23215	MAT 1:2	Abraham Isaac ak'õre paji. Isaac Jacob ak'õre paji. Jacob Judá ak'õre paji mãik'aapa Judá ɨ̃pemaarãde ichiaba.
23216	MAT 1:3	Judá Fares mãik'aapa Zara ak'õre paji. Ãchi nawe Tamar paji. Fares Hesrón ak'õre paji. Hesrón Aram ak'õre paji.
23217	MAT 1:4	Aram Aminadab ak'õre paji. Aminadab Nahasón ak'õre paji. Nahasón Salmón ak'õre paji.
23218	MAT 1:5	Salmón Booz ak'õre paji mãik'aapa Rahab Booz nawe paji. Booz Obed ak'õre paji mãik'aapa Rut Obed nawe paji. Obed Jesé ak'õre paji.
23219	MAT 1:6	Jesé Rey David ak'õre paji. Rey David Salomón ak'õre paji mãik'aapa Urías wẽra pada Salomón nawe paji.
23220	MAT 1:7	Salomón Roboam ak'õre paji. Roboam Abías ak'õre paji. Abías Asá ak'õre paji.
23221	MAT 1:8	Asá Josafat ak'õre paji. Josafat Joram ak'õre paji. Joram Ozías ak'õre paji.
23222	MAT 1:9	Ozías Jotam ak'õre paji. Jotam Acaz ak'õre paji. Acaz Ezequías ak'õre paji.
23223	MAT 1:10	Ezequías Manasés ak'õre paji. Manasés Amón ak'õre paji. Amón Josías ak'õre paji.
23224	MAT 1:11	Josías Jeconías, chi ɨ̃pemaarã ome ak'õre paji. Mãɨrã p'anapachida Babilónia p'uurudepemaarãpa Israel pidaarã p'oyaadap'eda, presok'a ateedak'ãri ãchi eujãdee.
23225	MAT 1:12	Ma Babilónia p'uurudee wãdap'edaa, Jeconías Salatiel ak'õre paji. Salatiel Zorobabel ak'õre paji.
23226	MAT 1:13	Zorobabel Abihud ak'õre paji. Abihud Eliaquim ak'õre paji. Eliaquim Azor ak'õre paji.
23227	MAT 1:14	Azor Sadoc ak'õre paji. Sadoc Aquim ak'õre paji. Aquim Eliud ak'õre paji.
23228	MAT 1:15	Eliud Eleazar ak'õre paji. Eleazar Matán ak'õre paji. Matán Jacob ak'õre paji.
23229	MAT 1:16	Jacob José ak'õre paji. José María ɨmɨk'ĩra paji. María Jesús nawe paji. Ma Jesús ichiaba t'ɨ̃jarapachida Cristo; jara k'inia bɨ Tachi Ak'õrepa pëida eperãarã rey pamerã.
23231	MAT 1:18	Jesucristo t'oda nãga paji. Iru nawe, María, pedeetee baji José ome miak'ãidait'ee. Mamĩda araa padai naaweda, Tachi Ak'õre Jaurepa biak'oopiji.
23233	MAT 1:20	Mãga k'ĩsia bɨde, k'ãimok'araaji ɨt'aripema ángel ome. Mãgɨpa mãgaji: —José, Rey Daviddeepa uchiada, waaweenáaji María ome miak'ãiit'ee, Ak'õre Jaurepata ma warra oopida perã.
23235	MAT 1:22	Mãga paji Tachi Ak'õrepa jarapidak'a chonaarãweda ichi pedee jarapari it'aideepa:
23236	MAT 1:23	‘Awẽra ɨmɨk'ĩra ome k'ãi-ee bɨta biak'ooit'ee mãik'aapa ɨmɨk'ĩra warra t'oit'ee. Iru t'ɨ̃jaradait'ee Emanuel.’ Mãgɨ́ t'ɨ̃ jara k'inia bɨ: “Tachi Ak'õre tachi ome bapari.”
