Wildebeest analysis examples for:   tiw-tiw   Y    February 11, 2023 at 19:44    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23233  MAT 1:20  Kiyi awarra Joseph yuwuriyi japuja kiyi yipungintayi (thought about) ngarra-mantanga Mary. Api karri ngarra yimajirripi api tirimini yimi (dreamed) ngini yati ngawa-rringani ngini-ngatawa yingumpunila (angel) papi yimi kangatawa api awarra yingumpunila yimi kangatawa, “Aya, Joseph,” yimi. “Ngajiti nimpaja-mwari awinyirra Mary pili awarra ngawa-rringani ngini-ngatawa pukwiyi (Holy Spirit) waya yini-papirraya (came down) kangi nyitawa api ngini-ngatawa power waya yikirimi awinyirra papuringanta. Yita arnuka tini yipirrakirayi awinyirra Mary,” yimi awarra yingumpunila kapi awarra Joseph.
23239  MAT 2:1  Karri awarra kirijini Jesus yimulungurrumi kapi awarra town Bethlehem kapi awarra murrakupuni Judea api awungarruwu kapi nyoni murrakupuni api yingampa wawurruwi pirripakuluwunyi awuranka japalinga ngirri-ngirri jiyimi. Awuta wawurruwi api ngini-wutawa murrakupuni karrampi. Wuta pungintamuwi (clever) pili wuta pirimajawu ngini (about) awinyirra tayikuwa-nga (lots) japalinga. Api karri awuta wawurruwi pirripakuluwunyi awinyirra awuranka japalinga api wuta nimarra pirimajirri, “Ningani yati kirijini waya yimulungurrumi api karri ngarra arikulani arima api ngarra wiyi king arimi,” pirimajirri awuta wawurruwi. Kiyi wuta pirripakuluwunyi awinyirra japalinga juwuja kangi yuwunka (sky) api kiyi pirripapunya awinyirra japalinga pili purru-wutimarti ngini pimata-kuluwunyi awarra kirijini ngini yimulungurrumi. Kiyi awinyirra japalinga juwuriyi kuriyuwu kapi awarra murrakupuni Judea kiyi awungarruwu nyirra juwunjarli (stopped). Karri awuta wawurruwi papi pirimi kapi awarra murrakupuni Judea api wuta purruwuriyi kapi Jerusalem. Awarra Jerusalem yinkitayi kapi Bethlehem. Awungarruwu kapi Jerusalem wuta nimarra pirimi kapi yingampa tiwi kapi japuja pirimi awungaji, api pirimi ngini, “Awungarruwu kapi ngini-ngawula murrakupuni ngawa nginti-pakuluwunyi awinyirra japalinga angi awuranka. Api karri nginti-pakuluwunyi awinyirra japalinga api nimarra ngintiri-majirri ngini,Yati kirijini waya yimulungurrumi ngini ngarra wiyi king arimi api ngawa kularlaga ngawurrami (let's look for) awarra kirijini pili-ngini ngawa ngamata-kuruwarni (thank) ngarra,’ ngintiri-majirri. Api kiyi ngawa nginti-papunya awinyirra japalinga awungarra api kapi naki murrakupuni awinyirra japalinga juwunjarli (stopped). Api maka awarra kirijini ngini ngarra wiyi king arimi kangi nuwa kapi nuwa Jews?” Awuta wawurruwi awarra nanginta pirimi awuta tiwi kapi wuta japuja pirimi kapi Jerusalem. Ngarratuwu awarra King Herod api ngarra alawura yimi kapi awuta Jews awungarruwu kapi awarra murrakupuni Judea karri awarra kirijini Jesus yimulungurrumi awungaji amintiya ngarra japuja yimi kapi Jerusalem. Kiyi karri awarra King Herod yipitingaya (heard) awarra ngirramini ngini awuta wawurruwi pirripangiraga ngini (about) awarra kirijini ngini ngarra wiyi king arimi kapi awuta Jews api awarra King Herod worry yimi pili yimi kangatamiya ngini, “Karri awarra nayi kirijini wiyi arikulani arima api kapinaki Jews arrami wiyi wutimarti ngini ngarra wiyi king yimatami kangi wuta api wuta karluwu wutimarti ngiya ngini king ngimatami,” yimi awarra Herod kangatamiya. Wutatuwu awuta Jews kapi japuja pirimi kapi Jerusalem api wuta pirimakirri pili pirimajirri, “Ngini awarra kirijini wiyi awutimarti ngini king arimi kapi ngawa Jews api awarra Herod wiyi jirti ngirramini apakirayi ngawa,” pirimajirri awuta Jews.
23261  MAT 2:23  Awungarruwu kapi Galilee wuta purruwuriyi kapi awarra town Nazareth kiyi awungarruwu wuta yiloti japuja pirimi. Karri ngawa-yuwuni Jesus japuja yimi kapi awarra town Nazareth api awarra ngirramini ngini ngarra ngawa-rringani parlingarri yuwuntiyarra awuta prophets ngini awarra Christ wiyi japuja arimi kapi Nazareth api awarra ngirramini awungarri warntirrana yima (came true). Yingampa tiwi pirimani ngini awuta arikutumunuwi kapi japuja pirimi kapi Nazareth api wuta karluwu wutawa api wiyi yingampa tiwi pirimi ngini ngawa-yuwuni Jesus ngarra karluwu ngatawa.
23264  MAT 3:3  Ngarra parlingarri ngawa-rringani yuwutiyarra awarra prophet Isaiah ngirramini ngini (about) awarra John the Baptist api awarra Isaiah yikirimi (wrote) awarra ngirramini kapi ngawa-rringani ngini-ngatawa punkaringini (Old Testament). Ngarra karluwu awarra Isaiah yimajawu awarra John the Baptist ngarra yintanga api yikirimi (wrote),Yati tini wiyi japuja arimi awungarruwu kapi karri-kuwapi tiwi japuja wurimi api tayikuwapi tiwi wiyi wuriyi awungarruwu kapi ngarra japuja awarra tini. Kiyi awarra tini wiyi jingawu arimi kangi wutawa api awuntiyarra awuta tiwi ngini,Yati ngini ngarra alawura waya yinkitayi awunu-wuja api ngawa pupuka ngamata-kirimi (should make) awinyirra jarrumoka angi ngarra wiyi apapunya. Tulimiyinga ngamata-kirimi awinyirra jarrumoka.’ Ngarra wiyi awarra tini awarra ngirramini awuntiyarra awuta tiwi,” yikirimi awarra Isaiah kangi awarra punkaringini.
23265  MAT 3:4  Awinyirra kuluji angatawa John the Baptist api awinyirra kamuli murrula (camel hair ones) amintiya angatawa wulirrima (belt) api awarra mipurra (leather one). Yinkiti ngini yuwapa api yingwati amintiya grasshoppers.
23266  MAT 3:5  Tayikuwapi arikutumunuwi purruwuriyi kapi awarra John the Baptist pili wuta purru-wutimarti ngini pimata-pitingaya (hear) ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini. Yingampa (some) awuta tiwi japuja pirimi awungarruwu kapi Jerusalem. Wutatuwu yingampa japuja pirimi kapi yingampa (other) towns awungarruwu kapi awarra arikulani murrakupuni Judea. Amintiya wutatuwu yingampa japuja pirimi awungarruwu kapi awarra murrakupuni yinkitayi kapi awinyirra makatinga Jordan. Api awuta tayikuwapi purruwuriyi kapi awarra John the Baptist.
23282  MAT 4:4  Api ngawa-yuwuni yimi ngini, “Karluwu,” yimi, “pili ngarra Moses parlingarri yikirimi (wrote) kangi ngawa-rringani ngini-ngatawa punkaringini (Old Testament) naki ngirramini ngini ngiya-rringani yipangiraga api yimi ngiya-rringani ngini awarra yinkiti ngini ngawa arikutumunuwi ngawapa api ngawa awarra yimpanguwi ngarimuwu. Api ngarra arnuka wangata yinkiti arikirimi ngawa yimpanguwi. Yita ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini tayikuwa-ni (all) awarra ngirramini api ngini ngawa kuwa ngarimi awarra ngirramini api awarra ngirramini wiyarri yimpanguwi arikirimi ngawa. Ngarra arnuka wangata yinkiti arikirimi ngawa yimpanguwi,” yimi ngawa-yuwuni kapi awarra maputiti.
23302  MAT 4:24  Awuta arikutumunuwi kapi piri-pitingaya (heard) awarra ngirramini ngini ngawa-yuwuni yipangiraga amintiya pirripakuluwunyi ngarra ngini pupuwi yikirimi awuta tiwi kapi purunjuwi api wuta wiyi (later on) awuta arikutumunuwi purru-wuntiyarra yingampa arikutumunuwi ngini (about) ngawa-yuwuni. Api wiyi tayikuwapi arikutumunuwi kapi awarra nyoni murrakupuni Syria ngini karrampi api wuta wiyarri piri-pitingaya awarra ngirramini ngini (about) ngawa-yuwuni api wuta pirimarruriyi kangatawa wuta-ngirimipi amintiya wuta-mamanta kapi wuta purunjuwi. Awuta tiwi kapi wuta pirimarruriyi kangatawa api wuta yingampa yingarti walawala (pain). Wutatuwu yingampa purruwuni maputirruwi yilaruwu kangi wutawa purnikapa. Yingampa awuta tiwi pirripakupuraj-ani kapi yakuluwuni kiyi yingarti pulingiya amintiya yingampa awuta tiwi api wuta karrawungana amintiya wuta karluwu pirrija-ngulimayi (couldn't walk) amintiya ngini-wutawa kurumuta waya yuwunjarli (stopped). Api karri awuta arikutumunuwi pirimarruriyi kangi ngawa-yuwuni awuta tayikuwapi tiwi kapi wuta jana api ngarra ngawa-yuwuni pupuwi yikirimi awuta.
23303  MAT 4:25  Tayikuwapi tiwi pirripapunya ngawa-yuwuni. Yingampa awuta japuja pirimi kapi Galilee. Kiyi yingampa japuja pirimi kapi Decapolis amintiya yingampa awuta japuja pirimi kapi Jerusalem kiyi nyoni murrakupuni kapi awarra arikulani murrakupuni Judea amintiya yingampa awuta japuja pirimi kapi awarra murrakupuni maringarruwu kapi awinyirra makatinga Jordan. Awuta tayikuwapi pirripapunya ngawa-yuwuni Jesus.
23350  MAT 5:47  Kiyi ngawa-yuwuni yimi kangi wutawa ngini, “Ngini nuwa nimarra ngimpirimi kapi nuwa-ngirimipi api ngini karluwu nimarra ngimpirimi kapi yingampa api ngarra awarra jirti. Wuta awungani wurimi (do that) awuta kapi arnuka kuwa wurimi ngawa-rringani. Nuwa ngajiti awungani ngimpajami nginingaji wuta. Yita nuwa nimarra nyirrami kapi tayikuwapi tiwi.
