23231	MAT 1:18	Nɛ nu'bʉ mim 'bʉh ra Jesucristo, nu'a rá mbe ngue ra María bi 'yän'na ra José, nɛ ya in nde din thąt'ui, pɛ nu'bʉ hin ním 'bʉhmi, ya bi hnu ngue in hąt'ʉhni ra María, pɛgue bi nɛqui zɛhɛ rá t'ʉhni nangue rá Hogandąhi Oją.
23233	MAT 1:20	Nɛ nu ra José, nu'bʉ ngubʉ mim bɛ̨ni, bi 'uį n'da ra t'į 'bʉ min ąpʉ rán ngunsɛ, bi nu rám 'bɛhni Oją bi 'yɛ̨mbi: ―Nu'i, hague José, rám bom'bɛto i ra David, xʉn ho 'bʉ gam 'bʉhmi a ra xisu, nguetho nu ra 'uɛre dim 'bʉi, dim 'bʉi nangue rá Hogandąhi Oją a.
23236	MAT 1:23	N'da ra hmute ngue hin jąm'bʉ n'dandį bi zo a n'da ran 'yohʉ, nɛ din hąt'ʉhni. Nɛ nu'a rá t'ʉhni dim 'bʉi da t'ɛ̨mbi ra Emanuel, bi 'yɛ̨n'a ra pøngahyą maya'bʉ. Nɛ nu'a ra Emanuel in nde da ma: “Dí 'bʉhmbʉ Oją.”
23238	MAT 1:25	Pɛ him 'bexque njuąntho bim 'bʉhmi, ja gue'bʉ bim 'bʉh rá ts'ʉnt'ʉ ra María. Nɛ nu ra José bʉya bi xih rá thuhu ra Jesús a ra t'ʉhni bim 'bʉi.
23240	MAT 2:2	Nɛ nu'bʉ mi zøm bʉ Jerusalén bi 'yän'dʉ 'bʉpʉ: ―Hapʉ i 'bʉcua a rá hmuts'ʉt'abi yʉ judío ja bim 'bʉi, bi 'yɛ̨n'ʉ. Nguetho dán nuhe n'da ra sø njąm'bʉ dá nuhe n'dandį. Nɛ gue'a ra hmɛpya bi 'yurcahe ngue ya bim 'bʉi, nɛ bá ɛ̨hmbe ya ga thąndehe a, bi 'yɛ̨n'ʉ bi nu ra sø.
23243	MAT 2:5	Nɛ nu'ʉ bi 'yɛ̨mbi: ―Guepʉ Belén ra häi Judea dim 'bʉi, nguetho gue'a bi man ra pøngahyą 'bʉ maya'bʉ 'bʉ mi hma ngue,
23246	MAT 2:8	Nɛ nu'bʉ mi xifi, nu ra Herodes bʉya bi 'yɛ̨mp'ʉ bi nu ra sø: ―Ní mbähä bʉ Belén, gui hyomhbʉ hapʉ bim 'bʉ a ra 'uɛre, nɛ nu'bʉ gá tįmhbʉ hapʉ i 'bʉi, gua ɛ̨hmbʉ gui xijʉ, nɛcä ga mba ga thąnde a, bi t'ɛ̨mp'ʉ bi nu ra sø. Pɛ hinga gue'a mim bɛ̨n a.
23247	MAT 2:9	Nɛ nu'ʉ yʉn 'yohʉ bʉya bi mba da hyoni hapʉ bim 'bʉ a ra 'uɛre, nɛ xø bi nɛqui mahøn'a a ra sø xpí nu bʉ yʉ́ häi. Nɛ i 'bɛt'o a. Nɛ nu'bʉ mi zøm bʉ Belén, bin säya a ra sø bʉ din 'yɛ̨'t'ui a ra ngu nubʉ mí 'bʉ a ra 'uɛre.
23251	MAT 2:13	Nɛ nu'bʉ mí mba ʉ yʉn 'yohʉ bʉya, n'da rám 'bɛhni Oją bi xi a ra José 'bʉ min ąha: ―Dami ndants'i. Dami six'a ra 'uɛre nɛ a rá mbe. Gui' dahmbʉ, ni mbähä bʉ ra häi Egipto nɛ gam 'bʉhmbʉ bʉ 'da yʉ pa. Nɛ him 'bex gua pengüi, jague'bʉ dá xi'aui gua pengüi. Nguetho nu ra Herodes da hyon'a ra 'uɛre, nɛ nu'bʉ da dįni da hyo, bi 'yɛ̨mp'a rám 'bɛhni Oją a ra José.
23254	MAT 2:16	Nɛ nu ra Herodes ɛ̨mmɛ bin cuɛ ngue ya bi thät'i, nguetho nu'ʉ yʉn 'yohʉ bi nu ra sø hin í mbeng bʉ 'bʉ mi dįn'a ra t'ʉhni. Janangue'a bi mbɛn'ndʉ yʉ́ dofʉi ngue da hyo yʉ 'uɛre bʉ Belén nɛ yʉ hnini i hänbʉ. Nɛ gätho ʉ yʉ t'ʉhni hinga na pɛ'ts'a nyojɛya gätho bi hyo. Nguetho bi man ʉ yʉn 'yohʉ, ya mbɛ má nyojɛya ya bi nɛqui a ra sø.
23264	MAT 3:3	Nɛ nu a ra Xuua gue'a bi man ra pøngahyą Isaías maya'bʉ ngue bi ma ba ɛ̨hɛ, 'bʉ mi 'yɛ̨na: N'da ra ją'i din yą bʉ ja ra dąpo nɛ da 'yɛ̨na: “Damin sähʉ ga simhbʉ ra Hmu mi ts'ʉtho da zøcua, dami hoc ni mbʉihʉ ga tømhbʉ xʉn ho,” da 'yɛ̨na, bi 'yɛ̨n a ra Isaías maya'bʉ.
