23214	MAT 1:1	Habaytsi hilay ninuno ni Apo Jesu-Cristo. Hi Apo Jesu-Cristo ay kaapo-apoan ni Arin David haka hi Arin David ay kaapo-apoan ni apo Abraham.
23215	MAT 1:2	Hi Isaac ay anak ni apo Abraham, hi Jacob ay anak ni Isaac, hi Juda, haka hilay kaka nan lalaki, haka hilay ali nan lalaki, ay anak ni Jacob.
23216	MAT 1:3	Hi Fares haka hi Zara ay anak ni Juda kan Tamar. Hi Esrom ay anak ni Fares, hi Aram ay anak ni Esrom.
23217	MAT 1:4	Hi Aminadab ay anak ni Aram, hi Naason ay anak ni Aminadab, hi Salmon ay anak ni Naason.
23218	MAT 1:5	Hi Booz ay anak ni Salmon kan Rahab, haka hi Obed ay anak ni Booz kan Ruth, hi Jesse ay anak ni Obed.
23219	MAT 1:6	Hi Arin David ay anak ni Jesse, hi Solomon ay anak ni Arin David ha manan ahawa ni Urias.
23220	MAT 1:7	Hi Rehoboam ay anak ni Solomon, hi Abias ay anak ni Rehoboam, hi Asa ay anak ni Abias.
23221	MAT 1:8	Hi Josafat ay anak ni Asa, hi Joram ay anak ni Josafat, hi Ozias ay anak ni Joram.
23222	MAT 1:9	Hi Jotam ay anak ni Ozias, hi Acaz ay anak ni Jotam, hi Ezequias ay anak ni Acaz.
23223	MAT 1:10	Hi Manases ay anak ni Ezequias, hi Amos ay anak ni Manases, hi Josias ay anak ni Amos.
23224	MAT 1:11	Hi Jeconias haka hilay kapotoh pohêl na, ay anak ni Josias. Hên angkabiyay hila, ay dinakêp hilan taga-Babilonia hên dinyag ipoh ya Israelita ha bansan Babilonia.
23225	MAT 1:12	Bayro ha Babilonia, ay hi Salatiel ay nag-in anak ni Jeconias, hi Zorobabel ay anak ni Salatiel.
23226	MAT 1:13	Hi Abiud ay anak ni Zorobabel, hi Eliaquim ay anak ni Abiud, hi Azor ay anak ni Abiud.
23227	MAT 1:14	Hi Sadoc ay anak ni Azor, hi Aquim ay anak ni Sadoc, hi Eliud ay anak ni Aquim.
23228	MAT 1:15	Hi Eleazar ay anak ni Eliud, hi Matan ay anak ni Eleazar, hi Jacob ay anak ni Matan.
23229	MAT 1:16	Ya anak ni Jacob, ay hi Jose, ya ahawa ni Maria, ya indo ni Jesus. Hi Jesus ya ambaêgên Mesias, ya Cristo, ya impangakon Mámiligtas ya pinili ni Apo Namalyari hên mamaala.
23230	MAT 1:17	Ha êmbayro, ay main labin-apat ya ninuno ha láhi ni apo Abraham angga kan Arin David, haka labin-apat ya ninuno paubat kan Arin David angga ha dinakêp lan taga-Babilonia hên dinyag ipoh ya Israelita ha bansan Babilonia, haka labin-apat ya ninuno paubat hên dinakêp hila hên taga-Babilonia angga ha in-anak ya Mesias, ya Cristo, ya impangakon Mámiligtas ya pinili ni Apo Namalyari hên mamaala.
23231	MAT 1:18	Êmên ya di ya pangianak kan Apo Jesu-Cristo, ya Mesias. Hi Maria ya indo na, ay kabaan ni Jose, noa, bayo hila nitakêh, ay nabuktot ya ha kapangyarihan hên Espiritu ni Apo Namalyari.
23232	MAT 1:19	Hi Jose, ya kabaan ni Maria, ay mahonol ha Kautuhan. A na pon muwang ya dinyag nan Espiritu ni Apo Namalyari, kabay hên namwangan na, ya nabuktot hi Maria, ay naihipan na ya a nay nan kasalên. Noa, a na labay ya mipakarêng-êy hi Maria, kabay a na labay ya mamwangan hên kal-atan ya naihipan na.