23239	MAT 2:1	Jesús t'oji Belén p'uurude Mãgɨ́ p'uuru Judea eujãde bɨ. T'ok'ãri, Herodes Judea eujãdepema rey paji. Maapai k'ĩsia k'awaa beerã ak'õrejĩru uchiapari eereepa Jerusalén p'uurudee chejida. Ãchia lucero ak'ɨpachida k'awaadait'ee ne-inaa p'asait'ee bɨ.
23240	MAT 2:2	Pachedak'ãri, eperãarã iidijida: —¿Sãma bɨma ajida, Judiorã Rey t'oda? Iru lucero uchiak'ãri ak'õrejĩru uchiapari eere, rey waibɨa t'oda k'awaajida. Mapa ma lucero t'ẽe chejida parã rey jɨrɨde. Irumaa ɨt'aa t'ɨ̃de chejidada ajida.
23242	MAT 2:4	Mãpai Herodepa t'ɨ̃ pëiji p'aareerã poroorã mãik'aapa Moisepa p'ãda jarateepataarã. Iidiji sãmata Tachi Ak'õrepa pëiit'ee bada t'oit'ee paji.
23243	MAT 2:5	Mãpai p'anaujida: —Belén p'uurude, Judea eujãde t'oit'ee. Chonaarãweda Ak'õre pedee jaraparipa nãga p'ãji:
23250	MAT 2:12	Maap'eda k'ãimok'araade Tachi Ak'õrepa jaraji waa wãnaadamerã Herodemaa. Mapa awaraa ode wãjida ãchi eujãdee.
23253	MAT 2:15	Mama p'aneejida Herodes piurumaa. Mãga paji Tachi Ak'õrepa jaradak'a, ichi pedee jarapari it'aideepa: ‘Egipto eujãdeepa mɨ warra t'ɨ̃ pëiji chemerã.’
23255	MAT 2:17	Mãgá Tachi Ak'õre pedee jarapari Jeremiapa jaradak'a uchiaji:
23259	MAT 2:21	Mãgá wãjida Ak'õrepa jara pëidak'a.
23260	MAT 2:22	Mamĩda Josepa k'awaak'ãri Arquelao rey bɨ chi ak'õre Herodes pari Judea eujãde, waawee baji mama banait'ee. Mãga nɨde k'ãimok'araade Tachi Ak'õrepa jaraji Galilea eujãdee wãdamerã.
23261	MAT 2:23	Mama panadak'ãri, Nazaret p'uurude p'ananajida. Mãga paji Ak'õre pedee jarapataarãpa jaradap'edaak'a: “Eperãarãpa Jesús t'ɨ̃jarapataadait'ee Nazaret pida.”
23262	MAT 3:1	Ma t'ẽepai eperã t'ɨ̃jarapatap'edaa Juan Bautista Tachi Ak'õrepa jara pëida jara cheji Judea eujãde, eujã pania wẽe bɨmãi.
23263	MAT 3:2	Mãgaji: —¡P'ek'au k'achia oo amáatɨ mãik'aapa Tachi Ak'õrede ijãapatáatɨ! Taarã-e nɨde Tachi Ak'õrepa eperãarã p'e bɨit'eeda aji, ichi jua ek'ari, ichideerã p'aneedamerã.
23264	MAT 3:3	Chonaarãweda Tachi Ak'õre pedee jarapari Isaíapa jaraji: ‘Eujã pania wẽe bɨde eperã bia bɨ: “O pi-ia oopatak'a poro waibɨa chei naaweda, mãga pɨk'a p'ek'au k'achia oo amáatɨ Tachi Waibɨa chei naaweda.” ’
23267	MAT 3:6	Tachi Ak'õremaa chupɨria iidi chejida ãchia p'ek'au k'achia oopatap'edaa k'aurepa. Mãpai Juanpa ãchi poro choo wãpachi Jordán to jãde.