23270	MAT 3:9	Pɛ hin din ja ran 'yɛ̨ts'i ni mbʉihʉ ngue gui 'yɛ̨mhbʉ: “Nugähe yʉ́ t'ʉhnigähe ra Abraham, ya hin gan nuhe ran ʉnbi,” hingui sä gui 'yɛ̨mhbʉ, nguetho nɛhya yʉ do i 'bongua da zä din ją'i ngue da 'yɛ̨mbi yʉ́ t'ʉhni ra Abraham 'bʉ gue'a da nde Oją da 'yøt'e, bi 'yɛ̨n'a ra Xuua.
23276	MAT 3:15	―Pɛ nuya xʉn ho 'bʉ gui xixyągui, nguetho i jatho ga øthʉ 'bɛ'a bi man Oją, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús. ―Da nde 'bʉ, bi 'yɛ̨n'a ra Xuua bʉya.
23294	MAT 4:16	Nu yʉ ją'i mi 'bʉpʉ tengu'bʉ i bʉpʉ ja ra 'bɛxui, nɛ i ja bʉ ran dąte, pɛ nuya bi nɛqui n'da ran nɛqui ngue di yot'i, bi 'yɛ̨n'a ra Isaías 'bʉ maya'bʉ. Nɛ gue'a bin ja 'bʉ mi zøm bʉ ra Jesús.
23295	MAT 4:17	Nɛ nu ra Jesús bi dʉ'mi bi mam bʉ rám hma nɛ bi 'yɛ̨na: ―Dami päh nin 'yomfɛ̨nihʉ nangue yʉ ts'oqui, ngue da zä di manda ua rá ts'ɛdi Oją bi zøcua guí 'bʉhmbʉ, bi 'yɛ̨mb yʉ ją'i a ra Jesús 'bʉ mim 'bʉpʉ.
23325	MAT 5:22	Pɛ i jagä man'da ga xi ahʉ, ngue nu'bʉ 'bo'o di cuɛp rá miją'iui nangue'a bi 'yørpe, ngue im bɛ̨ni di co'ts'i, guehma da nu ran ts'ɛmbi. Nɛ nu'a to'o da xih ra ts'ore bʉ ja rá hmi rá miją'iui, da ts'ixpʉ 'bʉh yʉ ngʉrpi da ts'ɛmbi. Nɛ nu to'o ɛ̨mmɛ then rá miją'iui dí mba bʉ ja ran ts'ɛmbi ngue ra sibi njąm'bʉ i huɛ̨t'i, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23329	MAT 5:26	guehma da jo ahʉ nɛ hin da hyɛc'a thohohʉ ra zɛ'mi jague'bʉ gui unhdʉ ra mbɛti hangu da 'yä ahʉ, nɛ xínga n'da centavo da nde gui 'yɛspahʉ, bi 'yɛ̨n a ra Jesús.
23335	MAT 5:32	Pɛ i jagä man'da ga xi ahʉ, ngue hingui sä da hyɛh rá xisu n'da ran 'yohʉ gue'bʉ hingui øt' ran 'yomt'ɛ̨ni a ra xisu. Nguetho nu'bʉ bi hyɛh rá xisu n'da ran 'yohʉ, di japi da 'yøt' ran 'yomt'ɛ̨ni a ra xisu 'bʉ bi hyɛgui nɛ dim 'bʉhmi man'da ran' yohʉ. Nɛ 'bʉ n'da ran 'yohʉ dim 'bʉhmi n'da ra xisu bi thɛgui, ra 'yomt'ɛ̨ni a, bi 'yɛ̨n a ra Jesús.
23341	MAT 5:38	Nɛ xø bi 'yɛ̨n'a ra Jesús: ―Nu'ahʉ gá 'yøhmbʉ 'bɛ'a bi sih mam bombøtahʉ ngue: “Nu'bʉ n'da ra ją'i di ts'onba rá dä rá miją'iui, pɛ nɛ a da mba ma ts'onbi rá dä. Nɛ nu'bʉ rá ts'i da 'yøcpe, ngutho nɛ'a xin da t'øcpa rá ts'i.”
23348	MAT 5:45	Nɛ nu'bʉ ngubʉ gui 'yøthʉ, 'da'angu gá 'yøthʉ a ma Tahʉ 'bʉpʉ mahɛ̨ts'i ngue bá pɛnh ra 'ye nɛ ra hyadi. Pɛ hinga hønbʉ 'bʉ ʉ yʉ hocją'i gue i so ra 'ye nɛ ra hyadi, pɛ nɛpʉ i 'bʉh yʉ ts'om'bäi, bi 'yɛ̨na.
23351	MAT 5:48	Pɛ nde'bʉ xʉn hotho gui 'yøthʉ, nguetho xʉn hotho Oją ma Tahʉ bí 'bʉpʉ mahɛ̨ts'i, bi 'yɛ̨mp'ʉ yʉ́ xädi ra Jesús.
23352	MAT 6:1	Nɛ man'da bi man ra Jesús, bi 'yɛ̨mp'ʉ mi 'bʉpʉ: ―Pɛ nu'bʉ guí øthʉ rá 'bɛfi Oją, hin gui 'yøthʉ da 'yɛ̨s'a ni miją'ihʉ, nguetho hin te di 'da ahʉ ma Tahʉ 'bʉpʉ mahɛ̨ts'i 'bʉ din jabʉ gui 'yøthʉ, bi 'yɛ̨n'a.
