23215	MAT 1:2	Topŋe katmâ Awarahamgât nanŋe, kutŋe Isaka sâm ya teteop. Isakahât nanŋe Yakop sâm ya teteop. Yakopgât nanŋe Yura sâm, ya teteop. Otmu imilipŋe dondâ meyehop.
23216	MAT 1:3	Yuraŋe imbi âlâ, kutŋe Tama sâm, ya miop. Yaŋeâmâ naom yâhâp meyelehop, yâk yetgât kutyetŋe, Peresi yet Sera. Otmu Peresihât nanŋe Hesoron teteop. Hesorongât nanŋe Lam teteop.
23239	MAT 2:1	Yuraia hânân lok kutdâ pato âlâ, kutŋe Herot sâm, ya manop. Sâp yanâmâ Maria yet Yosep yâhâmâ Yuraia hânân kapi âlâ Betelem sâm yan manowot. Kapi yan Mariaŋe Yesu miop. Memu yakât kakŋan lok nombotŋe nâŋgân nâŋgânyeŋe papato yaŋe pitu âlâ tetemu ekmâ yakât topŋe nâŋgâne sâm emetsenŋe ga takamawângembâ takawi. Taka Yerusalem kapiân yâhâm kapi ambolipŋe yuwu sâm âiyongowi.
23321	MAT 5:18	Yakât yuwu sâwe. Hân himbim tatmâ yâhâwuap. Yâhâ girem den yamâ yawuâk tat tat kârikŋe tatmâ yâhâwuap. Tatmâ yâhâwuap yakât bulâŋe tetewuap yanâmâ, hân himbim otmu senŋe âlâlâ kerek biatmâ metewuap.
23344	MAT 5:41	Otmu den âlâen hâum sâmune nâŋgâŋet. Lok âlâ me âlâŋe yeŋe itâ pare miakmâ umat karat otnomai yan yuwu mon sânomai. “Tânnongom itâ pare mem ari ningiŋet.” Yawu sâm ekyongoŋetâ ihilâk denyeŋe nâŋgâm heweweŋâk mem ari katyeknomai.
23349	MAT 5:46	Otmu yakât âlâ sâwe. Takesi meme lok nombotŋaŋe perâk sâm lohimbi kâityongom tewetsenŋe kombo meyiŋgimai ya yekŋetâ lok bâleŋe otmai. Yâkŋe bukulipyeŋe tânyongom mansai. Otmu lok nombotŋaŋe yen orop buku konok manne sâm tânyongoŋetâ yengu yakât matŋe yâk konok tânyongomai. Yawu otmai yakât nâŋgâmune ki ârândâŋ otmap. Otmu torokatmâ sâwe. Lok nombotŋaŋe nâŋgâm bâleyiŋgimai yamâ yeŋe buku ki otyiŋgimai. Yawu otmai yakât nâŋgâmune yawuâk ki ârândâŋ otmap.
23400	MAT 7:15	Otmu âlâ sâmune nâŋgâŋet. Poropete lok nombotŋaŋe eŋgatyeŋaŋak otmâ den imbiâk sâm ekyongomai. Yaŋeâmâ lohimbiŋe nenekmâ topnenŋe nâŋgâmai sâm moroakmâ orotmemeyeŋe bâleŋe kurihim mansai. Topyeŋe teteâkgât den âlâen hâum sâwe. Lok yamâ orotmeme yawuya otmâ lok hilipyongone sâm otmai. Yakât lok yawuya yeŋgât topyeŋe ekmâ nâŋgâm galemyeŋe tiŋâk otmâ heŋgeŋgunomai.
23442	MAT 8:28	To nâŋ nâŋ sâmu deŋgân ya hâtikgum ba nombot endaken kapi âlâ, kutŋe Gerasene sâm, yan ariwi. Yan ari waŋgaembâ lâum kioŋmâ ariŋetâ lok yâhâp sumângembâ takamutâ eŋakbi. Yâhâ ya yetgât topyetŋeâmâ yuwu. Yâhâmâ weke bâleŋaŋe mâŋgâeyelekmu sâp kâlep manmâ gaminiowot. Lohimbi dondâŋe mâtâp tete yelekmâ kiŋgityeŋahât otmâ ge tiok taok otmâ mâtâp âlâengembâ ba ariminiwi. Topyetŋe yawu.
23445	MAT 8:31	Tomot tuhum kinŋetâ yekmâ yuwu sâm Yesu ekuwi. “Gâŋe watnenekbe sâm oat otmâmâ âlepŋe watnenekdâ bau enda yeŋgâlen ari karaknom.” Yawu sâwi.
23458	MAT 9:10	Ari nâhât emelan yâhâ sot nende sâm otmâ sâmune kâlehen yâhâwit. Yawu otmutŋe hoŋ bawalipŋe kerehâkŋe net watnelekmâ gaŋetâ orowâk kâlehen yâhâwin. Tatmunŋe sâp yanâk bukulipne otmu lok nombotŋe ândâp kârik otmâ Mosehât girem den ki lâum manminiwi yâkŋe nengâlen gaŋetâ orowâk menduhuakmâ sot newin.
23485	MAT 9:37	Tepŋe nâŋgâyiŋgim nen hoŋ bawalipŋe den âlâen hâum yuwu sâm eknongop. “Kalamân sot pato tap. Yâhâ bonŋe mem menduhunomaihât lok getek âlâ.
23489	MAT 10:3	Otmu âlâmâ Pilip, otmu Batolomaio, Toma, otmu âlâmâ nâ Mataio. Nâmâ aŋgoân lok yeŋgâlen takesihât tewetsenŋe meminiwan. Otmu âlâ Alipaio nanŋe Yakowo, âlâmâ Taraio.
