23214	MAT 1:1	Jena apélichi uchú suwábaga ralámuli rewalá, alué napu Esukristo rijimala nílige, alué napu 'ya mochígame nílige Esukristo ta'chó ochérachi. Alué Rabí 'lige Abraámi abiena rijimala nile alué Esukristo, alué ralámulika 'we 'ya ejperégame nílechigó ta'chó ochérichi Esukristo.
23215	MAT 1:2	Alué Abraámika Isaki o'nola nile. 'Lige Isákika Akobo o'nola nile. 'Lige Akóboka Jurá o'nola nile 'lige alué Jurá chega rijimala o'nola nile.
23216	MAT 1:3	'Lige Juraka Páresi o'nola nile, 'lige abiena Sárachigó. Alué Páresi 'lige Sara eyélaka Tamari anilime nile. 'Lige Páresika Esromi o'nola nile. 'Lige Esrómika Arami o'nola nile.
23217	MAT 1:4	'Lige Arámika Aminarabi o'nola nile. 'Lige Aminarábika Naasoni o'nola nile. 'Lige Naasónika Salmoni o'nola nile.
23218	MAT 1:5	'Lige Salmónika Bosi o'nola nile. 'Lige Bosi eyélaka Rajabi anilime nile. 'Lige Bósika Oberi o'nola nile. 'Lige Oberi eyélaka Ruti anilime nile. 'Lige Obérika Isaí o'nola nile.
23219	MAT 1:6	'Lige Isaíka alué wa'lula Rabí o'nola nile. 'Lige Rabika Salomoni o'nola nile. 'Lige Salomoni eyélaka Uríasi anilime rió 'yula nile.
23220	MAT 1:7	'Lige Salomónika Roboami o'nola nile. 'Lige Roboámika Abíasi o'nola nile. 'Lige Abíasika Asa o'nola nile.
23223	MAT 1:10	'Lige Esekíasika Manasesi o'nola nile. 'Lige Manasésika Amoni o'nola nile. 'Lige Amónika Josíasi o'nola nile.
23224	MAT 1:11	'Lige Josíasika Jekoníasi o'nola nile 'lige alué chega rijimálachigó. A'lige bamí o'tole alué sontalo Babilonia mochígame alué ralámuli israelita, preso o'tole.
23227	MAT 1:14	'Lige Asórika Saroki o'nola nile. 'Lige Sarókika Akimi o'nola nile. 'Lige Akímika Eliuri o'nola nile.
23229	MAT 1:16	Akóboka José o'nola nile alué napu María 'yula nílige. 'Lige alué Maríaka Esusi eyela nile, alué napu Kristo anilime ju. (Krístoka aniame ju Onorúgamete julárigame. Jípeko Esukristo anilime júkuru.)
23230	MAT 1:17	Makué naómana chojkégame nile alué Abraámi rijimala Rabí ta'chó ochérachi, 'lige Rabí ochérale. 'Lige alué Rabí rijimala abechigó makué naómana chojkégame nile. 'Liko alué ralámuli israelita 'ma o'tóleru alé Babilonia anilichi. 'Lige a'kinana alué simírasa uchéchigo makué naómana chojkégame o'chérale. 'Liko bijí ta'chó ochérale alué Kristo, alué napu Onorúgame júlale.
23232	MAT 1:19	'Lige José tabilé che ikisá nílele chu'simia. Alué Joseka uché bilé rió 'yuga gojchíligo mayele alué María. Tabiléchigo che aníleko, 'we a'lá ralámuli nile alué José, alué Joseka tabilé chojkila neraga che'wánilile alué María. Alué Joseka tabilé najkile napurigá chijunámala alué María uché jaré ralámuli 'yuga. Alekeri tabilé che aninálile, 'lige tabilé newima olale alué mukí 'yuga.
23233	MAT 1:20	'Lige 'we 'nátale alarigá 'simia, 'lige bilé rukó remule bilé santo ánjeli. 'Lige alué santo ánjeli anele alué José: ―Mué José, mueka Rabí rijimala júkuru, alué 'we 'ya bejtégame. Tase majawa newía alué María 'yuga. Alué napu ranélimili ju María, alueka pecha bilé rió ranala nímalagó, pe Onorúgame Alawala 'sile napurigá ochéramala alué u'tátiri.
