23223	MAT 1:10	Ra̱ Ezequías, ra̱ papá na̱ ngue ra̱ Manasés. Ra̱ Manasés, ra̱ papá na̱ ngue ra̱ Amón. Ra̱ Amón, ra̱ papá na̱ ngue ra̱ Josías.
23229	MAT 1:16	Ra̱ Jacob, ra̱ papá na̱ ngue ra̱ José, nu̱na̱ rá̱ da̱mme ra̱ Ma̱ya. Guehna̱ ra̱ Ma̱ya rá̱ mamá ra̱ Jesús. A nu̱na̱ ra̱ Jesús, ni̱ hu̱ ngue ra̱ Cristo, guehna̱ bá̱ t'ɛ̱ts'i̱ ngue di̱ nda̱st'abi.
23231	MAT 1:18	Ngu̱na̱ bá̱ njap'ʉ bá̱ mi̱hra̱ Jesucristo. Nu̱na̱ ra̱ Ma̱ya ya xi̱ nhohra̱ hya̱ ngue di̱ ntha̱tui ra̱ José. Pɛ hante ngue da̱ mɛ, ya mi̱ ha̱ rá̱ ba̱si̱. Pɛ ra̱ Espíritu Santo'a̱ bi japi ngue bi hya̱ rá̱ ba̱si̱.
23232	MAT 1:19	A nu̱na̱ ra̱ José, ya ja ngue da̱ 'yøt'e ngue rá̱ da̱mme. Mi̱ zä mi̱ ba̱di̱ ngue ya ha̱ rá̱ ba̱si̱ ra̱ Ma̱ya, bi̱ ne ra̱ José ngue xta̱ 'yøt'e te mma̱mp'ʉ ja ra̱ ley ngue xti̱ nxu̱mmi̱ rá̱ xisu. Pɛ hi̱mbi̱ nepe xta̱ mba̱di̱ xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ te xta̱ 'yøt'e.
23233	MAT 1:20	Mɛ̱nte di̱ n'yomfɛ̱ni̱ te ja ngue da̱ 'yørbʉya, nu̱'mø mi̱ n'a̱ha̱, bi̱ nu̱ n'na rá̱ anxɛ Oja̱ 'mø mi̱ n'ui̱. Bi 'yɛ̱mbi̱: ―Ague José rá̱ mbom'mɛto'i ra̱ David, oguí su̱ guí̱ mmɛ'a̱ ni̱ xisu ra̱ Ma̱ya. Porque nu̱'a̱ rá̱ ba̱si̱ ha̱'a̱, gue'a̱ ra̱ Espíritu Santo bi japi bi hya̱ rá̱ ba̱si̱.
23237	MAT 1:24	Mi̱ nnu̱'a̱ nt'a̱ha̱ ra̱ José, bi 'yøt'e tengu̱tho xi xihra̱ anxɛ nu̱na̱ rá̱ m'mɛnhni̱ Oja̱. Bi zixra̱ Ma̱ya p'ʉya ngue di̱ m'mʉhmi̱.
23238	MAT 1:25	Pɛ hi̱mbi dädi mɛ̱nte ra̱ pa bi hya̱ rá̱ ba̱si̱ ra̱ Ma̱ya. Mi̱ zä mi̱ m'mʉhrá̱ mʉdi ts'ʉnt'ʉ ra̱ Ma̱ya̱, nu̱na̱ ra̱ José i hu̱ti̱ ngue ra̱ Jesús.
23239	MAT 2:1	Nu̱p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Belén ngue ra̱ häi Judea, ja bi̱ mi̱p'ʉ ra̱ Jesús. Guehya yø pa mi̱ nda̱st'abi ra̱ Herodes, gä ma̱di̱ ma̱nda'a̱ ra̱ xɛqui'a̱. Nu̱p'ʉ ja ra̱ da̱ni̱hni̱ Jerusalén bi zøp'ʉ 'da yø n'yohʉ ngue ja yø mfa̱di̱ ngue di xädi te ga̱ 'yo yø sø, bi 'yɛ̱p'ʉ ja n'na ra̱ häi ni̱ bøxyadi.
23241	MAT 2:3	Nu̱na̱ ra̱ da̱st'abi Herodes mi̱ zä mi̱ 'yøhna̱ ra̱ hya̱ na̱, ya da̱ zährá̱ n'yomfɛ̱ni̱ ngue su̱. Da̱ guehyø mmɛ̱ngu̱ Jerusalén, gä bi̱ nsu̱.
23243	MAT 2:5	Nu̱ya bi t'ørpa̱ ra̱ nt'änni̱ p'ʉya, bi 'yɛ̱mbra̱ Herodes: ―Nu̱p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Belén ngue ra̱ häi Judea ja di̱ mi̱p'ʉ. Porque gue'a̱ ra̱ hya̱ bi 'yotrá̱ pønga̱hya̱ Oja̱'a̱, bi 'yɛ̱na̱:
23244	MAT 2:6	“Nu̱p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Belén ngue ra̱ häi Judea, ma̱n'na ta̱te'a̱ ngue gätho yø da̱ni̱hni̱ ja'a̱ ra̱ häi'a̱. Porque ja da̱ pømp'ʉ n'na ra̱ da̱st'abi nu̱'a̱ di̱ ma̱ndagui̱'ʉ ma̱ ja̱'i̱ ngue yø judío”.
