Wildebeest analysis examples for:   otm-otmNT   í    February 11, 2023 at 19:21    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23215  MAT 1:2  Nu ra Abraham bim 'bʉ a n'da rá ts'ʉnt'ʉ ngue ra Isaac. Nu ra Isaac xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Jacob a. Nɛ nu ra Jacob xø bim 'bʉh yʉ́ ts'ʉnt'ʉ. Nu'a n'da ra Judá a nɛ'ʉ yʉ́n 'yohʉ. Nɛ gue'ʉ bi xąndgahe ʉ dyʉ ją'i israelgähe, dyʉ judíohe.
23218  MAT 1:5  Nu ra Salmón xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Booz a. Nɛ nu ra Booz, rá mbe a ra Rahab. Nɛ nu ra Booz xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Obed a. Nɛ nu rá mbe ra Obed, ra Rut a. Nɛ nu ra Obed xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Isaí a.
23219  MAT 1:6  Nɛ nu ra Isaí xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra David a. Nɛ nu ra David gue'a bin ts'ʉt'abi a. Nɛ nu ra David xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Salomón a. Nɛ nu rá mbe ra Salomón, gue'a xí du rá ndø rá thuhu Urías.
23220  MAT 1:7  Nɛ nu ra Salomón xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Roboam a. Nɛ nu ra Roboam xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Abías a. Nɛ nu ra Abías xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Asa a.
23221  MAT 1:8  Nɛ nu ra Asa xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Josafat a. Nɛ nu ra Josafat xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Joram a. Nɛ nu ra Joram xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Uzías a.
23222  MAT 1:9  Nɛ nu ra Uzías xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Jotam a. Nɛ nu ra Jotam xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Acaz a. Nɛ nu ra Acaz, xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Ezequías a.
23223  MAT 1:10  Nɛ nu ra Ezequías xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Manasés a. Nɛ nu ra Manasés, xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Amón a. Nɛ nu ra Amón, xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Josías a.
23224  MAT 1:11  Nɛ nu ra Josías, xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ ra Jeconías a, nɛ'ʉ yʉ́n 'yohʉ. Nɛ gue'ʉ yʉ pa bi ts'ix ʉ ma mi israelhe dyʉ judíohe bʉ ja ra häi Babilonia. Bi zix yʉ́n sʉihʉ.
23225  MAT 1:12  Nɛ nubʉya nu ra Jeconías bin xąnd bʉ ra häi Babilonia a, nɛ'a rá ts'ʉnt'ʉ ngue ra Salatiel. Nu ra Salatiel xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra Zorobabel a.
23229  MAT 1:16  Nɛ nu ra Jacob xø bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ, ra José a. Gue'a rá ndø ra María a. Nɛ gue'a rá mbe ra Jesús a, ngue ra Cristo a bʉya, rá thahni Oją.
23231  MAT 1:18  Nɛ nu'bʉ mim 'bʉh ra Jesucristo, nu'a rá mbe ngue ra María bi 'yän'na ra José, nɛ ya in nde din thąt'ui, pɛ nu'bʉ hin ním 'bʉhmi, ya bi hnu ngue in hąt'ʉhni ra María, pɛgue bi nɛqui zɛhɛ rá t'ʉhni nangue rá Hogandąhi Oją.
23232  MAT 1:19  Nɛ nu ra José bʉya bi bɛ̨ni hanja bin hąt'ʉhni a ra María. Pɛgue ra hocją'i a ra José nɛ him mi nde di yąp'a ra María bʉ 'bʉh ra zɛ'mi pɛgue bi bɛ̨ni da hyɛtho.
23234  MAT 1:21  Nɛ dim 'bʉ a n'da rá ts'ʉnt'ʉ ra María, gui xip rá thuhu ra Jesús. Nu'a ra Jesús nam bøni ngue da yąni gätho yʉ́ mijudíohʉ, yʉ israel, nangue yʉ́ ts'oqui ʉ, bi 'yɛ̨mp'a rám 'bɛhni Oją a ra José 'bʉ min ąha.