23233	MAT 1:20	Noa, hên an-ihipên na, no ay-êmên na madyag ya habayto, ay main anghel ni Apo Namalyari ya nagpahlêk kana ha taynêp na, ya wana kana, “Jose, ya kaapo-apoan ni Arin David, paan kan malimo hên kasalên hi Maria, ta hiya ay ampangalêk gawan ha kapangyarihan hên Espiritu ni Apo Namalyari.
23234	MAT 1:21	Lalaki ya ianak na, haka patangalanan mo yan Jesus, ta hiyay mamiligtas hên pinili na hên mag-in kana, ha parusa hên kasalanan la.”
23235	MAT 1:22	Ha nalyari ya habayto ngan, ay natupad ya impamwang hên mámipamwang hên an-ipaihip kana ni Apo Namalyari, ya wana,
23236	MAT 1:23	“Pakalêng-ên yo, main mihay dalaga, ya a pon nakitakêh ha hinoman, ya mangalêk haka mangianak hên mihay bingot ya lalaki, ya patangalanan lan ‘Emmanuel’ ya labay habiên, ay ‘kalamo tamo hi Apo Namalyari.’”
23237	MAT 1:24	Hên nimata yay na hi Jose, ay hinonol nay in-utoh kana hên anghel ni Apo Namalyari, ta kinasal na hi Maria.
23238	MAT 1:25	Noa, a na ya pinakitakêhan ni Jose, angga ha nangianak yan mihay bingot ya lalaki. Ya pinata-ngalanan nan Jesus.
23239	MAT 2:1	Hi Jesus ay in-anak ha balayan Betlehem ha probinsyan Judea, hên hi Arin Herodes pon ya manungkulan la. Hên habayto ay main nilumatêng ha balayan Jerusalem, ya manga-talino ya lalaki ya ubat ha marayo, ha dapit awahan allo.
23240	MAT 2:2	Nangotang hila no ay-iri hên in-anak ya ari lan Israelita. Haka la hinabi ya nahêlêk la hên inumawah ya bêtêwên ya palatandaan ya in-anak yay na, kabay simbaên la ya dayi.
23241	MAT 2:3	Hên nagilam ni Arin Herodes ya tungkol kanla, ay hadyay limo na, ta kayno halanghangên ya hên bayoy Ari. Haka malimo hilay kapareho nan taga-Jerusalem ha huluk ni Arin Herodes.
23242	MAT 2:4	Kabay impa-tsipon ni Arin Herodes ya kaganawan mánoron Kautuhan ni apo Moises, haka hilay ampamaala kanlan pari, ta kinotang na hila no ay-iri hên ianak ya Mesias, ya Cristo, ya impangakon Mámiligtas ya pinili ni Apo Namalyari hên mamaala.
23243	MAT 2:5	Wanla etaman kana, “Ha balayan Betlehem ha probinsyan Judea, ta êmên ya di ya inhulat nan mámipamwang hên an-ipaihip kana ni Apo Namalyari, ya wana,
23244	MAT 2:6	‘Hika balayan Betlehem, ay miha ka kanlan maalagáy balayan ha luta ni Juda, gawan bahên kamo ay ianak ya mihay mamaala, haka hiyay manayhay kanlan Israelita ya pinili ko hên mag-in maának ko.’”
23245	MAT 2:7	Bayo lihim nan impabaêg ni Arin Herodes ya habaytoy manga-talino, haka namwangan na kanla no nakano lan nahêlêk hên immawah ya habaytoy bêtêwên.
23246	MAT 2:8	Bayo pinabita na hilay na ha Betlehem, ya wana, “Hali, mita kaw na, ta pakatapolên yoy habaytoy anak. No natapol yo yay na, ay mag-orong kaw di ta ipamwang yo kangko, ta êmên ko ya simbaên etaman.”
23247	MAT 2:9	Hên nagilam lay habi ni Arin Herodes, ay nammita hilay nay manga-talino. Ha pammita la, ay nahêlêk lan oman ya habaytoy bêtêwên, haka habaytoy hinonol la angga ha tinunggên ya habayto, ha ugton dyanan ni Apo Jesus ha Betlehem.
