23214	MAT 1:1	Kwopi nəɡkiariien i rani nəɡhi kaha kupwən me səvəi Iesu Kristo. In kwənəkwus səvəi Kiɡ Tevɨt mɨne kwənəkwus səvəi Epraham.
23216	MAT 1:3	Juta in tata səvəi Peres mɨne Sara. Mama səvənrau nə Tamar. Peres in tata səvəi Hesron, Hesron in tata səvəi Ram,
23218	MAT 1:5	Salmon in tata səvəi Poas. Mama səvəi Poas nə Rehap. Poas in tata səvəi Opet. Mama səvəi Opet nə Rut. Opet in tata səvəi Jese,
23219	MAT 1:6	Jese in tata səvəi Kiɡ Tevɨt. Kiɡ Tevɨt in tata səvəi Solomon. Mama səvəi Solomon nə Patsepa pran səvəi Uria kupwən.
23220	MAT 1:7	Solomon in tata səvəi Rehopoam, Rehopoam in tata səvəi Apia, Apia in tata səvəi Asa.
23224	MAT 1:11	Josaea in tata səvəi Jekonaea mɨne piəvni me. Ia nəpɨn nəha kɨnərhi irapw nəkur Isrel həier mhəuvən ia tənə Papilon.
23229	MAT 1:16	Jekop in tata səvəi Josef. Josef nə in iərman səvəi Meri. Meri nə in pran nə mama səvəi Iesu. Iesu nə kani nəɡhɨn nə Kristo.
23230	MAT 1:17	Ro iamɨnhi irə fwe Epraham meste pehe Kiɡ Tevɨt tata me irəha pam fotin. Fwe Kiɡ Tevɨt meste pehe kɨnərhi irapw nəkur Isrel həier mhəuvən ia tənə Papilon tata me irəha pam fotin. Fwe ia nəpɨn nəha nəkur Isrel həməier irə mhəuvən ia tənə Papilon meste pehe Kristo rətui tata me irəha pam fotin.
23231	MAT 1:18	In i nəɡkiariien sə rani Iesu Kristo mə rɨnəfo mətui. Mama səvənhi nəɡhɨn nə Meri. Fwe kupwən kəsisəɡ in mə tresi pen iərman riti nəɡhɨn nə Josef. Nəpɨn irau krouəpwəh narə pəriien ihi, Meri rətoni mə rɨno tɨpwɨn ia nəɡse Nənɨmwɨn Ikinan.
23232	MAT 1:19	Josef in iərmama riti sə noien səvənhi ratukwatukw, rəpwəh nokeikeiien mə Meri traurɨs ia nəmri nərmama. Ro pen nətərɨɡien səvənhi mə trəpwəh afafa a in.
23233	MAT 1:20	Mətə nəpɨn Josef ramətərɨɡ mə tro iamɨnhi, aɡelo riti səvəi Iərɨmənu rier pen tukwe ia nəməkrəhaien, mɨni mə, “Josef, kwənəkwus səvəi Kiɡ Tevɨt. Tikuvehi Meri mə pran səim, məpwəh nehekɨrien. Iəkunouihi nəha ia tɨpwɨn ruvehe ia nəɡse Nənɨmwɨn Ikinan.
23235	MAT 1:22	Narimnari me pam i həier pehe iamɨnhi mə nəɡkiariien i truvehe mukuə sə Iərɨmənu rɨməni irapw ia tərhui profet riti səvənhi fwe kupwən.
23236	MAT 1:23	In rɨməni mə, “Həreɡi ro. Prən i rɨreirei ihi iərman tro tɨpwɨn, mərəhi tɨni iərman. Nənə irəha tuhəseɡi pen nəɡhɨn nə mə Emanuel.” (Nɨpwrai nəhaɡ nəha in i mə Kumwesən ramarə tukutaha.)
