23222	MAT 1:9	Igme amekene Uziyas gikamkayh amekene Jotawh, igme amekene Jotawh gikamkayh amekene Akaz, igme amekene Akaz gikamkayh amekene Ezekíyas.
23223	MAT 1:10	Igme amekene Ezekíyas gikamkayh amekene Manassés, igme amekene Manassés gikamkayh amekene Amoh, igme amekene Amoh gikamkayh amekene Josiyas.
23224	MAT 1:11	Igme amekene Josiyas gikamkayh amekene Jekoníyas, gikakkis gisamwipwi. Igkis ay amadga inin apim ini hawkri ku aysaw hiyeg israelyenepwi waxepka ta apitit paytwempu Babilôniya.
23225	MAT 1:12	Ayteke ariwnteke ini ku samah igkis waxepka ta apitit Babilôniya, igme amekene Jekoníyas kakamkayh amekene Salatiyew, igme amekene Salatiyew gikamkayh amekene Zorobabew.
23242	MAT 2:4	Ayteke nikwe ig amekene Erodis pahadguhe madikte muwpeg kiyatyepwi payak gikakkis nerras kannuhekeputnepwi amin amekene Moís gikumadukan. Ig awna gitkis: ―Kineyki ner pahapwi ku pariye Uhokri gikanyan adahan ukumaduketniwiy kineyki ig waypuka amadgat wayknek?
23255	MAT 2:17	Metakwa in kahayak ku samah Uhokri gawnepe amekene Jeremíyas awna minikwak. Ig awna:
23256	MAT 2:18	“Timapnay kabimanka aman apititak paytwempu Rama kennesa ahumwa Belém. Kaayhsima tihaki kaayhsima kadniki ayge. Tinogben tihanos ke amakano Rakewbe eg tihano aharit gukamkayupwibe. Yuma hiyeg hiyá gaydhakkis mmanawa gukamkayhkis yuma akiw.” Hennewatbaki ig amekene Jeremíyas awna.
23264	MAT 3:3	Minikwak Uhokri gawnepe amekene Isaías ig kinetihwa gimin ig amekene João Batista. Ig tamak inakni giwn amadga gikagtan. Ig awna: “Pahapwi kinetihwanek amadga amatap. Ig awnanek: ‘Ahegbetawnabay gapit Ukiparawiy gaytni. Ig nemnik ig. Wadithanabay yihiyakemni gidahan marihwakam yis kawih gidahan Uhokri gikumadukan.’ ” Hennewatbaki ig Uhokri gawnepe awna minikwak.
23268	MAT 3:7	Kaayhsima farisewkis gikakkis kannuhekeputnepwi amin amekene Moís gikumadukan igkis hawwata ayta kaywasewpiye ta git amekene João Batista. Ig hiyapni henne, ig awna ta gitkis: ―Yis kaybunyune hiyeg pahaywitniyepwi! Uhokri ka batek akak yihiyakemni kane kibeynema. Mmah yitneki yikewpen keh ig hiyapyi ke wotbe yis kibeynepwibe hiyeg giwtrik?
23287	MAT 4:9	Ig awna git: ―Ku pis paberetusaw ntiput adahan pis kiyathan, nah ikí madikte ini ta piwakuit.
23292	MAT 4:14	Ku samah ig msakwa ayge, metakwa in kahayak ku samah Uhokri gawnepe amekene Isaías awna minikwak. Giwn:
23294	MAT 4:16	Nerras hiyeg ayge ku pariye abetnenepwi amisnapyi ignes hiyanek nopsad kabutniki. Ini kabutniki uguhpigkisnek nerras ku pariye abetnenepwi miyaka amisnapyi.” Hennewatbaki ig amekene Isaías awna.
23297	MAT 4:19	Ig Kiyapwiye Jesus hiyapni henne, ig awna ta gitkis: ―Ba yi ayta wew nukakhu. Nah keh yis humaw ipuhtyakeputne hiyeg. Ku samah yis utí im, nah keh yis utí hiyeg ndahan.
