23233	MAT 1:20	Sien ta nga vor ve vodovodon surie ine, ken angelo mi Nguts a nga tsorubeit seie i aron mi binorea ma a nga vakokoit ven ne, “Iosep, natuon e Davit. Kian va e ta motou nia kerie e Maria va ke vevien, simi vunan ine mi madar eie tate tian ngan, a kuvu simi Moromoruo Tamat.
23234	MAT 1:21	Eie ta kava ka madar tamat, ma e ta ngas vuotongie ngan e Iesu, simi vunan eie ta vatoa ken kulou si kegi sar sinavei tsokor.”
23236	MAT 1:23	“Mi vevien vour ese ta kap ngas telekire ka, ta tian nge kava ka natu madar tamat, ma gi ta vuotongie ngan e Immanuel”, man vuevue va “E Raban a mon meie giet.”
23240	MAT 2:2	Ma gituo nga virei, “Ivangan ine mi madar gi tanga kava va eie magi Kovakova ka leong bu Iuda? Gatuo nga pare man kaemkaem sien gatuo ta nga mon simi korot mi matanias ta rar tsour en ma ine gatuo te nemei nia rangarie.”
23243	MAT 2:5	Gi nga kuil nama, “I Betilem i aron mi enamon leong i Iudea. Simi vunan arie misa mi propet ta nga vataro,
23244	MAT 2:6	“‘Ma evoi, i Betilem, simi kaber se Iuda, e kap lili beitsak i matan bu muomuo ni vuor i Iudea, simi vunan ka muomuo ni vuor ta kovuni sevoi ese va ta naneie kong kulou i Israel malan mi ka nennei sipsip.’”
23246	MAT 2:8	A nga tura gituo rakot i Betilem meie ngan mi nama malan ne, “Ngatuo ta veis nge neneis kalei ngan ian mi Madar. Ma sien va ngatuo tate vorotan, ngatuo ta muerengei nemei nge me pengan seou, terengien va eou buer o ta mang ra rangarie.”
23251	MAT 2:13	I murien gituo tate nga veis, ken angelo mi Nguts a nga beit se Iosep i aron mi binorea nge pevien, “Tsuok tamtuir, kerie mi natu madar ma e kinan nge vi rakot i Isip. Ngatuo ta mon ian en oit simi ra o ta ba oeng sevoi, simi vunan e Erot a nesie ine mi natu madar nia kenvamate.”
23253	MAT 2:15	Ma gituo nga mon ian en oit si ken miensei e Erot. Ine mi kepineits a nga tsorubeit nia vaotie mi sana nama mi Nguts ta nga terie i ngutsuon mi propet ven ne, “Kovuni i Isip, o kuk tsana e Natung tamat.”
23256	MAT 2:18	“Mi kulou gi nga rongomie mi tina leong beitsak i Rama, E Rakel a nga tengisie bu natuon. Ma mi kulou gi nga konon nia vamada, eiekesen a kap nga tor, simi vunan kap te ka natuon a ba buer nga to.”
23258	MAT 2:20	Ma a nga oeng ven ne, “Tsuok tamtuir nge kerie mi natu madar ma e kinan nge muerengei rakot simi kaber i Israel, simi vunan egie ese gi ta nga lalaro kenvamate ine mi natu madar, gi te maet.”
23261	MAT 2:23	Ma a nga veis rakot nge mon i aron mi taon mi asan i Nasaret. Ine a nga tsorubeit nia vaotie misana nama e Raban ta nga terie i ngutsugie bu propet ven ne, “Gi ta vuotongie va eie mi kangi Nasaret.”
23263	MAT 3:2	A nga vavatei malan ne, “Nga ta ngas vodon vuris, simi vunan mi ra va e Raban ta vuor a te vatavatat.”
23264	MAT 3:3	E Isaia mi propet a te nga vakokoit surie e Ioanes sien ta nga pevien, “Mi inan mi ka a koupkoup pevien simi beir, ‘Tsang rorois ngan ken rosar mi Nguts. Tsang vodusie ken sar baiveisveis.’”
23268	MAT 3:7	Eiekesen, sien e Ioanes ta nga pare palan bu Parisaio ma bu Sadukaio gi ta nga nemei nia por sinusuruiv, a nga pevien, “Enga bu natuon mi tsotsoi tsak! Ese a nga oeng senga va nga ta oit nia vi ngan ken aor rarap e Raban ian va ta nemei?
23270	MAT 3:9	Kian va nga ta vodon va nga ta oit nia pevien ne senga kesenga, ‘E Abaraam, eie e tamagei.’ O oeng senga. E Raban a oit nia tsana ine bu vunavout va gi ta tsorubeit bu natuon e Abaraam.
23271	MAT 3:10	Mi matou a te mon rorois te i vunan bu ei, ma bu ei kokouk gi ta kap vua ngan kavo banga vuovuo, gi ta tara nge tomekan simi leing.”
23272	MAT 3:11	“Eou, o tsana mi sinusuruiv senga ngan mi da nia tourtelekiran va nga te vodon vuris. Eiekesen mi ka ta vemusurie iou, a ngeisngeis rio iou. Ma o kap kalei oit nia sorokie man ba poppop. Ma eie ta tsana mi sinusuruiv senga ngan mi Moromoruo Tamat ma mi leing.
23273	MAT 3:12	Mi napa sosos a te mon siba riman. Eie ta so vitseir rivie mi biror sibu nginonginou, ma ta teir kakuon bu banga nginonginou i aron ken vonuo teteir nginonginou, eiekesen ta tunie bu biror simi leing ian ta kap oit nia maet.”
23275	MAT 3:14	Eiekesen e Ioanes a nga lalaro vangenge, ma a nga pevien, “Eou o pinat surie va o ta por sinusuruiv sevoi. Surie misa e ta ra nemei seou?”
23276	MAT 3:15	Eiekesen e Iesu a nga kuil nama, “Sunuir ngan ine va ta malan. Terengien, giet ta mang vaotie bu sinavei duis kokouk e Raban ta lalaro giet nia tsana.” Io, e Ioanes a nga sunurie.
23278	MAT 3:17	Ma mi ien kovuni simi rangit a nga vakokoit ven ne, “Ine e Natung. Eie mi ateung tuktuk ma o resmatan beitsak.”
23281	MAT 4:3	Io, ine mi ka ni konokonon, a te nga beit sien nge pevien, “Sien va evoi e Natuon e Raban, oeng ngeisngeis ine sibu vout va gi ta tsorubeit mi tsoik.”