23492	MAT 10:6	Tânyongom Anitâŋe tihityeŋe otbe sâm oap yakât den pat ekyongonomai.
23497	MAT 10:11	Otmu aŋgoân hâŋgânyongomune arinomai yan kapi ambolipŋaŋe yuwu mon sânomai. “Wongât takai yakât topŋe sâŋetâ nâŋgâne.” Yawu sâm âiyongoŋetâmâ yeŋe âlepŋe topŋe ekyongonomai. Topŋe ekyongoŋetâ lok âlâ me âlâŋe emelan dâim yâhâ katyekŋetâ yanâk tatnomai.
23512	MAT 10:26	Yawuhât den yu torokatmâ sâwe. Tihângen wahap yu me ya otmâ gai. Ya ki tik tatbuap. Hâmbâi tetekŋan tetemu eknom. Yâhâ yu me ya otmâ kurihiakmai. Ya gurâ tetekŋan tetemu eknom.
23539	MAT 11:11	Yawu gârâmâ Yoanehât topŋe nâŋgâŋetâ keterahâkgât yuwu sâmune nâŋgâŋet. Poropete lok, Mose otmu lok nombotŋaŋe Anitâŋe tihitnenŋe otmap yakât den pat ekyongom gawi. Yâhâ den ekyongowi ya yawuâk Yoaneŋe potonŋe sâm teteop. Yawu otmâ yeŋe biwiyeŋaŋe yuwu mon nâŋgâmai. “Emelâk poropete âlâ, kutŋe Elia sâm yâkŋe yâhâpŋe hohetnenŋan tetem manmâ kutdâhât mâtâp mewaŋgiwuap.” Biwiyeŋaŋe yawu nâŋgâmai yakât bonŋe yamâ Yoanehâlen teteap. Yoanehât yawu nâŋgâŋetâ keterahâkgât biwiyeŋan katmâ nâŋgâm mannomai. Otmu torokatmâ sâwe. Yoaneŋe ya topŋe katmâ mem gaop. Topŋe katmâ, Anitâŋe bulâŋanâk tihitnenŋe otmap ya ekyongomu nâŋgâm biwiyeŋe heroŋe otmu yakât bonŋe mene sâm manmâ gai. Otmu yakât den yuwu sâmune nâŋgâŋet. Anitâŋe Yoane nep waŋmu miop yakât nâŋgâmu yahatmap. Yakât otmâ lok âlâ me âlâŋe Yoane wanginomaihât dop ki tap. Yoaneŋe kulet sânihim âi mem gaop yamâ nine topne ki nâŋgâm heŋgeŋgum mansap. Yakât otmâmâ lok âlâ me âlâŋe nâhât den pat âlepŋe yu nâŋgâm Anitâhâlen biwi nâŋgân nâŋgânyeŋe katnomai yaŋeâmâ Yoane wanginomai.
23544	MAT 11:16	Yen biwi yâhâp otmâ mansai yakât keterakyiŋgiâkgât den girawu yaen hâum sâmune nâŋgâŋetâ keterakbuap. Yuwu mon? Nimnaom titipâŋe sombem patoen hârum konok otmâ tatnomai. Tatmâmâ komot âlâ tatnomaiŋe komot âlâ yuwu mon ekyongonomai.
23549	MAT 11:21	“Main, Korasin otmu Besaita kapi ambolipŋe yen, Yeŋgâlen kulem topŋe topŋe mem gamune ekŋetâ tâŋât otmâ gamap. Yamâ Tiro Siron kapi ambolipŋaŋe kulem yawu ya ekbi mâne orotmemeyeŋe bâleŋe betbaŋgim biwiyeŋe Anitâhâlen katbâi.
23550	MAT 11:22	Yawu gârâmâ yeŋe manman bâleŋe mansai ya ki pilâm Anitâhâlen biwiyeŋe katsai. Yakât otmâ hâmbâi Tiro Siron kapi ambolipŋaŋe umatŋe menomai ya wangim yeŋe umatŋe amokŋan menomai.
23559	MAT 12:1	Tatmâ nâŋgâ nâŋgâ sâp âlâen Yesuŋe hoŋ bawalipŋe nen kerek menenekmu âi kalam biwiŋambâ gem ariwin. Gem ari mâtâp tânâmŋan po irik irik ningiop. Yawu otmâmâ buku nombotŋe yeŋgât kalamân sot talop ya mem newin.
23563	MAT 12:5	Yakât den yuwu sâmune nâŋgâŋet. Moseŋe sâmu kulemguwi ya topŋe sâlikum ki nâŋgâm heŋgeŋgumai. Tatmâ nâŋgâ nâŋgâ sâp ârândâŋâk hotom um manbiŋe yapâ mem neminiwi. Neŋetâ ki bâleop. Yakât denŋe ki teteop.
23568	MAT 12:10	Ekmâ yan Parisaio nombotŋaŋe Yesu mem den âiân katne sâm gotyetŋan ba yuwu sâm âikuwi. “Tatmâ nâŋgâ nâŋgâ sâpŋan âi tuhumaingât Moseŋe sâm kuningiop. Yawu gârâmâ lok pareŋe yu heŋgeŋgunomgât dop me bia.” Yawu sâwi.
23598	MAT 12:40	Yakât ninan hâum yuwu sâmune nâŋgâŋet. Nâmâ Anitâŋe hâŋgânnohomu gewan. Otmu hân kâlehen ge imbom. Tatmune hilâm kalimbu pesuk sâmu yapâ yahatbom.
