23233	MAT 1:20	É dau pinünüma naa goo, â géewê, â é mwa côo naa na naurune pwi jè *angela kà Pwi Ukai, na é ina têe pâ: «Ioséfa, pwi gòobàra Davita, gà cibwaa piwâ na gà popa wà Maria. Ba napwa naa goo ê èpo paao na wâgooé, âna é me gée goro ê Nyuâaê Pwicîri.
23234	MAT 1:21	Â naa mwa pitèpaé, â gà mwa pitunee têe pâ Iésu. Ba o mwa wàé kaa na upa ê Ba kêe gée na tojii.»
23239	MAT 2:1	Pitèpa Iésu naa Bétéléma wâ *Judée, na pàara kà ukai *Héroda. Â wà pàra tèpa maagoi—tèpa tàmanga na rà câmu goro îricò—âna rà me gée na é too wê i tòotù. Â rà tèepaa naa *Iérusaléma.
23240	MAT 2:2	Â rà pitawèeri tèpa âboro wê pâ: «É wâpà pwi nari èpo na pitèpaé, wà pwina ée mwa pâra nau pwi ukai kà tèpa *Juif? Ba bà côo ê îricò kêe, na é tèepaa, câmu kâra pai pitèpaé. Êkaa na bà me nau pipwamainaê, [ma naa têe âraimeai kâbà].»
23242	MAT 2:4	Â é papitiri diri tèpa caa kà tèpa pwa *ârapwaailò wà Héroda, ma wà tèpa *dotée goro ê Naèà. Â é tawèerirà pâ: «Pwiri wâpà ê ére na o pitèpa naawê i pwi *Mesia [na guwà tapacîê]?»
23243	MAT 2:5	Â rà tòpi têe pâ: «Naa Bétéléma, wâ Judée. Ba wàéni ê popai kà Pwiduée, na ia é jèe wii wà pwi *péroféta, pâ:
23244	MAT 2:6	Cidòri nyuâa napô Bétéléma, napô gée *Juda! Pwamuru naa googà jii pàra napô! Ée còobé gée jaagà pwi ukai na maina; pwi a wéaari ê Ba Isaraéla, pwi Ba na Ba kôo.» Michée 5.1
23245	MAT 2:7	Géewê, â é todà tèpa maagoi wà Héroda. Ûna wàilà co, â é ina tàra pâ: «Guwà ina tôo bwàti i pwi pàara na guwà tapoo côo na i îricò.»
23246	MAT 2:8	Ûna rà ina têe, â é panuârà pâ naa Bétéléma, ma ina tàra pâ: «Guwà pâ nau mudàra bwàti i pwi nari èpo. Â wiàna guwà pâmariê, â guwà wâjué me côwâ, nau ina tôo. Ba nümoo mwara dàra pâra, nau ipwamainaê ma naa têe âraimeai kôo.»
23249	MAT 2:11	Â rà tò naa na i wâ, â rà pâmari i pwi nari èpo ma Maria, tô nyaa kêe. Â rà tùu jùrurà ma ipwamaina i pwi nari èpo. Â rà pwa ma èrù pâ êre atà kàra, â rà naa têe ê jèpa âraimeai kàra, na dau maina wâri wèe—mwani mii, ma encens [pâ dà na ûrea na jè cîri] ma ê jawé ûrea na nee myrrhe.
23251	MAT 2:13	Ûna rà jèe wâjué côwâ wà tèpa maagoi, â é pwa naurune wà Ioséfa. Â é côo wà pwi *angela, na é ina têe pâ: «Gà wàcî! Gà cimadò, â gà popa i du duanaî, â gà uparu, pâ naa *Aigupito! Ba wà Héroda, âna é pwa na é mudàra i pwi nari èpo, ba na pòtàmwereê. Â guwà tâa wê tiagoro tòotù na go mwa patùragà.»
23258	MAT 2:20	na é ina têe pâ: «Gà cimadò, â gà popa i du duanaî, â gà wâjué côwâ paru pâ naa napô *Isaraéla. Ba rà jèe bà wà tàpé na ia nümarà na rà pòtàmwara i nari èpo.»
23263	MAT 3:2	«Guwà pinünüma ma guwà pitòotéri ê wâro kàwà! Ba jèe wâmwünyabwe ê *Mwaciri napwéretòotù!»
23264	MAT 3:3	Wà Ioane, âna wàé kaa, na ia é jèe picémaraê wà *péroféta Isaia, pâ: Pwa pwi âboro naa namaré na é tomara too: “Ée me Pwi Ukai. Pwabwàti ê naigé! Pwa ma bàracaari pwi ére na ée pâ wê!”Ésaïe 40.3
23266	MAT 3:5	Â po dau wâru pâ âboro na rà nye tà medarié naa namaré—gée *Iérusaléma, ma diri ê napô Judée, ma ê pâ ére goro nairiwâ Ioridano.
23268	MAT 3:7	Wâru mwara tèpa âboro gée na du ditàra pwapwicîri kà tèpa *Juif, wà tèpa *Farasaio ma tèpa *Sadukaio, na rà medari Ioane, ba na é upwaarà. Ûna é côorà, â é ina tàra pâ: «Guwà pâ tèpa nari dòèa, ma tèpa pwâ! Wàilàapà na ina tàwà pâ, guwà o udò jii ê wârimuru, na ée mwa naa tàwà wà Pwiduée?
23271	MAT 3:10	«É jèe tà pwabwàti ê gi kêe [wà Pwiduée]. Â ée mwa tépàgà naa na wàé diri ê pâ upwâra na càcaa wâdé ê pâ pwêe, ma cîri naa na ânye!»
23272	MAT 3:11	«Wâgo, âna go upwaawà goro jawé, târa ma o paari pâ guwà pitòotéri ê wâro kàwà. Êco na wà pwina ée mwa me pwicò kôo, âna ée mwa upwaawà goro Nyuâaê Pwicîri ma ânye. Wàé, âna dau pwa pàtàmee jiio, â càcaa pâriô ma go tipi ê otàpwe goro du wâraâê [ba é Pwi Ukai].
23273	MAT 3:12	É jèe nye tà pwabwàtié, ba na é pitèi tèpa âboro. Â ée mwa naaitiri tàpé na rà wâdé jii tàpé na rà èpà, pwacèwii pai pinaaitiri ê pudòro upwâra jii ê parawée. Â é tòimiri ê pudòé, â é cîri parawée naa na ânye na ticè pwâadèreè.»
23275	MAT 3:14	Êco na càcaa nüma wà Ioane na é pwa, â é ina tà Iésu pâ: «Gona cina gà medario? Na càcaa pâri ma go upwaagà. Wâdé na gà upwaao.»
23276	MAT 3:15	Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Nye wâdé ê pwina gà ina. Êco na, ni, âna wâdé na ju pacoo ê pwina *tàrù na ara Pwiduée.» Êkaa na é upwaaé wà Ioane, wàra pai ina kêe.
23278	MAT 3:17	Â é têre ê pwâratùra me gée napwéretòotù na ina pâ: «Wà pwi bèepwiri, âna Pwina naîô [na caapwi co] na go dau meaarié. Wàé kaa na go jèe nye pitòrigarié, ba dau wânümoo têe.»
23281	MAT 4:3	Â é pâdarié wà Caatana, pwi a tacaijè, â é ina têe pâ: «Wiàna gà *Pwina naî Pwiduée, â gà bii ê pâ atü bèeni ma poloa!»