23282	MAT 4:4	E Iesu a nga kuil nama ven ne, “Mi Pakpak Leong a pevien ne, ‘Mi ka a kap oit nia tino ngan mi tsoik mo, eiekesen ta ngas tino ngan bu nama kokouk ian ta kuvu i ngutsuon e Raban.’”
23284	MAT 4:6	Ma a nga oeng sien, “Sien va evoi e Natuon e Raban, tsibour peuk i keim, simi vunan mi Pakpak Leong a pevien, “‘E Raban ta turan ken sar angelo nia pernge no. Gi ta sor terie no i kur ngan bu rimagie, terengien va e ta kap mang duorngan mi kame si ka vout.’”
23285	MAT 4:7	E Iesu a nga kuil nama sien ven ne, “Ma buer mi Pakpak Leong a pevien, ‘Kian va e ta konon mi Nguts, ma Raban.’”
23287	MAT 4:9	Ma a nga pevien sien, “Sien va e ta sege pukupukukaek nge rangarie iou, o ta terie sevoi ine bu kepineits kokouk.”
23288	MAT 4:10	E Iesu a nga pevien sien, “Satan! Tsupek sorvekena iou. Mi Pakpak Leong a pevien, ‘E ta ngas rangarie ma Raban mi Nguts ma e ta ngas tsatsang seie mo.’”
23293	MAT 4:15	“Magi kaber mi matabu Sebulon ma magi kaber mi matabu Naptali, simi bienangaev peuk simi barateis, i bingan mi da i Ioridan, simi enamon leong i Galili ivie bu Kibang gi ta ko mon en.
23294	MAT 4:16	Mi kulou gi ta be nga mon simi ngingi leong, gi te nga me pare mi berber leong. Mi kulou gi ta be nga mon simi kaberan mi minoruvien mi miensei, mi berber a te nga rarangie gie.”
23295	MAT 4:17	Tsuok vakaek ian simi ra, e Iesu a nga vakaek nge vavatei simi kulou ven ne, “Nga vodon vuris, simi vunan mi ra va e Raban ta vuor a te vatavatat.”
23297	MAT 4:19	Ma e Iesu a nga oeng seguor, “Ngado nemei nge vemusurie iou. Ma o ta tsana ngado va ngado ta tsorubeit ka nia vangoda mi kulou.”
23306	MAT 5:3	“Mi nires leong ta mon segie ese gi ta ko deng kielala va gi pinat simi morumoruagie, simi vunan gi ta so suvu vavatamaes kovuni si ken mangmagoso Nguts e Raban.
23314	MAT 5:11	“Mi nires leong ta mon senga sien mi kulou gi ta vavangiets nge nga, nge vikikinie nga, ma gi ta pouts bit nge nga ngan bu suasuada tsaka nama surie iou.
23316	MAT 5:13	“Enga man barateis mi kaber. Eiekesen sien va mi barateis va ta kapangan te ken barabaratasie, kap ka mei a ba oit nia vara barabaratasie ngan te buer. A kap ba kalei nia tsana ngan ka kepineits. Gi ta poro mo nge tomekan ma mi kulou gi ta popoporie.
23317	MAT 5:14	“Enga man berber mi mangmagoso enaenamon. Mi taon i popon mi pout a kap oit nia kokoiv.
23320	MAT 5:17	“Kian va nga ta vodon va o nga nemei nia tsang rivie mi Vinuor se Moses ma bu nama sibu propet. O kap nga nemei nia tsang rivie gie eiekesen o me tsang vaotie gie.
23324	MAT 5:21	“Nga te nga rongovan va e Raban ta nga vakokoit simi kulou muomuo malan ne, ‘Kian va e ta kenvamate ka mei. Eie ese ta kenvamate ka mei, ta so tuir simi vinuor.’
23325	MAT 5:22	Eiekesen, o oeng senga, eie ese ta aor rarap veie ka kasien, eie ta so tuir simi vinuor. Ma buer, eie ese ta pevien ngan e palapalan, ‘Evoi mi mat maermaer!’, eie ta ngas so tuir i matan mi Sanedrin. Ma eie ese ta pevien ngan e palapalan, ‘Evoi mi be!’, eie ta so rubukien simi leing leong ian ta kap ko mesei.
23326	MAT 5:23	“Io, sien va e ta visi terie ke tienebeir rakot se Raban simi korot nia tu tienebeir ma samo e si vodonomie va e palapala a suvuon mi putu veie no, vuturungie ke tienebeir i muan mi korot nia tu tienebeir ma e ta muna rakot nge vodusie mi putu meie e palapala. Samo e ta ba muerengei nge me terie ke tienebeir.
23328	MAT 5:25	“Sien va mi mei mene ta visi kir terie no simi vinuor, vodusie volopusuo mi putu meie i muan va ngado ta rakot simi vinuor. Sien va e ta kap tsana malan ne, eie ta masi so terie no simi ka ni vuor nama, ma mi ka ni vuor nama ta masi so terie no simi girigirir, ma mi girigirir ta masi so terie no i aron mi vona vinatoreis.
23329	MAT 5:26	O oeng tuktuk sevoi, e ta kap oit nia rov tsour simi vona vinatoreis tuir oit va e ta voir vuruvan mi lakep vekvekitip simi vinatoreis.”
23330	MAT 5:27	“Nga te nga rongovan e Raban ta nga vakokoit malan ne, ‘Kian va e ta tsana mi sinavei nia rei puer.’
23334	MAT 5:31	“Nga te nga rongovan e Raban ta nga vakokoit malan ne, ‘Ese ka ta ture rivie ken vevien, ta ngas terie sien mi pakapaka rorou nia tourtelekiran va guor te vekapot si keguor mienagos ni rei.’
23336	MAT 5:33	“Ma buer, nga te nga rongovan e Raban ta nga vakokoit simi kulou muomuo malan ne, ‘Kian va e ta tsana ka vakavakariem ngan mi binit, eiekesen e ta tuir vemusurie bu vakavakariem e ta nga tsana rakot simi Nguts.’
23340	MAT 5:37	Nga ta pevien ‘io’ sien va ‘a io’ ma nga ta pevien ‘a kap’ sien va ‘a kap.’ Ka nama mene va nga ta vuotongie a kovuni simi Tsaka Ka.
