23216	MAT 1:3	Pérès (ma wà aéjii kêe Zéra; nyaa kàru, âna wà Tamar) Hesron Ram
23231	MAT 1:18	Wàéni ê jèkutâ goro pai pitèpa wà Iésu Kériso, pwi Mesia: Wà Maria, tô nyaa kêe, âna ru bwaa ipwa câbawâdé ma wà Ioséfa. Â béaari ê pai piéa kàru, âna é jèe nyarana wà Maria, na é naigé mee ê *Nyuâaê Pwicîri.
23233	MAT 1:20	É dau pinünüma naa goo, â géewê, â é mwa côo naa na naurune pwi jè *angela kà Pwi Ukai, na é ina têe pâ: «Ioséfa, pwi gòobàra Davita, gà cibwaa piwâ na gà popa wà Maria. Ba napwa naa goo ê èpo paao na wâgooé, âna é me gée goro ê Nyuâaê Pwicîri.
23235	MAT 1:22	Â diri ê pâ muru bèepwiri, âna tèepaa, ba na pacoo i pwi ia é ina wà Pwi Ukai, na é naigé mee pwi *péroféta kêe, pâ:
23236	MAT 1:23	Ée mwa nyarana wà i tô èpo dopwa. Â ée mwa pitàmari pwi nari âboro èpo paao. Â o pitunee têe pâ Émanuéla, na pai ina wèe pâ, wà Pwiduée, âna é wâjaajè.
23239	MAT 2:1	Pitèpa Iésu naa Bétéléma wâ *Judée, na pàara kà ukai *Héroda. Â wà pàra tèpa maagoi—tèpa tàmanga na rà câmu goro îricò—âna rà me gée na é too wê i tòotù. Â rà tèepaa naa *Iérusaléma.
23242	MAT 2:4	Â é papitiri diri tèpa caa kà tèpa pwa *ârapwaailò wà Héroda, ma wà tèpa *dotée goro ê Naèà. Â é tawèerirà pâ: «Pwiri wâpà ê ére na o pitèpa naawê i pwi *Mesia [na guwà tapacîê]?»
23243	MAT 2:5	Â rà tòpi têe pâ: «Naa Bétéléma, wâ Judée. Ba wàéni ê popai kà Pwiduée, na ia é jèe wii wà pwi *péroféta, pâ:
23244	MAT 2:6	Cidòri nyuâa napô Bétéléma, napô gée *Juda! Pwamuru naa googà jii pàra napô! Ée còobé gée jaagà pwi ukai na maina; pwi a wéaari ê Ba Isaraéla, pwi Ba na Ba kôo.» Michée 5.1
23250	MAT 2:12	Gée na càùé, â é ina tàra wà Pwiduée naa na naurune pâ, na rà cibwaa wâjué côwâ naa jaa Héroda. Â rà pa cè naigé na ité, ba na rà wâjué côwâ naa napô kàra.
23253	MAT 2:15	Â rà tâa wê, tiagoro pai bà kà Héroda. Diri pâ muru bèepwiri, âna tèepaa, ba na pacoo i pwi ia é ina wà Pwi Ukai, na é naigé mee pwi péroféta kêe, pâ: Go jèe todà me pwi naîô, â go pacòobée gée Aigupito.
23255	MAT 2:17	Â, na wàrapwiri, â é pacoo i pwi ia é ina wà Pwiduée, na é naigé mee wà péroféta Iéremia, pâ:
23256	MAT 2:18	Pwâra i ma pijinünü na Rama! É imuru pâ èpo kêe Rachel. Pwacoé ma patàmarùé, ba jèe tiàurà diri.Jérémie 31.15
23257	MAT 2:19	Gée na càùru ê pai bà kà Héroda, â é pwa naurune wà Ioséfa na Aigupito. Â é côo pwi angela kà Pwi Ukai,
23260	MAT 2:22	Êco na é têre pâ wà Arkélaos, pwina naî Héroda, âna é popa pwâra ukai naa Judée, gée na càùru pai bà kà caa kêe. Â wâgotêe na é wâjué côwâ naawê. Â é ina têe mwara wà Pwi Ukai naa na naurune pâ, na rà pâra naa napô Galilée.
