Wildebeest analysis examples for:   tnn-tnn   Word,    February 11, 2023 at 19:45    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23214  MAT 1:1  Inu nərgɨ tɨpɨ Iesu Kristo rat mɨn, kit in Kig Tefɨt, kən kit mɨn in Epraham.
23215  MAT 1:2  Epraham in tata rəha Aisak, kən Aisak in tata rəha Jekop, kən Jekop in tata rəha Juta ne pian mɨn,
23216  MAT 1:3  kən Juta in tata rəha Peres ne Sera, rəhalau mama u Temar, kən Peres in tata rəha Hesron, kən Hesron in tata rəha Ram,
23217  MAT 1:4  kən Ram in tata rəha Aminatap, kən Aminatap in tata rəha Nason, kən Nason in tata rəha Salmon,
23218  MAT 1:5  kən Salmon in tata rəha Poas u rəhan mama Rehap, kən Poas in tata rəha Opet u rəhan mama u Rut, kən Opet in tata rəha Jese,
23219  MAT 1:6  kən Jese in tata rəha Kig Tefɨt. Kən Kig Tefɨt in tata rəha Solomon u rəhan mama in pətan rəha Uria aupən,
23220  MAT 1:7  kən Solomon in tata rəha Rehopoam, kən Rehopoam in tata rəha Apia, kən Apia in tata rəha Asa,
23221  MAT 1:8  kən Asa in tata rəha Jehosafat, kən Jehosafat in tata rəha Jehoram, kən Jehoram in pipi rat rəha Usia,
23222  MAT 1:9  kən Usia in tata rəha Jotam, kən Jotam in tata rəha Ahas, kən Ahas in tata rəha Hesekia,
23223  MAT 1:10  kən Hesekia in tata rəha Manase, kən Manase in tata rəha Amon, kən Amon in tata rəha Josaea,
23224  MAT 1:11  kən Josaea in tata rəha Jekonaea ne pian mɨn, kən uarisɨg lan, tɨkɨmɨr mɨn rəha noanol mɨn rəha Isrel kəmotəmɨk ilat motuwɨn Papilon məmə ilat okotuwa slef mɨn rəhalat.
23225  MAT 1:12  Kən inu nərgɨ pipi mɨn itəm təmətuoun e nian noanol mɨn rəha Isrel kəmotuwɨn Papilon. Jekonaea in tata rəha Sealtiel, kən Sealtiel in pipi rəha Serupapel,
23226  MAT 1:13  kən Serupapel in tata rəha Apiut, kən Apiut in tata rəha Eliakim, kən Eliakim in tata rəha Asor,
23227  MAT 1:14  kən Asor in tata rəha Satok, kən Satok in tata rəha Akim, kən Akim in tata rəha Eliut,
23228  MAT 1:15  kən Eliut, in tata rəha Eleasar, kən Eleasar in tata rəha Matan, kən Matan in tata rəha Jekop,
23229  MAT 1:16  kən Jekop in tata rəha Josep u iərman rəha Meri. Kən Meri təmɨləs Iesu, kən kətaun-in məmə Kristo itəm Uhgɨn təmən məmə otahl-ipa.
23230  MAT 1:17  Təmətuoun e Epraham mətoarus-pən Kig Tefɨt, pipi rat mɨn əm u neen kəməte rəkɨs nərgɨlat, ilat fotin. Kən təmətuoun mɨn e Kig Tefɨt mətoarus-pən noanol mɨn rəha Isrel kəmotuwɨn Papilon, pipi rat mɨn ilat rafin fotin. Kən təmətuoun mɨn e noanol mɨn rəha Isrel kəmotuwɨn Papilon mətoarus-pən Kristo itəm Uhgɨn təmən məmə otahl-ipa, pipi rat mɨn ilat rafin fotin.
23231  MAT 1:18  Inu namnusən rəha naiirən rəha Iesu Kristo. Mama rəha Iesu, nərgɨn u Meri, kɨnən rəkɨs məmə okos rəhan kətɨm kan məmə otətəu-pən suah kit, nərgɨn u Josep. Məto e nian kəsueamən əh muatɨg kitiəh, kən Josep təsuwɨnən əh mehm, məto Narmɨn Rəha Uhgɨn tɨnol məmə Meri tɨnəpək-əpək rəkɨs.
