23224	MAT 1:11	Josías Jeconías, chi ɨ̃pemaarã ome ak'õre paji. Mãɨrã p'anapachida Babilónia p'uurudepemaarãpa Israel pidaarã p'oyaadap'eda, presok'a ateedak'ãri ãchi eujãdee.
23231	MAT 1:18	Jesucristo t'oda nãga paji. Iru nawe, María, pedeetee baji José ome miak'ãidait'ee. Mamĩda araa padai naaweda, Tachi Ak'õre Jaurepa biak'oopiji.
23232	MAT 1:19	Josepa biak'oo bɨ unuk'ãri, miak'ãi-e pait'ee paji iru ome. Mamĩda José t'ãri pia bada perã, María k'ĩra nejasiapiamaapa k'ĩup'ee amaat'aait'ee paji, awaraarãpa k'awaanaadamerã.
23233	MAT 1:20	Mãga k'ĩsia bɨde, k'ãimok'araaji ɨt'aripema ángel ome. Mãgɨpa mãgaji: —José, Rey Daviddeepa uchiada, waaweenáaji María ome miak'ãiit'ee, Ak'õre Jaurepata ma warra oopida perã.
23234	MAT 1:21	Mariapa ɨmɨk'ĩra warra t'oit'ee. T'ɨ̃ bɨit'eeda aji, Jesús, irua eperãarã k'aripait'ee perã atuanaadamerã ãchia p'ek'au k'achia oopata k'aurepa.
23238	MAT 1:25	Mamĩda miak'ãida-e paji, chi warra t'oru misa. T'ok'ãri, Josepa t'ɨ̃ bɨji Jesús.
23240	MAT 2:2	Pachedak'ãri, eperãarã iidijida: —¿Sãma bɨma ajida, Judiorã Rey t'oda? Iru lucero uchiak'ãri ak'õrejĩru uchiapari eere, rey waibɨa t'oda k'awaajida. Mapa ma lucero t'ẽe chejida parã rey jɨrɨde. Irumaa ɨt'aa t'ɨ̃de chejidada ajida.
23241	MAT 2:3	Rey Herodepa mãga ũrik'ãri, p'era pɨk'a nɨ̃beeji, Jerusalén p'uuru pidaarã ichiaba.
23246	MAT 2:8	Maap'eda ãchi Belendee pëiji. Mamĩda mãgaji: —Wã́tɨ ma warra jɨrɨde. Pia iididapáde aji, ma warra pari. Unu atadak'ãri, mɨmaa jara chedapáde aji, mɨ jida ichiaba irumaa ɨt'aa t'ɨ̃de wã k'inia bairã.
23249	MAT 2:11	Teeda t'ĩudak'ãri, unujida ma warra chi nawe María ome. Mãpai bedabaidap'eda, ɨt'aa t'ɨ̃jida ma warra k'ĩrapite mãik'aapa ãchi net'aa aneedap'edaa ewat'ɨdak'ãri, teejida nẽe, ne-inaa t'ũa bapari bajũbak'a mãik'aapa k'era pia t'ɨ̃jarapatap'edaa mirra.
23251	MAT 2:13	K'ĩsia k'awaa beerã wãdap'edaa t'ẽepai, k'ãimok'araade ɨt'aripema angelpa Josemaa mãgaji: —P'irabáiji mãik'aapa wã́ji Egipto eujãdee pɨchi wẽra iru warra ome. Mama p'ananadapáde aji, mɨa jararumaa, Herodepa na warra jɨrɨpiit'ee perã peepiit'ee.
23256	MAT 2:18	‘Rama p'uurude jẽepi ororoo ũrijida. Jẽepi chupɨria ũrijida. Raquel jẽe nɨ̃baji ichi warrarã-it'ee. Apidaapa ichi t'ãri o-ĩ-ĩapidak'aa paji, chi warrarã k'iniidaidap'edaa perã.’
23258	MAT 2:20	—Wãpáde aji, Israel eujãdee pɨchi wẽra, chi warra ome, warra pee k'inia p'anadap'edaarã piudap'edaa perã.
23260	MAT 2:22	Mamĩda Josepa k'awaak'ãri Arquelao rey bɨ chi ak'õre Herodes pari Judea eujãde, waawee baji mama banait'ee. Mãga nɨde k'ãimok'araade Tachi Ak'õrepa jaraji Galilea eujãdee wãdamerã.