23352  MAT 6:1  Kiyi awarra ngawa-yuwuni Jesus nyoni ngirramini yipangiraga kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta api yimi ngini,Yingampa arikutumunuwi kapi wuri-mamuliya pupuwi api wuta wutimarti wuta-mamanta ngini pimata-kuluwunyi awuta karri wuta wurikirimi ngini pupuni (do good things), nginingaji karri wupakirayi yinkiti amintiya kunawuni kapi awuta kapi paruwani-la. Wuta awuta wupawuriji yilaruwu kapi jurra kapi tayikuwapi tiwi mimpa wurimi amintiya arrami wuriyi kapi jarrumoka pili wutimarti awuta tayikuwapi tiwi ngini pimata-kuluwunyi awuta ngini wupakirayi yinkiti kapi awuta paruwani-la, pili wuta wutimarti awuta tayikuwapi ngini pimata-mamula (call) awuta papurajuwi. Api naki awarra warntirrana ngini ngarra ngawa-rringani karluwu yimata-mamula (won't call) papurajuwi awuta kapi wuri-mamuliya pupuwi pili wuta wupangirrajamiya karri wupakirayi awarra yinkiti kapi awuta kapi paruwani-la. Nuwa ngajiti awungani ngimpajami nginingaji awuta kapi wuri-mamuliya pupuwi.
23359  MAT 6:8  Api nuwatuwu karri nuwa pray ngimpirimi kapi ngawa-rringani ngini kuriyuwu api ngajiti yinukuni pray ngimpajami awarra-wanga-la (same) ngirramini nginingaji awuta yingampa (other) arikutumunuwi pray wurimi kangi kapi-wutawa gods. Yita ngarra awarra ngawa-rringani arimajawu awarra kuta kamini ngini ngawa ngawutimarti (need) karri ngawa karluwu nanginta ngarimi ngarra nanuwanga,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta.
23392  MAT 7:7  Kiyi ngawa-yuwuni Jesus nyoni ngirramini yipangiraga kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta, “Karri nuwa nanginta ngimpirimi ngawa-rringani kuta kamini ngini nuwa ngimpitimarti (need) api ngarra wiyi awarra apakirayi nuwa. Api nanginta nyirrami ngawa-rringani awarra kuta kamini ngini nuwa ngimpitimarti amintiya awanuwanga kularlaga nyirrami awarra kuta kamini ngini nuwa ngimpitimarti api ngarra wiyi ngawa-rringani amanu-wani (help) nuwa ngini ngumpunyayi awarra ngini nuwa kularlaga ngimpirimi. Yimpaja nanginta nyirrami awarra ngawa-rringani kuta kamini ngini nuwa ngimpitimarti api ngarra wiyi awarra apakirayi nuwa,” yimi ngawa-yuwuni kangi ngarra-mamanta.
23400  MAT 7:15  Kiyi nyoni ngirramini yipangiraga ngawa-yuwuni Jesus, “Awi,” yimi kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta.Yingampa tiwi wuri-mamuliya (call) prophets amintiya awanuwanga kunyani wurimi ngini awarra ngirramini ngini wuta wuruwaluwa (teach) nuwa api ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini awarra. Awuta kapi wuri-mamuliya (call themselves) prophets api karluwu wutimarti nuwa ngini kuwa nginti-matami awarra ngirramini ngini-ngatawa ngawa-rringani. Waya juwa wutimarti nuwa ngini kuwa nginti-matami ngini-wutawa jirti ngirramini. Api ngajiti kuwa ngimpajami ngini-wutawa ngirramini awuta kapi wuri-mamuliya prophets.
23401  MAT 7:16  Karri nuwa wiyi ngimpakuluwunyi awuta tiwi jirti wurikirimi (doing wrong) api nuwa wiyi ngimpiri-majawu ngini awarra ngirramini ngini wuta nimarra wurimi api ngarra karluwu ngini-ngatawa ngawa-rringani ngirramini awarra. Awuta jajiruwi tiwi karluwu wurikirimi ngini pupuni (do good things). Awarra jirti ngini wuta wurikirimi (the wrong they do) api awarra nginingaji jirti kuruti (fruit) kapi purinjirringa angi jiringa. Yingampa jiringa purinjirringa ampini yingarti murrupun-awurti (thorns) api ngawa arnuka ngawunga pupuka kuruti nginingaji pinyama kangi awinyirra jiringa purinjirringa. Api awarra nginingaji awuta tiwi kapi wuri-mamuliya prophets api wuta karluwu, pili wuta arnuka wurikirimi ngini pupuni. Wuta nginingaji awinyirra purinjirringa angi jirti kuruti ampini pili wuta jirti wurikirimi. Api wutatuwu kapi wuta papurajuwi karluwu jirti wurikirimi (don't do wrong) api wuta nginingaji awinyirra purinjirringa angi nyirra pupuka pili awinyirra pupuka purinjirringa karluwu ampini jirti kuruti.
23406  MAT 7:21  Kiyi yimi ngawa-yuwuni Jesus kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta,Yingampa tiwi warntirrana wurimamula (call) ngiya wuta-alawura amintiya kuwa wurimi ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini. Wuta wiyi awuta wurumuwu kuriyuwu kapi ngini-ngatawa ngawa-rringani japuja,” yimi ngawa-yuwuni. Kiyi yimi ngini, “Wutatuwu yingampa tiwi karluwu kuwa wurimi ngawa-rringani amintiya kunyani wurimi ngini ngiya alawura ngirimi kangi wutawa api wuta wiyi karluwu pimata-muwu kuriyuwu kapi ngawa-rringani ngini-ngatawa japuja,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta.
23409  MAT 7:24  Kiyi ngawa-yuwuni Jesus nyoni ngirramini yipangiraga kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta, “Ngiya nimarra ngiyimami (going to say) kangi nuwa naki ngirramini (story) ngini (about) yati tini ngini ngarra yimuwu parlingarri. Ngarra yingarti punyipunyi yuwuni (had) awarra tini. Kiyi ngarra yikirimi angatawa kurrampali. Yikirimi kangi yuwurumi yakuluwuni. Api ngarratuwu nginaki nyoni tini ngarra karri-kamini punyipunyi yuwuni api yikirimi angatawa kurrampali kangi jipitini tingati yinkitayi kapi kuluwaga. Kiyi yingarti pakitiringa yipungoli api kapi awarra kuluwaga api awarra kukuni yini-papurti (came up) amintiya yingarti wunijaka jinu-wuriyi juwuntipayi (shook) awinyirra yirrara kurrampali. Kiyi awinyirra kurrampali kapi jipitini tingati ngini ngarra yikirimi ngini ngarra karri-kamini punyipunyi api awinyirra kurrampali yartipili jipakupuraji. Api awinyirra kurrampali kapi yuwurumi yakuluwuni ngini ngarra yikirimi ngini ngarra yingarti punyipunyi api awinyirra karluwu jipakupuraji. Api waya awungarruwu yipapaya (finished) awarra ngirramini (story) ngini awuta yuwurrara wawurruwi,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta. Kiyi ngawa-yuwuni yimi kangi wutawa, “Ngiya waya yingarti ngirramini nimarra ngirimi kangi nuwula api kapi nuwa waya ngintiri-pitingaya (heard) awarra ngirramini ngini-ngilawa api kapi nuwa wiyi kuwa ngimpirimi awarra ngirramini api nuwa awuta nginingaji awarra tini ngini ngarra yingarti punyipunyi ngini ngarra yikirimi angatawa kurrampali kapi yuwurumi yakuluwuni. Api nuwatuwu kapi nuwa wiyi karluwu kuwa nginti-matami awarra ngini-ngilawa ngirramini api nuwa awuta nginingaji awarra tini ngini ngarra karluwu yingarti punyipunyi ngini ngarra yikirimi angatawa kurrampali kapi jipitini tingati.” Ngarra awarra ngawa-yuwuni yipangiraga kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta.
23482  MAT 9:34  Yingampa (some) Pharisees awungarruwu purru-wujingi-rritani (were standing) api wuta nimarra pirimajirri, “Ngawa-rringani ngini kuriyuwu ngarra karluwu yipakirayi awarra naki Jesus power ngini papi yini-mata-mamiyi maputirruwi kapi waya pirripalamiya kapi arikutumunuwi ngini-wutawa purnikapa. Yita awarra ngini ngarra alawura kapi awuta tayikuwapi maputirruwi (Satan) api ngarra awarra ngini apakirayi naki awarra Jesus power ngini papi yini-mata-mamiyi awuta maputirruwi kapi waya pirripalamiya kangi arikutumunuwi ngini-wutawa purnikapa,” pirimajirri.
23494  MAT 10:8  Kiyi yimi ngini, “Pupuwi nyirra-kirimi kapi wuta jana. Amintiya awuta kapi waya pajuwani api nyirra-kirimi awuta ngini wupukularri yimpanguwi wurimi tuwanga. Amintiya awuta kapi wupumari (have bad sores) api pupuni nyirra-kirimi ngini-wutawa mipurra. Amintiya awuta tiwi kapi wuta maputirruwi waya pirripalamiya kangi wuta purnikapa api papi nyirra-mamiyi awuta maputirruwi kapi wuta purnikapa awuta tiwi.” Ngarra awarra yipangiraga ngawa-yuwuni. Kiyi yimi ngini, “Karri nuwa pupuwi ngimpiri-kirimi awuta tiwi kapi purunjuwi api ngajiti nanginta ngimpajami awuta kunawuni. Yita karri ngiya nguruwaluwa (taught) nuwa amintiya karri ngirripakirayi nuwa ngini-ngilawa power api ngiya karluwu nanginta nuwa kunawuni api nuwa wiyarri ngajiti nanginta ngimpajami kunawuni kapi awuta tiwi karri nuwa pupuwi ngimpiri-kirimi awuta.” Ngarra awarra yipangiraga ngawa-yuwuni kapi awuta ngarra-mamanta.
23514  MAT 10:28  Kiyi yimi ngawa-yuwuni ngini,Yingampa tiwi wiyi arrami wutimarti ngini pajuwani pimata-kirimi nuwa api nuwa ngajiti ngimpaja-wanga awuta pili wuta waya juwa pajuwani wurikirimi ngini-nuwula purnikapa. Wuta karluwu pajuwani pimata-kirimi (can't kill) ngini-nuwula yimanka. Api ngajiti ngimpaja-wanga awuta tiwi. Waya juwa nyirra-wanga ngawa-rringani ngini kuriyuwu pili ngini (if) ngarra awutimarti ngarra wiyi apangirri (send) ngini-nuwula purnikapa amintiya yimanka kapi awarra yikwani ngini ngarra ngawa-rringani yikirimi ngini ngarra maputiti wiyi japuja awungaji (hell).” Ngarra awarra yipangiraga ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta.
23520  MAT 10:34  Kiyi ngawa-yuwuni nyoni nginaki ngirramini yipangiraga, “Arramukuta yingampa tiwi nimarra wurimi kangi wutalamiya, ‘Ngarra ngawa-yuwuni yinuwuriyi kapi ngawa arikutumunuwi pili ngarra yuwutimarti ngini yimata-kirimi nginingaji ngawula arikutumunuwi ngini ngawa pupuni ngamata-muwajirri (should like each other).’ Arrami yingampa tiwi nimarra wurimi awarra. Api karluwu. Yita awuta arikutumunuwi kapi wuta waya kuwa wurimi kangi ngiya api ngiya ngunuwuriyi kapi wuta pili-ngini wuta wiyi jirti ngirramini (trouble) wuni pili wuta-ngirimipi kapi karluwu kuwa wurimi kangi ngiya api wuta wiyi jirti wurumuwu awuta amintiya wiyi jirti ngirramini wupakirayi awuta, nginingaji yati tini wiyi jirti arimuwu ngarra-rringani amintiya nyirratuwu natinga tinga wiyi jirti ampirimuwu nyirra-naringa amintiya nyirratuwu nyonga tinga wiyi jirti ampirimuwu nyirra-timitinga. Awuta arikutumunuwi kapi karluwu kuwa wurimi ngiya api wuta wiyi jirti wurumuwu awuta wuta-ngirimipi kapi kuwa wurimi ngiya.” Ngarra awarra yipangiraga ngawa-yuwuni.