23235  MAT 1:22  Nguetho maya'bʉ thoho bi zän Oją a ra María 'bʉ mi man'a ra pøngahyą ngue bi 'yɛ̨na:
23236  MAT 1:23  N'da ra hmute ngue hin jąm'bʉ n'dandį bi zo a n'da ran 'yohʉ, nɛ din hąt'ʉhni. Nɛ nu'a rá t'ʉhni dim 'bʉi da t'ɛ̨mbi ra Emanuel, bi 'yɛ̨n'a ra pøngahyą maya'bʉ. Nɛ nu'a ra Emanuel in nde da ma: “Dí 'bʉhmbʉ Oją.”
23237  MAT 1:24  Janangue'a nu'bʉ mi hyax bʉya a ra José, bi 'yøt'e 'bɛ'a bi xi a rám 'bɛhni Oją, nɛ 'bex bi zin'a ra María.
23238  MAT 1:25  Pɛ him 'bexque njuąntho bim 'bʉhmi, ja gue'bʉ bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ ra María. Nɛ nu ra José bʉya bi xih rá thuhu ra Jesús a ra t'ʉhni bim 'bʉi.
23239  MAT 2:1  Nɛ nu ra Jesús bám 'bʉpʉ ra hnini Belén guepʉ ra häi Judea. Nɛ min ts'ʉt'abi bʉ ja a ra xɛqui a ra Herodes, nɛ mí ząm bʉ ra dąhnini Jerusalén. Nɛ bi zøm bʉ Jerusalén 'da yʉn 'yohʉ ngue yʉ́ 'bɛfi mí hand yʉ sø. Nɛ nu'ʉ bí nɛxpʉ mbɛ ní bøx ra hyadi ʉ.
23240  MAT 2:2  Nɛ nu'bʉ mi zøm bʉ Jerusalén bi 'yän'dʉ 'bʉpʉ: ―Hapʉ i 'bʉcua a rá hmuts'ʉt'abi yʉ judío ja bim 'bʉi, bi 'yɛ̨n'ʉ. Nguetho dán nuhe n'da ra sø njąm'bʉ dá nuhe n'dandį. Nɛ gue'a ra hmɛpya bi 'yurcahe ngue ya bim 'bʉi, nɛ bá ɛ̨hmbe ya ga thąndehe a, bi 'yɛ̨n'ʉ bi nu ra sø.
23242  MAT 2:4  Nɛ nu'a ra ts'ʉt'abi Herodes bʉya bi zon'dʉ yʉ hmumbäją nɛ'ʉ yʉ xänbate niją, bi 'yänni hapʉ im man yʉ́ søcuą yʉ pøngahyą dim 'bʉ a rá hmuts'ʉt'abi yʉ judío, ngue ra Cristo.
23246  MAT 2:8  Nɛ nu'bʉ mi xifi, nu ra Herodes bʉya bi 'yɛ̨mp'ʉ bi nu ra sø: ―Ní mbähä bʉ Belén, gui hyomhbʉ hapʉ bim 'bʉ a ra 'uɛre, nɛ nu'bʉ gá tįmhbʉ hapʉ i 'bʉi, gua ɛ̨hmbʉ gui xijʉ, nɛcä ga mba ga thąnde a, bi t'ɛ̨mp'ʉ bi nu ra sø. Pɛ hinga gue'a mim bɛ̨n a.
23247  MAT 2:9  Nɛ nu'ʉ yʉn 'yohʉ bʉya bi mba da hyoni hapʉ bim 'bʉ a ra 'uɛre, nɛ xø bi nɛqui mahøn'a a ra sø xpí nu bʉ yʉ́ häi. Nɛ i 'bɛt'o a. Nɛ nu'bʉ mi zøm bʉ Belén, bin säya a ra sø bʉ din 'yɛ̨'t'ui a ra ngu nubʉ mí 'bʉ a ra 'uɛre.
