23232 | MAT 1:19 | Awarra Joseph karluwu yimajawu ngini awarra pukwiyi ngini-ngatawa power yikirimi awinyirra Mary papuringanta api karri yipakuluwunyi awinyirra Mary ngini nyirra waya papuringanta api ngarra amparrimani yuwarimi ngini ngarra nyoni tini yipirrakirayi awinyirra api yimi kangatamiya ngini, “Tani-waya (no matter) nyirra jiyimarrimili nyoni tini api ngiya karluwu ngimata-marruriyi (won't take) awinyirra kapi awuta alawuruwi kapi jurra ngini ngimata-jiyarra awuta ngini nyirra juwuriyi kapi nyoni tini.” Awarra yimi Joseph kangatamiya. Kiyi yimi ngini, “Ngiya karluwu ngimata-kirimi ngiya-mantanga arliranga. Waya juwa nguwutiyarra awinyirra ngini ngiya waya karluwu ngiya-mantanga awinyirra amintiya ngawa wiyi karluwu marriti ngamatami,” yimi Joseph kangatamiya. Ngarra pupuni tini awarra Joseph api ngarra arnuka yuwutimarti ngini arliranga yimata-kirimi awinyirra Mary. |
23233 | MAT 1:20 | Kiyi awarra Joseph yuwuriyi japuja kiyi yipungintayi (thought about) ngarra-mantanga Mary. Api karri ngarra yimajirripi api tirimini yimi (dreamed) ngini yati ngawa-rringani ngini-ngatawa yingumpunila (angel) papi yimi kangatawa api awarra yingumpunila yimi kangatawa, “Aya, Joseph,” yimi. “Ngajiti nimpaja-mwari awinyirra Mary pili awarra ngawa-rringani ngini-ngatawa pukwiyi (Holy Spirit) waya yini-papirraya (came down) kangi nyitawa api ngini-ngatawa power waya yikirimi awinyirra papuringanta. Yita arnuka tini yipirrakirayi awinyirra Mary,” yimi awarra yingumpunila kapi awarra Joseph. |
23234 | MAT 1:21 | Kiyi awarra yingumpunila nyoni ngirramini yipangiraga ngini, “Karri awarra kirijini wiyi arimulungurrumi api nginja awungarri yintanga tayakirayi Jesus pili awarra yintanga Jesus meaning arimi ngini ngarra awarra wiyi awunyawu awarra jirti ngini awuta tiwi pirikirim-ani (the wrong they have done), awuta kapi ngawa-rringani wiyi arimamula (call) awuta ngarra-mamirampi api wuta wiyi yiloti wurumuwu kuriyuwu kangatawa japuja. Api nginja tamarruriyi awinyirra Mary kapi nginjila japuja api nginja wiyi nginja-purnayinga awinyirra Mary,” yimi awarra yingumpunila kangatawa awarra Joseph karri ngarra tirimini yimi (dreamed). |
23239 | MAT 2:1 | Karri awarra kirijini Jesus yimulungurrumi kapi awarra town Bethlehem kapi awarra murrakupuni Judea api awungarruwu kapi nyoni murrakupuni api yingampa wawurruwi pirripakuluwunyi awuranka japalinga ngirri-ngirri jiyimi. Awuta wawurruwi api ngini-wutawa murrakupuni karrampi. Wuta pungintamuwi (clever) pili wuta pirimajawu ngini (about) awinyirra tayikuwa-nga (lots) japalinga. Api karri awuta wawurruwi pirripakuluwunyi awinyirra awuranka japalinga api wuta nimarra pirimajirri, “Ningani yati kirijini waya yimulungurrumi api karri ngarra arikulani arima api ngarra wiyi king arimi,” pirimajirri awuta wawurruwi. Kiyi wuta pirripakuluwunyi awinyirra japalinga juwuja kangi yuwunka (sky) api kiyi pirripapunya awinyirra japalinga pili purru-wutimarti ngini pimata-kuluwunyi awarra kirijini ngini yimulungurrumi. Kiyi awinyirra japalinga juwuriyi kuriyuwu kapi awarra murrakupuni Judea kiyi awungarruwu nyirra juwunjarli (stopped). Karri awuta wawurruwi papi pirimi kapi awarra murrakupuni Judea api wuta purruwuriyi kapi Jerusalem. Awarra Jerusalem yinkitayi kapi Bethlehem. Awungarruwu kapi Jerusalem wuta nimarra pirimi kapi yingampa tiwi kapi japuja pirimi awungaji, api pirimi ngini, “Awungarruwu kapi ngini-ngawula murrakupuni ngawa nginti-pakuluwunyi awinyirra japalinga angi awuranka. Api karri nginti-pakuluwunyi awinyirra japalinga api nimarra ngintiri-majirri ngini, ‘Yati kirijini waya yimulungurrumi ngini ngarra wiyi king arimi api ngawa kularlaga ngawurrami (let's look for) awarra kirijini pili-ngini ngawa ngamata-kuruwarni (thank) ngarra,’ ngintiri-majirri. Api kiyi ngawa nginti-papunya awinyirra japalinga awungarra api kapi naki murrakupuni awinyirra japalinga juwunjarli (stopped). Api maka awarra kirijini ngini ngarra wiyi king arimi kangi nuwa kapi nuwa Jews?” Awuta wawurruwi awarra nanginta pirimi awuta tiwi kapi wuta japuja pirimi kapi Jerusalem. Ngarratuwu awarra King Herod api ngarra alawura yimi kapi awuta Jews awungarruwu kapi awarra murrakupuni Judea karri awarra kirijini Jesus yimulungurrumi awungaji amintiya ngarra japuja yimi kapi Jerusalem. Kiyi karri awarra King Herod yipitingaya (heard) awarra ngirramini ngini awuta wawurruwi pirripangiraga ngini (about) awarra kirijini ngini ngarra wiyi king arimi kapi awuta Jews api awarra King Herod worry yimi pili yimi kangatamiya ngini, “Karri awarra nayi kirijini wiyi arikulani arima api kapinaki Jews arrami wiyi wutimarti ngini ngarra wiyi king yimatami kangi wuta api wuta karluwu wutimarti ngiya ngini king ngimatami,” yimi awarra Herod kangatamiya. Wutatuwu awuta Jews kapi japuja pirimi kapi Jerusalem api wuta pirimakirri pili pirimajirri, “Ngini awarra kirijini wiyi awutimarti ngini king arimi kapi ngawa Jews api awarra Herod wiyi jirti ngirramini apakirayi ngawa,” pirimajirri awuta Jews. |
23243 | MAT 2:5 | Api wutatuwu awuta priests amintiya awuta scribes pirimi ngini, “Marri kapi Bethlehem,” pirimi. Kiyi wuta pirimi ngini, “Parlingarri ngawa-rringani ngini kuriyuwu nimarra yimi kangi yati tini ngini ngarra prophet api yimi ngini, |
23245 | MAT 2:7 | Kiyi awarra King Herod yipangirri (sent) yati tini kangi awuta wawurruwi kapi pirripapunya awinyirra japalinga ngini ngarra awarra tini yini-mata-marruriyi awuta wawurruwi kangatawa. Api awarra tini kuwa yimi kangi awarra King Herod kiyi yiniri-marruriyi awuta wawurruwi kangatawa. Awarra Herod karluwu yuwutimarti yingampa arikutumunuwi ngini wuta pimata-majawu ngini awuta wawurruwi punuwuriyi kangatawa. Kiyi karri wuta papi pirimi kangatawa api awarra Herod nanginta yimi wuta, “Awi,” yimi. “Awungarri nuwa mampara nginti-pakuluwunyi awinyirra japalinga?” yimi awarra Herod kangi wuta. Api kiyi awuta wawurruwi purru-wutiyarra awarra King Herod karri wuta mampara pirripakuluwunyi awinyirra japalinga. Kiyi awarra King Herod yimi kangi wutawa, “Awarra kirijini ngini ngarra ngatawa api ngarra waya yimulungurrumi kapi Bethlehem api nyirru-wariyi awungarruwu kiyi kularlaga nyirrami awarra kirijini,” yimi awarra King Herod kapi awuta wawurruwi. Kiyi yimi ngini, “Karri nuwa wiyi ngumpunyayi awarra kirijini api nuwa wiyi nyirra-kupawurli awungarra kangiya api nyirra-jiyarra ngiya ngini maka japuja arimi awarra kirijini pili ngiya nguwutimarti ngini ngimatu-wariyi kangatawa ngini ngimata-kuruwarni awarra.” Awarra Herod yimi awarra kangi awuta wawurruwi kapi pungintamuwi. Api, awarra King Herod ngarra kunyani yimi ngini yuwutimarti ngini yimata-kuruwarni awarra kirijini. |
23254 | MAT 2:16 | Ngarratuwu awarra King Herod api karri ngarra yipitingaya (heard) ngini awuta wawurruwi kapi wuta pungintamuwi pirripakupawurli kapi ngini-wutawa murrakupuni kapi nyonga jarrumoka api jurrumumi jiyimi angatawa yiminga (became angry) pili wuta karluwu pinipakupawurli kangatawa. Kiyi ngarra yipungintayi (thought about) awarra ngirramini ngini awuta wawurruwi kapi wuta pungintamuwi purru-wutiyarra ngarra ngini karri wuta mampara pirripakuluwunyi awinyirra japalinga. Api ngarra yimi kangatamiya ngini, “Arrami ngarra waya yinkitayi yirrara pakitiringa (years old) awarra kirijini ngini ngarra ngatawa,” yimi kangatamiya. Api kiyi ngarra jingawu yimi kapi yingampa soldiers kapi waki pirimi ngini (for) ngarra kiyi yimi kangi wutawa, “Nyirru-wariyi kapi Bethlehem kiyi kularlaga nyirrami awuta tayikuwapi (all) kakirijuwi kapi jajingaruwi awuta kapi wuta yirrara pakitiringa (years old) amintiya awuta jajingaruwi kapi wuta wurimarnuwa amintiya awuta kapi wuta wurimangapa pularti api karri ngumpunyayi awuta kakirijuwi api pajuwani nyirra-kirimi awuta.” Awarra Herod yimi awarra kangi awuta soldiers. Api awuta soldiers kuwa pirimi awarra ngirramini ngini Herod yipangiraga api kiyi purruwuriyi kapi Bethlehem api piripirni awuta kakirijuwi kapi jajingaruwi. |