23341	MAT 5:38	“Nga te nga rongovan e Raban ta nga vakokoit malan ne, ‘Sien va e ta vakale ka mei mene gi ta vakale no buer. Ma sien va e ta tsopukie ka rivon ka mei mene, gi ta tsopukie buer ka rivo.’
23346	MAT 5:43	“Nga te nga rongovan e Raban ta nga vakokoit malan ne, ‘E ta ngas tovie bu palapala, ma karto ma matakorot.’
23352	MAT 6:1	“Nga nenei kalei va nga ta kap tsang vasangan kenga sar sinavei duis i matan mi kulou va gi ta mang tienenge nga surie. Sien va nga ta tsana malan ne, nga ta kap so poro kenga voirvoir se Tamanga simi rangit.
23353	MAT 6:2	“Io, sien va e ta lalaro tabarie ka sinaortsak, kian va e ta tsana malan bu malamala ka duis gi ta ko tsana. Gi ko kuiv tuvuir i aron bu vona rengeir sibu Iuda ma sibu rosar, terengien va mi kulou gi ta mang puonge gie. O oeng tuktuk senga, gi te por vuruvan kegi voirvoir.
23355	MAT 6:4	Terengien ke sinavei nia tabeir ta mang mon mumuningei. Ma e Tama ta pare misa e ta tsang muningan, ta terie ke voirvoir.”
23356	MAT 6:5	“Ma sien va nga ta no, kian va nga ta malan bu malamala ka duis. Gi ko lalaron beitsak nia tuir nge no i aron bu vona rengeir sibu Iuda ma sibu tangatso rosar va mi kulou gi ta mang pare gie. O oeng tuktuk senga, gi te por vuruvan kegi voirvoir.
23360	MAT 6:9	“Io, nga ta ngas no malan ne; “‘Tamagei die i kur simi rangit, a kalei va gei ta ngas mangaran mi asa.
23364	MAT 6:13	Ma kian va e ta tsupuk rivie gei sibu konokonon, eiekesen, vatoa gei i riman mi Tsaka Ka. [Mi mangmagoso Nguts, ma mi ngeisngeis, ma mi matvinavaso ta mon sevoi mo sibu ra bu ra. Amen.]’
23367	MAT 6:16	“Sien va nga ta vorvor, kian va nga ta mat masitinoiv malan bu malamala ka duis. Gi kap ko vavaso kalei va mi kulou gi ta mang deng kielala va gi vorvor. O oeng tuktuk senga, gi te por vuruvan kegi voirvoir.
23370	MAT 6:19	“Kian va nga ta teir toungan kenga sar mos ine simi kaber ivie bu ngitsilik ma bu om gi ta tsang vatsakatie, ma bu ka puerpuer gi ta bemrubikien nge pure.
23373	MAT 6:22	“Mi katsomat eie man bember mi kuirkuir. Sien va ba katsomata ta kalei, mi kurikuri kokouk ta vous ngan mi berber.
23375	MAT 6:24	“Kap ka mei a oit nia tsatsang petspets si kaba ka leong luo. Eie ta karto ka mei ma ta lalaron ka mei mene. O, eie ta vodon veleongtie ka mei mene ma ta matagout ngan ka mei mene. Nga kap oit nia tsatsang petspets se Raban ma simi lakep.
23376	MAT 6:25	“Io, o oeng senga, ‘Kian va nga ta vodovodon palan si kenga tino va misa nga ta nganie nge unumie, o misa va nga ta karie ngan kenga pirpir.’ Vasa, mi tino a kap putu rio mi nginonginou, ma mi pirpir a kap putu rio bu poul?
23379	MAT 6:28	“Ma surie misa nga ta vodovodon palan surie man poul bu piripiringa? Nga pare bu gaelgael i uot vasa gi to ven. Gi kap ko tsatsang niagie kesegie o, gi kap ko tsana kavo kepineits nia karie kegi pirpir.
23382	MAT 6:31	Io, kian va nga ta vodovodon palan nge pevien, ‘Misa gei ta nganie? o, misa gei ta unumie? o, misa gei ta vavaso ngan?’
23386	MAT 7:1	“Kian va nga ta vuortie ka mene surie mi sinavien, simi vunan e Raban ta masi so vuortie nga surie bu sinavinga.
23388	MAT 7:3	“Surie misa e ta muna dengarie mi poko tsop i matan e kasi ma e kap vodon surie mi poko ei i katsomata kese?
23389	MAT 7:4	E suvuon mi poko ei i mata. Vasa e ta oit ven va e ta oeng se kasi nge kia, ‘Kasi, o ta tsang rivie mi tsop ian i mata,’
23391	MAT 7:6	“Kian va e ta terie ka kepineits tamat sibu kopuen. Gi ta vuris mo nge aratie no. Kian va e ta tomekan ke sar re rakot sibu bor. Gi ta bumbut i popon nge tsang vatsakatie.
23392	MAT 7:7	“Nga no ma e Raban ta tabarie nga. Nga neneis ma e Raban ta kulie nga nia neis vorotan. Nga pinpin ma e Raban ta tsitsi vara nga.
23394	MAT 7:9	“Nga kap ko terie ka vout si ka natunga sien va ta nongie man ka puk tsoik.
23398	MAT 7:13	“Nga ta ngas rubukien ka simi matasar ta bargurutsits, simi vunan mi matasar simi miensei a lebelebe ma mi rosar nia rakot en a molous ma buer palan bu mei gi veis ka en.
23400	MAT 7:15	“Nga nenei kalei sibu propet bitbit va gi ta nemei. Simi baidendeng i marar gi ta mala sipsip, eiekesen si kegi tino gi mala kopuen tso.
23406	MAT 7:21	“Kap va egie kokouk gi ta ko pevien seou va ‘mi Nguts, mi Nguts,’ gi ta so rubukien si ken mangmagoso Nguts e Raban, eiekesen egie ese gi ta ko vemusurie ken lalaron e Tamoung die i kur simi rangit, gi ta so rubukien.
23407	MAT 7:22	Sien va mi ra e Raban ta vuor ta beit, palan gi ta pevien seou, ‘mi Nguts, mi Nguts. Vasa, gei kap nga vavatei ngan ken nama e Raban simi asa? Ma vasa, gei kap nga kareir rivie bu tsaka moromoruo nge tsana palan bu kepineits ni vovokudier simi asa?’