23246	MAT 2:8	Mi̱ xifi hanja p'ʉya, nu̱na̱ ra̱ Herodes bi 'yɛ̱mbi̱: ―Ni̱ mähä Belén, bá̱ homhmʉ ra̱ 'uɛne asta̱ gue'mø guá̱ ti̱mhmʉ. Nu̱'mø guá̱ ti̱mhmʉ p'ʉya, gdí 'yɛ̱hmi̱ ua ngue guí xicjʉ njua̱ni̱, n'namhma̱ ngue 'nɛ̱qui̱ ga̱ mma ngue ga̱ ma tha̱nne ―bi 'yɛ̱mbi̱.
23251	MAT 2:13	Mi̱ ma ya yø n'yohʉ, nu̱'a̱ n'na rá̱ anxɛ Oja̱ bi̱ nu̱ ra̱ José 'mø mi̱ n'a̱ha̱ ngue bi̱ n'yɛ̱mbi̱: ―Da̱mi̱ nangui̱ n'na zihma̱ntho, guí sixra̱ 'uɛne co 'nɛ̱hrá̱ mamá. Gui 'dagui, i̱ map'ʉ ja ra̱ häi Egipto. Ja bá̱ m'mʉp'ʉ asta̱ gue'mø ga̱ xi'i ngue guá̱ pengui̱. Porque nu̱yá, ra̱ Herodes da̱ hyonna̱ 'uɛne ngue da̱ hyo ―bi 'yɛ̱mbi̱.
23252	MAT 2:14	Nxu̱i̱tho'a̱ ra̱ ora'a̱, pɛ ra̱ José n'na zihma̱ntho bi̱ nangui̱ ngue bi zixra̱ 'uɛne conná̱ mamá. Bi̱ ma, i̱ ma Egipto.
23254	MAT 2:16	Mi̱ ba̱hra̱ Herodes ngue nu̱ya yø n'yohʉ bi̱ nya̱ui ngue honna̱ 'uɛne ya hi̱n'i̱ mengbʉ ha 'bʉi, ma̱n'natho bi̱ mbøcuɛ p'ʉya. Bi̱ mɛnhyø soldado p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Belén ngue bá̱ ho yø ts'ʉnt'ʉ nu̱'ʉ 'bʉ'a̱ nyo jɛya pani̱ ga̱i̱. Gätho ma̱thɛ̱t'i̱ ra̱ hni̱ni̱ Belén bi tho yø ts'ʉnt'ʉ. Porque yø n'yohʉ bi xifi ngue hi̱ngui̱ tho'a̱ nyo jɛya xi̱ mʉdi bi̱ nu̱ ra̱ sø.
23257	MAT 2:19	Mi̱ du̱ ra̱ Herodes, nu̱p'ʉ Egipto ma̱mbi̱ 'bʉhra̱ José bi̱ n'ui̱ 'mø mi̱nxu̱i̱ ngue n'na rá̱ anxɛ Oja̱ bi 'yɛ̱mbi̱:
23259	MAT 2:21	Nu̱na̱ ra̱ José p'ʉya, bi zixra̱ ts'ʉnt'ʉ conná̱ mamá, bi̱ ma i̱ map'ʉ ja ra̱ häi Israel.
23260	MAT 2:22	Pɛ mi̱ 'yø p'ʉya ngue nu̱na̱ ra̱ Arquelao rá̱ ts'ʉnt'ʉ ra̱ Herodes, guehna̱ mi̱ nda̱st'abi p'ʉ ja ra̱ xɛqui mi̱ nne xtí̱ ma. Porque bi ponnba̱bi̱ ndu̱ rá̱ papá. Ra̱ José p'ʉya bi zu̱ xtí̱ map'ʉ ja ra̱ xɛqui ngue ra̱ häi Judea ma̱di̱ ma̱nda na̱. Ma̱hømbi̱ n'ui̱ ra̱ José p'ʉya, bi sifi ngue di̱ map'ʉ ja ra̱ häi Galilea.
23266	MAT 3:5	Xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ bi zøp'ʉ 'bʉhra̱ Xuua ngue øxra̱ hya̱ bi̱ ma̱. Bi zøp'ʉ yø ja̱'i̱ bá̱ nɛ̱xpʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén, gätho'ʉ yø hni̱ni̱ ja'a̱ ra̱ häi Judea, gätho'ʉ yø xɛqui ngue ra̱ da̱the Jordán, gä bá̱ ɛ̱hyø ja̱'i̱.
23283	MAT 4:5	Ra̱ zithu̱ p'ʉya, bi zixpʉ ja ra̱ ma̱ca̱ da̱ni̱hni̱ Jerusalén, bi̱ ntøp'ʉ ja rá̱ 'bet'e ra̱ ni̱ja̱.
23303	MAT 4:25	Nu̱p'ʉ ni̱ ma ra̱ Jesús xa̱ndøngu̱ yø ja̱'i̱ tɛnni̱. Bá̱ nɛ̱xi̱'da yø ja̱'i̱ p'ʉ ja ra̱ häi Galilea. Bá̱ nɛ̱xi'da yø ja̱'i̱ p'ʉ ja ra̱ häi Decápolis. Bá̱ nɛ̱xi'da yø ja̱'i̱ p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén. Bá̱ nɛ̱xi'da yø ja̱'i̱ p'ʉ ja ra̱ häi Judea. Bá̱ nɛ̱xi'da yø ja̱'i̱ p'ʉ ma̱n'na nguadi ra̱ da̱the Jordán.
23320	MAT 5:17	A nu̱yá, 'yo guí ɛ̱mhmʉ ngue dá̱ ɛ̱hɛ̱ ga̱ ha̱cä ra̱ ley bi 'yotra̱ Moisés, ogue ga̱ ha̱cä'ʉ yø hya̱ bi̱ nxännba̱te yø pønga̱hya̱ Oja̱. Nu̱'a̱, hi̱n'na̱'a̱. Sinoque dá̱ ɛ̱hɛ̱ ngue nu̱'a̱ te gäma̱ hya̱ mma̱mp'ʉ ja ra̱ ley, gä gue'a̱ ga̱ thogä'a̱.