23262	MAT 3:1	Ma t'ẽepai eperã t'ɨ̃jarapatap'edaa Juan Bautista Tachi Ak'õrepa jara pëida jara cheji Judea eujãde, eujã pania wẽe bɨmãi.
23263	MAT 3:2	Mãgaji: —¡P'ek'au k'achia oo amáatɨ mãik'aapa Tachi Ak'õrede ijãapatáatɨ! Taarã-e nɨde Tachi Ak'õrepa eperãarã p'e bɨit'eeda aji, ichi jua ek'ari, ichideerã p'aneedamerã.
23264	MAT 3:3	Chonaarãweda Tachi Ak'õre pedee jarapari Isaíapa jaraji: ‘Eujã pania wẽe bɨde eperã bia bɨ: “O pi-ia oopatak'a poro waibɨa chei naaweda, mãga pɨk'a p'ek'au k'achia oo amáatɨ Tachi Waibɨa chei naaweda.” ’
23269	MAT 3:8	Mãga pɨrã, p'ek'au k'achia oo amáatɨ mãik'aapa p'anapatáatɨ Tachi Ak'õrepa k'inia bɨk'a.
23271	MAT 3:10	Ara chaarapa nejõ bɨɨrɨ chauk'aa bɨ t'u peet'aapatak'a t'ɨpɨtaude bat'at'aadait'ee paa jõmerã, mãga pɨk'a taarã-e Tachi Ak'õrepa jõpiit'ee parã, chi oodaamaa p'anapataarã irua k'inia bɨk'a.
23272	MAT 3:11	Mɨa parã poro choopari paniapa, ak'ɨpidamerã pãchia p'ek'au k'achia oopata oodaamaa p'anɨ mãik'aapa wãara Tachi Ak'õrede ijãa p'anɨ. Mamĩda eperã mɨ t'ẽe cheru mɨ k'ãyaara waibɨara bɨ. Mɨa iru chancla ateeik'araa bɨ, mɨ iru k'ãyaara ek'ariara bairã. Irua eperãarã nãgá poro chooit'ee. Tachi Ak'õre Jaure ba chepiit'ee parã k'ap'ɨade. Mamĩda ichide ijãadak'aa beerã t'ɨpɨtaude jõpiit'ee.
23274	MAT 3:13	Maapai Jesús wãji Galilea eujãdeepa Jordán todee, Juan badamaa poro choopide.
23275	MAT 3:14	Ewaa weda Juanpa iru poro choo-e pait'ee paji. Mapa mãgaji: —Pɨata mɨ poro chooipia bɨ. ¿Sãap'eda mɨmaa cheruma aji, pɨ poro choopide?
23276	MAT 3:15	Mamĩda Jesupa p'anauji: —Mɨ poro choopáde aji, Tachi Ak'õrepa jara bɨk'a uchiamerã. Mãpai Juanpa poro chooji.
23279	MAT 4:1	Maap'eda Tachi Ak'õre Jaurepa Jesús wãpiji eujã pania wẽe bɨmaa, Netuara Poro Waibɨapa irumaa ne-inaa k'achia oopi k'inia bada perã.
23281	MAT 4:3	Mãga nɨde Netuara Poro Waibɨapa ne-inaa k'achia oopide cheji mãik'aapa mãgaji: —Wãara pɨ Tachi Ak'õre Warra pɨrã, na mãu pan papit'aapáde aji.
23283	MAT 4:5	T'ẽepai Netuara Poro Waibɨapa iru ateeji Jerusalendee, Tachi Ak'õrepa jɨrɨt'erada p'uurudee. Mama Tachi Ak'õre te waibɨa ek'arra ɨ̃rɨ ɨt'ɨ́ ateeji
23284	MAT 4:6	mãik'aapa mãgaji: —Wãara pɨ Tachi Ak'õre Warra pɨrã, namãik'aapa jɨ̃tɨdaipáde aji, Tachi Ak'õre Ũraa p'ãdade jara bairã: ‘Ak'õrepa ichi angeleerã pëiit'ee pɨ k'aripadamerã. Ãchia pɨ jita atadait'ee mãik'aapa pɨ t'ɨdɨk'adait'ee, pɨchi bɨɨrɨ pida mãumaa p'u oopiamaapa.’