23262	MAT 3:1	Gée na càùru pâ naja na wâru, â é cimadò wà pwi âboro na nee *Ioane Pwi a piupwaa. Â é tâa namaré wâ *Judée, â é picémara târa pâ âboro na rà medarié. Â é ina tàra pâ:
23264	MAT 3:3	Wà Ioane, âna wàé kaa, na ia é jèe picémaraê wà *péroféta Isaia, pâ: Pwa pwi âboro naa namaré na é tomara too: “Ée me Pwi Ukai. Pwabwàti ê naigé! Pwa ma bàracaari pwi ére na ée pâ wê!”Ésaïe 40.3
23268	MAT 3:7	Wâru mwara tèpa âboro gée na du ditàra pwapwicîri kà tèpa *Juif, wà tèpa *Farasaio ma tèpa *Sadukaio, na rà medari Ioane, ba na é upwaarà. Ûna é côorà, â é ina tàra pâ: «Guwà pâ tèpa nari dòèa, ma tèpa pwâ! Wàilàapà na ina tàwà pâ, guwà o udò jii ê wârimuru, na ée mwa naa tàwà wà Pwiduée?
23270	MAT 3:9	É, gona guwà tà niimiri pâ, guwà udò, gée goo na wà *Abéraama, âna é pwi jojoorowà? Bwa! Piticèmuru naa goo. Ba wiàna nümee, â o pâri wà Pwiduée ma é bii ê pâ atü bèeni ma rà o tèpa gòobàra Abéraama!
23271	MAT 3:10	«É jèe tà pwabwàti ê gi kêe [wà Pwiduée]. Â ée mwa tépàgà naa na wàé diri ê pâ upwâra na càcaa wâdé ê pâ pwêe, ma cîri naa na ânye!»
23272	MAT 3:11	«Wâgo, âna go upwaawà goro jawé, târa ma o paari pâ guwà pitòotéri ê wâro kàwà. Êco na wà pwina ée mwa me pwicò kôo, âna ée mwa upwaawà goro Nyuâaê Pwicîri ma ânye. Wàé, âna dau pwa pàtàmee jiio, â càcaa pâriô ma go tipi ê otàpwe goro du wâraâê [ba é Pwi Ukai].
23276	MAT 3:15	Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Nye wâdé ê pwina gà ina. Êco na, ni, âna wâdé na ju pacoo ê pwina *tàrù na ara Pwiduée.» Êkaa na é upwaaé wà Ioane, wàra pai ina kêe.
23277	MAT 3:16	Ûna é cimadò gée najawé wà Iésu, â nye tàpirié kaa ê napwéretòotù, â é côo ê Nyuâaê Pwicîri kà Pwiduée, na é gére boome naa gòé, pwacèwii ê déamu.
23278	MAT 3:17	Â é têre ê pwâratùra me gée napwéretòotù na ina pâ: «Wà pwi bèepwiri, âna Pwina naîô [na caapwi co] na go dau meaarié. Wàé kaa na go jèe nye pitòrigarié, ba dau wânümoo têe.»
23279	MAT 4:1	Gée na càùé, â é popa wà Iésu ê Nyuâaê Pwicîri kà Pwiduée naa namaré, ba na é tacaié wà *Caatana, pwi a cicarajè.
23281	MAT 4:3	Â é pâdarié wà Caatana, pwi a tacaijè, â é ina têe pâ: «Wiàna gà *Pwina naî Pwiduée, â gà bii ê pâ atü bèeni ma poloa!»
23282	MAT 4:4	Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Jèe nye wii naa na *Tii Pwicîri pâ: Câé caa wâro co goro poloa wà pwi âboro, â é nye wâro goro diri pâ popai na é ina wà Pwiduée.»
