23233	MAT 1:20	Nɛ nu ra José, nu'bʉ ngubʉ mim bɛ̨ni, bi 'uį n'da ra t'į 'bʉ min ąpʉ rán ngunsɛ, bi nu rám 'bɛhni Oją bi 'yɛ̨mbi: ―Nu'i, hague José, rám bom'bɛto i ra David, xʉn ho 'bʉ gam 'bʉhmi a ra xisu, nguetho nu ra 'uɛre dim 'bʉi, dim 'bʉi nangue rá Hogandąhi Oją a.
23236	MAT 1:23	N'da ra hmute ngue hin jąm'bʉ n'dandį bi zo a n'da ran 'yohʉ, nɛ din hąt'ʉhni. Nɛ nu'a rá t'ʉhni dim 'bʉi da t'ɛ̨mbi ra Emanuel, bi 'yɛ̨n'a ra pøngahyą maya'bʉ. Nɛ nu'a ra Emanuel in nde da ma: “Dí 'bʉhmbʉ Oją.”
23240	MAT 2:2	Nɛ nu'bʉ mi zøm bʉ Jerusalén bi 'yän'dʉ 'bʉpʉ: ―Hapʉ i 'bʉcua a rá hmuts'ʉt'abi yʉ judío ja bim 'bʉi, bi 'yɛ̨n'ʉ. Nguetho dán nuhe n'da ra sø njąm'bʉ dá nuhe n'dandį. Nɛ gue'a ra hmɛpya bi 'yurcahe ngue ya bim 'bʉi, nɛ bá ɛ̨hmbe ya ga thąndehe a, bi 'yɛ̨n'ʉ bi nu ra sø.
23246	MAT 2:8	Nɛ nu'bʉ mi xifi, nu ra Herodes bʉya bi 'yɛ̨mp'ʉ bi nu ra sø: ―Ní mbähä bʉ Belén, gui hyomhbʉ hapʉ bim 'bʉ a ra 'uɛre, nɛ nu'bʉ gá tįmhbʉ hapʉ i 'bʉi, gua ɛ̨hmbʉ gui xijʉ, nɛcä ga mba ga thąnde a, bi t'ɛ̨mp'ʉ bi nu ra sø. Pɛ hinga gue'a mim bɛ̨n a.
23250	MAT 2:12	Nɛ nu'bʉ min ą ʉ yʉn 'yohʉ ngue bi nu ra sø, Oją bi 'yut'a n'da ra t'į ngue nu'bʉ bi mbengui hin dí mba bʉ bí 'bʉh ra Herodes. Janangue'a n'danni n'da ra 'yu bi hyąx 'bʉ mi mbeng bʉ yʉ́ häi bʉya.
23251	MAT 2:13	Nɛ nu'bʉ mí mba ʉ yʉn 'yohʉ bʉya, n'da rám 'bɛhni Oją bi xi a ra José 'bʉ min ąha: ―Dami ndants'i. Dami six'a ra 'uɛre nɛ a rá mbe. Gui' dahmbʉ, ni mbähä bʉ ra häi Egipto nɛ gam 'bʉhmbʉ bʉ 'da yʉ pa. Nɛ him 'bex gua pengüi, jague'bʉ dá xi'aui gua pengüi. Nguetho nu ra Herodes da hyon'a ra 'uɛre, nɛ nu'bʉ da dįni da hyo, bi 'yɛ̨mp'a rám 'bɛhni Oją a ra José.
23254	MAT 2:16	Nɛ nu ra Herodes ɛ̨mmɛ bin cuɛ ngue ya bi thät'i, nguetho nu'ʉ yʉn 'yohʉ bi nu ra sø hin í mbeng bʉ 'bʉ mi dįn'a ra t'ʉhni. Janangue'a bi mbɛn'ndʉ yʉ́ dofʉi ngue da hyo yʉ 'uɛre bʉ Belén nɛ yʉ hnini i hänbʉ. Nɛ gätho ʉ yʉ t'ʉhni hinga na pɛ'ts'a nyojɛya gätho bi hyo. Nguetho bi man ʉ yʉn 'yohʉ, ya mbɛ má nyojɛya ya bi nɛqui a ra sø.
23257	MAT 2:19	Nɛ nu'bʉ mi du ra Herodes bʉya bi 'uį man'da rám 'bɛhni Oją a ra José 'bʉ min xui, bʉ ra häi Egipto.
23260	MAT 2:22	Pɛ nu'bʉ mí 'yø a ra José ngue in ts'ʉt'abi bʉ ra Arquelao, bi zu da zøm bʉ mahøn'a, nguetho nu ra Arquelao rá ts'ʉnt'ʉ ra Herodes a. Nɛ'a xí 'uį xø bi bɛ̨m bʉya, ngue'a hin da mba bʉ Judea. Janangue'a í mba bʉ ra xɛqui Galilea bʉya.
23279	MAT 4:1	Nɛ nu rá Hogandąhi Oją bʉya 'bex bi zixpʉ ja ra dąpo, in ndepe da mba nts'ä a ra Jesús nangue ra zįthu.
23281	MAT 4:3	Nɛ nubʉya, bi zøm bʉ a ra zįthu ngue da zäp rá mbʉi ra Jesús. Nɛ bi 'yɛ̨mbi: ―Nu'bʉ majuąni rá Ts'ʉnt'ʉ i Oją, dami japi dim hmɛ yʉ do i 'bongua nɛ gui si, bi 'yɛ̨n'a ra zįthu.