23282	MAT 4:4	Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Jèe nye wii naa na *Tii Pwicîri pâ: Câé caa wâro co goro poloa wà pwi âboro, â é nye wâro goro diri pâ popai na é ina wà Pwiduée.»
23284	MAT 4:6	Â é ina têe pâ: «Wiàna gà Pwina naî Pwiduée, â gà êgò géeni! Ba jèe wii naa na Tii Pwicîri pâ: Ée mwa tûâri tà tèpa *angela kêe, wà Pwi Ukai Pwiduée, ba na rà wéaarigà. Rà mwa tapigà. O càcaa tanoori âgà naa gòro atü.» Psaume 91.11–12
23285	MAT 4:7	Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Bwa. Ba jèe nye wii mwara naa na Tii Pwicîri pâ: Gà cibwaa pigàdà Pwi Ukai Pwiduée'gà.»
23287	MAT 4:9	Â é ina têe pâ: «Wiàna gà tùu jùrugà arao ma gà ipwamainaô, â go mwa naa tâgà diri ê pâ pwi bèepwiri.»
23288	MAT 4:10	Â é ina têe wà Iésu pâ: «Gà pâra jiio, co Caatana! Ba jèe nye wii naa na Tii Pwicîri, pâ: Gà ipwamaina Pwi Ukai Pwiduée'gà, â nye wàé co, na gà ipwa âboro kîri kêe.»
23293	MAT 4:15	Têre, co du napô Zabulon ma Neftali— gàu wâmwünyabweri nawià; na ére gée côwâ kâra Ioridano; wâgàu na Galilée; napô na piwâru Ba na, na càra caa pwi Ba kôo.
23294	MAT 4:16	Go ina târa pwi Ba kôo: Ba kôo na tâa na bàutê —bàutê na dau cikautê. Té mariê ê tòotù; èpàparié pwéelaa na pwâra. É pawâroé côwâ wà Pwiduée!Ésaïe 8.23–9.1
23295	MAT 4:17	Â nye tapoo kaa naawê, na wà Iésu, âna é picémara ê popai târa pâ âboro. Â é ina tàra pâ: «Guwà pinünüma ma pitòotéri ê wâro kàwà! Ba jèe wâmwünyabwe ê *Mwaciri napwéretòotù!»
23296	MAT 4:18	Na jè tòotù, â é pâra wii bàrawià Galilée wà Iésu. Â é côo tupédu âboro na tupédu a taa ârawéà—wà Simona na ina gooé pâ Pétéru, ma wà André, pwi aéjii kêe. Â ru gére tòpò puà kàru naa nawià.
23297	MAT 4:19	Â é ina tàru pâ: «Gàu me wiâô, â go mwa nama gàu tupédu a pwapuàri âboro.»
23302	MAT 4:24	Â rà têre jèkutâ gooé pitiri na province Syrie. Â rà cia medarié wà tàpé na rà aré, ma ê pâ na jèpapara maagé—wà tàpé na tâa goorà ê pâ duée, ma wà tàpé na rà céca ma wà tàpé na rà pitàbwamwa. Â é cau nama tiàu maagé kàra wà Iésu.
23303	MAT 4:25	Wâru pâ âboro, na rà pé gére pâra wiâ Iésu—âboro me gée Galilée, ma gée na ére goro Dix Villes. Â rà me mwara gée Iérusaléma, ma diri ê napô *Judée, ma gée na ére pâ côwâ kâra nairiwâ Ioridano.
23306	MAT 5:3	«Cidòri nyuâa tàpé na rà ipakîrirà, ba o kàra ê *Mwaciri napwéretòotù!
23315	MAT 5:12	Ba rà jèe nye wàrapwiri tà tèpa *péroféta na rà pâbéaa kàwà. Â guwà ipwàdée ma piêgòtùru, ba o maina pumara wakè kàwà naanidò *napwéretòotù!»
23316	MAT 5:13	«Guwà tèpa còo târa gòropuu. Â wiàna ê còo, âna tubatiàu ê nümee, â jè o wànau târa ma jè o pwa ma tèepaa côwâ ê nümee? Bwa. O jèe piticèmuru naa goo. Â o tü naa gòroigé, â rà o mwa pâra gò pâ âboro.
23317	MAT 5:14	«Guwà tèpa pwéelaa kâra gòropuu, pwacèwii ê jè ville na é tâa gòrojaa, ba o pwacoé ma jè cîdaée.
23319	MAT 5:16	Â wâdé na wàrapwiri ê pwéelaa kàwà! Wâdé na é tèepaa na ara diri tèpa âboro. Â géewê, âna rà o côo ê pâ muru na wâdé na guwà pwa. Â rà o pwamaina Pwiduée, Caa kàwà, na é wânidò napwéretòotù.»
23320	MAT 5:17	«Guwà cibwaa niimiri pâ, go tèepaa nau nama tiàu ê *Naèà kà Moosé, ma ê pâ auina kà tèpa péroféta. Bwa, go tèepaa, ba na go pacoo.
23322	MAT 5:19	«Gée goo pwiri, â wà pwi âboro na é tajii ê ji caapwi naèà na dau kîri, â é picòo tà pàra tàpé ma rà ipwacèwiié, âna wà pwiibà, âna ée dau kîri naa na Mwaciri napwéretòotù. Â wà pwi âboro na é pâra wiâra bwàti ê Naèà, ma picòo tà pàra tàpé ma rà wàrapwiri, âna wà pwiibà, âna ée dau maina naa na Mwaciri napwéretòotù.
23323	MAT 5:20	Üu, wâdé na guwà pitêre dàra ê câbawâdé kà Pwiduée, jii pai pwa kà tèpa *dotée goro ê Naèà ma wà tèpa *Farasaio. Ba wiàna càcaa wàrapwiri, â o câguwà caa tò naa na Mwaciri napwéretòotù.»
23324	MAT 5:21	«Guwà tâmogòori bwàti pâ é jèe ina [wà Pwiduée] tà tèpa jojoorojè, pâ: Gà cibwaa tétàmwara âboro. Â wà pwina é tétàmwara pwi jèpwi, âna o popaé pâdari pwi a pitèimuru, ma é pwa wârimuru têe.
23325	MAT 5:22	Â wâgo, âna go ina pâ: Wiàna gà putàmu naa goo pwi a cèikî béegà, â gà o mwa coo ara Pwiduée, na ée mwa pitèigà. Â wiàna gà ina tà pwi a cèikî béegà, pâ, “Gà pé pigù!” âna o popagà pâ naa na wâra pitèimuru kà Pwiduée. Â wiàna gà piduri pwi a cèikî béegà, â gà tapacîri wârimuru na dau maina, naa na ére na jèe maagé ma tòina naawê.
23326	MAT 5:23	«Jè jèe côo cai ni: Gà pame ê âraimeai'gà naa na wâra pwapwicîri. Â tèepaa me naa na pwâranümagà ê pwina wânabibiu kàu ma wà pwi a cèikî béegà.
23328	MAT 5:25	«Wiàna é piciapwâ googà wà pwi jèpwi, â gàu mara pinaanapô ma wàé, wiàna gàu bwaa gére wâ naigé pâ naa na aupitèimuru. Ba é péa panuâgà tà pwi a pitèimuru, na ée mwa panuâgà târa pwàliici ma tòpògà naa na karapuu.