23264 | MAT 3:3 | Ngarra parlingarri ngawa-rringani yuwutiyarra awarra prophet Isaiah ngirramini ngini (about) awarra John the Baptist api awarra Isaiah yikirimi (wrote) awarra ngirramini kapi ngawa-rringani ngini-ngatawa punkaringini (Old Testament). Ngarra karluwu awarra Isaiah yimajawu awarra John the Baptist ngarra yintanga api yikirimi (wrote), “Yati tini wiyi japuja arimi awungarruwu kapi karri-kuwapi tiwi japuja wurimi api tayikuwapi tiwi wiyi wuriyi awungarruwu kapi ngarra japuja awarra tini. Kiyi awarra tini wiyi jingawu arimi kangi wutawa api awuntiyarra awuta tiwi ngini, ‘Yati ngini ngarra alawura waya yinkitayi awunu-wuja api ngawa pupuka ngamata-kirimi (should make) awinyirra jarrumoka angi ngarra wiyi apapunya. Tulimiyinga ngamata-kirimi awinyirra jarrumoka.’ Ngarra wiyi awarra tini awarra ngirramini awuntiyarra awuta tiwi,” yikirimi awarra Isaiah kangi awarra punkaringini. |
23268 | MAT 3:7 | Kiyi tayikuwapi alawuruwi purruwuriyi kapi awarra John the Baptist. Wuta pirimamula (called) awuta alawuruwi Pharisees amintiya scribes. Api karri wuta papi pirimi kangi awarra John the Baptist api ngarra yimi kangi wutawa, “Nuwa nginingaji taringuwi,” yimi, “pili awuta taringuwi karri yikwani awunu-wuja api wuta kalikali wurimakirrimi. Api nuwatuwu awanuwanga kalikali ngimpiri-makirrimi kangilawa ngini ngiya baptise ngimata-kirimi nuwa pili nuwa arrami ngimpiri-makirri awarra yikwani kapi ngarra maputiti japuja. |
23269 | MAT 3:8 | Kayi,” yimi awarra John the Baptist kapi awuta alawuruwi, “Putuputuwu nyirra-kiray-amiya awarra jirti ngini nuwa ngintiri-kirim-ani (the wrong you have done) api ngarra wiyi ngawa-rringani putuputuwu apakirayi (forgive) nuwa. Kiyi nyirra-mwari awarra jirti ngini nuwa ngintiri-kirim-ani (the wrong you have done) api papurajuwi tiwi nyirrama. Api karri ngawa-rringani apakuluwunyi ngini nuwa papurajuwi ngintirima api ngarra awungarri wiyi arimajawu ngini nuwa waya ngimpapunya angatawa pupuka jarrumoka.” |
23275 | MAT 3:14 | Api John the Baptist yimi ngini, “Karluwu,” yimi, “pili nginja nginjila api ngiya karluwu ngilawa api nginja baptise jimata-kirimi ngiya,” yimi John the Baptist kapi ngawa-yuwuni. |
23278 | MAT 3:17 | Kiyi ngawa-rringani nimarra yimi kapi kuriyuwu api yimi ngini, “Niyi awarra ngiya-mirani,” yimi ngawa-rringani. Kiyi yimi ngini, “Ngiya puranji ngurumuwu awarra amintiya kukunari ngirimi kangatawa,” yimi ngawa-rringani kapi kuriyuwu. |
23282 | MAT 4:4 | Api ngawa-yuwuni yimi ngini, “Karluwu,” yimi, “pili ngarra Moses parlingarri yikirimi (wrote) kangi ngawa-rringani ngini-ngatawa punkaringini (Old Testament) naki ngirramini ngini ngiya-rringani yipangiraga api yimi ngiya-rringani ngini awarra yinkiti ngini ngawa arikutumunuwi ngawapa api ngawa awarra yimpanguwi ngarimuwu. Api ngarra arnuka wangata yinkiti arikirimi ngawa yimpanguwi. Yita ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini tayikuwa-ni (all) awarra ngirramini api ngini ngawa kuwa ngarimi awarra ngirramini api awarra ngirramini wiyarri yimpanguwi arikirimi ngawa. Ngarra arnuka wangata yinkiti arikirimi ngawa yimpanguwi,” yimi ngawa-yuwuni kapi awarra maputiti. |
23284 | MAT 4:6 | Kiyi maputiti yimi ngini, “Kutupi tami kapi yakuluwuni,” yimi. “Ngajiti nimpaja-makirri pili awarra ngatawa ngini ngarra japuja kuriyuwu awarra ngini nginja nimpiri-mamula (call) ngarra nginja-rringani api ngarra wiyi apamangi nginja. Parlingarri wuta papaluwi pirikirimi (wrote) ngini-ngatawa ngirramini kangi awarra punkaringini ngini, ‘Nuwa kapi kuwa ngimpirimi ngini-ngatawa ngirramini awarra ngatawa ngini ngarra japuja kuriyuwu api ngarra wiyi awuntiyarra awuta angeluwi ngini wupamangi nuwa nginingaji karri nuwa waya yinkitayi pirlamarri (by accident) ngimpiri-pirn-amiya kapi waranga api awuta angeluwi wiyi wupamanipayi (lift you up) nuwa api awinyirra waranga arnuka ampiri-pirni nuwa malapwara.’ Parlingarri awuta papaluwi pirikirimi (wrote) awarra ngirramini kangi punkaringini,” yimi maputiti kapi ngawa-yuwuni. |
23285 | MAT 4:7 | Api yimi ngawa-yuwuni, “Ngiya arnuka kutupi ngimatami kapi yakuluwuni pili awarra Moses nyoni awarra ngirramini parlingarri yikirimi kangi awarra punkaringini, awarra ngirramini ngini ngiya-rringani yuwuntiyarra ngarra ngini, ‘Nuwa arikutumunuwi ngajiti ngimpaja-jiyarra ngiya ngini ngimata-wani nuwa (I have to help you),’ yimi ngiya-rringani. Awarra Moses awarra ngirramini parlingarri yikirimi kapi awarra punkaringini,” yimi ngawa-yuwuni Jesus kapi awarra maputiti. |
23286 | MAT 4:8 | Kiyi awarra maputiti yimarruriyi ngawa-yuwuni kuriyuwu kapi jupunyini (hill). Kuriyuw-amini awarra jupunyini. Awungarruwu maputiti yimi kangi awarra ngawa-yuwuni, “Tayakuluwunyi nayi tayikuwa-ni (all) murrakupuni. Awungarruwu tayikuwapi arikutumunuwi wurumuwu api yingampa awuta arikutumunuwi wuni yingarti kunawuni amintiya wurumuwu kapi warntirrana pupuka kurrampali,” yimi maputiti. |
23288 | MAT 4:10 | Kiyi ngawa-yuwuni yimi kapi maputiti, “Tuwariyi. Ngiya arnuka ngimata-kuruwarni (thank) nginja pili ngarra Moses parlingarri yikirimi kapi awarra punkaringini awarra naki ngirramini ngini ngarra ngiya-rringani yipangiraga api yikirimi (wrote) ngini, ‘Nyirra-kuruwarni (thank) ngiya pili ngiya alawura ngirimi kangi nuwa. Amintiya waki nyirrami ngini (for) ngiya. Karri-kuwani nyoni,’ yimi ngiya-rringani. Api nginja tuwariyi maputiti,” yimi ngawa-yuwuni. |
23312 | MAT 5:9 | Kiyi ngawa-yuwuni yimi ngini, “Karri nuwa-mamanta wuru-warr-ajirri (fight) api nuwa kapi ngumpuriyi kapi awuta nuwa-mamanta api kiyi ngumpuru-wani (help) awuta ngini wuta arnuka pimata-warr-ajirri api ngawa-rringani wiyi apangiraga kangi nuwa, ‘Ngiya-mamirampi nuwa.’ Api nuwa wiyi awungarri kukunari kangi nuwulamiya,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta. |
23330 | MAT 5:27 | Kiyi ngawa-yuwuni nyoni ngirramini yimi kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta, “Nuwa ngimpiri-majawu awarra ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini ngini, ‘Nuwa ngajiti pokayini ngimpajami ngini ngarra nyoni tini ngarra-purnayinga.’ Ngarra ngawa-rringani awarra yipangiraga,” yimi ngawa-yuwuni. Kiyi yipangiraga ngini, “Ngiyatuwu ngirimi ngini karri nuwa ngimpakuluwunyi angi ngarra nyoni tini ngarra-purnayinga api ngini nuwa awungarri ngimpirimi kangi nuwulamiya ngini, ‘Ngiya nguwutimarti awinyirra,’ api jirti awarra pili ngarra awarra nginingaji nuwa warntirrana pokayini ngimpirimi awinyirra tinga angi ngarra nyoni tini ngarra-purnayinga. Amintiya ngini nuwa maminikuwi ngimpakuluwunyi nyonga tinga nyirra-purnayi api ngini nuwa awungarri ngimpirimi kangi nuwulamiya ngini, ‘Ngiya nguwutimarti awarra,’ api jirti awarra pili awarra nginingaji nuwa warntirrana pokayini ngimpirimi awarra tini ngini nyirra nyonga tinga nyirra-purnayi.” Ngarra awarra yipangiraga ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta. |
23341 | MAT 5:38 | Kiyi ngawa-yuwuni Jesus yipangiraga nyoni nginaki ngirramini kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta, “Nuwa ngimpiri-majawu ngini papaluwi purru-wuntiyarra awuta tiwi awarra naki ngirramini ngini ngawa-rringani yipangiraga ngini, ‘Ngini nuwa ngimpiri-pirni nyoni tini kangatawa pijara awarra nyoni tini api ngini awarra nyoni tini ngini-ngatawa pijara papi awunirimi (comes out) api nuwa wiyi ngumpuwariyi kapi majatawi angi-wutawa kurrampali api awungarruwu kapi angi-wutawa kurrampali awuta majatawi wiyi papi wuniri-mamiyi (take out) ngini-nuwula pijara,’ yimi ngawa-rringani. Kiyi tuwanga yimi, ‘Awanuwanga ngini nuwa ngimpiri-pirni nyoni tini kangatawa yirruputara api ngini awarra nyoni tini ngini-ngatawa yinkana papi awunirimi api wuta wiyi wuri-marruriyi nuwa kapi majatawi angi-wutawa kurrampali api awungarruwu kapi angi-wutawa kurrampali awuta majatawi wiyi papi wuniri-mamiyi (take it out) ngini-nuwula yinkana.’ Awarra ngirramini yimi ngawa-rringani parlingarri api awuta papaluwi purru-wuntiyarra awuta tiwi awarra ngirramini (law),” yimi ngawa-yuwuni. Kiyi ngawa-yuwuni tuwanga yimi ngini, “Api ngiyatuwu ngirimi, ngini (if) yati tini aripirni nuwa api nyirra-mwari awarra jirti ngirramini (trouble). Api ngini ngarra aripirni nuwa yatuwani (one side) kapi nuwa yirrikilingapa api ngini awutimarti ngini tuwanga yimata-pirni nuwa api nyirra-jiyarra awarra ngini, ‘Tapirni ngiya kurrukola (other side) kapi ngiya yirrikilingapa.’ Nuwa awarra nimarra nyirrami kapi awarra tini,” yimi ngawa-yuwuni kangi ngarra-mamanta. |