23408	MAT 7:23	Samo, o ta vakokoit katsep segie, ‘O kap telekira nga rovoriu. Nga tsupek sorvekena iou! Mi sana nga ta nga tsana, a kap toun meie mi vinuor.’
23409	MAT 7:24	“Io, eie ese ta rongomie ine kong sar nama nge vemusurie gie, eie a malan mi ka sievei ta nga tsana ken vonuo i popon mi ropoil.
23412	MAT 7:27	Mi bat a nga uos peuk, bu da gi nga taev, ma mi mour a nga tsour ngeisngeis nge tsopukie mi vonuo. Ma mi vonuo a nga katsoup kor.”
23416	MAT 8:2	Ma mi ka ta nga suvuon mi mienarouk lepra a nga nemei seie nge sege pukupukukaek i matan, ma a nga pevien, “Mong Nguts, sien va e ta sunuir, e oit nia vara melemelen nge iou.”
23417	MAT 8:3	Io, e Iesu a nga tsotsokan mi riman nge soburo ma a nga oeng sien, “O sunuir. E ta melemelen!” Ian ngas te, a nga tsorubeit melemelen si man mienarouk lepra.
23418	MAT 8:4	Samo e Iesu a nga oeng sien, “Rorong! kian va e ta pengan si ka mei mene, eiekesen rakot duis nge vasanga no simi prist, ma terie mi tienebeir rakot se Raban ian e Moses ta nga vokokotie, terengien e ta mang vara tuktuk ngan sibu mei kokouk va e te to si ma mienarouk.”
23420	MAT 8:6	A nga pevien, “Mi Nguts, kong petspets a morouk mutur i popon mi tsur nikot si kong vonuo. A kap oit va ta vovureis ma a suvuon mi vinavasor leong.”
23421	MAT 8:7	E Iesu a nga oeng sien, “O ta rakot nge vatoa si man mienarouk.”
23422	MAT 8:8	Ine mi muomuo a nga kuil nama, “Mi Nguts! O kap kalei oit va e ta rubukien si kong vonuo. Eiekesen, e ta vakokoit mo, ma kong petspets ta mang ketseketseng si man mienarouk.
23423	MAT 8:9	Simi vunan eou buer o mon i pakien ken vinuor mong muomuo ma o suvuon buer kong sar petspets gi ta mon i pakien kong vinuor. Ma sien va o ta oeng ngeisngeis seie ine, ‘Veis!’, io, eie ta veis. Ma sien va o ta oeng ngeisngeis seie nikot, ‘nemei!’, io, eie ta nemei. Ma sien va o ta oeng ngeisngeis si kong petspets, ‘Tsana ine!’, io, eie ta tsana.”
23424	MAT 8:10	Sien e Iesu ta nga rongomie ine, a nga kudier ma a nga pevien simi kulou gi ta nga vemusurie, “O oeng tuktuk senga. O kap nga vorotan ka mei i Israel va ta nga suvuon mi vodovodon tuktuk leong malan ine.
23426	MAT 8:12	Eiekesen egie ese gi ta nga muna mon i aron ken mangmagoso Nguts e Raban, gi ta tomeke vorotsoruo gie simi ngingi e kinagie ma gi ta tata nge vengvengio bu rivogie.”
23427	MAT 8:13	Samo e Iesu a nga pevien simi muomuo, “Rakot si ke vonuo! Ta tsorubeit malan e tate vodovodon tuktuk surie.” Ian ngas te, ine mi petspets a te nga ketseketseng si man mienarouk.
23431	MAT 8:17	Ine nia vaotie misa e Isaia mi propet ta nga vokokotie, “Eie ngas te, a nga sorokie magiet sar mienarouk ma a nga tsang rivie magiet sar mienarouk.”
23433	MAT 8:19	Ma samo mi vavvasengei sibu vinuor se Moses a nga nemei sien ma a nga pevien, “Vavvasengei! O ta vemusurie no ivie va e ta rakot en.”
23434	MAT 8:20	E Iesu a nga kuil nama, “Bu kopuen tso gi suvuon magi sar mat nia mutur ma bu ma gi suvuon magi sar tou, eiekesen e Natuon mi Ka a kap ken ka korot nia vuturungie mi kovan.”
23435	MAT 8:21	Mi meinmenien ken sar madar tovtov a nga pevien, “Mi Nguts, e ta sunuir va o ta be ra muna puonongie e tamoung.”
23436	MAT 8:22	Eiekesen e Iesu a nga kuil nama, “Vemusurie iou. tsupuk rivie bu tamat miensei, gi ta puonongie bu turagie miensei.”
23439	MAT 8:25	Bu madar tovtov gi nga rakot sien ma gi nga vapada nge oeng sien, “Mi Nguts, Vatoa giet! Giet tate tsokor!”
23440	MAT 8:26	E Iesu a nga kuil nama, “Surie misa nga ta motou? Vasa, kenga vodovodon tuktuk a lili mo?” Samo a nga tuir nge oeng ngeisngeis simi lon ma a nga tiko mi barateis.
23441	MAT 8:27	Egie kokouk gi nga kudier tsak nge pevien, “Mi sana suada mei ine? Misasien mi mour ma bu peiv, gi tor surie ken nama!”
23443	MAT 8:29	Samo guor nga koup leong, “Natuon e Raban, ke sana baitutuir meie gor? E te nemei nia me votorosie gor i muan mi ra e Raban ta nga totok telekiran?”
23445	MAT 8:31	Samo bu tsaka moromoruo gi nga oeng se Iesu, “Sien va e ta kareir rivie gei, ture varakoto gei i aron nikot bu bor.”
23446	MAT 8:32	“Nga rakot!” e Iesu a nga oeng segie. Io, gi nga tsour vekena guor ma gi nga rakot i aron bu bor. Ine mi varin bor kokouk, gi nga soer peuk simi mala tsetseir ma gi nga tsibour i rou nge kong maet.
23450	MAT 9:2	Ma ba ka gituo nga sor terie sien mi muru ta nga mutur i popon mi tsur. Sien e Iesu ta nga deng kielala kegituo vodovodon tuktuk, a nga oeng simi muru, “Kian va e ta vodovodon palan, natung. Ke sar sinavei tsokor o te vodon rivie.”
23451	MAT 9:3	Ma bu vavvasengei sibu vinuor se Moses gi nga ngungu lili segie kesegie nge kia, “Ine mi ka a oeng balapoik ngan e Raban!”