23232  MAT 1:19  Kən rəhan iaguɨhl Josep in etəm ətuatɨp, kən tatətəlɨg-in məmə otapəs Meri, məto in təsolkeikeən məmə otol Meri taulɨs, kən nɨkin təht məmə otəsən-iarəpən kəm netəmim.
23233  MAT 1:20  Məto nian nɨkin təmatəht məmə in otol nətəlɨgən əh, kən nagelo kit rəha Iərəmərə təmuwa ron e napɨlaiirən mən-ipən kəm in məmə, “Josep, mipɨ Tefɨt rat. Onəkəsəgɨnən məmə onakit Meri məmə in rəham pətan, məto-inu suakəku əh tətatɨg lan, in təmɨsɨ-pən əm o Narmɨn Rəha Uhgɨn.
23234  MAT 1:21  Kən in otɨləs nətɨn kit iərman, kən onəkaun-in nərgɨn məmə Iesu məto-inu in otosmegəh rəhan mɨn netəmim e nolən tərat mɨn rəhalat.”
23235  MAT 1:22  Natɨmnat mɨn rafin əh kəmotuwa kol əm nɨpahrienən e nəghatən rəha Iərəmərə itəm rəhan kit ien təmən aupən ikɨn məmə,
23236  MAT 1:23  “Pətan əkəku kit itəm iərman təsuwɨnən əh ron, otəpəs məwɨg, kən panɨləs nətɨn kit iərman, kən okaun-in nərgɨn məmə Emanuel,” inu nɨpətɨn təmə, “Uhgɨn tətatɨg kitat min.”
23237  MAT 1:24  Kən nian Josep təmaiir, kən təmətəu-pən əm nəghatən rəha nagelo rəha Iərəmərə. Kən təmuwɨn mit Meri muwa e rəhan latuənu məmə rəhan pətan,
23239  MAT 2:1  Iesu təmaiir əpəh nɨtən rəha Jutia e taon Petlehem e nian Kig Herot Asol in təmatərəmərə lan. Kən uarisɨg ikɨn, netəm-iasol mɨn neen kəmotɨsɨ-par isəu motuwa Jerusalem. Kotenatɨg wɨr e nənən nɨpətɨ məhau mɨn. Kən motuwa motətapəh məmə,
23240  MAT 2:2  “?Suakəku u in hiə, itəm in təmaiir məmə in kig rəha netəm Isrel? Emotehm rəhan məhau təmər əpəh par, kən ekoatuwa məmə ekotos-ipən nɨsiaiiən kəm in.”
23241  MAT 2:3  Nian Kig Herot Asol təməto nəghatən əh, ilat netəm Jerusalem nɨkilat rafin təmərat.
23242  MAT 2:4  Kən təmargəfɨmɨn pris asol mɨn ne iəgətun mɨn rəha Lou rəha nəfakən rəha netəm Isrel, kən matətapəh olat məmə, “?Kristo itəm Uhgɨn tɨnəmən rəkɨs məmə otahl-ipa, in otaiir hiə?”
23243  MAT 2:5  Kən kəmotən-ipən kəm in məmə, “In otaiir əpəh taon Petlehem e nɨtən rəha Jutia. Məto-inu ien kit rəha Uhgɨn aupən, təməte tol min-nulan məmə,
23244  MAT 2:6  ‘Ik Petlehem əpəh e nɨtən Juta, okol kəsənən məmə ik nat əpnapɨn e netəm-iasol mɨn əpəh ikɨn Juta, məto-inu etəm-iasol kit otɨsɨ-pən lam, kən in otatehm wɨr rəhak mɨn netəm Isrel tahmen-pən e etəm tatehm wɨr rəhan sipsip mɨn.’”