23338	MAT 5:35	'Yo guí ɛ̱xhʉ ntestigo ra̱ häi, porque Oja̱ di̱ ma̱nda gä ra̱ xi̱mhäi, ɛ̱ntho go t'ɛ̱xa̱ ntestigo'a̱. 'Yo guí ɛ̱xhʉ ntestigo ra̱ da̱ni̱hni̱ Jerusalén, porque ja ra̱ da̱st'abi p'ʉ Oja̱, ɛ̱ntho go t'ɛ̱xa̱ ntestigo'a̱.
23418	MAT 8:4	Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbra̱ n'yohʉ mi̱'ʉ: ―Nu̱yá, 'yo to guí xifi te dá̱ øt'a̱'i̱ ya. 'Be ni̱ ma ya, sømp'ʉ 'bʉhra̱ mmäcja̱. Da̱ nu̱ ngue ya bi zä'i. Da̱mi̱ 'yøtra̱ 'bøt'e tengu̱tho bi̱ ma̱nda ra̱ Moisés ngue da̱ 'yøtyø ja̱'i̱ 'mø bi zä ra̱ 'ya hɛ̱mbi̱. Ja̱na̱ngue da̱ ba̱di̱ gätho yø ja̱'i̱ ngue ya bi zä'i.
23481	MAT 9:33	Nu̱na̱ ra̱ Jesús bi japra̱ ts'onthi̱ ngue bi hyɛp'ʉ ra̱ ja̱'i̱ n'youi. Bi zä bi̱ nya̱ ra̱ gone. Pɛ yø ja̱'i̱ bi̱ nu̱ te bi̱ nja, di 'yøtho, di̱ n'yɛ̱mbi̱: ―Nu̱na̱ te dá̱ nu̱hʉ bi̱ nja ya, mɛ̱nte yø pa xa̱ thogui hi̱njongui̱ pøni̱ ngue da̱ ngu̱'a̱ da̱ 'yøt'ua ja ra̱ häi Israél.
23489	MAT 10:3	Ra̱ Lipe. Ra̱ Bartolomé. Ra̱ Toma̱. Ra̱ Mateo nu̱na̱ ra̱ ngʉthäi. Ra̱ Jacobo nu̱na̱ rá̱ ts'ʉnt'ʉ ra̱ Alfeo. Ra̱ Lebeo nu̱na̱ ja ma̱n'na ra̱ thu̱hu̱ ngue ra̱ Tadeo.
23663	MAT 13:55	Conque guehna̱ rá̱ ts'ʉnt'ʉ ra̱ yaxi na̱. Nu̱na̱ rá̱ mamá p'ʉya, gue'a̱ ra̱ Ma̱ya. Yø n'yohʉ p'ʉya, gue'a̱ ra̱ Jacobo, 'nɛ̱hra̱ José, 'nɛ̱hra̱ Simu̱, 'nɛ̱hra̱ Judas.
23703	MAT 15:1	Nu̱ya yø fariseo 'nɛ̱hyø xännba̱te ngue ra̱ ley ngue yø mmɛ̱ngu̱ Jerusalén bi guarbʉ 'bähra̱ Jesús ngue ørpa̱ ra̱ nt'änni̱. Bi 'yɛ̱mbi̱:
23762	MAT 16:21	Ra̱ Jesús bi xihyø xädi ngue ja ts'ɛditho di̱ ma Jerusalén, ja da̱ni̱ ma ma̱'ʉni̱ p'ʉ. Di ʉnyø mmäcja̱ 'nɛ̱hyø xännba̱te ngue ra̱ ley, 'nɛ̱hyø n'yohʉ 'bɛt'o p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱. Da̱ hyo, pɛ rá̱ hyu̱ pa p'ʉya di bɛ̱nna̱te.
23772	MAT 17:3	Bi̱ nu̱ yø xädi p'ʉya ngue 'bäp'ʉ ra̱ Moisés conna̱ Elías ngue ya̱ui ra̱ Jesús.
23773	MAT 17:4	Ra̱ Bɛdu bi 'yɛ̱mbra̱ Jesús: ―Ague grá̱ Hmu̱, ya xa̱nho ngue dí 'bʉhmʉ ua. Xiya, ¿ua guí̱ nne ga̱ høcähe hyu̱ yø t'ʉnni̱gu̱, n'na'i̱, n'na ra̱ Moisés, n'na ra̱ Elías? ―bi 'yɛ̱mbi̱.
23838	MAT 19:7	Yø fariseo p'ʉya bi 'yɛ̱mbi̱: ―¿Pɛ hanja na̱ ra̱ Moisés ngue bi 'yɛ̱mbi̱ i sä da̱ 'yøtra̱ sʉcua̱ ra̱ n'yohʉ ngue di̱ nxu̱mmi̱ rá̱ xisu 'mø?
23839	MAT 19:8	Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: ―Nu̱na̱ ra̱ Moisés bi u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱ ngue da̱ nangra̱ sʉcua̱ ngue ra̱ nxu̱ni̱, pɛ ngue ma̱ndø nna̱xi̱tho yø n'yomfɛ̱ni̱ yø ja̱'i̱, ja̱na̱ngue bi̱ njap'ʉ. Pɛ nu̱p'ʉ rá̱ mʉdi, hi̱nga̱ ngu̱'a̱ ra̱ hya̱ bá̱ sännba̱ Oja̱ da̱ 'yøtyø ja̱'i̱.
