Wildebeest analysis examples for:   tnp-tnp   .    February 11, 2023 at 19:45    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23214  MAT 1:1  Ilah mɨn u nərgɨ tɨpɨ Iesu Krɨsto tərah mɨn nəuvein. Kig Tefɨt in tɨpɨn tərah asoli kəti. Kəni tɨpɨn tərah asoli mɨn kəti u tətaupən in Epraham.
23219  MAT 1:6  kəni Jese in tatə rəha Kig Tefɨt. Kəni Kig Tefɨt in tatə rəha Solomən u rəhan mamə in pətan rəha Uraiə aupən,
23224  MAT 1:11  kəni Josaiə in tatə rəha Jekonaiə mɨne pian mɨn, kəni uərisɨg lan, tɨkɨmɨr mɨn rəha nəuanɨləuɨs mɨn rəha Isrel kəmotəmki ilah məhuvən Papilon məmə ilah okəhuva slef mɨn rəhalah.
23225  MAT 1:12  Kəni inu nərgɨ kəha mɨn iətəm təmətuəuin e nian nəuanɨləuɨs mɨn rəha Isrel kəməhuvən Papilon. Jekonaiə in tatə rəha Sealtiel, kəni Sealtiel in kəha rəha Serupapel,
23229  MAT 1:16  kəni Jekəp in tatə rəha Josɨp u iərman rəha Meri. Kəni Meri təmələs Iesu, kəni kətauɨn lan məmə Krɨsto iətəm Uhgɨn təməni məmə otahli=pa.
23230  MAT 1:17  Təmətuəuin e Epraham mətəuarus=pən Kig Tefɨt, kəha tərah mɨn əmə u nəuvein kəmətei rəkɨs nərgɨlah, ilah fotin. Kəni təmətuəuin mɨn e Kig Tefɨt mətəuarus=pən nəuanɨləuɨs mɨn rəha Isrel kəməhuvən Papilon, kəha tərah mɨn ilah rəfin fotin. Kəni təmətuəuin mɨn e nəuanɨləuɨs mɨn rəha Isrel kəməhuvən Papilon mətəuarus=pən Krɨsto iətəm Uhgɨn təməni məmə otahli=pa, kəha tərah mɨn ilah rəfin fotin.
23231  MAT 1:18  Inu nanusiən təuvɨr rəha nairiən rəha Iesu Krɨsto. Mamə rəha Iesu, nərgɨn u Meri, kɨnəni rəkɨs məmə okos rəhan kətɨm kan məmə otɨtəu=pən suah kəti, nərgɨn u Josɨp. Mətəu e nian kəsiəuva əhanəhiən muatɨg pəti kətiəh, kəni Josɨp təsuvən əhanəhiən meruh, mətəu Narmɨn Rəha Uhgɨn tɨnol məmə Meri, iəpəou tɨnatɨg rəkɨs lan.
23232  MAT 1:19  Kəni rəhan iauəhli Josɨp in iətəmi əhruahru, kəni tətəlɨg lan məmə otəpəh Meri, mətəu in təsolkeikeiən məmə otol Meri taulɨs, kəni nɨkin təhti məmə otəsəni pətɨgəmiən kəm nətəmimi.
23233  MAT 1:20  Mətəu nian nɨkin təmatəhti məmə in otol nətəlɨgiən əha, kəni agelo kəti rəha Iərmənɨg tuva ohni e nəməhlairiən məni=pən kəm in məmə, “Josɨp, mipɨ Tefɨt tərah. Onəsəgɨniən məmə onəkit Meri məmə in rəham pətan, mətəu-inu suakəku əha tətatɨg lan, in təmsɨpən əmə e Narmɨn Rəha Uhgɨn.
23234  MAT 1:21  Kəni in otələs nətɨn kəti iərman, kəni onəkauɨn e nərgɨn məmə Iesu mətəu-inu in otosmiəgəh rəhan mɨn nətəmimi e noliən tərah mɨn rəhalah.
23236  MAT 1:23  “Pətan mɨtə kəti iətəm iərman təsuvən əhanəhiən ohni, otəpəh məuɨg, kəni məpanələs nətɨn kəti iərman, kəni okauɨn e nərgɨn məmə Imaniuel,” inu nɨpətɨn təni məmə, “Uhgɨn tətatɨg kitah min.
23237  MAT 1:24  Kəni nian Josɨp təmair, kəni təmɨtəu=pən əmə nəghatiən rəha agelo rəha Iərmənɨg. Kəni təmuvən mit Meri muva e rəhan lahuənu məmə rəhan pətan,
23238  MAT 1:25  mətəu in təməsuvən əhanəhiən meh matuvən mətəuarus=pən Meri tələs nətɨn iərman. Kəni Josɨp təmauɨn e nərgɨn məmə Iesu.
