23233	MAT 1:20	Chasna yuyarihushkanpi shuk tuta muskuyninpi Yaya Diospa angelka rimarka: José, ñawpa atun apu Davidpa miraymanta kashpayki Yaya Dios munan mana pinkarishpa Mariata pushanaykipa. Chay wiksanpi kahushkanka kanmi Yaya Diospa Espíritun yanapashpan Mariaka chichuna kiparishkanrayku.
23234	MAT 1:21	Payka shuk kari wawata wawayanka. Ña wawayashpan shutiyachinki Jesusta nishpa. Chasna Jesús rimashkanka kishpichikmi. Chasna kashpan chay angelka rimashpa katirka: Payka runakunata uchankunamanta kastigana kahushkakunamanta kishpichinka nishpa.
23235	MAT 1:22	Chaywa paktarirka Yaya Diospa ñawpa rimashkanka imashnami paypa yachayninwa yachachik Yaya Dios payta yuyachishpan rimarka kasna:
23240	MAT 2:2	Paktashpankuna chaypi kawsak runakunata rimarkakuna: Karu llaktanchimanta rikushkanchi shuk suma punchahlla rikurik istrilla llukshishkanta. Chayta rikushpanchi yachashkanchi shuk kari wawa wawayarishkanta kankuna israel runakunata kamachinanpa. Chayraykumi shamushkanchi chay wawayarishkata mañashpa kushichinanchipa. ¿Maypitaya chay wawayarishka atun apuka?
23242	MAT 2:4	Chaypina chay Herodeska kayachirka tukuy saserdotekunapa apunkunata, Moisespa killkashkanta yachachikkunatapas. Paykunata tapurka: Kankuna Yaya Diospa shiminta yachachinkichi. Ñukatapas rimawaychi ¿maykan llaktapita wawayarinka Yaya Diospa Kachanan Kishpichikka?
23243	MAT 2:5	Chaypina chay yachakkunaka aynirkakuna: Kay Judea allpa chawpipi Belén llaktapimi wawayarinka. Chasnami ñawpa Yaya Diospa yachayninwa yachachikka Yaya Diospa rimashkanta killkarka maykanmi pasanan karka:
23245	MAT 2:7	Chayta uyashpan Herodeska pakalla kayachirka chay istrillata yachakkunata. Paykunata tapurka: ¿Ima urasta chay istrillaka llukshirka? nishpa.
23246	MAT 2:8	Paykuna aynishpankuna Herodeska rimarka: Kunanka riychi chay Belén llaktama. Chaypi maskaychi chay wawata. Payta tarishpaykichika rimak shamuwaychi ñukapas payta kushichik rinaynipa.
23251	MAT 2:13	Chay yachak runakuna llaktankunama kutishkankunawasha Yaya Diospa angelka Joseta muskuyninpi rimarka: Herodeska maskankami kay wawata wañuchinanpa. Chayrayku utkalla atarishpayki kay wawata mamanwa pakta pushay Egipto allpama. Chay allpapi kipariychi kankunata rimanaynikama kutinaykichipa.
23253	MAT 2:15	Chasna paktarishka Yaya Diospa ñawpa rimashkanka, imashnami paypa yachayninwa yachachik Yaya Dios payta yuyachishpan rimarka kasna: Chay Egipto allpamanta Wawaynita kayarkani shamunanpa nishpa.
23255	MAT 2:17	Chasna chay wawakunata wañuchishpankuna Yaya Diospa yachayninwa yachachik Jeremiaspa ñawpa killkashkan paktarirka. Payka killkarka maykanmi pasanan karka Belén llakta kuchupi, Ramá shutiyu llaktapi kasna nishpa:
23257	MAT 2:19	Herodes wañushkanwasha Yaya Diospa angelka chay Egipto allpapi Joseta puñuhushkanpi rimarka:
23261	MAT 2:23	Chaypi paktashpankuna rirkakuna Nasaret llaktapi kawsanankunapa. Yaya Diospa yachayninwa ñawpa yachachikkuna rimarkakuna maykanmi pasanan karka: Nasaret llaktapi kawsashkanrayku paytaka shutiyachinkakuna Nasareno nishpa. Chayraykumi Jesustaka shutiyachirkakuna Nasareno.
