23224	MAT 1:11	Josiasva'ea Jeconiasva'ea po'ria Jeconiasva'ea irũva'ea po'ria no. A'ea rupi Babilôniapeva'ea ruri otavuka Josiasva'ea re'yjava'ea pe ahe rerogwovo ogwyri pe he'yjuhuva'ea rerogwovo ahe mombytavo pevo.
23230	MAT 1:17	Imbokwara'ara'ara'javame catorze ko Abraãova'ea rakykwepoharava'ea ojopy'rupy'ruavo. Aerẽ Daviva'ea ari. Daviva'ea arirẽ imbokwara'ara'ara'javame catorze ko Daviva'ea rakykwepoharava'ea ojopy'rupy'ruavo no. Aerẽ Josiasva'ea ari. Babilôniapeva'ea Josiasva'ea re'yjava'ea rerohoi Babilônia pe. Ahe rerohorẽ imbokwara'ara'ara'javame catorze ko aherakykwepoharava'ea ojopy'rupy'ruavo no. Aerẽ Cristo'ga ari.
23232	MAT 1:19	Hembireko g̃werĩ Joséva'ea Mariava'ea pavẽi. Emo ikwahavame ahepuru'a Joséva'ea ojapyaka marã ti nehẽ javo. A'ero okokatuavo g̃waramo ahe ei oyvyteri pe: “Apohi po ti ji hẽa hugwi a'ero nehẽ. Ndapotari reki ji hẽambotegwetea,” ei ahe. “Nurã po ti ji pohinhimimi hẽa hugwi hẽa mombe'ue'yma g̃a pe,” ei ahe oyvyteri pe.
23233	MAT 1:20	A'ea rehe ahe japyakai. Kiro ahe kiri. A'ea rupi Tupana'gapyrive'ga yvagipeve'ga jipiukari Joséva'ea pe. Joséva'ea gwepia katu Tupana'gapyrive'ga okiri pe a'ero. —Terekyhyji ti enhimbirekohava hugwi Daviva'ea rakykwepoharamo, ei ga Joséva'ea pe. A'ereki pyry nde hẽa rerekoi. A'ereki Tupana'ga ra'uvapyryva hẽa momburu'a, ei ga.
23234	MAT 1:21	Aerẽ po ti hẽa gwa'yra'ga mbo'ari nehẽ, ei ga. A'ero ti eno hẽara'yra'ga rehe Jesus. Ereki ga ko ahembopiro'yhara'ga. Na tuhẽ, ei ga. Ombopiro'y po ti ga ojiheve'g̃a g̃andekote'varuhua hugwi nehẽ, ei ga. Hahye'yma pe po ti ga g̃a nderohoi a'ero nehẽ, ei Tupana'gapyrive'ga Joséva'ea pe. A'ea erame ga hoi Joséva'ea hugwi. Aerẽ Joséva'ea ma'ẽi.
23235	MAT 1:22	Ipuru'a Mariava'ea g̃wembirekoe'ymame. Nahã hekoi Tupana'ga nhi'ĩpo'ruavo ymyahũva'ea po'ruavo. A'ereki ymyahũ Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea a'ea mombe'u Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'gwovo. Ymyahũ ahe ei hako:
23236	MAT 1:23	“‘Pehendu katu ti!’ ei Tupana'ga. ‘Ipuru'a po ti hẽa akwaimbae'g̃a nderekoe'ỹvehẽa nehẽ. Aerẽ po ti hẽa gwa'yra'ga mbo'ari nehẽ. Ono po ti g̃a ga rehe Emanuel gareraramo,’ ei Tupana'ga,” ei ahe hako. Garera ko Emanuel. A'ea ko: Tupana'ga oko nhande pyri.
23237	MAT 1:24	Aerẽ Joséva'ea ma'ẽi. Oko ahe Tupana'gapyrive'ga nhi'ig̃a rehe toko ti hẽa nhirembirekoro a'ero nehẽ javo. A'ero ahe Mariava'ea reruri g̃wonga pe toroju ti hẽa pavẽi javo.
23238	MAT 1:25	Ahe gweru tehe ahe ojipyri. A'ereki ahe ndogwerekoi ve Mariava'ea ahera'yra'ga mbo'arame ahera'yrypy'ga. Ga rehe ahe inog̃i Jesus gareraramo.
23239	MAT 2:1	Cidade de Belém me Jesus'ga ari. Jesus'ga re'yja'g̃a gwyri pe Judéia pe Belém u. Jesus'ga arame Herodesva'ea oko g̃anduvihavuhuro judeus'g̃a gwyri pe Jesus'ga re'yja'g̃a gwyri pe. Jesus'ga arame jaytata'ia kwahapyra'g̃a nduri irupeuhua hugwi ogwyra hugwi kwara ipora hugwi. Uhu g̃a cidade de Jerusalém me ovahema.
23242	MAT 2:4	A'ero ahe ikwava'ẽhara'g̃a nduvihava'g̃a mbojatykaukari g̃a mbuhuruka ojipyri judeus'g̃a mbo'ehara'g̃a ndeheve – kiroki g̃a ombo'e Moisésva'ea remimbo'eagwera rehe. G̃a ndurame Herodesva'ea pyri ahe ei g̃a pe: —Kiroki ga pe Tupana'ga e'i ga ti toko g̃anduvihavuhuhetero javo – mome po ti ga ari nehẽ Cristo'ga Tupana'ga remimbuhurukara'ga? ei Herodesva'ea.
23243	MAT 2:5	A'ero g̃a ei ahe ve: —Belém me – kiroki cidade u oregwyri pe Judéia pe – pevo po ti ga ari nehẽ, ei g̃a. Nahã ymyahũ Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea ikwatijari hako. A'ereki Tupana'ga okwatijaruka ahe ve onhi'ig̃a, ei g̃a. Tupana'ga e'i:
23244	MAT 2:6	“Belémmeva'ero pecidade ndokoi huvihavarũiva'ea. Huviha hete ko pecidade upa pende'yja'g̃a gwyri pe Judáva'ea rakykwepohara'g̃a gwyri pe Judéia pe. A'ereki pecidadepeve'ga oko nhiremimo'ẽhara'g̃a nduvihavag̃wamamo israelitas'g̃a nduvihavag̃wamamo. Gwereko katu po ti ga pende'yja'g̃a nhaporemo okovo g̃anduvihavuhuhetero nehẽ.” —A'ea ymyahũ Tupana'ga ei ikwatijaruka onhi'ig̃a mombe'uharava'ea pe hako, ei g̃a Herodesva'ea pe.