23302	MAT 4:24	Madikte hiyeg kinetni gak muwwapu Síriyamnaw. Ayteke nikwe igkis waxe git madikte kakahribdapye, nerras ku pariye akak karayt, akak kayahwaki, nerras ku pariye wapityewnapye, nuwiskewenpiye, datpuwapye. Ig Kiyapwiye Jesus hiyapni henne, ig makniwapeprikis madikte.
23309	MAT 5:6	―Kaayhsima kabayka ay gidahankisnek hiyeg ku pariye mpiksewnepwi adahan igkis wew wadit. Ayge nikwe ig Uhokri ikí gitkisnek ini ku kaharit igkis mpiksaw.
23314	MAT 5:11	―Kaayhsima kabayka ay yidahannek ku aysaw hiyeg arewatay apatra ku samah yis nuhiyegapu. Ku aysaw igkis hiyapkis mbeyne yit nupatra, ku aysaw igkis patehepyes yiw akak wasaymkanen nupatra, ka sam. Yis utí ayge kaayhsima kabayka nikwe.
23315	MAT 5:12	Bateknabay yinaktin apim ini ku aysaw yis hiyepne mbeyne nupatra. Bateknay kaayhsima mmanawa yis utí yitiwni kibeynewanek ayhté inugik. Mmanawa hennewa Uhokri gawnepepu pitatyepwi igkis hiyapkiska mbeyne ta gitkis.
23320	MAT 5:17	―Nawenétke yis yipewkan ku nah ayta pisenwehpiye gikak amekene Moís gikumadukan akak Uhokri gawnepepu ginetnikis. Bawa kawa. Nah ka ayta pisenwehpiyema akak inakni giwnkis henneme nah ayta adahan nah kehne madikte ku pariye igkis ayá wotwiy, adahan nah akkamnih yit ku pariye inyerwatnene Uhokri gimawkan ku aysaw ig ikí inakni giwnkis gitkis.
23321	MAT 5:18	Hennewatbaki in. Yuma pahatnama yuwit atiksak ay amadga amekene Moís gikumadukan yuma pahatnama mpiyene. Ku samah en akak waxri aynete, inakni giwn ka mpiya aynesnima he danuhe amaksemni hawkri.
23322	MAT 5:19	Ku pahapwi taraksa amekene Moís gikumadukan pahatwowa, ku ig kannuh hiyeg adahan ignes taraksin, iggi yuma gikiythaninek abet Uhokri gikumadukan. Henneme ku pahapwi igyerwa ihpene amekene Moís gikumadukan, ku ig kannuh hiyeg adahan ignes ihapni, iggi kagikiythanisima abet Uhokri gikumadukan.
23323	MAT 5:20	Hennewatbaki in. Amawka ku yis wew pi waditte giwkis nerras farisewkis, giwkis nerras kannuhekeputnepwi amin amekene Moís gikumadukan. Ku ka hennema, yis ka kawihti Uhokri gikumadukan.
23324	MAT 5:21	―Yikannuhten akki yit ku ig amekene Moís awna ta gitkis amekenegben, giwn: “Ka yi muwaka umah hiyeg. Ku pahapwi umah pahapwi, nikwe ig tarakse. Iggi kis adahan hiyaptigi hiyapkis mbeyne git apatra ini gitaraksan.”
23330	MAT 5:27	―Yikannuhten hawwata akki yit ku amekene Moís awna: “Ka yi muwaka powkemnihwa.”
23334	MAT 5:31	―Nerras yikannuhten hawwata awna: “Ku pahapwi maytwekere gihayo, hiyawa ig ikí gut ini kagta adahan maytwawka.”
23336	MAT 5:33	―Nerras yikannuhten hawwata akki yit ku amekene Moís awna gitkis amekenegben, giwn: “Ku pis kanum Uhokri pitemwera adahan ig timá piwn ku in ka kiniskama, nikwe pugamawka hennewa pis ka kinis.” Ayteke igkis yikannuhten idis gihiyakemnikis atere, igkis awna: “Henneme ku pis kanum inugik pitemwera, ku pis kanum waxri pitemwera, nikwe ka sam pis kinis.”