23605	MAT 12:47	Yawu sâŋetâ lok âlâ yan talopŋe yahatmâ yuwu sâm ekuop. “Wâe, emba nâŋgâ. Torehenlipgaŋe taka tirek topŋan kinmâ gâhât yai.”
23623	MAT 13:15	Yâhâ nâhât hâkâŋ otmâ nâŋgâm kâkâsuk otmâ kâhâeneksai. Yakât benŋe biwiyeŋe alitmâ nâhât topne ki nâŋgâŋetâ keterakyiŋgiwuap. Yawu otmâ hiliwahonomai. Topyeŋe yawu.”
23664	MAT 13:56	Otmu garilipŋe yawuâk.” Yawu sâwi. Topŋe kerek nâŋgâwi yakât otmâ den kâsikum yiŋgim manop ya nâŋgâŋetâ tâŋât otmu betguwi.
23690	MAT 14:24	Emet ŋiŋ sâmu nenâmâ waŋga mem ari emelâk deŋgân tânâmgum tatbin. Tânâmgum tatmunŋe ariwinângembâ siru pato pilâm waŋga mem kopa kopa tuhuop.
23692	MAT 14:26	Takamu ekmâ tepnenŋe hindakmu hu halak tuhum yuwu sâm alahuwin. “O, yuâmâ weke mon takap.” Yawu sâm kiŋgitnenŋahât otmâ kâi bâtnenŋe sân sân sâop.
23723	MAT 15:21	Yesuŋe menenekmu kapi ya pilâm kapi yâhâp, kutyetŋe Tiro otmu Siron yan ariwin.
23762	MAT 16:21	Otmu sâp yan Yesu sâm bâlewaŋgim mem âlâlâ tuhunomai yakât tetekŋan eknongop. “Topŋe katmâ Yerusalem kapiân yâhâmune yan Isirae nengât kunlipnenŋe, otmu Mosehât girem den kâsikum ningimai ya, otmu hotom umai yeŋgât kunlipyeŋe kerekŋe sâm bâlenihim mem âlâlâ tuhum nohoŋetâ mumbom. Mum yan hân kâlehen hilâm kalimbu tatbom. Yawu otmâ yaŋak mumuŋambâ yahatbom.” Yawu sâm eknongop.
23781	MAT 17:12	Yawu gârâmâ yai yakât nâŋe yuwu sâmune nâŋgâŋet. Elea yamâ emelâk takaop. Takamu yeŋgât kunlipyeŋaŋe ekmâ yâkât topŋe ki nâŋgâm kuŋetâ muop. Yâhâ Anitâŋe nâ hâŋgânnohomu gewan yawuâk nohoŋetâ mumbom.” Yawu sâop.
23796	MAT 17:27	Yawu gârâmâ nen Anitâhât komolân torokatmâ mansainŋe opon kâmbukŋan yâhâ takesi ki katnom yamâ âlepŋe. Yakât denŋe bia. Gârâmâ nâŋgâŋetâ bâlemapgât gâŋe netgât takesi yamâ yuwu tuhum katbuat. Gâŋe iŋan itâŋe mem ari deŋgânân pilârâ giâk. Gemu yan aŋgoân iŋan kioŋbuap ya mem tepŋe gâim duhatbuat. Tepŋe gâim duhatmâ tewetsenŋe yapâ mem tetewuat. Ya mem ari gike umut otmu nâhât umut katbuat.” Yawu sâop.
23804	MAT 18:8	Yakât torokatmâ sâwe. Bulâŋe hârenomaihât ki sâwom. Topŋe nâŋgâŋetgât den âlâen hâum sâwe. Lok âlâ me âlâ bâtyeŋaŋe me kâiyeŋaŋe otmâ hilipgunomai. Yawu otmâ hilipgum bâtyeŋahât me kâiyeŋahât tosa yakât otmâ umut biwiyeŋe hem kâlâwân kioŋmapgât ya hârem pilânomai. Topŋe yuwuhât yan. Lok âlâ me âlâŋe dâiyekmu yu me ya otŋetâ bâlemu hemgât pat otmaihât ya pilâm biwiyeŋe Anitâhâlen katnomai. Yawu otŋetâ manman kârikŋe yiŋgiwuap.
23859	MAT 19:28	Sâmu sâop. “Hâmbâi sâp pato tetewuawân Anitâŋe yâhâpŋe nâ hâŋgânnohomu âwurem gewom. Yanâmâ âi sâm nihiop yakât bulâŋe tetenihiwuap. Yawu gârâmâ yeŋe nâhâlen torokatmâ manmai yamâ nâ orowâk tatnomai. Tatmâmâ Isirae lok komot kâiân yâhâp mansai yeŋgât topyeŋe ya sâm tetenom. Otmu yeŋeâmâ kunlipyeŋe otmâ galemyongom mannomai.
23860	MAT 19:29	Yakât otmâ yuwu sâmune nâŋgâŋet. Lohimbi âlâ me âlâŋe âwâ mâmâlipyeŋe, me imi garilipyeŋe, me senŋe âlâlâ siminŋe tatyiŋgimap ya aksihâk pilâyekmâ lohimbi kerekŋe nâhât den nâŋgâŋetgât nâhât komolân torokatmâ tânyongonomai yâhâmâ nâ orowâk konohân tatnom. Tatmunŋe yakât matŋe âiloŋgo yiŋgimune menomai.