23251	MAT 2:13	Jaytata'ia kwahapyra'g̃a horẽ Tupana'gapyrive'ga yvagipeve'ga jipiukari Joséva'ea pe ahekiri pe. Ahe ve ga ei: —Haite! Evy epo'ama! ei ga Joséva'ea pe. Eho ti g̃a nderogwovo tayri'ga gayhẽa reheve. Eroho nhimi ti g̃a nderogwovo Egitopeve'g̃a gwyri pe, ei ga. Pevo ti pepyta. Aerẽ jate po ti ji imondoukari nhinhi'ig̃agwera pe me nehẽ pejora'ja ti Belém me javo. Po ti ji namondoi nhinhi'ig̃agwera pe me nehẽ, tapejora'javi ti avo Belém me. A'ereki avo Herodes'ga tayri'ga rekaruka kiro. A'ereki ga ojuka pota tayri'ga, ei Tupana'gapyrive'ga Joséva'ea pe.
23253	MAT 2:15	Pevo ahe g̃a nderovahemi. Aerẽ g̃a nduvame Egito pe Herodesva'ea manoi. Nahã g̃a hoi opytavo Egitopeve'g̃a gwyri pe. Tupana'ga erame jate g̃a ndura'javi Egito hugwi. Nahã Tupana'ga g̃a mbuhurukara'javi Egito hugwi. Nahã hekoi Tupana'ga nhi'ĩpo'ruavo ymyahũva'ea po'ruavo. A'ereki ymyahũ Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea a'ea mombe'u Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'gwovo aerẽ po ti nahã javo. Ymyahũ ahe ei hako: “‘Egitopeve'g̃a gwyra hugwi ji jira'yra'ga mbuhurukari,’ ei Tupana'ga,” ei ahe hako.
23254	MAT 2:16	Omanoa renonde Herodesva'ea nhimonha'ngaranuhũi jaytata'ia kwahapyra'g̃a ndehe. A'ereki ahe okwaha ji moandyandyi g̃a ojivyra'jave'yma ji pyri javo. Dois anos g̃werĩ tayri'ga rehe kiro. A'ea Herodesva'ea okwaha. A'ereki nanongara jaytata'ia kwahapyra'g̃a omombe'u ahe ve ahe g̃a monhi'ig̃ame ojive. Nurã ahe osoldados'g̃a mondoukari cidade de Belém me Belém rembeyvyri hĩ pe no. Pevo ahe osoldados'g̃a mondoukari tojuka pa ti g̃a tapihama'g̃a javo – kiroki tayri'g̃a o'a jaytata'ia kwahapyra'g̃a hepiagirẽ jaytata'ia. Ahenhi'ig̃a rupi soldados'g̃a hoi a'ero tapihama'g̃a ndepiaga. Ojuka pa g̃a tapihama'g̃a – kiroki g̃a gwereko dois anos ojihe, kiroki g̃a ndogwerekoi ve dois anos ojihe no.
23255	MAT 2:17	Nahã hekoi Tupana'ga nhi'ĩpo'ruavo ymyahũva'ea po'ruavo. A'ereki ymyahũ Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea Jeremiasva'ea a'ea mombe'u Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'gwovo aerẽ po ti nahã javo. Ahe e'i hako:
23256	MAT 2:18	“‘Cidade de Ramá pe g̃a henduvi hẽa jehe'oheterame ovy'are'yma. Hahyahi hẽajehe'oa. Raquelhẽa reki ojehe'o gwa'yrava'ea rehe. Tegwete hẽa ma'ngoma'ngohava. A'ereki hẽara'yrava'ea omanomba,’ ei Tupana'ga,” ei Jeremiasva'ea hako.
23258	MAT 2:20	—Ahe omanomba kiro – kiroki ahe ojuka pota tayri'ga. Evy epo'ama! Eroho ti g̃a kiro a'ero tayri'ga gayhẽa reheve. Erojivyra'ja ti g̃a eje'yja'g̃a gwyri pe Israel pe, ei Tupana'gapyrive'ga Joséva'ea pe.
23261	MAT 2:23	Pevo ahe ruvi cidade de Nazaré pe tayri'ga pavẽi ga'yembora pavẽi no. Nahã hekoi Tupana'ga nhi'ĩpo'ruavo ymyahũva'ea po'ruavo. A'ereki ymyahũ Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea a'ea mombe'umbe'u Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'gwovo. Jesus'ga mombe'gwovo ahe ei hako: “‘E'i po ti g̃a ga pe nehẽ Nazarépeve'ga,’ ei Tupana'ga,” ei ahe hako. G̃a u pevo a'ero.
23264	MAT 3:3	Ymyahũ Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea Isaíasva'ea omombe'u jipe João Batistava'ea. Ahe e'i João Batistava'ea mombe'unhog̃wenondeavo hako: “Hahyahi po ti ganhi'ig̃a ga erame g̃a mbo'eavo ongae'ỹi me nehẽ,” ei Isaíasva'ea. “E'i po ti ga nehẽ: ‘Pemboavujikwe ti pehea huvihava'ga pe tuhu ti ga nhande pyri javo. Pembohupi katu ti pehea ga pe,’ e po ti ga nehẽ,” ei Isaíasva'ea hako. Tupana'ga ra'yra'ga renondeva'ea e'i nhandepojykaharete'ga rurag̃wama pe. Tonhimboavujikwe ti g̃a garura renonde javo. A'ea pe ahe ei togwerojijyi ti g̃a gweaporog̃ita a'ea renonde javo.
23265	MAT 3:4	Omongi João Batistava'ea yuranuhũa'javuhuva'ea rava apopyra camelo rava apopyra. Aheku'ayvira ko ipira. O'u ahe tukura hehira reheve.
23266	MAT 3:5	He'yjuhuve'g̃a nug̃anduri onhimongyavo João Batistava'ea pyri ovahema. Uhu g̃a cidade de Jerusalém hugwi. Uhuuhu g̃a Judéiapeve'g̃a gwyra hugwi nhaporemo no rio Jordão rembeyvyra hugwi no.
23268	MAT 3:7	Uhu he'yive'g̃a ahe pyri no fariseus'g̃a saduceus'g̃a pavẽi tianemobatiza ti ga javo. G̃andura repiagame João Batistava'ea ei g̃a pe: —Tiruahũ pendeaporog̃ita! Pe'euhu pe pejohupe pejikokatupotare'yma g̃waramo. Pe'e pe: “Haite! Xaho João Batista'ga pyri tianemobatiza ti ga. Nurã po ti Tupana'ga nonhimonha'ngaa'javi nhande rehe nehẽ. Ndahahyi po ti nhande ve a'ero nehẽ.” Nahã pe pe'e, ei João Batistava'ea. Maraname pe euhui nanongarava'ea naerũ? Pe tuhẽ penhimbo'e nanongara rehe, ei João Batistava'ea g̃a pe.