23288	MAT 4:10	Jesupa p'anauji: —¡Oo-eda! aji. Ãyaa wãpáde aji, Satanás. Tachi Ak'õre Ũraa p'ãdade jara bɨ: ‘Tachi Ak'õre Waibɨamaa aupai ɨt'aa t'ɨ̃patáatɨ mãik'aapa jĩp'a oopatáatɨ irua jara bɨk'a.’
23291	MAT 4:13	Mamĩda Nazaret p'uurude bana-e paji. Ma k'ãyaara banaji Capernaum p'uurude, lago ik'aawa bɨ Zabulón, Neftalí ëreerã eujãde.
23293	MAT 4:15	‘Zabulón ëreerã eujãde mãik'aapa Neftalí ëreerã eujãde, Jordán to k'ĩraik'a eere p'usadee o wãparide, Galilea apata eujãde Israel pidaarã-eerã p'anapachida.
23312	MAT 5:9	T'ãri o-ĩa p'anɨ chi t'ãri auk'a bɨpataarã awaraarã ome mãik'aapa Tachi Ak'õre ome, mãɨrã t'ɨ̃jaradait'ee perã Tachi Ak'õre warrarã.
23321	MAT 5:18	Mɨa wãarata jararu. Pajã bɨ misa mãik'aapa na p'ek'au eujã bɨ misa, apidaapa ãyaa atada-e pai ma p'ãdadepema letra bɨɨrɨ chak'e apida, Tachi Ak'õrepa ooit'ee bɨ p'asarumaa.
23322	MAT 5:19	Mapa eperãpa Moisepa p'ãdade jara bɨk'a oo-e bɨ pɨrã, ũraa abapai oo-e pɨjida, maa-e pɨrã awaraarãmaa jarateeru pɨrã ma ũraade jara bɨk'a oonaadamerã, mãgɨ́ apemaarã k'ãyaara ek'ariara bait'ee Tachi Ak'õre k'ĩrapite. Jõdee eperãpa ook'ãri ma ũraade jara bɨk'a mãik'aapa awaraarãmaa jarateek'ãri mãga oodamerã, ichi apemaarã k'ãyaara waibɨara bait'ee Tachi Ak'õre k'ĩrapite.
23324	MAT 5:21	—Parãpa ũridooda pãchi chonaarãpa ũraapatap'edaa: ‘Eperã peenaadapáde apachida, eperã peeru pɨrã, awaraarãpa charraarãmaa ateedait'ee perã.’
23325	MAT 5:22	Mamĩda mɨata jara bɨ: Apida ichi auk'aa ome k'ĩraudaru pɨrã, ma k'ĩrau bɨ charraarãmaa ateedait'ee. Ichiaba apidaapa ichi auk'aamaa ik'achia jararu pɨrã, ma pedee jarada k'aurepa Junta Supremadee ateedait'ee. Ma awara apidaapa ichi auk'aamaa jararu pɨrã: “¡Netuara!” ma pedee k'achia jaradapa atuait'ee tok'arradee.
23326	MAT 5:23	’Maperã parãdepemapa primisia Tachi Ak'õre altarde ateek'ãri, k'irãparu pɨrã pɨchi auk'aapa nepɨra iru bɨ pɨ ome,
23328	MAT 5:25	’Eperã nepɨra iru bɨ pɨrã pɨ ome mãik'aapa pɨ charramaa atee k'inia bɨ pɨrã, wãi naaweda t'ãri pia pedeeipia bɨ iru ome t'ãri auk'a bɨdait'ee. Maa-e pɨrã charra k'ĩrapite panadak'ãri, mãgɨpa pɨ ata bɨi jɨ̃apataarã juade carcelde t'ɨ nɨ̃bɨnadamerã.
23331	MAT 5:28	Mamĩda mɨata jara bɨ: Eperãpa wẽra unuk'ãri, k'ĩsiaru pɨrã aɨ ome k'ãiit'ee, mãgɨ́ p'ek'au ooji ma wẽra ome, ichi t'ãridepai ooji mĩda.
23332	MAT 5:29	’Maperã pɨ tau juaraarepema ne-inaa unuda k'aurepa pɨ k'achiade baairu pɨrã, piara bak'aji ma tau ẽt'at'aamerã mãik'aapa t'ɨmɨ́ bat'at'aamerã, ma k'aurepa k'achiade baai k'ãyaara.