23366	MAT 6:15	Pɛ nu'bʉ hin gadí punbahʉ ni miją'ihʉ, nɛ ahʉ hin di pun'nahʉ Oją ma Tahʉ 'bʉpʉ mahɛ̨ts'i 'bʉ, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23367	MAT 6:16	―Nɛ nu'ahʉ, nu'bʉ guí nde gui 'yɛt' nin sihmɛhʉ n'da ora ngue guim bɛ̨mhbʉ Oją, o guí øthʉ tengu øt'ʉ di yorpa a im bɛ̨ni. Nu'ʉ i ut yʉ ją'i 'bɛ'a øt'e, nde'a dí hnumanho, pɛ hønt'a ran 'yɛ̨ts'i bi dąha nangue 'bɛ'a bi 'yøzɛhɛ, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23369	MAT 6:18	N'dahma njon da bądi 'bɛ'a gá 'yøthʉ gue gá 'yɛt' nin sihmɛhʉ, nɛ hønt'a Oją ma Tahʉ i nu ahʉ 'bɛ'a gá 'yøthʉ, nɛ i ja 'bɛ'a di 'da ahʉ bʉya, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23371	MAT 6:20	Pɛgue gui hyoni gui xąnthʉ 'bɛ'a dí hnumanho ahʉ bʉ mahɛ̨ts'i. Nguetho hin te dim 'bɛpʉ, hin da yʉrpʉ yʉ bɛ̨ ngue da bɛ̨ ahʉ 'bɛ'a guí pɛs'hʉ bʉ, nɛ hin da boxjua, nɛ njo'o bʉ yʉ zu'uɛ̨ ngue di ts'oni.
23372	MAT 6:21	Nguetho hønbʉ i ja ním pɛ'ts'i n'da im bɛ̨n rá mbʉi n'da. Nu'bʉ guecua ja ra ximhäi i ja 'bɛ'a i pɛ'ts'a n'da, hønt'ua im bɛ̨n a n'da, nɛ nu'bʉ guepʉ mahɛ̨ts'i, guepʉ im bɛ̨n a n'da 'bʉ, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23376	MAT 6:25	―Janangue'a dí xi ahʉ, hin go guim bɛ̨nsɛhʉ 'bɛ'a gui sihʉ ngue gdám 'bʉhmbʉ, nɛ xín guim bɛ̨mhbʉ 'bɛ'a gui hyehʉ. Pɛ guim bɛ̨mhbʉ ngue man'da di muui ni tehʉ xinda gue ʉ nin ts'ihmɛhʉ, nɛ man'da di muui ni ją'ihʉ xinda gue ʉ ni hehʉ, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23383	MAT 6:32	Nguetho nu'ʉ i thąnde yʉ́ oją zɛhɛ, gue'a ząi i hon'ʉ, pɛ nu'ahʉ i 'bʉpʉ ni Tahʉ bʉ mahɛ̨ts'i, nɛ i pądi 'bɛ'a gä guidí 'bɛhmbʉ, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23386	MAT 7:1	―“Nuna bi 'yøt' yʉ ts'oqui,” hin gui 'yɛ̨mhbʉ, n'dahma hinga gue'a dí ts'ɛp'ahʉ a, bi 'yɛ̨ngähe ra Jesús.
23389	MAT 7:4	Nɛ ha da zä gui xihmbʉ ni miją'ihʉ: “Mba ga hąp'a ra häi o ni dä,” sä gui 'yɛ̨mfʉ, nɛ go man'da xʉn ndoho ra xɛcza i o ni dähʉ.
23393	MAT 7:8	Nguetho nu'a to'o da 'yädi, Oją di un'na bi 'yäpi. Nɛ nu'a to'o ja a i honi, di und Oją a i honi. Nɛ nu'a to'o da hyoni da socpa n'da ra goxthi njut'i thoho, Oją da xocpa a, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23400	MAT 7:15	―Pɛ gam fähmbʉ nangue yʉ hyäte pøngahyą. Nu'bʉ i søm bʉ guí 'bʉhmbʉ, sä øt'e tengu'bʉ yʉ dɛ'yo ngue xʉn ho, pɛ nu yʉ́ mbʉi tengu'bʉ n'da ra zate.
23406	MAT 7:21	Nɛ xø bi 'yɛ̨n'a ra Jesús: ―Nɛ sä ɛ̨na yʉ́ hmujʉ ʉ 'da, pɛ hin da yʉrpʉ di manda rá ts'ɛdi Oją ʉ. Pɛ hønt'ʉ majuąni i øt' rá pähä ma Ta mahɛ̨ts'i da yʉrpʉ ʉ.
23410	MAT 7:25	Nɛ bin ja n'da ra dą'ye, nɛ ɛ̨mmɛ xʉn ngu yʉ dehe bi 'yugui, nɛ bá ɛ̨h ran dąhi xʉn ndoho mí nde xtí yøt'a ra ngu. Pɛ him bi yøt'a, nguetho nu'a ra ngu mí høpʉ ja ra dongu xʉn ho.
23411	MAT 7:26	Pɛ nu'a to'o i ø'a dí ma nɛ hingui ʉrpa ra güɛnda a, i øt'e tengu bi 'yøt'a n'da ran 'yohʉ ngue ra 'yąmbʉi, nɛ bi hyøh rá ngu bʉ mi ja n'da ra 'bomu.
23417	MAT 8:3	Nɛ nu ra Jesús bʉya bi uąt rá 'yɛ bi dädi nɛ bi 'yɛ̨mbi: ―I jagä ra pähä ngue 'bex da zä i. Dami yą́ni. Nɛ nu'bʉ mí 'yɛ̨mbi, 'bexgue bi yąn'a ran 'yohʉ.
23420	MAT 8:6	bi 'yɛ̨mbi: ―Nu'i grá Hmu, nu n'da ma 'yɛ̨hɛ i 'bɛm bʉ ja ma ngu, i ts'a rá ją'i, hingui sä di 'yąni, ɛ̨mmɛ xʉn 'doni, bi 'yɛ̨mbi.