23282	MAT 4:4	Nu ra Jesús bi dąti: ―Hin ga øt'ä a, bi 'yɛ̨na. Nguetho mán t'o't'i bʉ ja rám hman Oją, hinga hønt'a ra hmɛ dám 'bʉh yʉ ją'i pɛ nɛ a gätho i ma Oją, bi t'ɛ̨mp'a ra zįthu.
23283	MAT 4:5	Nu ra zįthu xø bi zixpʉ Jerusalén a ra Jesús, nɛ bi 'yɛ̨xpʉ magąts'i rá 'bet'e ra dąniją.
23284	MAT 4:6	Nɛ bi 'yɛ̨mbi: ―Nu'bʉ majuąni gue'e rá Ts'ʉnt'ʉ i Oją, damin säqui nɛ gui so nʉ häi, Nɛ Oją ba pɛhn yʉ́m 'bɛhni mahɛ̨ts'i ngue da mbäx'i'i nɛ da bɛnt'i i, nɛ hin hapʉ gui 'uaqui nangue yʉ do, tengutho im mam bʉ ja rám hman Oją, bi 'yɛ̨n'a ra zįthu, bi t'ɛ̨mp'a ra Jesús bʉya.
23286	MAT 4:8	Nɛ xø man'dandį bʉya, bi zix mahøn'a ra zįthu a ra Jesús bʉ rá nyą n'da ra t'øhø xʉn hɛ̨ts'i, nɛ bi 'yuti gätho na ndoho ra ximhäi nɛ gätho 'bɛ'a xʉn ho i ja bʉ ja yʉ hnini.
23287	MAT 4:9	Nɛ bi 'yɛ̨mbi: ―Gätho ga 'da a ya 'bɛ'a dá ut'i i 'bʉ gan dąnyahmu gui thąndegui, bi t'ɛ̨mp'a ra Jesús, bi 'yɛ̨n'a ra zįthu.
23288	MAT 4:10	Nɛ bi dąh mahøn'a ra Jesús, bi 'yɛ̨mbi: ―Nu'i grá zįthu, dami 'dagui nanguecä, nguetho nu rám hman Oją i ɛ̨na: “Hønt'a Oją ra Hmu ga thąndehʉ nɛ ga ørpahʉ rá 'bɛfi a,” bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23289	MAT 4:11	Nɛ nubʉya bi 'da'a ra zįthu bʉ 'bʉh ra Jesús, nɛ bá ɛ̨h yʉ́m 'bɛhni Oją bi zøpʉ mí 'bʉ a ra Jesús bʉ dąpo nɛ bi 'uįn a.
23302	MAT 4:24	Nɛ gätho yʉ ją'i bʉ ra xɛqui Siria bi 'yøde 'bɛ'a øt ra Jesús, nɛ bá thunba ʉ yʉ hyɛ̨nni ngue 'dahma 'dan'yo yʉn ʉ mí hɛ̨mbi nɛ'ʉ mín 'yohʉ yʉ zįthu, nɛ'ʉ ząnt'a mi sändąte 'da yʉ ora, nɛ'ʉ xí ts'a rá ją'i, nɛ gätho bi hoc'a ra Jesús.
23340	MAT 5:37	Pɛ nu'bʉ ja a guí xihmbʉ ni miją'ihʉ, “da zä,” ga ɛ̨mhbʉ 'bʉ da zä, “hin da zä,” ga ɛ̨nthohʉ 'bʉ hin da zä. Pɛ gätho mi'da yʉm hma bí nɛxpʉ ja rán 'yomfɛ̨ni ra zįthu, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23377	MAT 6:26	Dami nuhʉ yʉ doja i 'yo hønbʉ go hapʉ, nɛ hin'yʉ yʉ́ huąhi, nɛ xín te i pɛ'ts'i, pɛ dí xi ahʉ, nu Oją ma Tahʉ bí 'bʉpʉ mahɛ̨ts'i gätho i 'uįn ʉ. Nɛ nu ahʉ, man'da di mu ahʉ xinda gue ʉ yʉ doja, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23398	MAT 7:13	Nɛ man'da bi man ra Jesús, bi 'yɛ̨na: ―Nu'a ní yʉt'a n'da bʉ ja ra te maząi, tengu'bʉ n'da ra goxthi xʉn ts'įt'i, uague n'da ra t'ʉ'yu, nɛ hingui ngu yʉ ją'i i numanho da thopʉ. Pɛ dami hyomhbʉ gui cʉthʉ bʉ. Nguetho nu'a ra goxthi xʉn ndoho nɛ ra dą'yu ní zix a n'da bʉ ja ran ʉnbi maząi, nɛ xʉn ngu ʉ yʉ ją'i i numanho da thopʉ, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23407	MAT 7:22	Nɛ nu'bʉ bi zøn ra pa ran juąnbi 'bʉ rán zɛgui, xʉn ngu da mbarqui da 'yɛ̨ngui: “Ma Hmu, nugähe dá mamhbe a nim hma, nɛ nangue ni thuhu dá hømhbe thi yʉ zįthu, nɛ nangue ni thuhu xʉn ngu yʉn t'øt'e mixte dá øthe,” da 'yɛ̨ngui.