23248  MAT 2:10  Nɛ nu'ʉ yʉn 'yohʉ 'bʉ mí nu bin säya a ra sø, bin johya yʉ́ mbʉi bʉya.
23249  MAT 2:11  Nɛ bi yʉt'ambo, bi nu a ra 'uɛre nɛ ra María rá mbe. Nɛ bin dąnyahmu, bi dąnde a ra 'uɛre. Nɛ 'bexque bi xo't' yʉ́ 'bɛni bá tu, nɛ bi un yʉn t'unni a ra 'uɛre ngue ɛ̨mmɛ xʉn ngu di muui. Bi unna n'da ra oro, nɛ rá ndɛga ra za bi unni, nɛ n'da ra 'yɛ̨thi yʉman'u.
23250  MAT 2:12  Nɛ nu'bʉ min ą ʉ yʉn 'yohʉ ngue bi nu ra sø, Oją bi 'yut'a n'da ra t'į ngue nu'bʉ bi mbengui hin dí mba bʉ bí 'bʉh ra Herodes. Janangue'a n'danni n'da ra 'yu bi hyąx 'bʉ mi mbeng bʉ yʉ́ häi bʉya.
23251  MAT 2:13  Nɛ nu'bʉ mí mba ʉ yʉn 'yohʉ bʉya, n'da rám 'bɛhni Oją bi xi a ra José 'bʉ min ąha: ―Dami ndants'i. Dami six'a ra 'uɛre nɛ a rá mbe. Gui' dahmbʉ, ni mbähä bʉ ra häi Egipto nɛ gam 'bʉhmbʉ bʉ 'da yʉ pa. Nɛ him 'bex gua pengüi, jague'bʉ dá xi'aui gua pengüi. Nguetho nu ra Herodes da hyon'a ra 'uɛre, nɛ nu'bʉ da dįni da hyo, bi 'yɛ̨mp'a rám 'bɛhni Oją a ra José.
23252  MAT 2:14  Nɛ 'bex bi ndanc'a ra José a ra xui a. Bi zix a ra María nɛ rá t'ʉhni, nɛ bi mba bʉ ra häi Egipto. Him bi dø'mi 'bɛ da hyats'i.
23254  MAT 2:16  Nɛ nu ra Herodes ɛ̨mmɛ bin cuɛ ngue ya bi thät'i, nguetho nu'ʉ yʉn 'yohʉ bi nu ra sø hin í mbeng bʉ 'bʉ mi dįn'a ra t'ʉhni. Janangue'a bi mbɛn'ndʉ yʉ́ dofʉi ngue da hyo yʉ 'uɛre bʉ Belén nɛ yʉ hnini i hänbʉ. Nɛ gätho ʉ yʉ t'ʉhni hinga na pɛ'ts'a nyojɛya gätho bi hyo. Nguetho bi man ʉ yʉn 'yohʉ, ya mbɛ má nyojɛya ya bi nɛqui a ra sø.
23255  MAT 2:17  Nɛ nu'a bin ja, maya'bʉ thoho bi man a ra pøngahyą ra Jeremías ngue ngubʉ din ja 'bʉ mi 'yɛ̨na:
23256  MAT 2:18  Bin ja n'da ran ts'oni bʉ ra hnini Ramá, nts'ɛdi bi mbah yʉ́ xisu yʉ judío, bin zoni nɛ him bi 'yø a bi xi ʉ bi hyurpa yʉ́ mbʉi, nguetho ɛ̨mmɛ im bɛ̨n'ʉ yʉ́ t'ʉhni bi thopi, bi 'yɛ̨n'a ra Jeremías 'bʉ maya'bʉ.
23258  MAT 2:20  ―Dami ndants'i. Dami six a ra t'ʉhni nɛ a rá mbe. Dami penjʉ bʉ ra häi Israel, nguetho ya bi du ʉ mí nde xtá hyo a ra t'ʉhni, bi t'ɛ̨mp'a ra José.
23259  MAT 2:21  Nɛ nu ra José bʉya bi hyąx ra 'yu ní mba bʉ ra häi Israel 'bʉ mi hyats'i, nɛ bi zix a ra t'ʉhni nɛ'a rá mbe ra t'ʉhni bi zits'i, ɛ̨na xtán zøm bʉ ra xɛqui Judea.