23238	MAT 1:25	mətə rɨpkapri pəri mhə irau min meste rərəhi tɨni iərman. Nənə Josef rɨseɡi pen nəɡhɨn nə mə Iesu.
23241	MAT 2:3	Nəpɨn Kiɡ Herot rɨreɡi nəɡkiariien nəha, in mɨne nəkur Jerusalem me pam hərkərinari mhehekɨr.
23243	MAT 2:5	Mɨreɡi irəha həni pen tukwe in mə, “Ia rukwənu Petlehem ia tənə Jutia. Kɨmaha iahəukurən mə tro iamɨnhi irə tɨ nəri nə mə profet riti fwe kupwən rɨmərai nəɡkiariien i mə:
23244	MAT 2:6	‘Mətə ik Petlehem ia tənə Jutia rɨpko mhə ik rukwənu auər a ia rukwənu asori me ia tənə Jutia. Iərman riti truku pen ia niram, mərɨmənu ia nərmama. In trətui amasan tɨ sipsip me səiou nəkur Isrel.’”
23245	MAT 2:7	Ia nəpɨn nəha Kiɡ Herot rəkwein afafa nəmə me nəha həukurən amasan noien səvəi kəməhau me həuvehe. Rəres pen irəha i nəfe nəpɨn atukwatukw hənətoni kəməhau nəha rutə vi a irə.
23246	MAT 2:8	Nəpɨn həni pam, in rərhi pen irəha, mɨni mə, “Kɨmiaha tihəuvən fwe Petlehem, mhətui amasan ro iəkunouihi nəha mə in pəku. Nəpɨn hiətoni, tihəuvehe mhəni sas pehe tukw iou i, pwəh iou mwi iakevən meiwaiu ia nənimen, muvei pen nɨsiaiien səiou min.”
23247	MAT 2:9	Nəmə me nəha hətərɨɡ pam nəɡkiariien səvəi Kiɡ Herot, nənə mhəier. Ia suatuk hətoni kəməhau nəha hənətoni nəpɨn rautə vi a fwe ia kwopun meri rautə ikɨn rakupwən ia nirəha, mamevən meste rərer atukwatukw məhiəpwɨn kwopun nəha iəkunouihi ramarə ikɨn.
23248	MAT 2:10	Nəpɨn irəha hətoni kəməhau nəha, rerɨnraha raɡien, haɡien pɨk.
23249	MAT 2:11	Nənə həuvnimwə ia nəkwai nimwə nəha, mhətoni iəkunouihi nəha irau mama səvənhi Meri, mhənɨmwi nukurhunraha, mhəuvei pen nɨsiaiien səvənraha min. Ia nəpɨn nəha həsevər ia tənərɨpw me səvənraha, mhəuvei pen nari amasan me min. Həuvei pen kol mɨne nɨse nei mi nə kani mə fraɡkinsens mɨne mɨr.
23250	MAT 2:12	Nənə ia nəpɨn irə, Kumwesən rɨnise irəha ia nəməkrəhaien mə tuhəpwəh nɨrərɨɡien mhəuvən tɨ Kiɡ Herot. Ro pen irəha həier, mamhesi pen suatuk əpə, mamhəuvən fwe imwənraha.
23251	MAT 2:13	Nənə nəpɨn nəmə me nəha həukurən amasan noien səvəi kəməhau me həuvəier raka, aɡelo riti səvəi Iərɨmənu rier pen tɨ Josef ia nəməkrəhaien, mɨni mə, “Əskəmter, mərəhi iəkunouihi i irau mama səvənhi, mharap, mharevən fwe ia tənə Ijip, mamhararə fwe ikɨn meste iou takɨni mə tiharrərɨɡ. Rɨpko mhə tui Kiɡ Herot trətui iəkunouihi i mə trousi əpune.”
23252	MAT 2:14	Ro iamɨnhi irə Josef rɨskəmter ia nəpɨn, mərəhi iəkunouihi i irau mama səvəi iəkunouihi, mharevən fwe ia Ijip.
23253	MAT 2:15	Nənə irəhar hararə fwe ikɨn meste Kiɡ Herot remhə. Nəri nəha rier pehe iamɨnhi mə nəɡkiariien i truvehe mukuə sə Iərɨmənu rɨməni irapw ia tərhui profet riti səvənhi fwe kupwən. In rɨməni mə, “Iakəkwein nərɨk rier ia tənə Ijip muvehe.”