23345 | MAT 5:42 | Kiyi nyoni ngirramini yimi ngini, “Awuta tiwi kapi nanginta wurimi nuwa kuta kamini ngini wutimarti api nyirra-kirayi awuta awarra kuta kamini. Amintiya ngini wurimi kangi nuwa, ‘Ngiya pakinya awarra ngini nginja nimpini,’ api nuwa nyirra-kirayi (give) awarra kangi wutawa,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta. |
23347 | MAT 5:44 | api ngiyatuwu nimarra ngiyimami (going to say) ngini ngawa-rringani ngini kuriyuwu puranji arimuwu tayikuwapi (everyone),” yimi ngawa-yuwuni. Kiyi yimi ngini, “Awarra ngawa-rringani parlingarri yikirimi warnarringa api arikirimi awinyirra warnarringa ngini ngirri-ngirri ampirimi kangi awuta tiwi kapi jajiruwi amintiya kapi wuta pupuwi. Awanuwanga arikirimi pakitiringa ngini apawuliyi (come down) kapi awuta tiwi kapi jajiruwi amintiya awuta kapi pupuwi,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta. Kiyi yimi ngini, “Nuwa awanuwanga puranji nyirra-muwu tayikuwapi (everyone). Kapi jirti wurumuwu nuwa api nuwa puranji nyirra-muwu awuta tiwi. Api awuta kapi tongwayi wurimi nuwa api nanginta nyirrami ngawa-rringani ngini yimata-mangi awuta. Api ngini nuwa puranji ngumpuru-muwu tayikuwapi amintiya ngini nanginta ngimpirimi ngawa-rringani ngini yimata-mangi awuta kapi tongwayi wurimi nuwa api ngarra ngawa-rringani wiyi arimi kangi nuwa, ‘Ngiya-mamirampi nuwa,’ arimi.” Ngarra awarra ngawa-yuwuni yipangiraga kapi ngarra-mamanta. |
23349 | MAT 5:46 | Kiyi yimi ngawa-yuwuni kangi wutawa, “Ngini nuwa puranji ngumpurumuwu awuta kapi pupuni wurumuwu nuwa api ngini nuwa waya juwa awuta puranji ngumpuru-muwu api ngarra ngawa-rringani karluwu yimata-mamula (won't call) nuwa papurajuwi. Awuta wawurruwi kapi waki wurimi ngini (for) awuta Roman alawuruwi api nanginta wurimi ngawa Jews awarra kunawuni ngini tax api nuwa ngimpirimi ngini wuta jajiruwi awuta tiwi api wuta awuta waya juwa puranji wurumuwu kapi puranji wurumuwu awuta. Api nuwa ngajiti awungani ngimpajami nginingaji wuta. Nuwa puranji nyirra-muwu tayikuwapi,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta. |
23351 | MAT 5:48 | Nuwa warntirrana pupuwi nyirrami (must be) nginingaji ngawa-rringani ngini kuriyuwu,” yimi ngawa-yuwuni kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta kapi pirripapunya ngarra. |
23357 | MAT 6:6 | Api nuwatuwu karri pray ngimpirimi api nyirra-muwu nuwa wangatamiya kiyi pray nyirrami kapi ngawa-rringani kangi nuwula punyipunyi. Ngawa karluwu ngapakuluwunyi awarra ngawa-rringani api ngarra apakuluwunyi ngawa awungarruwu kapi ngawa pray ngarimi kangatawa api ngarra wiyi ari-pitingaya (hear) ngawa amintiya wiyi warntirrana apamangi ngawa,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta. |
23359 | MAT 6:8 | Api nuwatuwu karri nuwa pray ngimpirimi kapi ngawa-rringani ngini kuriyuwu api ngajiti yinukuni pray ngimpajami awarra-wanga-la (same) ngirramini nginingaji awuta yingampa (other) arikutumunuwi pray wurimi kangi kapi-wutawa gods. Yita ngarra awarra ngawa-rringani arimajawu awarra kuta kamini ngini ngawa ngawutimarti (need) karri ngawa karluwu nanginta ngarimi ngarra nanuwanga,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta. |
23375 | MAT 6:24 | Kiyi ngawa-yuwuni Jesus nyoni ngirramini yimi kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta, “Nuwa karluwu waki nginti-matami ngini (for) yuwurrara alawuruwi pili nuwa wiyi puranji ngumpuru-muwu yati amintiya kuwa ngimpirimi awarra. Kiyi ngarratuwu nyoni alawura api nuwa wiyi karluwu puranji nginti-mata-muwu awarra api wiyi karluwu kuwa nginti-matami awarra. Awanuwanga nuwa yingampa manya ngimpirimi ngini nuwa-alawura ngawa-rringani ngini kuriyuwu api nuwa waya juwa ngimpiri-pungintayi (think about) kunawuni. Ngini nuwa warntirrana ngimpitimarti ngawa-rringani ngini alawura yimatami kangi nuwa api nuwa ngajiti puranji ngimpaja-muwu awarra kunawuni,” yimi ngawa-yuwuni. |
23386 | MAT 7:1 | Kiyi yimi ngawa-yuwuni Jesus kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta, “Nuwa ngajiti ngimpaja-mamula (call) jajiruwi nuwa-mamanta pili ngini (if) nuwa awungani ngimpirimi (do that) api ngarra ngawa-rringani wiyi arimamula (call) nuwa jajiruwi. Api ngini nuwa arnuka ngimpiri-mamula jajiruwi awuta nuwa-mamanta api ngarra awarra ngawa-rringani arnuka wiyi yimata-mamula (won't call) nuwa jajiruwi,” yimi ngawa-yuwuni. |
23388 | MAT 7:3 | Kiyi yimi ngawa-yuwuni ngini, “Nuwa yingampa amparrimani ngimparimi ngini nuwa warntirrana pupuwi amintiya nuwa ngimpiri-mamula (call) jajiruwi awuta nuwa-mamanta kapi wuta karlu-nara jajiruwi. Api kayi,” yimi ngawa-yuwuni. “Ngini nuwa ngimpitimarti ngini nginti-mata-wani (help) awuta nuwa-mamanta ngini papurajuwi tiwi pimatama api pakinya papurajuwi tiwi nyirrami nuwulamiya kiyi wiyi nyirra-wani awuta nuwa-mamanta ngini pupuwi tiwi pimatama. Awarra nginingaji karri kiyija parruwarti apawuriji yilaruwu kangi wuta pijara nuwa-mamanta api awanuwanga yingarti parruwarti apawuriji yilaruwu kangi nuwa pijara api nuwa karluwu nimarra nginti-matami kapi awuta nuwa-mamanta ngini, ‘Ngiya wiyi nguwunyirri (wash) awarra parruwarti kangi nuwa pijara.’ Nuwa karluwu awarra nimarra nginti-matami kapi awuta nuwa-mamanta pili nuwa arnuka nginti-mata-kuluwunyi (can't see) pupuni pili yingarti parruwarti kangi nuwa pijara. Awanuwanga nuwa karluwu nimarra nginti-matami kapi nuwa-mamanta ngini, ‘Ngiya wiyi ngimanu-wani (help) nuwa ngini pupuwi tiwi nginti-matami.’ Nuwa nginti-mata-kuluwuny-amiya pakinya, kiyi awungarri nuwa nuwa-mamanta,” yimi ngawa-yuwuni kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta. |
23392 | MAT 7:7 | Kiyi ngawa-yuwuni Jesus nyoni ngirramini yipangiraga kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta, “Karri nuwa nanginta ngimpirimi ngawa-rringani kuta kamini ngini nuwa ngimpitimarti (need) api ngarra wiyi awarra apakirayi nuwa. Api nanginta nyirrami ngawa-rringani awarra kuta kamini ngini nuwa ngimpitimarti amintiya awanuwanga kularlaga nyirrami awarra kuta kamini ngini nuwa ngimpitimarti api ngarra wiyi ngawa-rringani amanu-wani (help) nuwa ngini ngumpunyayi awarra ngini nuwa kularlaga ngimpirimi. Yimpaja nanginta nyirrami awarra ngawa-rringani kuta kamini ngini nuwa ngimpitimarti api ngarra wiyi awarra apakirayi nuwa,” yimi ngawa-yuwuni kangi ngarra-mamanta. |
23398 | MAT 7:13 | Kiyi ngawa-yuwuni Jesus awarra naki nyoni ngirramini yimi kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta, “Nyirra-punya (follow) ngawa-rringani angatawa jarrumoka. Nyirra awinyirra jarrumoka kirijinga (narrow) api waya juwa kiyija arikutumunuwi wunyayi awinyirra jarrumoka angatawa ngawa-rringani api kiyi wupapunya awinyirra jarrumoka. Nyirra awinyirra jarrumoka ampuriyi kapi ngarra ngawa-rringani japuja api awuta tiwi kapi wupapunya awinyirra jarrumoka api wiyi yiloti wurumuwu kuriyuwu kapi awarra ngawa-rringani. Nyirratuwu awinyirra nyonga jarrumoka api nyirra arikulanga. Wuta tayikuwapi tiwi kapi karluwu kuwa wurimi ngawa-rringani api wuta wupapunya awinyirra jarrumoka angi arikulanga. Wuta awuta tiwi karluwu wiyi japuja wurimi kuriyuwu kapi ngawa-rringani pili awinyirra arikulanga jarrumoka ampuriyi kapi ngarra maputiti japuja,” yimi ngawa-yuwuni. |
23406 | MAT 7:21 | Kiyi yimi ngawa-yuwuni Jesus kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta, “Yingampa tiwi warntirrana wurimamula (call) ngiya wuta-alawura amintiya kuwa wurimi ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini. Wuta wiyi awuta wurumuwu kuriyuwu kapi ngini-ngatawa ngawa-rringani japuja,” yimi ngawa-yuwuni. Kiyi yimi ngini, “Wutatuwu yingampa tiwi karluwu kuwa wurimi ngawa-rringani amintiya kunyani wurimi ngini ngiya alawura ngirimi kangi wutawa api wuta wiyi karluwu pimata-muwu kuriyuwu kapi ngawa-rringani ngini-ngatawa japuja,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta. |