23424	MAT 8:10	Nu'bʉ mí 'yøh ra Jesús 'bɛ'a bi man a ra hmudofʉi, bi hyonya thoho nɛ bi xi ʉ min 'yohʉ: ―Majuąni dí xi ahʉ, njąm'bʉ xtá tįngä n'da ma mɛnguhʉ yʉ ją'i israel dyʉ judíohʉ ngue xtám bądi i ja ma ts'ɛdi xʉn ho tengu na ran 'yohʉ, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23430	MAT 8:16	Nɛ nu'bʉ min xui bʉya xʉn ngu yʉ ją'i bá ts'i bʉ mi 'bʉh ra Jesús ngue min 'yohʉ yʉ zįthu. Nɛ hønt'a n'dare bi man ra Jesús, 'bexgue gätho bi hyøn a thi ʉ yʉ zįthu, nɛ bi hoc'ʉ yʉ hyɛ̨nni.
23442	MAT 8:28	Nɛ nubʉya bi zøm bʉ 'danguadi ra dądehe bʉya, nguepʉ ra xɛqui Gadara. Nɛ 'bex bá ɛ̨pʉ yoho yʉn 'yohʉ ngue min 'yohʉ yʉ zįthu, nɛ mán ts'utho ʉ, tengutho ʉ yʉ zate. Mí 'bʉpʉ ja yʉn 'yägui ʉ, janangue'a nu yʉ ją'i i su da thopʉ hänbʉ ja ran 'yägui. Nɛ 'bex bá ɛ̨'ʉ yʉn 'yohʉ bin c'athʉ a ra Jesús, nɛ bi mbafi:
23443	MAT 8:29	―'Bɛ'a gní 'yɛ̨cua gra Jesús, rá Ts'ʉnt'ʉ i Oją. Ha cpí 'yɛ̨hɛ gui ʉngahe, nɛ hinga na søn ra pa gui ʉngahe, bi 'yɛ̨n yʉ zįthu min 'yohʉ ʉ yʉn 'yohʉ.
23445	MAT 8:31	Nɛ nu'ʉ yʉ zįthu bʉya bi 'yɛ̨mp'a ra Jesús: ―Nu'bʉ guín nde gui hyønje thi, dami 'daje ran t'ɛ̨di ga cʉthe nʉ 'yo yʉ ts'ʉdi, bi 'yɛ̨n'ʉ:
23446	MAT 8:32	―Ni mbähä, dami cʉthʉ nʉ, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús. Nɛ nu yʉ zįthu bʉya bi bøm bʉ ja rá mbʉi ʉ yʉn 'yohʉ, nɛ 'bexgue bi yʉrpʉ 'bʉh yʉ ts'ʉdi. Nɛ nu yʉ ts'ʉdi bʉya bin tihi nɛ bi gąpʉ ja ra nguani, him bi zä bin säya, nin uɛ̨m bʉ ja ra dehe, bim 'bɛpʉ.
23447	MAT 8:33	Nɛ nu'ʉ mi fä ʉ yʉ ts'ʉdi bʉya, 'bexgue bi mba n'dihi bʉ ja ra hnini, nɛ nu'bʉ mi zøm bʉ, bi mam bʉya ngue 'bɛ'a bin ja nangue ʉ yʉn 'yohʉ min 'yohʉ yʉ zįthu, nɛ nangue ʉ yʉ ts'ʉdi.
23453	MAT 9:5	Ha guím bɛ̨mhbʉ nte ní mbatho dá xicä ran 'yohʉ, ngue rá ts'oqui ya dá punbi. Ha guím bɛ̨mhbʉ man'da xquí pąhmbʉ i ja ma ts'ɛdi 'bʉ ga xifi da ndants'i, din 'yo. Pɛ nuya ga ut'ahʉ ngue i ja man t'ɛ̨digä ua ja ra häi ga punba yʉ́ ts'oqui yʉ ją'i, nugä ngue dán ją'igä ua ja ra ximhäi, bi 'yɛ̨mp'ʉ. Nɛ xø bi 'yɛ̨mp'a ran 'yohʉ i ts'a rá ją'i bʉya: ―Dami ndants'i, cąx ni fįdi, ní mba ni ngu, bi 'yɛ̨mbi.
23466	MAT 9:18	Nɛ nu'bʉ mí yąhʉ ʉ, 'bexgue bi zøm bʉ n'da ra ngʉrpi bʉ ja ra niją, nɛ bin dąnyahmu bʉ mí 'bäh ra Jesús nɛ bi 'yɛ̨mbi: ―Bi du n'da ma t'įxu, 'yørqui ts'ʉ ra mate ga mbɛ gui cäx ni 'yɛ, nɛ da dąmbɛ̨ni.