23245  MAT 2:7  Kən Kig Herot Asol təmaun-in netəm kotenatɨg wɨr e nənən nɨpətɨ məhau mɨn kotuwa tuəfɨmɨn anion ilat, matətapəh olat məmə məhau əh təmər ətuatɨp e nian naka, kən kəmotən-ipən nian rəha məhau kəm in.
23246  MAT 2:8  Kən in təmən-ipən kəm ilat məmə, “Otuwɨn Petlehem motegəs-in wɨr suakəku. Nian onəkotehm un, kən nakotos nəghatən lan motuwa məmə io mɨn ekuwɨn mos-ipən nɨsiaiiən kəm in.”
23247  MAT 2:9  Nian kəmotəto nəghatən əh, kəmotiet motuwɨn, kən motehm məhau ilouin itəm kəmotehm əpəh par. Nian kəmotehm mɨn məhau əh, nɨkilat təmagien təmagien. Kən məhau un təmaupən-in ilat muwɨn matətul ətuatɨp əh suakəku ilouin tətapɨl ikɨn.
23249  MAT 2:11  Kən kəmotuwɨn əh imə, motehm suakəku ilau rəhan mama Meri. Kən kəmotɨsin nulɨlat moatos-ipən nɨsiaiiən kəm suakəku əh. Kən kəmotielɨg nautə e rəhalat kətɨm mɨn itəm nəmtɨlat tiəkɨs, moatos-ipən kəm in. Kəmoatos-ipən iaen u kol tatɨpɨt-ɨpɨt, ne nat kit mɨn itəm nəmiəwɨn təwɨr nian katuwan e nɨgəm, nərgɨn u frankinsens, ne fomat itəm nəmiəwɨn təwɨr, nərgɨn u mɨr.
23251  MAT 2:13  Nian netəm kotenatɨg wɨr mɨn u kəmotiet rəkɨs mɨnoatuwɨn, kən nagelo kit rəha Uhgɨn təmuwa miet-arəpa o Josep e napɨlaiirən matən-ipən kəm in məmə, “Ətul uəhai, mɨləs suakəku ilau rəhan mama, onəkəhlagɨm məhaluwɨn əpəh Ijip. Kən onatəhlatɨg əh-ikɨn mətoarus-pən io əm ekən-ipɨnə mɨn kəm ik məmə onəkəhalɨtəlɨg-pa mɨn, məto-inu otəsuwəhən, Kig Herot Asol team-in suakəku u məmə otohamnu.”
23252  MAT 2:14  Kən əmun e nian əh lapɨn, Josep təmətul mɨləs suakəku ilau rəhan mama məhlagɨm mətəhaluwɨn əpəh Ijip.
23253  MAT 2:15  Kən kəmətəhlatɨg e nɨməptən əh mətoarus-pən Kig Herot Asol otɨmɨs. Nat u tɨnuwa məmə otol nɨpahrienən e nəghatən itəm Iərəmərə təmən rəkɨs aupən e nəghatən rəha ien kit tatən min-nulan məmə, “Emaun-in nətɨk iərman məmə otiet rəkɨs Ijip.”
23254  MAT 2:16  Kən e nian Kig Herot Asol təmɨtun məmə netəm kotenatɨg wɨr e məhau mɨn kəməsotolən nəwian motawɨlək-in motagɨm, kən nɨkin təmahmə pɨk agɨn. Kən in təmahl-ipən rəhan mopael mɨn məmə okotuwɨn Petlehem ne ikɨn mɨn rafin tɨtəlau lan, məmə okoteam-in nɨsualkələh iərman mɨn itəm rəhalat nup təsaprəkɨs-inən nup kəiu, kən okotohamnu ilat rafin. In təmɨtəpun nup kəiu nəhlan məto-inu nɨkin təməht məmə nian ətuatɨp əh itəm netəm kotenatɨg kəmotehm məhau lan.
23255  MAT 2:17  Natɨmnat mɨn u təmol nəghatən u tuwa mol nɨpahrienən lan itəm ien Jeremaea tɨnəmən rəkɨs aupən ikɨn məmə,
23256  MAT 2:18  “Netəm Rama kəmotəto pətan kit tətasək tətasək məto-inu tatəto tərat agɨn. Pətan əh in Rejel, in tətasək o rəhan nɨsualkələh. Kən məsolkeikeən məmə suah kit otuwa məghat mɨləs-ipər mɨn rəhan nətəlɨgən məto-inu rəhan mɨn nɨsualkələh kɨnotɨmɨs rafin.”