23284	MAT 4:6	Â é ina têe pâ: «Wiàna gà Pwina naî Pwiduée, â gà êgò géeni! Ba jèe wii naa na Tii Pwicîri pâ: Ée mwa tûâri tà tèpa *angela kêe, wà Pwi Ukai Pwiduée, ba na rà wéaarigà. Rà mwa tapigà. O càcaa tanoori âgà naa gòro atü.» Psaume 91.11–12
23285	MAT 4:7	Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Bwa. Ba jèe nye wii mwara naa na Tii Pwicîri pâ: Gà cibwaa pigàdà Pwi Ukai Pwiduée'gà.»
23288	MAT 4:10	Â é ina têe wà Iésu pâ: «Gà pâra jiio, co Caatana! Ba jèe nye wii naa na Tii Pwicîri, pâ: Gà ipwamaina Pwi Ukai Pwiduée'gà, â nye wàé co, na gà ipwa âboro kîri kêe.»
23290	MAT 4:12	Gée na càùé, â é têre wà Iésu pâ, jèe tòpò wà *Ioane Pwi a piupwaa naa na karapuu. Â é pâra wà Iésu naa napô Galilée.
23292	MAT 4:14	Êkaa na pacoo i pwi ia é ina wà Pwiduée, na é naigé mee *péroféta Isaia pâ:
23294	MAT 4:16	Go ina târa pwi Ba kôo: Ba kôo na tâa na bàutê —bàutê na dau cikautê. Té mariê ê tòotù; èpàparié pwéelaa na pwâra. É pawâroé côwâ wà Pwiduée!Ésaïe 8.23–9.1
23296	MAT 4:18	Na jè tòotù, â é pâra wii bàrawià Galilée wà Iésu. Â é côo tupédu âboro na tupédu a taa ârawéà—wà Simona na ina gooé pâ Pétéru, ma wà André, pwi aéjii kêe. Â ru gére tòpò puà kàru naa nawià.
23301	MAT 4:23	É pâra pitiri napô Galilée wà Iésu, â é pacâmuri tèpa âboro naa na pâ *wâra pitapitiri. Â é picémara ê *Picémara Wâdé goro ê Mwaciri [napwéretòotù]. Â é nama tiàu diri pâ maagé ma aré kâra pâ âboro.
23307	MAT 5:4	Cidòri nyuâa tàpé na rà i, ba ée mwa patàmarùrà wà Pwiduée!
23309	MAT 5:6	Cidòri nyuâa tàpé na rà copwa dàra câbawâdé kà Pwiduée, ba ée mwa naa tàra diri pwina nümarà goo!
23310	MAT 5:7	Cidòri nyuâa tàpé na rà imeai, ba ée mwa imeairà wà Pwiduée!
23311	MAT 5:8	Cidòri nyuâa tàpé na tâbawêe pwâranümarà naa goo Pwiduée, ba rà o mwa côoê!
23312	MAT 5:9	Cidòri nyuâa tàpé na rà pinaanapô bèepirà, ba ée mwa tunee tàra wà Pwiduée pâ, tèpa naîê!
23313	MAT 5:10	Cidòri nyuâa tàpé na pièpàrirà gée goro pai pitêre dàra kàra ê popai kà Pwiduée. Ba o mwa kàra ê Mwaciri napwéretòotù.
23319	MAT 5:16	Â wâdé na wàrapwiri ê pwéelaa kàwà! Wâdé na é tèepaa na ara diri tèpa âboro. Â géewê, âna rà o côo ê pâ muru na wâdé na guwà pwa. Â rà o pwamaina Pwiduée, Caa kàwà, na é wânidò napwéretòotù.»
23323	MAT 5:20	Üu, wâdé na guwà pitêre dàra ê câbawâdé kà Pwiduée, jii pai pwa kà tèpa *dotée goro ê Naèà ma wà tèpa *Farasaio. Ba wiàna càcaa wàrapwiri, â o câguwà caa tò naa na Mwaciri napwéretòotù.»