23235	MAT 1:22	Suwábaga alarigá ikile napurigá anílige Onorúgame. Alué rió napu ruyame nile napu Onorúgame anele regá anile:
23236	MAT 1:23	Bilé mukí tabilé 'wesi rió 'yuga asigá pe bi'neli asigá rojparámala u'tátiri ajchágame nímala. 'Lige ochéramala alué u'tátiri, 'lige Emanueli anilime nímala. Emanuélika pe aniame ju «Onorúgame 'la ramué 'yuga ajtí.»
23238	MAT 1:25	Tabiléchigo 'yuga gojchile ko ta'chó ochérachi alué u'tátiri, 'lige 'ma ochérasa alué u'tátiri, Joseka Esusi anilime rewá ajchele alué u'tátiri.
23239	MAT 2:1	Esúsika Beleni anilichi ochérale, alé ejiro Jurea anilichi. Esúsika ochérale napu'lige Erore wa'lula nulame kachi alé alué we'é bo'ígichi. 'Lige alé we'ká riógichi Rusaleni anilichi sébale jaré rió so'pilí 'we machime. «Mago» anilime nile alué rió yolí ra'íchaga. 'Lige 'nákatu napu rayénali ma'chíname ju alé Rusaleni asiruga, aleka neraga jsile alué rió.
23240	MAT 2:2	'Lige alué ralámuli «mago» alé we'ká riógichi Rusaleni sébaga rukele alué wa'lula Erore: ―¿Koche ajtí alué wa'lula ralámuli jurío nuleme alué napu kulí ochérale? Alé 'nákatu napu rayénali ma'chíname ju jena Rusaleni asiruga aleka enágame etératuru bilé so'pilí, 'lige alué so'pilika pe ruyame ju 'ma ochériligo alué napu Wa'lula nímili ju. Alekeri jsirúpá ramué 'we a'lá nirániliga.
23241	MAT 2:3	'Lige alué wa'lula Erore akisá alué ra'íchali, asíriga we'ká 'nátale. 'Lige aminá uché jaré ralámulitiri alé Rusaleni mochígame asíriga we'ká 'nátalechigó alué ra'íchali akisá.
23244	MAT 2:6	Alé we'ká riógichi Beleni anilichi napu ju Jurea anilichi ejiro, pe u'kabi riógame ju alé Beleni, 'wéchigo najtékame kéréko me'tagá suwábaga we'ká riógachi, aléchigo ochérimili kame Wa'lula, alué napu ne'chí oyérame ralámuli israelita anilime repúmili ju abé i'libeko.
23245	MAT 2:7	'Liko alué wa'lula Erore alué ralámuli «mago» bayele. Alué Eróreka tabilé najkile napurigá uché jaré ralámuli machimela alué rió 'yuga ra'ichálichi. 'Liko rukele chiéniko kachi ma'chíniliga alué so'pilí.
23246	MAT 2:8	'Liko alé we'ká riógichi Beleni júlale, 'lige anele: ―'Mi alé Belénichi simáwagó alué u'tátiri e'nemia pala ajtigá. 'Lige 'la rewisúká alué u'tátiri, 'liko yati juláwaká bilé rió ne'chí ruyéniliga, néchigó simémpá alemi e'nemia, 'lige 'we a'lá niramia aminami. (Eróreka pe me'lináliga anile alué u'tátiri.)
23247	MAT 2:9	'Lige gepusa alué ra'íchali napurigá anílige alué wa'lula Erore, 'liko yati simíbale alué «mago». 'Lige uchéchigo siné etele so'pilí. 'Lige alué so'pilí re'pami rewigáchimi neraga enale, bajchabemi enale napu e'yénale alué ralámuli «mago», 'mi alemi enale napu asale alué u'tátiri. 'Lige asíbale alué so'pilí alé amóbami neraga napu asale alué u'tátiri.