23269	MAT 3:8	—Jihi, ei João Batistava'ea, kiro po ti ji ei pe me: Po pe ndapepotari hahyva'ea Tupana'ga nhimonha'ngarame pe ndehe, a'ero ti peko katu, ei ahe. Tapembopogwea'javi ti pejite'varuhua pejikovo. Pe pohirame jugwi po ti Tupana'ga ei pe me nehẽ: “Ndovy'ari g̃a okote'varuhua rehe kiro opohia jugwi herojijyita ojeaporog̃ita. Nanhimonha'ngaa'javi ji g̃a ndehe a'ero.” Nahã po ti Tupana'ga ei pe me a'ero nehẽ, ei João Batistava'ea g̃a pe.
23271	MAT 3:10	Kiro João Batistava'ea imombe'ui ojo'java'ea g̃a pe. G̃a mbo'eavo ga ei: —Akwaimbae'ga ombogwa g̃werĩ jykwa'ria pyvõ tambo'aruka javo. Po i'yva ndogwerekoi yva'ikatua, a'ero po ti ga imbo'ari imondovo tata pype nehẽ. Na jitehe Tupana'ga pe nderekog̃werĩ pe momboa tata pype hahyva'ea ruvihava pype pe pohire'yma g̃waramo pejikote'varuhua hugwi pejikokatue'yma, ei João Batistava'ea g̃a pe imombe'gwovo.
23273	MAT 3:12	Kiro João Batistava'ea imombe'ui ojo'java'ea g̃a pe. G̃a mbo'eavo ga ei: —Trigo jara'ga gwereko japira mbovevehava opo pe tamboveve ti ji japira trigo hugwi javo, ei João Batistava'ea imombe'gwovo. Omono'ono'õ po ti ga oapoa trigo inhag̃a hyrua pype nehẽ. Japira po ti ga imbokai tata pyvõ nehẽ. Ndogwevi po ti tata upa nehẽ, ei João Batistava'ea. —Na jitehe po ti jihoheheteve'ga huvihavuhuhete'ga imboja'oja'ogukari pyryve'g̃a okote'varuhuve'g̃a hugwi okovo pyryve'g̃a pojykaharete'ga nehẽ, ei João Batistava'ea g̃a pe. “Tuhu ti pyryve'g̃a ji pyri yvagi pe upa avuirama nehẽ,” e po ti jihoheheteve'ga nehẽ, ei João Batistava'ea. “Toho ti okote'varuhuve'g̃a ji hugwi ogwovo tata pype hahyva'ea ruvihava pype opytavo pevo avuirama nehẽ ojivyre'yma,” e po ti jihoheheteve'ga nehẽ, ei João Batistava'ea Cristo'ga mombe'gwovo g̃a pe.
23278	MAT 3:17	Nanime yvaga hugwi Tupana'ga nhi'ig̃i Jesus'ga mombe'gwovo. —Agwa'ga ko jira'yra'ga nhiremia'nguhete'ga, ei Tupana'ga. Anhimohẽ hete ko ji ga rehe, ei ga.
23280	MAT 4:2	He'yiva'ea quarenta ko Jesus'ga kiri pevo. A'ea rupi ga ndo'ui arimo ypytunimo no tanhi'ĩ ti ji Tupana'ga pe javo. Quarenta Jesus'ga kirirẽ pevo ojuka ga ty'ara a'ero.
23283	MAT 4:5	Aerẽ Diabo'ga Jesus'ga rerohoi cidadepyryva pe Jerusalém me a'ero. Yvate pe ga ga rerojiupiri gare'yja'g̃a jatykahavuhua rehe templo rehe ga mo'ama japyra rehe.
23284	MAT 4:6	Ga rerovahemame pevo ga ei Jesus'ga pe: —Ere'e jipe ndehe: “Jihi ko Tupana'ga ra'yramo.” A'ea nde ei, ei Diabo'ga. Gara'yramo ti epo japyra hugwi ehia a'ero. Tupana'gapyrive'g̃a yvagipeve'g̃a po ti nanembohirukarahyi yvyvo nehẽ. A'ero po ti ndahahyi nde ve nde porame japyra hugwi nehẽ. A'ereki ymyahũ a'ea Tupana'ga okwatijaruka ahe ve inog̃uka hako, ei Diabo'ga Jesus'ga pe. Aherembikwatijara e'i: “Tupana'ga po ti ojipyrive'g̃a mondoukari nde pyri nehẽ. ‘Pea'ngu ti ga,’ e po ti ga ojipyrive'g̃a pe yvagipeve'g̃a pe nehẽ. ‘Pepyhy katu ti ga rerogwovo tahahyyme'i'i ti ga pe javo,’ e po ti Tupana'ga ojipyrive'g̃a pe nehẽ,” e'i aherembikwatijara, ei Diabo'ga Jesus'ga pe.
23289	MAT 4:11	A'ero Diabo'ga hoi ogwovo Jesus'ga hugwi. Nanime Tupana'gapyrive'g̃a yvagipeve'g̃a jipiukari Jesus'ga pe ga pokoga mbatera imondovo ga pe.
23291	MAT 4:13	Pevo ga jijyi cidade de Nazaré hugwi ogwovo ojipe pe cidade de Cafarnaum me Galiléiapeve'g̃a gwyri pe. Cafarnaum tuvi ypiahua pyri lago da Galiléia pyri. Pevo ko judeus'g̃a nduvi Zebulomva'ea re'yja'g̃a Naftaliva'ea re'yja'g̃a pavẽi.
23292	MAT 4:14	Pevo Jesus'ga hoi Cafarnaum me. Nahã hekoi Tupana'ga nhi'ĩpo'ruavo ymyahũva'ea po'ruavo. A'ereki ymyahũ Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea Isaíasva'ea a'ea mombe'u Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'gwovo. Ymyahũ ahe ei hako:
23293	MAT 4:15	“‘Pegwyri pe herekoi pehea – kiroki pehea oho ypiahu pe,’ ei Tupana'ga Zebulomva'ea re'yja'g̃a pe Naftaliva'ea re'yja'g̃a pe no. ‘Pegwyra rekoi rio Jordão aherovai. G̃a ei pegwyra pe Galiléia judeus'g̃arũive'g̃a gwyra gentios'g̃a gwyra. A'ea g̃a ei pegwyra pe,’ ei Tupana'ga,” ei ahe.