23324	MAT 5:21	«Guwà tâmogòori bwàti pâ é jèe ina [wà Pwiduée] tà tèpa jojoorojè, pâ: Gà cibwaa tétàmwara âboro. Â wà pwina é tétàmwara pwi jèpwi, âna o popaé pâdari pwi a pitèimuru, ma é pwa wârimuru têe.
23325	MAT 5:22	Â wâgo, âna go ina pâ: Wiàna gà putàmu naa goo pwi a cèikî béegà, â gà o mwa coo ara Pwiduée, na ée mwa pitèigà. Â wiàna gà ina tà pwi a cèikî béegà, pâ, “Gà pé pigù!” âna o popagà pâ naa na wâra pitèimuru kà Pwiduée. Â wiàna gà piduri pwi a cèikî béegà, â gà tapacîri wârimuru na dau maina, naa na ére na jèe maagé ma tòina naawê.
23330	MAT 5:27	«Guwà tâmogòori bwàti pâ é jèe ina [wà Pwiduée] pâ: Gà cibwaa toomura (gà cibwaa cîâa jii tô wâdàgà, é, wà pwi éagà).
23336	MAT 5:33	«Guwà tâmogòori bwàti pâ é jèe ina wà Pwiduée tà tèpa jojoorojè, pâ: Gà cibwaa pwâ goo ê pai pwataâboro'gà. Wâdé na gà pacoo ê *auipwataâboro'gà na ara Pwi Ukai.
23337	MAT 5:34	Â wâgo, âna go ina pâ: Wiàna gà *ipwataâboro, â gà cibwaa ina neere ére pwicîri, ba na *paâjupâra ê auipwataâboro'gà. «Gà cibwaa ina “napwéretòotù” ba autâa pwicîri kà Pwiduée;
23340	MAT 5:37	Wiàna nümagà na gà üuri, â gà ina co pâ “üu”. Â wiàna tàutâgà, â gà ina co pâ “bwa”. Ba cè gòobèreè, âna me gée jaa *Caatana, wà Pwi âboro èpà.»
23349	MAT 5:46	«Ba wiàna gà wâdéari co tàpé na rà wâdéarigà, â cina gà tapacîri cè câmagà jii Pwiduée? Ba wà tèpa *tò mwani wâripû [na rà tèpa pwâ ma iau] âna rà nye pwa mwara ê pwiibà.
23350	MAT 5:47	Â wiàna gà nye pwabwàcu ma pacidòri co tèpa béegà, â pé dà cèna gà pwa cèna piwéna? Ba wà tàpé na càra caa tâmogòori Pwiduée, âna rà nye pwa mwara ê pwiibà!
23351	MAT 5:48	Â wâgà, âna wâdé na gà tâbawêe naa na pimeaari kà Pwiduée. Â gà ipwacèwii pwi Caa'gà na é wânidò napwéretòotù, na é tâbawêe.»
23352	MAT 6:1	[É ina mwara wà Iésu pâ]: «Wâdé na gà pwa ê câbawâdé kà Pwiduée ma pacoo ê *Naèà. Êco na gà ipwacôoco! Gà cibwaa pwa na ara pâ âboro, ma rà o pi-inagà ba wâdé. Ba wiàna wàrapwiri, â o câgà caa tòpi ê câmagà naa jaa Caa, na é wânidò *napwéretòotù.
23354	MAT 6:3	«Â wâgà, âna gà cibwaa ipaarigà na gà pwa na wâdé. Na gà naa mwani tà tàpé na ticè kàra, goro îgà étò, â càcaa wâdé na é tâmogòori ê îgà aèmwü! Â wà Pwiduée Caa'gà, na é wânidò napwéretòotù, na é côo diri pâ muru, âna ée mwa naa cè câmagà.»
23357	MAT 6:6	Â wâgà, âna wiàna gà pwapwicîri, â gà tò naa na wâ'gà, wâna cè naditàrawâ. Â gà târi goropwârawâ, â gà pwapwicîri tà Pwiduée Caa'gà, na câjè caa côoê. Â é côo ê pwina gà pwa, naa na wâbinyiri, â ée mwa naa cè câmagà.