23407 | MAT 7:22 | Kiyi yimi kangi wutawa, “Tayikuwapi tiwi karri ngiya wiyi judge ngirimi awuta karri naki awarra murrakupuni wiyi apapaya (this earth will finish) api wuta wiyi awungarri manya nimarra wurimi ngini, ‘Ngawa ngintiri-kirim-ani yingarti mirrikili (miracles). Nginja jipakirayi ngawa ngini-nginjila power api ngawa ngintiri-kirimi awarra mirrikili.’ Wuta awarra wiyi wupangiraga kangilawa awuta kapi kunyani wurimi ngini ngiya alawura ngirimi kangi wutawa,” yimi ngawa-yuwuni. Kiyi yimi ngini, “Wuta awuta tiwi wiyi awanuwanga wupangiraga kangi ngiya, ‘Awuta maputirruwi kapi pirripalamiya yilaruwu kapi yingampa tiwi purnikapa api ngawa papi ngintiniri-mamiyi awuta maputirruwi. Nginja jipakirayi ngawa ngini-nginjila power api ngawa papi ngintiri-mamiyi awuta maputirruwi. Amintiya ngawa nguntu-wuntiyarra awuta arikutumunuwi ngini-ngatawa ngawa-rringani ngirramini pili nginja juwutiyarra ngawa ngini ngawutiyarra awuta tiwi ngini-ngatawa ngirramini.’ Manya wiyi awarra wurimi kangilawa awuta kapi kunyani wurimi ngini ngiya alawura ngirimi kangi wutawa,” yimi ngawa-yuwuni. |
23409 | MAT 7:24 | Kiyi ngawa-yuwuni Jesus nyoni ngirramini yipangiraga kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta, “Ngiya nimarra ngiyimami (going to say) kangi nuwa naki ngirramini (story) ngini (about) yati tini ngini ngarra yimuwu parlingarri. Ngarra yingarti punyipunyi yuwuni (had) awarra tini. Kiyi ngarra yikirimi angatawa kurrampali. Yikirimi kangi yuwurumi yakuluwuni. Api ngarratuwu nginaki nyoni tini ngarra karri-kamini punyipunyi yuwuni api yikirimi angatawa kurrampali kangi jipitini tingati yinkitayi kapi kuluwaga. Kiyi yingarti pakitiringa yipungoli api kapi awarra kuluwaga api awarra kukuni yini-papurti (came up) amintiya yingarti wunijaka jinu-wuriyi juwuntipayi (shook) awinyirra yirrara kurrampali. Kiyi awinyirra kurrampali kapi jipitini tingati ngini ngarra yikirimi ngini ngarra karri-kamini punyipunyi api awinyirra kurrampali yartipili jipakupuraji. Api awinyirra kurrampali kapi yuwurumi yakuluwuni ngini ngarra yikirimi ngini ngarra yingarti punyipunyi api awinyirra karluwu jipakupuraji. Api waya awungarruwu yipapaya (finished) awarra ngirramini (story) ngini awuta yuwurrara wawurruwi,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta. Kiyi ngawa-yuwuni yimi kangi wutawa, “Ngiya waya yingarti ngirramini nimarra ngirimi kangi nuwula api kapi nuwa waya ngintiri-pitingaya (heard) awarra ngirramini ngini-ngilawa api kapi nuwa wiyi kuwa ngimpirimi awarra ngirramini api nuwa awuta nginingaji awarra tini ngini ngarra yingarti punyipunyi ngini ngarra yikirimi angatawa kurrampali kapi yuwurumi yakuluwuni. Api nuwatuwu kapi nuwa wiyi karluwu kuwa nginti-matami awarra ngini-ngilawa ngirramini api nuwa awuta nginingaji awarra tini ngini ngarra karluwu yingarti punyipunyi ngini ngarra yikirimi angatawa kurrampali kapi jipitini tingati.” Ngarra awarra ngawa-yuwuni yipangiraga kapi awuta tayikuwapi ngarra-mamanta. |
23416 | MAT 8:2 | Kiyi yati tini yinuwuriyi kangi ngawa-yuwuni. Ngarra awarra tini yuwuni (had) awarra jana leprosy api yuwutimarti ngawa-yuwuni ngini pupuni yimata-kirimi ngarra api kiyi ngarra yipamukuri ngini-ngatawa yirrara yimpula kangi yakuluwuni (knelt down) yinkitayi kangi ngawa-yuwuni ngarra malapwara api yimi kapi ngawa-yuwuni, “Aya, mantani, ngini nginja nimpitimarti api nginja pupuni jija-kirimi (can heal) ngiya,” yimi awarra tini. |
23417 | MAT 8:3 | Api ngarra ngawa-yuwuni yipamukuri ngini-ngatawa yikara kangi awarra tini kiyi yimi kangatawa, “Kuwa. Ngiya nguwutimarti ngini pupuni ngimata-kirimi nginja. Nginja waya pupuni,” yimi ngawa-yuwuni. Api kiyi awarra tini ngini-ngatawa mipurra yartipili pupuni yima. |
23420 | MAT 8:6 | api yimi kangatawa, “Aya, mantani, yati tini ngini ngarra waki arimi ngini (for) ngiya api ngarra jana awujingi-mili kangilawa japuja. Ngarra awarra yingarti walawala (pain) amintiya awanuwanga ngarra arnuka apangulimayi. Ngiya nguwutimarti nginja ngini pupuni jimata-kirimi ngarra,” yimi awarra alawura kapi ngawa-yuwuni. |
23421 | MAT 8:7 | Api ngawa-yuwuni yimi kapi awarra alawura, “Manya, ngiya wiyi nguwuja kanginjila japuja kiyi pupuni ngirikirimi awarra ngini ngarra jana,” yimi ngawa-yuwuni. |
23422 | MAT 8:8 | Api awarra alawura yimi kangi ngawa-yuwuni, “Karluwu, ngajiti nimpaju-wariyi kangilawa japuja pili ngiya wiyi arliranga pili nginja warntirrana nginjila. Waya juwa awungarra nimarra tami ngini awarra tini ngini ngarra purunjini pupuni yimatama api ngarra wiyi pupuni arima,” yimi awarra alawura kapi ngawa-yuwuni. Kiyi awarra alawura yimi kapi ngawa-yuwuni, “Ngiya alawura nginingaji nginja api ngiya waki ngirimi ngini (for) awarra alawura ngini ngarra ngatawa awarra ngini arimuwu kapi Rome amintiya ngarra yikirimi ngiya ngini ngiya alawura kapi tayikuwapi soldiers. Karri ngiya ngipangiraga kapi yati tini, ‘Tuwariyi nankitawu!’ api ngarra yartipili awuriyi awungarruwu. Kiyi ngipangiraga kapi nyoni tini, ‘Kali tuwaripa!’ api ngarra yartipili awunu-wuriyi. Kiyi ngiya nimarra ngirimi kapi nyoni tini ngini ngarra waki yimatami (should work) api ngarra kuwa arimi yartipili,” yimi awarra alawura kapi ngawa-yuwuni. Kiyi yimi ngini, “Awarra ngatawa ngini ngarra japuja kuriyuwu (God) api ngarra yikirimi nginja alawura kapi tayikuwapi arikutumunuwi amintiya ngarra yipakirayi nginja yingarti power api karri nginja wiyi nimarra nimpirimi ngini awarra tini pupuni yimatama api ngarra wiyi awungarri pupuni arima.” Ngarra awarra alawura yimi awarra kapi ngawa-yuwuni. |
23424 | MAT 8:10 | Karri ngawa-yuwuni yipitingaya (heard) awarra ngirramini ngini awarra alawura yipangiraga api yipakuluwunyi awuta tiwi kapi pirripapunya ngarra api yimi kangi wutawa, “Nayi kama awarra naki alawura ngini ngarra arnuka Jew api ngarra warntirrana kuwa arimi ngini ngiya nguwuni power ngini naki mirrikili (miracle) ngimata-kirimi api nuwa arikutumunuwi kapi nuwa Jews nginingaji ngiya api nuwa waya juwa kiyija kuwa ngimpirimi ngiya,” yimi ngawa-yuwuni kapi awuta tiwi. |
23475 | MAT 9:27 | Kiyi karri ngawa-yuwuni Jesus yuwujirr-angulimay-ani kangi jarrumoka api yuwurrara wawurruwi kapi wuta yinkilatuwi wuta pirripapunya ngarra. Kiyi wuta jingawu pirimi kangatawa, “Aya,” pirimi, “Nginja nginjila nginingaji awarra King David ngini parlingarri yimuwu api tawani ngawa,” pirimi. |
23476 | MAT 9:28 | Api ngawa-yuwuni yuwuja-la kiyi yipawuriji yilaruwu kapi kurrampali api awuta yuwurrara kapi yinkilatuwi pirripapunya ngarra yilaruwu kapi awinyirra kurrampali kiyi purruwuriyi kapi ngawa-yuwuni. Kiyi ngawa-yuwuni nanginta yimi awuta yuwurrara, “Nuwa kuwa ngimpirimi ngini ngiya pupuni ngirrija-kirimi (can heal) nuwa pijar-ana?” Awarra ngawa-yuwuni nanginta yimi awuta yuwurrara. Kiyi, “Kuwa,” pirimi. “Ngawa ngarimajawu ngini nginja jija-kirimi (can make) ngawa ngini tuwanga ngapakuluwunyi pili nginja warntirrana nginjila,” pirimi awuta yuwurrara kapi yinkilatuwi kapi ngawa-yuwuni. |
23477 | MAT 9:29 | Kiyi ngawa-yuwuni yipamukuri ngarra yikara kapi wuta pijara awuta yinkilatuwi kiyi yimi kangi wuta, “Nuwa warntirrana kuwa ngimpirimi kangiya api awarra ngiya pupuni ngirikirimi ngini-nuwula pijara,” yimi ngawa-yuwuni kangi awuta yuwurrara. |
23478 | MAT 9:30 | Api karri ngawa-yuwuni awarra yipangiraga api awungarri awuta yuwurrara wuta pijara waya pupuni yima api wuta tuwanga pirripakuluwunyi. Kiyi ngawa-yuwuni tulimiya (straight) yipangiraga kapi awuta, yimi ngini, “Nuwa ngajiti ngimpaja-jiyarra yingampa arikutumunuwi ngini ngiya ngirikirimi nuwa ngini tuwanga ngimpakuluwunyi,” yimi ngawa-yuwuni kangi awuta yuwurrara wawurruwi. |
23481 | MAT 9:33 | api ngawa-yuwuni papi yiniri-mamiyi awarra maputiti kapi awarra tini ngarra purnikapa. Api karri awarra maputiti papi yinirimi (came out) kapi ngarra purnikapa api awarra tini awungarri nimarra yimi. Awuta tayikuwapi arikutumunuwi karri wuta piri-pitingaya (heard) awarra tini ngini nimarra yimi api wuta pirimarlingiyi (got a surprise) kiyi nimarra pirimajirri ngini, “Karri-kuwapi arikutumunuwi parlingarri pirikirimi mirrikili (miracle) nginingaji naki mirrikili awungarra kapi ngini-ngawula murrakupuni Israel,” pirimajirri awuta arikutumunuwi. |