23333	MAT 5:30	Ichiaba pɨ jua juaraarepemapa ne-inaa ooda k'aurepa pɨ k'achiade baairu pɨrã, piara bak'aji ma jua t'ɨap'et'aamerã mãik'aapa t'ɨmɨ́ bat'at'aamerã, k'achiade baai k'ãyaara ma k'aurepa. Piara bɨ pɨchi k'ap'ɨadepema ne-inaa atuamerã, k'ap'ɨa jõmaweda atuai k'ãyaara tok'arradee.
23335	MAT 5:32	Mamĩda mɨata jara bɨ: Eperãpa ichi wẽra amaat'aaru pɨrã, chi wẽra awaraa ome k'ãi-ee badata, ma wẽramaa p'ek'au oopii, k'ãidarii perã awaraa ɨmɨk'ĩra ome. Ma awara eperãpa wẽra amaat'aada ataru pɨrã ichi wẽra pamerã, ma eperãpa p'ek'au oomaa bɨ awaraa wẽra ome Tachi Ak'õre k'ĩrapite.
23336	MAT 5:33	—Ichiaba ũridooda parã chonaarãpa ũraapatap'edaa: ‘Ichita oodapáde apachida, parãpa juraadap'edaak'a Tachi Ak'õre k'ĩrapite.’
23340	MAT 5:37	Mãgá ne-inaa k'ĩrapite juraadak'ãri awaraarãpa ma pedee ijãadamerã, ne-inaa k'achia oomaa p'anɨ. Parãpa ne-inaa oodait'ee pak'ãri, jaradaipia bɨ: “Ooit'eeda” adaipia bɨ. Jõdee ne-inaa ooda-e pait'ee pak'ãri, jaradaipia bɨ: “Oo-eda” adaipia bɨ.
23341	MAT 5:38	—Parãpa ũridooda naawedapemaarãpa ũraapatap'edaa: ‘Sĩdapa eperã tau ãriru pɨrã, chi sĩda tau auk'a jĩat'aadapáde apachida; ichiaba sĩdapa k'ida k'õradaru pɨrã, chi sĩda k'ida auk'a k'õrat'aadapáde ajida.’
23342	MAT 5:39	Mamĩda mɨata jara bɨ: Awaraapa pɨmaa ne-inaa k'achia ooru pɨrã, k'ĩra jõ-ee banáaji mãgɨ́ ome. Ma k'ãyaara pɨchi k'ĩra tarramaa sĩru pɨrã, t'ãri pia chi apema k'ĩra tarra ak'ɨpíji, auk'a sĩmerã.
23343	MAT 5:40	Ichiaba nepɨrade bɨde awaraapa pɨchi camisa jãri ataru pɨrã, t'ãri pia téeji pɨchi ɨ̃rɨpema p'aru jida.
23344	MAT 5:41	Ichiaba tachi poro waibɨapa ne-inaa chɨk'ɨa uapiru pɨrã kilometro aba, t'ãri pia atéeji kilometro omé.
23345	MAT 5:42	Ma awara apidaapa pɨmaa ne-inaa iidiruta pɨrã, téeji mãik'aapa wãak'anáaji ne-inaa presta k'inia p'anadak'ãri.
23348	MAT 5:45	Mãga ooruta pɨrã, pãchi ɨt'aripema Ak'õre Waibɨa warrarã p'anadait'ee. Irua ak'õrejĩru jẽrapipari jõmaarã ɨ̃rɨ; pia beerã ɨ̃rɨ, k'achia beerã ɨ̃rɨ paara. Ma awara irua k'oi chepipari ichi ũraade jara bɨk'a oopataarãmaa, ichi ũraade jara bɨk'a ooamaa p'anapataarãmaa paara.
23349	MAT 5:46	Parãpa k'inia iru p'anɨ pɨrã pãchi k'inia iru p'anapataarã aupai, ¿k'ãare-it'ee Tachi Ak'õrepa parã pia ak'ɨima? Romadepemaarã rey-it'ee impuesto p'epataarãpa paara k'inia iru p'anɨ ãchi k'inia iru p'anɨɨrã.
