23232	MAT 1:19	Ne kam bit kute kangamã. Jôdje mexkam bit kute me kàxã kangamãn amim karõo nhỹn amim, —Ne ba ren me krãptĩ nhipôkri kanga nhym ren me arỳm kam ngryk ne. Ba me krãptĩ kàxã kanga. Nãm ã mexkam amim ane.
23233	MAT 1:20	Nãm ã amim anhỹro nhỹn kam nõn arỳm ngõr. Ngõr nhym aêrbê Bẽnjadjwỳr djwỳnh kadjy mrãnh djwỳnh'õ arỳm 'ỳr bôx nhym õtkam arỳm omũ. Nhym kum, —Jôdje, Dawi tàmdjwỳ, arỳm aprõ tujarôkam kwãrĩk wãnh adjumar punu kêt. Mrãmri dja ga ĩ tu 'ỳr amõrkumrẽx. Djãm axwe? Kati. Metĩndjwỳnh Karõ ne 'ỳr bôx nhym arỳm tujarô.
23235	MAT 1:22	Amrẽbê: ne Bẽnjadjwỳr djwỳnh Jeju nã tujarô'ã ajarẽ. Kabẽn jarẽnh djwỳnhmã 'ã ajarẽ. Nhym arỳm kukwakam me bakukãmãremã kum, “Me kurerer'õ, me'õ kraxje kute o nõr kêtja dja arỳm tujarô nhym ĩ kra ruw. Nhym me arỳm idji'ã abenmã kum, ‘Emane’, anhỹro ba.” Nãm ã kabẽn jarẽnh djwỳnh Bẽnjadjwỳr djwỳnh kukwakam me bakukãmãremã ane. Nhym kam me aben djô'ã arẽnho mõ:n arẽnho mõr tãmtã arỳm 'ỳr o bôx. Tũ:mràm me bakamingrãnyrekam Jeju nã katon arỳm abatành ne ar ba. Ar ba:n arỳm tujarôkumrẽx. Kraxje me'õ kute o nõr kêtkam arỳm tujarôkumrẽx. Me kute me bakukãmãremã 'ã ujarẽnh kôt arỳm ã tujarôo ane. Kabẽn jarẽnh djwỳnh ne me bakukãmãremã kum, —Nhym me arỳm idji'ã abenmã kum, “Emane”, anhỹro ba. Be, ne ren me me bakabẽnkôt idjibê Emane'ã abenmã kum, —Kubê ne me banhõ Metĩndjwỳnh. Me banhõ Metĩndjwỳnh arỳm me baro'ã ar ba. Nãm ã kabẽn jarẽnh djwỳnh me bakukãmãremã ane.
23240	MAT 2:2	Ar kute kanhêtire mar Djeruxarẽkam bôx ne arỳm me kukjêro tẽ. Ar memã kum, —Nhỹnh ne me'õ prĩreja? Dja kubê mebê idjaer nhõ Bẽnjadjwỳr rax. Kanhêtire kute rwỳk'ã amijakre ne bar arỳm omũ. Myt apôx djà'ãnh ne bar omũn kam amrẽ 'ỳr tẽn arỳm bôx. Ije kum rax jarẽnhmã bôx, ane. Nãm ar ã memã anhỹro tẽmo ane.
23242	MAT 2:4	Nhym kam Erodji arỳm amiwỳr me rũnh 'uw. Me kadjy Metĩndjwỳnh mar djwỳnh nhõ bẽnjadjwỳrmẽ Môjdjê kukràdjà mar djwỳnhmẽ amiwỳr me ku'uw ne amijã meo akuprõ. Ne kam arỳm abej me kukjêro nhỹn memã kum, —Nhỹnh ne Kritu rwỳkmã? Nhỹnh ne Kritu rwỳk djàja? ane. Metĩndjwỳnh kute 'ã Bẽnjadjwỳrbê kumkati mẽnhkôt ne me kum Kritu jarẽ.
23243	MAT 2:5	Nãm Erodji memã ane nhym me kum, —Pykabê Djudêjakam krĩbê Berẽkam ne rwỳk djà.
23244	MAT 2:6	Amrẽbê: ne Metĩndjwỳnh kabẽn jarẽnh djwỳnhmã arẽ. Kritu rwỳk djà'ã kum ajarẽ. Nhym kukwakam me bakukãmãremã 'ã ajarẽ. Me krĩmã arẽn kum, “Pykabê Djudêjakam krĩbê Berẽ, amã ne ba ikabẽn ne. Djãm Djudêjakam akajgo got? Abê bẽnjadjwỳr rax pyràk. Djudêjakam me bẽnjadjwỳr kunĩ dja amã arax jarẽ. Mỳkam? Bir, akam dja me'õ prĩre ruw ne ĩ arỳm bẽnjadjwỳr rax. Ne arỳm inhõ mebê idjaer pumũn meo ba. Dja meo ba kute mrãmri ne mrykĩ'ãtomtio ba djwỳnh kute õ mryo ba pyràk”, ane. Nãm kabẽn jarẽnh djwỳnh ã me bakukãmãremã anen arỳm 'ã pi'ôk no'ôk ne. Ga, Berẽkam Kritu rwỳkja pumũ. Pi'ôk jakôt ne bar arỳm omũ. Nãm me rũnh ã Erodjimã ane.
23245	MAT 2:7	Nhym kam bẽnjadjwỳr Erodji amipdjun amiwỳr ar kute kanhêtire mar 'uw nhym ar arỳm 'ỳr bôx. 'Ỳr bôx nhym me kàxã arkum, —Nhỹnhjakam ne kanhêtire amirĩt djà? Mỳj ne kanhêtire kute amirĩt'ã amex kute? ane. Nhym ar arỳm prĩne kum arẽ.
23246	MAT 2:8	Nhym kam arỳm Berẽmã ar anon arkum, —Aje. Dja gar tẽn prĩne me'õ prĩre jabej ne kum akato. Kum akaton on amrẽ iwỳr tẽn imã 'ã ajarẽ. Badjwỳ 'ỳr itẽm ne ije kum rax jarẽnh prãmkumrẽx. Aj mã, ane.
23250	MAT 2:12	Ne kam kàjmã djan pry 'õdjwỳ kôt akubyn ar õ pykamã tẽ. Me'õ ne ar biptirkam arkum, —Kwãrĩk wãnh akubyn Erodji'ỳr atẽm kêt, ane nhym kam ar akubyn Erodji jaà'ã tẽ. Tẽ:n arỳm ar õ pykakam bôx.
23251	MAT 2:13	Nãm ar kute kanhêtire marja tẽ nhym kam Jôdje arỳm ngõr. Ngõr nhym ẽ, arỳm Metĩndjwỳnh kadjy mrãnh djwỳnh'õ bôx ne kum, —Kàjmã djan amibêx ne prĩremẽ nã aro akaton amũ pykabê Edjitumã aro tẽ. Erodji kute prĩre bĩnmã kute abej 'ỳr. Dja gar Edjitumã tẽn bôx ne arek kam ar aba. Ije amã arẽnhkambit dja gar akubyn tẽ, ane.
23253	MAT 2:15	Amrẽbê: ne Bẽnjadjwỳr djwỳnh ar Edjitu'ỳr tẽm'ã ajarẽ. Kabẽn jarẽnh djwỳnhmã 'ã ajarẽ. Nhym arỳm kukwakam me bakukãmãremã kum, “Bẽnjadjwỳr djwỳnh ne me amã, ‘Ba ne ba ikra 'uw nhym arỳm Edjitu kurũm kato.’ Nãm ã me amã ane.” Nãm ã kabẽn jarẽnh djwỳnh me bakukãmãremã ane. Nhym kam me aben djô'ã arẽnho mõ:n arẽnho mõr tãmtã arỳm 'ỳr o bôx. Tũ:mràm me bakamingrãnyrekam Jôdje ar arỳm Edjitu'ỳr tẽ. Me bakukãmãremã 'ã ujarẽnh kôt ar arỳm Edjitu'ỳr tẽ. Arỳm Erodji tykkambit dja ar akubyn Edjitu kurũm tẽ.
23254	MAT 2:16	Jôdje ar Edjitu'ỳr tẽ nhym Erodji arỳm ar kute kanhêtire marja ma. Ne kam amim, —Je tô mỳkam ne ar imã 'êx ne iwỳr bôx kêt? ane. Nãm anen arỳm ngry:k ne. Ne amim, —Amũ akati ja'ã ne ar kute kanhêtire mar imã, “Bẽnjadjwỳr rwỳk ny'ã kanhêtire katorja'ã ne arỳm amex amãnhkrut apêx bar omũ”, ane. Be, kanhêtire kator'ã amex amãnhkrut apêx kôt godja bẽnjadjwỳr rwỳk ny'ã arỳm amex amãnhkrut ne apêx jabej. Nãm ã amim anen arỳm õ krãkamngônhmã kum, —Me on Berẽkam me prĩre nhimex. Bu'ã Berẽ nhõ pyka kunĩkôtdjwỳ dja ga me me prĩre nhimex. Mybit dja ga me kunĩ nhimex. Me prĩre rwỳk'ã amex amãnhkrut apêx nhijukribit dja ga me me imex kêt, ane. Erodji õ krãkamngônhmã ane nhym me arỳm me prĩre'ỳr mõn me imexo mõ. Me imexo mõn arỳm me imex pa. Nhym me arỳm amak djàje mỳro kumex.