23696  MAT 14:30  Api awarra Peter karri ngarra yuwuja kapi ngawa-yuwuni api ngarra awungarri yipakuluwunyi mirripakama api ngarra yimakirri kiyi yipungarti kiyija kangi kukuni. Kiyi ngarra jingawu yimi kapi ngawa-yuwuni, Yuwuni, tawani ngiya,” yimi.
23709  MAT 15:7  Kiyi ngawa-yuwuni yipangiraga nyoni nginaki ngirramini kapi awuta Pharisees amintiya scribes, “Nuwa ngimpiri-mamuliya nuwulamiya papurajuwi api nuwa karluwu. Yita ngarra ngawa-rringani parlingarri yuwutiyarra awarra prophet Isaiah awarra naki ngirramini ngini (about) nuwa api yimi ngawa-rringani ngini, ‘Kapinaki arikutumunuwi kunyani wurimamula (call) ngiya pupuni api wuta karluwu wuni ngiya kangi wuta ruwuti. Wuta karluwu warntirrana wuru-kuruwarni (thank) ngiya amintiya awarra ngirramini (law) ngini wuta wunu-waluwa (teach) awuta arikutumunuwi api awuta wuta-ampi pirikirimi awarra ngirramini. Wuta karluwu wunu-waluwa arikutumunuwi ngini-ngilawa ngirramini,’ yimi ngawa-rringani. Ngarra nimarra yimi awarra ngirramini ngini (about) nuwa,” yimi ngawa-yuwuni kapi awuta Pharisees amintiya awuta scribes. Kiyi yimi ngini, “Awarra ngirramini ngini ngarra ngawa-rringani yipangiraga ngini (about) nuwa api awarra warntirrana,” yimi ngawa-yuwuni kapi awuta Pharisees amintiya awuta scribes.
23721  MAT 15:19  Yingarti awarra jirti ngirramini ngini nuwa yingampa ngimpalami yilaruwu kangi nuwula punyipunyi amintiya kangi nuwula ruwuti api kiyi nuwa wiyi jirti ngimpiri-kirimi (do wrong) nginingaji nuwa pajuwani ngimpiri-kirimi yingampa (other) tiwi amintiya awanuwanga wulinjini ngimpirimi kapi nyoni tini ngarra-purnayinga amintiya kapi nyonga tinga nyirra-purnayi. Amintiya nuwa awanuwanga mitaya ngimpirimi yinkiti amintiya kunawuni amintiya tongwayi ngimpirimi yingampa tiwi amintiya nuwa jajiruwi ngimpiri-mamula (call) yingampa (other) tiwi amintiya nuwa jirti ngimpiri-pungintayi (think wrong things).
23764  MAT 16:23  Api yimi ngawa-yuwuni kangatawa, “Pirri pili nginja nginingaji maputiti. Ngiya-rringani awutimarti ngiya ngini pajuwani ngimatami ngini awarra jirti (for the wrong) ngini nuwa arikutumunuwi ngintiri-kirim-ani (you've done) api nginja karluwu nimpitimarti ngiya ngini kuwa ngimatami awarra ngiya-rringani. Yita nginja karluwu nimpiri-pungintayi (think) nginingaji ngarra ngiya-rringani aripungintayi. Waya juwa nimpiri-pungintayi nginingaji wuta arikutumunuwi wuru-pungintayi.” Ngarra awarra yipangiraga ngawa-yuwuni kapi awarra Simon Peter.
23765  MAT 16:24  Kiyi yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta, “Awi,” yimi. “Nuwa tiwi kapi ngimpitimarti ngini nginti-mata-punya angilawa jarrumoka api nuwa awuta karluwu nuwulamiya nginti-mata-pungintayi (shouldn't think about yourselves). Yingampa tiwi wiyi arrami pokayini wurimi kangi nuwula. Arrami wiyi pajuwani wurikirimi nuwa nginingaji wuta wiyi wuripirni ngiya. Arrami wiyi wupamukuri nuwa kangi arikitirropurtayi (cross).
23811  MAT 18:15  Kiyi ngawa-yuwuni nimarra yimi kapi ngarra-mamanta,Yingampa nuwa-mamanta kapi nuwiyati ngimpapunya angilawa jarrumoka api wuta awuta jirti ngirramini (trouble) wiyi wupakirayi nuwa. Api ngini yati kapi nuwa api nginja-mantani apakirayi nginja jirti ngirramini, nginingaji ngarra jirti tini arimamula (calls) nginja api tuwariyi kapi awarra nginja-mantani api tajiyarra awarra, ‘Nginja jirti ngirramini jipakirayi ngiya.’ Awarra tajiyarra nginja-mantani nuwa wangatamiya. Ngini awarra nginja-mantani putuputuwu apakiray-amiya awarra jirti ngirramini ngini ngarra yipakirayi nginja api nuwa wiyi puranji ngumpuru-muwajirri (be friends).
23818  MAT 18:22  Api ngawa-yuwuni yimi kangi ngarra, “Karluwu. Yita yimpaja putuputuwu tayakirayi nginja-mantani karri ngarra jirti arikirimi kangi nginja. Ngajiti waya juwa walimani times putuputuwu nimpaja-kirayi ngarra. Putuputuwu tayakirayi ngarra yiloti,” yimi ngawa-yuwuni kangi Peter.
23923  MAT 21:28  Kiyi ngawa-yuwuni Jesus yuwuntiyarra naki ngirramini (story) kapi awuta priests kapi wuta alawuruwi amintiya awuta yingampa alawuruwi, yimi ngini,Yati tini yuwuni (had) yuwurrara ngarra-mamirampi kapi wuta wawurruwi. Natinga wumunga (one day) awarra tini yuwuriyi kapi ngarra-mirani ngini ngarra aringamini kiyi yimi kangatawa, ‘Aya, mirani, ningani nginja tuwariyi kapi ngini-ngilawa garden api awungarruwu waki tami,’ yimi awarra tini kapi ngarra-mirani ngini aringamini.
23926  MAT 21:31  Kiyi ngawa-yuwuni nanginta yimi awuta alawuruwi, “Nginuwani malakaninga warntirrana kuwa yimi ngarra-rringani?” yimi ngawa-yuwuni kapi awuta alawuruwi. Kiyi awuta alawuruwi purru-wutiyarra ngawa-yuwuni, “Ngarra awarra ngini aringamini warntirrana kuwa yimi ngarra-rringani, karluwu awarra ngini yintinila,” pirimi kapi ngawa-yuwuni. Kiyi ngawa-yuwuni yimi kangi awuta alawuruwi, “Nuwa kapi nuwa alawuruwi api pupuwi ngimpiri-mamuliya amintiya nuwa ngimpirimi ngini yingampa (some) arikutumunuwi api wuta jajiruwi, nginingaji awuta wawurruwi kapi waki wurimi ngini (for) awuta Roman alawuruwi amintiya nanginta wurimi ngawa Jews kunawuni ngini tax api wuta arrami mitaya wurimi yingampa awarra kunawuni. Amintiya awanuwanga nuwa ngimpirimi ngini wuta jajiruwi awuta maminikuwi kapi wurimarrimili tayikuwapi wawurruwi amintiya kapi nanginta wurimi awuta wawurruwi kunawuni. Awarra warntirrana ngini wuta jirti pirikirim-ani (done wrong) awuta maminikuwi amintiya awuta wawurruwi kapi wuta waki wurimi ngini tax api awuta yingampa waya kuwa pirimi awarra ngirramini ngini John the Baptist yuwuntiyarra awuta api wuta waya purrupumwari awarra jirti ngini wuta pakinya pirikirim-ani (the wrong they used to do) api waya wupapunya ngawa-rringani angatawa jarrumoka. Api wuta wiyi wuriyi kuriyuwu kapi ngini-ngatawa japuja api nuwa kapi nuwa alawuruwi api nuwa arrami wiyi karluwu pimatu-wariyi kapi ngawa-rringani ngarra japuja pili nuwa karluwu kuwa ngintirimi awarra ngirramini ngini-ngatawa John the Baptist amintiya karri nuwa nginti-pakuluwunyi awuta wawurruwi amintiya awuta maminikuwi ngini purrupumwari awarra jirti ngini wuta pakinya pirikirim-ani api nuwa karluwu nguntu-pumwari awarra jirti ngini nuwa ngintiri-kirim-ani. Yita nuwa nanuwanga (still) ngimpapunya awinyirra jiringa jarrumoka.” Awarra yimi ngawa-yuwuni kapi awuta alawuruwi.
24275  MAT 28:11  Parlinginari (later on) yingampa awuta soldiers kapi pirripamangi awarra cave api wuta pirripakupawurli kapi Jerusalem api purruwuriyi kapi awuta priests kapi wuta alawuruwi kiyi purru-wuntiyarra awuta,Yati yingumpunila (angel) yinuwuriyi kapi awarra cave kiyi yipangirri (pushed away) awinyirra waranga angi kunji jiyimi awarra yangamini kapi awarra cave api karri ngawa nginti-pakuluwunyi yilaruwu kapi awarra cave api awarra Jesus ngarra purnikapa waya yipamulijipa (disappeared).” Awarra pirimi awuta soldiers kapi awuta priests kapi wuta alawuruwi.
24295  MRK 1:11  Api kiyi ngawa-rringani yipangiraga makirrana awungarruwu kapi kuriyuwu nimarra yimi kapi ngarra-mirani ngini, “Ngiya ngiya-mirani nginja. Yita ngiya pupuni ngirimuwu nginja amintiya kukunari ngirimi kapi nginja.” Awarra yipangiraga ngawa-rringani awungarruwu kapi kuriyuwu. Waya juwa.
24311  MRK 1:27  Awuta arikutumunuwi karri wuta pirripakuluwunyi ngini awarra maputiti kuwa yimi awarra ngirramini ngini ngawa-yuwuni yipangiraga amintiya karri wuta piri-pitingaya (heard) awarra ngirramini ngini ngawa-yuwuni yuwuntiyarra awuta api wuta pirimarlingiyi (got a surprise) api nimarra pirimajirri ngini, “Ngawa mampara ngari-pitingaya awarra naki ngirramini ngini ngarra apangiraga. Yita nginingaji ngawa-rringani yuwutiyarra ngarra awarra ngirramini. Amintiya karri ngarra nimarra arimi kapi awuta maputirruwi api wuta kuwa wurimi ngarra.” Awarra pirimajirri awuta arikutumunuwi.
24314  MRK 1:30  Simon Peter ngarra-ngimpirinyuwa jiyimajirripi kangi palapala pili nyirra jana. Nyirra yikwanari jiyimi. Api kiyi wuta pirimi kapi ngawa-yuwuni, Yita Simon ngarra-ngimpirinyuwa jana,” pirimi.