23482 | MAT 9:34 | Yingampa (some) Pharisees awungarruwu purru-wujingi-rritani (were standing) api wuta nimarra pirimajirri, “Ngawa-rringani ngini kuriyuwu ngarra karluwu yipakirayi awarra naki Jesus power ngini papi yini-mata-mamiyi maputirruwi kapi waya pirripalamiya kapi arikutumunuwi ngini-wutawa purnikapa. Yita awarra ngini ngarra alawura kapi awuta tayikuwapi maputirruwi (Satan) api ngarra awarra ngini apakirayi naki awarra Jesus power ngini papi yini-mata-mamiyi awuta maputirruwi kapi waya pirripalamiya kangi arikutumunuwi ngini-wutawa purnikapa,” pirimajirri. |
23493 | MAT 10:7 | Kiyi yimi ngawa-yuwuni kapi awuta ngarra-mamanta, “Nyirra-jiyarra awuta ngawa-mamanta Jews ngini ngawa-rringani ngini kuriyuwu waya yinkitayi awunt-amangi wuta amintiya ngini ngarra wiyi alawura arimi kangi wutawa,” yimi ngawa-yuwuni. |
23500 | MAT 10:14 | Amintiya kuta maka awarra murrakupuni kapi nuwa ngumpuriyi api arrami yingampa awuta tiwi kapi awarra murrakupuni wurimi kangi nuwa, ‘Pirri. Nyirru-wariyi. Ngawa arnuka ngawutimarti ngini-nuwula ngirramini.’ Api ngini awuta wupangiraga awarra kangi nuwula api nyirra-mwari awarra murrakupuni. Amintiya awanuwanga ngini nuwa ngimpawuriji yilaruwu kuta anginuwanga kurrampali api ngini awuta tiwi wurimi kangi nuwula, ‘Pirri!’ api nyirra-mwari awinyirra kurrampali. Api karri nuwa waya ngimpija api awarra parruwarti kangi ngini-nuwula muntamini api nyirra-nyawu awarra parruwarti. Api awuta tiwi karri wupakuluwunyi nuwa ngini ngumpunyawu awarra parruwarti kangi nuwa muntamini api wuta wiyi awungarri wurimi kangi wutamiya, ‘Arramukuta awarra ngatawa ngini ngarra japuja kuriyuwu (God), awarra ngini wuta wurimamula (call) wuta-rringani api ngarra arrami wiyi jirti ngirramini (trouble) amant-akirayi ngawa pili ngawa karluwu nguntu-wutimarti ngini-ngatawa ngirramini.’ Wuta awuta tiwi awarra wiyi wupangiraga kangi wutamiya,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta. |
23523 | MAT 10:37 | Kiyi ngawa-yuwuni tuwanga yimi ngini, “Awuta tiwi kapi warntirrana puranji wurumuwu wuta-rringanuwi amintiya wuta-naruwi api karlu-nara puranji wurumuwu ngiya api ngiya karluwu ngiya-mamanta awuta tiwi. Amintiya awanuwanga awuta tiwi kapi warntirrana puranji wurumuwu wuta-mwaruwi wuta-mamirampi api wuta karlu-nara puranji wurumuwu ngiya api ngiya karluwu ngiya-mamanta awuta tiwi,” yimi ngawa-yuwuni. Kiyi yimi ngini, “Nuwa arikutumunuwi nyirra-pungintayi (think about) ngiya pakinya api wutatuwu yintayi (behind) nuwa-ngirimipi pili ngini (if) nuwa karluwu ngimpiri-pungintayi ngiya pakinya api ngiya karluwu ngiya-mamanta nuwa,” yimi ngawa-yuwuni. |
23576 | MAT 12:18 | Ngawa-rringani yuwutiyarra awarra Isaiah awarra naki ngirramini ngini (about) ngawa-yuwuni. Ngarra karluwu tuwa yimi ngarra-mirani ngarra yintanga, api yimi ngini, “Ngarra awarra nayi tini api ngiya parlingarri ngurru-wunga (picked) awarra ngini wiyi waki yimatami ngini (for) ngiya. Ngiya puranji ngurumuwu awarra amintiya kukunari ngirimi kangi ngarra. Ngiya wiyi ngipakirayi awarra ngini-ngilawa pukwiyi (Holy Spirit) api ngarra wiyi awuntiyarra awuta arikutumunuwi ngini-ngilawa ngirramini,” yimi ngawa-rringani. Amintiya nyoni nginaki ngirramini yimi awarra ngawa-rringani ngini (about) ngarra-mirani Jesus, “Awarra tini ngini ngarra wiyi waki arimi ngini (for) ngiya api ngarra wiyi awuntiyarra ngini-ngilawa ngirramini kapi tayikuwapi arikutumunuwi kapi wuta Jews amintiya awanuwanga awuta kapi wuta karluwu Jews api ngarra wiyi awuntiyarra awuta arikutumunuwi ngini awuta tiwi kapi wiyi wunyawu awarra jirti (the badness) ngini apalamiya kangi wuta ruwuti api ngiya wiyi ngirimarruriyi awuta kuriyuwu kapi ngiya japuja.” Ngarra awarra yipangiraga ngawa-rringani ngini (about) ngarra-mirani Jesus. |
23579 | MAT 12:21 | Kiyi yimi ngawa-rringani ngini, “Tayikuwapi tiwi kapi wurumuwu kangi yingarti murrakupuni wiyi kuwa wurimi awarra tini ngini ngarra wiyi putuputuwu apakirayi (forgive) awuta awarra jirti ngini pirikirim-ani (the wrong they've done) amintiya awanuwanga wiyi kuwa wurimi ngini ngarra wiyi awunt-amangi awuta tiwi awarra tini ngini ngarra waki arimi ngini (for) ngiya,” yimi ngawa-rringani. Api awarra ngirramini ngini-ngatawa ngawa-rringani api awarra Isaiah yikirimi (wrote) awarra ngirramini kangi ngawa-rringani ngini-ngatawa punkaringini (Old Testament). Awarra tini ngini ngawa-rringani yipangiraga ngini ngarra wiyi waki arimi ngini (for) ngarra api ngarra awarra ngarra-mirani Jesus. |
23596 | MAT 12:38 | Natinga wumunga awuta yingampa awuta Pharisees amintiya scribes nanginta pirimi ngawa-yuwuni, “Aya mantani,” pirimi. “Ngawa ngawutimarti ngini nginja arikulani mirrikili (miracle) jimata-kirimi api karri ngawa ngapakuluwunyi awarra mirrikili api ngawa wiyi ngarimajawu ngini ngarra ngawa-rringani ngini kuriyuwu yini-pangirri (sent) nginja kapi ngawa arikutumunuwi.” Wuta awarra pirripangiraga kapi ngawa-yuwuni awuta Pharisees amintiya scribes. |
23648 | MAT 13:40 | Kiyi ngarra yimi ngini, “Karri nginingaji ngatawa murrakupuni wiyi apapaya api ngiya wiyi nimarra ngirimi kapi awuta kapi-ngilawa angeluwi, ‘Awi, nyirranga (get) awuta tiwi kapi jirti wurikirimi (do wrong) amintiya awuta tiwi kapi wuntiyarra wuta-mamanta ngini jirti wurikirimi api nyirra-mukuri awuta jajiruwi tiwi maringarra (one side) kiyi kapi wuta papurajuwi awanuwanga maringarra (other side).’ Ngiya wiyi awarra ngipajiyarra awuta angeluwi,” yimi ngawa-yuwuni. Kiyi yimi ngini, “Awuta arikutumunuwi kapi wuta jajiruwi api wuta awuta nginingaji awinyirra jiringa wupunga angi awuta tiwi purruwunyawu kapi yikwani pili awuta angeluwi wiyi wunga awuta jajiruwi tiwi api wunyawu awuta kapi awarra yikwani, awarra yikwani ngini ngarra ngawa-rringani wiyi arikirimi ngini (to) wiyi awungaji awunyawu awarra maputiti. Awungarruwu kapi awarra yikwani awuta jajiruwi wiyi pirlikiti wurimi amintiya wurimi ngini, ‘Ngawa awungana ngamatama pili ngawa jirti ngirramini (trouble) ngawuni awungarra naki kapi yikwani,’ wurimi wiyi awuta jajiruwi tiwi. |
23688 | MAT 14:22 | Kiyi karri ngawa-yuwuni Jesus ngarra-mamanta pirripapaya ngini pirripalami awarra yinkiti kangi awinyirra tunga api ngarra ngawa-yuwuni yimi kangi awuta, “Awi, mamanta,” yimi. “Nyirra-lamiya kangi kapala api nyirru-wariyi maringarruwu. Nuwa aringampi ngiyatuwu yintayi pili ngiya pakinya nguwuntiyarra kapinaki arikutumunuwi ngini pimatu-wariyi tangarima,” yimi ngawa-yuwuni. Kiyi ngarra-mamanta pirripalamiya kangi kapala kiyi purruwuriyi aringampi. Ngarratuwu ngawa-yuwuni yuwanjipa yintuwu kapi awarra murrakupuni kiyi yipangirri (sent) awuta tayikuwapi arikutumunuwi kapi ngini-wutawa japuja. |
23693 | MAT 14:27 | Api karri wuta jingawu pirimi api awungarri ngarra ngawa-yuwuni yimi kangi wutawa, “Awi, ngajiti ngimpaja-wanga pili ngiya waya awarra nginaki,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta. |
23694 | MAT 14:28 | Kiyi awarra Peter yimi kangi ngawa-yuwuni, “Aya, ngini nginja awarra warntirrana ngawa-yuwuni nginja api tajiyarra ngiya ngini ngimata-ngulimayi kanginjila kuriyuwu kapi kukuni,” yimi Peter. |
23696 | MAT 14:30 | Api awarra Peter karri ngarra yuwuja kapi ngawa-yuwuni api ngarra awungarri yipakuluwunyi mirripakama api ngarra yimakirri kiyi yipungarti kiyija kangi kukuni. Kiyi ngarra jingawu yimi kapi ngawa-yuwuni, “Yuwuni, tawani ngiya,” yimi. |
23697 | MAT 14:31 | Api yartipili ngawa-yuwuni yuwunga awarra Peter ngini-ngatawa yikara kiyi yipamanipayi (lifted up) ngarra api yimi kangatawa, “Nginja waya juwa kiyija kuwa jiyimi kangilawa. Pilikama nginja karluwu warntirrana kuwa jiyimi ngini ngiya ngimata-wani (can help) nginja ngini jimata-ngulimayi kuriyuwu kangi kukuni,” yimi ngawa-yuwuni kangi awarra Peter. |