23256	MAT 2:18	“Ota krĩbê Ramakam me mu:w ne kàj bê amra:. Rakeu krao amak djàje me mu:w. Kra arỳm kubê kêtkam ne me te kute memã kaprĩ kwỳ ngrimã.” Nãm ã kabẽn jarẽnh djwỳnh Metĩndjwỳnh kukwakam me bakukãmãremã ane. Nhym kam me aben djô'ã arẽnho mõ:n arẽnho mõr tãmtã arỳm 'ỳr o bôx. Tũ:mràm me bakamingrãnyrekam ne me arỳm mỳro kumex. Krãkamngônh arỳm me prĩre nhimex ne nhym me arỳm amak djàje mỳro kumex. Djermi kute me bakukãmãremã 'ã ujarẽnh kôt me arỳm ã mỳro ane.
23258	MAT 2:20	—Kàjmã djan prĩremẽ nã aro tẽ. Me abê idjaer nhõ pyka'ỳr aro tẽ. Me kute bit prĩre bĩn prãmja ne me arỳm ty, ane.
23260	MAT 2:22	'Ỳr aro bôx nhym me arỳm kum, —Erodji kra Akireu arỳm pykabê Djudêjakam bãm pãnh memã bẽnjadjwỳr, ane. Nãm me Jôdjemã ane nhym arỳm kum uman Djudêja'ỳr tẽm prãm kêt. Ne kam õtkam me'õ arỳm nêje kukrà. Nhym kuman arỳm pykabê Djudêja nhibej tẽn kam pykabê Garrêjakam bôx.
23261	MAT 2:23	Ne ajte tẽ:n arỳm krĩraxbê Nadjarekam bôx ne kam ar ba. Kam ar ba: nhym kam Jeju arỳm kam abatành ne. Amrẽbê: ne Metĩndjwỳnh ja'ã ajarẽ. Jeju Nadjarekam abatành'ã ajarẽ. Kabẽn jarẽnh djwỳnhmã 'ã ajarẽ. Nhym arỳm kukwakam me bakukãmãremã kum, “Dja me abenmã 'ã, ‘Nadjarekam ne abatành djà’, anhỹro ba.” Nãm ã ujarẽnh djwỳnh Metĩndjwỳnh kukwakam me bakukãmãremã ane. Nhym kam me aben djô'ã arẽnho mõ:n arẽnho mõr tãmtã arỳm 'ỳr o bôx. Tũ:mràm me bakamingrãnyrekam arỳm 'ỳr o bôx nhym Jeju arỳm Nadjarekam abatành ne. Me bakukãmãremã 'ã ujarẽnh kôt ne arỳm Nadjarekam abatành ne.
23263	MAT 3:2	Nãm memã kum, —Me amikam akaprĩren wãnh ajaxwemã anhiren Metĩndjwỳnh'ỳr amijo akẽx. Arỳm kàjkwakam Bẽnjadjwỳr djwỳnh kute pykakam amim me utàr ne ar meo ba 'ỳr. Nãm ã Djuão memã ane.
23264	MAT 3:3	Amrẽbê: ne Metĩndjwỳnh Djuão kukãm 'ã ajarẽ. 'Ã ujarẽnh djwỳnhbê Idjaijmã 'ã ajarẽ. Nhym arỳm kukwakam me bakukãmãremã kum, “Me'õ dja kapôt kukritkam memã kabẽn ne. Kàj bê dja me akren memã kum, ‘Me apa. Ẽ, on Bẽnjadjwỳr djwỳnh kutêp wãnh ajaxwemã anhiren katàt amijo aba. Kute mrãmri ne me kute bẽnjadjwỳr rax kutêp pryo mex ne kute kum katàt pry jadjwỳrja pyràk’, ane. Dja ã ujarẽnh djwỳnh Bẽnjadjwỳr djwỳnh'ã memã ane.” Nãm ã Idjaij Djuão'ã me bakukãmãremã ane. Nhym kam me aben djô'ã arẽnho mõ:n arẽnho mõr tãmtã arỳm 'ỳr o bôx. Tũmràm 'ỳr o bôx nhym Djuão arỳm kato. Me bakamingrãnyrekam katon arỳm ã me akreo bao ane. Metĩndjwỳnh kute me bakukãmãremã 'ã ujarẽnh kôt Djuão arỳm katon ã me akreo ane.
23267	MAT 3:6	Ne kam amijaxwe kôt amijarẽn memã kum, —Be, mrãmri ne ba ijaxwe tũm krãptĩ. Arỳm imã kĩnh kêt ne wãnh kum inhire, ane. Nhym kam ngô raxbê Djodãokam mã Metĩndjwỳnhmã me angij.
23268	MAT 3:7	Nhym kam mebê pardjêumẽ mebê xadjudjêumẽ krãptĩ arỳm Djuão'ỳr bôxo dja. Nhym me omũn memã kum, —Me akamingrãny ne ga me abê iry. Mỳj me'õ got ne me amã Metĩndjwỳnh ngryk nhõ akati jarẽ ga me umaje iwỳr aprõt kajgo?
23270	MAT 3:9	Kwãrĩk wãnh me anhõkre kadjwỳnhbê anhingêt kukãmãre Abraãoo adjàmra kêt ne amim, —Me ba ne ba me ibê Abraão tàmdjwỳ. Dja Metĩndjwỳnh me ikam ngryk kêt. Dja ba me te ijaxwe nhym kam me inhingêt kukãmãre Abraãokôt Metĩndjwỳnh kum me ijabê ne me ijaxwekam me ijo bikẽnh kêtkumrẽx, ane. Kwãrĩk wãnh ga me ã anhỹr ar aba kêt. Kati. Ẽ, ba me amã arẽ. Dja ga me te abê Abraão tàmdjwỳ nhym Metĩndjwỳnh tu me ajo ajkẽ, me ajaxwe pãnh tu me ajo ajkẽ. Ne ren kute ajte Abraão tàmdjwỳ prãm jabej ren tu kẽnjao itun o amim Abraão tàmdjwỳ nhipêx nhym me ren tu katon kumex.
23275	MAT 3:14	Nhym kum, —Djãm ba ije ngômã ajadjàrmã? Kati. Ba ne ga ren Metĩndjwỳnhmã ngômã ijadjà, ane.
23276	MAT 3:15	Nhym kum, —Kati, kwãrĩk rã'ã. Metĩndjwỳnh kute gu bamã katàt baje amijo baba'ã karõ kôt dja gu prĩne katàt amijo baba. Kam dja kĩnhkumrẽx. Kam dja ga on ngômã ijadjà, ane.
23278	MAT 3:17	Nhym ẽ, arỳm kàjkwa kurũm Metĩndjwỳnh memã kabẽn ne memã kum, —Ikra ne wã. Imã abê:kumrẽx. Ba kam kam ikĩnhkumrẽx. Nãm ã Metĩndjwỳnh Kra'ã memã ane.
23281	MAT 4:3	Nhym kam me axwe'ã memã àpnênh djwỳnhbê Xatanaj arỳm 'ỳr tẽn 'ỳr bôx. Nãm bit kute amikôt o ba nhym kôt axwemã 'ỳr bôx. Ne kam kum, —Ẽ, goja abê Metĩndjwỳnh Krakumrẽx jabej ne goja kẽnjamã akabẽn gê goja kubê djwỳ ga krẽ, ane. Nãm Xatanaj ã Jejumã ane.
23282	MAT 4:4	Nhym kam kum, —Kati. Mỳkam? Bir, Metĩndjwỳnh ne amrẽbê: me ikukãmãremã kum, “Djãm djwỳobit dja me amitỳx ne tĩn ne ar ba? Kati. Metĩndjwỳnh kabẽnodjwỳ dja me amitỳx ne tĩn ne ar ba, kabẽn kunĩo.” Nãm ã Metĩndjwỳnh me ikukãmãremã ane nhym me arỳm 'ã pi'ôk no'ôk ne. Ije Metĩndjwỳnh kabẽn ja markam ije akabẽnkôt kẽno djwỳ prãm kêt. Nãm ã Jeju kum ane.
23283	MAT 4:5	Nhym kam Xatanaj Djeruxarẽ'ỳr o tẽn o bôx. Krĩrax jamã ne me kum, “Metĩndjwỳnh nhõ krĩrax”, ane. Nãm o bôx ne o tẽn Metĩndjwỳnh nhõ kikreti'ỳr o bôx. Ne kam o tẽn o wabin kikreti nhimõk'ỳr o bôx ne anhà'ã kudja.
23284	MAT 4:6	Ne kam kum, —Ẽ, goja abê Metĩndjwỳnh Krakumrẽx jabej goja rũm tẽn ato. Amrẽbê: ne me akukãmãre amã arẽ. Metĩndjwỳnh kukwakam amã arẽn amã, “Dja ba ajã ikadjy mrãnh djwỳnhmã karõ. Dja me atẽmkôt amã ikra dja gê kẽn'õ apar ngãnh kêtkumrẽx.” Nãm ã Metĩndjwỳnh me akukãmãre amã ane nhym me arỳm 'ã pi'ôk no'ôk ne. Ajrã, rũm tẽn ato gê goja me atẽmkôt amã ikra dja, ane.
23285	MAT 4:7	Nhym Jeju kum, —Kati. Mỳkam? Bir, ba ajte amã arẽ ga ama. Amrẽbê: ne me ikukãmãre memã arẽ. Metĩndjwỳnh kukwakam memã arẽn memã kum, “Kwãrĩk wãnh Bẽnjadjwỳr djwỳnh, Atĩndjwỳnh kabi kêt, kute ajãno ãm jabej kabi kêt”, ane. Nãm ã Metĩndjwỳnh me ikukãmãremã ane nhym me arỳm 'ã pi'ôk no'ôk ne. Ije Metĩndjwỳnh kabẽn ja markam ne ba ije akabẽnkôt rũm itẽm ne idjàtor prãm kêt, ane.