23891	MAT 20:30	Arimunŋe lok yâhâp senyetŋe bok sâsâŋe mâtâp ginŋan talowot. Tatmutâ lohimbi yaŋe “Yesu takap” sâŋetâ nâŋgâm yahatmâ halahum yuwu sâowot. “Lok pato, Dawitihât sen, gâ netgât wehe nâŋgânitgi.” Yawu sâowot.
23973	MAT 22:32	Emelâk Anitâŋe yuwu sâm Mose ekuop. “Nâŋe Awaraham, otmu nanŋe Isaka, otmu seseŋe Yakop yâk yeŋgât kunyeŋe tatmâ gaman.” Yawu kulemguop. Anitâŋe Mose den ekumu kulemguop yakât topŋeâmâ yuwu. Emelâk nengât tâmbâlipnenŋe manmâ gawi. Otmu yapâ torokatmâ manmâ gaŋetâ gaŋetâ benŋe nen yu mansain yu. Otmu gâmâlâk nengât sâm sen tetem mannomai. Nen kerek nengât kunnenŋe yamâ Anitâ. Topŋe yawu tap.” Yawu sâop.
24007	MAT 23:20	Lohimbi nombotŋaŋe hotom une sâm alata gotŋan yâhâ kinmâ lama kum yan den hikumai yaŋeâmâ alata yakâlâk den ki hikumai. Alata otmu lama yâhâp yâhâp yakât den hikumai. Topŋe yawu.
24083	MAT 25:6	Im tatŋetâ omoŋ derepŋan lok yaŋe takaop. Takamu kapi yakât mâtâpgât galemŋe kinop yaŋe ekmâ ekyongop. “Wa, aman aman. Imbi pat kuwaŋgiwi lok ya takawo. Yakât otmâ yahatmâ ari penewaŋgiŋet.”
24096	MAT 25:19	Otmu patoyeŋaŋe sâp kâlep manmâ âwurem takaop. Taka âi loklipŋe tewetsenŋe yiŋgiop ya yongonmu gaŋetâ âlâku ikŋiâk ikŋiâk yuwu sâm âiyongop. “Tewetsenŋe yiŋgiwan yaŋe mem âi tuhuŋetâ amon teteap?” Yawu sâm âi yongop.
24125	MAT 26:2	“Halihu Tihit tihit hombaŋ tetemu yanâmâ Anitâŋe nanŋe bulâŋe nâ hâŋgânnohomu gewan yakât topŋe teteâkgât howanân nohom kânâŋgâneknomai.” Yawu sâop.
24140	MAT 26:17	Otmu Tihit tihit Hombaŋ ya kutŋe âlâmâ Natik Hombaŋ ya tâlâhumu nenŋe yuwu sâm Yesu âikuwin. “Natik Hombaŋ tâlâhuap yakât hândâhân lohimbi dondâŋe menduhuakmâ sot um nenomai. Yakât otmâ emet wosan ari sot umunŋe orowâk nenom?”
24151	MAT 26:28	To yuâmâ nâhât hep yawu oap. Gârâmâ nohoŋetâ hepne gamu mumbom Anitâŋe nâhât nâŋgâm den sâm kalop yakât bulâŋe tâŋ tâŋâk tetewuap. Yawu otmu lohimbi kerek yeŋgât tosayeŋe Anitâŋe pilâyiŋgiwuapgât mâtâp tetem heŋgeŋguwuap.
24170	MAT 26:47	Yawu sâm eknongomu yanâk hotom uminiwi ya yeŋgât kunlipyeŋe otmu Yura nengât papatolipnenŋaŋe lok seseŋgâlâk hâŋgânyongoŋetâ bukunenŋe Yurasiŋe dâiyekmu Yesu mene sâm takawi. Takaŋetâ nen orop ahomaingâtbân nâŋgâm kapamgât wahap miakmâek takawi.
24190	MAT 26:67	Yawu sâm kundenŋan tâpguwi. Tâpgum gâtŋaŋe sâŋgum âlâ mem senŋe sâhâm kâtâpguŋetâ kinop. Senŋe sâhâm kâtâpgum ândâpŋe huhuwi. Ândâpŋe huhum nombotŋaŋe yuwu sâm âikuwi.
24202	MAT 27:4	“Otmune dondâ bâleap. Yesu yamâ tosaŋe bia yamâ nâŋe otmâ tâpikguwan. Yawu otmâ tosa umatŋe mian.” Sâmu sâwi. “Tosa amboŋe. Gikak heŋgeŋguwuat.”
24204	MAT 27:6	Yâhâ hotom uminiwi yeŋgât kunlipyeŋaŋe tewetsenŋe pilâop ya mem yuwu sâwi. “Tewetsenŋe yuâmâ Yurasiŋe Yesu betŋehen kioŋop yakât hâmeŋe. Yawu gârâmâ yuŋe opon kâmbukŋahât pat sâm katmunŋe ki ârândâŋ otbuap. Yawu gârâmâ yuwu mon otnom?
24207	MAT 27:9	Otbi yakât bonŋe teteop yamâ emet inânŋan Anitâŋe sâmu poropete âlâ, kutŋe Yeremia sâm, yâkŋe kulemguop ya yuwu. “Isirae nengât kunlipnenŋaŋe lok âlâ muâkgât sâm hârewaŋgim yakât kât nanŋe 30 kasaŋe waŋbi. Tewetsenŋe waŋbi ya mem ari lok âlâ amaŋ tuhuminiop yâkâlen hân puluhunomai sâm Anitâŋe den eknohop.” Yawu sâm kulemguop tap.