23358	MAT 6:7	«Â, na guwà pwapwicîri, â guwà cibwaa pwa nyakâra tùra, pwacèwii pàra tèpa âboro, na càra caa tâmogòori pwi âji Pwiduée na é caapwi co. Ba rà tà niimiri pâ é têrerà, gée goro pai wâru ê pâ pwina rà ina.
23359	MAT 6:8	Â guwà cibwaa ipwacèwiirà. Ba wà Pwiduée Caa kàwà, âna é tâmogòori ê pwina nümawà goo, béaari ê pai pi-ila kàwà.
23360	MAT 6:9	«Â guwà o wàrani târa cè pai pwapwicîri kàwà: “Pwi Caa kâbà na wânidò napwéretòotù; Wâdé naa papwicîri ê neegà.
23365	MAT 6:14	«Ba go ina tàwà pâ: Na guwà pwanauri tà pàra tàpé ê pâ èpà na rà pwa, â é pwanauri tàwà mwara wà Pwiduée Caa kàwà nidò napwéretòotù.
23369	MAT 6:18	Â o càra caa côo pâ âboro pâ, gà ipwanya. Êco na wà Pwiduée Caa'gà, na câjè caa côoê, âna é côo ê pwina gà pwa naa na wâbinyiri, â ée mwa naa cè câmagà.»
23371	MAT 6:20	Gà wéaari pâ wâdé'gà [naa jaa Pwiduée] naa napwéretòotù. Ba ticè madé na uti, ma ticè waaca na iri. Â o càcaa wai ma botére, â ticè a mura wê.
23375	MAT 6:24	«Nye ticè âboro cèna pâri ma é piênawéna bwàti kâra ârailu ukai, gée na diri ê pwâranümee. Ba ée mwa tà piênawéna bwàti kà pwi jèpwi, â ée pwa-imudiri tà pwi jèpwi. Üu, o càcaa pâri ma guwà cau piênawéna kà Pwiduée ma ê mwani!»
23377	MAT 6:26	«Guwà jèe côo cai ê pâ marü. Ba càra caa picâmi, ma piûnya, ma càra caa tòpò cè bwà târa pâ tòotù. Êco na wà Pwiduée Caa kàwà nidò napwéretòotù, âna é nye pa-ijarà. Â gona câguwà caa dau piwéna jii ê pâ marü? Akaé!
23381	MAT 6:30	«Â guwà jèe côo cai ê pâ aramwatò: É cipu nabà, â o cîri widàuru naa gòro ânye. Â wà Pwiduée, âna é naa ârabwée kàra. Â gona o câé caa naa ârabwée kàwà na piwéna jii? Nye dau kîri kaa ê cèikî kàwà!
23383	MAT 6:32	Ba wà tàpé na càra caa tâmogòori Pwiduée, âna càra caa nao goro mudàra ê pâ pwiibà. Êco na wâguwà, âna wà Pwiduée Caa kàwà na é wânidò napwéretòotù, âna é nye tâmogòori ê pwina nümawà goo.
23384	MAT 6:33	Guwà mudàra béaa ê *Mwaciri napwéretòotù, â guwà pwa ê pwina nüma Pwiduée goo, â ée mwa naa tàwà ê pwina tiàu jiiwà.
23386	MAT 7:1	[É ina mwara wà Iésu pâ]: «Gà cibwaa pitèi [ma pitòti] pàra tàpé, ba na o câé caa pitèigà wà Pwiduée.
23391	MAT 7:6	«[Gà wéaari bwàti ê pwina wâdé na me gée goo Pwiduée.] Ba câjè caa naa târa pâ akàna ê pâ pwina wâdé, ba rà péa biirà dàjè côwâ, ma utijè. Â câjè caa tü târa puàkà ê pâ perle na dau maina wâri wèe. Ba rà péa còogai.»
