23215	MAT 1:2	Ki kwaaniitaab Isaka ꞉Abraam. Nto Isaka ki kwaaniitaab Yāākōbō. Ki kwaaniitaab Yuuta ākoo mbo ng'eetaabkaam ꞉Yāākōbō.
23224	MAT 1:11	Kwaaniitaab Yeekonnyaa ākoo mbo ng'eetaabkaam ku Choosaaya. Bēsyōōsyēchooto ꞉chēē /kikēēnāmēē Yuutayeek /ānkēēyib bokuyēk motwoor ām *Bābulōōn.
23230	MAT 1:17	Kunyoo kung'eetee Abraam ākoy Tāwuti, ku binuutēk taman āk ang'wan. Kung'eetee Tāwuti ākoy bēsyōōsyēchoo /kikēēyibēē Yuutayeek kuba Bābulōōn, ku binuutēk taman āk ang'wan. Nto kung'eetee bēsyōōsyēchooto /kikēēyibē Yuutayeek kuba Bābulōōn ākoy yoo /kikēēsichē Kiriistō, ku binuutēk alak taman āk ang'wan.
23233	MAT 1:20	Nto yu tākumii kōōsōōtē ꞉Yōōsēēf ng'aleechu, kuchōōnchi *꞉malayikeet ām kiirwootik ānkumwoochi kule, “Yōōsēēf nyēbo kōōtaab Tāwuti, ‑meetay Maaryaa. Ntēē Tāmirmiryēētaab Yēyiin ꞉nyēē kayey kumanach ꞉Maaryaa.
23234	MAT 1:21	Mākusich wēēriit ānku +mēētoochi kaayneet kule Yēēsu kuuyu makooraraach biiko ām ng'ōōkiswookikwaa.”
23235	MAT 1:22	Kiyityiin ꞉ng'aleechu tukul kubo kiyēē kimwooy ꞉Yēyiin kubununēē *wōōrkooyoontēēt ake kule,
23236	MAT 1:23	“Mākunyikisiit *꞉ārung'oonyoo ānkusich wēēro nyēē +/mākēēkuurēē Mānwēēl. (Ibooru ꞉kaaynaani bo Mānwēēl kule ‘Kēēboontē keey Yēyiin’.)”
23237	MAT 1:24	Nto mii lētuunoo yu kāwokung'eetee ꞉Yōōsēēf rwoo, koomut Maaryaa kuu yoo kimwooytoochinē ꞉malayikeetaab Yēyiin.
23239	MAT 2:1	/Kikēēsikyinē Yēēsu kiriinkēētaab Bēētēlēyēēm ām yēēmēētaab Yuuteeya kubāytooyiisyē *꞉Ērōōtē. Yu /kābokēēsich Yēēsu, kukwaanee ꞉biiko alake komostaab koong'asiis kukwa Yēērusālēēm, chēē kiboonto kiirnātēētaab kookeelik.
23240	MAT 2:2	Yu kayit, kuteeb kule, “Miitē ānō ꞉Bāytooyiintēētaab Yuutayeek nyoo /kōkēēsichē? Kakeekasee wōlēē kēēbuurto ꞉kookeelyeet ām koong'asiis kule /kōōkēēsich, kunyi kaakeekwaa bokēēkutunkyi inee.”
23241	MAT 2:3	Yu kawokukas ꞉Bāytooyiintēēt Ērōōtē ng'aleechaa, kwaam mēt miisin. Kiiyiimset ꞉ng'aleechaa nkicheek biikaab Yēērusālēēm tukul.
23244	MAT 2:6	‘Bēētēlēyēēm, ‑mēēmining' ꞉inyiing' mbo kisich ām kiriinkōōsyēkaab Yuuteeya, kuuyu mākurutunēēniing' ꞉bāytooyiintō ꞉nyēē makubayta biikyuu bo *Isrāyēēl.’”
23246	MAT 2:8	Yooto kumwoochi bichoo kule, “Obe Bēētēlēyēēm ankuboocheeng' lakwanaa kāroomin, nto yoo kōōnyōōru, bōōmwoowoo sāāwē ꞉nkanii wāākutunkyi.”
23247	MAT 2:9	Yu keewaany ꞉Bāytooyiintēēt kung'āloolchi bichoo, kuba. Nto yu kakas ꞉icheek kookeelyaanaa kung'ērēkiis nyēbo kwōng'uut. Kiirēētoot ꞉kookeelyaanaa bo koong'asiis ākoy wokuteemanee barakuutaab ꞉lakwanaa.