23260  MAT 2:22  Pɛ nu'bʉ mí 'yø a ra José ngue in ts'ʉt'abi bʉ ra Arquelao, bi zu da zøm bʉ mahøn'a, nguetho nu ra Arquelao rá ts'ʉnt'ʉ ra Herodes a. Nɛ'a xí 'uį xø bi bɛ̨m bʉya, ngue'a hin da mba bʉ Judea. Janangue'a í mba bʉ ra xɛqui Galilea bʉya.
23262  MAT 3:1  Nɛ nubʉya nu ra Xuua Nxixyą bi dʉ'mi bi xih yʉ ją'i nɛ bi 'yɛ̨na: ―Dami päh nin 'yomfɛ̨nihʉ nguetho ya mi ts'ʉtho di manda ua rá ts'ɛdi Oją, bi t'ɛ̨mb yʉ ją'i. Nɛ mí 'bʉpʉ ja ra dąpo bʉ ra xɛqui Judea 'bʉ min yąhʉ yʉ ją'i a ra Xuua.
23264  MAT 3:3  Nɛ nu a ra Xuua gue'a bi man ra pøngahyą Isaías maya'bʉ ngue bi ma ba ɛ̨hɛ, 'bʉ mi 'yɛ̨na: N'da ra ją'i din yą bʉ ja ra dąpo nɛ da 'yɛ̨na: “Damin sähʉ ga simhbʉ ra Hmu mi ts'ʉtho da zøcua, dami hoc ni mbʉihʉ ga tømhbʉ xʉn ho,” da 'yɛ̨na, bi 'yɛ̨n a ra Isaías maya'bʉ.
23265  MAT 3:4  Nu yʉ́ he ra Xuua ám 'be yʉ́ xingu yʉ camello, nɛ midín gʉt'ʉ yʉ xifani, nɛ mi sa yʉ t'ąxi nɛ mi si yʉ t'afi t'asa dąpo.
23268  MAT 3:7  Nɛ xʉn ngu ma ngʉrpihe dyʉ israelhe, dyʉ judíohe, bi zøm bʉ mí 'bäh ra Xuua ɛ̨na din xixyą ʉ. Nu'ʉ 'da yʉ fariseo ʉ, nɛ ʉ 'da yʉ saduceo ʉ. Nɛ nu ra Xuua bʉya bi 'yɛ̨mp'ʉ: ―Nu'ahʉ tengu'bʉ ni mɛnihʉ yʉ pozʉ nguetho gyʉ tontohʉ. To'o bi xi ahʉ gua ɛ̨hmbʉ ua ngue gua 'dahmbʉ bʉ ja ran ʉnbi xʉn ʉ tho, bi 'yɛ̨na.
23269  MAT 3:8  Ha guím bɛ̨mhbʉ da zä gan yąmhbʉ 'bʉ hin gui 'yøthʉ a rán säui ʉ to'o bi päh yʉ́ mbʉi, bi t'ɛ̨mp'ʉ ma ngʉrpihe.
23272  MAT 3:11  Nɛ xø bi xi ʉ mi'da: ―Nugä dí xixyą ahʉ nangue ra dehe 'bʉ ya gá päh ni mbʉihʉ, pɛ nu'a man'da ba ɛ̨hɛ, di hoc'ahʉ nangue rá Hogandąhi Oją tengu'bʉ n'da ra sibi. Nɛ nu'a, man'da i ja rá ts'ɛdi xinda guecä. Hin dí sʉcä tengu a, i ɛ̨n a ra Xuua.
23274  MAT 3:13  Nɛ nubʉya bi nɛxpʉ ra häi Galilea ra Jesús, bi zøm bʉ ja ra dąthe Jordán guepʉ ja ra dąpo bí 'bʉh ra Xuua. Bi zøm bʉ ngue bi nde din xixyą a ra Jesús.
23275  MAT 3:14  Pɛ nu ra Xuua him mi ndehma di xixyąbi ra Jesús, nɛ bi 'yɛ̨mbi: ―Pɛ nu'i guí ɛ̨na ga xixyą i, pɛ go man sä'be go gui xixyągui, bi 'yɛ̨n'a ra Xuua.