23257  MAT 2:19  Uarisɨg e nian Kig Herot Asol təmɨmɨs, məto Josep ne Meri ne suakəku katəhlatɨg əh əpəh Ijip, kən nagelo kit rəha Uhgɨn təmuwa o Josep e napɨlaiirən kit matən-ipən kəm in məmə,
23258  MAT 2:20  “Josep. Ətul mɨləs suakəku ne rəhan mama kən məhalɨtəlɨg-pən e nəptən əh Isrel, məto-inu netəm mɨn u kəmotolkeike məmə okotohamnu suakəku, ilat kɨnotɨmɨs rəkɨs.”
23259  MAT 2:21  Kən Josep təmətul mɨləs suakəku əh ne rəhan mama, kən məhalɨtəlɨg-pən mɨn e nəptən əh Isrel.
23260  MAT 2:22  Məto nian Josep təməto məmə Akeleas təmos nəme rəhan tata Kig Herot Asol matərəmərə e Jutia, kən in təməgin nɨtəlɨg-pənən Jutia. Kən Uhgɨn təməghat kəm Josep e napɨlaiirən kit mɨn məmə in otəsuwɨnən Jutia, kən təmiet muwɨn ikɨn pɨsɨn e nɨtən asol Kalili.
23261  MAT 2:23  Kən kəməhaluwɨn mətəhlatɨg nɨtən əh Kalili e taon kit, nərgɨn u Nasaret, məmə otol nəghatən rəha ien mɨn rəha Uhgɨn aupən otuwa mol nɨpahrienən. Ilat kəmotən-ipən məmə, “Okotən məmə in etəm Nasaret.”
23262  MAT 3:1  Nup mɨn neen tɨnuwa mɨnuwɨn rəkɨs, kən Jon Baptais təmiet-arəpa, kən mətamnus-iarəp nəghatən rəha Uhgɨn əpəh Jutia ikɨn taruən-aruən ikɨn,
23263  MAT 3:2  matən məmə, “Otəuhlin itəmat e rəhatəmat nolən rat mɨn, kən motuwɨn o Uhgɨn, məto-inu, nian itəm Uhgɨn otərəmərə e netəmim rafin tɨnatuwa iuəhkɨr.”
23264  MAT 3:3  Jon Baptais u, itəm Aesea, ien rəha Uhgɨn aupən, təmatəghat-in məmə, “Suah kit tətaun əpəh ikɨn taruən-aruən ikɨn matən məmə, ‘Itəmat, otol əpen-əpenə rəha Iərəmərə, kən motol rəhan suatɨp tətuatɨp.’”
23265  MAT 3:4  Jon tatuwɨn e natɨmnat itəm kəmol e nɨməme nat megəh kit katən məmə kamel, kən rəhan kətəut kəmol e nuwigɨ kau, kən nɨgɨn nagwənən, tatun pitɨp ne nahui sukapak.
23266  MAT 3:5  Kən netəmim tepət kəmotɨsɨ-pən Jerusalem, ne ikɨn mɨn nɨtən Jutia, ne ikɨn mɨn iuəhkɨr o nəhau əh Jotan, kəmotuwa məmə okotəplan Jon.
23267  MAT 3:6  Kən kəmotən-iarəp rəhalat nolən rat mɨn, kən in təmol baptais elat e nəhau əh Jotan.
23268  MAT 3:7  Məto nian Jon təməplan məmə Farisi mɨn ne Satusi mɨn tepət kəmotuwa məmə otol baptais elat, kən təmən-ipən kəm ilat məmə, “!Itəmat nəkotahmen e təgəluə mɨn! Rəhatəmat nolən teko-eko. ?Nɨkitəmat təht məmə okəmə nəkoatol əm baptais u, kən onəkotagɨm tənin nalpɨnən ne neməha rəha Uhgɨn itəm otuwa? !Kəp!