23248	MAT 2:10	Ayn kapantag ya higla la hên tinunggên ya bêtêwên.
23249	MAT 2:11	Panhumwên la ha bali, ay nahêlêk lay anak ya atsi ha dani ni Maria ya indo na. Nandoko hila ha arapan na ha pamagsimba la kana. Niloat la ya pinamyanan lan idigalo la kana ya main ginto, haka makamal ya pabango ya ambaêgên lan libanon, haka main êt mira ya in-ubuh lan indin kana.
23250	MAT 2:12	Kaatag tanay dann ya dinanan lan manga-talino ha pamag-orong la, gawan impataynêp kanla ni Apo Namalyari, ya paan hilan mag-orong kan Arin Herodes.
23251	MAT 2:13	Hên nakabita hilay nay manga-talino, ay nanaynêp hi Jose. Ha taynêp na, ay nagpahlêk kana ya mihay anghel ni Apo Namalyari, ya wana, “Mimata ka, ta itákah mo hilay mitaindo, hên gêtan ha bansan Egipto. Paan kaw mag-alíh bayro, angga ha a ko habiên kamoyu, ta tapolên ni Arin Herodes ya habain ya anak, ta labay na yan patsên.”
23252	MAT 2:14	Kabay hên habayton yabi, nimata ya hi Jose ta intakah nay mitaindo hên gintan ha bansan Egipto.
23253	MAT 2:15	Bayro hila tana hên angga ha natsi hi Arin Herodes. Nalyari ya habayto ta êmên matupad ya hinabi nan mihay mámipamwang ya impaihip kana ni Apo Namalyari, ya wana, “Binaêg koy anak ko, ya umawah yay na ha bansan Egipto.”
23254	MAT 2:16	Hên namwangan ni Arin Herodes ya niloko ya hên habaytoy manga-talino, ay nagtulaw ya. Kabay impapatsi na hilay anak ya lalaki, ya loway taon paaypa, ha balayan Betlehem haka ha mamalibot, gawan ha namwangan na kanlan manga-talino ya loway taon nanan immawah ya habaytoy bêtêwên.
23255	MAT 2:17	Ha dinyag nay habayto, ay natupad ya hinabi ni Propeta Jeremias, ya mihay mámipamwang hên impaihip kana ni Apo Namalyari, ya wana,
23256	MAT 2:18	“Nagilam ha balayan Rama ya makhaw ya pamanyêngên lan kaapo-apoan ni Raquel gawan ha impapatsi ya maának la. A hila taganán naamungmung.”
23257	MAT 2:19	Hên natsi hi Arin Herodes, ay main mihay anghel ni Apo Namalyari ya nagpahlêk kan Jose ha taynêp na ha bansan Egipto, ya wana,
23258	MAT 2:20	“Mimata ka, ta iuli mo hilay nay mitaindo, hên gêtan ha bansan Israel, gawan natsi yay na, ya labay mamatsi kanan anak.”
23259	MAT 2:21	Kabay nimata hi Jose, haka na hilay na in-uli ya mitaindo ha bansan Israel.
23260	MAT 2:22	Noa, hên Namwangan ni Jose ya hi Arquelao ya anak ni Arin Herodes, ay ampamaala ha probinsyan Judea hên kahagili hên tatang na, ay nalimwan hi Jose hên mag-orong bayro. Hên nakataynêp yay na êt, ya kaillag hila kano, ay nagpakha hila tana ha probinsyan Galilea.
23261	MAT 2:23	Bayro hila tanan nanugêl ha balayan Nazaret ha probinsyan Galilea, ta êmên matupad ya hinabi lan mámipamwang hên an-ipaihip kanla ni Apo Namalyari, ya wanla, “Baêgên yan Nazareno.”
23262	MAT 3:1	Hên nabuyot hilay na ha balayan Nazaret, hilan Apo Jesus, ay ampanoro yay na hi Juan Bautista kanlan dinumani kana, ha probinsyan Judea, ha logal ya kabalah-balahan.
23263	MAT 3:2	Habaytsi ya an-ipamwang na, “Paghêhêan haka talibatokan yoy nay pamanyag yon kasalanan, ta nilumatêng ya pamanlokop ni Apo Namalyari.”
