23214	MAT 1:1	Minái á ngisán tan kálámul er a páng tili di ái Iesu Karisito má di tangai ngoro minái, tangkabin tili Abaram ák han átik iatung i kabisit Dewit, ngoromin ái Dewit mái Abaram a ngoro diar aru kákán ái Iesu mul.
23219	MAT 1:6	má ái Iesi má a apáng kabisit Dewit. Turpasi tili Dewit er a kabisit ák han átik i pákánbung er tan tám arup til Babilon di talkai matananu Israel ur Babilon, minái mul á ngis di á tan kálámul er a páng tili di ái Iesu Karisito. Ái kabisit Dewit a kila pas Batiseba má nat diar ái Solomon (mái Batiseba a kán wák besang ái Uria).
23230	MAT 1:17	Má ngorer a sángul mai ahat no á ngaul kálámul tangkabin tili Abaram ák han átik i Dewit er kabisit. Má turpasi bul tili Dewit ák han átik i artalka ur Babilon, a sángul mai ahat no mul á ngaul kálámul. Má tilatung i artalka ur Babilon, a sángul mai ahat no mul á ngaul kálámul ák han pang má i bung er a páng on ái Mesaia.
23232	MAT 1:19	Ái Iosep a tám nokwan, má ngo a mánán on ngo ái Maria ákte tián má, kápate nem suri na arumrum Maria i mátán matananu. Má ngorer a hol on ái Iosep suri na pásang kila kodong, má kápdate mánán on i tan kálámul.
23233	MAT 1:20	Má ngorer kán tunga holhol besang ái Iosep suri táit er ngo na longoi. Má i libung er a boptin, kesi angelo káián ái Káláu a tapam hut singin i mihmih mák parai singin ngoromin, “Iosep, natun ái Dewit, koion una konngek. Una kila pas Maria suri na kam wák sang. Koion una rumrum suri kán tián kápkabin rakrakai káián Tanián a Pilpil ákte han kis i narsán, má ngorer ák tián má.
23235	MAT 1:22	Tan táit ngoromin na tapam hut muswan sang suri long arwat pasi worwor si Káláu er a tari singin tám worwor tus ái Aisaia ngoromin,
23236	MAT 1:23	‘Kesi tahlik kápate bop be mai kálámul na tián besang má na káhái kalik káláu, má ái sang da utngi mam Emanuel’ (sálán á kuir worwor er ngo ‘Ái Káláu narsá git’).”
23243	MAT 2:5	Má ái rung erei di kosoi ngo, “Mesaia na páng adi Betilem i balis á Iudáiá, kabin ái Miká tám worwor tus a parai worwor si Káláu ngoromin,
23246	MAT 2:8	Io, ngo di be nguruk no, ki ái Erodes ák dos pala di ur Betilem mai worwor talas ngoromin, “Erei gama han, gama lain ser kuluk suri kalik. Má pákánbung gamáte ser pasi, ki gama kaleng má gamák parai singing suri inak mánán on, ngorer á iau mul ina han má inak tari kak rumrum uri narsán.”
23247	MAT 2:9	Dik han má ngorer ái Erodes ákte parai si di, má mátmátiah er dikte mákái tungu anang i mátán nas a tur soura mul mák han táilna di. Io, di mákái ngorer má a gas i bál di má di lala laes taladeng sang. Má mátmátiah erei a han kis ásngin arwat mai rum er kalik a kis ái.
23250	MAT 2:12	Má ngo dikte artabar no, tan tám mánán er di aptur má dik mur i lite sál kaleng uri kandi malar. Kápdite kaleng uri narsán ái Erodes suri da worwor mai, a kápkabin ái Káláu a dos kalar di i mihmih.
23253	MAT 2:15	Ditul támán á hut má adi Aigipto má ditulá kis iatung ák han pang i pákánbung ák mat ái Erodes. Má táit minái a tapam hut muswan suri long arwat pasi worwor si Káláu ákte parai singin tám worwor tus ái Osea ngo, “Iau kilkila pasi natung tili balis á Aigipto.”