23341	MAT 5:38	―Yikannuhten hawwata akki yit ku amekene Moís awna: “Ku pahapwi patukwika giwtyak, amawka ku ig diyuhkiska hawwata patukwika giwtyak. Ku pahapwi dunihpika gaybu, amawka ku ig diyuhkiska hawwata dunihpika gaybu.” Bawa ig amekene Moís awna inakni henne he adahan ig mpithene pahapwi adahan ig ka diyuhkiska mpiynama ahawna gitaraksan. Henneme yikannuhten idis gidahankiswa gihiyakemnikis atere, igkis awna: “Inakni giwn awna ku pugamawka wis diyuhkis pahapwi.”
23346	MAT 5:43	―Yikannuhten akki yit ku amekene Moís awna: “Bateknabay gikakkis hiyeg.” Ayteke igkis idis gidahankiswa gihiyakemnikis atere, igkis awna: “Henneme amiyhanay yipetunyapu.”
23349	MAT 5:46	Amnihnabay yipetunyapu. Ku yis amnih nerrasnen ku pariye yamnihten nawenépwime yis ka amnihgikis mmah yis yipewkan Uhokri ikí yit kabayka adahan ini? Kawa. Mmanawa madikte hiyeg kuwis kehni henne. Juktah hiyeg kakehniye keh.
23352	MAT 6:1	―Apuriwnabay ba yihiyakemni kibeynewatma. Araytak hiyeg keh kabayka ariwtrik hiyeg kahadbe igkis ikaka ku igkis kibeynepwi hiyeg. Amawka yis ka keh henne. Ku yis keh kabayka kahadbe hiyeg ikiyyi ku yis kibeynepwi hiyeg, nikwe yis ka utí kabayka giwntak Wigwiy inugikyene.
23353	MAT 6:2	Ku aysaw pis amnih pahapwi, ka ba kinetihwa nimin kema nerrasma hiyapkisnepwi gabaykis. Igkis gibetkikis kinetihwa amin gabaykis ay agiku leglis hawwata ay apigku ahin. Igkis amnih hiyeg kahadbekam igkis ikaka ku igkis kibeynepwi hiyeg. Ku igkis ikaka henne, amun ini igkis kuwis utí kabayka ay amadga inin. Yuma akiw gidahankis ayhté inugik. Hennewatbaki igkis.
23355	MAT 6:4	Ku pis amnih pahapwi aparayewa ariw hiyeg ku kiney ignewa Wigwiy hiyapi, nikwe ig Wigwiy ikí kabayka ta pitnek.
23356	MAT 6:5	―Hawwata akiw ku aysaw pis piriyepkaw, ka ba piriyepkaw kema nerrasma hiyapkisnepwi gabaykis. Igkis batek piriyepkaw agiku leglis, hawwata wadé atusik ahin kahadbe igkis hiyapka gapitkis hiyeg, igkis ikaka ku igkis kibeynepwi hiyeg. Ku igkis ikaka henne, amun ini nikwe igkis kuwis utí kabayka ay amadga inin. Yuma akiw gidahankis ayhté inugik. Hennewatbaki igkis.
23357	MAT 6:6	Pisme ku aysaw pis piriyepkaw amawka pis piriyepkaw aparayewa ariw hiyeg marihwa pis ka humaw kawantipyema akak ini pipigyepkawni. Parak ta agikut pahayku xam sabuk lappot. Ayge pis piriyepkaw ta git Wigwiy ku kiney ignewa hiyapi. Ayge nikwe ignewa timá piwn ig ikí kabayka ta pitnek.
23367	MAT 6:16	―Ku aysaw yis maxhaw adahan yis gikiyetni Uhokri, ka yi muwaka maxhaw kema nerrasma hiyapkisnepwi gabaykis. Igkis gibetkikis waywe bibapyi gihepkakis. Igkis aseneweke gihepkakis kahadbe hiyeg hiyak ku igkis maxhewnes kahadbekam igkis ikaka ku igkis kibeynepwi hiyeg. Ku igkis ikaka henne, amun ini igkis kuwis utí kabayka ay amadga inin. Yuma akiw gidahankis ayhté inugik. Hennewatbaki igkis.
23369	MAT 6:18	kahadbe hiyeg ka hiyak ba pis maxhewnema. Ayge pis maxhewne gidahannen Wigwiy. Ignewa Wigwiy hiyapi ku samah pis kiyenri nikwe ig ikí kabayka ta pit.