23480	MAT 9:32	Nu'bʉ mi bøn ʉ yʉ xädä, xø bá ts'inba man'da ran 'yohʉ a ra Jesús. Midí goreba n'da ra zįthu min 'youi.
23481	MAT 9:33	Nu ra Jesús bʉya bi hyønba thi ra zįthu min 'youi a ra gore, 'bex bi nyą a bʉya. Nu yʉ ją'i bʉya bi hyonya thoho 'bʉ mi nu a bin ja, nɛ bi 'yɛ̨na: ―Hinjąm'bʉ xtá nuhʉ ua ja ma häihʉ ra Israel tengu dí nuhʉ ya, bi 'yɛ̨n ʉ.
23482	MAT 9:34	Pɛ nu ʉ yʉ fariseo sä i ɛ̨na: ―Nuna ran 'yohʉ i høn a thi yʉ zįthu nangue rán t'ɛ̨di bi un'na rá hmu yʉ zįthu, sä i ɛ̨n ʉ.
23487	MAT 10:1	Nɛ nu ra Jesús bʉya bi zängahe dí 'dɛ'mayoho gähe yʉ́ xädigähe, nɛ bi 'daje rán t'ɛ̨di ga hømhbe thi yʉ zįthu nɛ ga hoje 'bɛ'a gä nín ʉ i hɛ̨mb yʉ ją'i.
23494	MAT 10:8	Gui hojʉ ʉ i hɛ̨mp'a ra t'axca'ya, nɛ hønt'a go man ʉ i hɛ̨mb yʉ ją'i, nɛ gui xoxhʉ ʉ xøn du, nɛ gui hyømhbʉ thi yʉ zįthu in 'yohʉ 'da yʉ ją'i. Nɛ nu'bʉ gui 'yøthʉ ʉ, hin gui 'yäh nin zäbihʉ, nguetho hin dá pä ahʉ a ma ts'ɛdigä, bi 'yɛ̨ngähe ra Jesús.
23496	MAT 10:10	Nɛ xín ni tu'døzą gui tuxhʉ, nɛ hønt'a ni he guí hehʉ nɛ hønt'a ni thįxfani gui 'yʉthʉ, nɛ hin'yʉ 'bɛ'a gui hyąxhʉ, nguetho nubʉ gui sømhbʉ i ja nin t'ɛ̨di ngue da zimanho ahʉ ʉ.
23510	MAT 10:24	Nɛ tengu thoho n'da ra xädi hin da t'ɛ̨mbi xʉn ho 'bʉ him bi t'ɛ̨mbi xʉn ho rá xänbate; nɛ hin da hnumanho n'da ra 'yɛ̨hɛ 'bʉ him bi hnumanho rá hmu. Nɛ din jabʉ da 'yøt'ahʉ, hin da numanho ahʉ yʉ ją'i, tengu thohogui him bi hnumanhogui, nɛ i t'ɛ̨ngui drá zįthu, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23523	MAT 10:37	Pɛ nu'bʉ n'da ra ją'i man'da im bɛ̨n'a rá ta nɛ rá mbe xínda guecä, hin ga ɛ̨mbi ngue rá hmugui. Nɛ nu'bʉ n'da ra ją'i man'da im bɛ̨n'a rá ts'ʉnt'ʉ nɛ rá t'įxu xínda guecä, ngutho ʉ hin da zä ga ɛ̨mbi ngue rá hmugui, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23546	MAT 11:18	Nɛ ngutho guí øthʉ, hin gá 'yʉrpahʉ ra güɛnda a ra Xuua, ngue him mi ho yʉ́n sihmɛ nɛ him bi zi ra vino, pɛ gá 'yɛ̨mdahʉ in 'youi ra zįthu.
23547	MAT 11:19	Pɛ nugä, dán ją'igä ua ja ra ximhäi, xʉn ho man ts'ihmɛ 'bʉ n'dandį nɛ ma ts'ithegä, pɛ xínga guecä guí ʉrcahʉ ra güɛnda. Pɛ guí xijʉ yʉ fɛhni, guí ɛ̨njʉ: “Nuna ran 'yohʉ ran zäthu nɛ ra mihni na, nɛ yʉ́ amigo yʉ ts'om'bäi nɛ yʉ ziyate hyącahäi,” guí ɛ̨njʉ. Pɛ Oją i pądi 'bɛ'a xʉn ho da 'yøt'e ngue bi zänga'be, bi 'yɛ̨n a ra Jesús.
23568	MAT 12:10	Nɛ nu yʉ́n sʉihʉ a ra Jesús mi nde xtán dįnba n'da ra ts'oqui ngue mi sä xtí yąpi, nɛ bi t'ɛ̨mp'a ra Jesús: ―Ha da zä da mba ma hoqui a ra pa ran ts'äya n'da ra hyɛ̨nni, uague hin'na, bi 'yɛ̨n'ʉ. Nguetho mí 'bʉpʉ n'da ran 'yohʉ ngue ra mbɛdi rá 'yɛ.
23580	MAT 12:22	Nɛ n'da ran 'yohʉ min 'youi ra zįthu nɛ mi xädä nɛ mi gore, bi ts'ixpʉ 'bʉ a ra Jesús, ngue di hoqui. Nɛ 'bexgue bin zø yʉ́ dä, nɛ bi nyą bʉya.