23249	MAT 2:11	Nto yu kēēwut ꞉bichoo kō, kunyōōr leekweet ākoo kaamet Maaryaa. Kukutunkyi lakwanaa. Nto tēē yoo kootyaach tukuuk chēbo kwōng'uut choo kibokōōkātēē lakwanaata, kunam wōlēē mii *꞉ta-aabuut āk tukuuk alak āyēēng' chēē boong'u nyēē anyiny.
23251	MAT 2:13	Yu kāākubēēchi keey ꞉bichoo kiboonto kiirnātēēt, kuchōōnchi Yōōsēēf *꞉malayikeetaab Yēyiin ām kiirwootik ānkumwoochi kule, “Mii ꞉Ērōōtē wokuchēēng'ē leekweet kule kubakach. Kunyi imwēēytē lakwanaa ākoo kaamet ākoy Miisir ānkubōōbuur wōlooto ākoy āyibuung' lōkōōy.”
23252	MAT 2:14	Kung'eet ꞉Yōōsēēf kwēēmowuunooto ānkumwoochi kaametiitaab leekweet kule kōōmwēēyto tukwaay leekweet ākoy Miisir.
23254	MAT 2:16	Kikiikubēēr ꞉Ērōōtē yu kibo taay kule kikēnchi inee ꞉bichoo kibo kiirnātēēt. Yooto, kunyēēr miisin ānkumwooy kule /keebakach lēēkōōk tukul choo wēēriik ām Bēētēlēyēēm ākoo chēbo soong'wēk alak tukul choo ki laatoos. Kimwaayta /keebakach lēēkōōk choo boonto kēnyiisyēk āyēēng' ānkurēk kurubta keey āk wōlēē kimwaayta ꞉bichoo kibo kiirnātēēt.
23259	MAT 2:21	Kung'eetita ꞉Yōōsēēf leekweet ākoo kaamet ānkutākyi keey kōōrēētaab Isrāyēēl.
23260	MAT 2:22	Nteenee kikiikookeer ꞉Arkelaawo kwaan kubayta Yuuteeya. Yooto, kunyokoriit kuwo ākoy wōlooto. Nto subak, kikiikung'āloolchi inee ꞉Yēyiin ām kiirwootik kunyoo, kiwo ākoy yēēmēētaab Kalilaaya.
23262	MAT 3:1	Yu kakeeyta ꞉kēnyiisyēk chēē chaang', kutook ꞉chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Bātisāniintēēt Yoowaana nyēē kyoomtootēē lōkōōywēk suurkwēēnēētaab Yuuteeya.
23264	MAT 3:3	Inee ꞉nyoo king'āloolēē *꞉wōōrkooyoontēētaab Yēyiin *Isaaya yoo kimwooyē kule, “Miitē ꞉kuut nyēē kuuru ām suurkwēēn kule, ‘Ōchōb keey, ānkōōchuulchi Mokoryoontēēt kēēlto.’ ”
23266	MAT 3:5	Yooto kung'ēētyēē ꞉biiko Yēērusālēēm āk Yuuteeya kumukuul āk biitēētaab Yoortaan kutēē yēē tēē ānkubēēchi Yoowaana.
23267	MAT 3:6	Kimwaayta ꞉bichoo ng'ōōkiswookikwaa ankubatisanee ꞉Yoowaana āynēētaab Yoortaan.
23268	MAT 3:7	Nto bērē kukas ꞉Yoowaana kakwa *꞉Farisaayeek chēē chaang' ākoo *Satukaayeek kule /keebatisan, kumwoochi bichoo kule, “Ōyēku ng'oomng'ook kuu ēērēēnōōy! Ōbērē +moochililee ng'wooninto nyoo mākuchō ee?
23269	MAT 3:8	Mākwook nanyuun ōyēyē ng'al chēē kāroomēch sōōtooku kule kooweeksee miyootyēēt,
23274	MAT 3:13	Nto mii yoo kung'eetee ꞉Yēēsu Kalilaaya ānkuwokubatisan ꞉Yoowaana ām āynēētaab Yoortaan.
23275	MAT 3:14	Nteenee kumach kutay ꞉Yoowaana. Kimwooy kule, “Ntēē ichōōnii wōlēē āmiitē ānku ꞉inyiing' nyēē kātēērook ibatisanaa?”
23276	MAT 3:15	Kukētyi ꞉Yēēsu kule, “Yey ꞉inyiing' kuu nyooto raat kuuyu wuu nyooto ꞉wōlēē māktooy ꞉Yēyiin.” Kucham ꞉Yoowaana kubatisan Yēēsu.
23277	MAT 3:16	Nto yu /kaakeebatisan Yēēsu, kuloong'unēē bēēko āriit. /Kēēyootyi wōliin bo barak ankukas Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyēē wuu chēēbtuukē kurēku ānkuchokōōbutyi inee.