23277  MAT 3:16  Nɛ nu'bʉ mi gua a bin xixyą ra Jesús nɛ bi bøx bʉ ja ra dehe, 'bex bi nu ngue bi xoh mahɛ̨ts'i, nɛ bi nu bá cąh rá Hogandąhi Oją tengu n'da ra t'azʉ, bi zøpʉ mí 'bä a ra Jesús.
23278  MAT 3:17  Nɛ 'bex bi t'ø a n'da ra nde bí 'yɛ̨h mahɛ̨ts'i, bi 'yɛ̨na: ―Nuna guehna ma Ts'ʉnt'ʉgä na, ngue ɛ̨mmɛ dídi huɛ̨cä nɛ dí numanho, bi 'yɛ̨n Oją.
23289  MAT 4:11  Nɛ nubʉya bi 'da'a ra zįthu bʉ 'bʉh ra Jesús, nɛ bá ɛ̨h yʉ́m 'bɛhni Oją bi zøpʉ mí 'bʉ a ra Jesús bʉ dąpo nɛ bi 'uįn a.
23290  MAT 4:12  Nɛ bi bøm bʉ ja ra dąpo a ra Jesús bʉya. Nɛ nu'bʉ mí bøm bʉ, bi 'yøde ngue bi jot'a fädi ra Xuua nxixyą. Janangue'a bi mbengda bʉ ra häi Galilea. Guepʉ ra hnini Nazaret bim 'bʉpʉ mahøn'a.
23291  MAT 4:13  Pɛ hinga nya'a bim 'bʉpʉ nɛ bi mba bʉ ra hnini Capernaum, nubʉ ra ndendądehe guepʉ ra xɛqui yʉ́ häi mam bombøtahe ra Zabulón nɛ mam bombøtahe ra Neftalí.
23292  MAT 4:14  Nu'bʉ mi zøm bʉ a ra Jesús bin ja 'bɛ'a bi 'yo't'a ra pøngahyą Isaías maya'bʉ ngue din ja bʉ ra häi Zabulón nɛ ra häi Neftalí, i hänbʉ ra dądehe, 'danguadi ra dąthe Jordán, ngue nɛ a i t'ɛ̨mbi Galilea, guepʉ 'bʉ ʉ i thąnde yʉ́ ojązɛhɛ. Nɛ bi 'yɛ̨n'a ra pøngahyą ngue:
23294  MAT 4:16  Nu yʉ ją'i mi 'bʉpʉ tengu'bʉ i bʉpʉ ja ra 'bɛxui, nɛ i ja bʉ ran dąte, pɛ nuya bi nɛqui n'da ran nɛqui ngue di yot'i, bi 'yɛ̨n'a ra Isaías 'bʉ maya'bʉ. Nɛ gue'a bin ja 'bʉ mi zøm bʉ ra Jesús.
23295  MAT 4:17  Nɛ nu ra Jesús bi dʉ'mi bi mam bʉ rám hma nɛ bi 'yɛ̨na: ―Dami päh nin 'yomfɛ̨nihʉ nangue yʉ ts'oqui, ngue da zä di manda ua rá ts'ɛdi Oją bi zøcua guí 'bʉhmbʉ, bi 'yɛ̨mb yʉ ją'i a ra Jesús 'bʉ mim 'bʉpʉ.
23296  MAT 4:18  Nɛ n'da ra pa mí 'yo bʉ ja ra ndendądehe a ra Jesús nubʉ ra häi Galilea, nɛ bi nu yoho yʉn 'yohʉ din 'yohʉ zɛhɛ ʉ. Nu'a n'da ra Simón, gue'a ra Pedro a. Nɛ nu man'da ra Andrés. Nɛ nu'ʉ yʉ mbahuą ʉ, nɛ mi ɛnxit'ą bʉ ja ra dądehe.
23297  MAT 4:19  Nɛ nu ra Jesús bi 'yɛ̨mp'ʉ: ―Ba tɛngaui, gui xihmbʉ yʉ ją'i da 'yɛ̨c'yɛigui, tengu thoho bʉ gní thɛui yʉ huą guí øt'ui, bi 'yɛ̨mp'ʉ.