23248	MAT 2:10	Alué bakiá rió etesa alué so'pilí, asíriga ra'sálále.
23249	MAT 2:11	'Lige galírale sébaga etele alué u'tátiri a'bé bo'igó eyela ajtígichi María anilime. 'Liko chojkóbisiga jábale 'we a'lá nirame kórigá alué u'tátiri. 'Lige gajoni i'pule, alué gajónika pe e'karúgame mochígame nile kónilime asíriga najteme. 'Oro kógile, 'lige aminami o'kuítiri, 'lige aminami bilé tábiri 'we a'lá suwé júkame «mira» anilime.
23251	MAT 2:13	A'kinana napu'lige alué ralámuli «mago» ku ejperélachi simasa, José bilé santo ánjeli etele remuka. 'Lige alué ánjeli anele alué José: ―'Ma asísawa, yati simigá 'ma mutuka alué u'tátiri 'lige 'ma 'yúriwa mué upila, wamí Ejipto anilime we'é bo'ígichi simawa. Alé mochiwa napu'lige ne aní a'lige si. Eróreka alué u'tátiri 'yaga einámala me'lináliga. Alekeri júmasawa jena mochiga.
23252	MAT 2:14	'Lige José 'ma asísale 'lige u'tátiri mutule 'lige simile eyélatiri 'yuga, 'lige rukó júmasale, Ejipto simiba.
23253	MAT 2:15	Wamí 'mi alé Ejipto mochile napusí Erore mukusá. Onorúgame 'ya anile alarigá ikimeo. Alekeri lakile napurigá osale bilé rió napu ruyame nile napu anélige Onorúgame. Regá anile: «Neka bayékuru ne inolá alé Ejipto ajtígachi.»
23254	MAT 2:16	Napu'lige alué Erore machisá alué ralámuli «mago» ku simíbaligo tabilé ruigá, asíriga ayoga rejpile. 'Liko nulale me'líniliga suwábaga u'kuchítiri oká bamígame go'nágana, alé we'ká riógichi Beleni o'chérigame, 'lige aminami alé a'bemi we'ká riógichi o'chérigimetiri. Alué ralámuli «mago» bajchá etéligame so'pilí anilía 'ma oká bamí nílekuru, alekeri me'linálile u'kuchítiri alué Erore oká bamígame 'lige ta'chó oká bamime.
23255	MAT 2:17	'Lige alarigá sébali ikile napurigá osale alué rió napu ruyame nile napu Onorúgame anélige napu Jeremíasi anilime nile, regá anime osilí:
23256	MAT 2:18	Suwábaga alué ralámuli alé we'ká riógichi Ramá mochígame asíriga akéturu 'we sewékame nalachi bilé mukí alué mukí Rakeli anilime asíriga nalá ajtigéturu 'kúchila na'temaka. 'Lige alué Rakeli tabilé najkíturu napurigá gu'íriwa, alué u'kuchítiri 'máchigo suwíligime.
23261	MAT 2:23	'Lige alé sebasa Nasareta anilichi we'ká riógichi simíbale ejperélimia. Alué 'ya mochígame ralámuli napu ruyame nílige, napu anele Onorúgame anile alé Nasarétachi bejtélimio alué Esusi. Anile «nasareno» anélime nímará Esusi.
23264	MAT 3:3	Alué rió napu ruyame nílige napu anélige Onorúgame, 'we 'ya bejtégame nílige, alué napu Isaíasi anilime nile, alué 'sile osá alarigá nochamio alué Juani. Regá anime osale: Bilé ne'ome akerúguru alé napu pee u'kume nile. Regá e'wele ra'icháchane: «Newiwa bilé bowé Wa'lula Onorúgame. Newiwa bilé bowé 'la wajchígame.»
23266	MAT 3:5	'Lige wamí 'naka we'ká riógachika Rusaleni anilíchika jsile ralámuli alué rejcholi akimea, 'lige we'kaná riógichika jsile alé Jurea anilichi ejiro mochígame. 'Lige abiena jsile uché bilena we'kaná riógame na'lebo 'nálige wa'lú bakó bo'ígichi ejperégame, Jorani anilime bakó.