23301	MAT 4:23	Ojipejipea pe Jesus'ga hogahoi Galiléiapeve'g̃a gwyra rupi hete ogwovo. G̃ajatykahai pe ga hogahoi g̃a mbo'eavo Tupana'ga nhi'ig̃a rehe. Pyryva'ea ga imombe'ui g̃a pe Tupana'ga pe poko katu pota penduvihavuhuhetero javo. —Perojijyjijyjuka ti pejeaporog̃ita Tupana'ga pe pejikoga ga rehe. A'ero po ti ga pe pokokatui nehẽ imomboa pendekote'varuhua pe hugwi okovo penduvihavuhuhetero nehẽ, ei Jesus'ga g̃a pe. Karugwaraparavuhua Jesus'ga imombipavi g̃a hugwi no. Ipopoakare'ỹve'g̃a ga g̃a mbopopoakari no. Nahã ga rekoi g̃apyteri pe.
23302	MAT 4:24	A'ero he'yjuhuve'g̃a imombe'umbe'ui nahanahã Jesus'ga g̃a pohanog̃i javo. A'ero Síriapeve'g̃a nhaporemo ikwahavi no itetirũave'g̃a nderupava Jesus'ga pyri. He'yjuhu karugwara g̃a pe. Hahy paravuhu g̃a pe no. Anhag̃a omongo aha ojipe'g̃a ojeaporog̃ita rupi jate ojipe'ae'yma g̃a hugwi onhimongyavo Diabo'gapyriva'ea. Ojipe'g̃a akag̃i pe mbipeuhu g̃a mboheagwyryva. Ojipe'g̃a nopo'ami. Nomyi tuhẽ g̃a upa. G̃a nhaporemo g̃a g̃a nderuri Jesus'ga pyri topohano ti ga g̃a javo. Jesus'ga omombi pa g̃a hugwi a'ero g̃a mongokatua'java.
23303	MAT 4:25	He'yjuhuve'g̃a hog̃ahoi Jesus'ga rupi onhimongyavo. Uhu g̃a ga pyri Galiléiapeve'g̃a gwyra hugwi Dez Cidades hugwi no Jerusalém hugwi no Judéiapeve'g̃a gwyra hugwi no rio Jordão aherovaja hugwi no. Nahã g̃a nduri ogwoogwovo ga rupi onhimongyavo.
23304	MAT 5:1	Onhimongyve'g̃a ndepiagame Jesus'ga jiupiri yvytyra rehe. Pevo ga apygame garemimbo'ehara'g̃a nduri ga pyri tihendu ganhi'ig̃a javo.
23305	MAT 5:2	Ombo'embo'e ga g̃a kiro.
23314	MAT 5:11	—Pyry hete pe me g̃a ete'varuhurame pe me. G̃a imondorame hahyva'ea pe me pyry hete pe me. Ite'varuhuparavuhuva'ea pe nhaporemo ti g̃a ei pe me o'mbero nehẽ pe ndekoro g̃waramo jireheva'ero. G̃a erame na pyry hete pe me, ei Jesus'ga g̃a pe.
23315	MAT 5:12	—Pejoryjory hete ti g̃a jigwarairame pe ndehe nahã. A'ereki Tupana'ga gwereko katu pe me yvagi pe ikwepykavuhua pyryheteva'ea. Aerẽ po ti ga imondoi pe me nehẽ. A'ereki pe peko ymyahũva'ea ja Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea ja hahyrame pe me. A'ereki ymyahũ ag̃wamove'g̃a namonhava'ea ojigwarai Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea rehe no, ei Jesus'ga g̃a pe.
23316	MAT 5:13	—Jukyra omongo katu mbatera imonemukare'yma jupe. Pyry mbatera a'ero, ei Jesus'ga. Peko pe jukyra ja yvyakotyve'g̃a pe g̃a mongokatuavo. A'ereki pe peko katu pendoryndoryvamo g̃apyteri pe Tupana'ga pyryva repiuka g̃a pe Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'gwovo g̃a pe nahã po ahe toko hamo javo. Penhi'ig̃a rendukaturame po ti g̃a ndekokatui nehẽ no, ei Jesus'ga g̃a pe. —Po jukyra ndapyryva'javi, marã po ti ahe imombyryva'javi jukyra a'ero nehẽ? Ahe nombyryva'javi tuhẽ jukyra, ei Jesus'ga. A'ero ahe ndopo'rua'javi jukyra. Omombo ahe a'ero. Hehe ahe pyrug̃i a'ero ohoohorame, ei Jesus'ga. Po na jitehe pe ndapepyryva'javi, maranuhũ pe ojipe'g̃a mongokatui naerũ? Maranuhũ po ti ji nhimoirũukara'javi pe me nehẽ pehepiuka ti Tupana'ga pyryva g̃a pe javo pe me naerũ? ei Jesus'ga g̃a pe.
23320	MAT 5:17	—Tape'ei ti pejiyvyteri pe: “Jesus'ga uhu yvya koty javo nhande ve. ‘Tapekoa'javi ti Moisésva'ea remimbo'eagwera rupi,’ e po ti ga nhande ve nehẽ. ‘Tapekoa'javi ti Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea nhi'ig̃agwera rupi no,’ e po ti ga nehẽ.” A'ea ti tape'ei pejiyvyteri pe, ei Jesus'ga g̃a pe. A'ereki nanongara pe rũi javo ji ruri ikwehe, ei ga. —Ajo ji pe mbo'ekatuavo ahe'eagwera po'rua rehe, ei Jesus'ga g̃a pe.
23321	MAT 5:18	Imombe'ukatuavo ji ei: Moisésva'ea remimbo'eagwera ti ndopavi'i'i nehẽ. Yvaga pave'ymame po ti Moisésva'ea remimbo'eagwera ndopavi'i'i nehẽ. Yvya pave'ymame po ti Moisésva'ea remimbo'eagwera ndopavi'i'i nehẽ. Xunhi'i'ĩva'ea vehevi po ti ndopavi aheremimbo'eagwera hugwi nehẽ. Aheremimbo'eagwera apiavo ihoi nehẽ. A'ea renonde po ti aheremimbo'eagwera ndopavi nehẽ, ei Jesus'ga g̃a pe.
23323	MAT 5:20	—A'e ji pe me a'ero: Koji'i ti peko katu hete pembo'ehara'g̃a hohe fariseus'g̃a hohe no. Po g̃a hohe rũi pe ndekokatui, a'ero po ti Tupana'ga penduvihavuhuhete'ga rũi nehẽ. A'ero po ti ga napenderohoi yvagi pe nehẽ, ei Jesus'ga g̃a pe.