23254	MAT 2:16	Má namur ngo ái Erodes ákte mánán tusi ngo tan tám mánán dikte agurái, má ngorer a lala togor. A hol páptai worwor dikte parai singin suri pákánbung dáh a páng on á kalik, má ngorer a mánán ngo a goion kalik be. Io, ngorer a dos palai kán tan tám arup mai arardos ngo da up bingi boh gengen kalik káláu no, ái rung er di asus di be i rang mám di. Di longoi ngorer adi Betilem má tangrai tan malar pátum sár.
23255	MAT 2:17	Má táit minái a tapam hut muswan suri long arwat pasi worwor káián ái Konom er a parai singin tám worwor tus ái Ieremiá ngoromin,
23256	MAT 2:18	“Di longrai kaungán te di lala tang adi malar á Rama, má tan wák til Betilem di sum suri rang nat di. Bos wák er di tangsi rang nat di, má kápate arwat suri abálbál di kabin rang nat di dikte mat no.”
23261	MAT 2:23	má ditulá kis iatung i malar á Nasaret. Má táit minái a tapam hut muswan suri long arwat pasi worwor káián tan tám worwor tus ngoromin, “Da utngi Mesaia ngo kakun Nasaret.”
23264	MAT 3:3	Ái Ioanes, ái á kálámul er a worwor suri ái Aisaia tám worwor tus ngoromin, “Tekes na lu binbin i pokon mau ngo, ‘Aleget i sál si Konom má eran on. Long anokwai sál suri na láklák on!’”
23269	MAT 3:8	Gama oboi lain wán i gam suri inngas tar gam ngo gamáte hol kaleng.
23270	MAT 3:9	Koion gama ruruna ngo gamáte tur kaplah alari nagogon si Káláu kabin gam á tan rang kopkom i Abaram. Kápte. Má minái iau para talsai si gam ngoro minái ngo ái Káláu a arwat singin suri na longoi tan hat minái sang suri da rang kopkom i Abaram!
23271	MAT 3:10	Palngat ákte eran pagas suri tárái boh kubau adi káplabin. Kubau erei kápate oboi lain wán, da tár palai má dák sápkai uri kámnah.
23273	MAT 3:12	Ái ái koner a top i kán is suri na tárái wit mai. Má namur na tim purwai kotlin wit alari poktuán, má ngorer na dungi kotlin wit i suapok, má boh poktuán wit erei na osoi sár i kámnah káp a tini mat!”
23274	MAT 3:13	I bet erei, a aptur til Galiláiá ái Iesu mák han sur Ioanes ngo na siwi i dan á Ioridan.
23275	MAT 3:14	A rumrum ái Ioanes er a mák Iesu iatung má a nem suri na pukdai holhol si Iesu, má ngorer a parai singin ngo, “Be, suri dáh u han ur main i narsang suri ina siu iáu? Kápte a arwat á ngorer. A nokwan ngo á iáu sang una siu iau.”
23276	MAT 3:15	Mái sár ái Iesu a parai si Ioanes ngo, “Káksiai, una tu longoi ngorer sár iakte parai singim, má ngorer gitara long arwat pasi riri si Káláu a nem on.” Mái Ioanes a sormángát i worwor si Iesu má ák siwi.
23278	MAT 3:17	má kaungán kes tilami bát a parai ngoromin, “Minái á natung muswan, kang Kalik alal. A lala gas i balang mai.”
23280	MAT 4:2	Ái Iesu kápate ani tekesi táit arwat mai ahat i sángul á bung, má pasi ák matpám.
23282	MAT 4:4	Mái Iesu a kosoi ngo, “Pinpidan si Káláu a parai ngo, ‘Kápte ngo namnam masik a lu támri liu kán kálámul suri na rakrakai, kápte! Rakrakai uri liu muswan kán kálámul a hut sang tili worwor si Káláu.’”