24213	MAT 27:15	Otmu Pilatoŋe yuwu nâŋgâop. “Lohimbi dondâŋe Yesuhât nâŋgâŋetâ yahatmap. Yakât otmâ hotom umai ya yeŋgât kunlipyeŋaŋe nâŋgâŋetâ bâlemu yaŋak muâkgât sâm hârewaŋgim nâhâlen mem takai.” Yawu nâŋgâm eŋgat yâhâp otmâ kinmu yanâk imbiŋaŋe yuwu sâm den katmu takaop. “Nâ amanân awun eksan yakât topŋe yuwu. Yesu yamâ tosaŋe bia. Gârâmâ gâŋe ihilâk ki otbaŋgiwuat.” Den yawu sâm katmu takaop. Yâhâ Tihit tihit hombaŋ ârândâŋâk Pilatoŋe yuwu otminiop. Lok tosa otŋetâ pâi emetŋan katyekŋetâ tatminiwi yapâ gâtŋe âlâ me âlâhât lohimbiŋe nâŋgâŋetâ dopŋan otmu lok âlâ holaŋbuat sâminiwi ya holaŋyekmu geminiwi. Yakât otmâ Yesu me lok bâleŋe, kutŋe Yesu Barawa sâm, âlâ me âlâ holaŋmu gewuapgât nâŋgâm Pilatoŋe lohimbi ya yuwu sâm âiyongop. “Âlâ holaŋmune gewuap? Barawa me Yesu holaŋmune yeŋgâlen giâkgât naŋgai?”
24225	MAT 27:27	Tembe lâulipŋaŋe Yesu mem ya pilâm emet âlâen katŋetâ talop. Yawu otmâ tembe lâu bukulipyeŋe nombotŋe meyekŋetâ gawi.
24256	MAT 27:58	Lok yaŋe Yesu lâum ari hanguwe sâm Pilatohâlen ari tetewaŋgiop. Tetewaŋgimu lauŋan mem tembe lâulipŋe hâŋgânyongomu ari howanâmbâ Yesu mem waŋbi.
24288	MRK 1:4	Yoaneŋe lohimbi toen katyekbe sâm yakât topŋe katmâ yahatmâ lok ki manmaiângen ari manop. Yaken ari manmâ lohimbi dondâŋe yâk ekne sâm ariŋetâ yuwu sâm ekyongop. “Orotmemeyeŋe kiŋgoŋ âlâlâ otmâ mansai ya kerek betbaŋgiŋetâmâ toen katyekbom. Toen katyekmune Anitâŋe tosayeŋe pilâyiŋgiwuap.” Yawu sâm ekyongop.
24294	MRK 1:10	Toen mem kalop sâp yanâk himbim pâroŋ sâmu Anitâhât Wâtgât mâmâŋahât Heakŋe kembâ hâtgum ge Yesu mâmâŋe otbaŋgiop.
24343	MRK 2:14	Ekyongom pesuk pilâmu itoŋ galoŋ otŋetâ kapiân âwurem ariop. Ari mâtâwânâk Alipaio nanŋe, kutŋe Lewi sâm, yâkŋeâmâ takesi membe sâm tewetsenŋe emetŋan tatmu ehop. Tatmu ekmâ yuwu sâm ekuop. “Nâhâlen torokatdâ orowâk mandehât naŋgan.” Yawu sâop.
24352	MRK 2:23	Tatmâ nâŋgâ nâŋgâ sâp âlâen Yesuŋe hoŋ bawalipŋe nen kerek menenekmu âi kalam biwiŋambâ ariwin. Ari mâtâp tânâmŋan po ningiop. Yawu otmuâmâ buku nombotŋe yeŋgât kalamân sot talop ya mem newin. Yawu otmunŋe Parisaioŋe nenekmâ Yesu yuwu sâm âikuwi.
24358	MRK 3:1	Tatmâ nâŋgâ nâŋgâ sâp âlâen Yesuŋe miti emetŋan yâhâop. Yâhâ lok âlâ bâtŋe mum pâlâmŋe olop yanâk tatmu ehop.
24359	MRK 3:2	Yawu gârâmâ “Tatmâ nâŋgâ nâŋgâ sâpŋan Yesuŋe lok pareŋe ya mem heŋgeŋguwuap me bia?” sâm Parisaio nombotŋaŋe Yesu mem den âiân katne sâm bamu bam watbiŋe gotyetŋan ba kinbi.
24361	MRK 3:4	Sâmu yahatmâ kinmu benŋe Parisaio ya yuwu sâm ekyongop. “Moseŋe den kulemguop ya topŋe girawu tap? Tatmâ nâŋgâ nâŋgâ sâpŋan lok heŋgemyongonom me hilipyongonom?” Yawu sâop. Yawu sâm âiyongomu biwiyeŋe umatŋe otmu olotoŋâk kinbi.
24362	MRK 3:5	Olotoŋâk kinŋetâ yekmu bâleop. Yekmu bâlemu kunyeŋe kârikŋe otmâ hiliwahonomai yakât nâŋgâm tepŋe nâŋgâyiŋgiop. Tepŋe nâŋgâyiŋgim lok pareŋe ya yuwu sâm ekuop. “Bâtge kuwihak.” Yawu sâmu bâtŋe pilâmu kuwihahop.
24365	MRK 3:8	Nombotŋeâmâ Yuraia hân yakât kapi kunŋe, kutŋe Yerusalem sâm, ya ambolipŋe. Otmu kapi pato ya hawamgum kapi tipi tapi tatmâ arap ya ambolipŋe. Yâhâ nombotŋeâmâ Irumaia ambolipŋe. Yâhâ nombotŋeâmâ kapi tipi tapi Yoran to nombotgen tap ya ambolipŋe. Yâhâ nombotŋeâmâ kapi kutyetŋe Tiro otmu Siron ya ambolipŋe.