23254	MAT 2:16	Nəpɨn Kiɡ Herot rətoni mə nəmə me nəha həukurən amasan noien səvəi kəməhau me həneikuə irə, niemaha rəpi pɨk in. In rərhi pen naruaɡən me səvənhi həuvən mhousi əpune nɨpwnəti nərman me pam fwe ia Petlehem mɨne ia kwopun me ipaka səməme nuk səvənraha kəru meiwaiu. In ramesi pen a nəpɨn atukwatukw kəməhau nəha rutə vi a irə rəmwhen nəmə me nəha həukurən amasan noien səvəi kəməhau me həməni pen tukwe in.
23256	MAT 2:18	“Kamreɡi pran riti fwe ia Rama ramasək maməkwein əpwəmwɨs. Rejel nə ramasək tɨ nɨpwnətɨn me, nənə mɨpkokeikei mhə mə iərmama riti trəɡkiari vivi min, tɨ nəri nə mə nɨpwnətɨn me həuvəiwən.”
23258	MAT 2:20	mɨni mə, “Əskəmter, mərəhi iəkunouihi i mɨne mama səvənhi mharevən fwe ia tənə Isrel. Nərmama me nəha kənamhətui iəkunouihi i mə tuhousi əpune həuvamhə.”
23259	MAT 2:21	Ro iamɨnhi irə Josef rɨskəmter irau mama səvəi iəkunouihi, mharevən fwe ia tənə Isrel.
23260	MAT 2:22	Mətə nəpɨn Josef rɨreɡi mə Akeleas ruvehi təmwki tata səvənhi Herot, mamərɨmənu ia tənə Jutia, in rehekɨr nevənien fwe ikɨn. Nənə tɨ nəri nə mə Kumwesən rɨnise mwi in ia nəməkrəhaien mə trəpwəh nevənien fwe ikɨn, in rier mevən fwe ia tənə Kalili.
23261	MAT 2:23	Ia kwopun nəha revən mamarə ia taon riti kani mə Nasaret. Nəri nəha rier pehe iamɨnhi mo nəɡkiariien i profet me həməni fwe kupwən ruvəuvehe muvəukuə. Irəha həɡkiari ia Kristo, mhəni mə, “Tukəkwein in mə iəmə Nasaret.”
23265	MAT 3:4	Jon ramarkahu ia tɨnari kɨno ia nɨmwheri kamel, mamətoti ia teki nərimɨru, maməni kinhə mɨne kwənipwət ia sukapak.
23267	MAT 3:6	mamhəni irapw noien ərəha me səvənraha, nənə in ramo paptaes ia nirəha ia nui arɨs Jotan.
23268	MAT 3:7	Mətə nəpɨn Jon rətoni Farisi me mɨne Satusi me həpɨk kamhəuvehe mə in tro paptaes ia nirəha, in rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Kɨmiaha hiəmwhen ia snek me kamhahi əpune nərmama. Kumwesən niemaha rəpi. Rɨpko mhə tui in trərpwɨn noien ərəha me səkɨmiaha. Sin rɨni pehe tukumiaha i mə tihap raka irə?
23269	MAT 3:8	Kɨmiaha tihaməkeikei mho noien amasan me trahatən pen mə hiənəpwəh pərhien noien ərəha me səkɨmiaha.
23270	MAT 3:9	Rərəha tihəni pen tukumiaha me i mə Epraham in kaha səkɨmiaha. Iakani pehe tukumiaha i mə Kumwesən rukurən nuvehiien kəruəterei me i, mo nɨpwnəti Epraham me ia nirəha.
23271	MAT 3:10	In rɨnərpwi pen raka paha səvənhi ia nuai nei me na trərai. Nei me pam səməme həpkukuə mhə nukwai nei amasan in trərai əmwesi, mousə pen irəha ia napw.