23263	MAT 3:2	Chaypi Juanka rimarka: Ñami kallarihun Yaya Diospa ali kamachinanka kay allpapi. Chayrayku alita yuyarishpaykichi tukuy millaypa rurashkaykichita sakiychi payta kasunaykichipana nishpa.
23264	MAT 3:3	Chay Juan shamunanmantami ñawpa Yaya Diospa yachayninwa yachachik Isaias wañuka killkarka: Chunlla chakishka allpapimi shuk runa sinchita rimashpa yachachinka kasna: Imashnami shuk anchu ñampita alichanchi, atun apu shamushpan purinanpa, chasnashina shunkuykichita alichariychi. Millaypata rurashpa kawsashkaykichita sakiychi. Yaya Diospa Kachanan Kishpichik kankunapi kawsak shamunka nishpa.
23268	MAT 3:7	Chaymanta fariseokuna saduseokunapas rirkakuna bawtisarinankunapa. Juanka paykunata rikushpan rimarka: Machakuyashina runakuna kankichi yachachinaykichiwa runakunata pantachichishpa yuyayninkunata waklichikkuna. ¿Pita kankunata rimashka ña kuchuyamuhushkan Yaya Diospa manchaypa kastigananmanta chasnalla kishpinaykichipa?
23276	MAT 3:15	Chaypina Jesuska aynirka: Tukuy Yaya Dios ñukanchita kamachishkanta kasunanchi tiyan. Chayrayku kanmi bawtisawanayki tiyan nishpa. Chaypira Juanka payta bawtisarka.
23278	MAT 3:17	Chaypina silumanta Yaya Diospa rimashkanta uyarkakuna: Kay Jesuska munashkayni wawaynimi. Paymi sumakta kushichiwan nishpa.
23282	MAT 4:4	Chaypina Jesuska aynirka: Nima imashna rurashanchu. Yaya Diospa killkachishkanpi riman: Mana mikunawallachu runaka kawsan. Ashwan Yaya Diospa rimashkanta kasushpanmi kawsanka nishpa.
23284	MAT 4:6	Chaypina Jesusta rimarka: Shutipa Yaya Diospa Wawan kashpaykika saltay kay awamanta allpama. Yaya Diospa killkachishkanpi riman: Yaya Dioska angelkunata kachanka kanta kuyranankunapa. Paykunami makinkunapi kanta alita kuyrankakuna mana nima rumipi waktarinaykipa nishpa.
23285	MAT 4:7	Chaypina Jesuska aynirka: Nima imashna rimawashpayki saltashanchu. Yaya Diospa killkachishkanpi kaytapas nin: Ama Yaya Diosta yanka kamankichu yachanaykipa payka yanapawankachu manachu nishpa.
23287	MAT 4:9	Chaypina rimarka: Ñukata kunkurishpa mañawashpaykika tukuy kay rikuhushkaykita kushkayki nishpa.
23288	MAT 4:10	Chaypina Jesuska aynirka: Nima imashna kanta kunkurishpa mañashanchu. Ñukamanta anchuriy Satanás supaykunapa apun. Yaya Diospa killkachishkanpi nin: Yayaykichi Diosllata kunkurishpa mañaychi. Payllata kasushpa kawsaychi nishpa.
23292	MAT 4:14	Chayma rishpan Jesuska paktachirka Yaya Diospa yachayninwa ñawpa yachachik Isaiaska killkashkanta kasna nishpa:
23293	MAT 4:15	Tukuy kankuna Galilea allpapi kawsak Yaya Diosta mana kasuk, Galilea atun kucha mayanpi, Jordán yaku mayanpipas kahuk Sabulonpa, Neftalipa miraykunapa allpankunapi chapurishka kawsakkuna, uyaychi Yaya Dios kankunarayku rimashkanta kasna:
23295	MAT 4:17	Chaymanta pacha Jesuska kallarirka yachachinata: Ñami kallarihun Yaya Diospa ali kamachinanka kay allpapi. Chayrayku tukuy mana ali rurashkaykichita sakiychi payta kasunaykichipana nishpa.