24375	MRK 3:18	Âlâmâ Anderea yamâ Simon imiŋe. Otmu nombotŋeâmâ Pilip, Batolomaio, Mataio, Toma, Alipaio nanŋe Yakowo, Taraio, Simon yâhâmâ komot âlâen gâtŋe ya yeŋgât topyeŋe yuwu. Kasalipnenŋe Roma lok ya yeŋgât hâkâŋ otmâ watyekne sâm otminiwi yan gâtŋe.
24377	MRK 3:20	Pumŋambâ gem ari emet âlâen yâhâ tatbin. Yâhâ tatmâ po ningimu sot um nene sâm ot tatmunŋe lohimbi dondâŋe Yesuŋe mem heŋgemnongoâk sâm nengâlen toho emet ya titâkuwi. Titâkum hawam mewam tuhunenekŋetâ sot ki newin. Inâk tatmunŋe Yesuŋe sot ki niop yakât otmâ lohotŋe olop. Lohotŋe olop yamâ lohimbi dondâŋe gâŋak bamat nâŋak baman otmâ hâmbiŋ gumbiŋ tuhuŋetâ hâpunakmâ heŋgemyongop. Nep tuhum tatmu wâtŋe houŋ sâop. Wâtŋe houŋ sâmu yan lok nombotŋaŋe ekmâ nâŋgâm tâpikgum yuwu sâwi. “Yesuŋe kunŋe itoŋ galaŋ otmu ki galemahom mansap.”
24385	MRK 3:28	“Yakât otmâ âlâ torokatmâ yuwu sâwe. Yeŋe imbiâk nâhâitŋe senduk banearâ bâleŋaŋe mâmâŋe otbaŋgimu âi memap nâŋgâmai. Yawu nâŋgâm tâpikguai yakât topŋe nâŋgâŋetâ keterahâkgât yuwu sâwe. Lok âlâ me âlâŋe otŋetâ bâleap. Me Anitâŋe âi sâm nihim hâŋgânnohomu gewan nâhât nâŋgâŋetâ tâŋât oap. Me lohimbiŋe nâhât nâŋgâŋetâ giâkgât sâm biwiyeŋan kioŋnomai. Lok yawuyaŋe orotmemeyeŋe bâleŋe bet pilânomai ya yeŋgât tosa yamâ Anitâŋe pilâyiŋgiwuapgât dop tap. Torokatmâ sâwe. Lok âlâ me âlâŋe Anitâhât Wâtgât mâmâŋahât Heakŋe âi tuhuap ya ekmâmâ yuwu sâwuap. “Bâe, âi yukât amboŋe yamâ Satan.” Yawu sâm yan âi ya ekmâ Satangâlen gâitmâ yâhâmbisâp. Lok yawuyaŋe tosa pato dâiwuap yamâ Anitâŋe tosa ya pilâwaŋgiwuapgât dop âlâ ki tap.”
24388	MRK 3:31	Yawu sâm ekyongom tatmu yanâk ikŋe hepŋe torehenlipŋe takawi. Taka tirek topŋan kinmâ yuwu sâwi. “Atanenŋe gâ ge.”
24389	MRK 3:32	Yawu sâŋetâ lok âlâ yan talopŋe yahatmâ Yesu yuwu sâm ekuop. “Wae, emba nâŋgâ. Torehenlipgaŋe taka tirek topŋan kinmâ gâhât yai.”
24434	MRK 5:1	To nâŋ nâŋ sâmu deŋgân ya hâtikgum ba nombot endaken kapi âlâ, kutŋe Gerasene sâm, yan ariwin.
24467	MRK 5:34	Sâmu sâop. “Toune, biwihe nâhâlen katdâ yakât Anitâŋe nâŋgâhihimu hepge saŋ yap. Lohotŋan ba ari.” Yawu sâm ekuop.
24474	MRK 5:41	Yâhâŋetâ Yesuŋe imbi sihan ya bâtŋan mem denyeŋan yuwu sâm ekuop. “Talita, koum.” Yakât topŋeâmâ yuwu. “Barat tipiŋe, yahatmâ kin.”
24525	MRK 6:49	To kakŋambâ takamu ekmâ tepnenŋe hindakmâ hu halak tuhum yuwu sâwin. O, yuâmâ weke mon takap.” Yawu sâm kiŋgitnenŋahât otmâ kâi bâtnenŋe sân sân sâop. Yawu otmunŋe yuwu sâm eknongop. “Yen wongât otmâ kiŋgityeŋahât otmâ kâi bâtyeŋe sân sân yap? Nâ ninak takan yukâ.”
24543	MRK 7:11	Yawu gârâmâ yeŋe girem den ya kum mansai yakât sâwe. Yeŋe yuwu sâmai. “Lohimbi âlâ me âlâŋe âwâŋe mâmâŋe yuwu mon sâm ekyotgonomai. “Awoŋ, meŋ, sombo otdomawot yanâmâ nâŋe sot me senŋe âlâlâ âlepŋe tânyotgowom.” Yawu sâm ekyotgonomai.” Yawu gârâmâ sombo otdomawolân Yura nengât denân yuwu mon sâm ekyotgonomai. “Koropan” Yawu ekyotgonomai yakât topŋe yuwu, “Anitâhât pat kuwan.” Topŋe yawu. Yâhâ torokatmâ yuwu mon sâm ekyotgonomai. “Senŋe âlâlâ yuâmâ Anitâhât pat kuwan yakât otmuâmâ mem miti emetŋan ari katmune tatbuap yakât yaŋe ki mem tânyotgowom. Inâk tatset.”