23452	MAT 9:4	E Iesu a te nga telekiran misa gi nga vodonomie. Samo a nga oeng segie, “Surie misa nga ta suvu tsaka vienviendon?
23453	MAT 9:5	Mi sana nama a molous nia vokokotie? ‘Ke sar sinavei tsokor o te vodon rivie.’ o, ‘Tsik tamtuir nge veis.’?
23454	MAT 9:6	Io, o ta vakatsepa senga va e Natuon mi Ka a suvuon mi duis i popon mi kaber nia vodon rivie bu sinavei tsokor.” Ma a nga oeng simi muru, “Tsik tamtuir. Sorokie ke mutumutur nge rakot si ke enamon.”
23457	MAT 9:9	E Iesu a nga sorvekenan ian mi enamon. Ma sien ta nga vor ve veisveis, a nga pare mi ka porpor takis, mi asan e Mataio. A nga mogos i aron ken korot nia tsatsang. E Iesu a nga oeng sien, “Vemusurie iou!” Ma e Mataio a nga tamtuir nge vemusurie.
23459	MAT 9:11	Bu mene segie bu Parisaio gi nga pare ine ma gi nga vereie ken sar madar tovtov e Iesu, “Surie misa manga vavvasengei ta ngou meie bu ka porpor takis ma mi kulou tsokor?”
23460	MAT 9:12	E Iesu a nga rongomie gie ma a nga kuil nama, “Mi kulou gi ta tino kalei, gi kap pinat surie ka porpor oiv, eiekesen egie mo gi ta suvu mienarouk.
23461	MAT 9:13	Nga ta rakot nge menise surie mi sana mi vunan mi Pakpak Leong ta vakokoit malan ne, ‘O lalaron mi aor molous, kap va mi tienebeir ni varam. Kap va mi varam ngan mi vinavinar’ O kap nga nemei nia me kukuo mi kulou duis i matan e Raban, eiekesen bu mei tsokor.”
23462	MAT 9:14	Samo ken sar madar tovtov e Ioanes mi ka ni sinusuruiv gi nga nemei se Iesu nge vosuoreie, “Surie misa egei ma bu Parisaio gei ko vorvor, eiekesen ke sar madar tovtov gi kap ko vorvor?”
23463	MAT 9:15	E Iesu a nga kuil nama, “Ken sar vasier mi ka rei vour, gi ta kap oit nia masitinoiv sien va ta ngas mon meie gie. Eiekesen mi ra ta beit, va gi ta kir tsana ine mi ka rei vour i kotubugie. Io, gi ta nangba so vorvor.”
23464	MAT 9:16	“Kap ka mei a ko dekitie ka poko lavlav vour ta kap ngas suok si ka lavlav kebeir, simi vunan ian mi poko lavlav vour ta suok nge tsana mi kadeir ta leong.
23465	MAT 9:17	Ma a kap buer ka mei a ko soe teir dangi vain vour i aron bu utut kebeir gi ta tsana nge piripiri vinavinar. Sien va gi ta tsang malan ngan, bu utut gi ta puor kapot, ma mi dangi vain ta puos ririv ma bu utut gi ta tsak. Eiekesen, gi ko soe terie mi dangi vain vour i aron bu utut vour, terengien eguor kokouk guor ta mang mon kalei.”
23466	MAT 9:18	Sien e Iesu ta ngas nga vor ve vokovokokotie ine bu nama, mi muomuo simi vona rengeir sibu Iuda a nga nemei ma a nga sege pukupukukaek i matan ma a nga pevien, “E natung vevien ine mo a ba maet. Eiekesen, nemei nge me soburo, terengien va ta mang to.”
23469	MAT 9:21	Ine mi vevien a nga vodon i aron ven ne, “Sien va o ta tobelie mo ken lavlav, o ta ketseketseng.”
23470	MAT 9:22	E Iesu a nga vuvuris nge pare ma a nga pevien, “Natung, kian va e ta vodovodon palan! Ke vodovodon tuktuk a te vatoa no.” Ian ngas te mi vevien a nga ketseketseng si man mienarouk.
23472	MAT 9:24	Ma a nga pevien, “Nga tsupek varan mi tetsikevien. Ine mi tetsikevien a kap mesei, a muang mo.” Eiekesen gi si nga vavangiets ngan.
23475	MAT 9:27	Sien e Iesu tate nga veis kovuni en ian, ba kael guor nga vemusurie, ma guor nga koupkoup, “Tovie gor, Natuon e Davit!”
23476	MAT 9:28	Sien e Iesu tate nga so rubukien i aron mi vonuo, ian ba kael guor nga nemei seie, ma a nga vosuoreie guor, “Ngado vodovodon tuktuk va o oit nia vakalaie bu katsomatangado?” Guor nga kuil nama, “Io, mi Nguts.”
23477	MAT 9:29	Samo a nga soburo bu katsomataguor nge pevien, “Surie mo kengado vodovodon tuktuk ine ta tsorubeit malan sengado.”
23478	MAT 9:30	Ma bu katsomataguor a nga katsep. E Iesu a nga vengeng vangvangasie guor, “Ngado ta kap pengan ine si ka mei mene.”
23481	MAT 9:33	Ma sien e Iesu tate nga kareir rivie mi tsaka moromoruo sien, a nangba nga vakaek nge patar. Mi bineit gi nga kudier tsak ma gi nga pevien, “Kap ka kepineits malan ne gei nga pare i Israel oit nevere.”
23482	MAT 9:34	Eiekesen bu Parisaio gi nga pevien, “Eie a kareir rivie bu tsaka moromoruo ngan mi ngesengesien mi kovan bu tsaka moromoruo.”
23485	MAT 9:37	Samo e Iesu a nga oeng si ken sar madar tovtov, “Mi nginonginou tate komois a palan beitsak, eiekesen mi kulou ni tsientsang nia por nginonginou i tau a kap palan.
23486	MAT 9:38	Nga ta nongie e Taman mi tau ian tate komois va ta turan mi kulou ni tsientsang nia por nginonginou si ken tau.”
23491	MAT 10:5	Ine mi sinangavur kes ma luo, e Iesu a nga ture vavasie gie ngan ine bu nama vinavanou, “Kian va nga ta rakot i kotubuon bu Kibang o, rubukien si ka taon mene sibu Samaria.