23272	MAT 3:11	Iou iakamo paptaes ia kɨmiaha ia nui tɨ nəri nə mə hiənəpwəh noien ərəha me səkɨmiaha. Mətə iərmama nəha rauvehe kurirə ia nirak nɨskaiien səvənhi rasori məpi raka iou. Iou iapkəmwhen mhə mə takuvehi raka put səvənhi. In tro paptaes ia kɨmiaha ia Nənɨmwɨn Ikinan mɨne ia napw.
23273	MAT 3:12	Fok səvənhi, in rarukwi utə nuni nari me irə, rɨnəmak raka ia rəɡɨn. Na trɨrukwi utə nuni nari me səvənhi irə tɨ nuaiien nunɨn mɨne tekɨn. Nuni nari me sə ramasan in trɨpeki pen irəha ia nimwə səvənhi sə ramoeite nəveɡɨnien ikɨn, mətə tekɨn sə rərəha in trɨhiai pen napw irə, napw sə trɨpkɨfwə mhə.”
23274	MAT 3:13	Ia nəpɨn nəha Iesu ruku pen ia tənə Kalili, muvehe ia nui arɨs Jotan mə Jon tro paptaes irə.
23275	MAT 3:14	Mətə Jon raməmwur mamɨnise in, mamɨni mɨnuə, “Kwa ik i tiko paptaes ia nirak. Rəfo ikuvehe tukw iou mə tako paptaes ia niram?”
23276	MAT 3:15	Mətə Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Rekəm. Tikaməkeikei mo paptaes ia nirak təkwtəkwuni. Ratukwatukw tɨ nəri nə mə ia noien nəha krau trauo narimnari me pam sə Kumwesən rokeikei həuvehe mhəukuə.” Ro pen Jon rəseni, mo paptaes irə.
23277	MAT 3:16	Nəpɨn Jon rɨno raka paptaes ia Iesu, Iesu rutə pehe ia nui, təkwtəkwuni a kəpuapen rəkwaɡ tukwe, in rətoni Nənɨmwɨn səvəi Kumwesən rameiwaiu pehe rosi mak inhərɨpw, muvehe məkure irə.
23278	MAT 3:17	Nənə reri Kumwesən ruku pen ia neiai, mɨni mə, “In i nərɨk keikei. Rerɨk raɡien tukwe.”
23279	MAT 4:1	Nənə Nənɨmwɨn Ikinan riri pen Iesu revən ia kwopun akwesakwes ikɨn. Ia kwopun nəha Setan raməmwur mə tro Iesu rɨmwei ia nərəhaien.
23280	MAT 4:2	Iesu rɨpkəni mhə nari meste pen nəpɨn foti ia nəpɨn mɨne ia ran. Kurirə ikɨn nukumhə rɨnahi pɨk in.
23284	MAT 4:6	nənə mɨni pen tukwe in mə, “Trɨni mɨnuə ik Tɨni Kumwesən pərhien, ivə irapw. Kɨmərai pen ia Nəkukuə Ikinan mə, ‘Kumwesən trɨni pen tɨ naɡelo me səvənhi mə irəha tuhaməkeikei mhətui amasan tukw ik, mhəuvehi utə ik ia rəɡɨnraha, kamo ikouini nɨsum ia kəruəterei riti.’”
23288	MAT 4:10	Mətə Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Evən isipwɨn, Setan! Kɨmərai pen ia Nəkukuə Ikinan mə, ‘Tikɨnɨmwi nukurhum mi ia nəmri Iərɨmənu Kumwesən səim, mɨsiai in. In əpa nə tiko nəkwan.’”
23289	MAT 4:11	Ia nəpɨn nəha Setan rəpwəh Iesu mamevən. Nənə Iesu rətoni naɡelo me həuvehe, mamho tukwini nari min.
23290	MAT 4:12	Ia nəpɨn nəha kəkwtəmhiri Jon Paptaes kuvehi puvnimwə in ia kalapus. Nəpɨn Iesu rɨreɡi, in rəpwəh kwopun nəha, mɨrərɨɡ mevən ia tənə Kalili,
23291	MAT 4:13	nənə mier ia taon nəha Nasaret, mevən mamarə ia Kapaneam. Kapaneam in taon riti ipaka tɨ nui asori Kalili fwe ia tɨprənə səvəi Sepulun mɨne Naftali.