23287	MAT 4:9	Nhym kam kum, —Ba amã ja kunĩ kanga. Ba amã me õ mỳjja rũnh ne uma kunĩ kanga. Dja ga amijo angrin ikuka kônh akõnkrão nhỹn imã irax jarẽ ba arỳm amã kungã. Ba amã kunĩ ngã ga arỳm idjô'ã o aminhõn ar o aba, ane.
23288	MAT 4:10	Nhym Jeju kum, —Kati, Xatanaj, on rũm imã akàx. Djãm ije akuka kônh ikõnkrão inhỹrmã ne ije amã arax jarẽnhmã? Arkati. Mỳkam? Bir, amrẽbê: me ikukãmãre memã arẽ. Metĩndjwỳnh kukwakam memã arẽn memã kum, “Bẽnjadjwỳr djwỳnh, Atĩndjwỳnhmãbit dja ga amijo angrin kum rax jarẽn ajbitmã apê. Kwãrĩk wãnh atemã 'õmã rax jarẽnh kêt.” Nãm ã Metĩndjwỳnh me ikukãmãremã ane nhym me 'ã pi'ôk no'ôk ne. Ije Metĩndjwỳnh kabẽn ja markam ne ba ije akuka kônh ikõnkrão inhỹr ne ije amã arax jarẽnh prãm kêt, ane.
23293	MAT 4:15	“Pykabê Djeburõ, pykabê Naptar. Imôti'ỳr pyka. Ngôbê Djodão nhikjêbê pyka. Me bajtem nhõ pyka jamã ne me kum Garrêja jarẽ.
23294	MAT 4:16	Pyka jakam ne me axwe:. Me mrãnh punu:re kute mrãmri ne akamàt kô tykkam me mrãnh punu pyràk. Me ja ne me arỳm me'õ me:xkumrẽx pumũ kute mrãmri ne me kute memã irã djà rax pumũnh pyràk. Pyka jakam ne me kaprĩre ne ar ba. Kute mrãmri ne me on tyk karõ kaprĩn ar ba pyràk. Me ja ne me arỳm me'õ me:xkumrẽx pumũn kĩnhkumrẽx ne. Me kĩnhkumrẽx kute mrãmri ne ajte arngrokam me kĩnh pyràk”, ane. Nãm Idjaij ã me bakukãmãremã ane. Nhym kam me aben djô'ã arẽnho mõ:n arẽnho mõr tãmtã arỳm 'ỳr o bôx. Tũ:mràm me bakamingrãnyrekam Jeju arỳm Kapanakam bôx. Me:xkumrẽx ne arỳm kam bôx. Idjaij kute me bakukãmãremã 'ã ujarẽnh kôt ne bôx.
23295	MAT 4:17	Ne kam arỳm kàj bê me akremo krax. Ne amijã memã kum, —Amikam akaprĩren wãnh ajaxwemã anhiren Metĩndjwỳnh'ỳr amijo akẽx. Arỳm kàjkwakam Bẽnjadjwỳr djwỳnh kute pykakam amim me utàr ne ar meo ba 'ỳr. Nãm ã Jeju me akreo ane.
23297	MAT 4:19	Nãm ar ar kryre rẽnho ba nhym Jeju arkum, —On ar mã ikôt ajkamẽ. Jakam dja gar ikôt me kamẽnho aba kute mrãmri ne ar aje tep pynênho aba pyràk, ane.
23306	MAT 5:3	—Ẽ, djãm me kute amim, “Ikajgo”, anhỹro baja djãm me kaprĩ got? Kati. Mỳkam? Bir, me wã dja kàjkwakam Bẽnjadjwỳr djwỳnh amim me utàn meo ba. Kam dja me kĩ:nhkumrẽx.
23309	MAT 5:6	Me kute memã kum, “Ba on Metĩndjwỳnhmã ijaxwe kêt”, anhỹro ba ne kute katàt amijo ba prã:mja djãm me kaprĩ got? Kati. Mỳkam? Bir, me wã dja me ĩ axwe kêt'ỳr bôxkumrẽx ne arỳm prĩne Metĩndjwỳnhmã mexkumrẽx. Kam dja me kĩ:nhkumrẽx.
23312	MAT 5:9	Djãm me kute aben nêje me kukrào baja kaprĩ got? Kati. Mỳkam? Bir, me wã'ã dja me abenmã kum, “Metĩndjwỳnh kra ne wã”, ane. Kam dja me kĩ:nhkumrẽx.
23316	MAT 5:13	Ne kam ajte arkum, —Ar aje kadjwanhĩ pyràk. Kadjwanhĩ kute õmrõo mex pyràk ar gadjwỳ dja gar ajmã akute kêt ne akabẽn mexkumrẽx ne ar aba nhym ar abu'ã me ja kwỳ ar akudjwa arỳm mex jabej. Dja kadjwanhĩkam akry apêx jabej mỳj dja ajte akry kadjy kam nẽ? Arkati. Arỳm mỳjja akry kadjy punukumrẽx. Godja punukam me kum kĩnh kêt ne arỳm rũm kapĩ. Kapĩ nhym me arỳm 'ã mrãn paro kajy. Ar gadjwỳ godja gar memã kum, “Ba ne ba ije Jeju mar”, ane. Ne ate kam ar ajaxwe gar arỳm apunu. Apunu nhym me arỳm kum ar akĩnh kêt ne ar apunukôt kum Metĩndjwỳnhdjwỳ kĩnh kêt.
23320	MAT 5:17	Ne kam ajte arkum, —Kwãrĩk wãnh ijã amim, “Be, mỳj kadjy ne Jeju bôx? Bir, kute memã kum, ‘Kwãrĩk wãnh jakam Môjdjê kabẽnja mar kêt. Ne Metĩndjwỳnh kukwakam kabẽn jarẽnh djwỳnh 'õdjwỳ kabẽnja kwãrĩk wãnh mar kêt.’ Kute ã memã anhỹro ba kadjy ne bôx”, ane. Kwãrĩk wãnh ijã ã amim anhỹr kêt. Djãm ije ja jarẽnhmã? Kati. Mỳkam? Bir, me amrẽbê: me bakukãmãremã ijã ajarẽ. Nhym me aben djô'ã arẽnho mõ:. Arẽnho mõr tãmtã arỳm iwỳr o bôx. Ba kam arỳm me kute amrẽbê: ijã ujarẽnh kôt ar amijo iba. Me kute ikukãm ijã ujarẽnh kôt ije amijo anhỹr kadjy ne ba bôx. Kam ije ar kabẽn markumrẽx ne ije ar'ã anhỹr prãm kêt.
23322	MAT 5:19	Godja me'õ Metĩndjwỳnh kabẽn ngrire 'õmã kajgo jarẽn kam 'ã memã kum, “Kabẽn ja dja ga me mar rerekre”, anhỹro ba jabej, dja me adjwỳnhdjwỳmã kum, “Akajgo”, ane. Kàjkwakam Bẽnjadjwỳr djwỳnh kute pykakam amim me utàr ne ar meo bakam dja me kunĩ kum, “Akajgo”, anhỹro kumex. Nhym be, dja me'õ Metĩndjwỳnh kabẽn man kôt ar amijo ban kam memã kabẽn jarẽnho ba. Me'õ jamã dja me kum, “Araxkumrẽx”, ane. Kàjkwakam Bẽnjadjwỳr djwỳnh kute pykakam amim me utàr ne ar meo bakam dja me kum, “Araxkumrẽx”, ane.
23324	MAT 5:21	Ne kam ajte arkum, —Amrẽbê: me bakukãmãre memã kum, “Kwãrĩk wãnh me par kêt”, anen ajte, “Dja me me'õnh bĩ nhym me arỳm kum axwe pãnh jarẽ”, ane. Tãm ne me ar amã arẽ gar arỳm ama.
23325	MAT 5:22	Nhym be, ba dja ba ar amã arẽ gar ama. Djã ne me me'õnh bĩ nhym me arỳm kambit kum axwe pãnh jarẽ? Kati. Me kute me'õkam ngrykkamdjwỳ. Dja me axwe jabej kukjêr kêt ne tu kam ngryk. Nhym kam me arỳm kum axwe pãnh jarẽ. Ba ajte ar amã arẽ gar ama. Me kute ikukwakam abeno kamyja godja me kum kamy kurêkam kum, “Apunure”, anhỹr jabej nhym kam me arỳm 'ã meo akuprõ. Memã axwe pãnh jarẽnh djwỳnh krãptĩbê 70 jao akuprõ nhym me arỳm memã amikôt amijarẽ. Nhym be, godja me kamymã kum, “No kêt”, anhỹr jabej ne kam arỳm me biknor tokry djàkam kuwykam mõr jabej.
23326	MAT 5:23	Kam godja ga Metĩndjwỳnh nhõ ki'ỳr kĩnh djào abôx jabej. O abôxo tẽn kam akamy ma. Aje o akamyja kute ajã, “Nãm ijo ajkẽ”, anhỹrja ga ama. Akam kaprĩja ga ama. Djãm kam aje on Metĩndjwỳnhmã kĩnh djàja nhõrmã? Kati. Dja akamy akam kaprĩ ga Metĩndjwỳnhmã kĩnh djàjao bôx nhym Metĩndjwỳnh arỳm kum kĩnh djàja kĩnh kêt.
23330	MAT 5:27	Ne kam ajte arkum, —Nãm me ar amã, “Kwãrĩk wãnh mebê prõ, nàr mjêno adjàkĩnh kêt”, ane. Ja ne me ar amã arẽ gar ama.