23239  MAT 2:1  Iesu təmair əpəha nɨtəni Jutiə e taun Petlehem e nian Kig Herot Asoli in təmətarmənɨg lan. Kəni uərisɨg lan, nətəmi asoli mɨn nəuvein kəmotsɨpari isəu məhuva Jerusɨləm. Koteinatɨg vivi e nəniən nɨpətɨ məhau mɨn. Kəni məhuva motətapuəh məmə,
23240  MAT 2:2  “?Suakəku u in iə, iətəm təmair məmə in kig rəha nətəm Isrel? Iəmoteh rəhan məhau təməri əpəha pari, kəni iəkəhuva məmə iəkotəfən nɨsiaiən kəm in.
23241  MAT 2:3  Nian Kig Herot Asoli təmətəu nəghatiən əha, ilah nətəm Jerusɨləm nɨkilah rəfin təmərah.
23243  MAT 2:5  Kəni kəmotəni=pən kəm in məmə, “In otair əpəha taun Petlehem e nɨtəni rəha Jutiə. Mətəu-inu iəni kəti rəha Uhgɨn aupən, təmətei tol lanu lan məmə,
23244  MAT 2:6  ‘Ik Petlehem əpəha e nɨtəni Juta, ko kəsəniən məmə ik nati əpnapɨn e nətəmi asoli mɨn əpəha ikɨn Juta, mətəu-inu iətəmi asoli kəti otsɨpən lam, kəni in otateh vivi rəhak mɨn nətəm Isrel təhmen=pən e iətəmi tətəsal vivi o rəhan mɨn sipsip mɨn.’”
23245  MAT 2:7  Kəni Kig Herot Asoli təmauɨn e nətəmi mɨn u koteinatɨg vivi e nəniən nɨpətɨ məhau mɨn kəhuva tuhapumɨn oneuən ilah, mətapuəh o lah məmə məhau əha təməri əhruahru e nian nak, kəni kəmotəni=pən nian rəha məhau kəm in.
23246  MAT 2:8  Kəni in təməni=pən kəm lah məmə, “Əhuvən Petlehem motəsal vivi e suakəku. Nian onəkoteruh, kəni nəkotos nəghatiən lan məhuva məmə iəu mɨn iəkuvən məfən mɨn nɨsiaiən kəm in.
23247  MAT 2:9  Nian kəmotətəu nəghatiən əha, kəmohiet məhuvən, kəni moteh məhau əpələ iətəm kəmoteh əpəha pari, kəni nɨkilah təmagiən təmagiən ohni. Kəni məhau u təmaupən e lah muvən məhtul əhruahru əha suakəku əpələ tətapɨli ikɨn.
23249  MAT 2:11  Kəni kəməhuvən əha imə, moteh suakəku ilau rəhan mamə Meri. Kəni kəmotasiəulɨn mautəfən nɨsiaiən kəm suakəku əha. Kəni kəmotiəlgi nautə e rəhalah kətɨm mɨn iətəm nəhmtɨlah tiəkɨs, motəfən kəm in. Kəmotəfən aiən u kol toraip-oraip, mɨne nati kəti mɨn iətəm nəmiəvɨn təuvɨr nian kuvan e nɨgəm, nərgɨn u frankɨnsens, mɨne fomat iətəm nəmiəvɨn təuvɨr, nərgɨn u mɨr.
23250  MAT 2:12  Kəni Uhgɨn təməniəhu ilah e nəməhlairiən məmə okəsohtəlɨg-pəniən o Kig Herot Asoli. Kəni inəha ilah kəmotauvlək e Kig Herot məhuvən=pən e suaru pɨsɨn mautəhuvən imalah ikɨn.
23251  MAT 2:13  Nian nətəm koteinatɨg vivi mɨn u kəmohiet rəkɨs mɨnautəhuvən, kəni agelo kəti rəha Uhgɨn təmuva miet pətɨgəm o Josɨp e nəməhlairiən mətəni=pən kəm in məmə, “Əhtul uəhai, mələs suakəku ilau rəhan məmə, onəklagɨm mɨhluvən əpəha Ijɨp. Kəni onəklatɨg əha ikɨn mɨlətəuarus=pən iəu əmə iəkəni=pɨnə mɨn kəm ik məmə onəklɨtəlɨg=pa mɨn, mətəu-inu otəsuvəhiən, Kig Herot Asoli otəsal e suakəku u məmə otohamu.
23252  MAT 2:14  Kəni əmeiko e nian əmə əha lapɨn, Josɨp təməhtul mələs suakəku ilau rəhan məmə mɨhlagɨm mɨhluvən əpəha Ijɨp.