23350	MAT 5:47	Ma awara parãpa pãchi auk'aarã aupai auteebairuta pɨrã, ¿ne-inaa pipɨara oomaa p'anɨk'ã? Ijãadak'aa beerãpa paara ãchi auk'aarã auteebaipata.
23352	MAT 6:1	—K'ĩrak'aupai awaraarã taide ne-inaa pia oodai Tachi Ak'õre-it'ee, ãchia t'o p'anadamerã. Mãga ooruta pɨrã, parã ɨt'aripema Ak'õre Waibɨapa parãmaa tee-e pait'ee ne-inaa pia ichia k'ĩsia iru bɨ teeit'ee ichideerãmaa.
23353	MAT 6:2	’Maperã parãdepemapa ne-inaa chupɨria beerãmaa teek'ãri, jõmaarãmaa pɨa ooda jaranáaji. Seewata Tachi Ak'õrede ijãapatada apataarãpa mãga oopata Tachi Ak'õre Ũraa jarateepata tede mãik'aapa calle jãde, eperãarãpa ãchi t'o p'anadamerã. Mɨa wãarata jararu. Ma t'o p'anɨɨrã pedee pia aupai iru p'anadait'ee, Tachi Ak'õrepa ãchimaa tee-e pait'ee perã ne-inaa pia irua k'ĩsia iru bɨdepema.
23354	MAT 6:3	Ãchia oopata k'ãyaara pɨa net'aa teek'ãri chupɨria beerãmaa, jaranáaji, pɨchi k'õp'ãyo piara bɨmaa paara.
23357	MAT 6:6	Maperã pɨ ɨt'aa t'ɨ̃k'ãri, pɨchi cuartode t'ĩ́uji mãik'aapa chi puerta pia jɨ̃́aji. Mãpai ɨt'aa t'ɨ̃́ji pɨchi Ak'õre Waibɨamaa, iru mama bairã pɨ ome. Irua pɨa oomaa bɨ unuk'ãri, ne-inaa pia teeit'ee pɨmaa, ichia k'ĩsia iru bɨdepema ma ne-inaa ichideerãmaa teeit'ee.
23358	MAT 6:7	’Ɨt'aa t'ɨ̃k'ãri, pia-e bɨ ip'ii ichi aɨ pedeeta jara nɨ̃bait'ee. Ijãadak'aa beerãpa mãga oopata, k'ĩsiapata perã audú pedee jõnɨpa Tachi Ak'õrepa audupɨara ũriit'ee.
23360	MAT 6:9	Nãga ɨt'aa t'ɨ̃daipia bɨ: ‘Tachi Ak'õre ɨt'ari bɨ, pɨ t'ɨ̃ awaraa t'ɨ̃ k'ãyaara pipɨara bɨ.
23361	MAT 6:10	Eperãarã bɨ́ji pɨchi jua ek'ari pɨchideerã p'aneedamerã. Óoji pɨchia k'inia bɨk'a na p'ek'au eujãde, ɨt'ari ooparik'a.
23365	MAT 6:14	’Parãpa perdonaaruta pɨrã awaraarãpa ne-inaa k'achia oopata parãmaa, Tachi Ak'õre ɨt'ari bɨpa ichiaba perdonaait'ee parãpa ne-inaa k'achia oopata.
23366	MAT 6:15	Mamĩda parãpa perdonaada-e p'anɨ pɨrã awaraarãpa ne-inaa k'achia oopata parãmaa, mãgara Tachi Ak'õrepa ichiaba perdonaa-e parãpa ne-inaa k'achia oopata.
23369	MAT 6:18	apidaapa k'awanaadamerã pɨ nek'o-ee bɨ. Eperãarãpa pɨ ɨt'aripema Ak'õre Waibɨa p'oyaa unuda-e p'anɨ mĩda, irua k'awa bɨ pɨa ne-inaa mera oo bɨ, pɨ ome bairã. Ma pari iruata ne-inaa pia teeit'ee pɨmaa ichia k'ĩsia iru bɨdepema.
23370	MAT 6:19	—P'arat'a, net'aa pia p'enáatɨ na p'ek'au eujãde p'anɨ misa iru p'anadait'ee, polillapa ma net'aa ãrit'aai perã, maa-e pɨrã mogosiadarii perã taarã ɨa iru bɨpa, maa-e pɨrã nechɨapataarãpa chɨa atadaridai perã.