23329	MAT 5:26	Â go ina tâgà ê âjupâra pâ: O câgà caa còobé gée na karapuu, wiàna ina pâ, bwaa câgà caa pé wâri diri ê wârimuru'gà!»
23330	MAT 5:27	«Guwà tâmogòori bwàti pâ é jèe ina [wà Pwiduée] pâ: Gà cibwaa toomura (gà cibwaa cîâa jii tô wâdàgà, é, wà pwi éagà).
23331	MAT 5:28	«Â wâgo, âna go ina pâ: Wiàna gà ucâri wâdà pwi jèpwi, â gà wâdéarié, â pwacèwii na gàu jèe pipuu.
23333	MAT 5:30	Â wiàna majoroé ê îgà étò na gà pwa na èpà, â gà tépàgà, â gà tütâjii naaiti jiigà! Ba bwaa wâdé ba kâgà wiàna tiàu ê jè ére naiigà, jii wiàna tâbawêe ê naiigà, â gà pâra naa na ére na jè maagé ma tòina naawê!»
23334	MAT 5:31	«Jèe ina mwara pâ: Wà pwina é tü târa ê wâdèe, âna wâdé na é pwa cè tii târa ma pitapàgà piéa.
23335	MAT 5:32	Êco na wâgo, âna go ina pâ: Gà cibwaa tü tà tô wâdàgà na càcaa tô a toomura (câé caa cîâa jiigà). Ba gà péa panuâê, ba na é toomura, wiàna é jèu piéa ma cè pwi jèpwi. Â wà mwara pwi jè âboro na é popaé ma é wâdèe, âna é toomura.»
23336	MAT 5:33	«Guwà tâmogòori bwàti pâ é jèe ina wà Pwiduée tà tèpa jojoorojè, pâ: Gà cibwaa pwâ goo ê pai pwataâboro'gà. Wâdé na gà pacoo ê *auipwataâboro'gà na ara Pwi Ukai.
23337	MAT 5:34	Â wâgo, âna go ina pâ: Wiàna gà *ipwataâboro, â gà cibwaa ina neere ére pwicîri, ba na *paâjupâra ê auipwataâboro'gà. «Gà cibwaa ina “napwéretòotù” ba autâa pwicîri kà Pwiduée;
23338	MAT 5:35	é, “gòropuu” ba aucò kêe; é, “*Iérusaléma” ba ville kêe, wàé na é Ukai maina kâjè.
23339	MAT 5:36	Â gà cibwaa ina mwara pâ: “Go ipwataâboro gòro pûruô” ba càcaa wâgà na gà tâmogòori nama pwaa, é, duu ê caapwi wàrapûrugà.
23340	MAT 5:37	Wiàna nümagà na gà üuri, â gà ina co pâ “üu”. Â wiàna tàutâgà, â gà ina co pâ “bwa”. Ba cè gòobèreè, âna me gée jaa *Caatana, wà Pwi âboro èpà.»
23341	MAT 5:38	«Guwà tâmogòori pâ jèe ina pâ: Âraporomee târa âraporomee, ma poropwâ târa poropwâ.
23342	MAT 5:39	«Êco na wâgo, âna go ina pâ: Wiàna é pwa na èpà tâgà wà pwi jè âboro, â gà cibwaa pitôowâri têe. Â wiàna é tamagéri ê upwaégà étò, â gà panuâ têe mwara jèpwi.
23345	MAT 5:42	Wiàna é ilari jiigà cè jè muru, wà pwi jè âboro, â gà naa têe. Â wiàna é ilari târa mwa pitôowâri, â gà cibwaa iauri jiié.»
23346	MAT 5:43	«Guwà tâmogòori bwàti ê auina bèeni: Gà meaari tèpa jèneregà. Â rà ina mwara [pàra tàpé] pâ: “Â gà èpàri tàpé na rà èpàrigà.”
23349	MAT 5:46	«Ba wiàna gà wâdéari co tàpé na rà wâdéarigà, â cina gà tapacîri cè câmagà jii Pwiduée? Ba wà tèpa *tò mwani wâripû [na rà tèpa pwâ ma iau] âna rà nye pwa mwara ê pwiibà.
23351	MAT 5:48	Â wâgà, âna wâdé na gà tâbawêe naa na pimeaari kà Pwiduée. Â gà ipwacèwii pwi Caa'gà na é wânidò napwéretòotù, na é tâbawêe.»
23352	MAT 6:1	[É ina mwara wà Iésu pâ]: «Wâdé na gà pwa ê câbawâdé kà Pwiduée ma pacoo ê *Naèà. Êco na gà ipwacôoco! Gà cibwaa pwa na ara pâ âboro, ma rà o pi-inagà ba wâdé. Ba wiàna wàrapwiri, â o câgà caa tòpi ê câmagà naa jaa Caa, na é wânidò *napwéretòotù.
23353	MAT 6:2	Êkaa na, na gà naa mwani tà tàpé na ticè kàra, â gà cibwaa ipaarigà, pwacèwii tèpa ‘pwàniri èpà’. Ba rà pwa naa na ê pâ *wâra pitapitiri, ma ê pâ autâa kâra âboro na pâ village. Ba rà imudàra, ba na rà ipwamainarà wà tèpa âboro. Â go ina âjupâra pâ: Rà jèe nye tòpi ê câmarà!
23354	MAT 6:3	«Â wâgà, âna gà cibwaa ipaarigà na gà pwa na wâdé. Na gà naa mwani tà tàpé na ticè kàra, goro îgà étò, â càcaa wâdé na é tâmogòori ê îgà aèmwü! Â wà Pwiduée Caa'gà, na é wânidò napwéretòotù, na é côo diri pâ muru, âna ée mwa naa cè câmagà.»
23356	MAT 6:5	«Na guwà pwapwicîri, â guwà cibwaa pwacèwii tèpa ‘pwàniri èpà’. Ba rà cima nau pwapwicîri, naa na pâ wâra pitapitiri ma autâa kà tèpa âboro na pâ ville. Ba wâdé tàra na rà o côorà pâ âboro. Â guwà têre bwàti, ba go ina tàwà ê âjupâra pâ: Rà jèe nye tòpi ê câmarà.
23358	MAT 6:7	«Â, na guwà pwapwicîri, â guwà cibwaa pwa nyakâra tùra, pwacèwii pàra tèpa âboro, na càra caa tâmogòori pwi âji Pwiduée na é caapwi co. Ba rà tà niimiri pâ é têrerà, gée goro pai wâru ê pâ pwina rà ina.
23360	MAT 6:9	«Â guwà o wàrani târa cè pai pwapwicîri kàwà: “Pwi Caa kâbà na wânidò napwéretòotù; Wâdé naa papwicîri ê neegà.
23364	MAT 6:13	Gà cibwaa panuâbà târa tacai. Gà upabà jii ê èpà. {Ba nye tâa tâgà ê Mwaciri, ma pàtàmee, ma pwényuâa, dàra gòiri awé. Amen.}”
23365	MAT 6:14	«Ba go ina tàwà pâ: Na guwà pwanauri tà pàra tàpé ê pâ èpà na rà pwa, â é pwanauri tàwà mwara wà Pwiduée Caa kàwà nidò napwéretòotù.