23422	MAT 8:8	Pɛ nu ra hmudofʉi bʉya bi 'yɛ̨mbi: ―Hingui jatho gui mba bʉ ja ma ngu, grá Hmu, nugä hin dí sʉcä tengu e nɛ hin drá judíogä. Pɛ dí pądi ngue i ja ni ts'ɛdi zɛhɛ, ngue nu'bʉ guim ma da yąni, nɛ 'bexgue da yąni, bi 'yɛ̨na. Tengu thohogä bin 'dac'i ts'ʉ man t'ɛ̨di, nɛ nu'bʉ i ja 'bɛ'a dí xi ʉ ma dofʉi nɛ'ʉ ma 'yɛ̨hɛ, 'bexgue 'dahmantho in ja. Nɛ ngutho i, da zä guim mantho ua nɛ 'bexgue da yąm bʉya, bi 'yɛ̨n'a ra hmudofʉi.
23424	MAT 8:10	Nu'bʉ mí 'yøh ra Jesús 'bɛ'a bi man a ra hmudofʉi, bi hyonya thoho nɛ bi xi ʉ min 'yohʉ: ―Majuąni dí xi ahʉ, njąm'bʉ xtá tįngä n'da ma mɛnguhʉ yʉ ją'i israel dyʉ judíohʉ ngue xtám bądi i ja ma ts'ɛdi xʉn ho tengu na ran 'yohʉ, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23429	MAT 8:15	Nɛ nu ra Jesús bʉya bi bɛndba rá 'yɛ, nɛ 'bex bi bøn a ra pa mi hɛ̨mbi. Nɛ bi ndanc'a ra xisu bʉya, bi hyonba ra hmɛ a ra Jesús nɛ ʉ mín 'yohʉ, nguetho ya bi yąn'a ra xisu bʉya.
23432	MAT 8:18	Nɛ nu'bʉ mín nu ra Jesús ngue ɛ̨mmɛ xʉn ngu yʉ ją'i mi 'bäpʉ, bi 'yɛ̨mp'ʉ yʉ́ xädi: ―Masque xʉn ho 'bʉ ga thohmbʉ 'danguadi ra dądehe, bi 'yɛ̨na.
23436	MAT 8:22	Bi dą'a ra Jesús, bi 'yɛ̨mbi: ―Tɛnga maha, nu'ʉ xʉn du da 'yä ʉ 'bʉpʉ, tengu'bʉ nɛ ʉ xʉn du ʉ, bi 'yɛ̨na.
23441	MAT 8:27	Nɛ nu'ʉ yʉn 'yohʉ bʉya bi hyonya thoho 'bɛ'a bi 'yøt'a ra Jesús. ―'Bɛ'a di 'yɛ̨t'ui na ran 'yohʉ, nguetho nɛ ran dąhi i ø'a i xifi, nɛ ra dehe i ø'a i xifi, bin 'yɛ̨mzɛhɛ ʉ.
23446	MAT 8:32	―Ni mbähä, dami cʉthʉ nʉ, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús. Nɛ nu yʉ zįthu bʉya bi bøm bʉ ja rá mbʉi ʉ yʉn 'yohʉ, nɛ 'bexgue bi yʉrpʉ 'bʉh yʉ ts'ʉdi. Nɛ nu yʉ ts'ʉdi bʉya bin tihi nɛ bi gąpʉ ja ra nguani, him bi zä bin säya, nin uɛ̨m bʉ ja ra dehe, bim 'bɛpʉ.
23453	MAT 9:5	Ha guím bɛ̨mhbʉ nte ní mbatho dá xicä ran 'yohʉ, ngue rá ts'oqui ya dá punbi. Ha guím bɛ̨mhbʉ man'da xquí pąhmbʉ i ja ma ts'ɛdi 'bʉ ga xifi da ndants'i, din 'yo. Pɛ nuya ga ut'ahʉ ngue i ja man t'ɛ̨digä ua ja ra häi ga punba yʉ́ ts'oqui yʉ ją'i, nugä ngue dán ją'igä ua ja ra ximhäi, bi 'yɛ̨mp'ʉ. Nɛ xø bi 'yɛ̨mp'a ran 'yohʉ i ts'a rá ją'i bʉya: ―Dami ndants'i, cąx ni fįdi, ní mba ni ngu, bi 'yɛ̨mbi.
23461	MAT 9:13	Ní mbähä bán xähmbʉ bʉ ja ni søcuąhʉ 'bɛ'a nam bøn'a rám hma Oją ngue i ɛ̨na: “Pɛ nugä man'da dí numanho 'bʉ gui 'yøthʉ ran huɛ̨cate xinda gue ʉ yʉ 'bøts'e guidí 'dajʉ,” i ɛ̨n Oją, i ɛ̨m bʉ ja yʉ́ søcuą Oją, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús. Nɛ nugä him bá ɛ̨cä gan zon'dʉ im bɛ̨nsɛ xʉn ho, pɛ bá ɛ̨cä gan zon'dʉ i pądi hingui ho, janangue da zä di päh yʉ́n 'yomfɛ̨ni, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús, bi 'yɛ̨mp'ʉ yʉ fariseo.
23463	MAT 9:15	Ra Jesús bi man'a n'da ran t'uti 'bʉ mi dądi, bi 'yɛ̨mbi: ―Pɛ nu'ʉ i 'bʉpʉ ja ran thąti hin da du yʉ́ mbʉi, nguetho 'bʉpʉ a ran 'yohʉ din thąti. Pɛ da zøn ra ora da ts'ispa a ran 'yohʉ, nɛ ja da 'yɛ't' yʉ́n ts'ihmɛ bʉya, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23466	MAT 9:18	Nɛ nu'bʉ mí yąhʉ ʉ, 'bexgue bi zøm bʉ n'da ra ngʉrpi bʉ ja ra niją, nɛ bin dąnyahmu bʉ mí 'bäh ra Jesús nɛ bi 'yɛ̨mbi: ―Bi du n'da ma t'įxu, 'yørqui ts'ʉ ra mate ga mbɛ gui cäx ni 'yɛ, nɛ da dąmbɛ̨ni.