23493	MAT 10:7	Sien va nga ta veis, nga ta vavatei ngan ine mi nama, ‘Mi ra va e Raban ta vuor a te vatavatat.’
23497	MAT 10:11	“Mi sana taon o, enamon nga ta rubukien en, nga ta nesie ka mei ta oit nia marangata nga. Ma nga ta mon meie si ken vonuo oit nga ta sorvekenan ine mi enamon.
23503	MAT 10:17	“Nenei kalei simi kulou, surie gi ta terie nga simi vinuor, gi ta tsatsakie nga i aron bu vona rengeir sibu Iuda.
23507	MAT 10:21	“Mi kulou gi ta so roev terie bu kasigie va gi ta kenvamate gie, ma bu tam gi ta tsana ine mi sinavei kes malan mo sibu natugie. Bu nout gi ta leiltsei sibu tam ma kien ma gi ta terie bu tamagie ma kinagie va gi ta kenvamate gie.
23510	MAT 10:24	“Kap ka madar tovtov a leong si man vavvasengei, o, kap ka petspets va ta leong si man ka leong.
23512	MAT 10:26	“Io, kian va nga ta motovagie. Mi sana kepineits ian gi ta nga sarkuva, ta vasvas, ma mi sana kepineits ta mumuningei, ta tsorubeit simi taparang.
23518	MAT 10:32	“Sien va ka mei ta vakokoit vasangan simi kulou va eie seou, eou buer o ta ba vakokoit vasangan i matan e Tamoung simi rangit.
23520	MAT 10:34	“Kian va nga ta vodon va o nemei nia terie mi molu ine simi kaber. O kap nga nemei nia terie mi molu, eiekesen mi sele nian mi minakiur.
23521	MAT 10:35	Ma o nemei nia tsana va, “‘mi ka ta matakorot veie e taman, mi vevien ta matakorot veie e kinan, ba baser anan guor ta ve matakorot,
23522	MAT 10:36	man matakorot mi ka ta kovuni ngas te i aron ken vonuo.’
23523	MAT 10:37	“Eie ese ta lalaron beitsak e taman o, e kinan rio iou, a kap kalei oit nia tsorubeit kong ka ni tsientsang. Ma eie ese ta lalaron beitsak e natuon tamat o, e natuon vevien rio iou, a kap kalei oit nia tsorubeit kong ka ni tsientsang,
23526	MAT 10:40	“Eie ese ta suguo nga, a suguo iou, ma eie ese ta suguo iou, a suguo eie ese ta nga tura iou.
23528	MAT 10:42	Ma sien va ka mei ta teir vunie ngan ka mei sasavoir ka koi da tuong surie eie kong madar tovtov, o oeng tuktuk senga, eie ta kap ba votsorovie ken voirvoir.”
23531	MAT 11:3	Ma gi nga ra vosuoreie, “Pengan segei. Arie evoi te, ian mi Ka va ta ba beit, o, gei ta rosie ngas ka mei mene?”
23532	MAT 11:4	E Iesu a nga kuil nama, “Nga ra pengan se Ioanes misa nga ta rongomie nge pare.
23534	MAT 11:6	Mi nires leong ta mon seie ese ken vodovodon tuktuk seou ta kap kor.”
23535	MAT 11:7	Sien ken sar madar tovtov e Ioanes gi tate nga muerengei, e Iesu a nga vakaek nge vakokoit simi bineit surie e Ioanes, “Sien nga ta nga rakot simi beir, misa nga nga visi ra pare? Mi rir mi mour ta uvie?
23538	MAT 11:10	Ine arie mi ka ese gi ta nga vavataor surie simi Pakpak Leong, “‘O ta turan kong ka ni vavatei muo sevoi, ese ta rorois ngan ke rosar i muo sevoi.’
23544	MAT 11:16	“Misa o ta oit nia pua ngan mi kuoluon ine bu ra? Gi malan bu natu madar gi ta mogos simi korot nia verikuil nge kepineits. Mi gargar ka ie gi koupkoup rakot simi gargar ka ie malan ne,
23545	MAT 11:17	“‘Gei kuvie bu pak ngan bu poko veos va nga ta sieng, eiekesen nga kap sieng. Gei kavarie bu pak nian mi miensei, eiekesen nga kap ta.’
23546	MAT 11:18	E Ioanes a nga beit ma a kap nga ngou nge un dangi vain, ma bu mei kokouk gi nga pevien, ‘Eie a suvuon mi tsaka moromoruo!’
23547	MAT 11:19	E Natuon mi Ka a nga beit ma a nga ngou nge un, ma bu mei gi nga pevien, ‘Nga pare! Eie mi ka ngo ngeis ma mi ka unun, ma e palapalan mi kulou porpor takis meie mi kulou tsokor!’ Eiekesen mi kulou ese gi ta tino ngan mi banga vienviendon se Raban, gi vara tuktuk ngan va ine mi banga vienviendon a duis.”
23549	MAT 11:21	“Mi tsienakor leong ta ba so beit sevoi, i Korasin! Ma evoi buer i Betsaida! Sien va ian bu kepineits ni vovokudier o ta nga tsana senga va o nga tsana i Turos ma i Sidon, kebeir ngas te, va gi nga tsekie bu tsetstseik bita nge soute puit i popogie nia vasangan va gi te nga vodon vuris.
23552	MAT 11:24	Eiekesen o oeng sevoi, simi rangi vinuor, e ta so suvuon mi vinatoreis leong rio i Sodom.”
23553	MAT 11:25	Ian simi keipkepide ra, e Iesu a nga pevien, “Tama. Evoi man Nguts mi rangit ma mi kaber. O puonge no surie e nga muningan ine bu kepineits sibu ka sievei ma segie ese gi ta nga suvu vinasengei, eiekesen e nga vasangan sibu natu madar.
23554	MAT 11:26	A tuktuk, Tama, si ke lalaron kese, ine mi kepineits a nga tsorubeit malan.”
23555	MAT 11:27	“Ine bu kepineits kokouk e Tamoung a te nga terie seou. Kap ka mei a telekiran va mi Nout eie ese, eiekesen mi Tam kesen mo, ma kap ka mei a telekiran va mi Tam eie ese, eiekesen mi Nout kesen mo ma egie ese mi Nout ta vile gie nia vasangan segie.
23556	MAT 11:28	“Enga kokouk ese nga ta matpomaer nge sorokie mi sinor putu, nga nemei seou. Ma o ta terie mi minaes senga.