23268	MAT 3:7	Fariseorã saduceorã ome chok'ara ichiaba chejida Juanmaa poro choopide. Mamĩda Juanpa mãgaji: —¡Parã k'achia-idaa beerãdeepa uchiadap'edaarã! ¡Taamák'apɨ p'anɨ! ¿Poro choopi chejida-ek'ã Tachi Ak'õre juapa mia k'iniada-e p'anadairã?
23269	MAT 3:8	Mãga pɨrã, p'ek'au k'achia oo amáatɨ mãik'aapa p'anapatáatɨ Tachi Ak'õrepa k'inia bɨk'a.
23270	MAT 3:9	K'ĩsianáatɨ Tachi Ak'õrepa parãta miapi-e pait'ee Abrahamdeepa uchiadap'edaa perã. Mɨa jara bɨ: Na mãudeepa Tachi Ak'õrepa Abrahamdeepa uchiadap'edaarã oo atai.
23271	MAT 3:10	Ara chaarapa nejõ bɨɨrɨ chauk'aa bɨ t'u peet'aapatak'a t'ɨpɨtaude bat'at'aadait'ee paa jõmerã, mãga pɨk'a taarã-e Tachi Ak'õrepa jõpiit'ee parã, chi oodaamaa p'anapataarã irua k'inia bɨk'a.
23272	MAT 3:11	Mɨa parã poro choopari paniapa, ak'ɨpidamerã pãchia p'ek'au k'achia oopata oodaamaa p'anɨ mãik'aapa wãara Tachi Ak'õrede ijãa p'anɨ. Mamĩda eperã mɨ t'ẽe cheru mɨ k'ãyaara waibɨara bɨ. Mɨa iru chancla ateeik'araa bɨ, mɨ iru k'ãyaara ek'ariara bairã. Irua eperãarã nãgá poro chooit'ee. Tachi Ak'õre Jaure ba chepiit'ee parã k'ap'ɨade. Mamĩda ichide ijãadak'aa beerã t'ɨpɨtaude jõpiit'ee.
23276	MAT 3:15	Mamĩda Jesupa p'anauji: —Mɨ poro choopáde aji, Tachi Ak'õrepa jara bɨk'a uchiamerã. Mãpai Juanpa poro chooji.
23277	MAT 3:16	Poro choop'eda, Jesús toiduupa uchiak'ãri, pajã ewadachi mãik'aapa irua unuji Tachi Ak'õre Jaure ichi ɨ̃rɨ palomak'a baai cheru.
23279	MAT 4:1	Maap'eda Tachi Ak'õre Jaurepa Jesús wãpiji eujã pania wẽe bɨmaa, Netuara Poro Waibɨapa irumaa ne-inaa k'achia oopi k'inia bada perã.
23281	MAT 4:3	Mãga nɨde Netuara Poro Waibɨapa ne-inaa k'achia oopide cheji mãik'aapa mãgaji: —Wãara pɨ Tachi Ak'õre Warra pɨrã, na mãu pan papit'aapáde aji.
23282	MAT 4:4	Jesupa p'anauji: —¡Oo-eda! aji. Tachi Ak'õre Ũraa p'ãdade jara bɨ: ‘Eperã chik'o k'o bɨpapai chok'ai bak'aa. Tachi Ak'õre pedee k'awa bɨpa ichita chok'ai bapari.’
23283	MAT 4:5	T'ẽepai Netuara Poro Waibɨapa iru ateeji Jerusalendee, Tachi Ak'õrepa jɨrɨt'erada p'uurudee. Mama Tachi Ak'õre te waibɨa ek'arra ɨ̃rɨ ɨt'ɨ́ ateeji
23284	MAT 4:6	mãik'aapa mãgaji: —Wãara pɨ Tachi Ak'õre Warra pɨrã, namãik'aapa jɨ̃tɨdaipáde aji, Tachi Ak'õre Ũraa p'ãdade jara bairã: ‘Ak'õrepa ichi angeleerã pëiit'ee pɨ k'aripadamerã. Ãchia pɨ jita atadait'ee mãik'aapa pɨ t'ɨdɨk'adait'ee, pɨchi bɨɨrɨ pida mãumaa p'u oopiamaapa.’