23299  MAT 4:21  Nɛ bi thopʉya bin 'yo mi ts'ʉ a ra Jesús, nɛ bi nu mi yoho yʉn 'yohʉ din 'yohʉ zɛhɛ ʉ, nɛ nu n'da ra Jacobo, nɛ nu man'da ra Xuua, gätho yoho yʉ́ ts'ʉnt'ʉ ra Zebedeo ʉ. Nɛ mín 'yohʉ a rá ta mi hu bʉ 'bɛn yʉ́ mbosa, mí 'uɛt yʉ́ xit'ą. Nɛ xø bi xi ʉ da dɛnni mahøn'a.
23301  MAT 4:23  Nɛ nu ra Jesús mí 'yo gätho ra häi Galilea nɛ mí xänba ʉ yʉ ją'i bʉ ja yʉ niją nɛ bi ma 'bɛpʉ dí manda ua rá ts'ɛdi Oją. Nɛ midí hoc yʉ hyɛ̨nni ngue 'bɛ'a gä ní gɛ̨hɛ mí hɛ̨mp'a n'da ngu n'da.
23302  MAT 4:24  Nɛ gätho yʉ ją'i bʉ ra xɛqui Siria bi 'yøde 'bɛ'a øt ra Jesús, nɛ bá thunba ʉ yʉ hyɛ̨nni ngue 'dahma 'dan'yo yʉn ʉ mí hɛ̨mbi nɛ'ʉ mín 'yohʉ yʉ zįthu, nɛ'ʉ ząnt'a mi sändąte 'da yʉ ora, nɛ'ʉ xí ts'a rá ją'i, nɛ gätho bi hoc'a ra Jesús.
23303  MAT 4:25  Nɛ xʉn ngu yʉ ją'i bi dɛn'na ra Jesús. Mín numanho da dɛnthoho yʉ ją'i nangue 'bɛ'a bi 'yøt'e. Nu'ʉ 'da yʉ mɛngu bʉ ra xɛqui Galilea, nɛ ʉ 'da yʉ mɛngu bʉ ra xɛqui Decápolis, nɛ'ʉ 'da mí 'bʉpʉ Judea, nɛ'ʉ 'da mí 'bʉpʉ 'danguadi ra dąthe Jordán, nɛ'ʉ 'da mí 'bʉpʉ ra hnini Jerusalén. Gätho bi zøm bʉ mi 'bʉ a ra Jesús.
23304  MAT 5:1  Nɛ nu ra Jesús 'bʉ mi nu yʉ ją'i ɛ̨mmɛ xʉn ngu bi zøpʉ, nɛ bi ndex bʉ ja ra nyuni nɛ mi hupʉ. Nɛ'ʉ yʉ́ xädi bʉya bi zøm bʉ mí hudi, 'darpʉ mi huhmbʉ.
23314  MAT 5:11  Nɛ gan johyahʉ 'bʉ i ʉ'ts'ahʉ yʉ ją'i nɛ i then'nahʉ nɛ i xi ahʉ yʉ fɛhni 'bʉ guí tɛngahʉ, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23315  MAT 5:12  Nɛ da hyu ni mbʉihʉ, gan johyahʉ, guim bɛ̨mhbʉ ngue 'dat'a ran ʉnbi guín nuhʉ ʉ yʉ pøngahyą mam 'bɛt'o, nɛ i ja 'bɛ'a din 'da ahʉ ngue am 'bɛ'ts'i mahɛ̨ts'i, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23316  MAT 5:13  ―Nu'ahʉ gyʉ ųhʉ hapʉ 'bʉh yʉ ją'i, nguetho nu'a ra ų di hoqui 'bɛ'a i pa njapi, nɛ ngutho ahʉ guídí hojʉ yʉ ją'i, i ɛ̨n a ra Jesús. Pɛ nu'bʉ bi 'bɛh rá ts'ɛdi ra ų, ya hin'yʉ 'bɛ'a sä dí hoqui, janangue da mba ma bʉnt'i thoho bʉ häi. Dami jamansuhʉ hin din ja bʉ gui 'yøthʉ tengu a, bi 'yɛ̨mp'ʉ yʉ́ xädi ra Jesús.