23328	MAT 5:25	—Po nde rekote'varuhuro ojipe'ga pe, a'ero po ti ga ei nde ve nehẽ: “Xaho tuhẽ ji rupi juiz'ga pyri,” e po ti ga nehẽ. “Ga pe po ti ji ndete'varuhua mombe'ui nehẽ te'i ti ga nhandereaporog̃ita pe javo,” e po ti ga nde ve nehẽ. Ga nde rerohorame juiz'ga pyri kotihĩ ti ere ga pe ga ma'ngoma'ngoga ga rupi egwovo. Ere ti ga pe: “Nhande tuhẽ ti xanhimbovyvy na'ẽ.” A'ea ti ere ga pe. Po ti nde nerema'ngoma'ngogi ga pehea rupi nehẽ, a'ero po ti ga nde rerohoahyi juiz'ga pyri. A'ero po ti juiz'ga nde mondoukari guarda'ga pe nehẽ. Guarda'ga po ti nde mongi cadeia pype nehẽ.
23336	MAT 5:33	—Pekwaha tuhẽ pe nhaneramonhava'ea mog̃itagwera, ei Jesus'ga. Ymyahũ nhaneramonhava'ea mog̃itagwera i'ei: “Pe'e po pe Tupana'ga renoina: ‘Nahanahã po ti ji rekoi nehẽ. A'itituhẽva'ea pe kiro ji ei. Tupana'ga ji'ea renduvame ga ei ji ve a'itituhẽva'ea pe ga ei javo.’ Po a'ea pe ei, a'ero na tuhẽ ti peko Tupana'ga pe ndepiagame,” e'i nhaneramonhava'ea mog̃itagwera, ei Jesus'ga.
23340	MAT 5:37	—Po ti na pendekopotarame pe'ji ti: “Nahã po ti ji rekoi nehẽ.” A'ea jate ti pe'ji Tupana'ga renonhe'yma ga'apoa renonhe'yma no. Po ti na rũi pendekopotarame pe'ji ti: “Ndakoi po ti ji na nehẽ.” A'ea jate ti pe'ji Tupana'ga renonhe'yma ga'apoa renonhe'yma no. A'ereki ite'varuhuve'ga Diabo'ga pe mbo'e Tupana'ga renonha rehe mbatera renonha rehe no, ei Jesus'ga.
23348	MAT 5:45	Nahã ti peko katu Tupana'ga ra'yramo yvagipeve'ga ra'yramo tiandepyry ti nhandejuvete'ga ja javo. A'ereki ga pyry hete okote'varuhuve'g̃a pe pyryve'g̃a pe no, ei Jesus'ga. Pyry hete ga g̃a pe oapoa japoi kwara japoi imomboruka g̃a pe. Ga pyry g̃a pe imongyrukari amana g̃a pe. Nahã ga g̃a nderekokatui okokatuve'g̃a okote'varuhuve'g̃a ndeheve, ei Jesus'ga.
23349	MAT 5:46	—Po penhiarõheteve'g̃a jate pe pearõ hete, a'ero Tupana'ga ei pe me: “Pe okote'varuhuve'g̃a ja reki penhiarõheteve'g̃a aromo penhiarõe'ỹve'g̃a arõe'yma.” Nahã ga ei pe me. A'ereki okote'varuhuve'g̃a – kiroki g̃a omono'ono'og̃uhũ itambere'ia governo pe – g̃a na jitehe oarõ oarõheteve'g̃a jate, ei Jesus'ga.
23350	MAT 5:47	—Po pe nhi'ig̃atui pejikotyve'g̃a pe jate pendoryndoryvamo g̃a ndehe, a'ero ojipe'g̃a hohe rũi pe ndekokatui reki. A'ereki Tupana'ga kwahave'ỹve'g̃a onhi'ig̃atu ojikotyve'g̃a pe jate gworygworyvamo g̃a ndehe no, ei Jesus'ga.
23351	MAT 5:48	—Pearõ hete ti g̃a nhaporemo penhiarõheteve'g̃a penhiarõe'ỹve'g̃a ndeheve. Nahã po ti pe ndekopyryvamo pejuvete'ga javijitehe yvagipeve'ga javijitehe nehẽ, ei Jesus'ga.
23353	MAT 6:2	—Nurã imondoteherame imbatere'ỹve'g̃a pe ti terekoi okokatu'ãve'g̃a ja. A'ereki ojatykahava pype g̃a omondo tehe imbatere'ỹve'g̃a pe cidade rapea rupi no. A'ereki pevo he'yjuhuve'g̃a ohooho jipi g̃a ndepiaga g̃a imondorame. A'ero g̃a ndepiagame g̃a g̃a mbohetei. G̃anemimbohetea jate ikwepykava okokatu'ãve'g̃a pe, a'e ji imombe'ukatuavo pe me, ei Jesus'ga. Tupana'ga po ti nombohetei okokatu'ãve'g̃a imondoe'yma g̃a pe g̃anemimondotehea kwepykava a'ero nehẽ, ei Jesus'ga.
23354	MAT 6:3	—Imondoteherame imbatere'ỹve'g̃a pe ti teremboukwahavi ojipe'g̃a pe a'ero.
23356	MAT 6:5	—Tapekoi ti okokatu'ãve'g̃a ja penhi'ig̃ame Tupana'ga pe. A'ereki ikatu hete g̃a pe g̃a amame ojatykahava pype cidade rapea peahai pe no onhi'ig̃a Tupana'ga pe. A'ereki g̃a nhi'ig̃ame Tupana'ga pe he'yjuhuve'g̃a gwepia g̃a mboheteavo oko katu g̃a javo, ei Jesus'ga. G̃anemimbohetea jate oko ikwepykava okokatu'ãve'g̃a pe, a'e ji imombe'ukatuavo pe me, ei Jesus'ga. Tupana'ga po ti nombohetei okokatu'ãve'g̃a imondoe'yma g̃a pe g̃anhi'ig̃a kwepykava a'ero nehẽ, ei Jesus'ga.
23358	MAT 6:7	—Penhi'ig̃ame Tupana'ga pe ti tapenhi'inhi'ĩtehei, ei Jesus'ga. Tupana'ga kwahave'ỹve'g̃a ja rũi ti penhi'ĩ ga pe. A'ereki onhi'ig̃ame Tupana'garũiva'ea pe g̃wemimbohetehara pe g̃a onhi'imbukuhu jupe. “A'ero po ti turi pyryva'ea nhande ve nehẽ,” ei g̃a novĩa ikwahave'yma, ei Jesus'ga.
23361	MAT 6:10	Herejo ti yvyakotyve'g̃a nduvihavuhuhetero ekovo. Nde nhi'ĩpo'ru g̃a yvagi pe okovo neremimbotarimova'ea rupi. Na jitehe kiro ti g̃a tanenhi'ĩpo'ru avo no yvya koty okovo neremimbotarimova'ea rupi.
23363	MAT 6:12	Ore ndorokwahava'javi ojipe'g̃a ndekote'varuhua orojihe henonhe'yma. Na jitehe ti orerekote'varuhua emombo ore hugwi ikwahava'jave'yma henonhe'yma.