23392	MAT 7:7	«Wâdé na guwà nye tà ilari taaci jii wà Pwiduée, ba ée mwa naa tàwà. Â guwà nye tà mudàra taaci, ba guwà o mwa pâmari. Â guwà nye cùu taaci ê goropwârawâ, ba o mwa tàpiri tàwà.
23396	MAT 7:11	Ba wâguwà, tèpa âboro èpà, âna guwà tâmogòori naa ê pwina wâdé tà tèpa nari èpo kàwà. Â wà Pwiduée Caa kàwà nidò *napwéretòotù, na é wâdé, âna ée mwa naa pâ muru na dau wâdé awé tà tàpé na rà ilari jiié.»
23400	MAT 7:15	«Guwà ipwagorocôo tèpa péroféta a pwâ [na rà ina pâ, rà pame ê popai kà Pwiduée]! Ba rà o pâmariwà, âna rà pwacèwii mutô, êco na rà pâ tèpa macii a piuti.
23406	MAT 7:21	«Wiàna nümagà na gà tèepaa naa na *Mwaciri napwéretòotù, â câgà caa po ciburà ina co pâ: “Pwi Ukai, Pwi Ukai!” Wâdé na gà pwa mwara câbawâdé kà Caa kôo na wânidò napwéretòotù!
23407	MAT 7:22	Ba, na Tòotù na o mwa pitèi tèpa âboro, âna o wâru tàpé na rà o ina tôo pâ: “Pwi Ukai, Pwi Ukai, bà mu picémara, ma tü târa pâ duée naa na neegà. Â wâru pâ wakè na bà pwa goro pàtàmagà!”
23416	MAT 8:2	Â é me burèe pwi jè a pwa maga. Â é tùu jùrué ara Iésu, â é ina têe pâ: «Pwi Ukai, wiàna nümagà, â gà o nama tiàu maagé kôo!»
23418	MAT 8:4	Â é ina têe wà Iésu pâ: «Gà cibwaa pwa jèkutâri! Êco na gà pâra nau ipaarigà tà pwi a pwa ârapwaailò. Â gà naa [tà Pwiduée] i pwi *ârapwaailò na ia é ina wà Moosé naa na *Naèà kêe. Ba na wàrapwiri, â rà o côo diri wà tèpa âboro pâ gà jèe wâdé.»
23424	MAT 8:10	Â é dau pò wà Iésu, â é câdiri i pwi caa kâra coda. Â é ina tà tèpa gére pâra wiâê pâ: «Guwà têre bwàti, ba go ina tàwà ê âjupâra pâ: Câgo caa pâmari cè pwi âboro cèna maina cèikî kêe, pwacèwii pwini, tia na [mwara ê âji Ba kà Pwiduée] *Isaraéla.
23426	MAT 8:12	Â napwa naa goo wà pàra tèpa âji nari Mwaciri, âna càcaa pârirà ma rà tò. Â o mwa türà naa gòroigé, naa na bàutê, iti jii Pwiduée! Â rà o mwa i ma tòngüru poropwârà [gée goro pai maagé kàra].»
23428	MAT 8:14	É pâra naa pwârawâ kà Pétéru wà Iésu. Â é pâmari tô nyaa kà wâdà Pétéru na é gére puu, ba é pitòoka.
23431	MAT 8:17	Êkaa na pacoo i pwi ia é ina wà Pwiduée, na é naigé mee *péroféta Isaia, pâ: É jèe popa jiijè ê aré kâjè. É jèe tétâjii ê pâ maagé kâjè.Ésaïe 53.4
23433	MAT 8:19	Â géewê, â é medarié pwi jè *dotée goro ê Naèà, â é ina têe pâ: «Pwi a pwa pupûra, nümoo na go pwi a câmu'gà, â go pâra wiâgà, naa na diri cè ére cèna gà o pâ wê.»
23434	MAT 8:20	Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Ê pâ macii a piugà, âna pwa aucârü kàra, â pâ marü, âna pwa na wânaîrà. Â napwa naa gooò, *Pwina naîri âboro, âna nye ticè aunao kôo.»