23706 | MAT 15:4 | awarra ngirramini ngini ngarra ngawa-rringani ngini kuriyuwu yipangiraga awarra ngirramini ngini, ‘Nuwa kuwa nyirrami kangi nuwa-rringanuwi amintiya nuwa-naruwi amintiya nyirra-mangi awuta. Api awuta tiwi kapi jirti wupangiraga kapi wuta-rringanuwi amintiya wuta-naruwi api pajuwani nyirra-kirimi awuta tiwi.’ Ngarra awarra ngirramini ngawa-rringani ngini kuriyuwu parlingarri yipangiraga api nuwa karluwu kuwa ngimpirimi awarra ngirramini,” yimi ngawa-yuwuni kapi awuta Pharisees amintiya awuta scribes. |
23707 | MAT 15:5 | Kiyi yimi ngawa-yuwuni kangi wutawa, “Awarra warntirrana ngini nuwa karluwu kuwa ngimpirimi awarra ngirramini pilikama nuwa nimarra ngimpirimi kapi awuta arikutumunuwi ngini waya rayiti (alright) ngini wuta wuntiyarra wuta-rringanuwi amintiya wuta-naruwi, ‘Ngawa waya karri-kamini yinkiti amintiya kunawuni pili ngawa waya nginti-pakirayi ngawa-rringani ngini kuriyuwu ngini-ngawula yinkiti amintiya kunawuni.’ Pilikama nuwa Pharisees amintiya nuwa scribes awarra nimarra ngimpirimi kapi awuta arikutumunuwi pili nuwa waya ngimpiri-majawu ngini ngawa ngamata-kirayi (should give) yinkiti amintiya kunawuni kapi ngawa-rringanuwi amintiya ngawa-naruwi. Nuwa awuta Pharisees amintiya nuwa scribes ngumpu-wunu-waluwa (teach) awuta arikutumunuwi awarra jirti ngirramini (law) ngini awuta ngawa-ampi puturupura api nuwa waya nguntu-pumwari (have left) awarra pupuni ngirramini ngini-ngatawa ngawa-rringani ngini kuriyuwu,” yimi ngawa-yuwuni kapi awuta Pharisees amintiya awuta scribes. |
23709 | MAT 15:7 | Kiyi ngawa-yuwuni yipangiraga nyoni nginaki ngirramini kapi awuta Pharisees amintiya scribes, “Nuwa ngimpiri-mamuliya nuwulamiya papurajuwi api nuwa karluwu. Yita ngarra ngawa-rringani parlingarri yuwutiyarra awarra prophet Isaiah awarra naki ngirramini ngini (about) nuwa api yimi ngawa-rringani ngini, ‘Kapinaki arikutumunuwi kunyani wurimamula (call) ngiya pupuni api wuta karluwu wuni ngiya kangi wuta ruwuti. Wuta karluwu warntirrana wuru-kuruwarni (thank) ngiya amintiya awarra ngirramini (law) ngini wuta wunu-waluwa (teach) awuta arikutumunuwi api awuta wuta-ampi pirikirimi awarra ngirramini. Wuta karluwu wunu-waluwa arikutumunuwi ngini-ngilawa ngirramini,’ yimi ngawa-rringani. Ngarra nimarra yimi awarra ngirramini ngini (about) nuwa,” yimi ngawa-yuwuni kapi awuta Pharisees amintiya awuta scribes. Kiyi yimi ngini, “Awarra ngirramini ngini ngarra ngawa-rringani yipangiraga ngini (about) nuwa api awarra warntirrana,” yimi ngawa-yuwuni kapi awuta Pharisees amintiya awuta scribes. |
23717 | MAT 15:15 | Kiyi ngarra Peter yipangiraga kapi ngawa-yuwuni, “Awarra ngirramini ngini nginja jipangiraga karri pakinya api kamini awarra meaning arimi,” yimi Peter. |
23755 | MAT 16:14 | Api wuta pirimi, “Wuta yingampa wurimi ngini arrami nginja John the Baptist. Wutatuwu yingampa wurimi ngini arrami nginja awarra prophet Elijah, amintiya arrami awarra prophet Jeremiah amintiya wurimi ngini arrami nginja nyoni prophet ngini parlingarri yimuwu api wurimi ngini nginja waya awarra jini-pakupawurli (came back) api tuwanga yimpangini jiyima,” pirimi awuta ngarra-mamanta. |
23763 | MAT 16:22 | Kiyi ngarratuwu Peter yimarruriyi aringampi ngawa-yuwuni ngini nimarra pimata-majirri wuta wangata. Ngarra karluwu awarra Peter pupuni yimuwu awarra ngirramini ngini ngarra ngawa-yuwuni nimarra yimi ngini wuta wiyi wuripirni awarra ngawa-yuwuni api yimi awarra Peter kangi ngawa-yuwuni, “Ngajiti awungani nimpajami pili ngarra ngawa-rringani wiyi apamangi nginja api wuta wiyi karluwu pajuwani pimata-kirimi nginja,” yimi Simon Peter kapi ngawa-yuwuni. |
23818 | MAT 18:22 | Api ngawa-yuwuni yimi kangi ngarra, “Karluwu. Yita yimpaja putuputuwu tayakirayi nginja-mantani karri ngarra jirti arikirimi kangi nginja. Ngajiti waya juwa walimani times putuputuwu nimpaja-kirayi ngarra. Putuputuwu tayakirayi ngarra yiloti,” yimi ngawa-yuwuni kangi Peter. |
23819 | MAT 18:23 | Kiyi ngawa-yuwuni yimi kangi awarra Peter amintiya awuta yingampa ngarra-mamanta, “Ngawa-rringani ngini kuriyuwu awutimarti ngawa ngini putuputuwu ngamata-kiray-ajirri (forgive each other) api ngini ngawa karluwu putuputuwu ngapakiray-ajirri api ngarra wiyi awanuwanga karluwu putuputuwu yimata-kirayi (forgive) ngawa,” yimi ngawa-yuwuni. Kiyi ngawa-yuwuni naki ngirramini (story) yuwuntiyarra awuta ngarra-mamanta, yimi ngini, “Naki ngirramini ngini ngiya nimarra ngiyimami kangi nuwa ngini (about) yati alawura. Kayi, awuta tiwi kapi wuta waki pirimi ngini (for) awarra alawura api yingampini (sometimes) wuta nanginta pirimani kunawuni awarra alawura api ngarra yipakiray-ani (lent) awuta tiwi awarra kunawuni ngini wuta nanginta pirimani ngarra.” Kiyi natinga wumunga (one day) awarra alawura jingawu yimi kapi awuta tiwi kapi waki pirimi ngini (for) ngarra ngini pini-matu-wariyi kangatawa. Api karri wuta punuwuriyi kangatawa api ngarra yimi kangi wuta ngini, “Ngiya nguwutimarti awarra kunawuni ngini ngiya ngirripakirayi nuwa,” yimi awarra alawura. |
23820 | MAT 18:24 | Kiyi awuta tiwi kapi waki pirimi ngini (for) awarra alawura api wuta piniri-marruriyi kangatawa yati tini ngini awarra alawura yipakirayi ngarra 10,000 dollars api awarra tini yimi kangi awarra alawura, “Ngiya waya karri-kamini kunawuni api ngiya karluwu ngimata-kiray-awurli (can't give back) awarra kunawuni kanginjila,” yimi awarra tini. Kiyi awarra alawura yipangiraga kapi awuta yingampa wawurruwi kapi waki pirimi ngini ngarra api yimi ngini, “Nyirranga naki tini amintiya ngarra-purnayinga, amintiya ngarra-mamirampi, kiyi nyirra-marruriyi awuta kapi nyoni alawura api sellim nyirrami awuta kangatawa pili-ngini wuta waki pimatami ngini ngarra. Nuwa awanuwanga sellim nyirrami arramu-kaminawuti ngini naki tini awuni. Api karri nuwa wiyi sellim ngimpirimi awuta arikutumunuwi amintiya ngini-wutawa arramu-kaminawuti api awarra yingarti kunawuni ngini nuwa wiyi ngimpanga api nyirra-marruripa awarra kunawuni kangiya pili ngiya yingarti kunawuni ngirripakirayi awarra tini.” Ngarra awarra alawura yimi awarra kangi awuta wawurruwi. |
23822 | MAT 18:26 | Kiyi awarra tini yipamukuri ngini-ngatawa yirrara yimpula (knelt down) kapi yakuluwuni yinkitayi kapi awarra alawura, kiyi ngarra pirlikiti yimi amintiya yimi kangatawa, “Arnapa. Putuputuwu tayakirayi ngiya api ngiya wiyi ngipakiray-awurl (give back) nginja tayikuwa-ni (all) awarra kunawuni ngini nginja jipakirayi ngiya,” yimi kangi awarra alawura. |
23823 | MAT 18:27 | Api kiyi awarra alawura putuputuwu yipakirayi awarra tini, api yimi kangatawa, “Waya ngajiti awungani. Tuwariyi kanginjila japuja,” yimi awarra alawura kapi awarra tini. Kiyi awarra tini yipumwari awarra alawura. |
23824 | MAT 18:28 | Kiyi karri awarra tini yuwuriyi turruwuni api ngarra yuwunyayi yati ngarra-mantani ngini wutiyati awarra tini waki pirimi ngini (for) awarra alawura. Api puniyarri (before that time) awarra tini yipakirayi ngarra-mantani kiyija kunawuni. Api karri ngarra yipakuluwunyi ngarra-mantani api yuwunga angatawa miraka, yimi ngini, “Ningani tayakiray-awurli (give back) ngiya awarra kunawuni ngini ngiya ngirripakirayi nginja,” yimi kangi ngarra-mantani. |
23825 | MAT 18:29 | Kiyi ngarra-mantani yipamukuri ngini-ngatawa yirrara yimpula (knelt) kapi yakuluwuni yinkitayi kapi awarra tini kiyi yimi ngini, “Mantani, arnapa. Wiyi pangarri ngiya ngipakirayi nginja awarra kiyija kunawuni ngini nginja jipakirayi ngiya,” yimi ngarra-mantani kangi awarra tini. |
23826 | MAT 18:30 | Api awarra tini ngarra arnuka kuwa yimi kangi ngarra-mantani amintiya ngarra karluwu putuputuwu yipakirayi awarra api ngarra yimarruriyi ngarra-mantani kapi awuta majatawi pili-ngini wuta pimata-mukuri ngarra yilaruwu kapi jail. Kiyi awarra tini yimi kapi ngarra-mantani, “Nginja wiyi papi nimpinirimi (come out) kapi awarra jail karri nginja nimpakirayi ngiya awarra kunawuni,” yimi awarra tini kapi ngarra-mantani. |
23831 | MAT 18:35 | Kiyi ngawa-yuwuni yipangiraga kapi awuta ngarra-mamanta, yimi ngini, “Ngiya-rringani ngini kuriyuwu wiyi awanuwanga karluwu putuputuwu apakirayi nuwa kapi karluwu putuputuwu ngimpakirayi yingampa arikutumunuwi,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta. |