23269  MAT 3:8  Otol natɨmnat itəm koatəgətun məmə nəmotəuhlin nətəlɨgən rəhatəmat, motapəs pahrien nolən rat mɨn, kən motuwɨn o Uhgɨn.
23270  MAT 3:9  “Kən sotən atɨpən kəm itəmat e nausitən məmə itəmat nəkotətuatɨp əm məto-inu itəmat noanol mɨn rəha Epraham. !Kəp! Inu nat əpnapɨn əm. Iatən kəm itəmat məmə nat əpnapɨn kəpiel mɨn əm, məto Uhgɨn tɨtun nəuhlinən ilat kotuwa noanol mɨn rəha Epraham.
23271  MAT 3:10  Məto-inu roiu ne, Uhgɨn tɨnətul matɨp rəkɨs məmə otahtɨl-pən nɨg əpəh e nəukətɨn. Kən okəmə nɨg kit təsoe-inən noan itəm təwɨr, kən in otahtɨl mərakin-pən e nɨgəm.
23272  MAT 3:11  “Roiu, iatol baptais etəmat e nəhau məto-inu, itəmat nəmotəuhlin rəhatəmat nətəlɨgən o nolən rat mɨn rəhatəmat. Məto etəmim kit otuwa itəm rəhan nəsanənən ne nepətən taprəkɨs-in io. Kən io ləhau agɨn, esahmen-pənən məmə ekɨləs rəhan put tahmen e rəhan iolwək. Kən suah əh, in otol baptais etəmat e Narmɨn Rəha Uhgɨn ne nɨgəm.
23273  MAT 3:12  In tatətul matɨp o nakilən nolən rəha netəmim məmə otoor netəmim, tahmen-pən e etəm tətasum matoor nagwənən təwɨr ne nagwənən tərat. Tatos nagwənən təwɨr matuwɨn latuənu. Məto tatərakin-pən nagwənən tərat e nɨgəm asol itəm tatuəp namnun tɨkə.”
23275  MAT 3:14  Məto Jon tatən-iəhau əskasɨk in mən-ipən məmə, “Tətuatɨp əm məmə ik onəkol baptais lak. ?Tahro natuwa məmə ekol baptais lam?”
23276  MAT 3:15  Məto Iesu təmən-ipən kəm in məmə, “Kəp. Pəs otol nəhlan roiu. E nolən əh, kilau okioal nat kit itəm Uhgɨn tolkeike.” Kən Jon təmegəhan-in.
23277  MAT 3:16  Kən Jon təmol baptais e Iesu, kən roiu agɨn Iesu təmər e nəhau, kən əmun nego e neai təmerəh, kən təməplan Narmɨn Rəha Uhgɨn təmeiuaiu-pa tahmen e mak, kən məpələh-pər lan.
23278  MAT 3:17  Kən nəwia Uhgɨn təmɨsɨ-pən e neai matən məmə, “Inu nətɨk keike itəm iakolkeike pɨk, kən nɨkik tagien pɨk ron.”
23280  MAT 4:2  Kən Iesu təmapəs nagwənən o nian foti, e nərauiəgən ne lapɨn, kən uarisɨg lan nəumɨs təmus pɨk.
23281  MAT 4:3  Kən Setan təmuwa mɨnatos-ipən-os-ipən kəm Iesu mən-ipən kəm in məmə, “Okəmə ik Nətɨ Uhgɨn, ən-ipən kəm kəpiel mɨn pəs kotəuhlin ilat motuwa motol pɨret lan.”
23282  MAT 4:4  Məto Iesu təmuhalpɨn nəghatən rəha Setan məmə, “Kəməte e Naoa Rəha Uhgɨn məmə, ‘Netəmim okol kəsotatɨgən e nagwənən əm, məto okotatɨg e nəghatən mɨn rafin itəm tatɨsɨ-pən o Uhgɨn.’”