23468	MAT 9:20	Nɛ nu'bʉ má mbähmbe bʉ 'yu, hin da ná sømhbe bʉ ja rá ngu a ra ngʉrpi, bi zʉje n'da ra xisu ngue ná 'dɛ'mayo njɛya min 'youi ra mbäji. Bi hyän bʉ rá xʉtha ra Jesús nɛ bi därpa rá nyąni rá pahni.
23478	MAT 9:30	Nɛ 'bex bi xo ʉ yʉ́ dä. Nɛ nu ra Jesús bʉya bi hɛcpa ʉ yʉn 'yohʉ, bi 'yɛ̨mbi: ―Njon gui xihmi 'bɛ'a dá øt'aui.
23496	MAT 10:10	Nɛ xín ni tu'døzą gui tuxhʉ, nɛ hønt'a ni he guí hehʉ nɛ hønt'a ni thįxfani gui 'yʉthʉ, nɛ hin'yʉ 'bɛ'a gui hyąxhʉ, nguetho nubʉ gui sømhbʉ i ja nin t'ɛ̨di ngue da zimanho ahʉ ʉ.
23502	MAT 10:16	Nɛ xø bi 'yɛ̨na: ―Nuya hønbʉ go hapʉ ga pɛn'nahʉ, ɛ̨mmɛ di ʉn'nahʉ ʉ 'bʉpʉ, tenguthoho yʉ zate di ʉnba yʉ dɛ'yo. Damim fähmbʉ tengu yʉ c'ɛ̨ya nɛ gui 'yøthʉ tengu øt' yʉ t'azʉ, hønt'a ran ho gui 'yøthʉ.
23509	MAT 10:23	Nɛ nu'bʉ n'da ra hnini di ʉc'ahʉ, dami 'dahmbʉ bʉ, nɛ gui mbähä bʉ man'da ra hnini bʉya. Nɛ majuąni dí xi ahʉ, hin gní täthʉ gätho yʉ hnini Israel gui xihmbʉ rám hma Oją nɛ gui 'dahmbʉ, 'bʉ bá pengä.
23532	MAT 11:4	Nu ra Jesús bʉya bi 'yɛ̨mp'ʉ yʉ́ xädi ra Xuua: ―Ni mbɛ bʉ, gui xihmi a ra Xuua 'bɛ'a gätho guí øhmi, bi 'yɛ̨mbi. Dami xihmi 'bɛ'a guín nuui, ngue nu yʉ xädä bin zø yʉ́ dä ya, nɛ'ʉ yʉ dogua i 'yo, nɛ'ʉ mi hɛ̨mb ra t'axca'ya ya bi yąn ʉ, nɛ'ʉ yʉ gogu ya i øhnahyą ya, nɛ'ʉ 'da xøn du i pa nsots'i, nɛ yʉ hyoya i si a ram hma ngue 'bɛpʉ dím pø ʉ.
23553	MAT 11:25	Nɛ nubʉya nu ra Jesús bin yąui Oją nɛ bi 'yɛ̨na: ―Ma Ta i, gra Hmu mahɛ̨ts'i, nɛ gra Hmu ua ja ra häi, jamadi ya ngue gá japi him bi bą'a ram hma nangue ni ts'ɛdi ʉ im bɛ̨nsɛ ja yʉ́n 'yomfɛ̨nisɛ, pɛ gá japi bi bądi nangue'e ʉ i hon'a'i, tengu yʉ t'ʉhni ngue hin te i pądi.
23556	MAT 11:28	Nɛ nu'bʉ gá yähmbʉ nɛ gán xømbʉihʉ nangue 'bɛ'a gätho guí øthʉ, ba ɛ̨hmbʉ gui tɛngahʉ, nɛ nugä ga hut'a ni mbʉihʉ. Nɛ nu'a ra 'bɛfi dí 'da ahʉ hingui hɛ̨i a, tengu'bʉ dí huthʉ ran thuyą dín hyanbahʉ ya. Nɛ nugä dí sɛt ma mbʉi nɛ hin'yʉ ran 'yɛ̨ts'i ma mbʉi, nɛ ga xän'nahʉ ngue njabʉ gui 'yøthʉ, nɛ ga hut'a ni mbʉihʉ, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23561	MAT 12:3	Nɛ bi dą'a ra Jesús, bi 'yɛ̨mbi: ―Ha hin gán nuhʉ bʉ ja ni søcuąhʉ, ngue nɛ a ra David bi mbɛsta a rán t'ɛ̨di Oją 'bʉ mi mbähä ʉ 'da, nɛ bin tumanthuhu, má hin'yʉ 'bɛ'a da zi ʉ.
23571	MAT 12:13	Nɛ nubʉya, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús: ―Dami juąn ni 'yɛ, bi t'ɛ̨mp'a ran 'yohʉ. Nɛ bi juąn bʉya. Nɛ 'bex bi gohi xʉn ho tengu man'da rá 'yɛ xʉn ho.