23292	MAT 4:14	Nəri nəha rier pehe iamɨnhi mə nəɡkiariien səvəi Profet Aesea truvehe mukuə. In rɨməni mə,
23293	MAT 4:15	“Tənə səvəi Sepulun mɨne tənə səvəi Naftali, ipaka tɨ nui asori Kalili fwe ia nɨkare nui arɨs Jotan pen, in i tənə Kalili kwopun nərmama rɨpko mhə irəha nəkur Isrel kamharə ikɨn.
23294	MAT 4:16	Nərmama səməme kamharə ia nəpitəvien tuhətoni nukuraanien asori riti. Nərmama səməme kamharə ia təmwkəmwi nemhəien nukuraanien riti trutə məhiəpwɨn irəha.”
23296	MAT 4:18	Nəpɨn Iesu ramavən ia nɨkare nui asori Kalili, in rətoni iərmama kəru, Saemon (iəmə kani mwi nəɡhɨn mə Pita) mɨne piəvni nəɡhɨn nə Antru. Krauerukw net ia nui tɨ nəri nə mə irau iərmama mi kravi nəmu.
23297	MAT 4:19	Iesu rɨni pen tɨ nirau i mə, “Rouvehe roukurirə iou. Pwəh iou tako kɨmirau iərmama mi sə kravi nərmama.”
23298	MAT 4:20	Təkwtəkwuni a krouəpwəh net me səvənrau roukurirə in.
23299	MAT 4:21	Kurirə ikɨn Iesu ravən ouihi a mwi, mətoni iərmama kəru mwi, Jemes mɨne piəvni nəɡhɨn nə Jon. Irau tɨni Sepeti mi. Krauəkure ia nəkwai nɨtətə ouihi riti irəhar tata səvənrau kamharɨtiri net me səvənrahar. Iesu rəkwein irau,
23300	MAT 4:22	nənə təkwtəkwuni a krouəpwəh nɨtətə ouihi mɨne tata səvənrau, rouevən roukurirə in.
23301	MAT 4:23	Iesu revən ia kwopun me pam ia tənə Kalili, mamahatən nərmama ia nəkwai nimwəfwaki me səvəi nəkur Isrel, maməvisau irapw nəɡkiariien amasan ia nɨtətə sə Kumwesən ramərɨmənu irə, mamomasan nərmama me pam səməme kamhemhə ia nemhəien me səpəmsəpə mɨne səməme nemhəien rouraha nɨpəri nɨpwranraha.
23302	MAT 4:24	Ro pen nərmama kamhəni pɨk nəɡhi Iesu. Nəɡkiariien səvənraha rauvirɨs mamevən ia kwopun me pam ia tənə Siria. Nənə irəha həuvehi nərmama me pam səməme kamhemhə, mhəuvehi mhəuvehe tukwe. Irəha kamhemhə ia nemhəien me səpəmsəpə. Nepwɨn nɨpwranraha raməmisə. Nepwɨn nəremhə me kamharə ia nirəha. Nepwɨn nemhəien nəha nɨkəvan ramo irəha. Nepwɨn nɨpəri nɨpwranraha remhə. Nənə Iesu ro irəha həuvehe mhəsanɨn.
23303	MAT 4:25	Nənə nərmama həpɨk kamhəkurirə ia Iesu. Nepwɨn həuku pen ia tənə Kalili, nepwɨn həuku pen fwe Tekapolis, kwopun taon ten ikɨn, nepwɨn həuku pen ia Jerusalem mɨne tənə Jutia. Nənə nepwɨn həuku pen ia nɨkare nui arɨs Jotan pen mwi.
23304	MAT 5:1	Nəpɨn Iesu rətoni nərmama me həuvəpɨk, rutə ia təkuər riti məkure. Nərmama me səvənhi həuvehe tukwe,
23306	MAT 5:3	“Nərmama səməme hətə sas ia rerɨnraha mə irəha həmwhen ia nərmama nautə səvənraha riwən, rerɨnraha traɡien, tɨ nəri nə mə nɨtətə ia neiai səvənraha.