23253  MAT 2:15  Kəni kəməhlatɨg e nɨtəni əha mɨlətəuarus Kig Herot Asoli tɨmɨs. Nati u tɨnuva məmə otol nɨpəhriəniən e nəghatiən iətəm Iərmənɨg təməni rəkɨs aupən e nəghatiən rəha iəni kəti tətəni lanu lan məmə, “Iəmauɨn e nətɨk iərman məmə otiet rəkɨs Ijɨp.
23254  MAT 2:16  Kəni e nian Kig Herot Asoli təməhrun məmə nətəm koteinatɨg vivi e məhau mɨn kəməsotoliən nəuian motauvlək e suaru pɨsɨn motagɨm, kəni nɨkin təmahmə pɨk agɨn. Kəni in təmahli=pən rəhan mɨn soldiə mɨn məmə okəhuvən Petlehem mɨne ikɨn mɨn rəfin tɨtəlau lan, məmə okotəsal e nəpəou mɨn nəman rəhalah nu təsapirəkɨsiən nu keiu, kəni okotohamu rəfin ilah. In təmɨtəpɨn nu keiu lanəha mətəu-inu nɨkin təməhti məmə nian əhruahru əha iətəm nətəm koteinatɨg kəmoteh məhau lan.
23256  MAT 2:18  “Nətəm Ramə kəmotətəu pətan kəti tətasək mətasək mətəu-inu tətətəu tərah agɨn. Pətan əha in Reijel, in tətasək o nenətɨn mɨn. Kəni məsolkeikeiən məmə iətəmi kəti otuva məghati məfəri mɨn rəhan nətəlɨgiən mətəu-inu nenətɨn mɨn kɨnohmɨs rəfin.
23258  MAT 2:20  “Josɨp. Əhtul mələs suakəku mɨne rəhan mamə kəni mɨhlɨtəlɨg=pən e nɨtəni Isrel, mətəu-inu nətəmi mɨn u kəmotolkeikei məmə okotohamu suakəku, ilah kɨnohmɨs rəkɨs.
23259  MAT 2:21  Kəni Josɨp təməhtul mələs suakəku əha mɨne rəhan mamə, kəni mɨhlɨtəlɨg=pən mɨn e nɨtəni əha Isrel.
23260  MAT 2:22  Mətəu nian Josɨp təmətəu məmə Akeleas təmos nɨmei rəhan tatə Kig Herot Asoli mətarmənɨg e Jutiə, kəni in təməgɨn e nɨtəlɨg-pəniən Jutiə. Kəni Uhgɨn təməghati kəm Josɨp e nəməhlairiən kəti mɨn məmə in otəsuvəniən Jutiə, kəni təmiet muvən ikɨn pɨsɨn e nɨtəni asoli Kaləli.
23261  MAT 2:23  Kəni kəmhluvən məhlatɨg e nɨtəni əha Kaləli e taun u Nasərɨt. Nati u tɨnuva məmə otol nəghatiən rəha iəni mɨn rəha Uhgɨn aupən otuva mol nɨpəhriəniən. Ilah kəmotəni=pən məmə, “Okotəni məmə in iətəm Nasərɨt.
23263  MAT 3:2  mətəni məmə, “Otəuhlin itəmah e rəhatəmah noliən tərah mɨn, kəni məhuvən o Uhgɨn, mətəu-inu, nian iətəm Uhgɨn otarmənɨg e nətəmimi rəfin tɨnuva iuəkɨr.
23264  MAT 3:3  Jon Bəptais u, iətəm Aiseə, iəni rəha Uhgɨn aupən, təmətəghati lan məmə, “Suah kəti tətauɨn əpəha təpiə-məpiə ikɨn mətəni məmə, ‘Itəmah, otol əpenə-penə e suaru rəha Iərmənɨg, kəni motol rəhan suaru təhruahru.’”
23265  MAT 3:4  Jon tatuvən e napən iətəm kəmol e nɨmeimei nati miəgəh kəti kətəni məmə kaməl, kəni rəhan kətəuti kəmol e nɨlosɨ kau, kəni nɨgɨn nauəniən, tatun pitu mɨne nəhu sukəpak.
23266  MAT 3:5  Kəni nətəmimi tepət kəmotsɨpən Jerusɨləm, mɨne ikɨn mɨn e nɨtəni Jutiə, mɨne ikɨn mɨn iuəkɨr o nəhu əha Jotən, kəməhuva məmə okoteruh Jon.