24322  MRK 1:38  Api awarra ngawa-yuwuni yimi ngini, “Ngiya karluwu ngimata-kupawurli kapi awarra town Capernaum. Yita wanga ngawuriyi nyoni murrakupuni pili-ngini ngiya nguwuntiyarra yingampa (other) arikutumunuwi ngiya-rringani ngini-ngatawa ngirramini. Ngiya-rringani yini-pangirri (sent) ngiya kapi tayikuwapi arikutumunuwi pili-ngini nguwuntiyarra awuta ngini-ngatawa ngirramini. Api waya ngawurniyi awungarruwu kapi nyoni murrakupuni pili-ngini ngiya nimarra ngimatami kapi awuta tiwi,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta. Api wutatuwu pirimi ngini, “Manya awarra. Ngawurniyi,” pirimi.
24344  MRK 2:15  Kiyi awarra Levi yimarruriyi ngawa-yuwuni amintiya ngarra-mamanta kangatawa japuja kiyi yuwunt-akirayi awuta yinkiti. Yingampa wawurruwi kapi wuta nanginta pirimani awuta wuta-mamanta kapi Jews awarra kunawuni ngini tax api wuta pirripapunya ngawa-yuwuni wuturiyi yingampa (other) arikutumunuwi kapi wuta Pharisees pirimi ngini wuta jajiruwi. Wuta awuta arikutumunuwi wiyarri purruwapa yinkiti kapi Levi ngarra japuja wutiyati ngawa-yuwuni amintiya ngarra-mamanta.
24358  MRK 3:1  Karri yati Sabbath Day (Saturday) ngawa-yuwuni Jesus amintiya ngarra-mamanta purruwuriyi kangi awinyirra jurra angi-wutawa Jews kiyi pirripawuriji yilaruwu. Awungaji wuta purruwunyayi yati tini ngini ngarra kirikayini (couldn't use his hand) pili ngarra yikara yimurrarijipa (folded over). Yilaruwu kapi awinyirra jurra yingampa Pharisees wiyarri purru-wujingi-muwani. Wuta karluwu pupuni purumuwu awarra ngawa-yuwuni api purru-wutimarti ngini ngarra yimata-wurrini ngini-wutawa ngirramini (law) awuta Jews pili-ngini wuta pimata-jiyarra awuta alawuruwi kapi wuta Jews ngini (about) ngarra. Api kiyi awuta Pharisees pirripakuluwunyi awarra ngawa-yuwuni pili wuta purru-wutimarti ngini pimata-kuluwunyi ngawa-yuwuni ngini ngarra wiyi waki arimi ngini pupuni yimata-kirimi awarra tini ngini-ngatawa yikara. Wuta awungani pirimi pili ngini-wutawa ngirramini (law) ngini wuta karluwu waki pimatami karri Sabbath Day. Api wuta pirimajirri ngini, “Ngini naki awarra Jesus ningani pupuni arikirimi naki tini ngarra yikara api ngawa wiyi ngarimi ngini ngarra jirti tini.” Awarra pirimajirri awuta Pharisees.
24364  MRK 3:7  Ninkiyi ngawa-yuwuni Jesus amintiya ngarra-mamanta pirripapirraya kapi awarra lake Galilee. Kiyi tayikuwapi arikutumunuwi kapi wuta tangarima pirimi kapi awarra murrakupuni Galilee api wuta pirripapunya ngawa-yuwuni amintiya ngarra-mamanta api mimpa pirimi awungarruwu kapi awarra lake. Kiyi wutatuwu yingampa arikutumunuwi purruwuriyi kapi ngawa-yuwuni kapi awarra lake pili wuta piri-pitingaya (heard) ngini ngarra yingarti mirrikili (miracle) yikirimi awungaji. Yingampa awuta arikutumunuwi japuja pirimi awungarruwu kapi awarra arikulani murrakupuni Judea kiyi yingampa japuja pirimi kapi Jerusalem amintiya yingampa japuja pirimi kapi awarra murrakupuni Idumea. Kiyi yingampa japuja pirimi kapi awarra murrakupuni ngini maringarruwu kapi awinyirra makatinga Jordan amintiya yingampa japuja pirimi kapi awarra yirrara murrakupuni Tyre amintiya Sidon. Awuta tayikuwapi tiwi purruwuriyi kapi ngawa-yuwuni.
24396  MRK 4:4  Yingampa (some) awarra kurukura, karri awarra tini yuwunyawu awarra kurukura kapi yakuluwuni api awarra kurukura yipakupuraji kapi kirijinga jarrumoka, kiyi tokampuwi punuwuriyi kiyi purruwapa awarra kurukura.
24407  MRK 4:15  Yingampa arikutumunuwi, karri wuta wuri-pitingaya (hear) ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini api wuta karluwu warntirrana wuri-pitingaya awarra ngirramini api wuta karluwu wurimajawu (don't understand) awarra. Kiyi awarra maputiti yartipili awunu-wuriyi kapi awuta arikutumunuwi kiyi ngarra arikirimi wuta ngini pimata-ngiliparra awarra ngirramini ngini ngawa-rringani. Awarra maputiti api ngarra nginingaji awuta tokampuwi kapi yartipili punuwuriyi kapi awinyirra kirijinga jarrumoka kapi awarra kurukura yipakupuraji awungaji kiyi purruwapa awarra kurukura. Amintiya awuta arikutumunuwi kapi wuta karluwu wurimajawu ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini api wuta nginingaji awinyirra kirijinga jarrumoka kapi awuta tokampuwi purruwapa awarra kurukura pili awarra maputiti yartipili arikirimi awuta ngini wupangiliparra awarra ngirramini ngini-ngatawa ngawa-rringani ngini wuta piri-pitingaya (heard),” yimi ngawa-yuwuni.
24433  MRK 4:41  Api ngarra-mamanta pirimakirri kiyi nimarra pirimajirri ngini, “Awarra nginaki ngawa-mantani karluwu nginingaji ngawa. Yita ngarra warntirrana ngatawa pili karri ngarra nimarra yipangiraga api awinyirra wunijaka kuwa jiyimi kangatawa, awanuwanga awinyirra winga kiyija jiyima,” pirimajirri awuta ngawa-yuwuni ngarra-mamanta.
24434  MRK 5:1  Karri ngawa-yuwuni Jesus yikirimi awinyirra wingama ngini kiyija jiyima kapi awarra lake api awungarri ngarra amintiya ngarra-mamanta purruwuja-la kapi maringarruwu kapi awarra lake. Kiyi wuta papi pirimi kapi awarra murrakupuni Decapolis kapi awuta arikutumunuwi japuja pirimi kapi wuta yintanga Gerasenes. Awungarruwu kapi awarra murrakupuni yati tini yimuwu ngini maputiti yipalamiya kangi ngarra purnikapa. Awungaji kapi awarra murrakupuni api kapi jupunyini (hills) yingarti cave. Yilaruwu kapi awarra cave wuta pirripalam-ani ngini-wutawa purnikapa awuta arikutumunuwi kapi wuta waya pajuwani pirimi. Api awarra tini japuja yimi ngarra wangatamiya kapi awarra cave. Ngarra awarra yuwurtingirraga (mad) api karri yirrimanuwuni amintiya karri japinamini ngarra kularlaga yimani awungarruwu kapi awarra jupunyini (hill) amintiya kapi awarra yingarti cave. Ngarra wawurruwari kularlaga yimani amintiya ngarra kuwayi yimani amintiya yuwunga-mini waranguwi api yuwawurrin-ani ngatamiya. Yingampa arikutumunuwi purruwunga-mini arlipurringa kiyi pirrari-kimirna-mini (tried to tie up) awarra tini ngarra kurumuta amintiya ngarra yirrikarla api ngarra yuwawurrin-ani (broke) awinyirra arlipurringa pili ngarra yikuturumi (strong). Amintiya awuta arikutumunuwi awanuwanga purruwunga-mini chain ngini arikulani kiyi pirrari-kimirna-mini (tried to tie up) ngarra api awanuwanga ngarra yuwawurrin-ani awarra chain, pili ngarra warntirrana yikuturumi (strong). Karri-kuwani ngarra yikuturumi nginingaji awarra tini api wuta karluwu pirrija-kirimi (couldn't make) ngarra ngini yimata-wunjarli (stop) pili awarra maputiti ngini yipalamiya kangi ngarra purnikapa api ngarra yikirimi awarra tini ngini yikuturumi. Kiyi awarra tini yipakuluwunyi ngawa-yuwuni ngini kutupi yinirimi kapi kapala. Ngarra karrampi yipakuluwunyi ngawa-yuwuni api kalikali yimi kangatawa, kiyi yuwunyaw-amiya kangi yakuluwuni yinkitayi kapi ngawa-yuwuni malapwara.
24442  MRK 5:9  Kiyi ngawa-yuwuni nimarra yimi kapi awarra maputiti ngini yipalamiya kangi awarra tini ngarra purnikapa api nanginta yimi awarra, “Nginja awungana yintanga?” Api ngarratuwu awarra maputiti yimi ngini, “Karluwu yati maputiti waya yipalamiya kangi naki tini ngarra purnikapa. Yita ngawa tayikuwapi maputirruwi waya nginti-palamiya kangi ngarra purnikapa api ngawa yintanga Legion,” yimi awarra maputiti. Awarra yintanga Legion api mean arimi tayikuwapi.
24462  MRK 5:29  Karri jipamukuri nyirra yikara kangi ngarra kuluji api waya awungarri awarra majipani yuwunjarli (stopped) api jiyimi kangi nyitamiya, Yita ngiya waya pupuka ngirima,” jiyimi.
24472  MRK 5:39  Kiyi ngawa-yuwuni amintiya awuta yuwurrajirrima ngarra-mamanta amintiya awarra Jairus pirripawuriji yilaruwu kapi awinyirra kurrampali api ngarra ngawa-yuwuni nimarra yimi kangi awuta kapi pirlikiti purru-wujingi-mani, yimi ngini, “Awi, mamanta, pilikama nuwa pirlikiti ngimpijingi-mi? Yita awinyirra aliyinga nyirra arnuka pajuwani jiyimi. Yita nyirra waya juwa ampijingi-majirripi,” yimi ngawa-yuwuni.
24483  MRK 6:7  Ninkiyi, ngawa-yuwuni Jesus kuwayi yimi kapi awuta wamutirrara yirrara ngarra-mamanta, api yuwuntiyarra, yimi ngini, “Awi, nyirruwariyi nyuwuntajiyarra arikutumurnuwi ngini ngarra ngawa-rringani ngirramini. Amintiya nyirrakirimi papurajuwi awuta kapi puruwunjuwi. Yita ngiya wiyi ngirikirimi ngini nuwa ngintimataparirri mapurtirruwi kapi wupalamiya kapi wuta purnikapa arikutumurnuwi,” yimi. Ninkiyi, yimi ngini, “Wangatajirri nyirraami, yuwurrarajirri nyirrayangulimayi.