23366	MAT 6:15	Â wiàna câguwà caa pwanauri ê èpà kà pàra tàpé, â wà pwi Caa kàwà, âna o câé caa pwanauri tàwà ê èpà kàwà.»
23367	MAT 6:16	«Na gà *ipwanya (na gà panuâ ija'gà ba na gà pwapwicîri), â gà cibwaa ipaarigà, pwacèwii tèpa ‘pwàniri èpà’. Ba rà paari naa na naporomeerà pâ rà ipwanya, ba na o côorà diri ê âboro! Êkaa na go ina âjupâra pâ: Rà jèe nye tòpi câmarà.
23369	MAT 6:18	Â o càra caa côo pâ âboro pâ, gà ipwanya. Êco na wà Pwiduée Caa'gà, na câjè caa côoê, âna é côo ê pwina gà pwa naa na wâbinyiri, â ée mwa naa cè câmagà.»
23370	MAT 6:19	«Gà cibwaa mudàra pâ wâdé gòropuu, ba péa mura jiigà, é, péa wai ma botére ma tiàu.
23373	MAT 6:22	«Guwà têre, ê âraporomeejè, âna ê pwéelaa kâra naiijè. Â wiàna nye wâdé ê âraporomeejè, â diri ê naiijè, âna é tâa na pwéelaa.
23374	MAT 6:23	Â wiàna èpà ê âraporomeejè, â diri ê naiijè, âna é tâa na bàutê. Â wiàna ê pwéelaa naa wâgoojè âna é pâra nau bàutê, â o mwa nye dau bàutê kaa!»
23375	MAT 6:24	«Nye ticè âboro cèna pâri ma é piênawéna bwàti kâra ârailu ukai, gée na diri ê pwâranümee. Ba ée mwa tà piênawéna bwàti kà pwi jèpwi, â ée pwa-imudiri tà pwi jèpwi. Üu, o càcaa pâri ma guwà cau piênawéna kà Pwiduée ma ê mwani!»
23376	MAT 6:25	«Wàépwiri ê majoroé ma go ina tàwà pâ: Guwà cibwaa géaa goro ê wâro kàwà, ma ê naiiwà. Guwà cibwaa pitawèeri pâ: “Jè o mwa ija dà?” ma “Jè o mwa coona dà?” Ba ê wâro kàwà, âna é âjimuru jii ê utimuru; â ê naiiwà, âna é âjimuru jii ârabwée!
23377	MAT 6:26	«Guwà jèe côo cai ê pâ marü. Ba càra caa picâmi, ma piûnya, ma càra caa tòpò cè bwà târa pâ tòotù. Êco na wà Pwiduée Caa kàwà nidò napwéretòotù, âna é nye pa-ijarà. Â gona câguwà caa dau piwéna jii ê pâ marü? Akaé!
23379	MAT 6:28	«Â gorodà na guwà géaa mwara goro cè ârabwée kàwà? Guwà jèe côo cai ê pai cipu kâra pâ murubuké na-araé. Ba càra caa pàti, ma càra caa ta ârabwée.
23381	MAT 6:30	«Â guwà jèe côo cai ê pâ aramwatò: É cipu nabà, â o cîri widàuru naa gòro ânye. Â wà Pwiduée, âna é naa ârabwée kàra. Â gona o câé caa naa ârabwée kàwà na piwéna jii? Nye dau kîri kaa ê cèikî kàwà!
23382	MAT 6:31	«Üu, guwà cibwaa géaa ma guwà ina pâ: “Jè o ija dà?” ma “Jè o wâdo dà?” ma “Jè o coona cè dà?”
23385	MAT 6:34	Êkaa na go ina tàwà pâ: Guwà cibwaa géaa goro tòotù widàuru, ba ê tòotù widàuru, âna ée mwa nye pwa wakè kêe. Ê géaa târa nabà, âna nye târa nabà!»
23386	MAT 7:1	[É ina mwara wà Iésu pâ]: «Gà cibwaa pitèi [ma pitòti] pàra tàpé, ba na o câé caa pitèigà wà Pwiduée.
23388	MAT 7:3	Gà dau côo bwàti ê mapûpûru na wâna âraporomee pwi aéjii'gà. Â gà niâ jai ê diopwaa kâra pàara upwâra na âraporomeegà! Â gà wànau pai ina tà pwi aéjii'gà pâ: “Nama go jèe patâjii i mapûpûru bèepwiri na âraporomeegà”?
23390	MAT 7:5	«Gà pwi a-ipwacôwârimuru! Gà mara patâjii béaa ê diopwaa kâra pàara upwâra bèepwiri na âraporomeegà! Â géewê, mwa bàra pwéelaa tâgà cè pai patâjii wàra ê mapûpûru wâna âraporomee pwi aéjii'gà!
23391	MAT 7:6	«[Gà wéaari bwàti ê pwina wâdé na me gée goo Pwiduée.] Ba câjè caa naa târa pâ akàna ê pâ pwina wâdé, ba rà péa biirà dàjè côwâ, ma utijè. Â câjè caa tü târa puàkà ê pâ perle na dau maina wâri wèe. Ba rà péa còogai.»
23392	MAT 7:7	«Wâdé na guwà nye tà ilari taaci jii wà Pwiduée, ba ée mwa naa tàwà. Â guwà nye tà mudàra taaci, ba guwà o mwa pâmari. Â guwà nye cùu taaci ê goropwârawâ, ba o mwa tàpiri tàwà.
23394	MAT 7:9	«O wàilàapà nawà, na o naa cè atü târa èpo kêe, wiàna é ilari jiié cè poloa?
23396	MAT 7:11	Ba wâguwà, tèpa âboro èpà, âna guwà tâmogòori naa ê pwina wâdé tà tèpa nari èpo kàwà. Â wà Pwiduée Caa kàwà nidò *napwéretòotù, na é wâdé, âna ée mwa naa pâ muru na dau wâdé awé tà tàpé na rà ilari jiié.»
23397	MAT 7:12	«Guwà pwa tà pàra tàpé ê pâ muru na nümawà na rà pwa tàwà. Wàé kaa pwiri, ê ére ê *Naèà kà Moosé, ma êdiri pâ tii kà tèpa *péroféta.»
23398	MAT 7:13	«Guwà tò na ê goropwârawâ na é picu. Ba maina ê goropwârawâ pâ naa na ére na tubatiàujè awé naawê. Â ticècoé ê pai pâ naa pwi naigé-bà. Â wâru tàpé na rà pâ na.
23399	MAT 7:14	Â nye dau picu kaa ê goropwârawâ pâ naa na ê *âji wâro. Â pwacoé ê pai pâra wii. Â càcaa wâru tàpé na rà pâmari.»
23400	MAT 7:15	«Guwà ipwagorocôo tèpa péroféta a pwâ [na rà ina pâ, rà pame ê popai kà Pwiduée]! Ba rà o pâmariwà, âna rà pwacèwii mutô, êco na rà pâ tèpa macii a piuti.
23405	MAT 7:20	«Â ipaiwà naa goo tèpa péroféta a pwâ. Ba guwà o côoinarà gée goo ê pwâra wakè kàra.»
23406	MAT 7:21	«Wiàna nümagà na gà tèepaa naa na *Mwaciri napwéretòotù, â câgà caa po ciburà ina co pâ: “Pwi Ukai, Pwi Ukai!” Wâdé na gà pwa mwara câbawâdé kà Caa kôo na wânidò napwéretòotù!