23292	MAT 4:14	A han máng kis á Kapernaum ái Iesu suri ák tapam hut muswan i worwor káián tám worwor tus ái Aisaia er a parai ngo,
23309	MAT 5:6	Má di kuluk pala á di onin di sák suri mur i tatalen a nokwan, kabin namur ái Káláu na tangan di suri da mur artálár pasi tatalen erei.
23313	MAT 5:10	Di kuluk pala á di ngo matananu di arangrangas i di suri mur i tatalen a nokwan, kabin erár dák mák ilmi ngo dikte kusak uri lolsit si Káláu mái Káláu a kátlán i di.
23314	MAT 5:11	Má gam kuluk pala ngo matananu di lu mikmikwa gam, má ngo di wáng i gam, má ngo di para bengta gam kápkabin sur iau.
23315	MAT 5:12	Gama parmat má gama laes kabin namur kamu arul na pakta ami bát. Rang támin i di dikte longoi ngorer mul mai tan tám worwor tus hirá be.”
23320	MAT 5:17	Mái Iesu a sopasun mul i kán aratintin ngoromin, “Koion gama hol on ngo iau hut main suri ina long palai nagogon si Moses má aratintin káián tan tám worwor tus. Kápte. Iau hut sang suri ina long arwat pasi kandi worwor suri na támin muswan.
23323	MAT 5:20	“Bos Parisaio má bos tám mánán uri nagogon di lu longoi marán tatalen a nokwan kabin a lala ngoi sang i bál di suri mur i nagogon. Má iau parai si gam ngo ái sinih a nem ngo na kusak uri lolsit tilami bát má na káián ái Káláu sang, ki ninsin na lala nokwan sorliwi bos Parisaio má bos tám mánán uri nagogon.”
23325	MAT 5:22	Mái sár iau parai si gam onin ngo togor a sápkin mul, má ngo ái sinih a togor mam tuán, da nagogon on i malar. Mái sinih a ot bilingna tuán, ái koner da long pasi má nák sámtur i mátán tan tám nagogon, má di sang da nagogon on. Mái koner a wáng sáksákna tuán, ái koner na tarwai ái Káláu suri nák áslai rangrangas i kámnah iatung i pokon án hiru áklis.
23328	MAT 5:25	“Ngo tekesi kálámul a togor mam iáu má a nem ngo na atur iáu i nagogon, i pákánbung gaur iatung besang i malar, una han uri narsán má gaurák anokwai suri ngorer na mák talka iáu uri narsán tám nagogon. Kabin ngo tám nagogon erei, ngo na longrai kamur worwor má namur na tari rangrangas singim, má ngorer tan kuir sulu da obop iáu i batbat kalar.
23329	MAT 5:26	Má a muswan iau parai singim, una kis pagas i batbat kalar pang i bung una hul palai tinákum erei i iáu.”
23330	MAT 5:27	Mái Iesu a sopasun kán aratintin ngoromin, “Gamáte longrai dikte aratintin mai má dik parai mul ngo, ‘Koion á bop tiklik mai wák káián lite kálámul.’
23331	MAT 5:28	Mái sár iau parai si gam onin ngo ái koner a mákái wák máng kon suri ami bál suri ngo diara bop tiklik, wa ákte longoi sápkin sár mai á ngorer.
23332	MAT 5:29	“Ngorer ngo matam erei mingim a lam bengta iáu má uk longoi sápkin, ki una bilwak palai má unák sápkai. A kálik sák ngo na bokoh i tekesá kuir tili páplun i iáu, mái sár a lala sák sang ngo na kis i aru matam no má dák buswa iáu uri pokon án hiru áklis.
23334	MAT 5:31	Mái Iesu a sopasun mul i kán aratintin ngoromin, “Má gamáte longrai mul ngo hirá dikte aratintin mai ngoromin. Ngo kesá kálámul a nem suri pásang kila, ki na le i tekesá pákán ram suri pásang pala kán wák má ngorer diará kis arsagil.