23267  MAT 3:6  Kəni kəmotəni pətɨgəm rəhalah noliən tərah mɨn, kəni in təmol bəptais e lah e nəhu əha Jotən.
23268  MAT 3:7  Mətəu nian Jon təmafu məmə Farəsi mɨn mɨne Satusi mɨn tepət kəməhuva məmə otol bəptais e lah, kəni təməni=pən kəm lah məmə, “!Itəmah nəkotəhmen e təgəluə mɨn! Rəhatəmah noliən tekəu-ekəu. Nɨkitəmah təsəhtiən məmə, nəmə nautol əmə bəptais u, kəni onəkotagɨm rəkɨs e nalpɨniən mɨne niəməha rəha Uhgɨn iətəm otuva. !Kəpə!
23269  MAT 3:8  Otol natimnati iətəm kautəgətun məmə nəmotəlali e nətəlɨgiən rəhatəmah, motəpəh pəhriən noliən tərah mɨn, kəni məhuvən o Uhgɨn.
23270  MAT 3:9  “Kəni sotəni aruiən kəm təmah e nəfəriən məmə itəmah nəkotəhruahru əmə mətəu-inu itəmah nəuanɨləuɨs mɨn rəha Epraham. !Kəpə! Inu nati əpnapɨn əmə. Iətəni kəm təmah məmə nati əpnapɨn kəpiel mɨn əmə, mətəu Uhgɨn təhrun nəuhliniən ilah kəhuva nəuanɨləuɨs mɨn rəha Epraham.
23271  MAT 3:10  Mətəu-inu rəueiu mɨne, Uhgɨn tɨnəhtul maru rəkɨs məmə otəuahli nɨgi iətəm təsəuəiən e nəuan iətəm təuvɨr. Kəni in otəuahli=pən nɨgi əpəha e nəukətɨn məraki=pən lan e nɨgəm.
23272  MAT 3:11  “Rəueiu, iatol bəptais e təmah e nəhu mətəu-inu, itəmah nəmotəuhlin rəhatəmah nətəlɨgiən e noliən tərah mɨn rəhatəmah. Mətəu iətəmimi kəti otuva iətəm rəhan nəsanəniən mɨne nepətiən tapirəkɨs iəu. Kəni iəu ləhtəni agɨn, iəsəhmen-pəniən məmə iəkos rəhan put təhmen e iol əhruin. Kəni suah kəha, in otol bəptais e təmah e Narmɨn Rəha Uhgɨn mɨne nɨgəm.
23273  MAT 3:12  In tətəhtul maru o nakiliən noliən rəha nətəmimi məmə otəuəri nətəmimi, təhmen=pən e iətəmi tətasum mətəuəri rəkɨs nəua wit təuvɨr mɨne nɨlosɨ wit tərah. Tatos nəua wit təuvɨr matuvən lahuənu. Mətəu tətəraki=pən e nɨlosɨ wit tərah e nɨgəm asoli iətəm tatuəu naunun tɨkə.
23274  MAT 3:13  Kəni Iesu təmiet e nɨtəni Kaləli muva e nəhu Jotən məmə Jon otol bəptais lan.
23275  MAT 3:14  Mətəu Jon tətəniəhu əskasɨk in məni=pən məmə, “Təhruahru əmə məmə ik onəkol bəptais lak. ?Təhro nətuva məmə iəkol bəptais lam?”
23276  MAT 3:15  Mətəu Iesu təməni=pən kəm in məmə, “Kəpə. Pəh otol lan u rəueiu. E noliən əha, kilau okuol nati kəti iətəm Uhgɨn tolkeikei.Kəni Jon təmegəhan lan.
23277  MAT 3:16  Kəni Jon təmol bəptais e Iesu, kəni rəueiu agɨn Iesu təməri e nəhu, kəni əmeiko negəu e neai təməuag, kəni təmeruh Narmɨn Rəha Uhgɨn təmeiuaiu=pa təhmen e mak, kəni məharəg-pəri lan.
23278  MAT 3:17  Kəni nəuia Uhgɨn təmsɨpəri e neai mətəni məmə, “Inu nətɨk keikei iətəm iəkolkeikei pɨk, kəni nɨkik tagiən pɨk ohni.
23279  MAT 4:1  Kəni Narmɨn Rəha Uhgɨn təməghati=pən e nɨki Iesu məmə in otuvən əpəha ikɨn təpiə-məpiə ikɨn məmə Setən otəfən-əfən kəm in. Kəni Iesu təmuvən ikɨn.
23280  MAT 4:2  Kəni Iesu təməpəh nauəniən o nian fote, e nərauiə mɨne lapɨn, kəni uərisɨg lan nəumɨs təmus pɨk.
23281  MAT 4:3  Kəni Setən təmuva mɨnatəfən-əfən kəm Iesu məni=pən kəm in məmə, “Nəmə ik Nətɨ Uhgɨn, əni=pən kəm kəpiel mɨn pəh kotəuhlin ilah məhuva motol pɨret lan.