23283  MAT 4:5  Kən Setan təmit Iesu mian əpəh Jerusalem, e nətuei nimə əpəh ilɨs agɨn e Nimə Rəha Uhgɨn,
23284  MAT 4:6  kən mən-ipən kəm Iesu məmə, “Okəmə ik Nətɨ Uhgɨn, ətɨpən əpəh ləhau e nɨsɨp, məto-inu Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə, ‘Uhgɨn otən-ipən kəm rəhan nagelo mɨn məmə okoatehm wɨr ik, kən motɨləs əm ik ilɨs e nelmɨlat məmə nəkəsorinən nelkəm məsɨn ne e kəpiel.’”
23285  MAT 4:7  Kən Iesu təmuhalpɨn nəghatən rəha Setan məmə, “Naoa Rəha Uhgɨn tatən mɨn məmə, ‘Okol nəkəsotos-ipən-os-ipənən kəm rəhatəmat Iərəmərə Uhgɨn məmə otol nat kit, kən məmə onəkotəplan məmə in tətatɨg itəmat min, o kəp.’”
23286  MAT 4:8  Kən Setan təmit mɨn Iesu mian əpəh ilɨs e nɨtot asol, kən təməgətun in e kantri mɨn rafin e nətueintən, ne nəsanənən rəhalat, ne natɨmnat wɨr agɨn mɨn rafin itəm kotatɨg lan,
23287  MAT 4:9  kən təmən-ipən kəm Iesu məmə, “Natɨmnat rafin mɨn əh, oekos-ipɨnə kəm ik məmə onatərəmərə olat, okəmə nəkɨsin-pa nulɨm kən məfak-pa kəm io.”
23288  MAT 4:10  Kən Iesu təmuhalpɨn rəhan nəghatən məmə, “!Uwɨn isəu, Setan! Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə, ‘Onəkotəfak əm kəm rəhatəmat Iərəmərə Uhgɨn, kən in əm, onəkotol əm rəhan nətəlɨgən.’”
23289  MAT 4:11  Kən Setan təmagɨm mapəs Iesu, kən nagelo mɨn kəmotuwa motasitu lan.
23290  MAT 4:12  Kən e nian əh, kəmaskəlɨm Jon Baptais kɨləs-ipən e kalapus. Kən nian Iesu təməto nəghatən lan, kən in təmiet muwɨn e nɨtən Kalili.
23291  MAT 4:13  Kən təmapəs natɨgən Nasaret, kən miet muwɨn əpəh ləhau e taon kit, nərgɨn u Kapaneam, iuəhkɨr o Lek Kalili, kən mətatɨg ikɨn əh e nɨtən asol rəha noanol mɨn rəha Sepulun ne Naptali aupən.
23292  MAT 4:14  Təmuwɨn ikɨn əh məmə nəghatən rəha ien Aesea otuwa mol nɨpahrienən lan itəm təmən aupən məmə,
23293  MAT 4:15  “Nəptən rəha noanol rəha Sepulun, ne nəptən rəha noanol rəha Naptali tatəməhl e suatɨp tatuwɨn e lek Kalili, entənɨpən-pən e nəhau Jotan. Inu nɨtən asol Kalili, ima Iaihluə mɨn.
23294  MAT 4:16  Netəm ikɨn kəmotatɨg e napinəpən, məto kəmotəplan nəhag-əhagən asol kit. Kən tɨnatian, kən nəhag-əhagən asol təmasiəgəpɨn ilat itəm kəmotatɨg e napinəpən rəha nɨmɨsən u tatəfətain ilat nian rafin.”
23295  MAT 4:17  Kən mətuoun e nian əh, Iesu təmatən-iarəp nəghatən rəha Uhgɨn matən məmə, “Otəuhlin itəmat e rəhatəmat nolən rat mɨn, kən motɨtəlɨg-pən o Uhgɨn, məto-inu nərəmərəən rəha Uhgɨn tɨnatuwa iuəhkɨr.”
23296  MAT 4:18  Iesu təmətaliwək e nɨkalɨ Lek Kalili, kən məplan suah mil kəiu ilau pian, Antru ne Saimon, u nərgɨn kit mɨn u Pita. Ilau katuərakin net e Lek Kalili məto-inu ilau etəmim mil rəha niuwən nəm mɨn.