23878	MAT 20:17	Ra̱ Jesús ni̱ hya̱ ra̱ 'yu̱ ngue ni̱ ma Jerusalén, pɛ bi zica̱ n'nanni̱'ʉ 'dɛ'ma̱ yoho yø xädi, bi 'yɛ̱mbi̱:
23879	MAT 20:18	―A nu̱yá, ya nná̱ mähä Jerusalén. Nu̱na̱ ra̱ hni̱ni̱ na̱, nu̱ ra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱ di̱ ndäpyø hmu̱ yø mmäcja̱ conyø xännba̱te ngue ra̱ ley. Nu̱ya p'ʉya, guehya da̱ zännbi̱ ngue da̱ du̱.
23896	MAT 21:1	Nu̱'mø ya ni̱ ma da̱ zømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén, ya 'yop'ʉ ja ra̱ nyu̱ni̱ ja ra̱ mbonza ja yø olivos. Ja jarbʉtho ra̱ hni̱ni̱ Betfagé. Ra̱ Jesús bi 'yɛt'i yoho yø xädi.
23905	MAT 21:10	Nu̱na̱ ra̱ Jesús mi̱ yʉrbʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén. Gä bá̱ yʉns'yø ja̱'i̱ ngue bi̱ nu̱. Di 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱: ―¿Te'o ni̱ n'yohʉ na̱ n'yø?
23913	MAT 21:18	Mi̱ hyaxpʉya, hømbá̱ pengui, i̱ ma Jerusalén. Nu̱p'ʉ ja ra̱ 'yu̱ p'ʉya, nu̱na̱ ra̱ Jesús bi zä ngue tu̱ ma̱nthu̱hu̱.
23965	MAT 22:24	―Ague grá̱ xännba̱te, nu̱p'ʉ ja ra̱ ley bi 'yotra̱ Moisés, nt'ot'i p'ʉ ra̱ hya̱ ngue ɛ̱na̱: nu̱'mø bi du̱ n'na ra̱ n'yohʉ, 'nɛ̱ hi̱ndi̱ m'mʉhyø ba̱si̱, nu̱ rá̱ xisu ra̱ ánima da̱ zogui, nu̱'a̱ rá̱ n'yohʉ ra̱ ánima gue'a̱ di̱ ntha̱tui ra̱ 'danxu̱'a̱, n'namhma̱ ngue di̱ m'mʉhyø ba̱si̱ tengu̱tho 'mø xti̱ m'mʉhyø ba̱si̱ ra̱ ánima.
23981	MAT 22:40	Guehya yoho yø hya̱ 'bɛt'o ya ngue gätho mi̱'da yø hya̱ di̱ ma̱nda Oja̱. Porque nu̱ya gä mi̱'da yø hya̱ bi 'yotra̱ Moisés co 'nɛ̱hyø pønga̱hya̱ Oja̱, høntho xännba̱bi̱ yø ja̱'i̱ ha di̱ ma̱ Oja̱, co 'nɛ̱hyø mmi̱c'ɛ̱i̱ui di̱ ma̱di̱.
23989	MAT 23:2	―Nu̱'ʉ yø xännba̱te ngue ra̱ ley 'nɛ̱hyø fariseo, guehya ɛ̱mbyø ja̱'i̱ ngue bi t'u̱nyø 'bɛfi ngue di̱ nxännba̱te te ga̱ mbønna̱ ley bi 'yotra̱ Moisés.
24024	MAT 23:37	Ague gyø mmɛ̱ngu̱hʉ Jerusalén, gue'e gui hophʉ yø pønga̱hya̱ Oja̱, da̱ gue'ʉ yø ma̱mhya̱ Oja̱ bi 'bɛn'na̱hʉ gui pʉndothohʉ. Xa̱ngu̱ yø nni̱di̱ dá̱ ne ngue ga̱ pɛn'na̱hʉ tengu̱tho ra̱ øni̱ 'mø di pɛtyø ba̱si̱ ngue di huits'i conyø zahua, da̱di ja'a̱hʉ p'ʉ. Pɛ hi̱ngá̱ nehʉ.
24063	MAT 24:37	Tengu̱tho bá̱ nja'mø yø pa ma̱mbá̱ m'mʉhra̱ Noé, xquet'a̱ ngu̱'a̱ di̱ nja'a̱ ra̱ pa da̱ ɛ̱hra̱ N'yohʉ di 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱ ya.
24064	MAT 24:38	Porque nu̱'a̱ ra̱ pa'a̱, mi̱ si̱hmɛ̱ yø ja̱'i̱, ma̱di̱ ntha̱ti̱ 'da, ja t'äpyø t'i̱xu̱ 'da. Pɛ hi̱mbi̱ u̱nna̱ güɛnda yø ja̱'i̱ te ja ngue di̱ nja, asta̱ ja gue'mø ra̱ pa mi̱ yʉrbʉ ja ra̱ barco ra̱ Noé.
24251	MAT 27:53	Nu̱'mø mi̱ bɛ̱nna̱te, bi bømp'ʉ ja yø panteón. Pɛ nu̱'mø mi̱ bɛ̱nna̱te m'mɛfa ra̱ Jesús, nu̱ya yø ja̱'i̱ xi bɛ̱nna̱te bi̱ map'ʉ ja ra̱ ma̱ca̱ hni̱ni̱ Jerusalén. Ja bi̱ nu̱p'ʉ xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ ngue ya 'bʉi ma̱høn'a̱ p'ʉya.