23919 | MAT 21:24 | Kiyi ngawa-yuwuni yimi kangi wutawa, “Arnapa. Pakinya ngiya nanginta ngimatami nuwa naki ngirramini (question). Karri nuwa ngimparringa (answer) ngiya api awungarri ngiya wiyi nguwujiyarra nuwa ngini kuwani ngarra yini-pangirri (sent) ngiya awungarra,” yimi ngawa-yuwuni kangi awuta alawuruwi. |
23920 | MAT 21:25 | Api kiyi ngarra nanginta yimi awuta, “Awarra John the Baptist api nayi kuwani awarra ngini yuwutiyarra ngarra ngini ngarra baptise yimata-kirimi arikutumunuwi kapi makatinga? Arramukuta nuwa ngimpirimi ngini ngawa-rringani ngini kuriyuwu yuwutiyarra ngarra ngini awarra waki yimatami. Arramukuta nuwa ngimpirimi ngini nyoni tini awarra yuwutiyarra ngarra. Api nyirra-jiyarra ngiya ngini kuwani yuwutiyarra awarra John the Baptist ngini baptise yimata-kirimi awuta arikutumunuwi,” yimi ngawa-yuwuni kapi awuta alawuruwi. Kiyi awuta alawuruwi jukuta pirimajirri (whispered) ngini, “Awungana ngawa nimarra ngamatami kapi awarra naki Jesus ngini kuwani yuwutiyarra awarra John the Baptist ngini baptise yimata-kirimi awuta arikutumunuwi? Ngini ngawa ngarimi ngini ngarra ngawa-rringani ngini kuriyuwu yuwutiyarra awarra John the Baptist ngini awarra waki yimatami api awarra naki Jesus wiyi nanginta arimi ngawa, ‘Pilikama nuwa arnuka kuwa ngintirimi awarra ngirramini ngini awarra John yuwutiyarra nuwa?’ Api ngawa karluwu ngamatami kangatawa ngini ngarra ngawa-rringani yuwutiyarra awarra John the Baptist ngini baptise yimata-kirimi arikutumunuwi.” Awarra nimarra pirimajirri awuta alawuruwi. |
23921 | MAT 21:26 | Kiyi wuta nimarra pirimajirri ngini, “Ngini ngawa wiyi ngarimi kangi awarra naki Jesus ngini nyoni tini yuwutiyarra awarra John the Baptist ngini baptise yimata-kirimi arikutumunuwi kapi makatinga api kapinaki arikutumunuwi kapi wujingi-rriti (are standing) awungarra api wuta wiyi jirti ngirramini (trouble) wupakirayi ngawa pili wuta manya wurimi ngini ngarra ngawa-rringani yuwutiyarra awarra John the Baptist ngini ngarra yimata-jiyarra arikutumunuwi ngini-ngatawa ngirramini amintiya ngini baptise yimata-kirimi awuta. Api ngawa karluwu ngamatami kangi awarra naki Jesus ngini nyoni tini awarra yuwutiyarra awarra John the Baptist,” pirimajirri awuta alawuruwi. |
23922 | MAT 21:27 | Api kiyi wuta pirimi kapi ngawa-yuwuni ngini, “Kuta kuwani yuwutiyarra awarra John the Baptist ngini ngarra baptise yimata-kirimi awuta arikutumunuwi,” pirimi awuta alawuruwi. Api ngawa-yuwuni yimi ngini, “Ngiyatuwu awanuwanga karluwu nguwutiyarra nuwa ngini kuwani yini-pangirri (sent) ngiya awungarra kapi nuwa arikutumunuwi amintiya ngini kuwani yuwutiyarra ngiya ngini ngimata-ngirri awuta arikutumunuwi kapi nyoni murrakupuni (place), awuta kapi wuta sellim purru-wujingi-mani awuta animuluwi awungarra kapi anaki jurra.” Awarra yimi ngawa-yuwuni kapi awuta alawuruwi. |
23926 | MAT 21:31 | Kiyi ngawa-yuwuni nanginta yimi awuta alawuruwi, “Nginuwani malakaninga warntirrana kuwa yimi ngarra-rringani?” yimi ngawa-yuwuni kapi awuta alawuruwi. Kiyi awuta alawuruwi purru-wutiyarra ngawa-yuwuni, “Ngarra awarra ngini aringamini warntirrana kuwa yimi ngarra-rringani, karluwu awarra ngini yintinila,” pirimi kapi ngawa-yuwuni. Kiyi ngawa-yuwuni yimi kangi awuta alawuruwi, “Nuwa kapi nuwa alawuruwi api pupuwi ngimpiri-mamuliya amintiya nuwa ngimpirimi ngini yingampa (some) arikutumunuwi api wuta jajiruwi, nginingaji awuta wawurruwi kapi waki wurimi ngini (for) awuta Roman alawuruwi amintiya nanginta wurimi ngawa Jews kunawuni ngini tax api wuta arrami mitaya wurimi yingampa awarra kunawuni. Amintiya awanuwanga nuwa ngimpirimi ngini wuta jajiruwi awuta maminikuwi kapi wurimarrimili tayikuwapi wawurruwi amintiya kapi nanginta wurimi awuta wawurruwi kunawuni. Awarra warntirrana ngini wuta jirti pirikirim-ani (done wrong) awuta maminikuwi amintiya awuta wawurruwi kapi wuta waki wurimi ngini tax api awuta yingampa waya kuwa pirimi awarra ngirramini ngini John the Baptist yuwuntiyarra awuta api wuta waya purrupumwari awarra jirti ngini wuta pakinya pirikirim-ani (the wrong they used to do) api waya wupapunya ngawa-rringani angatawa jarrumoka. Api wuta wiyi wuriyi kuriyuwu kapi ngini-ngatawa japuja api nuwa kapi nuwa alawuruwi api nuwa arrami wiyi karluwu pimatu-wariyi kapi ngawa-rringani ngarra japuja pili nuwa karluwu kuwa ngintirimi awarra ngirramini ngini-ngatawa John the Baptist amintiya karri nuwa nginti-pakuluwunyi awuta wawurruwi amintiya awuta maminikuwi ngini purrupumwari awarra jirti ngini wuta pakinya pirikirim-ani api nuwa karluwu nguntu-pumwari awarra jirti ngini nuwa ngintiri-kirim-ani. Yita nuwa nanuwanga (still) ngimpapunya awinyirra jiringa jarrumoka.” Awarra yimi ngawa-yuwuni kapi awuta alawuruwi. |
24066 | MAT 24:40 | Wiyi awungarri yuwurrara wawurruwi wurukurungumi (dig) kapi garden api ngiya wiyi nguwuntiyarra angeluwi ngini, ‘Nyirru-wariyi kapi awarra garden api yati awarra tini ngini kuwa arimi ngiya api nyirra-marruriyi awarra kuriyuwu kapi ngiya-rringani japuja. Api ngarratuwu nyoni ngini ngarra arnuka kuwa arimi ngiya api nyirra-mwari awarra tini kapi yakuluwuni.’ Ngiya awarra wiyi nguwuntiyarra awuta angeluwi,” yimi ngawa-yuwuni. |
24202 | MAT 27:4 | Kiyi awarra Judas yimi kangi awuta alawuruwi, “Awi,” yimi. “Ngarra pupuni tini awarra Jesus api jirti awarra ngini ngiya ngurru-wutiyarra nuwa kapi (where) ngarra Jesus yimuwu pili nuwa ngimpitimarti ngini pajuwani nginti-mata-kirimi ngarra.” Ngarra awarra Judas yipangiraga. Api pirimi awuta alawuruwi kapi awarra Judas, “Pilikama awarra juwutiyarra ngawa pili nginja nginjila awarra ngirramini,” pirimi. |
24261 | MAT 27:63 | “Aya,” pirimi. “Ngawa ngarimajawu ngini awarra Jesus karri ngarra nanuwanga (still) yimpangini api ngarra manya yimi ngini, ‘Karri ngiya wiyi pajuwani ngirimi yirrajirrima wumunga (days) api awungarri ngiya wiyi ngupukularri api tuwanga yimpangini ngirimi.’ Awarra Jesus yimi awarra karri ngarra nanuwanga yimpangini yimi,” pirimi awuta alawuruwi kapi awarra Pilate. |
24263 | MAT 27:65 | Kiyi awarra Pilate yimi kangi wuta, “Manya! Nyirru-wariyi nyirra-jiyarra awuta soldiers ngini wuta wurra-mangi awarra cave,” yimi. |
24270 | MAT 28:6 | api ngarra purnikapa waya arnuka awungarra. Ngarra waya yipukularri api tuwanga yimpangini yimi nginingaji ngarra yuwutiyarra nuwa puniyarri (before) karri ngarra nanuwanga (still) yimpangini. Nyirru-waripa yilaruwu kapi naki cave kiyi nyirra-kuluwunyi kapi ngarra purnikapa yuwujingi-milani karri pakinya,” yimi awarra yingumpunila kapi awuta maminikuwi. |
24271 | MAT 28:7 | Kiyi awarra yingumpunila tuwanga yimi kangi wutawa, “Nyirru-wariyi nyirra-jiyarra ngarra-mamanta, ‘Nayi awarra Jesus waya yipukularri api tuwanga yimpangini yimi. Ngarra wiyi aringampi awuriyi kapi awarra murrakupuni Galilee api awungarruwu nuwa wiyi ngumpunyayi ngarra.’ Awarra ngirramini nyirra-jiyarra awuta ngarra-mamanta. Ngiya waya juwa awarra ngirramini nginiri-marruriyi kapi nuwa,” yimi awarra yingumpunila kangi awuta yuwurrara maminikuwi. |
24278 | MAT 28:14 | Amintiya ngini awarra alawura Pilate wiyi ari-pitingaya (hears) ngini nuwa ngintiri-majirripi amintiya ngini nuwa karluwu warntirrana nginti-pamangi awarra cave api arramukuta ngarra wiyi awutimarti ngini jirti ngirramini (trouble) yimata-kirayi nuwa. Api ngajiti worry ngimpajami pili ngawa alawuruwi wiyi nimarra ngarimi kapi awarra Pilate ngini ngarra karluwu yimata-kirayi jirti ngirramini kangi nuwa,” pirimi awuta alawuruwi kapi awuta soldiers. |