23364	MAT 6:13	Satanás'ga ore mongo te'varuhu pota. Toremongote'varuhuukari ti ga pe. Ore poko ti toronhi'ĩpo'ruyme ti Satanás'ga orokoe'yma garemimbotarimova'ea rupi. A'ereki ndehe ko yvyakotyve'g̃a nduvihavuhuhetero ereko. Ndehe ndepopoaka.” Nahã ti pe'ji penhi'ig̃ame Tupana'ga pe, ei Jesus'ga g̃a mbo'eavo.
23365	MAT 6:14	—Nahã ji pe mbo'ei tapekwahava'javi ti ojipe'g̃a ndekote'varuhua pejihe javo. Pe ikwahava'jave'ymame g̃andekote'varuhua pejihe henonha'jave'ymame po ti penduvete'ga omombo pendekote'varuhua pe hugwi ikwahava'jave'yma henonhe'yma nehẽ.
23367	MAT 6:16	—Pe'e po pe: “Ti'uyme ti kiro timbohete ti Tupana'ga javo.” A'ea po pe ei i'ue'yma. Nahã i'ue'ymame ti tapekoi okokatu'ãve'g̃a ja. A'ereki i'ue'ymame g̃a okoveveuhu'ã gwova rerekokatue'yma hahy nhande ve javo. Nahã g̃a ndekoi i'ue'ymame tokwaha ti ojipe'g̃a nhande i'ue'ymame javo. A'ereki g̃a e'i oyvyteri pe: “Ikwahavame po ti g̃a nhande mbohetei g̃a oko katu Tupana'ga mboheteavo i'ue'yma javo.” G̃anemimbohetea jate ikwepykava okokatu'ãve'g̃a pe, a'e ji imombe'ukatuavo pe me, ei Jesus'ga. Tupana'ga po ti nombohetei okokatu'ãve'g̃a imondoe'yma g̃a pe i'ue'yma kwepykava a'ero nehẽ, ei Jesus'ga.
23369	MAT 6:18	A'ero po ti ndiukwahavi ojipe'g̃a pe nde i'ue'ymame. Nderuvete'ga reki gwepia pa. A'ero po ti ga ikwahavi nde i'ue'ymame nehẽ. A'ero po ti ga imondoi i'ue'yma kwepykava nde ve nehẽ, ei Jesus'ga.
23370	MAT 6:19	—Tapemono'ono'og̃uhũi ti pejive he'yjuhuva'ea ikatuva'ea avo yvya koty. A'ereki avo aryry'ia ombote'va aheapoa. Jypopo aheapoa avo no. Iporomive'g̃a uhuraha aheronga pe imima aheapoa avo no, ei Jesus'ga.
23371	MAT 6:20	Pejiko ti Tupana'ga rehe pejikokatuavo pejikovo garemimbotarimova'ea rupi jate. Nahã po ti pe pemono'ono'og̃atu pejive ikatuheteva'ea yvagi pe nehẽ. Aryry'ia nombote'varuhui aheapoa yvagi pe. Nomombupugi aheapoa pevo no. Iporomive'g̃a ndohoi yvagi pe imima aheapoa, ei Jesus'ga.
23374	MAT 6:23	—Ndereakwate'varuhurame po ti nde nderehepiagi egwovo ypytuna rupi ikwahave'yma nehẽ. Na jitehe ndereaporog̃itate'varuhurame ekopotare'yma Tupana'ga remimbotarimova'ea rupi po ti nde nderekokatukwahavi nehẽ, ei Jesus'ga. Ejeaporog̃ita katu ti a'ero. Po nde nandeaporog̃itakatui, a'ero po ti nde nderekokatukwahavi'i'i ekote'varuhuavo nehẽ! ei Jesus'ga g̃a pe.
23375	MAT 6:24	—Tiruahũ ahe poravykyrame mokonha'g̃a pe opojykahara'g̃a pe. Po ahe oporavyky mokonha'g̃a pe, a'ero po ahe ojipe'ga arõhetei ojipe'ga arõe'yma. Ovy'a hete po ahe onhimiarõve'ga rehe ojipe'ga koty ojirovage'yma. —Na jitehe ahe nonhi'ĩpo'rukatui Tupana'ga ovy'aheterame itambere'ia rehe. Tupana'ga potaheterame ahe ndovy'ahetei itambere'ia rehe. Itambere'ia potaheterame ahe ndojirovagi Tupana'ga koty, ei Jesus'ga.
23383	MAT 6:32	A'ereki a'ea rehe nhaporemo judeus'g̃arũive'g̃a gentios'g̃a nhag̃ataruhu jipi – kiroki g̃a ndojikogi Tupana'ga rehe. Tape'ag̃ataruhui ti hehe a'ero. A'ereki penduvete'ga yvagipeve'ga okwaha pe mbatere'ymame togwereko ti g̃a g̃wig̃wia nhaporemo javo, ei Jesus'ga.
23385	MAT 6:34	Nurã ti tape'ag̃ataruhui ko'emameva'ea rehe. Tape'ei ti: “Marã po ti ji ve ko'emame?” Tape'ei ti na. Ko'emame po ti Tupana'ga pe pokogi nehẽ no. Nane'ymi hekoi tiruahũva'ea ag̃wamo ko'emame jipi. Kirog̃we tape'ag̃ataruhui ti ko'emameva'ea rehe, ei Jesus'ga.
23390	MAT 7:5	A'ereki nde nderehepiakatui ve hekyita gareakwara hugwi okyta pytarame ejeakwari pe. Okokatu'ãva'ea ko nde! A'ereki okyta rerekoe'ỹva'ea ja nde ere'e: “Ji ndarekoi jireakwari pe,” ere nde. Ehekyi na'ẽ ti okyta ejeakwara hugwi. A'ero po ti nde hepiakatui hekyita hay'iuhua gareakwara hugwi nehẽ, ei Jesus'ga ga pe. A'ea Jesus'ga ei epohi na'ẽ ti ete'varuhua hugwi kirẽ ga pokoga javo.
23391	MAT 7:6	—Kiroki Tupana'ga apoa pyryva'ea – a'ea ti tapemondoi nhag̃watig̃a pe, ei Jesus'ga. Tapemondoi ti mbo'yra pérolas apopyra pyryva'ea porcos pe, ei Jesus'ga. A'ereki porcos ndokwahavi pyryva'ea nhag̃watig̃a pavẽi. Po ti pe imondoi jupe, a'ero po ti ipyrũpyrug̃i hehe, ei Jesus'ga. Ivaga pendovai po ti pe hu'ui nehẽ no. A'ea Jesus'ga ei g̃a pe tapemondoi Tupana'ga nhi'ig̃a imombe'gwove'ỹ Tupana'ga arõe'ỹve'g̃a pe javo. A'ereki g̃a ndokwahavi pyryva'ea.