24490  MRK 6:14  Tayikuwapi arikutumunuwi kapi wuta tangarima kapi yingarti murrakupuni api wuta nimarra pirimajirri ngini ngawa-yuwuni yingarti mirrikili (miracle) yikirimi amintiya ngini ngarra yuwuntiyarra arikutumunuwi ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini. Kiyi yingampa (other) arikutumunuwi piri-pitingaya (heard) ngini (about) ngawa-yuwuni api wuta pirimajirri ngini, “Kuwani arrami nayi awarra Jesus?” pirimi. Kiyi pirimi ngini, “Awarra John the Baptist ngini ngarra King Herod piripirni api arramukuta ngawa-rringani ngini kuriyuwu waya tuwanga yimpangini yikirimi awarra John the Baptist api ngarra awarra mirrikili arikirimi,” pirimi. Awarra pirripangiraga yingampa arikutumunuwi. Kiyi wutatuwu yingampa pirripangiraga ngini, “Awarra prophet Elijah ngini ngarra parlingarri yimuwu kapi naki murrakupuni (on this earth) api arramukuta ngawa-rringani waya yikirimi awarra ngini yini-pakupawurli (came back) api tuwanga yimpangini yimi api waya ningani ngarra arimamuliya awarra yintanga Jesus.” Awarra pirripangiraga awuta yingampa arikutumunuwi. Amintiya wutatuwu yingampa pirimi ngini, “Karluwu. Yita ngarra nyoni prophet awarra Jesus nginingaji awuta prophets kapi wuta purumuwu parlingarri pili ngarra awanuwanga awuntiyarra arikutumunuwi ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini.” Awarra pirimi awuta yingampa arikutumunuwi. Api awarra King Herod karri yipitingaya (heard) awarra ngirramini ngini awuta arikutumunuwi pirripangiraga ngini (about) ngawa-yuwuni api ngarra yimi kangatamiya, “Awarra John the Baptist ngini ngiya puniyarri (before) ngurru-wawurrini ngarra pungintaga api ngarra waya tuwanga yimpangini yima amintiya waya arimamuliya awarra yintanga Jesus.” Awarra pirlamarri (not knowing) yipangiraga awarra King Herod.
24493  MRK 6:17  Awarra King Herod yuwutimarti ngarra-marrikuluwuni Philip ngarra-purnayinga api ngarra yuwunga awinyirra. Nyirratuwu awinyirra yimpalinya nyirra yintanga Herodias. Awarra King Herod ngarra alawura kapi awarra murrakupuni Galilee. Kiyi ngarra awarra John the Baptist yuwuriyi kapi awarra King Herod, kiyi yimi ngini, “Pilikama nginja juwunga nginja-marrikuluwuni ngarra-purnayinga? Yita nginja waya juwawurrini (broke) awarra Moses ngini-ngatawa ngirramini (law),” yimi awarra John the Baptist kangi awarra King Herod. Karri awarra King Herod yipitingaya (heard) awarra ngirramini ngini John the Baptist yipangiraga api angatawa yiminga jurrumumi jiyimi (became angry) kiyi ngarra jingawu yimi kapi awuta wawurruwi kapi waki pirimani ngini (for) ngarra, yimi ngini, “Nyirra-marruriyi awarra naki John the Baptist kapi majatawi pili-ngini wuta pimata-mukuri ngarra yilaruwu kapi jail,” yimi awarra King Herod kapi awuta wawurruwi kapi waki pirimani ngini ngarra. Kiyi awuta wawurruwi pirimarruriyi awarra John the Baptist kapi awuta majatawi kiyi wuta pirripamukuri ngarra yilaruwu kapi jail.
24495  MRK 6:19  Kiyi nyirratuwu awinyirra Herodias jiyipungintayi (thought about) awarra ngirramini ngini awarra John the Baptist yipangiraga karri yikirlimirri (growled at) awarra King Herod pili ngarra yuwunga nyirra. Nyirra juwuni (had) awarra ngirramini kangi nyirra punyipunyi api nyirra juwutimarti awuta majatawi ngini pajuwani pimata-kirimi awarra John the Baptist api awarra King Herod, “Karluwu,” yimi pili ngarra kiyija yimakirri awarra John. Awarra King Herod yimajawu ngini ngarra pupuni tini awarra John the Baptist amintiya ngini ngarra warntirrana kuwa yimani awarra ngawa-rringani ngini kuriyuwu. Yingampini (sometimes) awarra King Herod yuwutimarti ngini yimata-pitingaya (listen to) awarra ngirramini ngini-ngatawa ngawa-rringani ngini John the Baptist yipangiraga api karri awarra King Herod yipitingaya awarra ngirramini ngini ngarra John the Baptist yipangiraga api ngarra worry yimi pili ngarra karluwu yimajawu (didn't understand) awarra ngirramini.
24497  MRK 6:21  Karri awarra John the Baptist yimuwu kapi jail api awinyirra Herodias nanuwanga (still) juwuni (had) kangi nyirra punyipunyi awarra ngirramini ngini awarra John the Baptist yipangiraga kapi awarra Herod ngini (about) nyirra api jiyimi kangi nyitamiya ngini, “Kuta awungarri nguwunga (pay back) awarra nayi John the Baptist,” jiyimi. Api nyirra wiyi (later) juwunga (paid back) awarra John the Baptist karri awinyirra wumunga karri awarra King Herod parlingarri yimulungurrumi (on his birthday). Karri awinyirra wumunga awarra King Herod nanginta yimi tayikuwapi tiwi kapi wuta tangarima Galilee ngini pini-matu-wariyi kapi ngarra japuja. Yingampa awuta tiwi api wuta alawuruwi kapi kapmanuwi, wutatuwu yingampa wuta alawuruwi kapi soldiers amintiya wutatuwu yingampa alawuruwi awungarruwu kapi awarra murrakupuni Galilee. Awuta tayikuwapi alawuruwi purruwuriyi kapi Herod ngarra tangarima kiyi King Herod amintiya awuta alawuruwi wutiyati purruwapa yingarti yinkiti amintiya awanuwanga pirimangapa wine.
24501  MRK 6:25  Api awinyirra murrukupora yartipili jipakupawurli kapi nyirra-rringani kiyi jiyimi kangatawa, “Ngiya nguwutimarti awarra John the Baptist ngarra pungintaga. Yartipili tajiyarra awuta majatawi ngini wuta wuwawurrini ngarra pungintaga kiyi wupalami awarra pungintaga kapi wurika (dish) amintiya ngini wuniri-marruriyi awarra pungintaga kangi ngiya,” jiyimi awinyirra murrukupora kapi nyirra-rringani.
24506  MRK 6:30  Kiyi ngawa-yuwuni Jesus ngarra-mamanta karri wuta pirripapaya awarra waki ngini ngawa-yuwuni yuwuntiyarra awuta ngini pimata-kirimi (do) ngini (for) ngarra api wuta pirripakupawurli kapi ngawa-yuwuni. Api karri papi pirimi kangatawa api ngarra nanginta yimi awuta, “Marri?” Api wuta pirimi ngini,Yita waya ngawa nguntu-wuntiyarra tayikuwapi arikutumunuwi ngawa-rringani ngini kuriyuwu ngini-ngatawa ngirramini amintiya ngawa pupuwi ngintiri-kirimi tayikuwapi arikutumunuwi kapi wuta purunjuwi,” pirimi.
24509  MRK 6:33  Kiyi tayikuwapi arikutumunuwi kapi japuja awungarruwu kapi yingarti town api wuta pirripakuluwunyi ngawa-yuwuni amintiya ngarra-mamanta ngini pirripalamiya kapi kapala api awuta arikutumunuwi nimarra pirimajirri ngini,Yita wanga awarra Jesus amintiya ngarra-mamanta,” pirimi awuta arikutumunuwi. Kiyi wuta kalikali pirimi wartingala (across the land) api ngawa-yuwuni amintiya ngarra-mamanta purruwuja kangi kapala. Kiyi awuta arikutumunuwi pakinya papi pirimi awungarruwu kapi awarra murrakupuni api ngawa-yuwuni amintiya ngarra-mamanta nanuwanga purruwuja-la kangi kapala.
24514  MRK 6:38  Kiyi ngawa-yuwuni yimi kangi wutawa, “Awungan-ari nuwa ngimpini pamantarri? Nyirru-wariyi api nyirra-kirijipaya (count) awarra yinkiti ngini nuwa ngimpini,” yimi ngawa-yuwuni kangi ngarra-mamanta. Kiyi wuta purruwuriyi pirripakuluwunyi awarra yinkiti ngini wuta purruwuni kiyi pirimarruriyi awarra yinkiti kapi ngawa-yuwuni. Api ngarra yimi ngini, “Marri?” Api wutatuwu pirimi ngini,Yita pinginingita pamantarri amintiya yirrara muputuwi,” pirimi.
24557  MRK 7:25  Awungarruwu kapi awarra murrakupuni natinga yimpalinya jiyimuwu angi nyirra arnuka Jew. Yati maputiti yipalamiya kapi nyirra-mwaringa nyirra purnikapa. Kiyi yingampa arikutumunuwi purru-wutiyarra awinyirra yimpalinya ngini ngawa-yuwuni papi yimi awungarruwu kapi awarra murrakupuni api nyirra juwuriyi kapi awinyirra kurrampali kapi ngarra yimuwu. Karri awinyirra yimpalinya papi jiyimi awungarruwu kapi awinyirra kurrampali api jipawuriji yilaruwu kiyi juwuriyi kapi ngawa-yuwuni yuwujingi-muwani kiyi juwunyaw-amiya kapi yakuluwuni yinkitayi kapi ngatawa malapwara. Kiyi jiyimi kangatawa, “Aya, mantani, ngiya-mwaringa api maputiti yipalamiya kangi nyirra purnikapa api ngiya nguwutimarti ngini nginja papi jini-mata-mamiyi (make it come out) awarra maputiti kangi nyirra purnikapa,” jiyimi awinyirra yimpalinya kangatawa.
24568  MRK 7:36  Kiyi ngawa-yuwuni amintiya awarra tini pirripakupawurli kapi awuta tayikuwapi arikutumunuwi. Kiyi ngawa-yuwuni yuwuntiyarra awuta tayikuwapi tiwi, “Awi, nuwa ngajiti ngimpaja-jiyarra yingampa arikutumunuwi ngini ngiya pupuni ngirikirimi awarra naki tini,” yimi. Api awuta arikutumunuwi arnuka kuwa pirimi awarra ngini ngarra yipangiraga api wiyi (later) purru-wuntiyarra yingampa arikutumunuwi ngini ngawa-yuwuni yikirimi awarra mirrikili (miracle). Api karri awuta yingampa arikutumunuwi piri-pitingaya (heard) ngini ngawa-yuwuni pupuni yikirimi awarra tini api pirimarlingiyi (got a surprise) api nimarra pirimajirri ngini,Yita ngarra ngatawa awarra naki Jesus. Ngarra warntirrana pupuwi arikirimi awuta kapi purunjuwi amintiya awanuwanga pupuwi arikirimi awuta kapi wuta kalanjarruwi amintiya awuta kapi wuta arnuka pupuni wupangiraga,” pirimi awuta tiwi. Api karri ngawa-yuwuni kularlaga yimi kapi awarra murrakupuni api ngarra awarra-wanga (same) ngirramini yuwuntiyarra-mini awuta arikutumunuwi ngini wuta karluwu pimata-jiyarra (shouldn't tell) yingampa arikutumunuwi ngini (about) awarra yingarti mirrikili (miracle) ngini ngarra yikirim-ani. Api awuta arikutumunuwi awanuwanga karluwu kuwa pirimani ngarra kiyi purru-wuntiyarra yingampa arikutumunuwi ngini ngawa-yuwuni mirrikili yikirim-ani.