24282 | MAT 28:18 | Kiyi ngawa-yuwuni yinkitayi yuwuriyi kapi awuta ngarra-mamanta api yimi ngini, “Awi, mamanta, ngiya-rringani ngini kuriyuwu waya yikirimi ngiya alawura kangi awuta tayikuwapi (all) arikutumunuwi kapi nginingaji ngatawa murrakupuni (the whole world) amintiya ngiya awanuwanga alawura kapi awuta kapi wurumuwu kuriyuwu kapi ngarra japuja. Api nuwa wiyi nyirru-wariyi kapi nginingaji ngatawa murrakupuni kiyi nyirra-jiyarra awuta arikutumunuwi awarra ngini-ngilawa ngirramini ngini wuta pimata-mwari awarra jirti ngini wuta pakinya pirikirim-ani (the wrong they used to do) amintiya ngini pimata-punya (should follow) angilawa jarrumoka. Api karri awuta arikutumunuwi wiyi kuwa wurimi kangilawa api nuwa baptise nyirra-kirimi awuta amintiya nyirra-jiyarra awuta ngini ngarra ngiya-rringani ngini kuriyuwu ngarra waya ngini-wutawa alawura. Awanuwanga ngiya amintiya ngiya-rringani ngini-ngatawa pukwiyi (Holy Spirit) ngawa wiyarri wiyi kapi-wutawa alawuruwi. Awarra nyirrami kangi awuta arikutumunuwi karri nuwa wiyi baptise ngimpiri-kirimi awuta,” yimi ngawa-yuwuni kangi ngarra-mamanta. |
24299 | MRK 1:15 | “Parlingarri ngawa-rringani yimi ngini ngarra wiyi apamangi arikutumurnuwi, amintiya yimi ngini ngarra wiyi alawura arimuwu kangi awuta arikutumurnuwi. Api waya yinkitayi karri ngarra wiyi apamangi awuta, api ngini nuwa pungintaga yimatayajapurnimaya kapi ngawa-rringani, amintiya nuwa kuwa ngintimataami ngini ngarra ngirramini,” yimi ngawa-yuwuni kangi awuta arikutumurnuwi. |
24301 | MRK 1:17 | Karri awarra ngawa-yuwuni yuwuninyayi awuta yuwurrara, api ynipamurnata, yimi ngini, “Nyirruwaripa. Ngiya nyirrayapunya,” yimi ngawa-yuwuni. “Nuwa waya karluwu ngintimatakupawurli ngini ngintimatapirni miputi. Nginta ngiya wiyi ngupangirri nuwa ngini nuwa kularlaga ngintimatami arikutumurnuwi, api nuwa wiyi nuwunirimarruriyi kangilawa api wuta wiyi wupapunya ngiya, awuta arikutumurnuwi,” yimi ngawa-yuwuni. Awarra yuwuntiyarra wuta ngarruwani, Simon wuta Andrew. |
24304 | MRK 1:20 | Api ngawa-yuwuni, karri yipakuluwunyi awuta yuwurrara wuta ngarruwani, api yartipili kuwayi yimi kangi awuta. “Nyirruwaripa, nyirrayapunya ngiya,” yimi. Api kiyi, kutupi pinirimi kapi jupulunga kiyi pirripumori wuta-rringani amintiya awuta kapi pirripamurrumi ngini ngarra. Ninkiyi, pirripapunya ngawa-yuwuni wuta ngarruwani. |
24306 | MRK 1:22 | Api awuta arikutumunuwi, karri wuta piri-pitingaya (heard) awarra ngirramini ngini ngawa-yuwuni yipangiraga api pirimarlingiyi (got a surprise) api pirimajirri ngini, “Awarra ngirramini ngini awarra naki Jesus apangiraga api yita nginingaji ngawa-rringani yipakirayi ngarra awarra ngirramini amintiya ngini yini-pangirri (sent) kangawula awarra Jesus ngini ngarra yimata-jiyarra ngawa awarra ngirramini. Api awuta scribes kapi wuruwaluwa (teach) ngawa ngini-ngawula ngirramini (law) api wuta waya juwa wutiyarra ngawa awarra ngirramini ngini awuta prophets parlingarri pirikirim-ani (wrote) kangi ngawa-rringani ngini-ngatawa punkaringini (Old Testament) amintiya wutiyarra ngawa awarra ngirramini ngini awuta papaluwi puturupura (left behind) kapi ngawa. Waya juwa awarra ngirramini wutiyarra ngawa. Api awarra naki Jesus warntirrana apangiraga ngini-ngatawa ngawa-rringani ngirramini,” pirimi awuta arikutumunuwi. |
24307 | MRK 1:23 | Kiyi yati tini yini-pawuriji yilaruwu kapi awinyirra jurra api awarra tini yuwuni (had) maputiti yilaruwu kangi ngarra purnikapa. Karri awarra tini yuwunyayi ngawa-yuwuni api awarra maputiti ngini yimuwu kapi ngarra purnikapa api ngarra kuwayi yimi kangi ngawa-yuwuni, “Aya. Nginja japuja nimpirimi awungarruwu kapi awarra town Nazareth. Ngiya waya ngirimajawu nginja. Awarra ngatawa ngini ngarra japuja kuriyuwu (God) yini-pangirri (sent) nginja awungarra. Nginja warntirrana pupuni. Pilikama jinu-wuriyi awungarra? Arramukuta nginja nimpitimarti ngini jimata-pirni ngawa kapi maputirruwi,” yimi awarra maputiti ngini yimuwu yilaruwu kangi ngarra purnikapa awarra tini. |
24309 | MRK 1:25 | Kiyi ngawa-yuwuni yimi kapi awarra maputiti, “Tawunjarli. Papi tamuwa (come out) kapi awarra tini ngarra purnikapa,” yimi ngawa-yuwuni. |
24314 | MRK 1:30 | Simon Peter ngarra-ngimpirinyuwa jiyimajirripi kangi palapala pili nyirra jana. Nyirra yikwanari jiyimi. Api kiyi wuta pirimi kapi ngawa-yuwuni, “Yita Simon ngarra-ngimpirinyuwa jana,” pirimi. |
24321 | MRK 1:37 | Api karri wuta purruwunyayi awarra ngawa-yuwuni api purru-wutiyarra ngini, “Aya, yuwuni, tayikuwapi arikutumunuwi punuwuriyi kangawula pili wuta kularlaga pirimi nginja,” pirimi ngarra-mamanta. |
24322 | MRK 1:38 | Api awarra ngawa-yuwuni yimi ngini, “Ngiya karluwu ngimata-kupawurli kapi awarra town Capernaum. Yita wanga ngawuriyi nyoni murrakupuni pili-ngini ngiya nguwuntiyarra yingampa (other) arikutumunuwi ngiya-rringani ngini-ngatawa ngirramini. Ngiya-rringani yini-pangirri (sent) ngiya kapi tayikuwapi arikutumunuwi pili-ngini nguwuntiyarra awuta ngini-ngatawa ngirramini. Api waya ngawurniyi awungarruwu kapi nyoni murrakupuni pili-ngini ngiya nimarra ngimatami kapi awuta tiwi,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta. Api wutatuwu pirimi ngini, “Manya awarra. Ngawurniyi,” pirimi. |
24343 | MRK 2:14 | Karri ngawa-yuwuni yuwuja api yipakuluwunyi yati tini ngini ngarra waki yimani ngini (for) awuta Roman alawuruwi amintiya ngarra nanginta yimani ngarra-mamanta awuta Jews awarra kunawuni ngini tax. Awarra tini ngarra yintanga Levi amintiya ngarra-rringani ngarra yintanga Alphaeus. Kiyi ngawa-yuwuni yimi kapi awarra Levi, “Aya, kali tayapunya ngiya,” yimi. Api kiyi awarra Levi yipukularri kiyi yipapunya ngawa-yuwuni. |
24360 | MRK 3:3 | Kiyi ngawa-yuwuni yimi kapi awarra tini ngini ngarra kirikayini, “Aya, tuwaripa yinkitayi pili-ngini kapinaki tayikuwapi arikutumunuwi pimata-kuluwunyi nginja,” yimi awarra ngawa-yuwuni. Api awarra tini yuwuriyi kiyi kuluwuta tayinti yimi. |
24362 | MRK 3:5 | Kiyi ngarra ngawa-yuwuni yipakuluwunyi awuta Pharisees api angatawa yiminga jurrumumi jiyimi (became angry) amintiya ngarra arliranga yimi kangi awuta pili wuta arnuka putuputuwu pirripakirayi awarra tini ngini ngarra kirikayini amintiya karluwu purru-wutimarti ngini ngarra pupuni yimata-kirimi karri Sabbath Day (Saturday) awarra tini ngini ngarra kirikayini. Kiyi ngarra yimi kapi awarra tini ngini ngarra kirikayini, “Aya tayakurupa (hold out) ngini-nginjila yikara,” yimi ngawa-yuwuni. Kiyi awarra tini yipakurupa ngini-ngatawa yikara api awungarri ngini-ngatawa yikara pupuni yima. |
24366 | MRK 3:9 | Kiyi awarra ngawa-yuwuni pupuwi yikirimi tayikuwapi arikutumunuwi kapi wuta purunjuwi. Awuta arikutumunuwi mimpa pirimi kapi ngawa-yuwuni pili wuta purru-wutimarti ngini pimata-mukuri ngini-wutawa yikara kangatawa purnikapa. Amintiya nimarra pirimi kangi wutalamiya, “Ngini ngawa ngapamukuri ngini-ngawula yikara kapi ngarra purnikapa api arrami ngawa wiyi papurajuwi ngarima,” pirimi. Wutatuwu yingampa kapi maputirruwi pirripalamiya kapi wuta purnikapa api karri pirripakuluwunyi ngawa-yuwuni api purru-wunyaw-amiya kangi yakuluwuni yinkitayi kapi ngawa-yuwuni malapwara api awuta maputirruwi kuwayi pirimi kapi ngawa-yuwuni, pirimi ngini, “Awarra ngatawa ngini ngarra japuja kuriyuwu (God) api ngarra awarra ngarra-mirani nginja,” pirimi awuta maputirruwi. Api ngarratuwu ngawa-yuwuni tulimiya (straight) yuwuntiyarra awuta maputirruwi, yimi ngini, “Ngajiti ngimpaja-jiyarra kapinaki tayikuwapi ngini ngiya awarra ngatawa ngini awarra ngini ngarra japuja kuriyuwu api ngarra-mirani ngiya,” yimi ngawa-yuwuni kangi awuta maputirruwi. Kiyi ngawa-yuwuni yimi kapi ngarra-mamanta, “Nyirra-marruripa kapala pili waya tayikuwapi mimpa wurimi kangi ngiya api ngiya wiyi ngipalamiya kangi awinyirra kapala api waya awungaji nimarra ngirimi kapi awuta tayikuwapi arikutumunuwi,” yimi ngawa-yuwuni kangi ngarra-mamanta. Api kiyi ngarra-mamanta wuta piniri-marruriyi awinyirra kapala api ngawa-yuwuni yipalamiya kangi awinyirra kapala kiyi yimuwu. Wutatuwu awuta arikutumunuwi purumuwu kangi yakuluwuni. Kiyi ngawa-yuwuni yuwuntiyarra awuta arikutumunuwi ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini. |
24401 | MRK 4:9 | Kiyi ngawa-yuwuni yimi ngini, “Ngini nuwa warntirrana ngimpitimarti ngini nginti-mata-majawu (understand) awarra yingarti ngirramini (story) ngini ngiya nguwutiyarra nuwa api pupuni nyirra-pitingaya (listen well) amintiya warntirrana nyirra-pungintayi (think about) awarra ngirramini,” yimi ngawa-yuwuni kangi awuta tayikuwapi arikutumunuwi. |