23371	MAT 6:20	Ma k'ãyaara jɨrɨ́tɨ ɨt'aripema ne-inaa iru p'anadait'ee, mãpema ne-inaa polillapa ãrik'aa perã, mogosiak'aa perã mãik'aapa nechɨapataarã mama t'ĩudak'aa perã.
23374	MAT 6:23	Mamĩda pɨchi tau k'achia bɨ pɨrã, k'ap'ɨa jõmaweda p'ãriu pɨk'a bɨde bait'ee. Mãgá pɨ k'ap'ɨade ɨ̃daa pɨk'a bɨ wãara p'ãriu pɨk'a bɨ pɨrã, audupɨara p'ãriu pɨk'a bɨde bait'ee.
23375	MAT 6:24	—Eperã chipariirã omé jua ek'ari mimia baik'araa bɨ. Mãga bɨ pɨrã, chipari aba k'ĩra unuamaa iru bai mãik'aapa chi apema k'inia iru bai, maa-e pɨrã abaapa jara bɨk'a ooi mãik'aapa chi apemapa jara bɨk'a ooamaa bai. Mãga pɨk'a apidaapa ooda-e pai Tachi Ak'õrepa jara bɨk'a, p'arat'a, net'aa pia p'e bɨ misa.
23376	MAT 6:25	—Maperã mɨa jara bɨ: K'ĩsia jõnanáatɨ k'ãata k'odait'ee maa-e pɨrã todait'ee, mãgá chok'ai p'anadait'ee. Ichiaba k'ĩsianáatɨ sãga p'aru atadait'ee. Tachi Ak'õrepa parã k'ap'ɨa ooji mãik'aapa parã chok'ai p'anapiji. Mãga bɨta, ¿p'aru tee-e paik'ã mãik'aapa chik'o, ne-inaa toparii tee-e paik'ã parãmaa?
23380	MAT 6:29	Mamĩda mɨa jara bɨ: Rey Salomonpa p'arat'ara, net'aa pia iru bapachi mĩda, iru p'aru piara jɨ̃ bak'ãri, eperãarãpa iru pi-iara unuda-e paji nãgɨ́ nep'ono k'ãyaara.
23381	MAT 6:30	Idi na p'ũajara wari wã. Mamĩda nu uratɨdaik'ãri, t'ɨpɨtaude paa jõdariit'ee. Tachi Ak'õrepa mãgá pia ak'ɨ bɨ pɨrã nep'ono p'ũajara t'ãide nɨ̃bɨ, audupɨara parã ak'ɨ bapariit'ee, at'ãri irude mak'ɨara ijãada-e p'anɨ mĩda.
23382	MAT 6:31	Tachi Ak'õrepa mãgá ichia ooda pia ak'ɨ bapari perã, k'ĩsia jõnanáatɨ: “¿K'ãata k'odait'ee?” maa-e pɨrã “¿K'ãata todait'ee?” maa-e pɨrã “¿K'ãata jɨ̃dait'ee?”
23384	MAT 6:33	Maperãpɨ naapɨara jɨrɨ́tɨ iru jua ek'ari p'anapataadait'ee mãik'aapa oopatáatɨ irua jara bɨk'a. Mãga ooruta pɨrã, ma ne-inaa jõma iru p'anadait'ee.
23386	MAT 7:1	—Awaraarãpa ne-inaa oopata ak'ɨnáatɨ jaradait'ee ne-inaa k'achia oomaa p'anɨ. Mãga ooruta pɨrã, ma jaradap'edaa k'aurepa Tachi Ak'õrepa parã mãgá ak'ɨit'ee.
23387	MAT 7:2	Parãpa awaraarãpa oo p'anɨ ak'ɨpatak'a, mãgá Tachi Ak'õrepa ak'ɨpariit'ee parãpa oo p'anɨ. Ne-inaa k'achia aupai jɨrɨruta pɨrã pedee k'achia jaradait'ee ãra ãpɨte, Tachi Ak'õrepa auk'a jɨrɨit'ee parãpa ne-inaa k'achia oopata aupai jarait'ee iru k'ĩrapite p'anadak'ãri.