23332	MAT 5:29	Ne kam Ar kubê axwe pyma. Ga, me kute apỹnh kukràdjào àpênh jaxwe prãmja pumũ. Me kute àpênh jaxweo krã'yrmã ne Jeju Ar kubê axwe pyman arkum, —Ne ga ren ano djubôko ajaxwe prãm ga ren on kaban mũm amibê amẽ. Ren te ano nhikjê kêt ne ren Metĩndjwỳnh kôt atĩn ne ar aba rã'ã, kam ren akĩnhkumrẽx. Ne ren ano amãnhkrut rã'ã nhym Metĩndjwỳnh ren me biknor tokry djàkam amẽ. Ga ren kam akaprĩkumrẽx.
23334	MAT 5:31	Ne kam ajte arkum, —Me ar amã, “Me kute prõ kangamã gê me 'ã pi'ôk no'ôk ne kum kungãn kam kanga”, ane. Nãm me ã ar amã ane, gar ama.
23336	MAT 5:33	Ne kam ajte arkum, —Kam, amrẽbê: me bakukãmãre memã kum, “Dja gar memã akabẽn jarẽn amã me kute amar pydji prãm jabej kum, ‘Metĩndjwỳnh ne amybỳm kute imar. Ije amã ikabẽn pydjin arẽnhkôt kute imar’, anhỹrkam kwãrĩk wãnh 'ã adjukanga kêt. Dja gar aje memã akabẽn jarẽnh kôt ar amijo abakumrẽx. Nok ren ga kôt ar amijo aba kêt ne ren arỳm Metĩndjwỳnh jarẽnh kajgon ren o kum amikurêtuw”, ane. Nãm me bakukãmãre ã memã ane gar arỳm ama.
23340	MAT 5:37	Kam, memã akabẽn pỹnhbit jarẽ. Aje mrãmri mỳjjao anhỹrmã. Kambit memã kum, “Nà. Dja ba ã o ane”, ane. Nàr, aje mỳjjao anhỹr kêtmã. Kam memã kum, “Kati. Dja ba o anhỹr kêt”, ane. Jabit memã arẽ. Memã akabẽn pỹnhbit jarẽ. Godja gar memã akabẽn jarẽ ne me kute ar amar pydji kadjy ajte kôt memã apỹnh mỳjja jarẽn arỳm akabẽn punu. Kute mrãmri ne me axwe nhõ bẽnjadjwỳr jajkwa kurũm akabẽn kator pyràk. Nãm ã Jeju arkum ane.
23341	MAT 5:38	Ne kam ajte arkum, —Me ar amã, “Amrẽbê: ne me bakukãmãre memã kum, ‘Dja me me'õ no katõk gê me o aben man kam pãnh no katõk. Nàr, dja me me'õ djwa kwỹr gê me pãnh wa kwỹr’, ane. Me bakukãmãre ã memã ane.” Nãm me ã ar amã ane.
23343	MAT 5:40	Nhym godja me arỳm pykakam me bẽnjadjwỳr'ỳr ajo tẽn 'ỳr ajo bôx ne kum, “Me'õja ne ijo ajkẽ. Kum arẽ gê imã o pãnh”, ane. Nhym bẽnjadjwỳr arỳm amã “Pãnh dja ga kum anhõ kubẽkà'õ pydjin angã”, ane. Djãm aje kubê nêmã? Kati. Dja ga tu kam anhõdjành ne kum anhõ kubẽkào amãnhkrut ne angã.
23344	MAT 5:41	Dja me kôt atẽmmã amã krà tỳ:x ne amã, “Ga dja ga ikôt tẽ nhym ajã kirometu pydji apêx”, ane. Ga kam kabẽnkôt tẽ. Kôt atẽmo kirometu pydji apêx. Ga kam ikabẽn kôt amã kĩnh ne ajte ijukri kôt tẽ nhym ajã kirometu 'õdjwỳ apêx.
23345	MAT 5:42	Godja me ar amã, “Imã angã”, anhỹr jabej tu kum angã. Godja me ar amã, “Imã angã. Ba kam ĩ amã kungã”, anhỹr jabej. Kwãrĩk wãnh kubê nê kêt. Ba ne ba ã ar amã ane. Nãm ã Jeju arkum ane.
23346	MAT 5:43	Ne kam ajte arkum, —Me ar amã, “Me bakukãmãre ne memã kum, ‘Ar amã amibu'ã me ja jabên kam amã akurê djwỳnh kurê’, ane. Me ã memã ane.” Nãm me ã ar amã ane.
23347	MAT 5:44	Nhym be, ba dja ba ar amã arẽ gar ama. Djãm ar amã akurê djwỳnh kurêmã? Kati. Dja gar amã akurê djwỳnh jabê. Me kute ar ajo Metĩndjwỳnhmã à'wỳr ne kum, “Dja ga o ajkẽ”, anhỹro baja dja gar meo Metĩndjwỳnhmã a'wỳ ne kum, “Dja ga o djuw mex”, ane. Amã akurê djwỳnh kaprĩ. Me kute ar amã kabẽn punuo baja ne kute ar ajo bikẽnho baja dja gar meo Metĩndjwỳnhmã a'uw.
23352	MAT 6:1	Ne kam ajte arkum, —Dja gar mekam adjukaprĩ. Djãm kam ar aje amim, “Ba memã amibẽn ne mekam idjukaprĩ gê ibu'ã me ja imã idjukaprĩ jarẽ”, anhỹrmã? Kati. Kwãrĩk wãnh amim anhỹr kêt. Dja gar memã amibẽn nhym me ar amã adjukaprĩ jarẽ. Djãm kam dja Metĩndjwỳnh ar amã akĩnh djà ngã? Ar aje memã amibẽnkam djãm ar amã akĩnh djà ngã? Kati. Kam ar aje memã amibẽnkam dja ar amã akĩnh djà nhõr kêt.
23354	MAT 6:3	Nhym be, ar ga ar aje me õ mỳjja kêtmã mỳjja nhõrmã tu udju gê me ar abu'ã ar amar kêt. Gê ar aje memã õrkôt me ar abu'ã ar amar kêt. Dja gar memã angãn kwãrĩk wãnh amim, “Arỳm ne ba kum kungã. Idjukaprĩkumrẽx”, kwãrĩk wãnh amim anhỹro aba kêt.
23356	MAT 6:5	Ne kam ajte arkum, —Metĩndjwỳnhmã ar akabẽnkam djãm aje me kute amijo 'êx ne ta kute amijo Metĩndjwỳnh mar mexja kudjwamã? Me kute memã amibẽn nhym me kute memã mex jarẽnh kadjy ne me me bikprõnh djàkam nàr pry bikjêrkam Metĩndjwỳnhmã kabẽno ku'ê. Djãm ar aje me kudjwamã? Kati. Kwãrĩk wãnh me kudjwa kêt. Mrãmri me kute amibẽnkam dja pykakam me ja memã mex jarẽ. Djãm Metĩndjwỳnh kute memã mex jarẽnhmã? Kati. Me kute memã amibẽnkam ne Metĩndjwỳnh mekam kĩnh kêtkumrẽx. Kam dja memã mex jarẽnh kêtkumrẽx.
23358	MAT 6:7	Dja gar Metĩndjwỳnhmã amikabẽn jarẽ. Kwãrĩk wãnh me kwỳ kudjwa kêt. Me kwỳ kute apỹnh mỳjjao metĩndjwỳnh karõ nhipêx ne marja ne me 'êx ne arĩk mỳjjamã amikabẽn krãptĩ jarẽnh kajgoo ba. Ne arĩk amim, “Dja ba kum amijarẽnh krãptĩ gê ikabẽn krãptĩ man arỳm imarkumrẽx”, ane.
23360	MAT 6:9	Ate gêdja gar ikabẽn kôt kum akabẽn jarẽ ne kum, “Djũnwã, ga ne ga kàjkwakam nhỹ ba arỳm ama. Gê me amexo apymaja man amim ajarẽn abenmã ajarẽ.
23364	MAT 6:13	Me kute ar imã axwe'ã àpnênh kunĩkôt ga ga ar ijo tỳx bar mebê idjãm tỳx ne ijaxwe kêt. Dja ga ajte Xatanajbê mã ar ipytàro aba. Mỳkam ne bar ã amã ane? Bir, abê Bẽnjadjwỳr djwỳnh. Ga apydji ajitỳ:x ne ara:x rã'ã: rã'ã ne. Tãm ne ja”, ane. Dja gar ã Metĩndjwỳnhmã akabẽno ane.
23365	MAT 6:14	Nã bãm ar amã, “Dja me'õ ar akam axwe gar tu wãnh axwe maro aknon kam angryk kêt”, ane. Mỳkam? Bir, godja gar me axwe maro aknon kam angryk kêt nhym kàjkwakam Abãmdjwỳ ar ajaxwe maro aknon akam ngryk kêt.
23366	MAT 6:15	Nhym be, godja gar me axwe mar rã'ãn me kam angryk rã'ã jabej ar Abãmdjwỳ dja ar ajaxwe mar rã'ãn ar akam ngryk rã'ã. Kam ne ba ar amã, “Dja me'õ ar akam axwe gar axwe maro aknon kam angryk kêt.” Nãm ã Jeju arkum ane.
23367	MAT 6:16	Ne kam ajte arkum, —Ne kam ar aje Metĩndjwỳnhmã amijajbur jabej djãm ar aje me kute amijo 'êx ne ta kute amijo Metĩndjwỳnh mar mexja kudjwamã? Me kute amijajburo amirĩt ne memã amibẽn kadjy ne me amijo nokre kaprĩn aminokreo àpnu. Djãm ar aje me kudjwamã? Kati. Kwãrĩk wãnh me kudjwa kêt. Mrãmri me kute amibẽnkam dja pykakam me memã mex jarẽ. Djãm kam Metĩndjwỳnh kute memã mex jarẽnhmã? Kati. Me kute memã amibẽnkam Metĩndjwỳnh mekam kĩnh kêtkumrẽx ne memã me kĩnh djà nhõr kêt.