23335	MAT 5:32	Mái sár onin iau parai si gam ngoromin. Kálámul a long pala kán wák má wák kápate bop mam tekesi lite, kálámul erei a ngoro a susdo kán wák uri sápkin tatalen, má ái sang a káplabin sápkin a longoi á wák er ngo na han kila pasi lite kálámul. Má kálámul a kila pasi wák erei, ái mul a longoi sápkin.”
23336	MAT 5:33	Mái Iesu a parai mul ngo, “Á gam onin gam mánán ngo tan kálámul til hirá dikte abitbit di mai kesi nagogon si Káláu ngo, ‘Koion una angagur mai tah kusi kam oror uri narsán ái Konom. Ngo ukte oror mai kesi táit una longoi, una long arwat pasi sang.’
23337	MAT 5:34	Mái sár iau parai si gam ngoromin. Koion sang una oror suri adikái kam worwor ngo a támin. Ngorer koion una oror má uk parai ngo, ‘Támin urami bát!’ kabin naul bát ái Káláu a kátlán.
23339	MAT 5:36	Má lulum mul koion una oror mai kabin káp kam te rakrakai suri una kelsei tekesi towon nihum suri nák bal ngo nák niár.
23340	MAT 5:37	“Ái rung di lu oror, di longoi kabin koner si Tám Sápkin ákte atintini marán suri da angagur, má ngorer dik lu oror suri adikái kándi worwor ngo di parai támin. Pasi iak parai si gam ngo koion sang á oror. Gita lu parai worwor a támin sár. Ngo una longoi táit, ki una mángát sár ngo, ‘Áá, ina longoi.’ Má ngo kápte una longoi táit, ki una arkawar sár ngo, ‘Auh, kápte sang.’ Má koion una oror turán kabin a paptauni ái Satan.”
23344	MAT 5:41	Ngo tekesi kálámul a tari duk i iáu suri una kipi kán kipkip má unák tur on i pokon a artálár mai kesá kilomita, ki á iáu bul una sorliwi á pokon er má unák han tarwai iatung er a artálár mai aru á kilomita.
23346	MAT 5:43	Mái Iesu a sopasun kán aratintin ngoromin mul, “Gamáte longrai dikte aratintin mai má dik parai mul ngo gama mámnai rang tur gam, má ái rung erei di kurtara mam gam, gama mikmikwa di.
23348	MAT 5:45	suri ngorer gama rang natun ái Kák gam imi naul bát sang. Má ngorer ninsin i gam na ngoro ninsin ái Káláu, kabin ái a longoi nas suri atalsai matananu no, tan tám nokwan má tan tám sápkin mul, má ák tari mul i ráin suri ák hus uri narsán ái rung erei di láklák mur i nagogon mái rung mul di lu tánlak.
23350	MAT 5:47	Má ngo u lu worwor pas di sár á rang turam, ái rung di kuluk mam iáu, kam tatalen erei kápte a kuluk taladeng alari tatalen kán matananu no. Wa ái rung di tánlak alar Káláu di lu longoi mul á ngorer.
23353	MAT 6:2	“A kuluk á artangan uri narsán maris án kálámul, mái sár koion á salarek mai. Tan kálámul di longoi ngorer i mátán matananu i rumán lotu má tangrai sál, di tan tám tuar. Má ngorer di salarek mai suri matananu da mákái má da árngai ngis di sár. A támin muswan ina bit gam ngo ái rung erei dikte otoi sár á kandi arsupan.
23356	MAT 6:5	Mái Iesu a sopasun kán aratintin ngoromin, “A kuluk gama sung uri narsán ái Káláu, mái sár koion á salarek mai. Tan kálámul di lu longoi ngorer i mátán matananu di sámtur suri sung i rumán lotu má tangrai sál, di á tan tám tuar. Má ngorer di salarek mai suri matananu da mákái má da árngai ngis di sár. A támin muswan ina bit gam ngo ái rung erei dikte otoi sár á kandi arsupan.