23582	MAT 12:24	Nɛ nu yʉ fariseo 'bʉ mi 'yøde 'bɛ'a i man yʉ ją'i, bin cuɛ ʉ, bi 'yɛ̨na: ―Nuna ran 'yohʉ na i høn a thi yʉ zįthu nguetho in 'youi rá ts'ɛdi a yʉ́ hmu, sä ɛ̨n'ʉ.
23583	MAT 12:25	Nɛ 'bex bi bą'a ra Jesús 'bɛ'a mim bɛ̨n'ʉ yʉ fariseo nɛ bi 'yɛ̨mp'ʉ: ―Pɛ him majuąni guí mamhbʉ, nguetho nu ra zįthu hin da zä din sʉsɛhʉ yʉ́m fäts'ihʉ. Nu'bʉ din sʉsɛ din juasɛ yʉ́ ts'ɛdi ʉ 'bʉ, tenguthoho 'bʉ n'da ra ts'ʉt'abi din heque nɛ din tunhdʉ ʉ yʉ́m fäts'ihʉ, di 'bɛsɛ yʉ́ ts'ɛdi 'bʉ. Nɛ ngutho n'da ra hnini o gue n'da ra ngu 'bʉ din heque, pɛ gä dim 'bɛ ʉ.
23585	MAT 12:27	Nu'ahʉ guí ɛ̨mhbʉ dín 'yo'be rá ts'ɛdi ra zįthu, janangue'a i sä dí høn a thi yʉ zįthu, sä guí ɛ̨mhbʉ. Pɛ xi'bʉ da gue'a dí øt'ä, ha in jabʉ ʉ guí xänbahʉ 'bʉ i høn a thi yʉ zįthu ʉ. Nɛ guesɛ ʉ i ut'ahʉ ngue him majuąni a guí mamhbʉ, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23586	MAT 12:28	Pɛgue rá Hogandąhi Oją dá høn a thi yʉ zįthu nɛ dá ut'ahʉ ngue ya di manda rá ts'ɛdi Oją ua guí 'bʉhmbʉ, bi 'yɛ̨mp'ʉ.
23587	MAT 12:29	Nɛ tenguthoho n'da ran 'yohʉ 'bʉ i 'bʉpʉ ja rá ngu, hin njongui sä da yʉrpʉ 'bʉ hinga m'bɛt'o da mba nthurpi yʉ́ 'yɛ, nɛ nuya sä da yʉrpʉ nɛ da hyąspi 'bɛ'a gätho i ja bʉ. Dín jagä bʉ, him mí sä xcá mispa yʉ zįthu 'bʉ hin xcá tąpä ʉ yʉ́ hmu, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23591	MAT 12:33	―Pɛ nu'bʉ xʉn ho ran t'øt'e ngue dá høn a thi ʉ yʉ zįthu, nde'bʉ gui numanhojʉ 'bʉ, nguetho gui 'yɛ̨mfʉ xʉn ho ra za gue'bʉ xʉn ho rán dät'ä. Pɛ nu'bʉ hingui ho yʉ́n dät'ä gui 'yɛ̨mfʉ hingui ho ra za 'bʉ. Nguetho nu yʉ́n dät'ä i zʉpʉ da bą a n'da nda'a ní za a, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23601	MAT 12:43	―Pɛ nu'a ran ts'o guidí hohʉ, din ja ahʉ tengu bi 'yøt'a n'da ra ją'i min 'youi n'da ra zįthu. Nɛ bi bøn a ra zįthu, bin 'yo bʉ ja ra 'yonhäi, mí honi hapʉ din säya pɛ him bi dįni hapʉ din säya. Nɛ bi mbeng bʉ ja rá mbʉi ra ją'i bʉ bá nɛts'i.
23602	MAT 12:44	“Man'da xʉn ho 'bʉ ga peng bʉ bá nɛts'i,” bi 'yɛ̨nsɛ a ra zįthu. Nɛ nu'bʉ mi mbeng bʉya, bi zøm bʉ ja rá mbʉi a ra ją'i mahøn'a, nɛ bi nu tengu'bʉ n'da ra ngu ngue mán joqui bʉ rá mbʉi, nɛ njom mí 'bʉpʉ nguetho him bin ząm bʉ rám hman Oją.
23603	MAT 12:45	Nɛ xø bi mba bʉya bá si mí yoto yʉ́ minzįthuhʉ ngue man'da ɛ̨mmɛ xʉn ts'o i øt'e, nɛ bi yʉrpʉ, bin säya bʉ rá mbʉi a ra ją'i. Nɛ man'da ɛ̨mmɛ xʉn ts'o bi 'yøt'a ra ją'i bʉya. Nɛ gan jahʉ bʉ, bi 'yɛ̨mp'ʉ yʉ ją'i a ra Jesús.
23615	MAT 13:7	Nɛ nu mi'da yʉ hmudä bʉya bi zo bʉ ja yʉ 'bo'uįni, nɛ bi bøx'ʉ yʉ hmudä. Pɛ nu'bʉ min te yʉ 'uįni bʉya bi go'mi, nɛ bim 'bɛdi.
23627	MAT 13:19	Nɛ nu'a to'o bi sih ram hma ngue di manda ua rá ts'ɛdi Oją, nɛ him bi bądi 'bɛ'a nam bøn'a, in ja tengu ʉ yʉ hmudä bi zo bʉ ja ra 'yu, nɛ 'bex bá ɛ̨'a ra zįthu bi hyąx a ra hmudä bi thupʉ ja yʉ́ mbʉi ʉ.