23307	MAT 5:4	Nərmama səməme kamhəreɡi rərəha mamhasək, rerɨnraha traɡien, tɨ nəri nə mə Kumwesən truvehi utə nətərɨɡien səvənraha.
23308	MAT 5:5	Nərmama səməme həpkəfiəutə mhə ia nirəha, rerɨnraha traɡien, tɨ nəri nə mə Kumwesən truvei pen tɨprənə i mɨnraha.
23309	MAT 5:6	Nərmama səməme hokeikei pɨk mə tuhətoni noien atukwatukw, mamhəreɡi nokeikeiien nəha rəmwhen ia iərmama nukumhə ramahi, maməkwakwa, rerɨnraha traɡien, tɨ nəri nə mə Kumwesən tro irəha həreɡi həkuvəutə.
23310	MAT 5:7	Nərmama səməme kamhapi tɨ nərmama, rerɨnraha traɡien, tɨ nəri nə mə Kumwesən trapi mwi tɨ nirəha.
23311	MAT 5:8	Nərmama səməme nətərɨɡien səvənraha rəmher, rerɨnraha traɡien, tɨ nəri nə mə irəha tuhətə Kumwesən.
23312	MAT 5:9	Nərmama səməme kamhəmri nəmərinuien, rerɨnraha traɡien, tɨ nəri nə mə tukɨni irəha mə nɨpwnəti Kumwesən me.
23313	MAT 5:10	Nərmama səməme kamometə irəha tɨ nəri nə mə kamho noien atukwatukw, rerɨnraha traɡien, tɨ nəri nə mə nɨtətə ia neiai səvənraha.
23314	MAT 5:11	Kɨmiaha i rerɨmiaha traɡien nəpɨn nərmama tuharɨs əkenhɨn ia kɨmiaha, mhometə kɨmiaha, mhəni nəɡkiariien ərəha me səpəmsəpə mɨne neikuəien me, mhousi kɨmiaha irə tɨ nəri nə mə kɨmiaha nərmama me səiou.
23315	MAT 5:12	Kɨmiaha tihaməkeikei mhəreɡi ramasan, mhaɡien pɨk, tɨ nəri nə mə nərəkuien səkɨmiaha rasori fwe ia neiai. Kɨmiaha hiəukurən mə nərmama me hənometə profet kupwən me ia noien a mwi nəha.”
23316	MAT 5:13	“Kɨmiaha nə hiəmwhen ia sol ia tɨprənə i. Mətə trɨni mɨnuə sol nəsienien səvənhi ruvəiwən, tukəfo mwi rəsien mwi? Sol nə rɨpkəmwhen mhə mə tuko nari amasan riti mwi irə. Ramasan mə tukərarki a i, nənə nərmama tuhavən irə.
23317	MAT 5:14	Kɨmiaha nə hiəmwhen ia nukuraanien ia tɨprənə i. Taon riti fwe ia təkure təkuər ko rɨpkərkwafə mhə.
23318	MAT 5:15	Nərmama me həpkɨhiai pen mhə napw ia laet mhəuiui ia nari riti, mətə irəha tuhaməkeikei mhəkurei utə i ia nəri kakurei utə laet irə mə nərmama ia nəkwai nimwə tuhətoni raməhiapw.
23320	MAT 5:17	“Rerɨmiaha trəpwəh nɨrhiien mə iakuvehe mə takərarki Loa səvəi Moses mɨne nəɡkiariien səvəi profet kupwən me. Iapkuvehe mhə mə takərarki nəɡkiariien me səvənraha, mətə iakuvehe mə tako nəɡkiariien me səvənraha həuvehe mhəukuə.
23321	MAT 5:18	Iakani nɨpərhienien tukumiaha i mə loa nəha trɨpkiwən mhə meste tɨprənə mɨne neiai trouiwən. Nəɡkiariien kwakwa uə nɨpəri nəɡkiariien kwakwa kɨmərai pen ia loa nəha trɨpkiwən mhə meste narimnari me pam tuhəier irapw.