23297	MAT 4:19	Chaypina Jesús rimarka: Shamuychi, katiwaychi. Ñuka kankunata yachachisha. Imashnami kunankama challwata apishpa kawsashkankichi, chasnashinami kunanmanta pacha runakunatana yachachishpa purinkichi paykunapas Yaya Diosta kasunankunapa.
23305	MAT 5:2	Chaypina Jesuska paykunata yachachirka kasna nishpa:
23324	MAT 5:21	Yaya Dios ñawpa yaya rukunchikunata rimarka: Ama runa masikichita wañuchiychichu. Wañuchishpaykichika apumi kankunatapas kastiganan tiyan.
23330	MAT 5:27	Kankuna yachankichi Yaya Dios ñawpa yaya rukunchikunata rimashkanta: Nima maykan warmiyu kari shuk warmiwa musayachun. Kusayu warmipas ama musayachun shuk kariwa nishpa.
23334	MAT 5:31	Ñawpa yaya rukunchikunata rimarkakuna: Kasarashka kahushpayki warmikita sakinayashpaykika konsehuma riy killkachinaykipa kay warmitaka manami munaninachu nishpa.
23336	MAT 5:33	Kankuna yachankichi Yaya Dios ñawpa yaya rukunchikunata rimashkanta: Runakunapa puntankunapi shuk ruranaykichita rimashpaykichi Yaya Diospa rikushkanpi paktachinaynita rimani nishpa, ama llullashpa rimaychichu. Ashwan ñukata rimawashkaykichita paktachinaykichi tiyan nishpa.
23337	MAT 5:34	Kunan ñuka kankunata rimani, mana llullashpa tukuy uras shutipallata rimanaykichi tiyan. Chayrayku nima ima uras runakunapa puntankunapi rimahushkaykichita kirichinayashpa chay kirichinaykichi rimanakunawa rimaychichu. Yanka yuyarinkichi mana Yaya Diospa shutinta chay kirichinaykichi rimanakunapi churashpaykichika mana paktachishkaykichimanta mana yapa kastigay tukunaykichita. Chasna yuyaykichipi pantachishpaykichimi kankunata rimani: Nima siluta churashpa kirichina rimanakunawa rimaychichu, siluka Yaya Diospa kawsanan kashkanrayku maymantami tukuyta kamachin.
23341	MAT 5:38	Kankuna yachankichi ñawpa yaya rukunchikunata rimashkankunata: Shuk runa piñarishpan runa masinpa ñawinta waklichishpanka apuka paytapas chasnallatata kastiganan tiyan. Chaymanta shuk runa piñarishpan runa masinpa kirunta pakishpanka apuka payta chasnallatata kastiganan tiyan nishpa.
23346	MAT 5:43	Kankuna yachankichi ñawpa yaya rukunchikunata rimashkankunata: Runa masikichita yuyaychi. Kankunata chiknik runakunataka chikniychi.
23360	MAT 6:9	Chayrayku kasna rimashpa mañaychi: Yaya Dios, kanllami kanki yayanchika. Silupi kawsak kashpayki yanapay tukuy runakuna kan yapa ali kanaykita yuyanankunapa.
23407	MAT 7:22	Ñuka shamuhushkayni puncha rimasha, maykankunami siluma rinkakuna, maykankunami mana rinkakunachu. Chay puncha achka runakuna rimawankakuna: Yayayni Jesús, Yayayni Jesús, ñukanchimi kanpa shutikipi yachachirkanchi, kanpa shutikita rimashpa supaykunata llukshichirkanchi. Chaymanta kanpa shutikita rimashpa atun yachaywa achka ruranakunata rurashkanchi nishpa.
23408	MAT 7:23	Chaypina paykunata aynisha: Kankunaka yanka llullashpa shutinipi rimarkankichi. Mana ñukata katiwashkankichichu. Millaypata rurakkuna kashpaykichi mana runaynikunachu kankichi. Chasna kashpaykichi anchuriychi ñukamanta nishpa.
23413	MAT 7:28	Jesús yachachishkanta tukuchishpan tukuy runakuna mancharishpankuna paykunapura rimarkakuna: Kay Jesuska Yaya Diospa yachayninwami yachachin. Tukuy kay Moisespa killkashkanta yachachikkunamanta yapa alitami ñukanchita yachachin nishpa.