23558	MAT 11:30	Simi vunan mi aigor va o ta terie senga, a molous ma mi sinor va o ta terie senga, a mamavuek.”
23560	MAT 12:2	Sien bu Parisaio gi ta nga pare ine, gi nga oeng se Iesu, “Pare! ke sar madar tovtov gi tsana mi sinavei a kap vemusurie man vinuor mi Rangi Minaes.”
23561	MAT 12:3	E Iesu a nga oeng segie, “Vasa, nga kap ngas nga ase mi sana e Davit ma bu palapalan gi ta nga tsana sien gi ta nga vitor?
23565	MAT 12:7	Mi vinavataor simi Pakpak Leong a vakokoit malan ne, ‘O lalaron mi aor molous, kap va mi tienebeir ni varam. A kap va mi varam ngan mi vinavinar’ Sien va nga katsep si man papapleis ine mi nama, nga kap oit nia votorosie bu mei gi ta kap suvu bienebeir,
23566	MAT 12:8	simi vunan e Natuon mi Ka eie man Nguts mi Rangi Minaes.”
23568	MAT 12:10	Mi ka riem maet a nga mon ian en. Io, gi nga vosuoreie e Iesu, “A duis simi vinuor nia vatoa ka tamat mienarouk simi Rangi Minaes?” gi nga virei malan ne simi vunan gi nga lalaro vepitsie e Iesu.
23569	MAT 12:11	E Iesu a nga oeng segie, “Sien va ka mei senga a suvuon ken ka sipsip ma ine mi sipsip a kor loloim si ka mat simi Rangi Minaes, vasa, ine mi ka ta kap tei terie i kur ine mi sipsip?”
23571	MAT 12:13	Samo e Iesu a nga oeng ian simi ka malan ne, “Kadosan mi rima.” Io, a nga kadosan mi riman ma mi riman a te buer nga kalei malan mi riman ka ie.
23576	MAT 12:18	“Ine arie kong ka ni tsientsang, ese o ta nga vile, mi mei o ta tovie nge resmatan. O ta terie mi Morumoruong i popon ma eie ta vavatei ngan mi sinavei duis nia vuor sibu Kibang.
23579	MAT 12:21	Ma simi asan, bu Kibang gi ta terie kegi vodovodon tuktuk sien.”
23581	MAT 12:23	Mi kulou kokouk gi nga kudier tsak ma gi nga pevien, “Tavakier, ine mi ka eie nieng e natuon e Davit?”
23582	MAT 12:24	Eiekesen sien bu Parisaio gi ta nga rongomie ine, gi nga pevien, “Ine mi ka a kareir rivie bu tsaka moromoruo ngan mo mi ngesengesien e Belsebul mi kovan bu tsaka moromoruo.”
23583	MAT 12:25	E Iesu a nga telekiran kegi sar vienviendon ma a nga oeng segie, “Ka mangmagoso nguts va ta vekapot nge veveken meie eie kesen, ta tsereir. Ma ka enamon o, ka tietie va ta vekapot nge veveken meie eie kesen, ta kap oit nia tuir ngeisngeis.
23587	MAT 12:29	“Ma buer, vasa ka mei ta oit nia rubukien ven si ken vonuo ka ka per, nge sor vingan ken sar kepineits? Eie ta ngas muna vis vuturungie ian mi ka per, samo ta mang ba oit nia pure ken vonuo.
23588	MAT 12:30	“Eie ese ta kap tsok seou, eie a matakorot meie iou, ma eie ese ta kap kakakir, eie a kerekereir.
23591	MAT 12:33	“Mi banga ei ta vua ngan bu banga vuovuo, ma mi tsaka ei ta vua ngan bu tsaka vuovuo. Mi ei a kilakilal ngan mi vuovuan.
23595	MAT 12:37	Io, ngan kenga sar nama, e Raban ta so tienenge nga sien va nga duis, ma eie ta so votorosie nga sien va nga kap duis.”
23596	MAT 12:38	Samo ba mei mene sibu Parisaio ma bu vavvasengei sibu vinuor se Moses gi nga oeng sien, “Vavvasengei, gei lalaro pare va e ta vasangan ka totourlekier ni vovokudier.”
23597	MAT 12:39	E Iesu a nga kuil nama, “Mi kuoluon ine bu ra ese mi sinavigie ta tsokor meie mi sinavei tetteririv gi virei ngan ka totourlekier ni vovokudier! A kap ka totourlekier mene gi ta pare, eiekesen man totourlekier e Iona mi propet mo.
23601	MAT 12:43	“Sien va ka tsaka moromoruo ta rovotsour vekenan ka mei, ta veisngie bu korot kap ka da en nia nesie ka korot va ta maes en, eiekesen ta kap vorotan.
23602	MAT 12:44	Samo ta pevien, ‘O ta muer surie mi vonuo o ta nga sorvekenan.’ Sien va ta muerengei, ta vorotan va ine mi vonuo kap ka mei a monongie, ma gi te videir vakalaie, ma bu kepineits gi mon duis.
23603	MAT 12:45	Samo ta muerengei nge ra kerie mi napaririem potsu luo bu tsaka moromoruo mene gi ta tsokor rio eie, ma gi ta me rubukien nge mon ian en. Ma ken tino ian mi ka ta tsokor vekenan vourvour. Ma ine ta malan mo simi kuoluon ine bu ra bu sinavigie ta tsokor.”
23605	MAT 12:47	Mi mene a nga oeng se Iesu, “E kina ma bu kasi die gi tuir i marar. Gi lalaro vakokoit meie no.”
23606	MAT 12:48	Eiekesen e Iesu a nga kuil nama, “Ese e kinoung ma ese bu kasiung?”
23607	MAT 12:49	A nga tusuo ken sar madar tovtov ma a nga pevien, “Pare, egie ine arie bu kinoung ma bu kasiung.
23608	MAT 12:50	Eie ese ta tsang vemusurie ken lalaron e Tamoung die i kur simi rangit, arie eie e kasiung ma e vevineung ma e kinoung.”
23611	MAT 13:3	Io, a nga vokokotie segie bu kepineits palan ngan mi nama puppuo. A nga pevien, “Nga rorong! Mi ka tsuotstsuor a nga ra rivie ken sar pi ei.
23617	MAT 13:9	Eie ese ta suvu taterieng ta rorong.”
23618	MAT 13:10	Ken sar madar tovtov e Iesu gi nga nemei ma gi nga vosuoreie, “Surie misa e ta vakokoit rakot simi kulou ngan bu nama puppuo?”