24253	MAT 27:55	Xa̱ngu̱ yø xisu yap'ʉtho ma̱mbi̱ 'bäi ngue hantho te gä bi̱ nja. Nu̱ya yø xisu ya, bá̱ nɛ̱xa̱ Galilea ngue bá̱ tɛn'mø ma̱ni̱ ma Jerusalén ra̱ Jesús. 'Nɛ̱ guehya yø xisu mi̱ fäts'i ngue di u̱nni̱ te mi̱ honi̱.
24254	MAT 27:56	Nu̱ya yø xisu ya, n'youi p'ʉ ra̱ Ma̱ya nu̱na̱ ra̱ mmɛ̱ngu̱ Magdala, co 'nɛ̱hna̱ ra̱ Ma̱ya rá̱ mamá ra̱ Jacobo 'nɛ̱hra̱ José, co 'nɛ̱hna̱ ma̱n'na ra̱ xisu, rá̱ mamá'ʉ yoho yø ts'ʉnt'ʉ ra̱ Zebedeo.
24255	MAT 27:57	Ya ni̱ ma da̱ dähra̱ nde p'ʉya, bi zø'a̱ n'na ra̱ n'yohʉ ngue ra̱ mmɛ̱mmɛti ni̱ hu̱ ngue ra̱ José, ra̱ mmɛ̱ngu̱ p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Arimatea. Xquet'a̱ 'nɛ̱hna̱ ma̱rá̱ xädi ra̱ Jesús.
24256	MAT 27:58	Nu̱na̱ ra̱ José, bi̱ ma bá̱ nya̱ui ra̱ Pilato, bá̱ äpra̱ nt'ɛ̱di̱ ngue da̱ hya̱jpa̱ rá̱ do'yo ra̱ Jesús. Ra̱ Pilato p'ʉya bi u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱ ngue da̱ tha̱cra̱ Jesús.
24257	MAT 27:59	Nu̱na̱ ra̱ José, mi̱ hya̱jpʉ ja ra̱ pont'i̱ ra̱ Jesús, bi 'uɛnnba̱bi̱ rá̱ do'yo co n'na ra̱ sábana ma̱'da'yo.
24258	MAT 27:60	Ra̱ José ya xi 'yambʉ ja ra̱ t'øhø n'na ra̱ 'da'yo panteón ngue xta̱ 'yo 'mø xta̱ ndu̱, ja bi gärbʉ ra̱ Jesús. Bi gotra̱ goxthi co n'na ra̱ ndø do. Bi̱ ma p'ʉya.
24289	MRK 1:5	Xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ bi zøp'ʉ 'bʉhra̱ Xuua ngue øxra̱ hya̱ bi̱ ma̱. Bi zøp'ʉ yø ja̱'i̱ bá̱ nɛ̱xpʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén. Gä bi zøp'ʉ yø ja̱'i̱ 'bʉhyø hni̱ni̱ ja'a̱ ra̱ häi Judea. Nu̱ya yø ja̱'i̱ bi̱ ma̱ ngue ja yø ts'oqui, guehya bi xixya̱bi̱ ra̱ Xuua p'ʉ ja ra̱ da̱the Jordán.
24328	MRK 1:44	―Nu̱yá, 'yo to guí xifi te dá̱ øt'a̱'i̱ ya. 'Be ni̱ ma ya, sømp'ʉ 'bʉhra̱ mmäcja̱. Da̱ nu̱ ngue ya bi zä'i. Da̱mi̱ 'yøtra̱ 'bøt'e tengu̱tho bi̱ ma̱nda ra̱ Moisés ngue da̱ 'yøtyø ja̱'i̱ 'mø bi zä ra̱ 'ya hɛ̱mbi̱. Ja̱na̱ngue da̱ ba̱di̱ gätho yø ja̱'i̱ ngue ya bi zä'i.
24364	MRK 3:7	Ra̱ Jesús bi̱ mɛ yø xädi, i̱ map'ʉ ja ra̱ nenzabi Galilea. Pɛ xa̱ndøngu̱ yø ja̱'i̱ bi dɛnni̱, porque øhyø ja̱'i̱ ngue øtyø milagro ra̱ Jesús. Nu̱ya yø ja̱'i̱ ya, yø mmɛ̱ngu̱ 'da p'ʉ ja ra̱ häi Galilea, yø mmɛ̱ngu̱ 'da p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén, yø mmɛ̱ngu̱ 'da p'ʉ ja ra̱ häi Judea, yø mmɛ̱ngu̱ 'da p'ʉ ja ra̱ häi Idumea, yø mmɛ̱ngu̱ 'da p'ʉ ma̱n'na nguadi ra̱ da̱the Jordán, xa̱ngu̱ mi̱'da yø hni̱ni̱ ja'ʉ yø häi ha ja ra̱ hni̱ni̱ Tiro 'nɛ̱hra̱ hni̱ni̱ Sidón, gä ja bi 'yɛ̱p'ʉ yø ja̱'i̱.
24375	MRK 3:18	ra̱ Andre, ra̱ Lipe, ra̱ Bartolomé, ra̱ Mateo, ra̱ Toma, ra̱ Jacobo nu̱na̱ rá̱ ts'ʉnt'ʉ ra̱ Alfeo, ra̱ Tadeo, 'nɛ̱hna̱ ma̱n'na ra̱ Simu̱ yø n'yohʉ yø ja̱'i̱ n'youi ra̱ partido ngue ra̱ cananista,
24379	MRK 3:22	Nu̱'a̱ ga̱ mma̱nyø ja̱'i̱ te øtra̱ Jesús, nu̱'ʉ yø xännba̱te ngue ra̱ ley xpí 'yɛ̱'a̱ Jerusalén, bi 'yɛ̱n'ʉ p'ʉya: ―Nu̱na̱ ra̱ n'yohʉ na̱, ra̱ zithu̱ n'youi na̱. Porque nu̱'a̱ ra̱ zithu̱ rá̱ hmu̱ yø ts'onthi̱, gue'a̱ di ha̱tra̱ ts'ɛdi'a̱ ngue sä øthe yø ja̱'i̱ n'youi yø ts'onthi̱.