23416	MAT 8:2	Chasnallapi shuk aycha ismuchik unkuyyu runaka, nima pita kayllayanata atipashpantata Jesusta kayllayarka. Puntanpi kunkurishpan rimarka: Yaya Jesús, yachani ampinata atipawanaykita. Kanrayku ali kashpan kay unkuynimanta ampiway, ampirishpayni kuti atipanaynipa tantaylla kawsanata aylluynikunawa nishpa.
23417	MAT 8:3	Chaypina Jesuska chay runataka makinwa llankashpan nirka: Ari, munanimi. Ñami ampirishkanki. Chasna nishkanllawa chay runaka tukuy unkuyninmanta ampirishka karka.
23418	MAT 8:4	Chaymantapas rimarka: Ama nima pita kwintankichu kanta ampishkaynimanta. Kunanka saserdotellama riy ampirishkaykita rikunanpa. Chaymanta ñawpa Moisespa killkashkanpi kamachishkatashina ruray, Yaya Diosta kunayki kashkata apashpa churak rinki. Chasna rurashkaykimantami tukuy runakuna yachankakuna unkushkaykimanta ampirishkaykita.
23419	MAT 8:5	Kapernaum llaktapi paktashpan shuk kapitan Jesusta kayllayarka. Payka Roma llaktamanta suntalunkunata kamachik karka. Chaypi Jesusta tapurka yanapananpa:
23421	MAT 8:7	Chaypi Jesuska aynirka: Wasikima rishpayni paytaka ampisha.
23422	MAT 8:8	Chaypina chay kapitanka Jesusta aynirka: Yachachik, ñukaka mana nima imachu kani wasinipi yaykunaykipa. Kaymantalla rimashpayki atipankimi runaynita ampinata.
23424	MAT 8:10	Chay kapitan chasna rimashpan Jesuska yapa kushikurka. Chaymanta tukuy chay katihukkunata rimarka: Kankunata rimani, tukuy israel masinikunamanta nima maykan ñukata tukuy shunkunmanta pacha kiriwashkanta tarishkanichu kay romano runatashina. Ñukanchi israel runakuna Yaya Diospa akllashkankuna kashpanchitata kankunaka mana kay runashinachu kiriwankichi.
23427	MAT 8:13	Chaypina kapitanta rimarka: Tukuy shunkuykimanta pacha ñukata kiriwashkaykirayku runaykita ampishkani. Chayrayku kutiy wasikima nishpa. Chasna rimashkanllapi chay romano kapitanpa runanka ña ampirishka karka.
23431	MAT 8:17	Chasna Yaya Diospa yachayninwa yachachik Isaias ñawpa paymanta killkarka: Pay kikin parisishpan nanaykunata, unkuyninchikunamanta ampiy tukushunchi. Tukuy ima nanaykunamanta ñukanchita aliyachinka nishpa. Chay killkashkanpi rimashkanshina Jesuska runakunata tukuy unkuykunamanta ampirka.
23432	MAT 8:18	Shuk puncha kutikashka achka runakuna Jesuspa kuchunpi tantarirkakuna. Jesuska paykunata rikushpan runankunata rimarka: Akuychi chimpashunchi kay kuchata nishpa.
23433	MAT 8:19	Manara botipi yaykuhushpankunara Moisespa killkashkanta shuk yachachik Jesusta kayllayashpan rimarka: Yachachik, maytapas rishpayki kanta katisha nishpa.
23434	MAT 8:20	Jesuska payta aynirka: ¿Imata yuyarishpaykita katinayawanki? Rimashkaykichi, mahaskunapa tiyan uchkunkunaka. Pishkukunapapas tiyan wasinkunaka maypimi kawsanahun. Ñuka Yaya Diospa Kachashkan Runaka mana wasiyuchu kani maypimi samasha.
23435	MAT 8:21	Chaypina Jesusta shuk katik runa payta rimarka: Yachachik, kanwa rinayashpaynipas manara atipanichu kunallaka. Yayaynita munanira kuyranata wañunan punchakama. Paypa aychanta allarishka urku uchkupi churashpa tapashkayniwasha kanwa risha.