23278	MAT 3:17	Yooto /kēēkuur ām barak kule, “Lakwanyuu ꞉nyi nyoo āchāmē ānkāāng'ērēkyinē.”
23281	MAT 4:3	Kuchōōnchi ꞉Kēniintēēt ānkumwoochi kule, “Yoo inyiing' Lakwataab Yēyiin ii, iweech baa, rwoontōōchu kuyēk āmiik.”
23282	MAT 4:4	Nteenee kuwālchi ꞉Yēēsu kule, “Ntēē mwooyē ꞉siruutēk kule, ‘Māsobēē ꞉chii āmit baateey nteenee sobēē ng'ālyoo ake tukul nyēē chōōnēē wōlēē mii ꞉Yēyiin.’”
23284	MAT 4:6	Yooto kumwoochi kule, “Yoo inyiing' man Lakwataab Yēyiin ii, 'iraantee yuutēyu ākoy ng'wēny, kuuyu mwooyē ꞉siruutēk kule, ‘Mākōōyook ꞉Yēyiin malayikaanikyii bokutaaching' simēēbutyi rwaa kutuying'.’”
23285	MAT 4:7	Kukētyi ꞉Yēēsu kule, “Ntēē mwooyē subak ꞉siruutēk kule, ‘‑Meetyem Yēyiintēēng'uung'.’”
23287	MAT 4:9	Kimwoochi kule, “+Māākōōniing' bāytiniin tukul yoo 'kēēkutung'woo.”
23288	MAT 4:10	Kukētyi ꞉Yēēsu kule, “Buunyoontooni, ng'eetee yu. Mwooyē ꞉siruutēk kule, ‘Yēyiin ꞉nyēē māchāktōōs /kiiywēyē ānku inee nkit ꞉nyēē /kēēkutunkyinē.’”
23290	MAT 4:12	Nto yu kawokukas ꞉Yēēsu kule /kookeekerta Yoowaana kō, kung'eetee Yuuteeya ankooyeey Kalilaaya.
23296	MAT 4:18	Nto mii bēsyēēt ake, yēē kimiitē ꞉Yēēsu kuwēēsyētēē sakaramteetaab Tōōliilēētaab Kalilaaya, kukas biiko alak āyēēng' chēē kituubcho. Kiwiirchinē ꞉bichoo nēētiinēkwaa tōōliil kunāmē *burburiinēk. /Kikēēkuurēē ake Simōōni nyoo /kibokēēkuur lētuunoo kule Bētērō nto nyiin ake ku Antereeya.
23299	MAT 4:21	Yu keenaata ꞉Yēēsu taay kisich, kukas subak biiko alak āyēēng' chēē kituubcho kutinyē keey kwaan ām mwēēng'. /Kikēēkuurēē ake Yāākōbō /kēēlē nyiin ake Yoowaana nto kwaan ku Sebetaayo. Kimiitē ꞉bichoo kuyēytooy nēētiinēkwaa. Yooto kukuur ꞉Yēēsu murēchooto āyēēng' choo kituubcho.
23300	MAT 4:22	Kubākookyinē ꞉icheek kwaan mwēēng' ānkurubē Yēēsu.
23302	MAT 4:24	/Kikyaamtaat ng'aleechaa bo kwōng'uut choo kiyēyē ꞉Yēēsu ākoy yēēmēētaab Siirya kutēē yēē tēē. Yooto /kiimutyi inee biiko tukul chēē kimnyoontōōs kunam wōlēē mii ꞉chēē kitinyē tāmirmirook chēē miyootēch, chēē kitinyē mēwuunkook āk chēē kichunkutootiin. Kiisoob ꞉Yēēsu bichoo tukul.
23303	MAT 4:25	King'ēētyēē ꞉biiko chēē mātēē chu Kalilaaya, Teekabooli, Yēērusālēēm, Yuuteeya ākoo biitēētaab Yoortaan ankoosaab Yēēsu.
23304	MAT 5:1	Kimii ꞉yēē kimāchē ꞉Yēēsu kwoomchi biiko lōkōōy. Kiiruruukyi keey ꞉biiko chēē chaang'. Yu kakas kuu nyooto, kuwo ꞉inee āk rubiikyii yēē tōrōōr ānkutēbēē ng'wēny. Kōōnookyi ꞉rubiichoo
23306	MAT 5:3	“Ibēruurootiin sōō, kule nee ꞉biiko choo imoong'tēē keey Yēyiin, kuuyu +mākōōwut bāytooyiisyēētaab Yēyiin.
23307	MAT 5:4	Ibēruurootiin sōō, kule nee ꞉biiko choo buntēē ng'woonin kuuyu mākukārāmchi ꞉ng'ala.
23308	MAT 5:5	Ibēruurootiin sōō, kule nee ꞉biiko choo yibē keey ng'wēny, kuuyu mākuyēk nyeeng'waa ꞉kōōrēēt.
23309	MAT 5:6	Ibēruurootiin sōō, kule nee ꞉biiko choo chēēng'ē churtaayeet, kuuyu mākunyōōr.
23312	MAT 5:9	Ibēruurootiin sōō, kule nee ꞉biiko choo wuulyēē ng'aleekaab kaalyeet, kuuyu +/mākēēkuur kule lōkōkaab Yēyiin.