23282  MAT 4:4  Mətəu Iesu təmuhalpɨn nəghatiən rəha Setən məmə, “Kəmətei e Nauəuə Rəha Uhgɨn məmə, ‘Nətəmimi ko kəsotəmiəgəhiən e nauəniən əmə, mətəu okotatɨg e nəghatiən mɨn rəfin iətəm tatsɨpən o Uhgɨn.’”
23284  MAT 4:6  kəni məni=pən kəm Iesu məmə, “Nəmə ik Nətɨ Uhgɨn, iuvɨg pətɨgəm, mətəu-inu Nauəuə Rəha Uhgɨn tətəni məmə, ‘Uhgɨn otəni=pən kəm rəhan nagelo mɨn məmə okotəsal vivi lam, kəni motələs ik əpə ilɨs e nəhlmɨlah məmə nəsoriniən nəhlkəm nəuvetɨn e kəpiel.’”
23285  MAT 4:7  Kəni Iesu təmuhalpɨn nəghatiən rəha Setən məmə, “Nauəuə Rəha Uhgɨn tətəni mɨn məmə, ‘Ko nəsəfən-əfəniən kəm rəhatəmah Iərmənɨg Uhgɨn matol məmə in tətatɨg itəmah min, uə kəpə.’”
23287  MAT 4:9  kəni təməni=pən kəm Iesu məmə, “Natimnati mɨn rəfin mɨn əha, iəkəfɨnə kəm ik məmə onətarmənɨg e lah, nəmə nəkasiəulɨn=pa kəni məfaki=pa kəm iəu.
23288  MAT 4:10  Kəni Iesu təmuhalpɨn rəhan nəghatiən məmə, “!Amərəkɨs muvən isəu, Setən! Nauəuə Rəha Uhgɨn tətəni məmə, ‘Onəkotəfaki əmə kəm rəhatəmah Iərmənɨg Uhgɨn, kəni in əmə, onautol əmə rəhan nətəlɨgiən.’”
23289  MAT 4:11  Kəni Setən təmagɨm məpəh Iesu, kəni nagelo mɨn kəməhuva motasiru lan.
23290  MAT 4:12  Kəni e nian əha, kəmaskəlɨm Jon Bəptais kləfən e kaləpus. Kəni nian Iesu təmətəu nəghatiən lan, kəni in təmiet muvən e taun Nasərɨt e nɨtəni Kaləli.
23291  MAT 4:13  Kəni ko uərisɨg, təməpəh natɨgiən Nasərɨt, kəni miet muvən əpəha ləuahtəni e taun kəti, nərgɨn u Kapeniəm, iuəkɨr o nəhu Lek Kaləli, kəni mətatɨg ikɨn əha e nɨtəni asoli rəha nəuanɨləuɨs mɨn rəha Sepulun mɨne Naptali aupən.
23293  MAT 4:15  “Nɨftəni rəha nəuanɨləuɨs rəha Sepulun, mɨne nɨftəni rəha nəuanɨləuɨs rəha Naptali tətəməhli e suaru tatuvən e nəhu Lek Kaləli, nəven=pən e nəhu Jotən. Inu nɨtəni asoli Kaləli, ima Nanihluə mɨn.
23294  MAT 4:16  Nətəmi ikɨn kəmotatɨg e napinəpuiən, mətəu kəmoteruh nəhagəhagiən asoli kəti. Kəni tɨnatian, kəni nəhagəhagiən asoli təmasiəgəpɨn ilah nətəm kəmotatɨg e napinəpuiən rəha nɨmɨsiən u tətəhtərain ilah nian rəfin.
23295  MAT 4:17  Kəni mətuəuin e nian əha, Iesu təmətəni pətɨgəm nəghatiən rəha Uhgɨn mətəni məmə, “Otəuhlin itəmah e rəhatəmah noliən tərah mɨn, kəni mohtəlɨg=pən o Uhgɨn, mətəu-inu Narmənɨgiən Rəha Uhgɨn tɨnatuva iuəkɨr.
23296  MAT 4:18  Iesu təmətaliuək e nɨkalɨ nəhu Lek Kaləli, kəni meruh suah mil keiu ilau pian, Antɨru mɨne Saimon, u nərgɨn kəti mɨn u Pitə. Ilau kətuatu e net e nəhu Lek Kaləli mətəu-inu ilau iətəmimi mil rəha niuviən nəmu mɨn.
23297  MAT 4:19  Kəni təməni=pən kəm lau məmə, “Iəuva, muɨtəu=pa iəu, miəuva rəhak iətəmimi mil, kəni iəu iəkol itəlau nəkiəuva iətəmimi mil rəha niuviən nətəmimi məmə okəhuva rəhak mɨn nətəmimi.