23440	MAT 8:26	Jesuska aynirka: ¿Imaraykuta chasna yapa mancharihunkichi? ¿Kunankamachu manara tukuy shunkuykichimanta pacha ñukapi sinchikunkichi? Chaymanta Jesuska atarishpan chay wayrata yakutapas sinchi shimiwa rimarka: ¡Kasillayay wayra! ¡Kasillayay ulas! Chasna rimashkanllawa pasarirka wayraka, ulaspas mana ulasyarkanachu.
23441	MAT 8:27	Chaypi runankunaka yapa mancharishpa tapunakurkakuna paykunapura: Pishi kan kay runaka. Rimashkanllawa wayra yakupas kasushpa kasillayanahun.
23443	MAT 8:29	Chay ishkay runa Jesusta kayllayashpankuna sinchita kaparishpa rimarkakuna: Yaya Diospa Wawan Jesús, amara ñukanchita kastigayrachu. Manara chay kastigana punchaka paktarishkarachu nishpa.
23445	MAT 8:31	Chaypina chay runakunapi kawsak supaykunaka Jesusta tapurkakuna: Kay runakunamanta ñukanchita llukshichihushpaykika kachay ñukanchita chay kuchikunapi kawsananchipa.
23446	MAT 8:32	Jesuska aynirka: Ariya alimi, riychi. Chasna rimashkanllawa chay supaykunaka chay ishkay runakunamanta llukshishpankuna kuchikunapina yaykuk rirkakuna. Chasnallapi tukuy chay kuchikunaka waykuma kallpashpa pultyarkakuna lumamanta yakuma. Chaypina chinkarirkakuna.
23448	MAT 8:34	Chayta uyashpankuna tukuy chay llaktapi kawsak runakunaka llaktankunamanta llukshishpankuna Jesusta rikuk rirkakuna. Payta rikushpankuna rimarkakuna: Yachachik, munanchi llukshinaykipa kay allpanchimanta, tukuy kuchinchikunata chinkachishkaykirayku nishpa.
23450	MAT 9:2	Chaypina shuk runakuna shuk chakichik unkuyyu runata llanchamanpi apamurkakuna Jesusma. Chay unkushkata apamuk runakunaka tukuy shunkunkunamanta pacha kirishpankuna yuyarirkakuna Jesús chay unkushkata ampinanta nishpa. Chaypi Jesuska paykunata rikushpan kirihushkankunata yacharka. Manara ampihushpan chay unkushkata rimarka: Sinchikuriy wawki, tukuy uchaykikunamanta llakichirishkami kanki nishpa.
23452	MAT 9:4	Jesuska yuyarihushkankunata yachashpan paykunata rimarka: ¿Imaraykutaya chasna yuyarihunkichi ñukamanta?
23454	MAT 9:6	Yachanaykichipa ñuka Yaya Diospa Kachashkan Runa paypa yachayninwa runakunata uchankunamanta llakichinaynita kay allpapi, kunalla kay unkushkata ampisha. Chasna rimashpan chay unkushkata rimarka: Atariy. Llanchamaykita apishpayki kutiy wasikima.
23456	MAT 9:8	Chayta rikushpankuna runakunaka yapa mancharirkakuna. Yaya Diosta kushichishpa rimarkakuna: Yaya Dios, kushikunchimi kay runata atun yachaykita kushkaykirayku unkushkakunata ampinanpa.
23457	MAT 9:9	Chaymanta Jesuska llaktanmanta llukshishpan purihushkanpi ñuka Mateota rikuwarka. Kullkita kobrana wasipi tiyarishpayni impuestuta kobrapayarkani romano tukuymanta atun apurayku. Chaypina Jesuska rikuwashpan rimawarka: Mateo, shamuy katiway. Chasna rimawashpan atarishpayni Jesusta katirkanina.
23459	MAT 9:11	Chaypina fariseokunaka rikuhurkakuna Jesusta ñukanchi millaypata rurak runakunawa pakta mikuhushkanta. Chaypina payta katikkunata tapurkakuna: ¿Imaraykuta kankunata yachachikka impuestuta kobrakkunawa, paykunashina mana alita rurak runakunawapas mikuhun?