23370	MAT 6:19	Ne kam ajte arkum, —Kwãrĩk wãnh amim pykakam ar anhõ nêkrêx rax jadjwỳr kêt. Kam ne kanêremẽ 'ôk arỳm abê o àpnu nhym me àkĩnhĩ arỳm 'ã õpôk ne o akĩ.
23376	MAT 6:25	Ne kam Jeju ajte arkum, —Kwãrĩk wãnh amikam adjumar punun amim, “Mỳj dja ba kukrẽ, mỳj dja ba o ikõ, mỳj dja ba adjà?” Kwãrĩk wãnh ã adjumar punuo anhỹr kêt. Djãm Metĩndjwỳnh kute ar akudjwa djwỳmẽ kubẽkàbit maro ba? Kati. Kute ar gajbit ar amar tỳx. Kute ar amar tỳxkam dja ta arỳm ar amã ar anhõ kwỳ krẽn djàmẽ ar anhõ kubẽkàmẽ kungã. Kam, kwãrĩk wãnh amikam adjumar punu kêt.
23377	MAT 6:26	Ga, kỳjrũm kwênhja pumũ. Djãm kwênh kute pur kre nàr bàygogo djê nàr o atom ne kute õ kikrekam adjwỳr? Kati. Kwênh kute ã o anhỹr kêt nhym kàjkwakam Abãm tu o djuw mex. Metĩndjwỳnh ne kum kwênh kĩnh ngrire. Ar gajbit kum ar akĩnhkumrẽx. Kam ar gajbit dja ar ajo djuw mexkumrẽx. Kam kwãrĩk wãnh amikam adjumar punun amim, “Mỳj dja ba kukrẽ”? anhỹr kêt.
23382	MAT 6:31	Kam kwãrĩk wãnh ar anhõ mỳjja prãmje amikam ar adjumar punu kêt. Kwãrĩk wãnh amim, “Mỳj dja ba kukrẽ”? nàr, “Mỳj dja ba o ikõ”? nàr, “Mỳj dja ba angij”? kwãrĩk wãnh amim anhỹr kêt.
23385	MAT 6:34	Kwãrĩk wãnh ar amikukãm adjumar punu'õ mar kêt ne amim, “Godja akatibê idjumar punu djà'õ iwỳr bôx jabej mã gêdja ba nẽ”? anhỹr kêt. Djãm akati 'õkam Metĩndjwỳnh kute ar ajo djuw mex kêtmã? Kati. Akati kunĩkôt kute ar ajo djuw mex. Dja akati nhym Metĩndjwỳnh ta arỳm ar ajo djuw mex. Ar adjumar punu ar awỳr bôx jabej ajbit dja gar amikam ama. Kwãrĩk wãnh amũ amikukãm adjumar punu'õ maro atẽm kêt. Nãm ã Jeju arkum ane.
23386	MAT 7:1	Ne kam ajte arkum, —Ar aje me axwe jabej me kukjêr kêtkam mỳkam ne gar tu me'ã amim, “Axwe”, anhỹro aba? Kwãrĩk wãnh. Dja gar me'ã axwe rẽnho aba nhym me arỳm amipãnh ar ajã axwe rẽ nàr Metĩndjwỳnh arỳm ar amã ajaxwe jarẽ.
23387	MAT 7:2	Godja gar me'ã mỳjja'õ man kôt tu 'ã, “Axwe”, ane. Djãm kam me nàr Metĩndjwỳnh akam kĩnh? Kati. Dja gar me'ã ane nhym me nàr Metĩndjwỳnh arỳm ar gadjwỳ ar ajã mỳjja tãm man kôt ar ajã axwe mẽ. Dja gar Metĩndjwỳnh kudjwa memã õr rũnh nhym kam me akubyn ar aje memã õr 'ãnh ar amã kungã, ane.
23389	MAT 7:4	Djãm ar aje akamymã kum, “Akmere, amrẽ ba amã anokam pyka jaũmwã kaba”, anhỹrmã? Ne kam ar anokam pĩponhtiwã pumũnh kêtkumrẽx ne. Ar aje aminokam pĩponh pumũnh kêtkam we ã kum ane.
23392	MAT 7:7	Ne kam ajte arkum, —Dja gar tu mỳjja'ã 'uw, mã mỳjja'ã 'wỳro tẽ nhym Metĩndjwỳnh arỳm ar amã kungã. Ga, ar aje mã mỳjja jabej ne kam arỳm kum ajapôxja pumũ. Ne kam mã kikre jajkwa krekremã akabẽno aku'ê nhym arỳm me kute ar amã 'ã rênhja pumũ. Dja gar ã Metĩndjwỳnh 'wỳro ane.
23397	MAT 7:12	Kam gar aje amibu'ã me'ã amim “Gê me imã mex”, “Gê me imã mex”, anhỹro aba. Kute aje me'ã amim anhỹro aba pyràk ar gadjwỳ dja gar amikabẽn kôt ã memã amexo ane. Dja ga ã memã amexo anen arỳm Metĩndjwỳnh kabẽn kukràdjà kôtdjwỳ aje amijo aba mexkumrẽx. Môjdjê kute kabẽn jarẽnh kôt aje amijo aba mexkumrẽx. Me kute Metĩndjwỳnh kukwakam memã kabẽn jarẽnhdjwỳ aje kôt amijo aba mexkumrẽx. Nãm ã Jeju arkum ane.
23398	MAT 7:13	Nhym kam mrãmri me kute mỳjja mar ne kôt ar amijo ba ne kute pry pyràk. 'Ã ne Jeju arkum, —Ikôt dja gar amijo aban arỳm abê tỳx kute mrãmri ne pry kre ngrire mebê tỳx pyràk. Nhym be, dja gar me kum ikĩnh kêtja kôt ar amijo aban arỳm amã rerekre. Amã tỳx kêt kute mrãmri ne pry kre raxkôt me mrãnh memã tỳx kêt pyràk. Kwãrĩk wãnh me kum ikĩnh kêtja kôt ar amijo aba kêt. Aje pry jajkwa krekre ngrirekôt adjàr mãn pràbê dja ga on amim iman ikôt ar amijo aba. Me krãptĩ ne me me kum ikĩnh kêtja kôt ar amijo ba. Memã tỳx kêtê kute mrãmri ne me kute pry jajkwa krekre raxkôt ngjêx nhym memã tỳx kêt pyràk. Kute pry kre rax kôt me mõr memã tỳx kêt pyràk. Dja gar me kum ikĩnh kêt kôt ar amijo aban arỳm akuno. Me biknor tokry djàkam akuno.
23400	MAT 7:15	Ne kam ajte arkum, —Me kute amijo 'êx ne memã, “Ba ne ba ibê Metĩndjwỳnh kukwakam kabẽn jarẽnh djwỳnh”, anhỹro bajabê amijã ano tỳx. Nãm me kute mrãmri ne rop krori kute amijo mrykĩ'ãtomti kà jangjênh ne bôx pyràk. Me ta ne me kute amijo imar mex ne ar awỳr bôx. Nhym be, kati. Nãm me ar anoo akno. Me kà kadjwỳnhbê ne me kute mrãmri ne rop jamrex pyràk. Me axwe. Ne kute ar amã Metĩndjwỳnh'ã 'êx ne kabẽn kêt jarẽnhmã ne ar awỳr bôx. Kute o ibê amiwỳr ar ajo akẽx ne ar ajo bamã ne ar awỳr bôx.
23401	MAT 7:16	Mỳj dja gar me omũnh ne memã akator on? Bir, mỳj dja gar pidjôjadjwỳ mar on? Bir, ô ne parbê rôrôk ne ikwãn o bàrio amirĩt nhym me kôt kum apôx. Ga, rojtikam tyrti apôx kêtja pumũ. Ar gadjwỳ dja me apỹnh kabẽn punu jarẽn àpênh jaxwe gar me omũn arỳm memã akaton amim, “Be, ga, axweja pumũ. Kabẽn kajgo. Nãm Metĩndjwỳnh'ã 'êx ne kabẽn kêt jarẽnho ba”, ane. Djãm mrỳnhĩkam me kute akrô djôbê uba rênh? Kati. Nàr, djãm prêxkam me kute pidjôbê pigu rênh? Kati.
23405	MAT 7:20	Be, me àpênh jaxwe dja gar omũn arỳm kôt kum akato. Me kute Metĩndjwỳnh kabẽn kêt jarẽnhja dja gar ama. 'Ã ne ba ar amã, “Ga, rojtikam tyrti apôx kêtja pumũ”, ane.
23406	MAT 7:21	Me kute arĩk imã, “Ga abê inhõ Bẽnjadjwỳr djwỳnh. Ga ne ga ijo aba”, anhỹrja. Djãm me ja kunĩ kàjkwakam Bẽnjadjwỳr djwỳnh kute amim me utàr ne ar meo bamã? Kati. Me kute amim kàjkwakam Ibãm kabẽn mar ne kôt kute amijo babit. Me jabit dja Bẽnjadjwỳr djwỳnh amim me utàn ar meo ba.
23407	MAT 7:22	Ije memã axwe pãnh jarẽnh nhõ akati wãkam dja me krãptĩ aminêje imã, “Bẽnjadjwỳr djwỳnh. Djãm akukwakam ije memã akabẽn jarẽnh kêt got ga ikanga? Djãm akukwakam ije me karõ punu kujaêk kêt got ga ikanga? Djãm akukwakam ije mỳjja pumũnh kêt nhipêx kêt got ga ikanga? Mỳjja rũnh, mỳjja krãptĩ ne ba ipêx ga ikanga”, ane. Ije memã axwe pãnh jarẽnh djà nhõ akatikam dja me ã imã ane.