23583	MAT 12:25	Nɛ 'bex bi bą'a ra Jesús 'bɛ'a mim bɛ̨n'ʉ yʉ fariseo nɛ bi 'yɛ̨mp'ʉ: ―Pɛ him majuąni guí mamhbʉ, nguetho nu ra zįthu hin da zä din sʉsɛhʉ yʉ́m fäts'ihʉ. Nu'bʉ din sʉsɛ din juasɛ yʉ́ ts'ɛdi ʉ 'bʉ, tenguthoho 'bʉ n'da ra ts'ʉt'abi din heque nɛ din tunhdʉ ʉ yʉ́m fäts'ihʉ, di 'bɛsɛ yʉ́ ts'ɛdi 'bʉ. Nɛ ngutho n'da ra hnini o gue n'da ra ngu 'bʉ din heque, pɛ gä dim 'bɛ ʉ.
23586	MAT 12:28	Pɛgue rá Hogandąhi Oją dá høn a thi yʉ zįthu nɛ dá ut'ahʉ ngue ya di manda rá ts'ɛdi Oją ua guí 'bʉhmbʉ, bi 'yɛ̨mp'ʉ.
23587	MAT 12:29	Nɛ tenguthoho n'da ran 'yohʉ 'bʉ i 'bʉpʉ ja rá ngu, hin njongui sä da yʉrpʉ 'bʉ hinga m'bɛt'o da mba nthurpi yʉ́ 'yɛ, nɛ nuya sä da yʉrpʉ nɛ da hyąspi 'bɛ'a gätho i ja bʉ. Dín jagä bʉ, him mí sä xcá mispa yʉ zįthu 'bʉ hin xcá tąpä ʉ yʉ́ hmu, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23591	MAT 12:33	―Pɛ nu'bʉ xʉn ho ran t'øt'e ngue dá høn a thi ʉ yʉ zįthu, nde'bʉ gui numanhojʉ 'bʉ, nguetho gui 'yɛ̨mfʉ xʉn ho ra za gue'bʉ xʉn ho rán dät'ä. Pɛ nu'bʉ hingui ho yʉ́n dät'ä gui 'yɛ̨mfʉ hingui ho ra za 'bʉ. Nguetho nu yʉ́n dät'ä i zʉpʉ da bą a n'da nda'a ní za a, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23601	MAT 12:43	―Pɛ nu'a ran ts'o guidí hohʉ, din ja ahʉ tengu bi 'yøt'a n'da ra ją'i min 'youi n'da ra zįthu. Nɛ bi bøn a ra zįthu, bin 'yo bʉ ja ra 'yonhäi, mí honi hapʉ din säya pɛ him bi dįni hapʉ din säya. Nɛ bi mbeng bʉ ja rá mbʉi ra ją'i bʉ bá nɛts'i.
23605	MAT 12:47	Nɛ nu'ʉ 'da bʉya bi xi a ra Jesús: ―I 'bäcua thi ni mbe nɛ nin 'yohʉ, nɛ in nde gan yąhʉ 'na, bi t'ɛ̨mp'a ra Jesús.
23609	MAT 13:1	Nɛ nubʉya bi bøn'a ra Jesús bʉ ja ra ngu mí 'bʉi, nɛ bi mba nín hupʉ ja ra ndendeją.
23612	MAT 13:4	Nɛ nu'bʉ mi mbon yʉ hmudä, nu'ʉ 'da bi zo bʉ ja ra 'yu, nɛ bá ɛ̨h yʉ doja bi za ʉ.
23613	MAT 13:5	Nɛ nu mi'da yʉ hmudä bi zo bʉ ja yʉ 'bodo, 'bexgue bi bøts'e nguetho hingui pidi ra häi.
23621	MAT 13:13	Janangue'a yʉn t'uti thoho dí xi ʉ, nguetho i øde pɛ ɛ̨na gue'bʉ him bi 'yøde, nɛ i nu pɛ tengutho 'bʉ hin te xtá nu; him bi yʉt' yʉ́ mbʉi a dá xifi, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23623	MAT 13:15	Nguetho nu ni mbʉihʉ ɛ̨mmɛ xʉm mɛ̨tho, nɛ njąm'bʉ gui 'yøhmbʉ, tengu'bʉ njot'i ni guhʉ, nɛ njąm'bʉ gui nuhʉ, tengu'bʉ guidí ts'ąnt' ni dähʉ, nɛ hin jąm'bʉ i sä da bɛ̨n ni mbʉihʉ ngue dim pädi nangue ran ts'o, ngue ga nyąn ahʉ, i ɛ̨n Oją, bi 'yɛ̨n'a ra pøngahyą Isaías 'bʉ maya'bʉ, bi 'yɛ̨n a ra Jesús.
23625	MAT 13:17	Majuąni dí xi ahʉ ɛ̨mmɛ xʉn ngu yʉ́ pøngahyą Oją nɛ xʉn ngu yʉ ją'i ngue 'dat' Oją mim bɛ̨ni, mí nde xtá nuna gätho guí nuhʉ ya, pɛ him bi zä bi nu; nɛ ɛ̨mmɛ mí nde xtá 'yøhna guí øhmbʉ ya, pɛ him bi zä bi 'yøde, nguetho him mí zøn ra ora xtám bądi, bi 'yɛ̨ngähe dyʉ xädigähe ra Jesús.
23627	MAT 13:19	Nɛ nu'a to'o bi sih ram hma ngue di manda ua rá ts'ɛdi Oją, nɛ him bi bądi 'bɛ'a nam bøn'a, in ja tengu ʉ yʉ hmudä bi zo bʉ ja ra 'yu, nɛ 'bex bá ɛ̨'a ra zįthu bi hyąx a ra hmudä bi thupʉ ja yʉ́ mbʉi ʉ.
23630	MAT 13:22	Nɛ nu'a ra hmudä dá xi ahʉ bi zo bʉ ja yʉ 'uįni, nam bøni tengu n'da ra ją'i bi 'yø a ram hma, pɛ hønt'a ɛ̨mmɛ im bɛ̨n ra ximhäi nɛ ra mbɛti ngue i hät'i, janangue'a bi japi bim 'bɛ a nɛ hin te bin ja rá 'bɛfi Oją nangue'a ra ją'i tengu a.