23460	MAT 9:12	Jesús chayta uyashpan paykunata yachachirka shuk yuyarinawa: Rikuychi, alikunaka mana munanahunchu ampikta. Ashwan unkushkakunami ampikta munanahun ampirinankunapa.
23461	MAT 9:13	Yuyariychi imatata Yaya Dioska rimanayan killkachishkanpi kasna nishpan: Manami munanichu wiwakunata wañuchishpa kuwanaykichita ñukata kushichiwanaykichipa, ashwan munanimi runa masikichita llakichishpa yanapanaykichita. Chasna kashpanmi ñukaka mana shamushkanichu yanapanaynipa maykanmi riman mana uchayuchu kani nishpa. Ashwan shamushkanimi uchayukunata yanapanaynipa Yaya Diostana kasunankunapa.
23462	MAT 9:14	Chaymanta Bawtisak Juanta katikkunaka Jesusta kayllayashpankuna tapurkakuna: Ñukanchi, fariseokunapas achka punchakuna mana mikushpa Yaya Diosta mañanchi. Ashwan kanta katikkunaka karan puncha mikunahunlla. ¿Imaraykutaya mana ñukanchishina shuk shuk punchakuna mana mikushpa Yaya Diosta mañanahunchu? nishpa.
23463	MAT 9:15	Jesuska paykunata aynirka: Rikuychi, shuk musuka warmiyahushpanka kayan tukuy ayllunkunata kushilla tantarishpa paywa pakta mikunankunapa. ¿Chasnaka chay kayashkankunaka llakirishkachu kanahuma? Mana. Ashwan shuk puncha kuntrankunaka chay mushu warmiyahushkata anchuchishpankuna chay puncha shuti yapa llakirishpa shuk punchakuna mana mikunkakunachu nishpa. Chasna Jesuska rimarka pay kikin chay mushu warmiyahushkashina kashkanta yuyachishpa.
23464	MAT 9:16	Chaymanta Jesuska ashwanta paykunata asirtachinayashpan rimarka: Shuk yapa likirishka mawka kamisata mana rimintanchimachu shuk mushu llachapawa. Chasna chay mushuwa rimintashpanchika mawkaka ashwantami likirin.
23466	MAT 9:18	Jesús chay runakunata yachachihushkanllapi, ñukanchi israel runakunapa shuk tantarinanchi wasipi kamachik payta kayllayarka. Payka Jesuspa puntanpi kunkurishpa tapurka: Kunalla wawaynika wañushka. Chasna wañushka kashpanpas kanka ñukawa wasinima rishpaykika makikiwa llankashpaykimi wawaynika kawsarinka nishpa.
23470	MAT 9:22	Chasna chay warmika yuyarishpa llankashpan Jesuska washanma tikrarishpan payta rikurka. Chaypina llakichishpan rimarka: Pani, kushikuy. Tukuy shunkuykimanta pacha kiriwashkaykirayku ampirishka kanki. Chayllata rimashpan chay unkushka warmika ampirirka.
23472	MAT 9:24	Tukuy paykunata rikushpan Jesuska rimarka: Llukshiychi kaymanta. Kay shipaska manami wañushkachu, puñuhunmi. Chasna rimashpan tukuy chay runakunaka Jesusta asichirkakuna.
23475	MAT 9:27	Jesús chay apupa wasinmanta llukshishpan ishkay wisku runakuna sinchita kayashpa katirkakuna: ¡Davidpa Miraymanta Kishpichik, llakichiy ñukanchita! nishpa.
23476	MAT 9:28	Jesús shuk wasima yaykushpan chay ishkay wiskukunapas yaykurkakuna. Kayllayashpankuna Jesuska paykunata tapurka: ¿Kirinkichichu ñuka kankunata ampinaynita? Ari yachachik, kirinchimi nishpa aynirkakuna.
23477	MAT 9:29	Chaypina Jesuska ñawinkunata llankashpan rimarka: Tukuy shunkuykichimanta pacha kiriwashkaykichirayku ampirishka kiparinkichi.
23478	MAT 9:30	Chasna rimashpan chay ishkay runakunaka alitana rikurkakuna. Chaypina Jesuska paykunata alita kunarka: Nima pita kwintankichichu ñuka kankunata ampishkaynimanta.