23394	MAT 7:9	—Po penda'yra'ga ei pe me embuhu ji ve pão javo, a'ero ita rũi po pe imondoi ga pe pejikovo garuvamo.
23395	MAT 7:10	Po penda'yra'ga ei pe me embuhu ji ve pira javo, a'ero mboja rũi po pe imondoi ga pe, ei Jesus'ga.
23396	MAT 7:11	Ite'varuhue'ỹva'ea ja po pe pekwaha imondovo peja'yra'g̃a pe. Peko te'varuhu pe reki. Po pe g̃anduvamo pekwaha imondovo peja'yra'g̃a pe, a'ero koji'i penduvete'ga yvagipeve'ga pyryheteve'ga ikwahahetei pyryheteva'ea imondovouka pe me pe poranduvame ga pe, ei Jesus'ga.
23397	MAT 7:12	—Pe'e po pe pejiyvyteri pe: “Po ojipe'g̃a oko katu nhande ve nhande pokoga hamo.” Po nahã pe ipotari, a'ero na jitehe ti peko katu g̃a pe g̃a pokoga jipi no. A'ereki a'ea rehe jitehe Moisésva'ea ombo'e Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea pavẽi, ei Jesus'ga.
23398	MAT 7:13	—Ndipypiriva'ea ko porta Tupana'ga ronga apoa, ei Jesus'ga. Peho ti ndipypiriva'ea rupi a'ero. A'ereki ipypiva'ea ko hahyva'ea ruvihava apoa porta. Pehea hahyva'ea ruvihava viaramo a'ea ipypiva'ea no. He'yjuhuve'g̃a oho ipypiva'ea rupi, ei Jesus'ga. Nahã Jesus'ga ei. A'ereki he'yjuhuve'g̃a ndopohipotari okote'varuhua hugwi okovo g̃wemimbotarimova'ea rupi. A'ero po ti g̃a hoi hahyva'ea ruvihava pype nehẽ.
23399	MAT 7:14	—Tupana'ga ronga apoa porta ko ndipypiriva'ea, ei Jesus'ga. Pehea garonga viaramo a'ea ndipypiriva'ea no. Ohorame a'ea rupi po ti g̃a ndekoi ga pyri avuirama nehẽ, ei ga. Ndahe'yive'g̃a hepiagi ndipypiriva'ea ogwovo hupi, ei Jesus'ga. Nahã Jesus'ga ei. A'ereki ndahe'yive'g̃a opohi pota okote'varuhua hugwi okovo Tupana'ga remimbotarimova'ea rupi. Opohirame po ti g̃a hoi ga pyri upa avuirama nehẽ.
23400	MAT 7:15	—Penhimboko'i ti Tupana'ga nhi'ig̃aatyviva'ea mombe'uhara'g̃a hugwi. Uhurame pe pyri g̃a oko nhyrõ okokatuve'g̃a ja ovelha ja novĩa. G̃a ndokonhyrõi reki pe moandyandyita ja'gwara'java'ea ja lobo ja. Na tuhẽ g̃a ndekoi pe mbote'varuhupota, ei Jesus'ga.
23401	MAT 7:16	G̃andekoa repirepiagame po ti pe nhimombaragwahavi g̃a ndehe nahanahã g̃a ndekote'varuhui nhande moandyandyita javo, ei Jesus'ga. —Yva'ia repiagame ahe okwaha i'yva. A'iti tuhẽ! Ahe ndoykyi figo g̃wakag̃wa'yva hugwi. A'ereki g̃wakag̃wa'yva figo'yva rũi figueira rũi, ei Jesus'ga. Na jitehe ahe ndoykyi uva ka'api'iuhua hugwi. A'ereki ka'api'iuhua uva'yva rũi videira rũi, ei Jesus'ga. Yva'ia repiagame ahe ikwahavi i'yva a'ero. —Na jitehe g̃andekoa repiagame ahe ikwahavi. G̃andekokatua repiagame ahe ikwahavi g̃andeaporog̃itapyryva. G̃andekote'varuhua repiagame ahe ikwahavi g̃andeaporog̃itate'varuhua, ei Jesus'ga.
23402	MAT 7:17	—Na jitehe i'yvakatuapora ko yva'ikatua. I'yvate'varuhuapora ko yva'ite'varuhua, ei Jesus'ga.
23403	MAT 7:18	Tegwete yva'ikatua i'yvate'varuhua rehe. Tegwete yva'ite'varuhua i'yvakatua rehe, ei Jesus'ga.
23405	MAT 7:20	Ahe okwaha i'yva. A'ereki ahe gwepia herekorame yva'ia ojihe. —Na jitehe ahe Tupana'ga nhi'ig̃aatyviva'ea mombe'uhara'g̃a kwahavi. A'ereki ahe gwepia g̃andekoa nahanahã g̃a ndekote'varuhui javo, ei Jesus'ga.
23406	MAT 7:21	—Kiroki g̃a e'i tehe ji ve: “Ndehe ko orepojykaharetero. Ndehe ore orombohete” – g̃ahã po ti ndohoi yvagi pe ojikoge'yma ji rehe imomborukare'yma okote'varuhua nehẽ, ei Jesus'ga. Jiruva'ga yvagipeve'ga po ti g̃anduvihavuhuhete'ga rũi ojikoty'are'yma g̃a pavẽi nehẽ, ei Jesus'ga. Kiroki g̃a oko gareaporog̃ita rupi – g̃ahã po ti oho pevo ojikoga ji rehe imomboruka okote'varuhua nehẽ. G̃anduvihavuhuhetero po ti ga oko a'ero ojikoty'a g̃a pavẽi nehẽ, ei Jesus'ga.
23407	MAT 7:22	—Aerẽ mbapava koty po ti Tupana'ga okokatuve'g̃a mbuhurukari ojipyri g̃a mongovo avuirama nehẽ, ei Jesus'ga. Okote'varuhuve'g̃a po ti ga g̃a mondoukari hahyva'ea ruvihava pype g̃a mombyta avuirama nehẽ, ei Jesus'ga. Ga g̃a mondoukarame hahyva'ea ruvihava pype po ti g̃a eg̃a'ei nde ko orepojykaharetero javo ji ve onhimongyavo nehẽ: “Oromombe'u ore Tupana'ga nhi'ig̃a g̃a mbo'eavo hehe nahanahã Jesus'ga ei javo,” e po ti g̃a ji ve nehẽ. “Kiroki g̃a pe Diabo'gapyriva'ea oko te'varuhu anhag̃a – g̃a hugwi orombojipe'a ore anhag̃a Jesus Cristo'ga pe mbojipe'a javo jupe. Oroapo ore ahemonhimomby'aheteva'ea he'yjuhuva'ea Jesus'ga oapouka ore ve javo,” e po ti g̃a ji ve nehẽ, ei Jesus'ga.