23638	MAT 13:30	Man'da xʉn ho gui hyɛthohʉ 'darpʉ din te, ja gue'bʉ bin ja ran sofo. Nɛ nubʉya ga xi ʉ yʉ mbɛfi ngue nu'ʉ hingui ho di pɛti nɛ da 'yudi, nɛ nu ʉ xʉn ho bʉya da mbɛ'ts' bʉ ja ma ngu,” bi 'yɛ̨n ʉ yʉ́ hmu, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús. Nɛ guehna man'da ran t'uti bi mam 'bʉ mi xi ʉ yʉ ją'i.
23644	MAT 13:36	Nɛ nubʉya bi xi ʉ yʉ ją'i a ra Jesús ngue da mbengui. Nɛ nu'bʉ gätho mí mba ʉ, bi mba ra Jesús bʉ ja ra ngu. Nɛ dá tɛndähe bʉya. Nɛ nu'bʉ mí hyupʉ ja a ra ngu, dá änhde: ―Dami xije ts'ʉ 'bɛ'a nam bøn'a ran t'uti gá ma nangue ra hmudä hingui ho bi dupʉ rá huąhi a ran 'yohʉ, dá ɛ̨mfe.
23666	MAT 13:58	Janangue'a hingui ngu yʉn t'øt'e mixte bi 'yørpʉ, ngue him bi 'yɛ̨c'yɛi ʉ 'bʉpʉ.
23669	MAT 14:3	Nguetho guesɛ a ra Herodes bi hyo a ra Xuua Nxixyą. Bin cuɛ a ra Herodes 'bʉ mi sifi ngue hingui ho a bi 'yøt'e ngue bi zinsɛ a rá 'bɛpo, nu'a ra xisu mi 'bʉhmi a ra Felipe 'bʉ mi sin'a ra Herodes. Nɛ nu'a ra xisu, ra Herodías a. Nɛ bi 'yɛ̨n'a ra Xuua: “Hingui ho gá 'yøt'e ngue gá sinba rá xisu a nin 'yohʉ,” bi t'ɛ̨mp'a ra Herodes. Bin cuɛtho ra Herodes bʉya bi got'a fädi a ra Xuua nɛ bi manda dí tu't'i con yʉ cadena. Nɛ mim bɛ̨ni xta hyo a ra Xuua, pɛ him bi hyo nguetho mi su din cuɛ yʉ ją'i, ngue nu yʉ ją'i mi pądi rá pøngahyą Oją a ra Xuua.
23675	MAT 14:9	Nɛ bi du rá mbʉi a ra Herodes bʉya, him mi ndehma da hyo a ra Xuua, pɛ hin'yʉ 'bɛ'a sä da 'yøt'e nguetho ya xí xifi di unni 'bɛ'a gä da 'yäpi, nɛ ya xí 'yøh yʉ ją'i di unni 'bɛ'a gätho da 'yäpi.
23679	MAT 14:13	Nɛ nu ra Jesús 'bʉ mí 'yøde bi du ra Xuua, 'bex dá mbähmbe dá huhe bʉ ja ra mbosa mí nde xcá sømhbe bʉ 'danguadi, mi ɛ̨na xcám 'bʉsɛhe n'da zi ora. Pɛ nu'bʉ mi pą ʉ yʉ ją'i ngue dá mbähmbe bʉ a ra Jesús, nɛ ʉ bá nɛxpʉ ja yʉ́ hnini bi dɛngähe, bin 'yogua thoho gätho bʉ ja rá nyąni a ra dądehe.
23682	MAT 14:16	Nɛ bi 'yɛ̨n'a ra Jesús: ―Pɛ hingui jatho da mba, pɛ guesɛ ahʉ dami 'uįmhbʉ, bi 'yɛ̨ngähe.
23687	MAT 14:21	Nɛ nu'ʉ gätho bin sihmɛ í jua'i cʉt'a mahuąhi ʉ yʉn 'yohʉ, nɛ hin njon bi mbeh yʉ xisu xinga gue yʉ t'ʉhni.
23694	MAT 14:28	Nɛ bi dąt'a ra Pedro bʉya: ―Nu'bʉ gue'e ma Hmu i, dami jaqui nɛcä dan 'yo maxøts'e ra dehe nɛ ga søm bʉ guí 'bäi, bi 'yɛ̨n'a.
23701	MAT 14:35	Nɛ nu'ʉ yʉ ją'i mi 'bʉpʉ, 'bʉ mi nu bi zøm bʉ ra Jesús, 'bexgue bi mbɛnh ra nde hønbʉ go hapʉ ja yʉ hnini ngue ya mí 'bʉpʉ ra Jesús. Nɛ bá ts'inbi gätho yʉ hyɛ̨nni bʉ mi 'bʉcähe a ra Jesús.
23726	MAT 15:24	Nu ra Jesús bʉya bi 'yɛ̨na: ―Nu Oją bá pɛngui ga ørpa rá 'bɛfi ngue hønt'ʉ ma mɛnguhʉ yʉ israel ga jamansu, nguetho i 'bʉi tengu yʉ dɛ'yo bi 'bɛh ra 'yu, bi 'yɛ̨na.
23730	MAT 15:28	Ra Jesús bʉya bi 'yɛ̨mp'a ra xisu: ―Gra xisu, ɛ̨mmɛ guí ɛ̨c'yɛi xʉn ho a ma mate. Janangue'a din ja a gá 'yädi, bi 'yɛ̨mbi. Nɛ 'bexgue gue'a ra ora bi yąn'a rá t'įxu.