23408	MAT 7:23	Kam dja ba irã ipôkri me kunĩmã kum, “Kati. Djãm ikukwakam ne ga mỳjja nhipêx? Kati. Wãnh amikukwakam ne ga mỳjja nhipêx. Ba ije amar kêt. Rũm imã akàx. Me adjàpênh jaxwe”, ane. Dja ba ã memã ane. Nãm ã Jeju arkum ane.
23409	MAT 7:24	Ne kam ajte arkum, —Me kunĩ kute ikabẽnja mar ne kôt kute amijo baja ne me kute mrãmri ne me'õ jamak mex pyràk. Me'õ jamak mexja kẽnkam amim kikre.
23413	MAT 7:28	Nãm ã Jeju memã anen arỳm memã amikukràdjà jarẽnh pa. Nhym me kabẽn man kam ari ar aben pumũn kam abenmã kum, —Tô mỳj kabẽn ny gotja? Nãm prĩne kute amimarkôt katà:t memã amikukràdjà jarẽnhkumrẽx. Nãm ã me bẽnjadjwỳr rũnh kwỳ kabẽn mex anen ar prĩne kabẽno meo atomo ba, ane. Djã nãm ã Môjdjê kukràdjà mar djwỳnh memã arẽnho ane? Kati, nãm me ari no prõt ne ari kukràdjà jarẽnh'ã umju:w ne kute arẽnh katàt kêtkumrẽx.
23416	MAT 8:2	Nhym kam me'õ ĩ kajêkam têja 'ỳr bôx ne parbê kõnkrão nhỹn kum rax jarẽn kum, —Bẽnjadjwỳr djwỳnh, ga aje inhĩ kajêkam itêkôt aje ipumũnh ne aje mar. Aje ijo mex prãm jabej ba ren arỳm imex ne, ane.
23417	MAT 8:3	Nhym arỳm 'ỳr ikran kupên kum, —Ije ajo mex prãm. On amex, ane. Nhym arỳm 'ã ĩ kajêkam têja apêx nhym arỳm mex ne. Kute o ãm tãmkam tẽmbê kà mex ne.
23418	MAT 8:4	Nhym kum, —Kwãrĩk wãnh ga amijarẽnh kêt. Dja ga tu katàt mã me kadjy Metĩndjwỳnh mar djwỳnh'ỳr tẽn kum amibẽ, kum amikà bẽ. Ne kam kum mry ngã gê akadjy Môjdjê kukràdjà kôt Metĩndjwỳnhmã mry gan kum kungã. Arỳm akà mexkam dja ga kum mrywã ngã gê me kunĩ apumũ, arỳm akà mexkôt apumũ. Nãm ã Jeju me'õmã ane.
23420	MAT 8:6	—Bẽnjadjwỳr djwỳnh, inhõ àpênh arỳm akryn tokry rax ne kikrekam arek nõ, ane.
23421	MAT 8:7	Nhym Jeju kum, “Ba 'ỳrn o mex”, ane.
23422	MAT 8:8	Nhym krãkamngônh nhõ bẽnjadjwỳr kum, —Djãm imex got ga inhũrkwãmã tẽ? Kwãrĩk wãnh. Dja ga akabẽnbit jarẽ nhym arỳm inhõ àpênh mex ne.
23423	MAT 8:9	Inhõ bẽnjadjwỳr kute raxo ijakrenhja ne imã kabẽn ba kabẽn man kôt ar amijo iba. Ne kam ba ibê me krãkamngônhre nhõ bẽnjadjwỳrkam ba memã ikabẽn nhym me ikabẽn kôt ar amijo ba. Ba 'õmã kum, “'Ỳr tẽ”, ane nhym arỳm 'ỳr tẽ. Ba kam ajte 'õdjwỳmã kum, “Amrẽ tẽ”, ane nhym arỳm amrẽ tẽ. Ba inhõ àpênhmã kum, “On mỳjja kupê”, ane nhym arỳm kupê. Kam ne ba amã, “Abẽnjadjwỳr djwỳnhkam dja ga akabẽn nhym arỳm akabẽnkôt mex ne”, ane. Krãkamngônh nhõ bẽnjadjwỳrbê ne me bajtem.
23424	MAT 8:10	Nãm Jejumã ane nhym kuman arỳm kam no tyn djan kôt ba djwỳnh arkum, —Be, me'õ bajtemja kute tu amim imar mexkumrẽx. Mebê idjaerkumrẽx ren kudjwa ã amim imaro ane. Nhym be, kati. Me kute kudjwa ã amim imaro anhỹr kêt. Pydji bajtemkam kute amim imar me:xkumrẽx. Mrãmri ne ba ar amã ja jarẽnhkumrẽx.
23427	MAT 8:13	Ne kam me krãkamngônh nhõ bẽnjadjwỳrmã kum, —Aj mã. Ga ne ga tu amim imarkumrẽx. Kôt dja ba arỳm amã ã o ane, ane. Nhym myt tãmkam arỳm õ àpênh mex ne.
23431	MAT 8:17	Amrẽbê: ne ujarẽnh djwỳnhbê Idjaij Jeju'ã ajarẽ. Kute meo mex'ã ajarẽ. Nãm Metĩndjwỳnh kukwakam 'ã ajarẽ. Nãm me bakukãmãremã kum, “Apỹnh me bapunu djàri, apỹnh me bakanê djàri nhym kute amijã me bamar. Kute mrãmri ne me kute jênh pytĩo bakam kute amijã mar pyràk. Nãm ã amijã me bamaro ane.” Nãm ã Idjaij me bakukãmãremã ane. Jeju kute meo mex'ã ne memã arẽ. Nhym kam me aben djô'ã arẽnho mõ:. Arẽnho mõr tãmtã arỳm 'ỳr o bôx. Tũ:mràm, me bakamingrãnyrekam Jeju arỳm kato. Katon kam arỳm abatành ne ar ba. Ne kam arỳm me punuo mexo ba. Metĩndjwỳnh kukwakam Idjaij kute me bakukãmãremã 'ã ujarẽnh kôt Jeju arỳm ã meo mexo bao ane.
23432	MAT 8:18	Jeju me punuo mex ne arỳm amibu'ã me krãptĩ: pumũ. Ne kam arỳm arkum, —Gwaj on akàx nhikjêmã rê, ane.
23433	MAT 8:19	Nhym kam Môjdjê kukràdjà mar djwỳnh'õ 'ỳr bôx ne kum, —Ẽ, ujarẽnh djwỳnh, ba arek akôt tẽ. Dja ga nhĩ'ãm amrãnh kunĩkôt ba akôt mrã, ane.
23434	MAT 8:20	Nhym kam kum, —Ẽ, ga, djoti pykakam kreja pumũ. Ne kwênh kỳjrũm aêja pumũ. Mrymẽ kwênhbit ne õt djà kute amim kre pumũnhkôt kam õt djà. Nhym be kati. Ba ne ba inhõ kikre kêt. Inhikwã djà kêt. Ije amijo inhĩ ne me awỳr irwỳk nhỹnh ne ba inhũrkwãja? Kon, gop ga amiman kam ikôt atẽm jabej nàr kon, arek dja, ane.
23435	MAT 8:21	Nhym kam me'õ ja kute Jejukôt bamã ne kum, —Bẽnjadjwỳr djwỳnh, ba ibãm kumrẽx jadjà. Ne kam arỳm akôt ar iba, ane. Nhym kum,
23436	MAT 8:22	—Kati. Amrẽ on ikôt ar aba. Gê me kute Metĩndjwỳnh mar kêt wãnh me tyk jadjà. Me kute mar kêt ne me kute mrãmri ne me tyk jamakkre kêt pyràk. Gê me wãnh õbikwa tyk jadjà. Nãm ã Jeju kum ane.
23439	MAT 8:25	Nhym kam kôt ba djwỳnh ar 'ỳr tẽn arỳm tok ne kum, —Bẽnjadjwỳr djwỳnh, gop ar ipytà. Arỳm gwaj badjàr 'ỳr, ane.
23440	MAT 8:26	Nhym arkum, —Nã gãm ar amim imar rere:kre. Mỳkam ne gar atĩn prãm? ane. Ne kam kàjmã djan kôkmã bẽn tỳx. Nhym arỳm tu ngô mên nõ.
23441	MAT 8:27	Nhym ar te kute marmã kam no tyn djan abenmã kum, —Mỳj got on nhym kôkmẽ ngô raxmẽ tu kabẽn kôt ã amijo ane? ane. Nãm ar ã abenmã ane.
23443	MAT 8:29	Nãm ar Jeju kajpan arỳm kàj bê amran aminêje kum, —Mỳj nã Metĩndjwỳnh Kra? Djãm me inhõ akati kêtri dja ga me imã me itokry jadjà? ane.
23445	MAT 8:31	Nhym kam me karõ punu kum amijo a'uw ne kum, —Aje me ikujaêk prãm jabej ba me angrô jamy krãptĩ:wãmã wadjà, ane.
23446	MAT 8:32	Nhym kum, “Aj mã”, ane. Nhym me arỳm kato. Katon arỳm angrô jamy krãptĩ:mã wadjà. Wadjà nhym arỳm angrô jamy kunĩ prõt ne. Pyka krã'yr'ã aparmã prõt tỳ:x ne arỳm imôtikam nox ne aminhimex ne.
23448	MAT 8:34	Nhym krĩraxkam me krãptĩ kute Jeju pumũnhmã 'ỳr mõ. Ne kam arỳm omũn kam anon kum, —Gop me inhõ pyka kurũm akato, ane.