23298  MAT 4:20  Kəni rəueiu agɨn, ilau kəmuəpəh rəhalau net, kəni muɨtəu=pən.
23299  MAT 4:21  Kəni Iesu təmaliuək muvən nəuan nəuvetɨn mɨn, kəni meruh suah mil keiu mɨn ilau pian, nərgɨlau u Jemɨs mɨne Jon, nətɨ Səpəti mil. Kətuəharəg e nɨpəgnəua bot ilahal rəhalau tatə mətuəhli vivi rəhalau mɨn net. Kəni Iesu təmauɨn e lau məmə okiəuva miauərisɨg lan.
23300  MAT 4:22  Kəni rəueiu agɨn, ilau kəmuəhtul muəpəh bot mɨne tatə rəhalau, kəni miatəu=pən Iesu.
23301  MAT 4:23  Kəni Iesu təmaliuək ikɨn mɨn rəfin e nɨtəni Kaləli, mətəgətun nətəmimi əpəha e nimə mɨn rəha nuhapumɨniən, kəni mətəni pətɨgəm nanusiən təuvɨr rəha Uhgɨn kəm nətəmimi, kəni matol vivi nətəmimi nətəm kautohmɨs e nɨmɨsiən rəfin, mɨne nətəmimi nətəm nɨpətɨlah tərah o nɨmɨsiən rəfin.
23302  MAT 4:24  Kəni nanusiən e Iesu təmɨtəlau rəfin e profens ikɨn Sɨriə, kəni nətəmimi kəmotos nətəmimi rəfin nətəm kautohmɨs məhuva o Iesu, rəhalah nɨmɨsiən tol mɨn lanu: nəuvein kautohmɨs, nəuvein nɨpətɨlah tətahmə, nəuvein narmɨn tərah tətatɨg e lah, nəuvein kautos nɨmɨsiən rəha mənɨg məutauɨt, kəni nəuvein nɨpətɨlah nəuvetɨn təmɨmɨs. Mətəu Iesu təmol vivi ilah.
23303  MAT 4:25  Kəni nɨmənin nətəmimi kəmohiet e ikɨn mɨn rəfin. Mohiet e nɨtəni Kaləli, mɨne ikɨn Tekapolɨs, mɨne Jerusɨləm əpəha Jutiə, mɨne ikɨn pɨsɨn mɨn nəuvein əpəha Jutiə, mɨne ikɨn mɨn nəven=pən e nəhu Jotən kəni ilah rəfin kəməhuarisɨg e Iesu.
23304  MAT 5:1  Nian Iesu təmeruh nɨmənin nətəmimi nətəm kəutohtəu=pən in, kəni in təmuvən əpəha ilɨs e nɨtəuət, kəni mətəharəg, kəni rəhan nətəmimi nətəm kautəhuərisɨg lan, ilah kəməhuva.
23305  MAT 5:2  Kəni mɨnətuəuin mətəgətun ilah. Iesu təməni məmə,
23306  MAT 5:3  “Nəkəutatɨg e nəuvɨriən pəhriən nian nautosiahu itəmah, məutəni e nɨkitəmah məmə nəutəhtul=pən əmə e Uhgɨn. In nəuvɨriən pəhriən mətəu-inu, itəmah nətəmimi rəha Uhgɨn, kəni in tətarmənɨg e təmah.
23307  MAT 5:4  Nəkotatɨg e nəuvɨriən pəhriən nian nəutasək kəni nɨkitəmah tətahmə. In nəuvɨriən pəhriən mətəu-inu, Uhgɨn otosiahu nɨkitəmah.
23308  MAT 5:5  Nəkotatɨg e nəuvɨriən pəhriən nian nəsotəfəri aruiən itəmah. In nəuvɨriən pəhriən mətəu-inu, o nian kəti Uhgɨn otəfɨnə nəhue nɨftəni kəm təmah u rəhan mɨn.
23309  MAT 5:6  Nəkotatɨg e nəuvɨriən pəhriən nian nəkotolkeikei pɨk e nɨkitəmah rəfin agɨn məmə nəmiəgəhiən rəhatəmah otəhruahru e nəhmtɨ Uhgɨn. In nəuvɨriən pəhriən mətəu-inu, Uhgɨn otol itəmah nəkotəhruahru.
23310  MAT 5:7  Nəkotatɨg e nəuvɨriən pəhriən nian nəkotasəkəhruin nətəmimi. In nəuvɨriən pəhriən mətəu-inu, Uhgɨn otasəkəhruin itəmah.
23311  MAT 5:8  Nəkotatɨg e nəuvɨriən pəhriən nian nɨkitəmah təhruahru məuvɨr. In nəuvɨriən pəhriən mətəu-inu, onəkoteruh Uhgɨn.