23322	MAT 5:19	Ro pen iərmama sə trərui loa riti rouihi ia loa me i, mamahatən nərmama me mə tuho mwi iamɨnhi, tukəkwein in mə iəmə auər a ia nɨtətə ia neiai. Mətə iərmama sə tresi pen loa me i, mamahatən nərmama me irə, tukəkwein in mə iəmə asori ia nɨtətə ia neiai.
23323	MAT 5:20	Iou iakani pehe tukumiaha i mə noien səkɨmiaha traməkeikei matukwatukw məpi raka noien səvəi nahatən me səvəi Loa mɨne noien səvəi Farisi me. Mə rekəm, kɨmiaha tihəpwəh nuvnimwəien ia nɨtətə ia neiai ia nəpɨn riti.”
23324	MAT 5:21	“Kɨmiaha hiəuvəreɡi raka kɨməni pen tɨ kaha kupwən me səkɨtaha mə, ‘Tikəpwəh nousi əpuneien iərmama. Trɨni mɨnuə iərmama riti rousi əpune iərmama riti ratukwatukw mə tuko nərpwɨnien min.’
23325	MAT 5:22	Mətə iou iakani pehe tukumiaha i iərmama sə ramo niemaha m piəvni, ratukwatukw mə tuko nərpwɨnien min. Iərmama sə trɨni pen tɨ piəvni mə, ‘Ikamarməri,’ ratukwatukw mə tukuvi irapw in ia nəmri nəmə asori me. Iərmama sə trəskiari ərəha anan ia piəvni, ratukwatukw mə trevən ia kwopun napw asori rauək ikɨn.
23327	MAT 5:24	tikəpwəh nəri nəha ikuə tikuvei pen m Kumwesən pwəh raməmak ia nɨkare nɨfatə, nənə mevən. Tikaməkeikei mukupwən mevən tɨ piam rouamasan kɨmirau min, nənə kurirə ikrərɨɡ, muvei pen narimnari me səim ia təkure nɨfatə ramevən tɨ Kumwesən.
23328	MAT 5:25	Trɨni mɨnuə iko noien ərəha riti ia iərmama, nənə in rokeikei mə kɨmirau min tirouərer ia nəmri nəmə asori me pwəh həkiri noien səim, ramasan mə tikevən akwauakw, rouəmri atukwatukw nəri nəha nəpɨn kɨmirau irauesi pen ihi suatuk rauevən ia kwopun kaməkiri nəɡkiariien ikɨn. Rərəha mə iərmama nəha ikɨno noien ərəha irə trəmri pen ik ia rəɡi iəmə asori sə raməkiri nəɡkiariien, nənə iəmə asori sə raməkiri nəɡkiariien trəmri pen ik ia rəɡi polis, nənə tukuvehi puvnimwə ik ia kalapus.
23331	MAT 5:28	Mətə iou iakani pehe tukumiaha i trɨni mɨnuə iərman riti rətoni pran riti, nənə rerɨn rakres i, iəmə nəha rɨnərui raka nəɡkiariien nəha ia rerɨn.
23332	MAT 5:29	Trɨni mɨnuə nənimem mwatuk ramo ik ikamwei ia nərəhaien, tikukumwiri raka, mərarki. Nənimem nɨpəri nɨpwram a. Trɨni mɨnuə ikouraha nɨpəri nɨpwram ramasan pɨk məpi raka mə tukərarki pen nɨpwram me pam ia kwopun napw asori rauək ikɨn.
23333	MAT 5:30	Nənə trɨni mɨnuə rəɡɨm mwatuk ramo ik ikamwei ia nərəhaien, tikərai raka, mərarki. Rəɡɨm nɨpəri nɨpwram a. Trɨni mɨnuə ikouraha nɨpəri nɨpwram ramasan pɨk məpi raka mə tukərarki pen nɨpwram me pam ia kwopun napw asori rauək ikɨn.”