24479	MRK 6:3	Conque guehna̱ ra̱ yaxi rá̱ ts'ʉnt'ʉ ra̱ Ma̱ya na̱. Yø n'yohʉ p'ʉya, guehna̱ ra̱ Jacobo, 'nɛ̱hra̱ José, 'nɛ̱hra̱ Judas, 'nɛ̱hra̱ Simu̱. Yø nju̱ p'ʉya, gä 'dadua ra̱ hni̱ni̱ dí 'bʉhmʉ. Ja̱na̱ngue ɛ̱mbyø ja̱'i̱ ngue to bi zä ma̱n'yohʉ na̱ ra̱ Jesús. Hi̱ngui̱ ørpa̱tho ma̱su̱ yø ja̱'i̱ ra̱ hya̱ xifi.
24533	MRK 7:1	Nu̱ya 'da yø fariseo 'nɛ̱hyø xännba̱te ngue ra̱ ley ngue yø mmɛ̱ngu̱ Jerusalén bi guarbʉ 'bähra̱ Jesús ngue di̱ nya̱ui.
24542	MRK 7:10	Nu̱na̱ ra̱ Moisés bi xihyø ja̱'i̱ te 'bɛ'a̱ ja ngue da̱ 'yøt'e, bi 'yɛ̱mbi̱: “Da̱mi̱ su̱ ni̱ papá, da̱mi̱ su̱ ni̱ mamá”. Bi xi ma̱n'na ra̱ hya̱ p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: “Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ da̱ zanná̱ papá, ogue da̱ zanná̱ mamá, i ja ngue di̱ njapra̱ castigo 'nɛ̱ da̱ tho”, bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱.
24611	MRK 9:4	Bi̱ nu̱ yø xädi p'ʉya ngue 'bäp'ʉ ra̱ Elías conna̱ Moisés ngue ya̱ui ra̱ Jesús.
24612	MRK 9:5	Ra̱ Bɛdu bi 'yɛ̱mbra̱ Jesús: ―Ague grá̱ xännba̱te, ya xa̱nho ngue dí 'bʉhmʉ ua. Ma ga̱ hocähe hyu̱ yø t'ʉnni̱gu̱, n'na'i, n'na ra̱ Moisés, n'na ra̱ Elías ―bi 'yɛ̱mbi̱.
24660	MRK 10:3	Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: ―Xi ra̱ ley bi 'yotra̱ Moisés, ¿te 'bɛ'a̱ ma̱ hya̱ mma̱mp'ʉ?
24662	MRK 10:5	Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: ―Nu̱na̱ ra̱ Moisés bi u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱ ngue da̱ nangra̱ sʉcua̱ ngue ra̱ nxu̱ni̱, pɛ ngue ma̱ndø nna̱xi̱tho yø n'yomfɛ̱mi̱ yø ja̱'i̱, ja̱na̱ngue bi̱ njap'ʉ.
24689	MRK 10:32	Ya ni̱ hya̱ ra̱ 'yu̱ ngue ni̱ ma Jerusalén, ni̱ 'bɛt'otho p'ʉ ni̱ ma yø xädi ra̱ Jesús. Nu̱'ʉ yø xädi ya i su̱, di 'yøtho hanja'a̱ te øtra̱ Jesús ngue ni̱ ma Jerusalén. Pɛ ra̱ Jesús bi zica̱ n'nanni̱'ʉ 'dɛ'ma̱ yoho yø xädi, bi xifi xa̱nho hanja'a̱ te da̱ thogui. Bi 'yɛ̱mbi̱:
24690	MRK 10:33	―A nu̱yá, ya nná̱ mähä Jerusalén. Nu̱na̱ ra̱ hni̱ni̱ na̱, nu̱ ra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱ di̱ ndäpyø hmu̱ yø mmäcja̱ conyø xännba̱te ngue ra̱ ley. Nu̱ya p'ʉya, guehya da̱ zännbi̱ ngue da̱ du̱. Di däpyø ja̱'i̱ hi̱ngyø judío ngue da̱ hyo.
24710	MRK 11:1	Nu̱'mø ya ni̱ ma da̱ zømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén, ya 'yop'ʉ ja ra̱ nyu̱ni̱ ja ra̱ mbonza ja yø olivos. Ja jarbʉtho ra̱ hni̱ni̱ Betfagé 'nɛ̱hra̱ hni̱ni̱ Betania. Nu̱na̱ ra̱ Jesús bi 'yɛt'i yoho yø xädi.
24720	MRK 11:11	Nu̱na̱ ra̱ Jesús mi̱ yʉrbʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén, bi zømp'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱. Bi̱ nu̱ te øtyø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ. Mi̱ dähra̱ nde, bi̱ mengui, i̱ ma Betania. Bi̱ mɛ'ʉ 'dɛ'ma̱ yoho yø xädi.
24721	MRK 11:12	Mi̱ hyaxpʉya, nu̱na̱ ra̱ Jesús bá̱ ɛ̱p'ʉ Betania bá̱ n'oxi, i̱ ma Jerusalén. Nu̱p'ʉ ja ra̱ 'yu̱ p'ʉya, bi zä ngue tu̱ ma̱nthu̱hu̱ ra̱ Jesús.