23312  MAT 5:9  Nəkotatɨg e nəuvɨriən pəhriən nian itəmah nətəmimi rəha nələhuiən nəməlinuiən. In nəuvɨriən pəhriən mətəu-inu, okauɨn e təmah məmə nenətɨ Uhgɨn.
23313  MAT 5:10  Nəkotatɨg e nəuvɨriən pəhriən nian nautol natimnati iətəm kotəhruahru e nəhmtɨ Uhgɨn, kəni nətəmimi kautol tərah kəm təmah ohni. In nəuvɨriən pəhriən mətəu-inu, itəmah nətəmimi rəha Uhgɨn, kəni in tətarmənɨg e təmah.
23314  MAT 5:11  “Nəkotatɨg e nəuvɨriən pəhriən nian nətəmimi kautol natimnati mɨn tərah kəm təmah mətəu-inu itəmah nətəmimi rəhak, inəha kəutəni rah itəmah, kəni məutərəkɨn itəmah, kəni məuteiuə e təmah məutəni nəghatiən tərah mɨn məutərəkɨn itəmah lan.
23315  MAT 5:12  Nɨpəhriəniən, nətəmimi kəmautol noliən əhmen mɨn əmə kəm iəni mɨn aupən ikɨn iətəm ilah kautol kəm təmah. Kəni otagiən pɨk, mətəu-inu nətəouiən asoli rəhatəmah tətatɨg əpah e negəu e neai.
23316  MAT 5:13  “Itəmah nəkotəhmen e sol o nətəmimi rəfin e nəhue nɨftəni. Mətəu nəmə rəhan nətəhiən tɨnɨkə, otəhro muva mətəhiən mɨn? !Təsəuvɨr mɨniən o nati kəti mɨn! Okəraki lan, kəni nətəmimi okotaliuək lan.
23317  MAT 5:14  “Itəmah nəhagəhagiən rəha nətəmimi e nəhue nɨftəni. Taun iətəm kəmol əpəha ilɨs e nɨtəuət, ko təsəhluaigiən.
23318  MAT 5:15  Kəni iətəmimi kəti tɨkə məmə otasiəpən e lait, kəni masuəpəpɨm lan e bəkɨt. Kəpə, nian tasiəpən e lait, kəni in otəkeikei maharu-pəri ilɨs, ikɨn lait tətəharəg ikɨn məmə lait otasiəgəpɨn rəfin nɨpəgnəua nimə o nətəmimi rəfin.
23319  MAT 5:16  Kəni e noliən əhmen mɨn əmə, otol rəhatəmah lait e nəmiəgəhiən rəhatəmah tasiə məmə nətəmimi okoteruh uək təuvɨr mɨn iətəm itəmah nautol, kəni ilah okotəfəri nərgɨ tatə Uhgɨn iətəm tətatɨg e negəu e neai.
23320  MAT 5:17  Kəni Iesu təmətəkeikei mətəni=pən kəm lah məmə, “Məta nɨkitəmah təhti məmə iəmuva məmə iəkərəkɨn Lou iətəm Uhgɨn təməfən kəm Mosɨs mɨne iəni mɨn aupən. !Kəpə! Iəməsuvaiən məmə iəkərəkɨn ilah, mətəu iəmuva məmə iəkol nɨpətɨ nəghatiən pəhriən mɨn əha okəhuva motol nɨpəhriəniən.
23321  MAT 5:18  Pəhriən, iatəni kəm təmah məmə nian nɨftəni mɨne neai kətuatɨg, kəni Lou, in mɨn otətatɨg. Kəni ko nati kəti otəsɨkəiən lan, nati əpnapɨn in letə əkəku agɨn, kəni Lou otəhtul matol uək mətəuarus=pa nəghatiən mɨn rəfin rəha Lou kəhuva motol nɨpəhriəniən lan.
23322  MAT 5:19  Kəni, o nati əha inəha, iətəmi kəti iətəm təpəh Lou mətəgətun nətəmimi mɨn məmə ilah mɨn okotəpəh, nati əpnapɨn in Lou kəti ləhtəni agɨn, kəni okotauɨn e iətəmi əha məmə in ləhtəni agɨn e Narmənɨgiən Rəha Uhgɨn. Mətəu iətəmi kəti iətəm tatol Lou mɨn əha, mətəgətun nətəmimi lan, kəni okotauɨn e iətəmi əha məmə in ilɨs agɨn e Narmənɨgiən Rəha Uhgɨn.