23285	MAT 4:7	Jesupa p'anauji: —¡Jɨ̃tɨ-eda! aji. Ichiaba Tachi Ak'õre Ũraa p'ãdade jara bɨ: ‘Ne-inaa pariatua oonáaji k'awaait'ee wãara Tachi Ak'õre Waibɨapa tachi ak'ɨpari wa mãga-e.’
23286	MAT 4:8	Maap'eda Netuara Poro Waibɨapa iru ee ɨt'ɨara bɨ nok'ode ateeji. Mama ak'ɨpiji jõmaweda na p'ek'au eujãdepema p'uuru, net'aa pi-ia ome.
23287	MAT 4:9	Mãpai mãgaji: —Pɨta mɨ k'ĩrapite bedabaip'eda, mɨmaa ɨt'aa t'ɨ̃rura, mãgara na jõmaweda përé payada aji.
23288	MAT 4:10	Jesupa p'anauji: —¡Oo-eda! aji. Ãyaa wãpáde aji, Satanás. Tachi Ak'õre Ũraa p'ãdade jara bɨ: ‘Tachi Ak'õre Waibɨamaa aupai ɨt'aa t'ɨ̃patáatɨ mãik'aapa jĩp'a oopatáatɨ irua jara bɨk'a.’
23292	MAT 4:14	Mãgá uchiaji Tachi Ak'õre pedee jarapari Isaíapa p'ãdak'a:
23294	MAT 4:16	Mãpemaarã p'ãriu pɨk'a bɨde p'anapatap'edaa, ɨ̃daa pi-ia unudait'ee. Tachi Ak'õrepa ma ɨ̃daa pëiit'ee chi p'ãriu pɨk'a bɨde p'anɨɨrãmaa atuanaadamerã.’
23295	MAT 4:17	Maadak'ãriipa Jesupa jarateemaa beeji: —P'ek'au k'achia oo amáatɨ mãik'aapa Tachi Ak'õrede ijãapatáatɨ. Taarã-e nɨde Tachi Ak'õrepa eperãarã bɨ k'inia bɨ ichi jua ek'ari, ichideerã p'aneedamerã.
23297	MAT 4:19	Ãra unuk'ãri, Jesupa mãgaji: —Mɨ ome nipapatáatɨ mãik'aapa óotɨ mɨa ooparik'a. Idideepa eperãarã jɨrɨdait'ee Tachi Ak'õre-it'ee, to-ɨapataarãpa chik'o jɨrɨpatak'a.
23299	MAT 4:21	Ipu nok'ode Jesupa awaraa ɨ̃pemaarã omé unuji: Santiago mãik'aapa Juan. Zebedeo warrarã paji. Barcode t'ɨrɨ pi-ia p'e bɨmaa p'anajida chi ak'õre ome. Mãga oomaa p'anɨde Jesupa ãchi t'ɨ̃ji ichi ome wãdamerã.
23300	MAT 4:22	Aramata chi ak'õre atabëijida barcode mãik'aapa wãjida Jesús ome.
23301	MAT 4:23	Maapai Jesús Galilea eujã jõmaade nipaji. Tachi Ak'õre pedee jaratee nipapachi judiorã Tachi Ak'õre Ũraa jarateepata te bee chaa. Pedee pia jarateepachi k'awaadamerã taarã-e Tachi Ak'õrepa eperãarã p'e bɨit'ee ichi jua ek'ari, ichideerã p'aneedamerã. Ma awara k'ayaa jõmaweda jɨpa nipapachi.
23302	MAT 4:24	Siria eujãdepemaarãpa mãga ũridak'ãri, irumaa aneejida k'ayaa beerã k'ĩra t'ãdoo: k'ap'ɨa p'ira-idaa beerã; netuara k'ap'ɨade merãtɨa beerã; wawa beerã; k'ap'ɨa chiwa beerã. Ma k'ayaa jõmaweda Jesupa jɨpapachi.