23268	MAT 3:7	'Lige jaré rió jurío sébale okaná chojkégame. Ye okaná chojkégame bariseo nile jaré, 'lige saruseo nile jaré. 'We benírame nile napurigá 'we a'lá gatewa bilé nóchali, a'boi 'lina tabiléchigo sébali olame nílekó. Alueka pe jsile najkigá napurigá rewarawa ba'wichí bokobuga Juánite. 'Lige Juani anele e'wele ra'íchaga: ―¡'Émika pe napurigá sinowí 'kúchila alarigá júkuru, asíriga 'yégame júkuru 'emi! ¿Chieri aníbeché júmasiwa napurigá tabilé gastigáriwa?
23269	MAT 3:8	'Ma a'réwaguru alué tabilé 'la nóchali nocha napurigá suwábaga ralámuli 'la etémala 'emi 'ma ku 'we a'lá 'nátili 'nátame ko.
23270	MAT 3:9	'Émika Abraámi rijimala korime júkuru, alué 'we 'ya ajtígame, alekeri mayé 'emi Onorúgame 'la e'kamio. Tase alarigá na'tawa, tabilé chéré rekó rijimala nírige Abraámi. Onorúgameka pe napuyépiri ralámuli e'kame ju, pe 'la Onorúgame 'yuga 'nátame nísaká alué ralámuli. Onorúgame alarigá na'tásaká rejtétiri 'ma Abraámi rijimala gainámaleké.
23271	MAT 3:10	Rejpilaka 'ma listo bo'í napurigá rojá me'tépua. Suwábaga rojá napu ekí tabilé rakeme ju 'ma me'tékime júkuru 'lige e'kósilime ju.
23272	MAT 3:11	Neka pe iligá ba'wite rewaráguru, napurigá ralámuli etémala 'emi 'ma a'réligo alué chátiri 'nátili. Abé i'libeko uché bilé sebámala abéchigo najtékame me'tigá ne'chí. Alueka Onorúgame Alawala 'yámala ralámuli. Neka tabilé ikiáré napurigá ne alué rió akalá o'toa napurigá pioni neraga.
23273	MAT 3:12	Alueka 'ma wejpamoa chujkúkuru ri'ligó sonolá e'kósimia. 'Lige rakálaka 'ma gatémala bilena rekóachi, 'lige sonolaka 'ma e'kósamala na'ite. 'Lige tajsiné cho'mela alué na'í. Yeka pe tétali ju.
23279	MAT 4:1	'Liko Onorúgame Alawálate o'tóleru Esusi 'mi bilena tabilé riógachi. Remónisika 'we 'yégali olánilile Esusi napurigá Esusi tabilé 'la nochámala.
23281	MAT 4:3	'Lige Remónisika a'bé nawile 'yéginiliga Esusi, 'lige anele Remónisi alué Esusi: ―'La bijchiá Onorúgame Inolá níriká, baní gaináriwagó alué we'ká rejté.
23283	MAT 4:5	'Liko alué Remónisi Rusaleni o'tole Esusi 'lige asíriga re'pá ilígame wa'lú re'obachi amoba 'mórale,
23284	MAT 4:6	'lige anele: ―'La bijchiá Onorúgame Inolá níriká 'légana o'pachípuagó jena iligá. Regá aní Onorúgame nila ra'íchali: We'ká santo ánjeli julámala ne napurigá mué repúmala. Alué santo ánjeli nokimela mué cha'piá sekate napurigá ta iwégame chibámala mué 'légana wijchí.
23286	MAT 4:8	'Lige alué Remónisi uchéchigo siné o'tole Esusi bilena rabó re'pá ilígame,
23287	MAT 4:9	'lige anele alé o'tosá: ―'Nee, aka e'nébá bochígimi gawichí napu ma'chí 'lige suwábaga ralámuli etéru'é napu ekí mochí jena wijchimoba, aka e'nébá asíriga 'la suwétiri kámpá. 'Lige suwábaga ye 'yámala ne mué 'la chojkóbisiga iligá nirásaká mué ne'chí.