23388	MAT 7:3	¿K'ãare-it'ee ak'ɨ bɨma nejarra pɨchi auk'aa tau jãde bɨ, mamĩda unu-e bɨ pak'uru pɨchi tau jãde bɨ?
23389	MAT 7:4	Pɨchi tau jãde pak'uru iru bɨ pɨrã, ¿sãga pɨchi auk'aamaa jaraima: “Mɨmaa ẽepíji jã nejarra pɨchi tau jãde bɨ”?
23390	MAT 7:5	¡Seewata pɨa chĩara k'aripa k'inia bɨ, irua oo bɨ ak'ɨk'ãri! Pɨchi tau jãde bɨ pak'uruta naapɨara ẽt'at'áaji. Mãpaipɨ unui nejarra pɨchi auk'aa tau jãde bɨ, mãgá wãara iru k'aripait'ee.
23391	MAT 7:6	’Net'aa awara bɨdap'edaa Tachi Ak'õre-it'ee teeruta pɨrã usa k'achia beemaa, orradaidap'eda k'aak'oodai. Ma awara ne-inaa ɨ̃pɨa perlak'a atabëiruta pɨrã sinaarã p'anɨmãi, yoorode jaut'aadai.
23394	MAT 7:9	’¿Parãdepemapa mãu teeik'ã ichi warramaa, irua pan iidik'ãri?
23395	MAT 7:10	Maa-e pɨrã, ¿taama teeik'ã irumaa, chik'o iidik'ãri?
23396	MAT 7:11	¡Mãga-epɨ! Parã ne-inaa k'achia oopataarã mĩda, pãchi warrarãmaa net'aa pia tee k'awa p'anɨ. Parãpa mãga ooruta pɨrã, ¡audupɨara pãchi ɨt'aripema Ak'õre Waibɨapa ne-inaa pia teeit'ee chi iidirutaarãmaa!
23397	MAT 7:12	’Maperã, óotɨ apemaarãmaa parãpa k'inia p'anɨk'a ãchia parãmaa oodamerã, mãgata jara bairã Moisepa p'ãdade mãik'aapa Tachi Ak'õre pedee jarapataarãpa p'ãdap'edaade.
23398	MAT 7:13	—Tachi Ak'õre truadee wãit'ee puerta p'ĩrup'ee bɨde t'ĩupaták'ata bɨ. Mapa t'ĩ́utɨ puerta p'ĩrup'ee bɨde, chi atua beerã puerta jet'ee bapari perã. Ichiaba ãchi o k'achia ewaraa k'obɨ, chok'ara aɨde wãpata perã.
23399	MAT 7:14	Wãit'ee eperãarã ichita p'anapatamãi Tachi Ak'õre ome puerta p'ĩrup'ee bɨde t'ĩupaták'ata bɨ mãik'aapa Ak'õre o p'ĩrup'ee bapari, mãgɨde chok'ara-ee wãpata perã.
23400	MAT 7:15	—K'ĩrak'aupai ijãadai jõmaweda Tachi Ak'õre pedee jarapatada apataarãde, mãɨrã ũk'uru seewa-idaa bee perã. Seewata eperã pia beerãk'a parãmaa chepata. Mamĩda ãchi t'ãride k'ĩsia k'achia iru p'anapata.
23406	MAT 7:21	—Eperãarã ũk'uruurãpa mɨmaa: “Tachi Waibɨa, Tachi Waibɨa” a p'anɨ mĩda, jõmaweda wãda-e pait'ee Tachi Ak'õre truadee. Jĩp'a chi oopataarãpa mɨ Ak'õre ɨt'ari bɨpa oopi bɨk'a; mãgɨɨrãta ɨt'aa wãdait'ee.
23407	MAT 7:22	Ak'õre ewari waibɨa ewate chok'araarãpa mɨmaa jaradait'ee: “Tachi Waibɨa, Tachi Waibɨa, tai pɨ ome p'anapíji. Taipa pɨ t'ɨ̃de jarateejida mãik'aapa pɨ t'ɨ̃de netuaraarã uchiapik'oojida. Ma awara pɨ t'ɨ̃de oojida ne-inaa eperãarãpa p'oyaa oodak'aa ãchi juadoopa.”
23416	MAT 8:2	Mãgá che wãde iru k'ait'a cheji eperã leprapa k'ayaa bɨ. Mãgɨ́ iru k'ĩrapite bedabai nɨ̃ba cheji mãik'aapa mãgaji: —Tachi Waibɨa, pɨa k'inia bɨ pɨrã, mɨ k'ayaa wẽpapipáde aji, Ak'õre k'ĩrapite mɨ pia beemerã.
