame piauni rɨmnor, ratuatuk mə kwən a yame niemha ramhai in tukrərer ye nɨmrɨ mɨrh mɨvəh narpɨnien. Kɨni tukmə yermamə kɨrik rɨmnhek piauni, ratuatuk mə in tukrərer ye nɨmrɨ kaonsel. Kɨni tukmə yermamə kɨrik raməko-pən yarmhə kɨmi in kɨrik, ratuatuk mə yermamə yame rɨmɨni nəgkiarien a tukrɨvən ye nap ehuə.
23327	MAT 5:24	pəh pi pom kafam nɨvəhsi-pənien, kɨni mɨvən məm piam mwərəhu huvə nətərɨgien kapəmiru, mɨrəpəh nɨworien tɨkmɨr, mɨwor kɨrikianə, kɨni ai, mɨpivən mɨpivəhsi-pən nar kɨrik kɨmi Kughen ye tebol.
23328	MAT 5:25	“Tukmə yermamə kɨrik rɨmə tukrərɨp ik ye nɨmrɨ mɨrh, kɨni tukmə nakramə takwəriwək kwis mɨravən ye nɨmrɨ mɨrh, rhuvə mə takaməkeikei məkupən mərəhu nəmərinuyen tuk əmiru mɨnə, tamə rəukəkin ik mɨvən ye nɨmrɨ mɨrh. Kɨni yamehuə kape kot reighan-pən kɨn ik ye kwermɨ polis. Kɨni polis rɨrəh ik mɨvən mətapɨg əsɨgɨn ik ye kalabus.