23450	MAT 9:2	Nhym ar kwỳ kum me'õ jakryo bôx. Ikwã djàkam nõr rã'ã nhym ar kum o bôx. Nhym amim, —Be, ar ja ne ar tu amim ikamnhĩxkumrẽx, ane. Ne me'õ jakryjamã kum, —Akmere, on akĩnh. Jakam ne ba arỳm ajaxwe kunĩ maro aknon kam ingryk kêt ne, ane. Djã nãm tẽmbê me'õ jakryo mex got? Kati, nãm amidjêje nên kum jabit jarẽ nhym êje nõ. Jeju ta ne axweo akno.
23451	MAT 9:3	Nhym wãnh Môjdjê kukràdjà mar djwỳnh kwỳ arỳm amim, —E kum be, me'õ ja ne ajmãn Metĩndjwỳnh japrỳo djan amijo Metĩndjwỳnho dja. Metĩndjwỳnh pydji ne kute me axweo biknorn mekam ngryk kêt, ane.
23452	MAT 9:4	Nãm me ã õkre kadjwỳnhbê anhỹro kumex nhym arỳm tu me kuman memã kum, —Mỳkam ne ga me anhõkre kadjwỳnhbê ijo kajgon ijaprỳo akumex?
23453	MAT 9:5	Ẽ, ba me amã mỳjja amãnhkrut jarẽ. Mỳj ne amirĩt, nẽn? Ba ren kum, “Ba arỳm ajaxwe maro aknon akam ingryk kêt”, ane. Nàr kon, “On kàjmã djan tẽ”, ane. Mỳj ne ren amirĩt, nẽn? Nã bãm ren kum, “Ba arỳm ajaxwe maro aknon akam ingryk kêt”, ane nhym amirĩt kêtkumrẽx ne. Tãmbit ne amirĩt kêt. Nhym be, kàjmã me ku'ê, ije ren me'õmã kum, “Kàjmã djan tẽ”, ane nhym ren arỳm amirĩt. Tãmbit ne amirĩtkumrẽx.
23454	MAT 9:6	Dja ba kum, “Kàjmã djan tẽ”, anen arỳm o mex ga me arỳm omũn arỳm amim, “Be ga, Jeju kute me'õ jakryo mexja pumũ. Be, djãm kute me axweo biknor kêt got? Mrãmri ne Metĩndjwỳnh arỳm amijo ĩ ne pyka jakam amikabẽnkôt ari me axweo biknoro ba”, ane. Me aje amim ja jarẽnh kadjy dja ba me'õ jakryjao mex. Nãm ã Môjdjê kukràdjà mar djwỳnhmã anen arỳm tu me'õ jakryja'ỳr akẽx ne kum, —On kàjmã djan anhikwã djà mỳn anhũrkwãmã o tẽ, ane.
23456	MAT 9:8	Nhym me krãptĩ omũn kam no tyn kumex ne amim, —Ẽ, arỳm ne djãm mrãmri o mex nhym mrãnh mexja pumũ. Mrãmri ne kabẽnkumrẽx. Djãm kute me axweo biknor kêt got? Mrãmri kute Metĩndjwỳnh kabẽnkôt me axweo biknorkumrẽx. Ga, kute kam me'õo mex nhym mrãnh mexkumrẽxja pumũ. Metĩndjwỳnh mexkumrẽx, ane. Nãm me krãptĩ: ã amim ane.
23457	MAT 9:9	Nhym kam Jeju arỳm tẽ. Tẽ: nhym me'õ bẽnjadjwỳr bajtemmã pi'ôk kaprĩo atom djàkam nhỹ. Idjibê ne Matêu. Nhỹ nhym arỳm omũn kum, “Amrẽ mã ikôt ajkamẽ”, ane. Nãm kum ane nhym Matêu arỳm amim kabẽn man kàjmã dja. Kàjmã djan arỳm kôt ajkamẽ.
23459	MAT 9:11	Nhym mebê pardjêu arỳm me ja pumũn arỳm Jejukôt ba djwỳnh arkum, —Je tô, djãm me wã axwe ngri got? Mỳkam ne ar anhõ ujarẽnh djwỳnh me ro'ã õ kwỳ krẽno nhỹ? Bẽnjadjwỳr bajtemmã pi'ôk kaprĩo atom djwỳnhmẽ me axwemẽ ro'ã õ kwỳ krẽno nhỹ, ane.
23460	MAT 9:12	Nhym Jeju arỳm ar kabẽn ma. Ar kute, —Djãm me wã axwe ngri got? anhỹrja Jeju arỳm kuman arkum, —Djãm me mex'ỳr ne me kane djwỳnh mrã? Kati, me kanê'ỳrbit ne me kane djwỳnh mrã. Badjwỳ ne ba me axwe'ỳr tẽ. Djãm we me amex'ỳr ne ba tẽ? Kati, me axwe'ỳr ne ba tẽ. Me tãm ne ba amiwỳr me ku'uw. Me amikam kaprĩren wãnh axwemã irern iwỳr amijo akẽxmã ne ba amiwỳr me ku'uw. Nhym be, amrẽbê: ne Metĩndjwỳnh me bakukãmãremã kum, “Djãm me aje imã mry bôr djãm imã kĩnh? Kati. Me amã me kaprĩ. Ja ne imã kĩnh”, ane. Mỳj'ã ne Metĩndjwỳnh me bakukãmãremã ja jarẽ? Ja dja gar tẽn ama. Mỳkam? Bir, me axwe ne ba amikôt me ku'uw. Nãm ã Jeju mebê pardjêumã ane.
23462	MAT 9:14	Nhym kam Djuão. Kubê ngômã me angjênh djwỳnh. Djuãokôt ba djwỳnh ar arỳm Jeju'ỳr bôx ne kum, —Ar ba ne bar ije Metĩndjwỳnhmã amijajbur kumex. Mebê pardjêudjwỳ ne me kute kum amijajbur kumex. Nhym be, akôt ba djwỳnh ne ar kute kum amijajbur kêt. Mỳkam? ane.
23463	MAT 9:15	Nhym Jeju tu amijã mjên jarẽn amikôt ba djwỳnh ar'ã mjênmẽ ro'ã ar ar ba jarẽn arkum, —Ga, me kute abenã mjênmẽ prõmẽ rẽnhja pumũ. Djãm ar mjênmẽ ro'ã ar baja kaprĩn mỳr got? Arkati. Ar kĩnhkumrẽx ne ar õ kwỳ krẽn rax. Adjỹm, dja apỹnh akati amrẽ mõrjakam me Ar kubê mjêno tỹm ne mã o mõ. Nhym kam gêdja ar kaprĩren arỳm Metĩndjwỳnhmã amijajburo ba. Nãm ã Jeju Djuãokôt ba djwỳnh arkum ane. Amijã ne mjên jarẽ. Ne amikôt ba djwỳnh'ã ne mjênmẽ ro'ã ar ar baja jarẽn arỳm ã arkum ane. Mỳj'ã ne me kute Ar kubê mjêno tỹmja jarẽ? Bir, ta amijã ne arẽ. Jeju dja meo tỹm ne mã o mõ. Kambit dja kôt ba djwỳnh amijajburo ba.
23464	MAT 9:16	Be, ga, me kute jãm amim Jeju kukràdjà ny mar ne ajte kute jãm amim me kukràdjà tũm marja pumũ. Me kute amẽ kukràdjà maro bakam umar mex kêt. Me kute mrãmri ne kubẽkà ny kubẽkà tũm'ã ir pyràk ne ajte kute pidjô kangô ny mrykào ngônh tũmkam runh pyràk. 'Ã ne Jeju ajte memã kum, —Ga, me'õ nhõ kubẽkà tũm ne arỳm 'yrja pumũ. Nhym kam arỳm kubẽkà nyn põnh kêt. Djã ne me tũmja'ã kudji? Kati. Mỳkam? Bir, dja me kupõ nhym arỳm nykam ê abenmã wangij. Abenmã wangij ne arỳm tũmja kadjô. Nhym kam arỳm 'yr nyja kute 'yr tũmja jakrenh mex ne.
23466	MAT 9:18	Kute memã ja jarẽnho ãmkam ne me'õ bẽnjadjwỳr 'ỳr bôx ne kute kum rax jarẽnh kadjy tu parbê tỹm. Ne arỳm kum rax jarẽn kum, —Arỳm godja ikra ni ty. Dja ga ikôt 'ỳr tẽn 'ã anhikra dji gê arỳm tĩn ne, ane.
23469	MAT 9:21	Kute o anhỹr djwỳnhràm ne ta arỳm amim, —Ba gop 'ã kubẽkàbit mãn kupên arỳm imex ne, ane.
23470	MAT 9:22	Nhym kam Jeju arỳm akẽx ne omũn kum, —Àpnhĩre, on akĩnh. Ga ne ga tu amim ikamnhĩxkumrẽx ne arỳm amex ne, ane. Nhym kam myt tãmkam mex ne.
23472	MAT 9:24	Nhym memã kum, —Me on ajmà. Djã nãm kurerer wã ty got? Kati. Nãm õto nõ, ane. Nhym me arỳm 'ã keketo kumex.
23475	MAT 9:27	Nhym kam Jeju arỳm amũ tẽ. Tẽ: nhym me'õ no rã ar amãnhkrut arỳm kôt tẽ. Nãm ar kàj bê kum amijo àmra tẽn mã kum, —Dawi tàmdjwỳ gop amã ar ikaprĩ, ane.
23476	MAT 9:28	Nhym arỳm kikremã wadjà nhym ar no rã arỳm 'ỳr bôx. Nhym ar kukij ne arkum, —Djã ne gãm ar tu amim imarkumrẽx? Ije ar ajo mex marja djãm mrãmri ar aje tu amim ja markumrẽx? ane. Nhym ar kum, “Nà, Bẽnjadjwỳr djwỳnh”, ane.