23407	MAT 7:22	Ba, na Tòotù na o mwa pitèi tèpa âboro, âna o wâru tàpé na rà o ina tôo pâ: “Pwi Ukai, Pwi Ukai, bà mu picémara, ma tü târa pâ duée naa na neegà. Â wâru pâ wakè na bà pwa goro pàtàmagà!”
23408	MAT 7:23	«Â go o mwa po ina tàra gée pâ: Câgo caa mu tâmogòoriwà. Guwà pâra jiio, ba guwà tèpa pwa ê pâ tûâ na èpà! [Ba câguwà mu caa pwa ê câbawâdé kôo.]»
23409	MAT 7:24	«Wà pwina é têre diri pâ popai kôo bèeni ma pitêre dàra, âna é pwacèwii pwi âboro na é tèi bwàti muru. Ba é bari ê wâ kêe naa gòro atü.
23412	MAT 7:27	Â coo boo i popaa, â ca i jèpé, â uu i pwéretòotù, â coo ma ti goro i wâ. Â é nye tûu kaa i wâ, â nye tònoori diri kaa.»
23416	MAT 8:2	Â é me burèe pwi jè a pwa maga. Â é tùu jùrué ara Iésu, â é ina têe pâ: «Pwi Ukai, wiàna nümagà, â gà o nama tiàu maagé kôo!»
23417	MAT 8:3	Â é tu pâ wà Iésu, â é tu naa gooé, â é ina têe pâ: «Üu kaa, nümoo na tiàu jiigà maga'gà!» Â é nye wâdé kaa.
23418	MAT 8:4	Â é ina têe wà Iésu pâ: «Gà cibwaa pwa jèkutâri! Êco na gà pâra nau ipaarigà tà pwi a pwa ârapwaailò. Â gà naa [tà Pwiduée] i pwi *ârapwaailò na ia é ina wà Moosé naa na *Naèà kêe. Ba na wàrapwiri, â rà o côo diri wà tèpa âboro pâ gà jèe wâdé.»
23420	MAT 8:6	â é ina pâ: «Gà côo pwi ênawéna kôo, âna é tà puu wâ pwârawâ, ba é nye dau maagé kaa, â é pitàbwamwa.»
23421	MAT 8:7	Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Wâdé, paé ma ju pâra, ba go mwa nama tiàu maagé kêe.»
23422	MAT 8:8	Â é tòpi têe pwini pâ: «Bwa, càcaa pâri naa gooò ma gà tèepaa naa pwârawâ kôo. Â gà nye po tùra co, â o tiàu maagé kà pwi ênawéna kôo.
23423	MAT 8:9	Ba wâgo, âna go pitêre dàra pwi a pitûâ kôo, â go caa pitûâ kà tèpa coda. Â, na go ina tà pwi jèpwi pâ: “Gà pâra!” â é pâra. Â, na go ina tà pwi jèpwi pâ: “Gà me!” â é me. Â, na go ina tà tèpa ênawéna kôo pâ: “Guwà pwa ni” â rà nye pwa.»
23424	MAT 8:10	Â é dau pò wà Iésu, â é câdiri i pwi caa kâra coda. Â é ina tà tèpa gére pâra wiâê pâ: «Guwà têre bwàti, ba go ina tàwà ê âjupâra pâ: Câgo caa pâmari cè pwi âboro cèna maina cèikî kêe, pwacèwii pwini, tia na [mwara ê âji Ba kà Pwiduée] *Isaraéla.
23426	MAT 8:12	Â napwa naa goo wà pàra tèpa âji nari Mwaciri, âna càcaa pârirà ma rà tò. Â o mwa türà naa gòroigé, naa na bàutê, iti jii Pwiduée! Â rà o mwa i ma tòngüru poropwârà [gée goro pai maagé kàra].»
23427	MAT 8:13	Â nabwé, â é ina wà Iésu, tà i pwi caa kâra coda, pâ: «Gà wâjué côwâ naa pwârawâ'gà! Gée goo ê cèikî'gà, âna o tèepaa ê pwina gà ilari!» Â, na ji pàara bèepwiri, âna nye tiàu kaa i maagé kà i pwi ênawéna.
23433	MAT 8:19	Â géewê, â é medarié pwi jè *dotée goro ê Naèà, â é ina têe pâ: «Pwi a pwa pupûra, nümoo na go pwi a câmu'gà, â go pâra wiâgà, naa na diri cè ére cèna gà o pâ wê.»
23434	MAT 8:20	Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Ê pâ macii a piugà, âna pwa aucârü kàra, â pâ marü, âna pwa na wânaîrà. Â napwa naa gooò, *Pwina naîri âboro, âna nye ticè aunao kôo.»
23435	MAT 8:21	Â ipaiwà naa goo pwi jè ârapàara tàpé na rà pâra wiâ Iésu, na é ina têe pâ: «Nye pâri ma go jèe mara pâra nau ipwàniri caa kôo?»
23436	MAT 8:22	Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Bwa, gà me wiâô. Â gà naaco tèpa bà, ma rà nye ipwànirirà côwâ!»
23439	MAT 8:25	Â rà patàcîê wà tèpa câmu kêe. Â rà ina têe pâ: «Pwi Ukai! Gà nama jè udò! Ba jè o mwü!»
23440	MAT 8:26	Â é ina tàra pâ: «Wànau? Cina wâgotàwà? Nye dau kîri kaa ê cèikî kàwà!» Â é cimadò, â é pwa i pwéretòotù ma i nawià. Â é coo i napô, â nye po èaau kaa.
23441	MAT 8:27	Â rà po pò, â rà pi-ina tàra pâ: «Wàilàapà pwi âboro bèeni, na é pacoo ê pwéretòotù bau i wià?!»
23443	MAT 8:29	Â ru nye wiikau ma ina pâ: «*Pwina naî Pwiduée, dà cèna nümagà na gà pwa tâbu? Nümagà na gà pwa wârimuru tâbu, béaari kâra ê pàara târa pwa wârimuru?»
23444	MAT 8:30	Â rà tacoo gooé mwara wà tèpa duée, ma ina têe pâ: «Na gà tü tâbà, â gà nama bà gée naa goro ê pâ puàkà nadòbà!» Ba pwa ê pé pubu puàkà na dau maina, na rà tàgére ija gée paé côwâ ni.
23446	MAT 8:32	Â é tòpi tàra pâ: «Îguwà!» Â rà còobé gée goo i tupédu âboro, â rà tò naa na i pâ puàkà. Â rà nye tàbàtù kaa i pâ puàkà, gée goro i jaa, boo naaniboo nawià. Â rà cau mwü naawê.
23450	MAT 9:2	Â wà pàra tèpa âboro na napô-bà, âna rà pitûri medarié naa na aupuu pwi âboro na é pitàbwamwa. Ûna é côo ê cèikî kàra, â é ina tà pwi a pitàbwamwa pâ: «Gà gòo, co pwi béeò! Ba jèe pwanauri ê pâ èpà'gà!»
23451	MAT 9:3	Â wà pàra tèpa *dotée goro ê Naèà na rà tâa wê, âna rà piniimiri pâ, ‘Wà pwi âboro bèeni, âna é pi-ina ba èpà Pwiduée [ba é nama ipaiwàilu ma wàé]!’