23376	MAT 6:25	Inneki keh nah awna yit, ka yi muwaka kiyimwihwa amin ariknawnama ku pariye muwekne yit, iné amin yaxni iné amin yihigpan adahan yih adehetni, iné amin yikawihni adahan yipit. Ku yis hiyá ig Uhokri kuwis ikí udehetniwiy, umanawiykata akiw ig ka ikí wotwiy akiw? Ku yis hiyá ig kuwis keh upitwiy, ukawihniwiykata akiw ig ka ikí wotwiy?
23377	MAT 6:26	Ipegnay norras kuhipra amarape. Egkis ka mutuh ariknawnama, egkis kawnata taris ariknawnama iné egkis kawnata bayah ariknawnama agiku payt. Henneme Wigwiy inugikyene ikí gumanakis takunipti. Yis kaayhsima pi kapigte git Uhokri mpiy kuhipra. Ig ikí yit hawwata.
23381	MAT 6:30	Egkis ipuwiti he ewwaktinen egkis waditnepyenen. Ku apim ini egkis ay amadga inin. Takuwanekme egkis yuma akiw egkis bukehpika. Yis kaayhsima pi kapigte git Uhokri mpiy ipuwiti. Ku yis hiyá ig Uhokri ikí gubereswankis, yiskata akiw ig ka ikí yit yikawihni akiw? Mmahki yis ka kamaxwa ta gipitit Uhokri?
23382	MAT 6:31	Ka yi muwaka kiyimwihwa. Ka yi muwaka amtaw: “Kit wis utí umana kuri? Kit wis utí uhigpan? Kit wis utí ukawihni?”
23384	MAT 6:33	Aharitnabay kawih in kit Uhokri gikumadukan akak gihiyakemni kibeyne hiyakemniki. Ayge nikwe ig ikí yit madikte ku pariye yimawkanitnene.
23391	MAT 7:6	―Ku samah in ka kis adahan wis ikí kibeynewa axka ta git pahapwi pewru, in kawnata kis adahan wis akka kibeynewa hiyakemniki ta git pahapwi ku pariye kotenene ikte adahan ig pukuha inakni hiyakemniki. Ku wis akki kibeyne hiyakemniki git akebyi ner hiyeg, in ke wotbe wis padekne akabdatbe ta gitiput pahapwi pakirbe. Pakir ka hiyak ku pariye barewka. Nawenétke ig sibuhbetepni, ayteke ig wageswa kagehpew.
23392	MAT 7:7	―Apanenekwa ayepnenekwa ta git Uhokri. Igme ikí yit ku pariye yayapni git. Ku ig ka ikí yit nikwenéwatma apim ini, ka sam. Ikawnay kewa pahapwibe ku pariye ipegpene pahá arikna juktah ig utipni. Ayge nikwe yis utinek ku pariye yimawkan. Ikawnay kewa pahapwibe ku pariye tetesnene anumeku pahapwi gilappota juktah igme woka ta git. Ayge nikwe ig Uhokri kaytwa yiwnnek.
23394	MAT 7:9	Ig ka kiniswi. Nah kehte abektey. Yis awaykemni, ku pahapwi yikamkayh ayá bugut yit, yis ka ikí tipma git. Yuma pahapwinama awayg kinis gikamkayh henne.
23395	MAT 7:10	Hawwata akiw ku yikamkayh ayá im yit, yis kawnata ikí kaybunema git.
23396	MAT 7:11	Ku yis hiyá yis taraksapye ikí kibeyne arikna gitkis yikamkayupwi, igkata akiw Wigwiy inugikyene? Ig ikí kibeynewa arikna ta gitkis nerras ku pariye ayá git.
23397	MAT 7:12	Amawka yis kabay gikak pahapwi hawwata ku samah yis muwaka pahapwi kabay yikak. Inakni yuwit in huwase amekene Moís gikumadukan akak Uhokri gawnepepu pitatyepwi giwnkis madikte.
23414	MAT 7:29	Mmanawa ig ka kannuhak kema nerras kannuhekeputnepwima amin amekene Moís gikumadukan. Henneme ig kannuhekne ayge akak madikte gikiythani.