23481	MAT 9:33	Jesuska supayta chay runamanta llukshichishpan chaypira chay runaka atiparka rimanata. Chayta rikushpankuna chay runakunaka mancharishpankuna rimarkakuna paykunapura: Nima ima uras rikushkanchichu chasna ampik runata kay Israel allpanchipi.
23482	MAT 9:34	Chaypina fariseokunaka rimarkakuna: Kay ampik runaka supaykunapa apunpa yachayninwa supaykunata llukshichin nishpa. Jesusta chiknishpankuna chasna rimarkakuna.
23485	MAT 9:37	Chaypina ñukanchita rimarka: Kay runakuna ña pallanapa pukushka muyukunashina kahunkuna. Chasna kashpanpas Yaya Diospa shiminta yachachikkunaka mana achkachu kanahun muyuta pallahukshina runakunata Yaya Diosrayku tantachinankunapa.
23487	MAT 10:1	Chaymanta Jesuska ñukanchi chunka ishkay akllashkan runankunata kayashpan rimarka: Kunan ñuka Yaya Diospa yachayninta kankunata kusha tukuy supaykunata llukshichinaykichipa runakunamanta. Chaymantapas atipankichi ampinata runakunata tukuy unkuykunamanta parisinakunamantapas nishpa.
23488	MAT 10:2	Jesús apostolnikuna kankichi nishpa chunka ishkay akllashkanpa shutinkunaka karkakuna: Simón, maykantami Jesuska shutiyachirka Pedro; Andrés Simonpa wawkin; Santiago Juanpas Sebedeopa wawankuna;
23491	MAT 10:5	Jesuska ñukanchi chunka ishkay akllashkankunata shuk shuk llaktakunama kachahushpan rimarka: Riychi israel masinchikunapa llaktankunallapi. Ama riychichu mana israel runakunapa llaktankunamaka, nima Samaria allpa llaktakunapi yaykunkichichu.
23502	MAT 10:16	Chaymanta Jesuska rimarka: Rikuychi, ñuka kankunata kachani obehakunatashina sacha allkukuna chawpipi. Chayrayku yapa yachaywa, ali yuyayllawa kawsaychi.
23518	MAT 10:32	Jesús yachachihushkanllapi rimarka: Maykan runami mana pinkashpa ñukamanta runakunapa puntankunapi riman Jesusta katik kani nishpa, paymantaka ñukapas silupi kawsak Yayayni Diospa puntanpimi rimasha kay runata riksinimi nishpa.
23531	MAT 11:3	Chaypina payta tapurkakuna: ¿Kanchu kanki maykantami Yaya Dios kachanan karka? Manapika ¿shuktachu chapashunchi?
23532	MAT 11:4	Jesuska paykunata aynirka: Riychilla, Juanta kwintak riychi tukuy uyahushkaykichita, tukuy rikuhushkaykichitapas.
23533	MAT 11:5	Rimak riychi: Wiskukunaka mushumanta rikunahun. Mana purinata atipakkunapas mushumanta purinahun. Aycha ismuchik unkuyyukunapas ampirishka kanahun. Mana uyanata atipakkunapas mushumanta uyanahun. Wañushkakunapas kuti kawsarinahun. Nima imayu runakuna Yaya Diospa suma ali shiminta runakunata kishpichinanmanta uyahunkuna.
23534	MAT 11:6	Chaymanta Juanta rimaychi: Maykanmi mana sampayashpa ñukata kiriwan, chayka kushillami kanka.
23535	MAT 11:7	Chasna rimashpan Juanpa kachashkan runankunaka kutirkakuna Juanta rimanankunapa. Kutishkankunawasha Jesuska chaypi kahukkunata Juanmanta rimarka: Kankunaka chunlla chakishka allpama rishpaykichi ¿imashna runatata rikunayarkankichi? ¿Shuk muspa yuyayyu runatachu rikunayarkankichi? Mana chasnatachu rikuk rirkankichi.