23264	MAT 3:3	Hi Juan Bautista ya inungkat ni Propeta Isaias, hatoy mihay mámipamwang hên an-ipaihip kana ni Apo Namalyari, ya wana, “Main ampan-angaw ha logal ya kabalah-balahan, ya wana kanlan kal-atan ya naka-tsipon, ‘Il-an yoy nakêm yo ha pamanlumatêng hên Panginoon, Ya nanad ha pamil-an hên dann ha pamanlumatêng hên mihay matag-ay ya manungkulan.’” Habaytoy hinabi ni Propeta Isaias ya tungkol kan Juan Bautista.
23265	MAT 3:4	Hi Juan ay nakatakop hên dyag ha habot hên kamelyo, haka ya tagkêh na ay dyag ha balat. Ya angkênaên na ay doron haka main bayron pulot panilan ya an-inêmên na.
23266	MAT 3:5	Kal-atan lan taga-Jerusalem, haka kaatag pon ya logal ha probinsyan Judea, haka hilay ampaidi ha mitatalipay hên Ilog Jordan, ay dinumani kan Juan.
23267	MAT 3:6	Inamin haka inhuko lay kasalanan la, bayo nagpabawtismo hila kana ha Ilog Jordan.
23268	MAT 3:7	Noa, hên nahêlêk na ya mal-at ya Pariseo, haka Saduseo ya dinumani kana, ta êmên hila pabawtismo, ay wana kanla, “Nanad kaw utan, ya ampipag-ahug ha angkaulam. Hinoy namipamwang kamoyu hên tumakah kaw ha parusa ya lumatêng?
23269	MAT 3:8	Daygên yo ya pamaptêg hên naghêhê kaw ha kasalanan yo.
23270	MAT 3:9	Paan kaw mangihip hên mailigtas kaw ha parusa ni Apo Namalyari, gawan hi apo Abraham ay ninuno yo. Agyan hata bato, ay madyag ni Apo Namalyari hên kaapo-apoan ni apo Abraham.
23271	MAT 3:10	Ya pamanatol ni Apo Namalyari ay nanad ha payakol ya naitag-ay hên mihay ampamotoh hên kayo. Balang kayo ya a ampanagêy hên mangangêd, ay potohên ta iulam ha apoy. Haka hikaw ay maialimbawa ha kayo ya a ampanagêy hên mangangêd.
23272	MAT 3:11	Ya impangakon Mámiligtas, ya lumatêng, ay matag-ay ya tungkulan kangko. Agyan mantan hên pag-apin bitsih na, ay ayn akon karapatan. Hikoy ampamawtismo kamoyu ha lanêm, ta êmên ipahlêk ya pinaghêhêan yon tinalibatokan ya kasalanan yo. Noa, hiyay mamawtismo kamoyu ha Espiritu ni Apo Namalyari haka ha apoy.
23273	MAT 3:12	Hiyay mamipapawa hên mapanyag kangêran kanlan mapanyag karawakan hên nanad ha mihay ampamalohboh. Ta ya trigo ya binalohbohan ay ihimpan, noa, ya apa haka tatap ay ulamên ha apoy ya a angkaparê.”
23274	MAT 3:13	Hên ampamawtismo hi Juan, ay nilumatêng hi Apo Jesus, ya ubat ha balayan Nazaret, ha probinsyan Galilea, ta nagpabawtismo ya kan Juan ha Ilog Jordan.
23275	MAT 3:14	Noa, binawal ya ni Juan, ya wana, “Hika ya dapat mamawtismo kangko! Pata hiko pon ya mamawtismo kamo!”
23276	MAT 3:15	Noa, hinabi ni Apo Jesus, “Paulayan mon malyari ya habaytsi, ta êmên matupad ya kalabayan ni Apo Namalyari.” Kabay nabay etaman hi Juan hên mamawtismo kan Apo Jesus.
23277	MAT 3:16	Hên nabawtismoan yay na hi Apo Jesus, hên inumawah ya ha lanêm, ay biglan nagloat ya langit, haka na nahêlêk ya Espiritu ni Apo Namalyari, ya an-umaypa hên nanad ha mihay pati-pati, ya inumugpa kana.