23735	MAT 15:33	Nɛ dá ɛ̨mhbe bʉya: ―Pɛ hin hapʉ ga tįmhbʉ ra hmɛ ga unhndʉ yʉ ją'i, nguetho ɛ̨mmɛ xʉn ngu i 'bʉcua, nɛ njongui 'bʉcua ngue ga tämfʉ ra hmɛ, dá ɛ̨mfe.
23772	MAT 17:3	Nɛ nu'ʉ ma mixädihe min 'yohʉ, bi nu bi zøm bʉ ra Elías nɛ ra Moisés, bin yąhʉ ra Jesús.
23773	MAT 17:4	Nɛ nu ra Pedro bʉya bi 'yɛ̨mp'a ra Jesús: ―Gra Hmu, xʉn ho ngue dí 'bʉhmbe ua, nɛ ga høcähe hyu yʉ t'ʉngu. Nu n'da gam 'bʉsɛ, nu n'da dim 'bʉh ra Moisés, nɛ nu'a man'da dim 'bʉh ra Elías, bi 'yɛ̨n'a ra Pedro.
23785	MAT 17:16	Nɛ bá sigä bʉ mi 'bʉ ʉ ni xädi, pɛ him bi zä bi hyącpa a ran ʉ in 'youi, bi 'yɛ̨n'a ran 'yohʉ.
23787	MAT 17:18	Nu'bʉ mi zøpʉ bʉya, nu'a ra Jesús bi zʉ a ra zįthu min 'youi, nɛ bi xifi da bøni. 'Bex bi yąn'a ra ts'ʉnt'ʉ bʉya.
23789	MAT 17:20	Bi dą a ra Jesús nɛ bi 'yɛ̨na: ―Him bi zä gá hyømhbʉ thi ra zįthu, nguetho ts'ʉtho guí ɛ̨c'yɛihʉ. Man'da zi ts'ʉtho ni t'ɛ̨c'yɛihʉ xinda gue n'da rá hmudä ra c'u ngue ɛ̨mmɛ zicuɛ. Nɛ nu'bʉ da zøni gui 'yɛ̨c'yɛihʉ tengu n'da rá hmudä ra c'u, da zä gui xihmbʉ n'da ra t'øhø: “Dami 'uegue gui thąn nʉ n'danni,” gui 'yɛ̨mfʉ, nɛ da 'uegue. Hin te gui hyɛ̨mfʉ 'bʉ majuąni gui 'yɛ̨c'yɛihʉ. Gätho xʉn hɛ̨i i sä gui 'yøthʉ, bi 'yɛ̨nje.
23799	MAT 18:3	nɛ bi 'yɛ̨nje: ―Majuąni dí xi ahʉ, nde'bʉ gui päh ni mbʉihʉ gui cohmbʉ tengu'bʉ gyʉ t'ʉhnihʉ, nu'bʉ hin'na hin gui sä gui cʉthʉ bʉ di manda rá ts'ɛdi Oją 'bʉ, bi 'yɛ̨nje.
23810	MAT 18:14	In jabʉ ma Tahʉ bí 'bʉpʉ mahɛ̨ts'i, in ndepe xinga n'da dim 'bɛdi, madague'a hin te di muui bʉ na hnu, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23811	MAT 18:15	Nɛ man'da ram hma bi man ra Jesús, bi 'yɛ̨ngähe: ―Nu'bʉ n'da ni cuhʉ bʉ ja ram pɛti, 'bʉ hinga gue'a da 'yøt'e e, gui xi 'bʉ guí 'bʉsɛui, janangue'a da bądi hingui ho a bi 'yøt'e e, bi 'yɛ̨ngähe ra Jesús. Nɛ nu'bʉ bi 'yømanho a gui xifi, ya gá tąha gá hocpa rá mbʉi a ni cu.
23816	MAT 18:20	Nguetho nu'bʉ dim pɛti nangue ma thuhugä 'da, madague'bʉ yoho o gue hyu, pɛgue dí 'bä i nde bʉ, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23838	MAT 19:7	―Hanja gní 'yɛ̨nje, nɛ nu ra Moisés bi ma da t'øt'a n'da rá søcuą ran xuni 'bʉ da hyɛh rá xisu n'da ran 'yohʉ, bi 'yɛ̨n'ʉ yʉ fariseo.
23840	MAT 19:9	Nɛ dí xi ahʉ, nu'bʉ n'da ran 'yohʉ bi hyɛh rá xisu nɛ him mi 'yomt'ɛ̨ni a rá xisu, pɛ nu'bʉ bin thąt'ui man'da ra xisu a ran 'yohʉ, ya i 'yomt'ɛ̨ni a bʉya. Nɛ ngutho 'bʉ n'da ran 'yohʉ din thąt'ui n'da ra xisu bi thɛgui, nɛ a ra 'yomt'ɛ̨ni a bʉya, bi 'yɛ̨n'a ra Jesús.
23854	MAT 19:23	Nɛ nu a ra Jesús bʉya: ―Majuąni dí xi ahʉ, bi 'yɛ̨na, xʉn hɛ̨i da yʉrpʉ di manda rá ts'ɛdi Oją n'da ra mɛmbɛti.
23855	MAT 19:24	Dami 'yøhmbʉ mahøn'a. Man'da hingui hɛ̨i da yʉt'a ra camello bʉ ja rá gu ra 'yofani, xinda gue'a n'da ra mɛmbɛti da yʉrpʉ di manda rá ts'ɛdi Oją, bi 'yɛ̨nje.
23861	MAT 19:30	Pɛgue nu'ʉ im bɛ̨ni i 'bɛt'o dim 'bɛjua ʉ. Pɛ nu'ʉ t'ɛ̨mbi i 'bɛjua, dim 'bɛt'o ʉ, bi 'yɛ̨ngähe ra Jesús.