23303	MAT 4:25	Eperãarã chok'ara iru ome nipapachida: Galilea eujãdepemaarã; Decápolis eujãdepemaarã; Jerusalén p'uurudepemaarã, awaraa Judea eujãdepemaarã ome mãik'aapa Jordán to ak'õrejĩru uchiapari eerepemaarã.
23306	MAT 5:3	—T'ãri o-ĩa p'anɨ chi chupɨria chedeerã. Tachi Ak'õre k'awa k'inia p'anadairã, ichideerã p'aneedait'ee.
23307	MAT 5:4	T'ãri o-ĩa p'anɨ chi k'ĩsia p'ua p'anɨɨrã, Tachi Ak'õrepa chupɨria k'awaait'ee perã.
23308	MAT 5:5	T'ãri o-ĩa p'anɨ chi audua-ee p'anɨɨrã, atadait'ee perã jõmaweda Tachi Ak'õrepa jarada ichideerãmaa teeit'ee.
23309	MAT 5:6	T'ãri o-ĩa p'anɨ chi Tachi Ak'õrepa jara bɨk'a oo k'inia p'anɨɨrã, irua k'aripait'ee perã mãga oodamerã.
23310	MAT 5:7	T'ãri o-ĩa p'anɨ chi awaraarã chupɨria k'awaa p'anɨɨrã, Tachi Ak'õrepa ãchi jida chupɨria k'awaait'ee perã.
23311	MAT 5:8	T'ãri o-ĩa p'anɨ chi t'ãri jĩp'a oopataarã Tachi Ak'õrepa k'inia bɨk'a, iru unudait'ee perã.
23312	MAT 5:9	T'ãri o-ĩa p'anɨ chi t'ãri auk'a bɨpataarã awaraarã ome mãik'aapa Tachi Ak'õre ome, mãɨrã t'ɨ̃jaradait'ee perã Tachi Ak'õre warrarã.
23313	MAT 5:10	T'ãri o-ĩa p'anɨ eperãarã awaraarãpa ãchi jɨrɨdak'ãri miapidait'ee, Tachi Ak'õrepa k'inia bɨk'a oopata perã. Ichia ãchi bɨit'ee ichi jua ek'ari ichideerã p'aneedamerã.
23315	MAT 5:12	Mãga oodak'ãri, t'ãri o-ĩa, k'ãiwee p'anéetɨ, Tachi Ak'õre truade panadak'ãri, irua parãmaa ne-inaa pi-ia teeit'ee perã. Mãgá chonaarãweda Tachi Ak'õre pedee jarapataarãmaa ne-inaa k'achia ichiaba oopachida.
23318	MAT 5:15	Ichiaba lámpara k'oodak'aa ne-inaa ek'ari mera bɨdait'ee. Ma k'ãyaara k'oodak'ãri, ne-inaa ɨ̃rɨ ɨt'ɨ́ ata bɨpata jõma te jãde p'anɨɨrãpa ɨ̃daa unudamerã.
23319	MAT 5:16	Mãga pɨk'a jɨrɨ́tɨ jõmaarãpa parã ɨ̃daa pɨk'a unudamerã. Mãgá unudak'ãri parãpa t'ãri pia ne-inaa pia oomaa p'anɨ, ɨt'aa t'ɨ̃dait'ee parã Ak'õre Waibɨa ɨt'ari bɨmaa.
23320	MAT 5:17	—K'ĩsianáatɨ mɨ cheji Moisepa p'ãda maa-e pɨrã Tachi Ak'õre pedee jarapataarãpa p'ãdap'edaa jõpide. Ma k'ãyaara mɨ cheji k'awaapiit'ee mãgɨ́ pedee p'ãda k'ãata jara k'inia bɨ.