23630	MAT 13:22	Nɛ nu'a ra hmudä dá xi ahʉ bi zo bʉ ja yʉ 'uįni, nam bøni tengu n'da ra ją'i bi 'yø a ram hma, pɛ hønt'a ɛ̨mmɛ im bɛ̨n ra ximhäi nɛ ra mbɛti ngue i hät'i, janangue'a bi japi bim 'bɛ a nɛ hin te bin ja rá 'bɛfi Oją nangue'a ra ją'i tengu a.
23646	MAT 13:38	Nɛ nu a ra huąhi nam bøni gue'a ra ximhäi. Nɛ nu'a ra hogahmudä nam bøni gue'ʉ di manda rá ts'ɛdi Oją ʉ. Nɛ nu'a ra hmudä hingui ho nam bøni yʉ ją'i ngue rá mbɛti ra zįthu.
23647	MAT 13:39	Nɛ nu a rán sʉiui a rá mbɛti ra huąhi ngue bi dupʉ yʉ hmudä hingui ho, gue'a ra zįthu a. Nɛ nu'a ran sofo nam bøni rán zɛgui ra pa. Nɛ nu'ʉ yʉ mbɛfi da xoqui nam bøni ngue yʉ́m 'bɛhni Oją mahɛ̨ts'i.
23652	MAT 13:44	Nɛ man'da ran t'uti bi man'a ra Jesús, bi 'yɛ̨na: ―Nu n'da ran 'yohʉ bi dįn'a n'da ra mbɛti bʉ mbo ra häi ngue ɛ̨mmɛ di muui a. Nɛ bi gärpʉ mahøn'a. Nɛ midí johya, nɛ bi mba bʉya da mbä 'bɛ'a gätho mi pɛ'ts'i guepʉ bi zä bi dän'a ra xɛqui a guepʉ bi dįn'a di muui, ngue mi pądi man'da da dąpi bʉ. Nɛ din jabʉ gui 'yøthʉ ngue ɛ̨mmɛ gui hyomhbʉ ngue di manda rá ts'ɛdi Oją, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23653	MAT 13:45	Nɛ xø bi 'yɛ̨na: ―Nu n'da ra pøhø ngue mi honi da dän yʉ do i thįm bʉ mbo ra dehe xʉm hmadi di muui.
23654	MAT 13:46	Nɛ nu'bʉ mí dįn a n'da man'da mahotho xinda gue'ʉ gä min nu mam'bɛt'o, bi mbä 'bɛ'a gätho mí pɛ'ts'i nɛ bi dän'a ɛ̨mmɛ mahotho bʉya. Nɛ din jabʉ gui 'yøthʉ ngue ɛ̨mmɛ gui hyomhbʉ ngue di manda rá ts'ɛdi Oją, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23660	MAT 13:52	Nɛ xø bi 'yɛ̨ngähe bʉya: ―Nu'ʉ midín xäh ram hma maya'bʉ, nɛ a ram hma ma'da'yo da hyumbi din xädi, ngue 'bɛpʉ ní manda rá ts'ɛdi Oją, hin te di 'bɛh rán xädi ʉ bʉya, nɛ da zä da xänba ʉ mi'da. Din ja tengu'bʉ n'da ra ją'i i ja 'bɛ'a i pɛ'ts'i ngue gä mahyoni. Nɛ'a bi zocpa yʉ́m bombøta nɛ'a bi dįnsɛ. Janangue'a hin te di 'bɛ ʉ 'bʉpʉ ja rá ngu, bi 'yɛ̨ngähe ra Jesús.
23672	MAT 14:6	Pɛ nu'bʉ mi zøn ra pa bin ja rá ngopa a ra Herodes 'bʉ mi dät ra jɛya mahøn'a, bi 'yøt'a n'da ran ts'ihmɛ nɛ bin nɛ a rá t'įxu a ra Herodías. Nɛ bi numanho a ra Herodes a ran hnɛi bi 'yøt' bʉya.
23682	MAT 14:16	Nɛ bi 'yɛ̨n'a ra Jesús: ―Pɛ hingui jatho da mba, pɛ guesɛ ahʉ dami 'uįmhbʉ, bi 'yɛ̨ngähe.
23724	MAT 15:22	Nɛ dán c'athe n'da ra xisu ra mɛngu Canaan, hing ra israel a. Nɛ ts'ɛdi bi mbafi, bi 'yɛ̨mp'a ra Jesús: ―Gra Hmu, rám bom'bɛto i ra David, din ja nin huɛ̨cate nangue ma t'įxu in 'youi n'da ra zįthu ngue ɛ̨mmɛ di ʉnbi.
23730	MAT 15:28	Ra Jesús bʉya bi 'yɛ̨mp'a ra xisu: ―Gra xisu, ɛ̨mmɛ guí ɛ̨c'yɛi xʉn ho a ma mate. Janangue'a din ja a gá 'yädi, bi 'yɛ̨mbi. Nɛ 'bexgue gue'a ra ora bi yąn'a rá t'įxu.