23278	MAT 3:17	Hên habayto, ay main habi ya ubat ha langit, ya wana, “Hatsi ya panlugurên kon Anak ya ampamahigla kangko.”
23279	MAT 4:1	Pangayari yan nagpabawtismo hi Apo Jesus ha Ilog Jordan, ay hiyay gintan ha logal ya kabalah-balahan, hên Espiritu ni Apo Namalyari, ta tuksoên ya ni Satanas.
23280	MAT 4:2	Apatapo ya allo haka yabi, ay nagtêêh ya hên a nangan. Kabay hên nalabah ya habayto, ay angkablay yay nan lonoh.
23281	MAT 4:3	Nilumatêng hi Satanas ya mánukso, ta wana kan Apo Jesus, “No hika ya Anak ni Apo Namalyari, ay daygên mon puto ya hata bato.”
23282	MAT 4:4	Noa, hinabi kana ni Apo Jesus, “A ko! Ha habi ni Apo Namalyari ay nakahulat ya êmên di, ‘Hilay tawo ay a mabiyay ha kaên bêngat, noa, kailangan la etaman ya balang anhabiên ni Apo Namalyari.’”
23283	MAT 4:5	Pangayari, ay gintan ya ni Satanas, hi Apo Jesus, ha Jerusalem, ya banal ya balayan, ha têngêl hên Templo.
23284	MAT 4:6	Haka hinabi ni Satanas kan Apo Jesus, “No pêtêg hên hika ya Anak ni Apo Namalyari, ay magnabo kan paubat di, ta nakahulat ha Kahulatan, ya impahulat ni Apo Namalyari, ya êmên di, ‘Iutoh ni Apo Namalyari hilay anghel na hên mangillag kamo, haka halorên la ka êmên a mahakitan ya bitsih mo ha bato.’”
23285	MAT 4:7	Noa, hinabi ni Apo Jesus, ya wana, “Nakahulat etaman ha impahulat ni Apo Namalyari, ‘Paan mon subukên ya Panginoon mo, hi Apo Namalyari.’”
23286	MAT 4:8	Pangayari, ay gintan yay na êt ni Satanas, hi Apo Jesus, ha hadyay tag-ay ya tawgtug, ta impahlêk ni Satanas kana ya balang bansa ha boon luta haka ya kahampatan la.
23287	MAT 4:9	Biha hinabi na kan Apo Jesus, ya wana, “Iubuh ko kamo ya habayto no mandoko kan mandêngdêng hên magsimba kangko.”
23288	MAT 4:10	Noa, hinabi ni Apo Jesus, ya wana, “Satanas, mag-alíh ka di! Ta nakahulat ha habi ni Apo Namalyari: ‘Simbaên moy Panginoon mo, hi Apo Namalyari, ta hiyan bêngat ya huyuên mo.’”
23289	MAT 4:11	Amêhên, ay nag-alíh yay na hi Satanas, haka main anghel ya nilumatêng, ya nipanawop kan Apo Jesus.
23290	MAT 4:12	Hên namwangan ni Apo Jesus, ya impakulung hi Juan Bautista, ay nag-orong ya ha balayan Nazaret ha probinsyan Galilea.
23291	MAT 4:13	A ya naglaêh ha Nazaret ta naglaêh ya ha balayan Capernaum, bayro êt ha probinsyan Galilea. Ya balayan Capernaum, ay atsi ha laylay hên Dagat-dagatan hên Galilea, ha nag-in logal lan kaapo-apoan ni Zabulon, haka Neftali ya lowa kanlan anak ni apo Israel.
23292	MAT 4:14	Ha panoro na bayro, ay nakatupad ya hinabi ni Propeta Isaias hatoy mihay mámipamwang hên an-ipaihip kana ni Apo Namalyari. Ya habi na ay nakahulat hên hato, ya êmên di,
23293	MAT 4:15	“Ha Galilea, ha logal lan kaapo-apoan ni Zabulon, haka lan kaapo-apoan ni Neftali ya atsi ha laylay hên dagat-dagatan, boy ha lipay hên Ilog Jordan, ya ampaidyanan etaman hên mal-at ya alwan Israelita ya a ampagpalokop kan Apo Namalyari,
23294	MAT 4:16	ay nanad hilan atsi ha kariglêman haka ha kamatsan, gawan marayo hila kan Apo Namalyari. Noa, lano ay main mamahawang hên kaihipan la.”