23357	MAT 6:6	“Mái sár á iáu, i pákánbung ngo una sung, ki una kusak uri kam rum má unák áng kodongna Kakam, ái koner kápate arwat una mákái mai matam. Mái sár ái a mák iáu, má ngorer a lu mákái táit u long kodongnai, má na supan iáu suri.
23358	MAT 6:7	Má gam erei ngo gama sung, koion sang gama talka dolon kamu sung mai worwor bia sár. Ái rung tili risán di lu ngorer kabin di hol on ngo ái Káláu na longra di sang di utngi marán worwor i kandi sung.
23359	MAT 6:8	Koion gama mur i kandi tatalen ái rung erei mai utngi dolon worwor kabin ái Káláu er Kák gam ákte táil i mánán sang on á táit erei gam sáhár suri.
23360	MAT 6:9	Má ngoro minái á worwor gama utngi i pákánbung ngo gama sung: Kák gim imi bát, gim nem ngo matananu no da para aposoi ngo ngisam a pilpil má dák rumrum on.
23367	MAT 6:16	Mái Iesu a sopasun mul i kán aratintin ngoromin, “A kuluk gama ahal suri holhol sur Káláu, má koion á salarek mai. Tan kálámul di lu longoi ngorer di mák sasam má ngoro di kis án tinang i mátán matananu. Di tan tám tuar, má ngorer di salarek mai suri matananu da mákái má da árngai ngis di sár. A muswan á in iau bit gam on ngo ái rung erei dikte otoi sár á kandi arsupan. “Mái sár á gam koion gama mák rumrum erei ngo gam ahal ngorer i tan tám angagur er.
23369	MAT 6:18	suri ngorer kápte kesi kálámul na mánán i iáu ngo u ahal. Ái Káláu masik na mánán, ái koner kápate arwat una mákái mai matam, mái sár a mák iáu, má ngorer a lu mákái táit u long kodongnai má na supan iáu suri.”
23371	MAT 6:20	Mái sár una lu him suri una tiling konom ami bát mai matngan minsik erei koropos kápte na long bengtai má kápte na morot, iatung i pokon er tan tám siksikip kápdite arwat suri da tarápái rum má dák sipki.
23375	MAT 6:24	Mái Iesu a sopasun kán aratintin ngoromin, “Kápte kesá kálámul a arwat ngo na lu toptop singin aru konom no sár. Ngo na longoi ngorer, ki na mámnai kes sár, má na mikmikwai kesi tur diar. Na lu muswan ur singin kes, má kes na lu hol agengen on. Má ngorer ái koner a lala bes mai pirán tabal, kápate arwat ngo na toptop si Káláu mul.
23378	MAT 6:27	Be, ngo gama lala konngek suri kamu liu, ngádáh? A arwat suri gama bontai kamu liu mam te bet mul uramunang? Auh, kápate arwat.
23380	MAT 6:29	Mái sár a muswan á minái iau parai si gam. Tan purpur ngorer i aun senal, sián a tuan kuluk taladeng sorliwi mermer si Solomon er kabisit.
23384	MAT 6:33	Io, ngorer gama mulán atri besang i kamu hol i lolsit si Kák gam má suri gama tám nokwan, má ngorer ái Káláu na tapálsi limán ur si gam má na long arwat i kamu tan sáhár no.
23397	MAT 7:12	“Gama lu longoi mai matananu á matngan tatalen erei gam nem on ngo da longoi mam gam. Erei á sálán muswan á nagogon si Moses má aratintin káián tan tám worwor tus.”
23400	MAT 7:15	Mái Iesu a parai mul ngo, “Gama ololoh kuluk i gam sang suri tan angagur án tám worwor tus. Ngo gama mák di di han sur gam, ki di han suri araturán ngoro tan sipsip, mái sár imi bál di di ngorer i pap rokoi sang.
23401	MAT 7:16	Má gama mánán ilmi ninsin i di muswan tili matngan tatalen di longoi. A ngorer i kaulbek kápate artálár suri na oboi wán wain ngo wán tawan.