24570  MRK 8:1  Ninkiyi tayikuwapi arikutumunuwi purruwuriyi kapi ngawa-yuwuni Jesus awungarruwu kapi yartimanyini. Api ngawa-yuwuni yuwuntiyarra awuta ngini ngarra ngawa-rringani ngirramini. Jajirrima wumunga awuta purumuwu awungarrawu amintiya piripirtangaya ngawa-yuwuni ngini ngarra yipangiraga. Api awarra yinkiti ngini wutawa pinimarruriyi, api waya kirriki pirimi. Ninkiyi, ngawa-yuwuni kuwayi yimi kapi ngarra-mamanta, yimi ngini, “Wuta kapinaki tiwi waya kirriki pirimi ngini wutawa yinkiti pinimarruriyi. Wuta nguwuri. Yita waya jajirrima wumunga pirimuwu awungarra naki, api waya paruwani wurimi,” yimi ngawa-yuwuni.
24572  MRK 8:3  Yingompa pinirimi karrampi murrakupuni, api ngawa karrawungana ngipangirri awuta kapi wutawa murrakupuni pili arramukuta wiyi wupakupurungunti pirlima. Api ngawuntayakirayi yinkiti ngini murlikinya pimatama,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta.
24573  MRK 8:4  Wutatuwu ngarra-mamanta pirimi ngini, “Api maka awungarra naki yinkiti ngamatanyayi ngini ngamatakirayi nginingaji wutawa? Yita awungarra naki murrakupuni yartimanyini,” pirimi.
24574  MRK 8:5  Kiyi, ngarratuwu yimi ngini, “Awunganari niyi nuwuni pamantarrini?” Api wutatuwu pirimi ngini,Yita waya juwa walimani. Amintiya arnuka-nara miputi.” (Api ngarratuwu yimi ngini, “Waya.”) Ninkiyi yuwuntiyarra awuta tayikuwapi tiwi, yimi ngini, “Awi. Nyirramuwu yakuluwuni, nginingaji nuwula.” Kiyi, pirimiringarra yakuluwuni. Kiyi yuwunga awarra pamantarrini, kiyi yipakuluwunyi kuriyuwu, api yuwurtiyarra ngarra-rringani, yimi ngini, “Nginja nguwuri ngini pamantarrini ngawa wiyi ngawapa.” Kiyi kakiyija yuwawurrini awarra pamantarrini. Kiyi yuwuntakirayi ngarra-mamanta awarra api awungarruwu yingarti yima. Kiyi ngarra-mamanta pirripangulimayi kiyi pirripakirayi awarra pamantarrini kapi awuta arikutumunuwi. Amintiya awarra miputi karri tayikuwaninara, api awarra awanuwanga ngarra yuwunga, api yikuruwarni ngarra-rringani ngini kuriyuwu. Kiyi yuwuntiyarra ngarra-mamanta, yimi ngini, “Nyirrayakirayi naki miputi awanuwanga.” Kiyi, pirripakirayi awarra kapi awuta tayikuwapi.
24593  MRK 8:24  Ngarratuwu ngini yinkirlatini yimi nginiYita waya ngipakuluwunyi tiwi api karri ngipakuluwunyi awuta tiwi api wurimi nginingaji purinjirringuwi ampijirrangulimayi,” yimi awarra tini.
24603  MRK 8:34  Kiyi ngawa-yuwuni Jesus yuwutiyarra ngarra-mamanta amintiya awuta tayikuwapi arikutumurnuwi kapi mimpa pirimi kapi awarra murrakupuni, api yimi ngini, “Awi,” yimi. “Nuwa kapi ngimpitimarti ngini ngumpapunya ngiya amintiya ngini ngumpa-mamula ngiyanuwa-mantani api ngajiti nuwalamiya nirra-pungintayi-amiya. Yita ngiyatuwu nirra-pungintayi pakinya amintiya awanuwanga nginingilawa ngirramini nirra-pungintayi amintiya awarra ngirramini nginingilawa nuwuntiyarra nuwa-mamanta.”
24644  MRK 9:37  “Awi, awuta arikutumunuwi kapi puranji wurumuwu ngiya api wuta awuta wunu-wani (help them) kakirijuwi. Api karri wuta wunu-wani awuta kakirijuwi api awarra nginingaji wuta wuru-wani ngiya. Amintiya karri wuta wuru-wani ngiya api wuta karluwu ngiya wangata wuru-wani. Yita wuta wuru-wani ngiya-rringani wiyarri pili ngarra yini-pangirri (sent) ngiya kapi nuwa arikutumunuwi.” Ngarra awarra yipangiraga ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta.
24662  MRK 10:5  Api ngarratuwu yimi ngini,Yita wanga awarra Moses yuwurimpura awarra ngirramini pili nuwa-ampi nuwa-maninguwi jajiruwi. Wuta paparluwi jirti pungintaga purruwuni. Awanuwanga nuwa wiyarri jirti pungintaga nuwuni,” yimi ngawa-yuwuni.
24663  MRK 10:6  “Api ngawa-rringani ngini kuriyuwu arnuka awutimarti ngini nuwa ngintimatamori nuwa-purnayuwi. Yita wanga ngarra awutimarti ngini nuwa ngintimatamangi nuwa-purnayuwi yiloti. Parlingarri ngarra yikirimi yati arikutumurnini amintiya natinga arikutumuninga ngini pimatamarrimuwajirri. Pili awarra karri yati tini awutimarti ngini yimatamarrimuwu ngarra-purnayinga, api ngarra apumori ngarra-rringani amintiya ngarra-naringa api waya arimarrimuwu awinyirra ngarra-purnayinga kiyi apamangi awinyirra. Api waya nginingaji punyipunyi ruwuti apamartajirri wuta ngarra-purnayinga. Nginingaji wuta wuni yati punyipunyi amintiya ruwuti,” yimi ngawa-yuwuni. “Ngini ngarra ngawa-rringani ngini kuriyuwu apajuwurlima wuta ngarra-purnayinga, api wuta karluwu pimatamorajirri,” yimi ngawa-yuwuni kangi awuta Pharisees.
24724  MRK 11:15  Kiyi ngawa-yuwuni Jesus amintiya ngarra-mamanta purruwuriyi kapi Jerusalem. Karri wuta papi pirimi awungarruwu api wuta purruwuriyi kapi awinyirra arikulanga jurra angi-wutawa Jews. Awungarruwu kapi awarra yard kapi awinyirra jurra api ngawa-yuwuni yuwunyayi yingampa tiwi kapi pirripamangi animuluwi nginingaji pulukuwi amintiya sheepuwi amintiya awanuwanga tokampuwi nginingaji mwapurawayi (dove birds). Awuta tiwi sellim pirimi awuta animuluwi amintiya tokampuwi kapi awuta arikutumunuwi kapi wuta punuwuriyi kapi awinyirra jurra ngini pimata-kuruwarni (thank) ngawa-rringani ngini kuriyuwu. Karri awuta arikutumunuwi purruwunga awuta animuluwi amintiya tokampuwi api wuta pirimarruriyi awuta animuluwi amintiya tokampuwi kangi awarra priest ngini ngarra yimata-pirni awuta amintiya ngini yimatawumi wuta kapi ngawa-rringani ngini-ngatawa altar. Yingampa tiwi kapi wuta pirripamangi kunawuni api wuta wiyarri waki pirimani awungarruwu kapi awarra yard. Kiyi karri ngawa-yuwuni yuwunyayi awuta tiwi kapi sellim pirimi animuluwi awungarruwu kapi awinyirra jurra api angatawa yiminga jurrumumi jiyimi (became angry) kiyi yimi kapi awuta tiwi, “Nyirra-mwari angawula jurra. Pirri! Nyirru-wariyi!” yimi api awuta tiwi purrupumwari awarra yard ngini awungarruwu kapi awinyirra jurra. Ngarra awanuwanga, “Pirri!” yimi kapi awuta tiwi kapi pirripamangi kunawuni kapi awinyirra jurra. Kiyi ngawa-yuwuni yuwunyawu ngini-wutawa tayipuli kangi yakuluwuni. Amintiya awuta kapi sellim pirimi (sold) awarra mwapurawayi api awanuwanga ngarra yuwunyawu ngini-wutawa tayipuli kangi yakuluwuni.
24788  MRK 13:2  Api ngawa-yuwuni yimi ngini, “Kuwa. Tani-waya (no matter) ngini anaki jurra warntirrana arikulanga amintiya nyirra pupuka awinyirra api awinyirra anaki jurra karluwu yiloti jimata-muwu awungarra. Yita awuta kapi wuta aripi wiyi wupamartuwuni anaki jurra api anaki arikulanga waranga wiyi wangatajirri ampirimuwu kapi yakuluwuni.” Ngarra awarra yipangiraga ngawa-yuwuni.
24800  MRK 13:14  Kiyi ngawa-yuwuni Jesus nyoni naki ngirramini yipangiraga kapi ngarra-mamanta, api yimi, Yati tini ngini ngarra arini wiyi awunu-wuriyi kapi Jerusalem. Ngarra wiyi awuriyi kapi angawula arikulanga jurra api awungarruwu arimarruriyi yilaruwu arramu-kamini ngini jirti api awungaji apumwari awarra ngini jirti. Ngarra warntirrana jirti awarra arramu-kamini. Api awuta tiwi kapi wuta japuja kapi awarra naki murrakupuni Judea api karri wiyi wupakuluwunyi awarra arramu-kamini ngini jirti awungarruwu kapi jurra api wuta kalikali wurra-makirrimi (must run) karrampi kapi jupunyini (hills).
24801  MRK 13:15  Amintiya awuta tiwi kapi wuta wujingi-muwu kapi wuta japuja kapi turruwuni api wuta ngajiti wupawuriji yilaruwu kangi wuta kurrampali. Ngajiti wunga ngini-wutawa yinkiti amintiya arramu-kaminawuti. Yita wurra-mwari (must leave) kapi japuja awarra ngini-wutawa arramu-kaminawuti. Waya juwa kalikali wurra-makirrimi.
24805  MRK 13:19  pili awarra jirti ngirramini ngini wiyi papi arimi kapi nuwa arikutumunuwi api warntirrana arikulani awarra jirti ngirramini. Awarra ngirramini ngini parlingarri papi yimi karri ngawa-rringani mampara yikirimi murrakupuni right through ningani api karlu-nara awarra arikulani. Api karri awarra naki jirti ngirramini wiyi apapaya (finishes) api wiyi karluwu nyoni jirti ngirramini papi yimatami nginingaji awarra arikulani jirti ngirramini. Yita awarra nyoni ngirramini ngini wiyi yintayi papi arimi api ngarra wiyi kiyija-nara awarra.” Ngarra awarra ngawa-yuwuni yipangiraga kapi ngarra-mamanta.
24857  MRK 14:34  Api yimi kangi awuta yuwurrajirrima, “Ngiya waya jirti purnikapa nguwuni. Yita nginingaji ngiya waya yinkitayi pajuwani ngirimi. Nuwa awungarra arnapa nyirra-muwu api ngajiti ngimpaja-majirripi,” yimi kangi awuta yuwurrajirrima ngarra-mamanta.
24914  MRK 15:19  Kiyi awuta soldiers purruwunga tangini kiyi piripirni ngawa-yuwuni kapi ngarra pungintaga. Api wuta yimpaja piripirni ngarra. Kiyi wuta juwarti purruwunyawu kangatawa amintiya pirripamukuri ngini-wutawa yirrara yimpula kangi yakuluwuni (knelt down) kapi ngawa-yuwuni tayinti yimi api pirimi ngini,Yita nginja warntirrana ngatawa.” Wuta awarra kunyani pirimi.