23452	MAT 9:4	É tà tâmogòori pwina rà niimiri wà Iésu, â é ina tàra pâ: «Cina èpà ê pwâranümawà?
23453	MAT 9:5	Piticècoé na go ina têe pâ: “Jèe pwanauri ê pâ èpà'gà” jii na go ina têe pâ: “Cimadò, â gà pâra!”
23454	MAT 9:6	[Â wiàna pâri ma go nama é pâra, na arawà diri] â guwà mwa tâmogòori pâ, pwa tàrù kà *Pwina naîri âboro, ma é pwanauri ê pâ èpà kà tèpa âboro naani gòropuu.» Â é ina tà pwi a pitàbwamwa pâ: «Gà cimadò, â gà popa ê aupuu'gà, â gà pâra naa jaagà.»
23457	MAT 9:9	É pâra wà Iésu, â é côo pwi âboro na nee Mataio, na é gére tâa na wâra *tò mwani wâripû. Â é ina têe wà Iésu pâ: «Gà me wiâô!» Â é nye cimadò kaa, â é pâra wiâê.
23458	MAT 9:10	Gée na càùé, â rà ija wà Iésu ma wà tèpa *câmu kêe, jaa Mataio. Â wâru pâ âboro na rà pi-ija ma wàilà—wà tèpa tò mwani, ma wà pàra tèpa âboro na èpà wâro kàra.
23459	MAT 9:11	Ûna rà côo ê pwiibà wà pàra tèpa *Farasaio, â rà ina tà tèpa câmu kà Iésu pâ: «Gorodà na wà pwi ukai kàwà, âna rà picaaija ma pibéerà ma tèpa tò mwani, ma wà tàpé na èpà wâro kàra?»
23460	MAT 9:12	Â é tà têrerà wà Iésu, â é ina pâ: «Càra caa bu dotée wà tàpé na rà wâdé. Â nye wàco tàpé na rà maagé.
23461	MAT 9:13	Wâdé na guwà tâmogòori ê auina kà Pwiduée, pâ: Càcaa ê *ârapwaailò goro macii na wâdé tôo. Â nümoo goo pimeaari. «Wâgo, âna câgo caa me nau todà tàpé na rà niimiri pâ wâdé ê wâro kàra. Go me nau todà tàpé na rà tâmogòori pâ èpà ê wâro kàra.»
23462	MAT 9:14	Rà tèepaa medari wà Iésu, wà pàra tèpa câmu kà *Ioane Pwi a piupwaa. Â rà ina têe pâ: «Wàibà ma tèpa Farasaio, âna bà nye ciburà *ipwanya. [Bà panuâ ê ija, ba na bà pwapwicîri tà Pwiduée.] Â gorodà na càra caa ipwanya wà tèpa câmu'gà?»
23463	MAT 9:15	Â é tòpi tàra wà Iésu pâ: «Gona rà o pikîri wà tàpé na todàra naa goro piéa, wiàna é bwaa tâa jaarà wà pwi a piéa? Bwa! Êco na o mwa me ê pàara, na ée mwa pâra jiirà wà pwi a piéa. Â géewê, â rà o mwa bàra ipwanya.»
23464	MAT 9:16	«Nye ticè jè âboro, cèna é popa ê pâ noo kâra imwaano na càcaa pâji nuwa, ma é taiti naa goro ê pwina jèe dòroé. Ba [wiàna jè nuwa i imwaano, â] o dàdàpa ê gòobàra ê imwaano na jèe dòroé. Â o mwa dau maina kaa ê audàdàpa goo!
23465	MAT 9:17	Â guwà côo ê *wâra jawé na pwa goro parawére macii: Câjè caa popa ê dipâa na bwaa âmuê, ma jè upwâwii ê wâra jawé na jèe dòroé. Ba o taaò i wâra jawé, [ba pwacoé ma é tèe]. Â ée joro wii napuu i dipâa, â jèe èpà i wâra jawé. Bwa! Wâdé na jè tòpò ê dipâa na bwaa âmuê, naa na ê wâra jawé na bwaa bwùu, ba na o wéaari bwàti i dipâa bau i wâra jawé.»
23466	MAT 9:18	Ûna é bwaa gére ina tàra pwiri wà Iésu, â é medarié wà pwi jè âboro imaina kâra napô. Â é tùu jùrué ara Iésu, â é ina têe pâ: «[Gà me wài!] Ba wà tô èpo kôo, âna é mwa nye tàgére bà ni. Êco na, wiàna gà me nau tòpò îgà naa gòé, â ée wâro.»
23470	MAT 9:22	Â é tabiié wà Iésu, â ûna é côoê, â é ina têe pâ: «Gà gòo, co tôoni! Gà jèe wâdé côwâ goo ê cèikî'gà!» Â nye tiàu kaa i maagé kêe.
23472	MAT 9:24	Â é ina tàra pâ: «Guwà pâra! Ba wà tôoni, âna câé caa bà. Â é nye po puu.» Êco na rà pitaurèe gooé.
23475	MAT 9:27	Géewê, â é pâra wà Iésu. Ûna é tèepaa naa na jè ére, â ru gére pwicò kêe tupédu a bwi. Â ru nye tà uu ma ina pâ: «*Pwina naî Davita, gà meaaribu, ma pitu tâbu!»
23476	MAT 9:28	Ûna é tèepaa naa jaaé wà Iésu, â ru medarié tupéeni. Â é ina tàru pâ: «Gona gàu nye cèikî kaa pâ, pâri ma go nama tiàu i maagé kàu?» Â ru tòpi têe pâ: «Üu, co Pwi Ukai.»
23477	MAT 9:29	Â é tu naa goro i du âraporomeeru wà Iésu, â é ina tàru pâ: «Wâdé na wàra ê pwina gàu nye cèikî naa goo!»
23478	MAT 9:30	Â ru nye niâ kaa. Â é ina ba gòo tàru pâ: «Gàu pwacôoco! Gàu cibwaa pwa jèkutâ goo ê pwina go pwa tàu!»
23481	MAT 9:33	Â é tü târa i duée wà Iésu, â é nye tùra kaa i pwi a kûukû. Â rà pò gooé diri pâ âboro na rà tâa wê, â rà pi-ina pâ: «Câjè caa mu côo cèna wàrani, na napô kâjè *Isaraéla!»
23482	MAT 9:34	Êco na rà ina tèpa Farasaio pâ: «É tü târa ê pâ duée goro ê pàtàma *Caatana, pwi ukai kâra pâ duée!»
23485	MAT 9:37	Â é ina tà tèpa câmu kêe pâ: «Dau maina ê ârapiûnya na o pwa. Êco na càcaa wâru awakè.
23486	MAT 9:38	Wâdé na guwà pwapwicîri ma ilari cai jii Pwi apooro aupwanapô, ma é panuâ me mwara cè pàra tèpa wakè, ba na rà pitu.»
23491	MAT 10:5	Tèpa 12 apostolo bèepwiri, âna é cùrurà wà Iésu, naa na pâ napô, â é tûâri tàra pâ: «Guwà cibwaa pâra dari tèpa âboro na càra caa tèpa *Juif. Â guwà cibwaa tò mwara, naa na pâ village na napô *Samaria.
23493	MAT 10:7	Â guwà picémara wii naigé, pâ: “Jèe wâmwünyabweriwà ê *Mwaciri napwéretòotù.”
23494	MAT 10:8	«Â guwà nama tiàu pâ maagé, â guwà pawâro tèpa bà, â guwà pwa ma rà wâdé tèpa pwa maga, â guwà tü târa pâ duée gée goro pâ âboro. Ba po muru naa tàwà, â wâdé mwara na guwà naa, naa goro piticèmuru naa goo.