23414	MAT 7:29	A'ereki ga tuhẽ okwaha hete g̃a mbo'eavo huvihava'ga ja. G̃ambo'ehara'g̃a ja rũi – kiroki g̃a ombo'e Moisésva'ea remimbo'eagwera rehe – g̃a ja rũi ga g̃a mbo'ei a'ero.
23415	MAT 8:1	Jesus'ga jyvirẽ yvytyruhua hugwi ogwovo he'yjuhuve'g̃a hoi ga reviri ogwovo ga rupi.
23418	MAT 8:4	Jesus'ga e'i ga pe: —Teremombe'ui tuhẽ ti ojipe'g̃a pe, ei ga. Eho ti ejipiuka ikwava'ẽhara'ga pe oka'ẽ jijagwa javo. Emondo tehe ti mbatepyryva ga pe tokwava'ẽ ti ga Tupana'ga pe okovo Moisésva'ea remimbo'eagwera rupi. Nde imondorame ga pe po ti pevove'g̃a nde repiagi nehẽ. A'ero po ti g̃a ikwahavi nehẽ gajagwa oka'ẽ javo, ei Jesus'ga ga pe.
23422	MAT 8:8	A'ero soldados'g̃a nduvihava'ga ei Jesus'ga pe: —Jipojykaharetero nde ji hohe ereko huvihavamo, ei ga. A'ero ji nda'ea'uvi eho ti nhironga pe ga repiaga jave'yma nde ve. Terehoa'javi ti ga repiaga. Irupeuhu ti emondo epopoakara nhironga pe imombiguka karugwara jijipyrive'ga hugwi. A'ero po ti ga nhimohig̃atui nehẽ.
23424	MAT 8:10	Ga renduvame Jesus'ga nhimomby'ai. Kiroki g̃a oho Jesus'ga rupi – g̃a pe Jesus'ga ei: —Soldados'g̃a nduvihava'ga ojiko hete tuhẽ ji rehe! Jire'yja'g̃a hohe israelitas'g̃a hohe ga ojiko ji rehe! a'e ji pe me imombe'ukatuavo, ei Jesus'ga.
23425	MAT 8:11	A'e ji pe me: He'yjuhuve'g̃a po ti uhu kwara ipora hugwi kwara ihoa hugwi no ua Tupana'ga ronga pype yvagi pe nehẽ – perope Tupana'ga oko nhanderuvihavuhuhetero. Nahã po ti g̃a nduri oapyga Abraãova'ea pyri Isaqueva'ea pyri no Jacóva'ea pyri no oina nehẽ ti'u ti Tupana'ga ronga pype javo, ei Jesus'ga.
23430	MAT 8:16	Aerẽ kwara ihoi. A'ea rupi g̃a g̃a nderuri Jesus'ga ti tombojipe'a anhag̃a g̃a hugwi javo. A'ero Jesus'ga nhi'ig̃i Diabo'gapyriva'ea pe anhag̃a pe imbojipe'avo g̃a hugwi. Karugwara ga imombimombipavi itetirũave'g̃a hugwi no.
23431	MAT 8:17	Opohano ga g̃a. Nahã hekoi Tupana'ga nhi'ĩpo'ruavo ymyahũva'ea po'ruavo. A'ereki a'ea mombe'gwovo ymyahũ Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea Isaíasva'ea omombe'u Tupana'ga nhi'ig̃a. Ymyahũ ahe ei hako: “Ga tuhẽ omombi nhanetiruahũa nhande hugwi,” ei ahe hako.
23432	MAT 8:18	He'yjuhuve'g̃a ndepiagame ojipyri Jesus'ga ei g̃wemimbo'ehara'g̃a pe: —He xaho ypiahua aherovai, ei ga. —Kwa, ei g̃a.
23433	MAT 8:19	G̃a horame ypiahu pe judeus'g̃a mbo'ehara'ga ruri Jesus'ga pyri. Ombo'embo'e ga Moisésva'ea remimbo'eagwera rehe jipi. Ovahemame Jesus'ga pyri ga ei Jesus'ga pe: —Ji po ti neremimbo'eharamo nehẽ. Ndehoa nanani po ti ji hoi nde rupi nehẽ, ei ga.
23437	MAT 8:23	Jesus'ga avame yharuhua pype garemimbo'ehara'g̃a hoi ga pohe.
23439	MAT 8:25	Kiro garemimbo'ehara'g̃a hoi Jesus'ga pyri ga mongirahiva javo ga pe: —Nhande poko ti! Kiro nhande hoi ypy pe nhandepapava nehẽ! ei g̃a g̃wembipojykaharete'ga pe.
23442	MAT 8:28	Ypiahua aherovai Jesus'ga herohoi g̃wemimbo'ehara'g̃a pavẽi. Gwerovahẽ Jesus'g̃a a'ero ogwovo Gadarapeve'g̃a gwyri pe. Jesus'ga repenhana cidadepeve'g̃a mokonha'g̃a nduri. He'yjuhu anhag̃a Diabo'gapyriva'ea onhimongyavo mokonha'g̃a pojykavo. A'ero mokonha'g̃a iporayvaranuhũi. Ojipe'g̃a ndokwavi pevo g̃a pyvõ okyhyjiavo a'ero. Itaruvihavuhua kwaruhua pytera hugwi aheryvya hugwi g̃a nduri Jesus'ga repenhana kiro.
23445	MAT 8:31	Jesus'ga pe anhag̃a ei: —Po nde ore mbojipe'ai mokonha'g̃a hugwi, a'ero ore mondouka porcos pojykauka ore ve, e'ie'i anhag̃a.
23446	MAT 8:32	—Peho ti a'ero, ei Jesus'ga jupe. Anhag̃a ojipe'a mokonha'g̃a hugwi a'ero ogwovo Jesus'ga nhi'ĩpo'ruavo porcos pojykavo herogwovo. Nanime porcos nhaporemo inhahetei ojyva yvyty'ramuhũa hugwi ogwovo ypiahua pype otypyvygamo omanomo.
23451	MAT 9:3	Nanime g̃ambo'ehara'g̃a noarõi Jesus'ga ea. “Jesus'ga onhimongouhu Tupana'ga'java'ero,” ei g̃a oyvyteri pe. “A'ereki Jesus'ga e'i nomyive'ga pe: ‘Amombo ji nderekote'varuhua.’ Tupana'ga jate e'i a'ea,” ei g̃a. “Po Jesus'ga nde'i hamo,” ei g̃ambo'ehara'g̃a.