23295	MAT 4:17	Paubat hên habayto, ay namipamwang yay na hi Apo Jesus, ya wana, “Maghêhê kaw na, haka talibatokan yoy pamanyag yon kasalanan, ta nilumatêng ya pamanlokop ni Apo Namalyari.”
23296	MAT 4:18	Ha pammita ni Apo Jesus ha laylay hên Dagat-dagatan hên Galilea, ay nahêlêk nay loway mikapotoh pohêl, ya magdadakêp hên kênan lanêm, ya hi Andres haka hi Simon, ya ambanhagan lan Pedro. Hila ay ampayhabwag hên lambat ha lanêm, ta ampandakêp hila dayi hên kêna.
23297	MAT 4:19	Hinabi na kanla, “Makihonol kaw kangko, ta daygên kataw hên mámipakarani hên tawo kangko, ta êmên hila maniwala.”
23298	MAT 4:20	Tampol lan imbalag ya lambat la, ta nakihonol hila kana.
23299	MAT 4:21	Ha pammita lan Apo Jesus ha laylay hên lanêm, ay nahêlêk na êt ya maának ni Zebedeo, ya hi Santiago haka hi Juan. Hila ay atsi ha bangka hên kalamoy tatang la, hên ampamitoyo hên lambat la. Hinagyat hila ni Apo Jesus.
23300	MAT 4:22	Tampol lan imbalag ya bangka la haka ya tatang la, ta nakihonol hila kana.
23301	MAT 4:23	Nanoro yay na ha mal-at ya sinagoga lan Israelita ha boon probinsyan Galilea. Impamwang nay Mangêd ya Habi tungkol ha pamanlokop ni Apo Namalyari haka namaalíh ya êt hên kaganawan hakit la.
23302	MAT 4:24	Ya tungkol kana ay nibahwag ha boon Siria. In-ubuh lan gintan kana ya main hakit, pokol, lumpo, pilay, hilay nagtugaw, haka hilay hinapatan hên nangarawak ya a angkahêlêk ya ampamairap kanla. Namaalíh ya hên kaganawan hakit la, haka kaganawan nangarawak ya a angkahêlêk ya ampamairap kanla.
23303	MAT 4:25	Kabay hadyay kal-atan ya ubat ha probinsyan Galilea, Decapolis, probinsyan Judea, balayan Jerusalem, haka ha lipay hên Ilog Jordan, ya nangamat kan Apo Jesus.
23304	MAT 5:1	Hên nahêlêk ni Apo Jesus ya kal-atan ya ampangamat kana, ay nilumakat yan pêrad ha tawgtug, ta bayro yan nikno hên manoro kanla. Kabay dinumani hila kana ya tagahonol na.
23305	MAT 5:2	Haka tinoroan na hila, ya wana,
23306	MAT 5:3	“Iningalwan kaw ya alwan mapaglalang, gawan hikaw ay milamo ha pamanlokop ni Apo Namalyari.
23307	MAT 5:4	Iningalwan kaw ya ampaglungkot gawan ha kasalanan yo, ta amung-mungên kaw ni Apo Namalyari.
23308	MAT 5:5	Iningalwan kaw ya maaypa ya nakêm, ta midin kamoyu ya impangako ni Apo Namalyari.
23309	MAT 5:6	Iningalwan kaw no labay-labay yon manonol ha kalabayan ni Apo Namalyari, ta hawpan na kaw hên manonol.
23310	MAT 5:7	Iningalwan kaw ya maingaloên, ta ihundo na kaw hên ingalwan ni Apo Namalyari.
23311	MAT 5:8	Iningalwan kaw ya nakapêptêng ya nakêm kan Apo Namalyari, ta mahêlêk yo ya.
23312	MAT 5:9	Iningalwan kaw ya mámilatan, ta hikaw ay itad ni Apo Namalyari hên anak na.
23313	MAT 5:10	Iningalwan kaw no ampairapan la kaw gawan ha pamanhumonol yo ha kalabayan ni Apo Namalyari, ta milamo kaw ha pamanlokop na.