23289	MAT 4:11	'Liko alué Remónisi 'ma waná simile alé Esusi ajtígichi. 'Liko yati neraga jsile santo ánjeli go'ame 'yamia Esusi, 'lige aminami gu'írimia.
23290	MAT 4:12	Esusi akele Juani galírale bajcháriga ajtigó. 'Lige simile Esusi uchéchigo ku Nasareta anilichi Galilea ejírochi.
23291	MAT 4:13	Tabiléchigo bejterálekó alé Nasareta anilichi, pe chebilena we'ká riógichi simile bejteramia Kapernaumi anilichi. Alé a'bé nile wa'lú ba'wí ilígichi. 'Yako alé sébale alué ralámuli israelita napu Sabuloni chojkégame nile, 'lige napu Neptalí chojkégame nile napu'lige bajchá sébalige alué ralámuli israelita alé Kanani. Makué oká chojkégame nile alué ralámuli israelita.
23292	MAT 4:14	Alueka alé simílekuru, alarigáchigo osáligime 'ya bejtégame rió Isaíasi anilime, napu ruyame nílige napu Onorúgame anélige alarigá ikimeo. Regá anime osale:
23293	MAT 4:15	Alué we'é Sabuloni anilime 'lige Neptalí anilime, napu wa'lú ba'wí ilí, alé simírame bowé bo'í, alé ju, alé napu Jorani anilime bakó bo'í, alemi napu bokuíme ju rayénali Jorani anilichi asiruga, napu jipe ju ejiro Galilea anilime, napu ejperégame nile ralámuli tabilé jurío.
23294	MAT 4:16	Alué ralámulika tabilé machime ju Onorúgame. Jípeko 'máchigo sébako Onorúgame Inolá napurigá bilé ra'ósali neraga. 'Lige alué ralámuli asíriga resítiri nóchali nocha mochile. Jípeko 'ma sébaguru 'we a'lá semátiri ra'ósali. Jípeko 'ma námamaleké alué ralámuli.
23295	MAT 4:17	'Lige alé sebasa Esusi, a'lige kulí o'wínale rejcholi beniria. Regá anile: ―'Ma a'rewa alué resítiri nóchali. 'Ma amulí seba raweli napurigá Onorúgame suwábaga ralámuli nulémala. Alekeri 'ma ku 'la 'nátame gainawa.
23296	MAT 4:18	Esusi enale suweke wa'lú ba'wí ilígichi Galilea anilichi. 'Lige alué Esusi oká rió etele bi'lepi o'nógame. Bilé Simoni anilime nile. Oká rewégame nile alué Simoni, Pegro anilime nílechigó. 'Lige uché bileka Antresi anilime nile. 'Lige alué rió ba'ichíkana pa uchule alué morali ro'chí cha'pináliga alué morálite.
23297	MAT 4:19	'Lige anele Esusi alué oká rió: ―Jeka simasi ne'chí 'yuga. Jípeko 'emi nokimela ralámuli gu'iria buyana chátiri bowechi e'yéname.
23298	MAT 4:20	'Lige alué oká rió a'rele alué morali 'lige simíbale alué Esusi 'yuga.
23299	MAT 4:21	'Lige abé a'mibemi e'yéniga Esusi uchéchigo jaré rió etele. Santiago anilime nile bilé, 'lige uché bilé Juani anilime nile. Sebereo 'kúchila nile alué oká rió. Bilé bárkochi mochile alué oká rió o'nola 'yuga morali napisua. 'Lige Esúsika bayele alué rió.
23301	MAT 4:23	Esusi bochígimi eyénale alé Galilea anilichi ejiro. Napu ekiná we'ká riógichi Esusi ruwile Onorúgame ra'ichálila ra'íchali 'lige napu ekiná u'kuchí jurío re'obálachi alé «sinagoga» anilichi. 'We a'lá semáriga ruwile alué ra'íchali churigá nulamio Onorúgame. 'Lige suwábaga ralámuli sa'wale napu ekí nayúkame nile.