23495	MAT 10:9	Â, na guwà pâra, â guwà cibwaa pa mwani—wâpà wiàna mwani mii, é mwani pwaa, é cè jè mwani.
23497	MAT 10:11	«Wiàna guwà tò naa na cè jè village, â guwà mudàra cawi cè pwi âboro cèna nümee na é tòpiwà. Â guwà tâa jaa pwiibà, tiagoro cè tòotù cèna guwà mwa pâra gée na ére-bà.
23500	MAT 10:14	«Â wiàna nye ticè caapwi âboro na é tòpiwà, ma têre ê pwâratùra kàwà, naa na cè jè pwârawâ, ma naa na cè jè village, â guwà còobé géewê. Â guwà tauri ê dàuru puu gée goro du âwà.
23501	MAT 10:15	Â go ina tàwà ê âjupâra pâ: Ée mwa pwa wârimuru tàra wà Pwiduée, na Tòotù na ée mwa pitèi pâ âboro. Â o dau maina ê wârimuru kàra, jii tàpé gée *Sodoma ma Gomora [na ia dau miiri ê tûâ kàra].»
23502	MAT 10:16	«Guwà têre! Go cùruwà pwacèwii pâ mutô naa nabibiu kâra macii a piuti. Wâdé na guwà tèpa âboro na guwà moo, êco na wâdé na guwà tèpa ipwacôowà mwara.
23505	MAT 10:19	«Â, na diri pâ pàara na rà o mwa tâjùruwà, â guwà cibwaa pidumapiê goro cè pai tòpirà. Ba wà Pwiduée, âna ée mwa naa tàwà cè pwina guwà ina na ji pàara bèepwiri.
23507	MAT 10:21	«[Na pwi pàara bèepwiri] âna wà pwi jè âboro, âna ée panuâ pwi aéjii kêe, ba naa tétàmwereê. Â wà pwi caa kâra èpo, âna é wàrapwiri tà pwina naîê. Â wà tèpa èpo, âna rà o pipaa ma du nyaa ma caa kàra. Â rà o pwa ma rà pwa wârimuru, tiagoro pai pòtàmwararà.
23509	MAT 10:23	«Wiàna rà tubaèpà tàwà naa na cè jè village, â guwà uru naa na jèpwi. Â guwà pâpitiri ê pâ village naa napô Isaraéla, â guwà picémara popai kôo. Â guwà têre, o bwaa câguwà caa pâji tubanabwé pwiri, béaari ê pai o wâjué côwâ kôo. Ba go ina tàwà ê âjupâra pâ: Wâgo *Pwina naîri âboro, âna go o mwa wâjué côwâ [naa na pwényuâa kà Pwiduée].»
23510	MAT 10:24	«Go ina tàwà pâ: Wà pwi a *câmu, âna câé caa piwéna jii pwi a pacâmuriê. Â wà pwi ênawéna, âna câé caa piwéna jii pwi ukai kêe.
23511	MAT 10:25	Ba wà pwi a câmu, âna wâdé na é pwacèwii pwi a pacâmuriê. Â wà pwi ênawéna, âna wâdé na é pwacèwii pwi ukai kêe. Ba wiàna rà ina goo wà pwi apooro pwârawâ pâ *Caatana, â rà o nye dau ina ba èpà mwara tèpa tâa na pwârawâ bèepwiri.»
23512	MAT 10:26	«Guwà cibwaa nama wâgotàwà goro pâ âboro. Diri pâ muru na tàbinyiri, âna o mwa paari.
23515	MAT 10:29	«Guwà jèe côo cai pâ marü na kîri: Jè icuri du ârailu marü, naa goro caapwi mwani. Êco na nye ticè gée goorà, cèna é tûuboo naa napuu, wiàna câé caa tâmogòori wà Pwiduée Caa kàwà.
23517	MAT 10:31	Êkaa na go ina tàwà pâ: Guwà cibwaa nama wâgotàwà! Ba dau pwamuru naa goowà na ara Pwiduée, jii ê pâ marü na dau wâru!»
23518	MAT 10:32	«Wiàna é inapàpari cè pwi jèpwi, na ara pâ âboro pâ, é pwi âboro kôo, â wâgo mwara, âna go o ina pâ, é pwi âboro kôo, na ara Caa na é wânidò *napwéretòotù.
23519	MAT 10:33	Â wiàna é ina cè pwi jèpwi, na ara pâ âboro pâ, câé caa pwi âboro kôo, â wâgo mwara, âna go o ina pâ, câé caa pwi âboro kôo, na ara Caa na é wânidò napwéretòotù.»
23520	MAT 10:34	«Guwà cibwaa niimiri pâ go tèepaa me naani gòropuu, ba na go pame pinaanapô. Bwa! Go me, ba na rà mwa pitadàrùrà tèpa âboro gooò.
23522	MAT 10:36	Â rà o pièpàrirà pa paénaî, ma pa paétâa, naa na pwârawâ kàra.»
23523	MAT 10:37	«Wà pwina é dau wâdéari du nyaa ma caa kêe jiio, âna càcaa pâri ma é pwi a câmu kôo. Â wà pwina é dau wâdéari pwi naîê ma wà tô èpo kêe jiio, âna càcaa pâri ma é pwi a câmu kôo.
23525	MAT 10:39	Â wà pwina nümee na é wéaari ê wâro kêe, âna ée mwa tubatiàu. Â wà pwina é panuâ ê wâro kêe ba kôo, âna ée mwa pâmari ê *âji wâro.»
23526	MAT 10:40	«Wiàna é tòpiwà cè pwi jè âboro, âna é tòpio mwara. Â wà pwi âboro na é tòpio, âna é tòpi mwara wà Pwina é cùruo me.
23528	MAT 10:42	Â go ina tàwà ê âjupâra pâ: Wiàna é naa cè wârado jawé moo, târa ji pwi ênawéna kôo bèepwiri, gée goo na é pwi a câmu kôo, â o pwa cè câmaê.»
23531	MAT 11:3	ba na rà tawèeri Iésu pâ: «Pwiri nye wâgà kaa pwi *Mesia, [*pwi a pa-udò] na ée mwa tèepaa? É, na bà bwaa nye tapacîri cè pwi jèpwi?»
23532	MAT 11:4	Â é tòpi tàra wà Iésu pâ: «Guwà wâjué côwâ nau piwiâ tà Ioane ê pwina guwà têre, ma ê pwina guwà côo.
23534	MAT 11:6	Cidòri nyuâa pwina é côoinaô, ma cèikî naa gooò!»
23535	MAT 11:7	Ûna rà wâjué côwâ wà tèpa câmu kà Ioane, â é ina wà Iésu târa pâ âboro na rà gére tâa wê, pâ: «Na ia guwà pâra naa namaré [nau têre Ioane] â dà cèna guwà pâra nau ucâri?—[Pwi âboro na pipwaée kêe na é pwacèwii] ê bàra watü na pòbagù pwéretòotù?
23536	MAT 11:8	Bwa! Â gona dà na guwà pâra nau côo?—Pwi jè âboro na é coona pâ ârabwée na po wâdé? Bwa! Wà tèpa âboro na wàrapwiri, âna rà tâa na ê wâra ukai!