23418	MAT 8:4	Ayteke ig Kiyapwiye Jesus awna git: ―Ataybiswanaba nuthu. Ka ba kinetihwa ta arit hiyeg apigkuya ahin amin ku samah pis makniw. Su atak wadé gimkanit muwpeg. Akka pipit ta git kahadbe ig iwasap ig hiyá ku pis makniw. Ayteke pis keh ofan gidahan Uhokri ku samah amekene Moís ayá wot minikwak, adahan arekhetni ta gitkis hiyeg ku pis inyerwa makniw. Igme timapni henne, ig tipik.
23431	MAT 8:17	In danuh henne kahadbe in kahayak ku samah Uhokri gawnepe amekene Isaías awna minikwak. Ig awna: “Ig kayah ukayhawniwiy. Ig wiwh ukahriwiy upititakwiy.”
23433	MAT 8:19	Igkis tipikwiyes, igme pahapwi kannuhekeputne amin amekene Moís gikumadukan ig danuh atere git. Ig awna git: ―Kiyapwiye, nah tipik pikak ku kitwiye pis.
23451	MAT 9:3	Apiminewa ini kaayhsima kannuhekeputnepwi amin amekene Moís gikumadukan igkis ayge. Gaytakkis timapni inakni Kiyapwiye Jesus giwn, igkis awna gimin ginaktinkis. Giwnkis: ―Ner awayg ikewne ke wotbe ig Uhokribe bawa ig ka Uhokrima. Ig miyathene Uhokri ku samah ig awna inakni henne.
23496	MAT 10:10	Yis kawnata muwaka atak akak yisakola adahan yiwewni. Yis kawnata muwaka atak akak pikanama yisimsa iné akak yikasotni, yasuga. Kis adahan yis utí yimawkanitnene giwntakkis nerras ku pariye yis amnih.
23527	MAT 10:41	Ku pahapwi amapa pahapwi Uhokri gawnepe awaku ig Uhokri gawnepe, iggi utí inwata kabayka ku pariye Uhokri gawnepe utinek. Hawwata akiw ku pahapwi amapa pahapwi awayg kibeyne awaku ig kibeyne hiyeg, iggi utí inwata kabayka ku pariye awayg kibeyne utinek.
23528	MAT 10:42	Hawwata akiw ku pahapwi amnih pahapwi nukannuhni yumahwatnene gikiythani awaku ig nukannuhni, ku ig he ikí aynessa un kisepye ta git, ayge nikwe ig utí gitiwninek. Ihanabay inakni nuwnhu. Hennewatbaki in.
23534	MAT 11:6	Ku pariye hiyeg ka tukuhun igkis utí kabayka nuwntaknek.
23537	MAT 11:9	Ba yis yipewkan ku yis utipri Uhokri gawnepe ayge? Hennewa. Ignewa Uhokri gawnepe yis utí. Henneme ig mpiybeta Uhokri gawnepepu pitatyepwi mmanawa ig ekkene ku Uhokri gikumadukan kuwis ahawkanaprik.
23541	MAT 11:13	Ig kiyapwiye João Batista pi kabayte giwkis Uhokri gawnepepu pitatyepwi. Mmanawa Uhokri gawnepepu pitatyepwi igkis madikte awnanekwiye ku aysawnemenek Uhokri gikumadukan danuhnek. Amekene Moís gikumadukan akki inaknipahwata. Kurime ig kiyapwiye João Batista ekkene ku gikumadukan ahawkanaprik kuwis danuh.
23557	MAT 11:29	Wewnabay pahamteke nukakhu ke piyana pakbe ku pariye pahadguhka akak ah dahak gibitamnakis adahan igkis hiyuhnes awiyka payak. Kannuhwanabay nuthu. Mmanawa nah hiyeg tuwatpiye, nah ikaw warikapte giwkis madikte hiyeg. Ku yis kannuhwa henne nuthu, nikwe yis utí mayakka abet yihiyakemni.
23560	MAT 12:2	Nerrasme farisewkis hiyapni henne, igkis awna ta git Kiyapwiye Jesus: ―Ipeg nerras pikannuhnipwi. Igkis ka iha amekene Moís gikumadukan. Igkis kannipwiye abet samdi.