23735	MAT 15:33	Nɛ dá ɛ̨mhbe bʉya: ―Pɛ hin hapʉ ga tįmhbʉ ra hmɛ ga unhndʉ yʉ ją'i, nguetho ɛ̨mmɛ xʉn ngu i 'bʉcua, nɛ njongui 'bʉcua ngue ga tämfʉ ra hmɛ, dá ɛ̨mfe.
23750	MAT 16:9	Ha gá pumbɛ̨nihʉ 'bʉ má 'uįngä goho mahuąhi yʉn 'yohʉ ngue hønt'i yoto yʉ hmɛ nɛ yoho yʉ t'ʉhuą, nɛ bi bong thoho yoto yʉ 'bøts'e yʉ hmɛ.
23751	MAT 16:10	Nɛ'bʉ má 'uįn'i cʉt'a mahuąhi yʉn 'yohʉ ngue hønt'i cʉt'a yʉ hmɛ mi ja, nɛ xʉn ngu yʉ 'bøts'e bi yu 'bʉ mi bongui.
23764	MAT 16:23	Nɛ bi dą'a ra Jesús: ―Dami pøni gra zįthu. Ní mba, nguetho guí ɛ̨ngui hin ga øt'ä a bi zän Oją. Hin'yʉ nin 'yomfɛ̨ni tengu im bɛ̨n Oją, pɛ hønt'a im bɛ̨n yʉ ją'i guím bɛ̨ni, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús, bi t'ɛ̨mp'a ra Pedro.
23766	MAT 16:25	Nguetho nu'a to'o di huɛ̨czɛhɛ rá te, da mba ma ʉnbi rá te bʉ ja ran dąte, pɛ nu'a to'o hingui su da thącpa rá te nanguecä, da dįn'a ra te maząi a.
23787	MAT 17:18	Nu'bʉ mi zøpʉ bʉya, nu'a ra Jesús bi zʉ a ra zįthu min 'youi, nɛ bi xifi da bøni. 'Bex bi yąn'a ra ts'ʉnt'ʉ bʉya.
23788	MAT 17:19	M'bɛjua bʉya bin yąhʉ ʉ ma mixädihe a ra Jesús nubʉ dám 'bʉsɛhe. ―Hanja him bi zä dá høngähe thi a ra zįthu min 'youi a ra ts'ʉnt'ʉ, bi 'yɛ̨n'ʉ.
23789	MAT 17:20	Bi dą a ra Jesús nɛ bi 'yɛ̨na: ―Him bi zä gá hyømhbʉ thi ra zįthu, nguetho ts'ʉtho guí ɛ̨c'yɛihʉ. Man'da zi ts'ʉtho ni t'ɛ̨c'yɛihʉ xinda gue n'da rá hmudä ra c'u ngue ɛ̨mmɛ zicuɛ. Nɛ nu'bʉ da zøni gui 'yɛ̨c'yɛihʉ tengu n'da rá hmudä ra c'u, da zä gui xihmbʉ n'da ra t'øhø: “Dami 'uegue gui thąn nʉ n'danni,” gui 'yɛ̨mfʉ, nɛ da 'uegue. Hin te gui hyɛ̨mfʉ 'bʉ majuąni gui 'yɛ̨c'yɛihʉ. Gätho xʉn hɛ̨i i sä gui 'yøthʉ, bi 'yɛ̨nje.
23790	MAT 17:21	Pɛ nu'ʉ 'da'ʉ yʉ zįthu tengu min 'youi a ra ts'ʉnt'ʉ, xʉn hɛ̨i da hyøn a thi ʉ, pɛ hønt'bʉ ɛ̨mmɛ hąh rá mbʉi din yąui Oją nɛ da 'yɛ't' ran ts'ihmɛ n'da, da zä da hyøn a thi ʉ, bi 'yɛ̨ngähe ra Jesús.
23796	MAT 17:27	―Pɛ ni mba bʉ ja ra dądehe, gui hyʉ'ts'a n'da ra huą, nɛ gui xemba rá nde. Gui tįm bʉ n'da ra mbɛti, ngue'a xøt'a ga jut'ui a ra cota a ra niją, n'dahma hin da bɛ̨man'ʉ ʉ i hąx ra mbɛti, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23808	MAT 18:12	―'Bɛ'a guím bɛ̨mhbʉ bi 'yøt'a n'da ran 'yohʉ ngue mí si n'da ciɛnto yʉ́ dɛ'yo. Nɛ bim 'bɛ a n'da. Ha him bi hyon'a bim 'bɛdi. Pɛ bi zopʉ ʉ goho 'däte ma 'dɛ'ma gʉto bʉ mi sapaxi ʉ, bi mba bi hyon'a bim 'bɛdi. Nɛ nu'bʉ mi dįni, man'da bin johya nangue'a, xinda gue'ʉ mi'da ngue him bim 'bɛdi.
23847	MAT 19:16	Nɛ man'da ra ts'ʉnt'ʉ bi mba bʉ 'bä a ra Jesús nɛ bi 'yɛ̨na: ―Hoga xänbate i, 'bɛ'a nin ho da zä ga øt'ä ngue ga tįngä ra te, bi 'yɛ̨na.