23538	MAT 11:10	Chay Juanmanta kasna killkarishka kan ñawpa Yaya Diospa rimashkanka: Ñukaka shuk runata kachasha runakunata shiminita rimananpa. Payka manarapas kanta kachahushpayni runakunata kanmanta rimak rinka shunkunkunata alichashpankuna alita kanta kayanankunapa nishpa.
23542	MAT 11:14	Mana kirishpaykichipas Juanmi kan, maykanmantami Yaya Dioska killkachishkanpi riman: Manara Kishpichikka shamuhushpanmi shuk yachayniwa yachachik Eliasshina rimak shamunka nishpa.
23544	MAT 11:16	Imashnata kankunata yachachinima. Imashna rimanakunawashi kankunata yachachinima. Kankunaka ñampipi tiyarishpa pukllahuk wawakunashina kankichi. Paykunaka pukllak wawa masinkunata kaparishpa rimanahun:
23548	MAT 11:20	Chaymanta Jesuska yachachik rirka chay llaktakunapi, maypimi puntiru rishpan atun yachaywa achka ruranakunata rurarka. Chaypi kawsak runakuna Jesús atun yachaywa rurashkankunata rikushpankunatata Yaya Diosta mana kasunayashkakunachu. Chayrayku Jesuska paykunata piñarishpan rimarka:
23553	MAT 11:25	Chay uraslla Jesuska Yayan Diosta kushichishpan rimarka: Munashkayni Yayayni, yapa alimi kanki. Kanmi kay allpapi silupipas atun yachaykiwa kamachik kanki. Kushikunimi mana yachakchu kani nishpa yuyarik runakunallata tukuy yachaykita asirtachishkaykirayku. Tukuy chay yachak kanankunata yuyarik runakunata mana asirtachishkankichu yachaykita.
23555	MAT 11:27	Yayanta chasna rimashkanwasha, tukuy chay runakunata yachachirka: Yayaynimi tukuyta kuwarka ñukalla tukuyta kamachik kanaynipa. Payllami yuyaynita yachashpan ñukata alita riksiwan. Kankunaka manami alitachu riksiwankichi. Yaya Diospa Wawan kashpayni ñukallami alita riksini imashnami Yayayni Dioska nishpa. Maykankunallatami ñuka riksichisha, paykunallami Yayayni Diosta riksinkakuna. Mana ñuka riksichishpaynika Yayayni Diostaka manami nima pi riksinkachu.
23560	MAT 12:2	Chayta fariseokuna rikushpankuna piñarishpa Jesusta rimarkakuna: Rikuy, samana puncha kashpanpas kanwa purihukkunaka trigu muyuta pallahunkuna mikunankunapa. Chasna pallahushpankuna Moisespa killkashkan kamachishkata, samana punchapi ama tarawaychichu nishkanta mana kasuhunkunachu.
23561	MAT 12:3	Chasna rimashpankuna Jesuska paykunata aynirka: ¿Manachu leyishkankichi, ñawpa yaya rukunchi Davidka, paywa purikkunapas yarkashpankuna imashnata rurarkakuna?
23565	MAT 12:7	Yaya Dios killkachishkanpi riman: Kankuna wiwaykichikunata wañuchishpa rupachinkichi ñukata kushichiwanaykichipa. Chay wiwaykichita rupachishkaykichimanta ashwan munani runa masikichita llakichishpa yanapanaykichipa. Chasna Yaya Dios rimashpanpas kankunaka mana asirtashkankichichu. Alita asirtankichimaka, manami kay ñukawa purikkunata rimankichimachu uchatami rurahunkichi, shuk shuk trigu muyuta pallashkaykichirayku samana punchapi nishpa.
23568	MAT 12:10	Chaypi tiyarka shuk chakirishka makiyu runa. Chaypina fariseokuna Jesusta chiknishpa rikurayarkakuna, pay shuk mana rurananchi kashkata ruramachu manachu nishpa payta uchachinankunapa. Pantachichinayashpankuna Jesusta tapurkakuna: ¿Chasnachu Moisespa killkashkanpi ñukanchita riman, shuk unkushkata ampinanchipa samana punchapi?
23569	MAT 12:11	Jesuska paykunata aynirka: Rikuychi, samana puncha kashpanpas shuk obehaykichi uchkupi urmamaka, kankunaka obehaykichita llakichishpami surkunkichima.