25052  LUK 2:10  Kiyi awarra yingumpunila nimarra yimi kangi awuta wawurruwi api yimi ngini, “Awi,” yimi. “Nuwa ngajiti ngimpaja-wanga. Yita wanga ngiya pupuni ngirramini waya nginiri-marruriyi kangi nuwa. Api karri nuwa ngimpiri-pitingaya (hear) awarra naki ngirramini api nuwa wiyi awungarri kukunari ngimpirimi. Amintiya karri tayikuwapi arikutumunuwi wiyi wuri-pitingaya awarra ngirramini api wuta awanuwanga wiyi kukunari wurimi.
25062  LUK 2:20  Kiyi awuta wawurruwi pirripakupawurli kapi warta api karri wuta pirripangulimayi kapi jarrumoka api wuta puru-kuruwarni (thanked) ngawa-rringani api pirimi ngini, “Ngirringani, nginja warntirrana pupuni amintiya nginja yati nginjila pili nginja jini-pangirri (sent) awarra yingumpunila (angel) ngini nimarra yimi kangawula ngini (about) awarra kirijini api ngawa nguntuwuriyi kiyi nginti-pakuluwunyi awarra kirijini. Yita awarra ngirramini ngini awarra yingumpunila nimarra yimi kangawula ngini (about) awarra kirijini api warntirrana awarra ngirramini api ngawa ngaru-kuruwarni (thank) nginja pili nginja jini-pangirri (sent) awarra kirijini kangawula arikutumunuwi,” pirimi awuta wawurruwi kangi ngawa-rringani.
25069  LUK 2:27  Kiyi karri awarra Joseph amintiya awinyirra Mary pirimarruriyi awarra kirijini Jesus kapi awinyirra arikulanga jurra api awungarri awarra pukwiyi yuwutiyarra Simeon,Yartipili tuwariyi kapi awinyirra arikulanga jurra,” yimi. Kiyi Simeon yuwuriyi kapi awinyirra jurra kiyi yipawuriji yilaruwu.
25085  LUK 2:43  Api karri pirripapaya awarra Passover api awarra kirijini Jesus ngarra-rringani amintiya ngarra-naringa wuturiyi wuta-ngirimipi amintiya wuta-mamanta purrupumwari Jerusalem kiyi pirripakupawurli kapi wuta japuja kapi Nazareth. Awarra Joseph amintiya Mary wuta amparrimani pirrarimi ngini awarra Jesus yipapunya awuta wuta-ngirimipi amintiya wuta-mamanta api karluwu. Ngarra yuwanjipa awungarruwu kapi Jerusalem. Awarra Joseph amintiya awinyirra Mary pirripangulimayi karri yirrimanuwuni kiyi karri yartijanga wuta purruwunjarli (stopped) ngini pimata-majirripi. Karri wuta kularlaga pirimi ngini-wutawa kirijini Jesus api karluwu purruwunyayi awarra. Kiyi purruwuriyi kapi wuta-ngirimipi amintiya wuta-mamanta api nanginta pirimi wutawa ngini, “Maka awarra kirijini?” Api wuta-ngirimipi amintiya wuta-mamanta pirimi ngini,Yita karri-kamini awungarra,” pirimi.
25193  LUK 5:17  Kiyi natinga wumunga (one day) ngawa-yuwuni Jesus yipawuriji yilaruwu kangi natinga kurrampali kiyi awungaji yimuwu api yuwuntiyarra awuta arikutumunuwi ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini. Kiyi yingampa Pharisees amintiya yingampa scribes purruwuriyi kapi awinyirra kurrampali api pirripawuriji yilaruwu. Yingampa awuta Pharisees amintiya scribes wuta japuja pirimi kapi yingarti town kapi awarra murrakupuni Galilee amintiya yingampa japuja pirimi awungarruwu kapi awarra murrakupuni Judea amintiya kapi awarra town Jerusalem. Wuta punuwuriyi kapi ngawa-yuwuni pili wuta purru-wutimarti ngini pimata-pitingaya (to hear) awarra ngirramini ngini ngarra nimarra yimi. Ngawa-rringani waya yipakirayi ngawa-yuwuni Jesus power ngini pupuwi yimata-kirimi awuta arikutumunuwi kapi wuta jana.
25290  LUK 7:26  Api ngarra yimi kangi wutawa,Yita nuwa nguntuwuriyi awungarruwu ngini nginti-mata-kuluwunyi awarra John pili ngarra prophet ngini yuwutiyarra nuwa ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini. Awarra John ngarra ngatawa api yingampa prophets karlu-nara. Ngawa-rringani parlingarri yuwutiyarra nyoni prophet ngini (about) awarra John api awarra prophet yikirimi (wrote) kangi ngawa-rringani ngini-ngatawa punkaringini (Old Testament) awarra ngirramini ngini (about) awarra John, awarra ngirramini ngini ngawa-rringani yimi ngini, ‘Ngiya wiyi ngipangirri (send) awarra Christ kangi nuwa arikutumunuwi api pakinya ngiya wiyi ngipangirri nyoni tini kapi awarra nayi murrakupuni kiyi ngarra wiyi awutiyarra nuwa arikutumunuwi ngini awarra Christ wiyi awunu-wuriyi. Ngarra wiyi awarra nyoni tini awutiyarra nuwa arikutumunuwi ngini-ngilawa ngirramini api kiyi nuwa wiyi ready ngimpirimi karri awarra Christ wiyi awunu-wuriyi kangi nuwa arikutumunuwi.’ Awarra yimi ngawa-rringani parlingarri,” yimi ngawa-yuwuni kapi awuta arikutumunuwi. Kiyi yimi ngini, “Awarra John the Baptist api ngarra awarra nyoni tini ngini ngawa-rringani pakinya yini-pangirri (sent) ngarra awungarra kapi nuwa api ngarra ngawa-rringani yintuwu yini-pangirri ngiya kangi nuwa.” Awarra yimi ngawa-yuwuni kangi awuta tiwi.
25295  LUK 7:31  Kiyi ngawa-yuwuni yimi kapi awuta arikutumunuwi, “Nuwa arikutumunuwi kapi ningani ngumpuru-muwu api nuwa nginingaji kakirijuwi kapi pokayini wurimi kapi turruwuni api yingampa kakirijuwi wurikirimi jirti yirrikilingapa api wuta-mamanta jingawu wurimi kangi wutawa, ‘Pilikama nuwa karluwu pokayini ngimpirimi kangawa? Yita ngawa pakinya ngintiri-kirimi music api nuwa karluwu kukunari amintiya karluwu yoyi ngintirimi. Kiyi ngawa mamanukuni ngintiri-kuruwala api nuwa karluwu pirlikiti ngintirimi. Nuwa karluwu ngimpiri-majawu awarra ngini nuwa ngimpitimarti.’ Wuta awarra wurimi awuta kakirijuwi kapi awuta yingampa kakirijuwi kapi wuta karluwu wutimarti ngini pokayini pimatami kangi wutawa. Nuwa arikutumunuwi nginingaji awuta kakirijuwi kapi wuta karluwu wutimarti ngini pokayini pimatami kapi wuta-mamanta pili nuwa awanuwanga karluwu ngimpiri-majawu awarra ngini nuwa ngimpitimarti.” Awarra yimi ngawa-yuwuni kapi awuta arikutumunuwi.
25297  LUK 7:33  Kiyi ngarra tuwanga yimi ngini, “Awarra John the Baptist yimuwu wangatamiya kapi awarra murrakupuni kapi karri-kuwapi tiwi japuja wurimi amintiya ngarra karluwu yimangapa wine amintiya karluwu yuwapa kirritawuni. Waya juwa ngarra yuwapa wartiyanginila yinkiti. Api nuwa ngintirimi ngini,Yita awarra John the Baptist api maputiti waya yipalamiya yilaruwu kangi ngarra purnikapa.’ Awarra nuwa ngintirimi,” yimi ngawa-yuwuni kapi awuta arikutumunuwi.
25313  LUK 7:49  Kiyi awarra Pharisee Simon amintiya ngarra-mamanta kapi wutiyati purru-wujing-apukani yinkiti api nimarra pirimajirri,Yita waya juwa ngawa-rringani ngini kuriyuwu putuputuwu yirrija-kirayi (can forgive) ngawa awarra jirti ngini ngawa ngintiri-kirim-ani (the wrong we've done), karluwu naki awarra Jesus,” pirimi awuta tiwi.
25403  LUK 9:33  Karri Elijah amintiya Moses waya yinkitayi purrupumwari ngawa-yuwuni api Peter yimi kapi ngawa-yuwuni, “Pupuni awarra ngini nginja jiniri-marruriyi ngawa awungarra. Yuwuni, ngini nginja nimpitimarti api ngiya amintiya ngiya-mamanta wiyi ngarikirimi marlani ngini (for) nuwa yuwurrajirrima. Nginjatuwu yati marlani kiyi awanuwanga yati ngini ngarra Moses kiyi yati ngini ngarra Elijah.” Awarra Peter pirlamarri (without thinking) yipangiraga.
25409  LUK 9:39  Yingampini (sometimes) yati maputiti apalamiya kangi ngarra purnikapa api ngarra awungarri ngiya-mirani jingawu arimi makirrana. Amintiya yingampini awarra maputiti arikirimi ngarra ngini yimata-nyawu ngatamiya kangi yakuluwuni amintiya awanuwanga arikirimi ngarra ngini yingarti pulingiya arimi. Api kiyi ngarra ngiya-mirani awuni (has) yingarti juwarti nginingaji jikiringa kangi ngarra yirruputara. Awarra maputiti awungani-la jirti ngirramini (trouble) apakirayi ngiya-mirani amintiya karlu-nara apumwari ngarra purnikapa,” yimi awarra tini kapi ngawa-yuwuni.
25468  LUK 10:36  Kiyi ngawa-yuwuni yimi kapi awarra scribe,Yuwurrajirrima jajingaruwi pirripangulimayi kapi awinyirra jarrumoka amintiya pirripakuluwunyi awarra tini ngini awuta mitayuwi piripirni. Api nginuwani puranji yimuwu awarra tini?” yimi ngawa-yuwuni.
25472  LUK 10:40  Api nyirratuwu Martha, nyirra wangata jipawumi yingarti yinkiti ngini awuta tayikuwapi tiwi pimatapa. Nyirra karluwu kukunari jiyimi kangi nyirrupwaka Mary pili nyirra Mary karluwu juwani (help) awinyirra api nyirra juwuriyi kapi ngawa-yuwuni kiyi nanginta jiyimi ngarra,Yuwuni, kama ngiyupwaka ampirimuwu awungarra amintiya ampiri-pitingaya (listen to) ngini nginja nimpangiraga pili ngiya wangatamiya ngipawumi yinkiti ngini nuwa tayikuwapi wiyi ngimpapa. Tajiyarra awinyirra ngini jimata-wani (to help) ngiya,” jiyimi Martha kangi ngawa-yuwuni.