23562	MAT 12:4	Nikwe ig pareke ta agikut ini leglis kewye Uhokri Gipin. Ayge ig ax ini bugut ku pariye ekkepka ta gipetunat Uhokri. Hawwata ig ikepni ta gitkis gihaptiyepwi. Amekene Moís gikumadukan awna ku muwpegnenwa kis adahan ignes axne ini bugut. Igkisme axni henneme igkis ka taraksa mmanawa ig muwpeg amnihpigkis.
23563	MAT 12:5	Hawwata akiw, mmah yis kote ipegbohate amekene Moís gikumadukan ku kiney in kinetihwa amin ku samah muwpegpiyene agiku Uhokri Gipin ignes kannipanene abet samdi? Henneme igkis ka taraksa mmanawa amawka ku igkis keh henne adahan kiyathene Uhokri Gipin.
23568	MAT 12:10	Ayge pahapwi awayg kidubetwiye giwak. Igkisme nerras hiyeg ayge hiyapni henne, igkis awna git Kiyapwiye Jesus: ―Ba amekene Moís gikumadukan isaksa adahan wis piyihak samdi abet? Igkis awna inakni henne adahan gihikekten marihwa igkis hiyá ba ig taraksa amekene Moís gikumadukan. Igkis muwaka utí gitaraksan adahan igkis gikamyehpitni.
23570	MAT 12:12	Ku ka sam wis amnih muttuh abet samdi, kawnata sam wis amnih hiyeg abet samdi. Hiyeg kaayhsima pi kapigte git Uhokri ariw muttuh. Amekene Moís gikumadukan isaksa adahan wis keh kabayka abet samdi.
23575	MAT 12:17	Inakni giwn danuh henne kahadbe in kahayak ku samah Uhokri gawnepe amekene Isaías awna. Ig awna:
23579	MAT 12:21	Ayge nikwe muwwapu hiyeg kamaxwenekwiye ta gipititnek.’ ” Hennewatbaki ig amekene Isaías awna.
23585	MAT 12:27	Mmah nikwe yis awna numinhu ku nah pekkis wapitye gikak Belzebu gannu ay nupithu? Ya yis yikannuhnipwi? Igkis hawwata pekkis wapitye gipititakkis hiyeg. Pariye ikí gidahankis gannukis? Waké nah pekkis wapitye gikak Belzebu gannube, nikwekam ignes yikannuhnipwi nopinawatkam. Igkisnewa arakak ku yis ka awna wadit.
23596	MAT 12:38	Igkis kannuhekeputnepwi amin amekene Moís gikumadukan gikakkis farisewkis igkis timapni inakni henne, igkis awna git: ―Kiyapwiye, uyá keh annut wowtrik adahan arekhetni pidatni wothu kahadbe usuh hiyakpi ba pis ayta giwntakwatma Uhokri.
23598	MAT 12:40	Minikwak ig amekene Jonas msekwe mpana hawkri im gayhgiku henneme ig ka miyá. In humaw arekhetni gitkis nerras hiyeg apitnenepwi paytwempu Nínive ku ig inyerwa ekkene Uhokri giwn. Nah hawwata nah ku pariye wageswe awayg amadgaya inin, nah msakwanek mpana hawkri waykiku. Inenewa humaw arekhetni ndatni yitnek.
23599	MAT 12:41	Aysawnemenek ku aysaw Uhokri gihiypetnikis hiyeg ba ignes kibeynewatma, kaayhsima hiyeg ayge hiyekepyi ku yis mbeyepye yihiyakemni. Apim ini nerras hiyeg apitya paytwempu Nínive, igkis hiyekepyinek ay gipetun Uhokri ku yis mbeyepye yihiyakemni. Mmanawa minikwak igkis ihe amekene Jonas giwn igkis wages gihiyakemnikis. Yisme ka iha nuwnhu. Hiyawa nah pi kiyatte giw amekene Jonas, henneme yis ka iha nuwnhu.
23601	MAT 12:43	―Yis kewa pahapwi awaygbe ku pariye wapitye pes gipititak. Ig wapitye pes, ig wewpari ku kiney yumanene un. Ig ipegpene pahayku mayekket henneme ig ka utí.