24556	MRK 7:24	Yawu sâm menenekmu kapi ya pilâm Tiro kapi pato ya hâlâŋmâ kapi tipi tapi tatmâ arap yan ariwin. Yan arimunŋe lohimbi dondâŋe taka mem hâmbiŋ gumbiŋ tuhunenekmaihât Yesuŋe sâmu emet âlâen yâhâwin. Yâhâmunŋe lohimbi nombotŋaŋe Yesu ekmâ den katŋetâ arimu lohimbi dondâŋe nâŋgâwi.
24563	MRK 7:31	Yesuŋe Galilaia deŋgân yan âwurem ariwe sâm otmâ menenekmu Tiro kapi pilâm ba Siron kapi wangim ari kapi bâlâk ŋerek tap, yapâ ari Galilaia deŋgân ginŋan ga takawin.
24650	MRK 9:43	Yakât torokatmâ sâwe. Bulâŋe hârenomaihât ki sâwe. Topŋe nâŋgâŋetgât yakât den âlâen hâum sâwe. Lok âlâ me âlâ bâtyeŋaŋe otmâ hilipgunomai. Yawu otmâ hilipguŋetâ bâtyeŋahât tosa yakât otmâ umut biwiyeŋe hem kâlâwân arimapgât ya hârem pilânomai. Hemgât kâlâp yaŋe ki bok sâwuap. Yâhâ lok mum tâtuk sâmu nane gorewaŋe nembuap yakât dopŋeâk hâhiwin pato nâŋgâm yâhâmbisâi. Topŋe yuwuhât yan. Wuân me wuânŋe lok âlâ me âlâ dâiyekmu otŋetâ bâlemu hem kâlâpgât pat otmaihât ya pilâm biwiyeŋe Anitâhâlen katnomai. Yawu otmâ manman kârikŋe menomai.
24652	MRK 9:45	Torokatmâ âlâen hâum sâwe. Lok âlâ me âlâŋe yu me ya ekŋâlem kâiyeŋaŋe sururuk sâm ari otmâ tâpikgunomai. Otmâ tâpikgunomai yan kâiyeŋahât tosa yakât otmâ umut biwiyeŋe hem kâlâwân arimapgât ya hârem pilânomai. Hemgât kâlâp yaŋe ki bok sâwuap. Yâhâ lok mum tâtuk sâmu nane gorewaŋe nembuap yakât dopŋeâk hâhiwin pato nâŋgâm yâhâmbisâi.
24662	MRK 10:5	Yawu sâŋetâ Moseŋe den kulemguop yakât Yesuŋe yuwu ekyongop. “Tâmbâlipyeŋaŋe biwiyeŋe kârikŋe otmu yeŋahâlâk nâŋgâm manminiwi. Yakât otmâmâ Moseŋe kuyiŋgiwehât otmâ ki kulemguop.
24703	MRK 10:46	Yawu sâm eknongomu Yeriko kapi mewin. Otmu kapi ya pilâm yâhâmunŋe lohimbi dondâŋe betnenŋan watnenekbi. Arimunŋe lok âlâ senŋe bok sâsâŋe, kutŋe Batimaio sâm, yamâ Timaio nanŋe, mâtâp ginŋan talop. Tatmâ senŋe âlâlâhât umburuk otmâ yaŋak lohimbi mâtâwân bam gaŋetâ ulityongom tatminiop.
24719	MRK 11:10	Anitâŋe âi sâm gihiop ya lâum kinmâ nengâlen mat takat. Tâmbânenŋe Dawitiŋe olop yakât dopŋeâk galemnongowe sâm otmâ takat. Yakât nâŋgâm heroŋe otgihim mepaeheksain.” Yawu sâwi.
24745	MRK 12:3	Takamu wain galemŋe manbiŋe kum watŋetâ âwurem ariop.
24769	MRK 12:27	Anitâŋe Mose den ekumu kulemguop yakât topŋeâmâ yuwu. Emelâk nengât tâmbâlipnenŋe manmâ gawi. Otmu yapâ torokatmâ manmâ gaŋetâ gaŋetâ benŋe nen yu mansain yu. Otmu gâmâlâk nengât sen tetem mannomai. Nen kerek nengât kunnenŋe yamâ Anitâ. Topŋe yawu tap. Yamâ yeŋe den ya nâŋgâŋetâ keterakyiŋgimbâp.” Yawu sâop.
24824	MRK 14:1	Otmu Tihit tihit hombaŋ ya tâlâhuop. Otmu hombaŋ yakât kutŋe âlâmâ “Natik Hombaŋ” yawu sâmain. Hombaŋ ya tâlâhumu yanâmâ hotom uwi ya yeŋgât kunlipyeŋe otmu Mosehât girem den kâsikum ningiminiwiŋe menduhuakmâ Yesu kumunŋe mumbuap sâm yakât den hikuwi.
24825	MRK 14:2	Yawu otmâ benŋe yuwu sâm alahuwi. “Yuâmâ Tihit tihit Hombaŋ otbuap. Yakât otmâ halihu lohimbi dondâŋe taka menduhuaknomai. Yawu gârâmâ sâp yan nenŋe Yesu mem pâi emetŋan katmunŋe tatmu lohimbiŋe eknomai yanâmâ kuk pato tetewuap. Yawu otmunŋe kuk pato tetemapgât yok pilâm in yawu mem kumunŋe mumbuap. Yawu sâm den hikuwi.