23539	MAT 11:11	«Guwà têre bwàti, ba go ina tàwà ê âjupâra pâ: Nye ticè pwi jè âboro gòropuu, cèna é piwéna jii Ioane Pwi a piupwaa. Êco na wà pwina ée dau kiriwi naa na *Mwaciri napwéretòotù, âna o [mwa tâa têe ê pwina] piwéna jii Ioane.
23543	MAT 11:15	«Wà pwi âboro na pwa pwâranyüruê, âna wâdé na é têre!»
23544	MAT 11:16	«Go ina pâ, rà wànau tèpa âboro nabà? Rà pwacèwii pâ nari èpo na rà gére pipuburirà naa na aupitapitiri [â tàutàra dàra kòcò ma wà tèpa béerà, na rà pitakàna] ma ina tàra pâ: “Bà tòjò tàwà, â tàutàwà dàra câbu. Bà nyabiri tàwà nyabi târa ipwàni, â tàutàwà dàra i!” «Â ipaiwà naa goo wà tèpa âboro nabà.
23546	MAT 11:18	Ba é tèepaa me wà Ioane Pwi a piupwaa, â é tàpo panuâ ija na pàra pàara, â câé caa wâdo dipâa, â rà ina tèpa âboro pâ: “Pwa duée gooé!”
23547	MAT 11:19	«Ûna é tèepaa me, wà *Pwina naîri âboro, â é ija ma wâdo pwacèwii pàra tàpé. Â rà ina wà tèpa âboro pâ: “Wà pwini, âna é dau pwi a wâdo ma pwi a-ija! Â é nye pabée tèpa tò mwani, ma wà pàra tèpa âboro èpà.” «Êco na [âjupâra ê pwina jè mu ina pâ]: “Ê tàmanga, âna jè côo taaci naa na ê pwâra wakè kêe.”»
23549	MAT 11:21	Â é ina tàra pâ: «Guwà ipwacôoco, wâguwà tèpa âboro na Korazine ma Bethsaïda! Ba o naa wârimuru tàwà! Go jèe pwa pâ muru na dau maina naa jaawà, â câguwà caa cèikî! Â wiàna rà côo ê pwina go pwa naa jaawà, wà tàpé gée Tyr ma Sidon, â pwiri jèe gòiri cè pai pitòotéri ê wâro kàra, ma naaco ê pâ tûâ kàra na dau èpà. Â pwiri rà paari mwara naa na cè pai coona dodà kàra, ma pitâmirà goro dà.
23551	MAT 11:23	«Ipaiwà naa goowà, wâguwà tèpa âboro naa na village Capernaüm. Ba guwà niimiri pâ guwà pwacèwii Pwiduée. Êco na ée mwa naawà boo dari tèpa bà! Ba é pwa pâ muru na dau maina naa jaawà. Â wiàna é gére pwa pâ muru bèepwiri na *Sodoma, â pwiri é bwaa nye gére tâa nabà ê ville-bà.
23552	MAT 11:24	Â go ina tàwà ê âjupâra pâ: Na ê Tòotù na ée mwa pitèi ê pâ âboro wà Pwiduée, âna o dau maina ê wârimuru kàwà, jii tàpé Sodoma!»
23553	MAT 11:25	Pwa ji pàara géewê, â é ina wà Iésu pâ: «Caa, gà Pwi Ukai kâra *napwéretòotù ma gòropuu! Â go ipwaolé tâgà, ba gà naapwàniri pâ muru bèepwiri jii tèpa tâmogòorimuru ma wà tèpa tàmanga, â gà paari tà tàpé na càra caa câmu.
23554	MAT 11:26	Ba nye auniimiri'gà pâ, naa wàrapwiri.»
23555	MAT 11:27	Â é ina wà Iésu tà pàra tàpé pâ: «Êdiri ê pwina tâa tà Caa kôo, âna é jèe naa tôo. É jèe nye ipaarié tôo, ba na go tâmogòorié bwàti. Nye wàé co na é tâmogòorio, wâgo Pwina naîê. Â nye ticè pwi jèpwi cèna é tâmogòorié, â nye wâgo co pwina Naîê. Â go paarié tà pàra tàpé, ba na rà tâmogòorié mwara.»
23556	MAT 11:28	«Guwà medario, wâguwà na dau tòina ê nakake kàwà, ma dau oratàwà. Ba go mwa nama guwà nao.
23558	MAT 11:30	Üu, ba ê nakake na go naa tàwà, âna o puràra cè pai popa wèe, â ê autûâri kôo, âna ticècoé pai pâra wiâra.»
23560	MAT 12:2	Ûna rà côorà wà tèpa *Farasaio, â rà ina tà Iésu pâ: «Gà côo ê pwina rà pwa tèpa câmu'gà! Âna muru na pwicîri, na ê tòotù pwicîri!»
23561	MAT 12:3	Â é tòpi tàra wà Iésu pâ: «Gona câguwà caa pûra naa na Tii Pwicîri, ê pwina é pwa wà ukai *Davita? Ba, na jè tòotù, âna rà copwa, wàilà ma wà tèpa bée.
23563	MAT 12:5	«Â guwà pûra mwara naa na ê *Naèà kà Moosé pâ: Wà tèpa caa kà tèpa pwa ârapwaailò, âna rà wakè naa na *Wâra pwapwicîri, na tòotù pwicîri. Ê tûâ-bà, âna rà còbèedari ê pwi tòotù-bà. Êco na càcaa èpà na ara Pwiduée!
23565	MAT 12:7	Â é ina wà Pwiduée naa na *Tii Pwicîri pâ: Càcaa ê ârapwaailò goro macii na wâdé tôo. Â nümoo goo pimeaari. «Â wâguwà, âna câguwà caa tâmogòori ê êre popai-bà, ba guwà pitòti tèpa âboro bèeni, na càra caa pwa cèna èpà na ara Pwiduée.
23566	MAT 12:8	Â wà *Pwina naîri âboro, âna é pwi apooro ê tòotù pwicîri.»
23568	MAT 12:10	É tâa wê mwara wà pwi âboro na bà ê îê. Â wà tèpa âboro, âna nümarà na rà côo cè pwina é pwa Iésu, ba na o cè pai pitòtié. Â rà pwa ma tawèerié pâ: «Pwiri nye tàrù ma jè nama tiàu maagé kà pwi jèpwi na tòotù pwicîri?»
23569	MAT 12:11	Â é tòpi tàra pâ: «Guwà jèe côo cai ni: Wiàna caapwi co cè mutô'gà, na é tûu naa na pwêe, na tòotù pwicîri, â gà o pwa dà? O câgà caa pâ nau dàgòtùé?
23570	MAT 12:12	Â napwa pwi âboro, âna é dau piâjimuru jii mutô! Gée goo pwiri, na o pwa cè tàrù kâjè, ma jè pwa pwina wâdé, na tòotù pwicîri.»
23571	MAT 12:13	Â é ina tà i pwi âboro pâ: «Gà patàrù ê îgà!» Â é patàrù îê, â nye wâdé kaa, wàra jè îê.
23574	MAT 12:16	Â é tûâri tàra pâ: «Guwà cibwaa inapàpario!»
23579	MAT 12:21	Rà mwa cèikî naa gooé êdiri pâ Ba.Ésaïe 42.1–4