23602	MAT 12:44	Ig hiyapni henne, ig awna gitwa: “Nah diyuhpite ta nupinwat, ta gipitit ner awayg ku kitak nah pes.” Ig tipik. Ig danuh atere, ig utí gipin miyakegik, barewagik, ahegbet adahan pahapwi parak atere.
23622	MAT 13:14	Metakwa in kahayak ku samah Uhokri gawnepe amekene Isaías awna giminkis minikwak. Ig awna: “Yis ataybiswa git Uhokri giwn kabayhtiwa henneme yis ka pukuhpin. Yis ikí yitew arimkanit giwn kabayhtiwa henneme ka paduk ta yitiwgikut.
23653	MAT 13:45	Ayteke ig Kiyapwiye Jesus awna nawenéwa yuwit patuwesbuhka. Ig awna: ―Hawwata akiw Uhokri gikumadukan kewa pahatwi akabdatbe kanegubewisima. Nah kehte abektey gikak pahapwi isimkeputne ig mpiksaw kaayhsima aharitne akabdat ku pariye kanegubewikissima, ig hiyá ba ig utí.
23654	MAT 13:46	Pahaye adahan ig utí pahatwi akabdat pi barewtenano ku pariye kanegutiwnisima. Ig hiyapni henne, ig piyuk madikte gewkanbet, ig isime no akabdat akak akakurapig.
23660	MAT 13:52	Ayteke nikwe ig awna wothu: ―Amekene Moís gikumadukan ini igiska ayipwipye. Mpuse kannuhekeputne amin amekene Moís gikumadukan, ku ig kannuhwa nuthu amin ndahan nukumadukan hawwata, nikwe ig igisye abet gihiyakemni. Ig kagibunugasima ke pahapwi payt akiparabe ku pariye kadahan igiska nukune akak igiska ayipwipye ay gipineku.
23662	MAT 13:54	Ig diyuhe ta apitit giwaxri Galiléyamnaw. Ayge ig kannuhne hiyeg agiku judeyenepwi gileglisakis. Nerras timepnepwi giwn ayge igkis wakaymnibdi gidahan. Igkis awna: ―Kitak ig utí ini hiyakemniki? Kitak ig utí ini gannu?
23674	MAT 14:8	Egme kaytwa giwn ku samah gunag kuwis akki gut. Eg ayá git: ―Uyá ikí nuthu João Batista gitew. Ikepni nuthu pisenwate amadga pahak miruk.
23682	MAT 14:16	Igme Kiyapwiye Jesus kaytwa wownhu: ―Kawa. Ka muwaka igkis tipik. Yisnewa ikí axka ta gitkis apim inin.
23703	MAT 15:1	Ayteke gaytakkis farisewkis gikakkis gaytakkis kannuhekeputnepwi amin amekene Moís gikumadukan igkis danuh atere git Kiyapwiye Jesus aytontak Jerusalémtak. Igkis danuh atere, igkis ayá git:
23709	MAT 15:7	Yis ikawnamah ke wotbe yis kibeynepwibe hiyeg bawa yis pi mbayte giwkis nawenépwi hiyeg. Minikwak amekene Isaías kuwis kinetihwa yimin. Ig ekkene Uhokri giwn, ig awna:
23713	MAT 15:11	Ku pariye arikna wis ikí ubiygikut ka innema keh wis patehwepye giwtrik Uhokri. Henneme ku pariye mbayka pes ubiyaptak inneki keh wis patehwepye giwtrik Uhokri.
23719	MAT 15:17	Ka ba yis hiyá ku pariye arikna wis ikí ubiygikut in ka parak abetit uhiyakemni in he mpiya ta wayhgikut, kuwewa akiw wis ahinaprikuhpin?
23745	MAT 16:4	Ayteke ig awna akiw: ―Aa, yis hiyeg amadgaya hawkri. Yis mbeyepye yihiyakemni. Yis kuwis isahkiswe giw Uhokri kuwis. Inneki keh yis kehkis annut nuthu adahan arekhetni ndatni yit. Pahatwowa annut akkaka yitnek, iní annut hawwata ke Uhokri gawnepe amekene Jonas gannube ku samah ig wiwhpika abetitak miyaka abet amamnam hawkri. Ig awna inakni, ig tipik ikiswigkis. Usuh tipik gihapti.