24724	MRK 11:15	Nu̱na̱ ra̱ Jesús, nu̱'mø mi̱ zømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén, bi̱ map'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱. Nu̱'ʉ yø ja̱'i̱ mi̱ mpäp'ʉ thi̱nni̱ja̱, da̱ gue'ʉ ma̱di̱ ntäi, gä bi 'yɛt'i. Nu̱ya yø ja̱'i̱ di pøspa̱ yø mɛ̱nyu̱ yø ja̱'i̱ yap'ʉ ni̱ 'yɛ̱hɛ̱, bi 'yennba̱ yø mɛ̱xa. 'Nɛ̱ bi 'yennba̱ yø nthu̱ts'i̱'ʉ pä yø paloma.
24736	MRK 11:27	Ra̱ Jesús, mi̱ zømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén, i 'yop'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱. Bi guatyø hmu̱ yø mmäcja̱ p'ʉya, 'nɛ̱hyø xännba̱te ngue ra̱ ley, 'nɛ̱hya yø n'yohʉ 'bɛt'o p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱.
24761	MRK 12:19	―Ague grá̱ xännba̱te, nu̱p'ʉ ja ra̱ ley bi 'yotra̱ Moisés, nt'ot'i p'ʉ ra̱ hya̱ ngue ɛ̱na̱: nu̱'mø bi du̱ n'na ra̱ n'yohʉ, 'nɛ̱ hi̱ndi̱ m'mʉhyø ba̱si̱, nu̱ rá̱ xisu ra̱ ánima da̱ zogui, nu̱'a̱ rá̱ n'yohʉ ra̱ ánima, gue'a̱ di̱ ntha̱tui ra̱ 'danxu̱'a̱, n'namhma̱ ngue di̱ m'mʉhyø ba̱si̱ tengu̱tho 'mø xti̱ m'mʉhyø ba̱si̱ ra̱ ánima.
24768	MRK 12:26	Nu̱p'ʉ ja ra̱ hya̱ bi 'yotra̱ Moisés, ja di̱ nɛ̱qui̱ p'ʉ ngue di bɛ̱nna̱te yø ánima. Porque nt'ot'i p'ʉ ra̱ hya̱ bi̱ ma̱n'Oja̱ 'mø mi̱ nya̱p'ʉ bi̱ nzø ra̱ ndʉt'o, ngue bi 'yɛ̱na̱: “Guecä drá̱ Oja̱gä ngue ra̱ Abraham. Drá̱ Oja̱gä ngue ra̱ Isaac. Drá̱ Oja̱gä ngue ra̱ Jacob”, bi 'yɛ̱n'Oja̱.
24935	MRK 15:40	Xa̱ngu̱ yø xisu bí 'bäp'ʉ yap'ʉtho, hantho te gä bi̱ nja. Nu̱'ʉ yø xisu'ʉ p'ʉya, n'youi p'ʉ ra̱ Salomé, conna̱ Ma̱ya nu̱na̱ ra̱ mmɛ̱ngu̱ Magdala, co 'nɛ̱hna̱ ma̱n'na ra̱ Ma̱ya rá̱ mamá ra̱ t'ʉ Jacobo 'nɛ̱hra̱ José.
24936	MRK 15:41	Nu̱ya yø xisu ya, nu̱'mø ma̱mbi 'yop'ʉ ja ra̱ häi Galilea ra̱ Jesús, mi̱ n'youi p'ʉ ni̱ ma, guehya mi̱ fäts'i ngue di u̱nni̱ te honi̱. 'Nɛ̱ xa̱ngu̱ mi̱'da yø xisu 'bäp'ʉ ngue bi dɛn'mø mi̱ ma Jerusalén.
24937	MRK 15:42	Mi̱ 'bʉp'ʉ n'na ra̱ mmɛ̱ngu̱ Arimatea ni̱ hu̱ ngue ra̱ José, i 'bɛt'o ngue yø judío, 'nɛ̱ di respeta yø ja̱'i̱. Xquet'a̱ mi̱ tø'mi̱ ngue n'nahma̱ntho di̱ ma̱nda ua Oja̱. Pɛ comma̱ ngue ya bi̱ nde, ya da̱ yʉtra̱ pa ngue ra̱ ts'äya, go guehna̱ ra̱ José bi hya̱ ra̱ ts'ɛdi bi̱ ma bá̱ nya̱ui ra̱ Pilato, bi 'yäpra̱ nt'ɛ̱di̱ ngue da̱ hya̱jpa̱ rá̱ do'yo ra̱ Jesús.
24940	MRK 15:45	Ra̱ capita bi̱ ma̱ ngue ya xi du̱. Ra̱ Pilato p'ʉya, bi u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱ ra̱ José ngue da̱ hya̱xra̱ Jesús.
24941	MRK 15:46	Nu̱na̱ ra̱ José bi dän'a̱ n'na ra̱ sábana ngue ra̱ hoga̱ u̱lu, ngue nu̱'mø bi hya̱jpʉ ja ra̱ pont'i̱ ra̱ Jesús, da̱ 'uɛnnba̱bi̱ rá̱ do'yo. Mi̱ jap'ʉ n'na ra̱ panteón ngue xi̱ ma nt'a'mi̱ p'ʉ ja n'na ra̱ 'bido, ja bi hya̱xpʉ ngue bá̱ ägui. Bi gotra̱ goxthi conn'na ra̱ ndødo.
24942	MRK 15:47	Nu̱na̱ ra̱ Ma̱ya ngue ra̱ mmɛ̱ngu̱ Magdala 'nɛ̱hna̱ ma̱n'na ra̱ Ma̱ya rá̱ mamá ra̱ José, guehya bi̱ mähä ya ngue bi̱ nu̱ ha bi t'ägui.