23619	MAT 13:11	E Iesu a nga kuil nama, “E Raban a te nga terie senga mi sinavei nia telekiran bu kepineits mumuningei surie ken mangmagoso Nguts, eiekesen segie a kap.
23621	MAT 13:13	O vokokotie segie bu kepineits ngan mi nama puppuo, simi vunan, “Misasien gi ta dedeng, gi ta kap dengarie, misasien gi ta rorong, gi ta kap rongomie o, katsep sien.
23622	MAT 13:14	Ine mi sinavigie gi vara tuktuk ngan ken nama peteteir e Isaia mi propet ian ta pevien, “‘Nga ta munu rongomie kong sar nama eiekesen nga ta kap katsep, nga ta munu dengarie mi sana o ta tsana eiekesen nga ta kap deng kielala.
23623	MAT 13:15	Surie bu arogie ine mi kulou a te teng, ma bu tateringagie a kap oit nia rorong, ma gi te vamoge bu katsomatagie. Sien va a kap nga malan ian, va gi nga dedeng ngan bu katsomatagie, ma gi nga rorong ngan bu tateringagie, ma bu arogie a nga katsep nge vuvuris, ma o nga vatoa gie.’
23626	MAT 13:18	“Io, nga rong poro misa man vuevue man nama puppuo mi ka tsuotstsuor.
23631	MAT 13:23	Ma bu pei gi ta nga kor simi banga pier, a malan mi kulou gi ta rongomie mi nama ma gi ta katsep sien. Gi ta vua nge vuovuo. Bu mei keskes segie gi ta vua nge vuovuo ta oit mi sinangavur kes koboit (100), bu mei mene ta oit bu sinangavur napaririem potsu kes, ma bu mei mene buer ta oit ba sinangavur tour rio misa gi tate nga tsuorkie.”
23632	MAT 13:24	E Iesu a nga vokokotie mi nama puppuo mene malan ne, “Mi sinavien e Raban nia vuor a malan mi sana kepineits ta nga tsorubeit sien mi ka ta nga tsuorkie bu banga pi ei si ken tau.
23635	MAT 13:27	“Ken sar petspets ine mi ka ken tau, gi nga ra vosuoreie ven ne, ‘Ka leong! Vasa, e kap nga tsuorkie bu banga pi ei mo i aron ke tau? Ine bu tsaka uotuot, ivie gi kovuni en?’
23636	MAT 13:28	“Mi ka ken tau a nga kuil nama, ‘Ka matakorot a tsana ine.’ “Bu petspets gi nga vosuoreie, ‘E lalaron va gei ta rakot nge tet rivie ine bu tsaka uotuot?’
23637	MAT 13:29	“A nga kuil nama, ‘A kap, simi vunan sien va nga ta tet rivie bu tsaka uotuot, nga ta masi tet rivie meie ngan bu wit buer.
23638	MAT 13:30	Nga ta sunuir va eguor kokouk guor ta to oit simi ra nia kakarie mi tau. Io, sien mi ra nia kakarie mi tau ta beit, o ta oeng simi kulou nia kakarie mi tau va gi ta muna tet rivie bu tsaka uotuot nge pokotsie gie sibu pokpok ma gi ta tunie gie. Samo nga ta ba kakarie bu wit nge terie i aron kong vonuo teteir nginonginou.’”
23639	MAT 13:31	E Iesu a nga vokokotie segie mi nama puppuo mene malan ne, “Mi sinavien e Raban nia vuor a malan mi sana kepineits ta nga tsorubeit sien mi ka ta nga poro mi pi mastat nge ra tsuorkie si ken tau.
23640	MAT 13:32	Misasien ine mi pei a lili beitsak sibu pei kokouk, sien va ta to leong, ta rio bu tsientsuor kokouk i aro tau, ma ta tsorubeit mi ei leong ivie bu ma simi mariu gi ta me tou sibu rakarakan.”
23641	MAT 13:33	E Iesu a nga vokokotie segie mi nama puppuo mene buer. “Mi sinavien e Raban nia vuor a malan mi sana kepineits ta nga tsorubeit sien mi vevien ta nga poro mi puk iis nge leik meie ngan ba puol plaua tuir oit ine mi plaua kokouk a nga popoek.”
23643	MAT 13:35	A nga vakokoit malan ne nia vara tuktuk ngan mi sana mi propet ta nga vokokotie, “O ta vakokoit ngan mi nama puppuo sien va o ta vakokoit segie. O ta pengan segie bu kepineits ian ta nga mumuningei vakaek si man tsuoktsuok vakaek mi mangmagoso enaenamon.”
23644	MAT 13:36	Samo a nga sorvekenan mi bineit ma a nga rubukien simi vonuo. Ken sar madar tovtov gi nga nemei sien ma gi nga pevien, “Palsie segei man nama puppuo mi tsaka uotuot ta to simi tau.”
23645	MAT 13:37	E Iesu a nga kuil nama, “Mi mei ese ta tsuorkie bu banga pi ei arie e Natuon mi Ka.
23648	MAT 13:40	“Malan mo gi ta tet rivie nge tunie bu tsaka uotuot simi leing, ta so kokouk si man ra vekvekitip mi mangmagoso enaenamon.
23651	MAT 13:43	Samo mi kulou gi ta duis i matan e Raban gi ta so rar malan mi matanias si ken mangmagoso Nguts e Tamagie. Eie ese ta suvu taterieng ta rorong.”
23652	MAT 13:44	E Iesu a nga vor ve vakvakokoit, “Mi sinavien e Raban nia vuor a malan mi sana kepineits ta nga tsorubeit sien mi ka ta nga neis vorotan mi mos ta nga mumuningei i aron mi tau ma a nga puonongie te buer. Io, si ken nires a nga muerengei nge poro ken sar kepineits kokouk ma a nga verikuil ngan nge lakep. Ma a nga ra voir tsana ian mi tau.
23653	MAT 13:45	“Ma buer, mi sinavien e Raban nia vuor a malan mi sana kepineits ta nga tsorubeit sien mi ka suvuram ta nga vorotan mi banga re.
23655	MAT 13:47	“Ma buer, mi sinavien e Raban nia vuor a malan mi sana kepineits ta nga tsorubeit sien mi kulou vongovongon gi ta nga nun ngan kegi sar ben i rou ma bu suasuada ie gi nga me tuveir sien.