23420	MAT 8:6	—Jesús, mɨ mimiapari k'ayaa bɨda aji. P'oyaa mimik'a-e bɨ mãik'aapa chupɨria nɨ̃bɨda aji, p'uapa.
23421	MAT 8:7	Jesupa p'anauji: —Wãit'eeda aji, jɨpade.
23422	MAT 8:8	Mamĩda ma soldaorã poro waibɨapa mãgaji: —Tachi Waibɨa, mɨ pɨ k'ãyaara ek'ariara bɨ. Pɨ mɨ temaa wã-e pɨjida, namãik'aapa pedeeru pɨrã, mɨ mimiapari jɨpa beeit'ee.
23424	MAT 8:10	Jesupa mãga ũrik'ãri, p'era pɨk'a beeji ma soldaorã poropa jara bada k'aurepa. Mapa ichi ome nipapataarãmaa mãgaji: —Mɨa wãarata jararu. Israel pidaarã t'ãide na eperãk'a apida waide unu-e bɨ, iru wãara ijãapari perã.
23425	MAT 8:11	Eperãarã chok'ara chedait'ee ak'õrejĩru uchiapari eereepa mãik'aapa ak'õrejĩru baaipari eereepa. Mãɨrãta Tachi Ak'õre truade su-ak'ɨ p'ana chedait'ee nek'ode Abraham ome, Isaac ome mãik'aapa Jacob ome.
23426	MAT 8:12	Mamĩda chi ɨt'ari p'anadaipia bɨɨrã Ak'õrepa jërek'ooit'eeda aji, taawaa p'ãriudee, atua beerã ome jẽedamerã mãik'aapa k'ida kierrkierree para bamerã p'uapa.
23427	MAT 8:13	Mãga jarap'eda, Jesupa ma soldaorã poromaa mãgaji: —Wãpáde aji, pɨchi temaa pɨa ijãadak'a uchiada perã. Aramata chi k'ayaa bada jɨpadachi.
23433	MAT 8:19	Mamĩda wãdai naaweda, Moisepa p'ãda jarateepari k'ait'a cheji mãik'aapa mãgaji: —Tachi Jarateepari, pɨ ome wã k'inia bɨda aji, chi wãrumaa.
23434	MAT 8:20	Jesupa p'anauji: —Usap'ã́ yooro te uria iru bee mãik'aapa ipanaarã te iru bee. Mamĩda mɨ, chi Eperã Ak'õre Truadepema arajãgaa ni, k'ãipari wẽe. Made k'ĩsíaji jarai naaweda wãara mɨ ome nipa k'inia bɨ wa mãga-e.
23435	MAT 8:21	Awaraa Jesús ome nipadapa mãgaji: —Tachi Waibɨa, mɨ jida pɨ ome nipaparii k'inia bɨ. Mamĩda aɨ naaweda, mɨ ak'õre ɨapipáde aji, iru piuk'ãri.
23436	MAT 8:22	Jesupa p'anauji: —Chepáde aji, mɨ ome mãik'aapa ichiak'au bɨpáde aji, atuadait'eerãpa ãchi piudap'edaarã ɨadamerã.
23439	MAT 8:25	Mapa chi k'õp'ãyoorãpa ɨ̃rɨmat'aajida mãik'aapa mãgajida: —Tachi Waibɨa, ¡tai k'aripáji! ¡Tachi pirubaai wãdapɨ!
23441	MAT 8:27	Mãga unudak'ãri, chi k'õp'ãyoorã ak'ɨtrua para beeji mãik'aapa ãchi pitapai iidi para beeji: —¿K'aima ajida, nãgɨ́? Nãu, p'usa paara iru pedee ũripatada ajida.
23442	MAT 8:28	Jesús chi k'õp'ãyoorã ome panadak'ãri lago k'ĩraik'a eere Gadara eujãde, jãɨra mãu te uriade badadeepa uchiajida eperãarã omé netuara ãchi k'ap'ɨade merãtɨa bee. Ma eperãarã Jesús k'ait'a chejida. Ãchi audú t'ãri k'achia-idaa p'anadap'edaa perã, eperãarã ma ode p'oyaa wãyaadak'aa paji.