23314	MAT 5:11	Ōbēruurootiin sōō, kule nee ꞉akweek choo ōyēnwoo anii, yoo /kākēēchubook /ānkēēwusook nto /kēēmōlōlchook ng'al chēē chaang'.
23315	MAT 5:12	Yoo /kākēēyēwook kuu nyooto, ōtyēēn kubo ng'erekweek, kuuyu mii ꞉kiy nyēbo kwōng'uut nyēē mākutuwēnēēnook ꞉Yēyiin ām kibkōōnkōy. Ntēē /kiikēēwusoon mbo nkicheek *wōōrkooyikaab Yēyiin choo kibo taay kuu nyooto.”
23320	MAT 5:17	“‑Meesoot ꞉chii kule kyāāchōōnii ꞉anii chāānēmtooy ng'aleek choo kisirē *꞉Muusa āk chēbo *wōōrkooyik, nteenee kyāāchōōnii chāātyiichē ng'aleechaa.
23321	MAT 5:18	Kubooyiit man, āmwoowook kule ākoy kukeeyta ꞉barak ākoo ng'wēny, māmii ꞉kiy nyēē +/mākiinēmto ām kiruutēchoo ānkoo ku mining' nyēē tyaa, ākoy kuyityiin ꞉ng'aleek tukul.
23322	MAT 5:19	Kunyoo, chii ake tukul nyēē kāmēto kiruutēchoo ānkoo mbo nyēē mining' nyēē tyaa ankuyey biiko alak kurub ng'aleekyii kumā chii ꞉nyoo ām bāytooyiisyēētaab Yēyiin. Nto nyoo karub kiruutēchoo ankuyey alak kurub, /kiitōrōōrē nyooto ām bāytooyiisyēētaab Yēyiin.
23324	MAT 5:21	Kitas taay ꞉Yēēsu kumwooy kule, “Ābērē kyookas kule /kikēēmwoochi chiitaab kēny kule, ‘‑Meebakach chii. Nto chii ake tukul nyoo kābākākiis, ākoy /kiitiilchi ng'al.’
23325	MAT 5:22	Nto anii āmwoowook kule chii ake tukul nyoo kānyēērchi ng'eetaabkaamet, +/mākiitiilchi ng'al. Nto chiito nyoo kāmwoochi ng'eetaabkaamet kule, ‘Iberber’ +/mākiiyyoong'tēē kōōk /sikiitiilchi ng'aleek, nto nyoo kālēēnchi ng'eetaabkaamet, ‘Iyēku solwo’, kumisyinē /kiimut /bokēētōōrchi wōlēē bo maataab kibchuulyo.
23326	MAT 5:23	Kunyoo, yoo imāchē ituwēnchi Yēyiin kiy ankiisoot kule itinyē tisya ām wōlēē mii ꞉ng'eetaabkoomēt,
23327	MAT 5:24	ibākookyi kiyoo yooto bo *Kōōtaab Yēyiin ānkiiwē wōlēē mii ꞉ng'eetaabkoomēt bōōchoomnyē kurook nto yityo wēētuwēntē kiyooto.
23328	MAT 5:25	Yoo miitē ꞉chiito ake kukwēring' kōōk kubo bēsēnnyii nyēē iboontē, kumāchāktōōs simōkāsyiinē ām kēēltaab too kutoombo ōyitē kōōk. Yoo kameeyey kuu nyooto, kukwēriing' ꞉nyiin kōōk ānkōōyokoochiing' boontēētaab kōōk. Makunaming' ꞉boontoonoo bo kōōk ānkōōrēkēērchiing' chiito nyoo riibē kibratiisyek kukertiing' kō.
23332	MAT 5:29	Kunyi, yoo kēēsākyiing' koong'uung' isuuchi ng'ōōki, ilōōtu. Kaykay iboot komosta akeenke nyēbo bōōrng'uung' kusiir /kēēwiirchi bōōrng'uung' tukul wōlēē bo maataab kibchuulyo.
23333	MAT 5:30	Nto yoo kēēsākyiing' ꞉āwung'uung' isuuchi ng'ōōki, itilte. Kaykay iboot komosta akeenke nyēbo bōōrng'uung' kusiir /kēēwiirchi bōōrng'uung' tukul wōlēē bo maataab kibchuulyo.”