25479  LUK 11:5  Karri nyonga wumunga (day) ngawa-yuwuni Jesus naki ngirramini (story) yipangiraga kapi ngarra-mamanta,Yati kapi nuwa api ngini nginja nimpuriyi kapi nginja-mantani ngarra japuja karri japinamini api ngini nginja nimpirimi kangatawa, ‘Aya, mantani, ngunta-luwapa yinkiti pili ngiya-mantani ngini ngarra japuja arimi kapi karrampi murrakupuni api yinuwuriyi ninganara kapi ngiya japuja api ngiya karri-kamini yinkiti nguwuni ngini ngimata-kirayi ngarra.’ Api ngini nginja awarra nimpirimi kangi nginja-mantani,
25483  LUK 11:9  Kiyi ngawa-yuwuni yimi kapi ngarra-mamanta, “Awarra warntirrana ngini ngawa-rringani ngini kuriyuwu awanuwanga apakirayi ngawa kuta kamini awarra ngini ngawa ngawutimarti awarra ngini ngawa nanginta ngarimi ngarra. Api nanginta nyirrami ngawa-rringani kuta kamini ngini nuwa ngimpitimarti (need) api ngarra wiyi awarra apakirayi nuwa. Amintiya kularlaga nyirrami awarra ngini nuwa ngimpitimarti api ngarra wiyi amanu-wani (help) nuwa ngini ngumpunyayi kuta kamini awarra ngini nuwa kularlaga ngimpirimi. Yimpaja nanginta nyirrami awarra ngawa-rringani awarra kuta kamini ngini nuwa ngimpitimarti api ngarra wiyi awarra apakirayi nuwa.” Awarra ngawa-yuwuni yimi kangi ngarra-mamanta.
25602  LUK 13:15  Kiyi ngawa-yuwuni yimi kapi awarra alawura, “Nuwa kapi nuwa alawuruwi pupuwi ngimpiri-mamuliya api nuwa karluwu pupuwi pili nuwa wiyarri waki ngimpirimi karri Sabbath Day (Saturday). Yita karri awinyirra wumunga (day) nuwa ngumpuriyi kapi awuta ngini-nuwula puluka amintiya partita-partita kapi nuwa ngimpiri-kimirna (tie up) wuturiyi (with) arlipurringa api karri nuwa tikimati ngimpirimi arlipurringa api ngimpiri-marruriyi awuta animuluwi kapi kukuni api karri nuwa awungani ngimpirimi (do that) api nuwa awungarri waki ngimpirimi. Karri awinyirra Sabbath Day nuwa ngimpamangi kapi-nuwula animuluwi
25629  LUK 14:7  Ngawa-yuwuni Jesus nanuwanga (still) yuwujingi-muwani yilaruwu kangi awinyirra kurrampali angatawa awarra Pharisee. Yingampa tiwi kapi wuta karluwu alawuruwi purru-wutimarti ngini pimata-muwu yinkitayi kapi awarra Pharisee awungarruwu kapi awuta tiwi kapi wuta alawuruwi mwarimuwu (should have sat). Api ngawa-yuwuni yipakuluwunyi ngini awuta tiwi awungani pirimi (did that)
25638  LUK 14:16  Kiyi ngawa-yuwuni yuwuntiyarra awarra tini amintiya awuta yingampa arikutumunuwi naki ngirramini (story), Yati alawura ngini yimuwu parlingarri api awarra nanginta yimi tayikuwapi (lots) tiwi ngini wiyi (later) pimatapa yingarti yinkiti kapi ngarra japuja.
25639  LUK 14:17  Kiyi karri awarra yinkiti waya kiyana yimi awarra alawura yimi kapi yati tini ngini waki yimi ngini (for) ngarra, ‘Tuwariyi tajiyarra awuta tiwi ngini pini-matu-wariyi kangilawa japuja pili waya kiyana yimi awarra yinkiti.’ Kiyi awarra tini ngini waki yimi ngini awarra alawura yuwuriyi kangi awuta tiwi kiyi yimi kangi wutawa, ‘Nyirru-waripa ninganara kangi ngiya-alawura ngini-ngatawa japuja ngini nuwa ngimpapa yinkiti pili awarra yinkiti waya kiyana yimi.’ Awarra yimi awarra tini kapi awuta tiwi. Api awuta tayikuwapi tiwi karluwu purru-wutimarti ngini pimatu-wariyi kangi awarra alawura japuja. Yati awurrini yimi kangi awarra tini ngini ngarra waki yimi ngini awarra alawura, ‘Ngiya waya ngurru-wunga (bought) kirijini timani api ninganara ngiya nguwuja ngipakuluwunyi awarra timani. Api tajiyarra nginja-alawura ngini ngiya karluwu ngimatu-wariyi kangatawa japuja ngini ngimatapa yinkiti awungarruwu,’ yimi awarra awurrini. Kiyi ngarratuwu nyoni awurrini yimi kangi awarra tini ngini ngarra waki yimi ngini awarra alawura, ‘Ngiya waya ngurru-wunga (bought) wamutirrara pulukuwi api ngiya nguwutimarti ngini ngimata-kuluwunyi awuta pulukuwi ngini arrami pupuwi arrami karluwu api ngiya ngirimaja awuta kapi ngiya timani. Awungarruwu awuta pulukuwi wiyi wurikitikimi (pull) awarra arramu-kamini ngini arikurungumi (dig) parruwarti api ngiya wiyi ngipamukuri awarra kurukura (seed) kangi awarra parruwarti. Api tajiyarra nginja-alawura ngini ngiya karluwu ngimatu-wariyi kangatawa japuja ngini ngimatapa yinkiti awungarruwu,’ yimi awarra nyoni awurrini kapi awarra tini ngini waki yimi ngini awarra alawura. Kiyi ngarratuwu awarra nyoni tini yimi ngini, ‘Ngiya karluwu ngimatapa yinkiti kanginjila alawura japuja pili ngiya japini marriti ngirimi yimpalinya api ngiya pokumora ngurumuwu japuja wuturiyi ngiya-purnayinga. Api tajiyarra nginja-alawura ngini ngiya karluwu ngimatu-wariyi kangatawa japuja ngini ngimatapa yinkiti awungarruwu,’ yimi awarra nyoni awurrini kapi awarra tini ngini waki yimi ngini awarra alawura. Kiyi awarra tini ngini ngarra waki yimi ngini awarra alawura api ngarra yuwuriyi kapi awuta yingampa arikutumunuwi kapi awarra alawura pakinya nanginta yimi awuta ngini wuta pimatapa yinkiti kangi ngarra japuja api awuta tayikuwapi awanuwanga pirimi ngini wuta karluwu pimatu-wariyi kapi awarra alawura japuja ngini pimatapa yinkiti awungaji.
25661  LUK 15:4  Ngarra yimi ngini,Yati tini yuwuni (had) yingarti sheepuwi api yati sheep yipamulijipa api awarra tini yipumwari awuta yingarti sheepuwi awungarruwu kapi turruwuni kapi wuta purru-wujing-apukani wupunga kiyi ngarra kularlaga yimi kitawu kiyi nankitawu ngini awarra sheep ngini yipamulijipa.
25680  LUK 15:23  Amintiya nyirranga pupuni puluka api awarra nyirra-pirni pili-ngini ngawiyati ngamatapa awarra pili ngiya kukunari. Ngawa amparrimani nguntu-warimi ngini naki awarra ngiya-mirani pajuwani yimi api ngarra karluwu. Yita ngarra yimpangini. Ngawa amparrimani nguntu-warimi ngini ngarra yipamulijipa api karluwu pili ngarra waya yini-pakupawurli japuja.’ Awarra yimi ngarra-rringani. Kiyi awuta tiwi kapi waki pirimani ngini (for) awarra tini api piripirni puluka kiyi pirripawumi awarra. Kiyi awuta tayikuwapi tiwi wutiyati yinkiti purruwapa. Kiyi yoyi pirimi amintiya purukuruwala pili wuta kukunari pirimi.
25686  LUK 15:29  Api awarra ngini aringamini yimi ngini, ‘Pilikama nginja jiyipirni awarra puluka ngini (for) nginja-mirani awarra ngini yintinila amintiya nuwa nuwiyati nguntuwapa? Nginja parlingarri jipakirayi ngiyuwani yingarti kunawuni api ngarra yipakirayi awarra kunawuni kapi jajiruwi maminikuwi amintiya yuwunga yingarti mirripaka amintiya pokayini yimi tupuluwu api ngarra waya karri-kamini kunawuni. Ngarra jirti yikirimi kanginjila awarra ngiyuwani api ngiyatuwu karluwu. Yita ngiya kuwa ngirimani kanginja amintiya yingarti waki ngirimani ngini (for) nginja api kama nginja karluwu jipakirayi ngiya amintiya ngiya-mamanta yinkiti ngini ngawiyati ngamatapa?’ yimi awarra ngini aringamini kapi ngarra-rringani.
25688  LUK 15:31  Api awarra ngarra-rringani yimi kangatawa,Yita ngiya ngiya-mirani nginja amintiya muwiyati yiloti murumuwu awungarra. Tayikuwa-ni (all) awarra kunawuni amintiya yinkiti ngini ngiya nguwuni api awarra ngini-nginjila.
25708  LUK 16:19  Kiyi ngawa-yuwuni Jesus yuwuntiyarra awuta Pharisees awarra naki ngirramini (story) api yimi ngini,Yati tini yimuwu ngini ngarra alawura. Ngarra awarra alawura yingarti pupuka kuluji yuwuni (had) amintiya yingarti yinkiti yuwapukani.
25716  LUK 16:27  Api yimi awarra alawura, ‘Kuwa, mantani,’ yimi. ‘Api putuputuwu wunt-akirayi awuta pinginingita ngiya-ngilipi api tayangirri (send) awarra niyi Lazarus kapi ngiya-ngilipi wurumuwu awungarruwu kapi ngiya-rringani murrakupuni. Yita ngiya nguwutimarti awarra Lazarus ngini yimata-jiyarra awuta ngiya-ngilipi ngini karluwu pimata-kirimi (shouldn't do) awarra ngini jirti nginingaji ngiya waya ngirikirim-ani. Ngini wuta wurikirimi ngini pupuni (do good things) nginingaji ngini wuta wunu-wani yingampa (other) arikutumunuwi api karri wuta wiyi pajuwani wurimi api wuta wiyi karluwu pimata-muwu awungarra kapi naki jirti murrakupuni amintiya wuta wiyi karluwu yingarti walawala (pain) pimatani nginingaji ngiya. Api tayangirri (send) awarra niyi Lazarus kapi awuta ngiya-ngilipi.’ Ngarra awarra yipangiraga awarra alawura kapi Abraham.
25721  LUK 17:1  Kiyi ngawa-yuwuni Jesus nimarra yimi kapi ngarra-mamanta amintiya awuta yingampa tiwi kapi pirripapunya ngarra api yimi ngini,Yingampa tiwi kapi wuta jajiruwi wiyi wuriyi kapi ngiya-mamanta kapi wuta mampara kuwa wurimi ngini-ngilawa ngirramini api awuta jajiruwi tiwi wiyi wuntiyarra awuta ngiya-mamanta ngini wuta jirti pimata-kirimi (to do wrong things). Api awuta jajiruwi tiwi kapi wuntiyarra ngiya-mamanta ngini jirti pimata-kirimi api ngini wutatuwu yingampa tiwi pirrija-kimirna (if they tied) arlipurringa kangi arikulanga waranga api kiyi ngini pirrija-kimirna awinyirra waranga kapi wuta miraka awuta kapi jajiruwi api kiyi ngini pirrija-nyawu (if they threw) awuta kapi kipirla api ngarra awarra pupuni. Api ngini awuta yingampa tiwi awungani pirrijami (if they did that) kapi awuta jajiruwi tiwi api awuta kapi jajiruwi wiyi karluwu tuwanga nimarra pimatami (couldn't say) kapi ngiya-mamanta ngini wuta jirti pimata-kirimi (to do wrong things).” Ngarra awarra yipangiraga ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta amintiya awuta yingampa tiwi kapi pirripapunya ngarra.