24838	MRK 14:15	Yawu sâm ekumutâ lok yaŋe dâiyelekmâ emet biwiŋe âlâ mem heŋgeŋguŋetâ tap ya tiripyotgowuap. Tiripyotgomu yanâmâ senŋe âlâlâ mem dinŋan tuhuromawot.” Yawu sâm hâŋgânyotgomu yâhâowot.
24866	MRK 14:43	Yawu sâm eknongomu yanâk hotom uminiwi ya yeŋgât kunlipyeŋe otmu Mosehât girem den kâsikum ningiminiwi otmu Yura nengât papatolipnenŋaŋe lok seseŋgâlâk hâŋgânyongoŋetâ bukunenŋe Yurasiŋe dâiyekmu Yesu mene sâm takawi. Takaŋetâ nen orop ahomaingât nâŋgâm kapamgât wahap miakmâek takawi.
24874	MRK 14:51	Tiok taok otmâ arim kinmunŋe yanâmâ lok sihan âlâ sâŋgum kaok latmâ kinopŋe betyeŋehen ariop.
24888	MRK 14:65	Sâm hârewaŋgim nombotŋaŋe yahatmâ tâpguwi. Tâpgum gâtŋaŋe sâŋgum âlâ mem senŋe sâhâm kâtâpguŋetâ kinop. Senŋe sâhâm kâtâpgum ândâpŋe huhuwi. Ândâpŋe huhum nombotŋaŋe yuwu sâm âikuwi. “Bâiŋ, ândâpge âlâŋe huhuap? Yakât sârâ nâŋgâne.” Yawu otŋetâ pesuk sâmu tembe lâu emet yakât galem kinbiŋe kum me âlâlâ tuhuwi.
24890	MRK 14:67	Tatmâ yanâk hotom uminiwi ya yeŋgât lok kunyeŋahât hoŋ bawa imbi âlâŋe towatŋe ekmâ yuwu sâm ekuop. “Âe, gâmâ Yesu Nasaret amboŋe orop manŋetâ yekman.” Yawu sâm ekuop.
24901	MRK 15:6	Otmu Tihit tihit hombaŋ ârândâŋâk Pilatoŋe yuwu otminiop. Lok tosa otŋetâ pâi emetŋan katyekŋetâ tatminiwi yapâ gâtŋe âlâ me âlâhât lohimbiŋe nâŋgâŋetâ dopŋan otmu lok âlâ holaŋbuat sâminiwi ya holaŋyekmu geminiwi.
24911	MRK 15:16	Tembe lâulipŋaŋe yahatmâ Yesu mem ya pilâm emet âlâen katŋetâ talop. Yawu otmâ tembe lâu bukulipyeŋe meyekŋetâ ga menduhuakbi.
24914	MRK 15:19	Senŋan gem kundenŋan tâpguwi. Tâpgum kapam âlâ mem kunŋan lawitbi.
24936	MRK 15:41	Imbi yongonsan yamâ Yesu orop Galilaia hânân manmâ hoŋ bawaŋgim gawi. Yâhâ imbi nombotŋeâmâ Tihit tihit hombaŋ ya ekne sâm Yerusalem kapiân Yesu orowâk yâhâwi yaŋe kinbi.
24937	MRK 15:42	Otmu lok âlâ, kutŋe Yosep sâm, yâkât topŋeâmâ yuwu. Lok yamâ Arimata kapi yapâ gâtŋe. Emelâk Parisaio, Sarukaio otmu Yura nengât papatolipnenŋaŋe yâk orop menduhuakmâ den otminiwi. Yakât otmâ lohimbi seseŋgâlâkŋe nâŋgâwaŋgiŋetâ yahalop. Otmu Anitâŋe ikŋe hoŋ bawa hâŋgângumu ge Yura nengât lok kutdâ otmâ tihitnenŋe otmâ yâhâwuap yakât biwiŋaŋe mem mambotmâ manmâ gaop. Topŋe yawu. Yâhâ Yesuŋe muop yan lohimbi kerekŋe Tihit tihit Hombaŋ emet haŋ sâmu tetewuap yakât nâŋgâm sot kâle otmu senŋe âlâlâ mem dinŋan tuhuwi. Yakât nâŋgâm Yosepŋe ikŋe hâkŋahât tihitŋe ki nâŋgâm Yesu lâum ari hanguwe sâm Pilatohâlen ari tetewaŋgiop.
24943	MRK 16:1	Tatmâ nâŋgâ nâŋgâ sâp ya pesuk sâmu Maria Matala kapiân gâtŋe, nambeŋe ya Yakowo mâmâŋe, otmu Salome yâkŋe Yesu pirinom sâm kendiŋân ari to kukŋe suk suk âlâ puluhuwi.
24951	MRK 16:9	Tatmâ nâŋgâ nâŋgâ sâp ya pesuk sâop. Gârâmâ emet haŋ sâmu yanâmâ Yesuŋe mumuŋambâ yahalop. Otmu Maria Matala kapiân gâtŋe, ikŋak emelâk weke bâleŋe nombolân yâhâp watyekmu yâkâlembâ gahaeakmâ ariwi. Aŋgoân yâkâlen tetewaŋgiop.
24952	MRK 16:10	Tetewaŋgimu yanâmâ yâkŋe ari Yesuhât hoŋ bawalipŋaŋe menduhuakmâ yâkât we bâle nâŋgâm tatbi ya yuwu sâm ekyongop.