23321	MAT 5:18	Mɨa wãarata jararu. Pajã bɨ misa mãik'aapa na p'ek'au eujã bɨ misa, apidaapa ãyaa atada-e pai ma p'ãdadepema letra bɨɨrɨ chak'e apida, Tachi Ak'õrepa ooit'ee bɨ p'asarumaa.
23322	MAT 5:19	Mapa eperãpa Moisepa p'ãdade jara bɨk'a oo-e bɨ pɨrã, ũraa abapai oo-e pɨjida, maa-e pɨrã awaraarãmaa jarateeru pɨrã ma ũraade jara bɨk'a oonaadamerã, mãgɨ́ apemaarã k'ãyaara ek'ariara bait'ee Tachi Ak'õre k'ĩrapite. Jõdee eperãpa ook'ãri ma ũraade jara bɨk'a mãik'aapa awaraarãmaa jarateek'ãri mãga oodamerã, ichi apemaarã k'ãyaara waibɨara bait'ee Tachi Ak'õre k'ĩrapite.
23323	MAT 5:20	Mɨa wãarata jararu. Parãpa Tachi Ak'õrepa jara bɨk'a pipɨara ooda-e pɨrã Moisepa p'ãda jarateepataarãpa oopataadai k'ãyaara mãik'aapa fariseorãpa oopataadai k'ãyaara, Tachi Ak'õredeerã p'anada-e pai.
23326	MAT 5:23	’Maperã parãdepemapa primisia Tachi Ak'õre altarde ateek'ãri, k'irãparu pɨrã pɨchi auk'aapa nepɨra iru bɨ pɨ ome,
23327	MAT 5:24	ma primisia altar k'ĩrapite atabëipia bɨ. Mãpai wãipia bɨ t'ãri auk'a bɨde pɨchi auk'aa ome. Maap'eda waya chei altarmaa ma primisia teede Tachi Ak'õremaa.
23329	MAT 5:26	Mɨa wãarata jararu. Mamãik'aapa uchia-e pai p'arat'a jõmaweda p'aa-emaa.
23333	MAT 5:30	Ichiaba pɨ jua juaraarepemapa ne-inaa ooda k'aurepa pɨ k'achiade baairu pɨrã, piara bak'aji ma jua t'ɨap'et'aamerã mãik'aapa t'ɨmɨ́ bat'at'aamerã, k'achiade baai k'ãyaara ma k'aurepa. Piara bɨ pɨchi k'ap'ɨadepema ne-inaa atuamerã, k'ap'ɨa jõmaweda atuai k'ãyaara tok'arradee.
23335	MAT 5:32	Mamĩda mɨata jara bɨ: Eperãpa ichi wẽra amaat'aaru pɨrã, chi wẽra awaraa ome k'ãi-ee badata, ma wẽramaa p'ek'au oopii, k'ãidarii perã awaraa ɨmɨk'ĩra ome. Ma awara eperãpa wẽra amaat'aada ataru pɨrã ichi wẽra pamerã, ma eperãpa p'ek'au oomaa bɨ awaraa wẽra ome Tachi Ak'õre k'ĩrapite.
23336	MAT 5:33	—Ichiaba ũridooda parã chonaarãpa ũraapatap'edaa: ‘Ichita oodapáde apachida, parãpa juraadap'edaak'a Tachi Ak'õre k'ĩrapite.’
23337	MAT 5:34	Mamĩda mɨata jara bɨ: juraanáatɨ ne-inaa apida k'ĩrapite awaraarãpa parã pedee ijãadamerã. Juraanáatɨ Tachi Ak'õre trua k'ĩrapite, iru mama su-ak'ɨ bapari perã.
23338	MAT 5:35	Ichiaba juraanáatɨ na p'ek'au eujã k'ĩrapite, Tachi Ak'õrepa na p'ek'au eujã ooda perã. Ichiaba juraanáatɨ Jerusalén k'ĩrapite, Jerusalén Tachi Ak'õre, Tachi Rey Waibɨa p'uuru perã.