24943	MRK 16:1	Mi̱ thohra̱ pa ngue ra̱ ts'äya, nu̱na̱ ra̱ Ma̱ya ngue ra̱ mmɛ̱ngu̱ Magdala, conna̱ Ma̱ya rá̱ mamá ra̱ Jacobo, conna̱ Salomé bi dänyø 'yɛ̱thi̱ ya p'ʉya, ngue da̱ map'ʉ bí o ra̱ Jesús, da̱ cots'i.
24989	LUK 1:27	Bi̱ ma da̱ nya̱ui n'na ra̱ hmu̱te xisu ni̱ hu̱ ngue ra̱ Ma̱ya. Nu̱ná̱, ya ja ngue di̱ ntha̱tui n'na ra̱ n'yohʉ ni̱ hu̱ ngue ra̱ José. Nu̱na̱ ra̱ José, rá̱ mbom'mɛto ra̱ da̱st'abi David.
25046	LUK 2:4	Ja̱na̱ngue nu̱na̱ ra̱ José bá̱ nɛ̱xpʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Nazaret ja ra̱ häi Galilea, i̱ map'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Belén ja ra̱ häi Judea ma̱rá̱ mmɛ̱ngu̱ ra̱ David. Porque ra̱ José, rá̱ mbom'mɛto ra̱ David.
25047	LUK 2:5	Bi̱ ma ra̱ José di cuatrá̱ thu̱hu̱ conna̱ Ma̱ya rá̱ xisu. Nu̱na̱ ra̱ José hi̱mbi dährá̱ xisu, pɛ ra̱ Ma̱ya ya ha̱ rá̱ ba̱si̱.
25048	LUK 2:6	Mɛ̱nte 'bʉp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Belén, nu̱na̱ ra̱ Ma̱ya bi zønna̱ ora di̱ m'mɛni̱.
25050	LUK 2:8	Mi̱ 'bʉp'ʉ yø mändɛ'yo p'ʉ jon'a̱ Belén, ma̱di haxpʉ ngue fädi gä ra̱ xu̱i̱ yø dɛ'yo.
25057	LUK 2:15	Høntho bi̱ ma̱nyø anxɛ na̱ ra̱ hya̱ na̱ p'ʉya, bi̱ mengui̱, i̱ ma ma̱hɛ̱ts'i̱. Yø mändɛ'yo p'ʉya, di̱ n'yɛ̱mbi̱ n'na ngu̱ n'na: ―Ma ga̱ mmähä Belén. Ga̱ ma nu̱hʉ'a̱ ra̱ hya̱ bi ørca̱hʉ Oja̱ ngue bi̱ nja ya.
25058	LUK 2:16	N'nahma̱ntho bi̱ ma yø mändɛ'yo p'ʉya. Bi di̱mp'ʉ mi̱ 'bʉhra̱ Ma̱ya 'nɛ̱hra̱ José. Nu̱'a̱ rá̱ ts'ʉnt'ʉ, op'ʉ ja rá̱ mosa yø fani̱.
25064	LUK 2:22	Nu̱p'ʉ ja ra̱ ley bi 'yotra̱ Moisés, i̱ nt'ot'i p'ʉ njammi̱ pa xa̱ m'mʉhra̱ ba̱si̱ 'mø da̱ zä da̱ ma ni̱ja̱. Ja̱na̱ngue nu̱'mø mi̱ dätra̱ pa, bi ts'ixra̱ 'uɛne p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén ngue da̱ ma ma̱ däpi Oja̱.
25067	LUK 2:25	Nu̱'a̱ ra̱ tiempo'a̱ p'ʉya, mi̱ 'bʉp'ʉ Jerusalén n'na ra̱ n'yohʉ ni̱ hu̱ ngue ra̱ Simeón. Guehna̱ n'na ra̱ hoga̱ n'yohʉ mi̱ tha̱nne Oja̱, 'nɛ̱ mi̱ tø'mi̱ ngue da̱ ma nhya̱ni̱ yø judío. Ra̱ Espíritu Santo di bɛ̱nnbi̱ te da̱ 'yø'na̱ ra̱ Simeón.
25075	LUK 2:33	Nu̱na̱ ra̱ hya̱ bi xihra̱ zi'uɛne ra̱ Simeón, ra̱ José 'nɛ̱hrá̱ mamá ra̱ Jesús di 'yøtho hanja'a̱ ra̱ hya̱ øde.
25080	LUK 2:38	Mi̱ yʉtra̱ Ana p'ʉ 'bʉhra̱ zi'uɛne Jesús, bi̱ mat'Oja̱, di ja ma̱mma̱di̱ Oja̱. M'mɛfa p'ʉya, bi xihyø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱, ngue nu̱'a̱ ra̱ 'uɛne 'bʉp'ʉ, gue'a̱ ra̱ Ya̱nte mi̱ tø'myø judío p'ʉ Jerusalén.
25083	LUK 2:41	Nu̱na̱ ra̱ José 'nɛ̱hra̱ Ma̱ya, njɛya njɛya pa Jerusalén, bí̱ nnu̱ ra̱ ngo ngue ra̱ pascua.
25084	LUK 2:42	Ya ha̱ n'nɛma̱ yo njɛya ra̱ Jesús, xquet'a̱ 'nɛ̱hna̱ 'da i̱ ma dra̱ ts'änni̱go p'ʉ Jerusalén.
25085	LUK 2:43	Mi̱ guahra̱ ngo, bi̱ mengui, i̱ ma yø ngu̱. Pɛ ra̱ Jesús bá̱ cop'ʉ Jerusalén, hi̱ngui̱ pa̱hrá̱ papá 'nɛ̱hrá̱ mamá ngue bá̱ cohi.