23335	MAT 5:32	Mətə iou iakani pehe tukumiaha i trɨni mɨnuə iərman riti rəpwəh pran səvənhi, pran sə rɨpko əpnapen mhə nari irau iərməpə, ramouraha səvənhi pran, mamo in revən mamətui iərməpə riti mə triri in. Trɨni mɨnuə prən nəha resi pen iərməpə riti iamɨnhi, in ramo noien ərəha. Iərman nəha in ramesi pen rɨpko mhə iərman atukwatukw səvənhi. Nənə iərman sə ramiri pran sə iərman səvənhi rɨnəpwəh in ramo noien ərəha. Prən nəha in ramiri səvəi iərməpə.”
23337	MAT 5:34	Mətə iou iakani pehe tukumiaha i mə tihəpwəh nuvehiien kwəsuahi iamɨnhi. Tikəpwəh nahatən penien neiai uə tɨprənə uə Jerusalem muvehi kwəsuahi ia nirəhar, tɨ nəri nə mə neiai in nə kwopun Kumwesən raməkure ikɨn mamərɨmənu, tɨprənə in nə nəri Kumwesən ramərpwi utə tɨpaɡe nɨsun mi irə, nənə Jerusalem in nə taon səvənhi, in Iərɨmənu Asori.
23339	MAT 5:36	Tikəpwəh nahatən penien kəmkapwə, muvehi kwəsuahi irə, tɨ nəri nə mə ko ipko mhə nɨmwai nukwənem riti ruvehe məpsan uə ruvehe mɨpitəv.
23340	MAT 5:37	Mətə nəɡkiariien səim pwəh ro iamɨnhi. Tikɨni a ‘Ouəh’ uə ‘Rekəm.’ Nəɡkiariien sə rəpi raka nəɡkiariien mi nəha ruku pen tɨ Setan.”
23341	MAT 5:38	“Kɨmiaha hiəuvəreɡi raka kɨməni mə, ‘Trɨni mɨnuə iərmama rouraha nənimek riti tukaməkeikei kouraha mwi nənimen riti. Trɨni mɨnuə iərmama rouraha revɨk riti tukaməkeikei kouraha mwi revɨn riti.’
23342	MAT 5:39	Mətə iou iakani pehe tukumiaha i mə tihəpwəh nəvisəien kɨmiaha iərmama rərəha, mhəpwəh nərpwɨnien tai noien ərəha səvənhi iamɨnhi. Trɨni mɨnuə iərmama riti rəpwi nɨkare nɨkapwɨm mwatuk, ikuvei pen mwi nɨkaren mour min.
23343	MAT 5:40	Trɨni mɨnuə iərmama riti ruvi irapw ik ia nəɡkiariien asori mə truvei raka səim karkahu, ikuvei pen mwi səim kot min.
23344	MAT 5:41	Trɨni mɨnuə iərmama riti raməkeikei mik mə tikəvrani narimnari me səvənhi mavən kilometa kuatia, ikavən kilometa kəru kɨmirau min.
23345	MAT 5:42	Trɨni mɨnuə iərmama riti rəres ik nari riti, ikuvei pen min. Tikəpwəh nɨniseien iərmama sə rokeikei mə truvehi ouihi a səim narimnari me.”
23347	MAT 5:44	Mətə iou iakani pehe tukumiaha i mə kɨmiaha tihaməkeikei mhokeikei nərmama səməme haməmwəki kɨmiaha, nənə mhəfwaki tɨ nərmama səməme kamhometə kɨmiaha.
23348	MAT 5:45	Noien nəha trahatən pen mə Tata səkɨmiaha fwe ia neiai nɨpwnətɨn me nə kɨmiaha, tɨ nəri nə mə in ramo meri səvənhi rautə nukwəsikər raməhiəpwɨn nərmama ərəha me mɨne nərmama amasan me. In ramərhi irapw mwi nesən raməfwi nərmama atukwatukw mɨne nərmama həpkatukwatukw mhə.
23352	MAT 6:1	“Kɨmiaha tihaməsiari nəpɨn hiamo noien atukwatukw me səkɨmiaha, mhəpwəh noien ia nəmri nərmama me mə irəha tuhətoni. Trɨni mɨnuə hiamo iamɨnhi irə, nərəkuien səkɨmiaha sə truku pen tɨ Tata səkɨmiaha fwe ia neiai triwən.