23297  MAT 4:19  Kən təmən-ipən kəm ilau məmə, “Uea, mətəu-pa io, muea rəhak etəmim mil, kən io ekol itəmlau nakuea etəmim mil rəha niuwən netəmim məmə okotuwa rəhak mɨn netəmim.”
23298  MAT 4:20  Kən roiu agɨn, ilau kəmuapəs rəhalau net, kən muətəu-pən.
23299  MAT 4:21  Kən Iesu təmaliwək muwɨn noan məsɨn mɨn, kən məplan suah mil kəiu mɨn ilau pian, nərgɨlau u Jemes ne Jon, nətɨ Sepeti mil. Katuəpələh e nɨpəgnoa pot iləhal rəhalau tata matuəhl wɨr rəhalau net mɨn, kən Iesu təmaun-in ilau məmə okuea miauarisɨg-in in.
23300  MAT 4:22  Kən roiu agɨn, ilau kəmuətul muapəs pot ne tata rəhalau, kən muətəu-pən Iesu.
23301  MAT 4:23  Kən Iesu təmaliwək ikɨn mɨn rafin e nɨtən Kalili, matəgətun netəmim əpəh e nimə mɨn rəha nuəfɨmɨnən, kən matən-iarəp namnusən təwɨr rəha nərəmərəən rəha Uhgɨn kəm netəmim, kən matol-wɨr netəmim itəm koatɨmɨs e nɨmɨsən rafin, ne netəmim itəm nɨpətɨlat tərat o nɨmɨsən rafin.
23302  MAT 4:24  Kən namnusən e Iesu təmɨtəlau rafin e profens ikɨn Siria, kən netəmim kəmotəmɨk netəmim rafin itəm koatɨmɨs motuwa o Iesu, rəhalat nɨmɨsən tol min-nulan: neen koatɨmɨs, neen nɨpətɨlat tɨtahmə, neen narmɨn rat tətatɨg elat, neen koatos nɨmɨsən rəha mənɨg moataut, kən neen nɨpətɨlat məsɨn təmɨmɨs. Məto Iesu təmol-wɨr ilat.
23303  MAT 4:25  Kən nɨmanin netəmim kəmotiet e nɨtən Kalili, ne ikɨn Tekapolis, ne Jerusalem əpəh Jutia, ne ikɨn pɨsɨn mɨn neen əpəh Jutia, ne ikɨn mɨn entənɨpən-pən e nəhau Jotan, kən ilat rafin kəmotuarisɨg-in Iesu.
23304  MAT 5:1  Nian Iesu təməplan nɨmanin netəmim itəm koatətəu-pən in, kən in təmuwɨn əpəh ilɨs e nɨtot, kən məpələh, kən rəhan netəmim itəm koatuarisɨg-in in, ilat kəmotuwa.
23305  MAT 5:2  Kən mɨnətuoun matəgətun ilat. Iesu təmən məmə,
23306  MAT 5:3  “Nakoatatɨg e nəwɨrən pahrien nian nəkoatɨləs-iəhau itəmat, moatən e nɨkitəmat məmə nakoatəkul-pən əm e Uhgɨn. In nəwɨrən pahrien məto-inu, itəmat netəmim rəha Uhgɨn, kən in tatərəmərə etəmat.
23313  MAT 5:10  Nakoatatɨg e nəwɨrən pahrien nian nəkoatol natɨmnat itəm kotətuatɨp e nɨganəmtɨ Uhgɨn, kən netəmim koatol tərat kəm itəmat ron. In nəwɨrən pahrien məto-inu, itəmat netəmim rəha Uhgɨn, kən in tatərəmərə etəmat.
23314  MAT 5:11  “Nakoatatɨg e nəwɨrən pahrien nian netəmim koatol natɨmnat mɨn tərat kəm itəmat məto-inu itəmat netəmim rəhak, inəh koatən rat itəmat, kən moatərəkɨn itəmat, kən moateiuə-in itəmat moatən nəghatən tərat mɨn moatərəkɨn itəmat lan.