23848	MAT 19:17	Ra Jesús bi 'yɛ̨mp'a: ―Ha guím bɛ̨ni 'bɛ'a guí ma ngue guí ɛ̨ngui xʉn hogui, nguetho hønt'a xʉn ho a Oją. Pɛ nu'bʉ guín nde gui tįn ra te, dami ją'ts'ʉ yʉn t'ɛ̨di.
23852	MAT 19:21	Nu ra Jesús bi 'yɛ̨mp'a: ―Nu'bʉ guí nde gui tįn ra te, ní mba bá pä 'bɛ'a gätho i ja i, nɛ gui darpa yʉ hyoya a rá muui 'bɛ'a gätho gá pä, nɛ din ja'a man'da di muui bʉ mahɛ̨ts'i bʉya, nɛ nubʉya ba ɛ̨hɛ gui tɛngui.
23858	MAT 19:27	Nu ra Pedro bʉya bi 'yɛ̨mp'a ra Jesús: ―Gra Hmu, nugähe dá socähe gätho 'bɛ'a mí pɛts'ähe nɛ dá tɛn'nahe, 'bɛ'a maha ga tįmhbe ya.
23897	MAT 21:2	nɛ bi 'yɛ̨mbi: ―Ní mbɛ nʉ ja ra t'ʉhnini, guehnʉ gua tįmmi n'da ra buru in 'youi rá bąsi. Bá xocui, nɛ bá siui ua ʉ.
23939	MAT 21:44	Nɛ nu'a ra do bi mba ma bʉnt'i, tengu'bʉ n'da ra xįndo i ti bʉ ja ra 'yu. Nɛ hønt'a go to'o da dąng bʉ ja ra do, din tʉni, nɛ hønt'a go to'o da zɛ'ma ra do, 'bexgue da 'yɛt'i, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23950	MAT 22:9	Ní mbähä bʉ ja yʉ 'yu nɛ gbá sihʉ ua hønt'a go má ją'i gba tįmhbʉ bʉ, nguetho ya ma hoqui 'bɛ'a da zi ua ja ran thąti.”
23959	MAT 22:18	Pɛ nu ra Jesús bi bądi 'bɛ'a mim bɛ̨n'ʉ ngue in nde da dįni 'bɛ'a dí yąpi. Janangue'a bi 'yɛ̨mbi: ―Ɛ̨mmɛ guidí yorpahʉ a guím bɛ̨mhbʉ. Høntho guí nde gui sägdahʉ.
23967	MAT 22:26	Pɛ nɛ'a guexta'a bi du n'dihi, nɛ hin ní dįntho rá t'ʉhni a ra xisu 'bʉ mi du. Janangue'a xø bim 'bʉhmi a man'da rá mbegue. Nɛ bin ja gue'bʉ go mi dät'i bim 'bʉhmi gätho ʉ yʉ́ mbegue a ra xisu.
23987	MAT 22:46	Nɛ hin'yʉ 'bɛ'a bi zä dí dąti, janangue'a him man'dandį bi zä da 'yän'ndʉ yʉ fariseo bʉya.
24033	MAT 24:7	Nguetho da ndants'ʉ 'da yʉ ts'ʉt'abi din sʉhmbʉ ʉ yʉ́ mi ts'ʉt'abihʉ, nɛ da ndanc'ʉ 'da yʉ hnini din sʉhmbʉ mi'da yʉ hnini. Nɛ xʉn ngu yʉ nidį din ja ra thuhu, nɛ ra dągɛ̨hɛ̨, nɛ din ja yʉ 'yąmhäi bʉ ja yʉ xɛqui ua ja ra ximhäi.
24047	MAT 24:21	Dami 'yäfʉ rá mate Oją, nguetho nu'a ran ʉnbi din ja, hin jąm'bʉ n'dandį xøn ja gue'bʉ go rá mbʉdi ra ximhäi. Nɛ nu'bʉ ya bin ja, hin man'dandį din ja a ran ʉnbi tengu a.
24114	MAT 25:37	Nɛ da 'yɛ̨nc'ʉ: “Grá Hmu, 'bɛ'a ní pa dá øt'ahe a guím ma. Hin dím bɛ̨mhbe ngue gán tumanthuhu n'dandį nɛ gamá 'uįn ahe. Nɛ hin dím bɛ̨mhbe ngue gán tuthe nɛ xcá 'da ahe ra dehe.
24118	MAT 25:41	―Nɛ nubʉya, nugä drá hmuts'ʉt'abigä, ga ɛ̨mp'ʉ 'bäpʉ ja ma gąha: “Dami 'uehmbʉ ua ja ma hmi, ní mbähä bʉ ja ra sibi njąm'bʉ da huɛ̨t'i, nguepʉ dá sänni din zø a ra zįthu nɛ ʉ yʉ́ mizįthuhʉ.
24119	MAT 25:42	Nguetho dán tumanthuhu nɛ hin gá 'uįnjʉ, nɛ dán tuthe, nɛ hin gá sithegahʉ,
24152	MAT 26:29	Nɛ dí xi ahʉ, him man'dandį ga sigä ra guindät'ä jague'bʉ bi zøn ra pa ga sihʉ ma'da'yo bʉ di manda rá ts'ɛdi ma Ta, bi 'yɛ̨ngähe ra Jesús.