23323  MAT 5:20  Iatəni lanəha kəm təmah mətəu-inu, rəhatəmah noliən otəkeikei məhruahru vivi agɨn e nəhmtɨ Uhgɨn, tapirəkɨs noliən mɨn rəha Farəsi mɨn mɨne nəgətun mɨn rəha Lou nətəm nɨkilah əmə təhti məmə kotəhruahru vivi. Nəmə rəham noliən təsəhruahru viviən lanəha lan, kəni ko nəsuvəniən matɨg ahgəl Narmənɨgiən Rəha Uhgɨn.
23324  MAT 5:21  Kəni Iesu təməni mɨn məmə, “Itəmah nəmotətəu rəkɨs nəghatiən iətəm nəgətun mɨn kəmotəni kəm kəha mɨn rəhatəmah aupən. Ilah kəmotəni məmə, ‘Sotohamuiən itəmi,’ kəni ‘Iətəmimi iətəm təmohamu iətəmi, otəkeikei məhtul e nəhmtɨ kot mos nalpɨniən.
23325  MAT 5:22  Mətəu iəu iətəni kəm təmah məmə, nəmə iətəmi kəti niəməha tatol əmə o nati kəti pian təmol, kəni təhruahru məmə iətəmi əha iətəm niəməha təmol, otəhtul e nəhmtɨ kot. Kəni nəmə iətəmi kəti tətəni rah pian, kəni təhruahru məmə in otəhtul e nəhmtɨ kaunsɨl asoli. Kəni nəmə iətəmi kəti təuiakən e iətəmi kəti, kəni təhruahru məmə iətəmi təməni nəghatiən əha otuvən e nɨgəm asoli.
23327  MAT 5:24  əpəh pɨpɨm rəham nati əha, kəni muvən meruh piam muələhu əhruahru nətəlɨgiən rəhatəlau, muəpəh noliən tɨkɨmɨr, miəuva matuol kətiəh, kəni uərisɨg nəpanɨtəlɨg muvən məfən nati kəti rəham kəm Uhgɨn e oltə əpəha e Nimə Rəha Uhgɨn.
23328  MAT 5:25  “Kəni nəmə nəmol nati kəti təsəhmeniən e iətəmimi kəti, kəni iətəmi u tolkeikei məmə otələs ik nəkian e kot, təuvɨr məmə nəkuvən uəhai əmə, nian nəsian əhanəhiən e kot, kəni muələhu əhruahru pɨpɨm nɨpəgnəmtɨn rəhatəlau. Nəmə nəkəpəh, iətəmimi u otləfən ik e nəhlmɨ iətəm tətakil nəghatiən, kəni iətəm tətakil nəghatiən otləfən ik e nəhlmɨ polɨs, kəni polɨs otləfən ik e kaləpus.
23329  MAT 5:26  Nɨpəhriəniən iatəni kəm təmah məmə, nəmə tol lanəha, ko nəsietiən e kaləpus mətəuarus nəkəkeikei mətəou e məni rəfin agɨn o nalpɨniən rəham.
23330  MAT 5:27  Kəni Iesu tətəkeikei mətəni=pən kəm lah məmə, “Itəmah nəmotətəu rəkɨs nəghatiən u məmə, ‘Itəmah nətəm nəmotol rəkɨs marɨt, nəsotakləhiən e nɨpətan pɨsɨn mɨn.
23331  MAT 5:28  Mətəu iəu, iəu iətəni kəm təmah məmə nian suah kəti iətəm tɨnol rəkɨs marɨt tateruh pətan pɨsɨn kəti matolkeikei məmə otakləh lan, kəni in tɨnol rəkɨs təfagə tərah e nɨkin, təhmen əmə məmə in tɨnakləh pəhriən lan.
23332  MAT 5:29  Nəmə nəhmtəm tol ik natol təfagə, kəni təuvɨr məmə nəkələs rəkɨs məraki lan. Təməuvɨr məmə nɨpətɨm nəuvetɨn tɨkə, tapirəkɨs agɨn nəmə nɨpətɨm rəfin okəraki=pən e nɨgəm asoli u naunun tɨkə.
23333  MAT 5:30  Kəni nəmə nəhlməm tol ik natol təfagə, kəni təuvɨr məmə nəkətahtuv rəkɨs məraki lan. Təməuvɨr məmə nɨpətɨm nəuvetɨn tɨkə, tapirəkɨs agɨn məmə nɨpətɨm rəfin okəraki=pən lan e nɨgəm asoli u naunun tɨkə.
23334  MAT 5:31  Kəni Iesu təməni mɨn məmə, “Itəmah nəmotətəu rəkɨs nəghatiən u məmə, ‘Iətəmimi iətəm otəpəh rəhan pətan, in otəkeikei məfən nauəuə kəti kəm in iətəm tətəgətun məmə in tɨnəpəh.