23315  MAT 5:12  Nɨpahrienən, netəmim kəmoatol nolən ahmen mɨn əm kəm ien mɨn aupən ikɨn itəm ilat koatol kəm itəmat. Kən otagien pɨk, məto-inu nətouən asol rəhatəmat tətatɨg əpəh e nego e neai.
23316  MAT 5:13  “Itəmat nəkotahmen e sol kəm netəmim rafin e nətueintən. ?Məto okəmə rəhan nətehenən tɨnɨkə, otahro muwa mətehen mɨn? Təsəwɨr mɨnən o nat kit mɨn, okərakin, kən netəmim kotaliwək lan.
23317  MAT 5:14  Itəmat nəhag-əhagən rəha netəmim e nətueintən. Taon itəm kəmol əpəh ilɨs e nɨtot, okol təsəhluaigən.
23318  MAT 5:15  Kən etəmim kit tɨkə məmə otasiepən e lait, kən məfətain-iəhau e kətɨm. Kəp, nian tasiepən e lait, kən in otəkəike mətu-pər ikɨn lait tatəpələh ikɨn məmə lait otasiəgəpɨn rafin nɨpəgnoa nimə o netəmim rafin.
23319  MAT 5:16  Kən e nolən ahmen mɨn əm, otol rəhatəmat lait e nəmegəhən rəhatəmat tasiə məmə netəmim okotəplan wək wɨr mɨn itəm itəmat nəkoatol, kən ilat okotɨləs-ipər nərgɨ tata Uhgɨn itəm tətatɨg e nego e neai.”
23320  MAT 5:17  Kən Iesu təmatəkəike matən-ipən kəm ilat məmə, “Təsəwɨrən məmə nɨkitəmat otəht məmə emuwa məmə ekərakin Lou itəm Uhgɨn təmos-ipən kəm Moses ne ien mɨn aupən. !Kəp! Eməsuwamən məmə ekərakin ilat, məto emuwa məmə ekol nɨpətɨ nəghatən mɨn əh okotuwa motol nɨpahrienən.
23321  MAT 5:18  Pahrien, iatən kəm itəmat məmə nian nəptən ne neai kətuatɨg, kən Lou, in mɨn otatɨg. Kən okol nat kit otəsɨkəən lan, nat əpnapɨn in leta əkəku agɨn, kən Lou otətul motol wək mətoarus-pa nəghatən mɨn rafin rəha Lou kotuwa motol nɨpahrienən lan.
23322  MAT 5:19  Kən, o nat əh inəh, suah kit itəm tapəs Lou matəgətun netəmim mɨn məmə ilat mɨn okotapəs, nat əpnapɨn in Lou kit ləhau agɨn, kən okotaun-in suah əh məmə in ləhau agɨn e nərəmərəən rəha Uhgɨn. Məto suah kit itəm tatol Lou mɨn əh, matəgətun netəmim lan, kən okotaun-in suah əh məmə in ilɨs agɨn e nərəmərəən rəha Uhgɨn.
23323  MAT 5:20  Iatən nəhlan kəm itəmat məto-inu, rəhatəmat nolən otəkəike mətuatɨp wɨr agɨn e nɨganəmtɨ Uhgɨn, taprəkɨs-in nolən mɨn rəha Farisi mɨn ne iəgətun mɨn rəha Lou itəm nɨkilat əm təht məmə kotətuatɨp wɨr. Okəmə rəham nolən təsətuatɨp wɨrən nəhlan, kən okol nəsuwɨnən matɨg ahgin nərəmərəən rəha Uhgɨn.”
23324  MAT 5:21  Kən Iesu təmən mɨn məmə, “Itəmat nəmotəto rəkɨs nəghatən itəm iəgətun mɨn kəmotən kəm pipi rat mɨn rəhatəmat aupən. Ilat kəmotən məmə, ‘Əsotohamnuən etəmim,’ kən ‘Etəmim itəm təmohamnu itəm, otəkəike mətul e nɨganəmtɨ kot mos nalpɨnən.’