23320  MAT 5:17  Nɛ xø bi 'yɛ̨n'a ra Jesús: ―O guím bɛ̨mhbʉ ngue ga 'bɛcä yʉn t'ɛ̨di bi man ra Moisés nɛ 'bɛ'a bin xänbate ʉ yʉ pøngahyą, pɛ bá ɛ̨cä ngue ga ut'ahʉ 'bɛ'a majuąni nam bøn ʉ.
23321  MAT 5:18  Majuąni dí xi ahʉ, gätho 'bɛ'a nt'o't'i bʉ, nɛ xínga n'da ʉ ngue hin din ja, 'bʉ guexta'a i jatho ra ximhäi nɛ mahɛ̨ts'i.
23322  MAT 5:19  Janangue'a madí ts'ʉtho maha a ram hma ngue hingui nde da 'yʉrpa ra güɛnda n'da, nɛ i xi ʉ mi'da ngue din jabʉ da 'yøt'e, pɛ zi ts'ʉtho rá ts'ɛdi di nɛqui bʉ bí ja rá ts'ɛdi Oją bʉ mahɛ̨ts'i 'bʉ. Pɛ nu'ʉ di ją'ts'i gätho ʉ mam bʉ ja rám hma Oją, nɛ i xi ʉ mi'da ngue din ja bʉ da 'yøt'e, nɛ man'da xʉn ngu rá ts'ɛdi di nɛqui bʉ bí ja rá ts'ɛdi Oją, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23323  MAT 5:20  Nɛ gue'a dí xi ahʉ a, nde'bʉ man'da xʉn ho gui 'yøthʉ xinda gue ma ngʉrpihʉ yʉ fariseo nɛ yʉ xänbate niją. Nguetho nu'bʉ hin gui 'yøthʉ xʉn ho, njąm'bʉ da zä gui cʉthʉ hapʉ di manda rá ts'ɛdi Oją, bi 'yɛ̨mp'ʉ yʉ́ xädi ra Jesús.
23324  MAT 5:21  Nɛ man'da bi man ra Jesús, bi 'yɛ̨na: ―Gue'bʉ go maya'bʉ bi sih mam bombøtahʉ ran t'ɛ̨di ngue im ma: “O guí hącpahʉ rá te ni miją'ihʉ, nɛ nu to'o da hyącpa rá te rá miją'iui, i jatho da ts'änba rá muui a bi 'yøt'e,” bi t'ɛ̨mp'ʉ.
23325  MAT 5:22  Pɛ i jagä man'da ga xi ahʉ, ngue nu'bʉ 'bo'o di cuɛp rá miją'iui nangue'a bi 'yørpe, ngue im bɛ̨ni di co'ts'i, guehma da nu ran ts'ɛmbi. Nɛ nu'a to'o da xih ra ts'ore bʉ ja rá hmi rá miją'iui, da ts'ixpʉ 'bʉh yʉ ngʉrpi da ts'ɛmbi. Nɛ nu to'o ɛ̨mmɛ then rá miją'iui dí mba bʉ ja ran ts'ɛmbi ngue ra sibi njąm'bʉ i huɛ̨t'i, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23326  MAT 5:23  Janangue'a nu'bʉ guí pähä bʉ ja ra niją ngue guí ɛ̨na gui thąndehʉ Oją, pɛ nu'bʉ gá sømhbʉ bʉ nɛ 'bex gá bɛ̨mhbʉ 'bɛ'a xquín xihmi ni miją'ihʉ,
23328  MAT 5:25  Nɛ nu'bʉ guí pąhmbʉ ja 'bɛ'a guidín xihmbʉ n'da ni miją'ihʉ, pɛ gan hocpa zɛhɛhʉ, nɛ hin gui tømhbʉ da ts'ix ahʉ bʉ 'bʉh yʉ ts'ʉt'abi. Nguetho nu'bʉ gui sømhbʉ bʉ,
23329  MAT 5:26  guehma da jo ahʉ nɛ hin da hyɛc'a thohohʉ ra zɛ'mi jague'bʉ gui unhdʉ ra mbɛti hangu da 'yä ahʉ, nɛ xínga n'da centavo da nde gui 'yɛspahʉ, bi 'yɛ̨n a ra Jesús.