23755	MAT 16:14	Usuhme kaytwa giwn: ―Gaytakkis hiyeg ikapi ku pis amekene João Batistamni kannikaw akiw. Gaytakkisme ikapi ku pis amekene Eliyas. Igkisme gaytakkis hiyeg ikapi ku pis amekene Jeremíyas, ku kawk pis pahapwi akiw gaytakkis Uhokri gawnepepu pitatyepwi.
23760	MAT 16:19	Hawwata akiw pis humaw kewa ini payt akapriwtenbe. Ku aysaw payt akipara tipikwiye ig ikí payt arakapig ta giwakuit payt akapriwten. Nah hawwata aysawnemenek nah keh pis humaw giwewkistenkis nerras ku pariye kumadukasewnepwi ta git Uhokri. Apim ini pis awna nuwntakwa. Ku pariye pis wanegbete ahawkan ay amadga inin, ayta inugiktak hawwata wanegbetnata nihawkan. Hawwata akiw ku pariye pis wategbete ahawkan ay amadga inin, ayta inugiktak hawwata wategbetnata nihawkan.
23768	MAT 16:27	Mmanawa aysawnemenek nah ku pariye wageswe awayg amadgaya inin nah aytanek gikakkis nuhiyegapu ahj gikak Wigwiy gikiythani. Nah danuh atan, nah ikí madikte hiyeg gitiwnikis pakekunawa akak ku samah gikehnikis ay amadga inin.
23772	MAT 17:3	Ayteke pahaye adahan amekene Moís gikak amekene Eliyas igkis hiyapkiswe atere gitkis. Igkis ayge kinetihwenes gikak Kiyapwiye Jesus.
23773	MAT 17:4	Igme kiyapwiye Pedru hiyapni henne, ig awna ta git Kiyapwiye Jesus. Giwn: ―Kiyapwiye, kibeynekata wixwiy ay kabubuk apim inin. Uyay msakwa ay. Ku pis muwaka, nah keh mpana paytbetyanyupwi ay. Pahá pidahan, paháme gidahan kiyapwiye Moís, paháme gidahan kiyapwiye Eliyas.
23838	MAT 19:7	Igkisme ayapri: ―Mmahki nikwe ig amekene Moís awna: “Ku pahapwi maytepye gihayo, amawka ig ikí gut pahak kagta ku pariye awna: ‘Pis ka nuhayama akiw’. Ayteke nikwe hiyawa ig maytepru.”
23839	MAT 19:8	Igme Kiyapwiye Jesus kaytwa giwnkis: ―Ig amekene Moís isaksa yis mayte yihayo awaku yis yidahniskata ihpa Uhokri giwn. Henneme minikwak humawkariwka ka hennema.
23847	MAT 19:16	Apim ini pahapwi awayg takwaye danuh atere git Kiyapwiye Jesus. Ig ayapri: ―Kiyapwiye, uyá akki nuthu. Pariye kabayka nah keh kuri adahan nah utí dehetniki gimun Uhokri adahan apanenekwa?
23848	MAT 19:17	Igme Kiyapwiye Jesus kaytwa giwn: ―Mmahki pis ayapun amin kabayka? Ay pahapwinen ku pariye keh kabayka. Ignewa Uhokri. Ku pis muwaka utí dehetniki gimun Uhokri, ihpanaba Uhokri gikumadukan.
23852	MAT 19:21	Igme Kiyapwiye Jesus kaytwa giwn: ―Ku pis muwaka keh apigkutaprik ku samah Uhokri gimawkan, su tipik piyuk pewkanbet madikte. Ayteke nikwe pis ikí akakurapig ta gitkis madiptapye. Ayge nikwe pis utí kaayhsima igiska ayhté inugiknek. Ayteke pisenwa papiykan pewkanbet pis ayta wew nukakhu.
23858	MAT 19:27	Igme kiyapwiye Pedru awna git: ―Usuh kuwis ikise madikte wewkanbet adahan usuh wewne pikak. Pariye usuh utí nikwe?