23477	MAT 9:29	Nhym kam arỳm ar no kupê ne arkum, —Ar aje tu amim imarkumrẽx kôt dja ba ã ar ajo ane, ane.
23478	MAT 9:30	Nhym kam ar arỳm rĩt mex ne. Nhym Jeju nêje arkum 'ã karõn kàj bê arkum, —Kwãrĩk wãnh me'õmã ijarẽnh kêt, ane.
23481	MAT 9:33	Nhym arỳm me karõ janon kujate nhym arỳm me aêrbê kabẽn mexkumrẽx. Nhym me krãptĩ: kam no tyn kumex ne abenmã kum, —Mỳj me'õ ne kute me babê idjaerkam mỳjja pumũnh kêt ja'õ pumũnh? Arkati, ane.
23482	MAT 9:34	Nhym be, mebê pardjêu ne me memã kum, —Me karõ punu nhõ bẽnjadjwỳr kabẽnkôt ne kute me karõ kujaêko ba, ane. Nãm mebê pardjêu ã Jeju'ã memã ane.
23485	MAT 9:37	Ne kam kôt ba djwỳnhmã kum, —Me kute Metĩndjwỳnh mar prãmja ne me kumex. Nãm me kute mrãmri ne bày arỳm abôr tyk ne kumexja pyràk. Nhym be, Metĩndjwỳnh'ã ujarẽnh djwỳnh ne me ngrêre kute bàykam me àpênh djwỳnh ngrêreja pyràk.
23491	MAT 10:5	Ar ja ne Jeju ar ano. Nãm ar àpênh djà'ã arkum karõn ar ano. Nãm arkum, —Kwãrĩk wãnh me bajtemmã ar amõr kêt ne kwãrĩk wãnh pykabê Xamarijkam krĩ'õmã ar adjàr kêt.
23493	MAT 10:7	Ne me'ỳr bôx ne kàj bê memã kum, “Arỳm kàjkwakam Bẽnjadjwỳr djwỳnh kute pykabê amim õ me utàr ne ar meo ba 'ỳr”, ane.
23497	MAT 10:11	Ne kam ajte arkum, —Dja gar krĩrax 'õmã wadjàn me'õ mexja jabej. Kum ar akĩnh dja gar abej. Dja ar amã aminhũrkwã jarẽ gar kambit anhikwã. Me kurũm ar akatorkambit ajte anhũrkwã 'õdjwỳ jabej.
23502	MAT 10:16	Ne kam ajte arkum, —Dja ba ar ajano gar arỳm aje mrãmri ne mrykĩ'ãtomti kute rop djàkrê katikôt ar ba pyràk. Amijã ano tỳx kute mrãmri ne kangã amijã no tỳx pyràk. Ne ar ajaxwe kêt kute mrãmri ne tut axwe kêt pyràk.
23505	MAT 10:19	Godja me ar ajo rôrôk ne ar ajo mõn me kabem ar apumjuw kwãrĩk wãnh ar amikukãm amim, “Mỳj dja ba aminêje memã ikabẽn on”? anhỹr kêt. Mỳkam? Bir, myt tãmkam dja ar amã akabẽn jangij.
23507	MAT 10:21	Ne kam ajte arkum, —Me kamy dja kurê djwỳnhmã kamy kanga nhym me arỳm me kupa. Nhym me bãmdjwỳ dja kurê djwỳnhmã kra kanga. Nhym me kra dja me kum bãmmẽ nã kurê ne memã ar kanga nhym me ar kupa.
23510	MAT 10:24	Ne kam ajte arkum, —Ẽ, djãm ar kute kabẽn mar ar o baja kute raxo ar õ ujarẽnh djwỳnh jakrenh? Kati. Nàr, djãm õ àpênh kute raxo õ bẽnjadjwỳr jakrenh? Kati.
23518	MAT 10:32	Ne kam ajte arkum, —Kam me'õ kute amijo ipytàr ne me ipôkri memã kum, “Ba ne ba ije amim Jeju mar”, anhỹro baja. Badjwỳ dja ba tãmwã'ã kàjkwakam Ibãmmã kum, “Nà, ba inhõbikwa ne wã”, ane.
23519	MAT 10:33	Nàr, dja me'õ me ipôkri memã kum, “Kati. Ije Jeju mar kêt”, ane. Badjwỳ dja ba tãmwã'ã kàjkwakam Ibãmmã kum, “Kati. Ije tãmwã mar kêt”, ane.
23521	MAT 10:35	Amrẽbê: ne me me bakukãmãremã kum, “Dja me'õ my kum bãm kurê. Nhym me'õ nire kum nã kurê. Nhym prõ kum umrengêx kurê.
23522	MAT 10:36	Me'õ nhũrkwãkam dja ta õbikwa kum aben kurê.” Nãm me ã me bakukãmãremã ane. Jakam dja me imỳr jabej ã abeno ane. Me kute me bakukãmãremã arẽnh kôt dja me ã abeno ane.
23523	MAT 10:37	Godja gar ajõ imã, “Ba akôt apê”, anen amã abãmbit nàr amã anãbit kĩnh ne amã ikĩnh ngrire ba arỳm imã ikôt adjàpênh kĩnh kêt. Godja amã akra mybit nàr amã akra nibit kĩnh ne amã ikĩnh ngrire ba arỳm imã ikôt adjàpênh kĩnh kêt.
23526	MAT 10:40	Ne kam ajte arkum, —Dja gar me'ỳr bôx nhym me kum ar akĩnh. Me kum ar akĩnh o arỳm kum badjwỳ ikĩnh. Ne kum ikĩnh o arỳm kum kute ijanor djwỳnhdjwỳ kĩnh.
23530	MAT 11:2	Nhym kam me Djuãomã Jeju jarẽ. Djuãobê ne ngômã me angjênh djwỳnh. Me kute arỳm Djuãobê ijêkam ne me kum Jeju jarẽ. Nãm me Djuãomã kum, —Jeju ne arỳm apỹnh mỳjja pumũnh kêt nhipêx, ane nhym arỳm kuma. Kuman arỳm Jeju'ỳr amikôt ba djwỳnh ar amãnhkrut jano.
23531	MAT 11:3	Ar kute Jeju kukjêrmã ne Djuão ar ano nhym ar arỳm 'ỳr tẽn 'ỳr bôx ne Jejumã kum, —Metĩndjwỳnh kute me imã me'õ janor nhym bôxmã, kute me imã arẽnhja djãm ga? Nàr kon godja gwaj me'õkam ama? Nãm ar ã Jejumã ane.
23532	MAT 11:4	Nhym Jeju arkum, —Dja gar akubyn Djuão'ỳr tẽn kum arẽ. Aje ajbir mỳjja mar ne omũnhja kum arẽn kum,
23533	MAT 11:5	“Me no rã arỳm rĩt mex. Nhym me mrãnh kêt arỳm mrãnh mex. Nhym me ĩ kajêkam tê arỳm mex. Nhym me amakkre kêt arỳm amak mex. Nhym me tyk akubyn tĩn ne. Nhym me õ mỳjja kêtja nhym me kàj bê memã ujarẽnh ny jarẽnho ba”, ane. Tãm dja gar aman Djuãomã arẽ gê kuma.
23535	MAT 11:7	Nhym kam Jeju arỳm me krãptĩ:mã kum, —Mỳj ne ga me aje kapôt kukritkam omũnhmã mõ? Djãm Djuão kute bõti kôk djàbêrkam ari amijadjwỳr pyràk? Djãm ari memã kabẽn jadjuw? Kati. Nãm katàt memã kabẽn jadjwỳrkumrẽx.
23538	MAT 11:10	Amrẽbê: ne Metĩndjwỳnh imã 'ã ajarẽ. Djuão'ã imã ajarẽ. Nãm imã, “Ota ba akukãm ajã ujarẽnh djwỳnh'õ jano kute akukãm me akre nhym me kute mar ne akutêp kute axwemã irern katàt amijo bamã. Kute mrãmri ne me kute me bẽnjadjwỳr rũnh kutêp katàt 'ã pry jadjwỳrja pyràk.” Nãm ã Metĩndjwỳnh Djuão'ã imã ane. Amrẽbê: me bakukãmãre ar bari. Nhym me arỳm kabẽn man 'ã pi'ôk no'ôk ne. Ne kam me aben djô'ã arẽnho mõ:n arẽnho mõr tãmtã arỳm 'ỳr o bôx. Tũ:mràm me bakamingrãnyrekam Djuão arỳm kato. Katon arỳm abatành ne. Abatành ne arỳm ijã memã ujarẽnh ar ba. Me kute amrẽbê Metĩndjwỳnh kabẽn'ã pi'ôk no'ôk kôt ne Djuão ijã ujarẽnh ar ba. Ikukãm meo mexo ba.
23540	MAT 11:12	Nhym be, on jakam Djuão ra:x. Nãm memã arẽnho ban memã kum, “Kàjkwakam Bẽnjadjwỳr djwỳnh kute amim me utàr ne ar meo ba 'ỳr”, anhỹro ba. Nhym kam me krãptĩ kuman amim Bẽnjadjwỳr djwỳnh mar prã:m. Me kute mrãmri ne me krãptĩ kute kikre ngriremã ngjêx prãm ne kute 'ã kute aben nhingãnhja pyràk. Me kute ari 'ã ikjêo aben rẽnh ne 'ã kute aben nhingãnho kumex ja pyràk. Ne jakam me kute o anhỹr rã'ã.
23542	MAT 11:14	Amrẽbê: ne me me bakukãmãremã kum, “Dja me'õ kute Erij pyràk bôx”, ane. Ba on ar amã me'õ jarẽ gar ama. Djuão ne kute Erij pyràk ne arỳm bôx. Ar aje imar prãm jabej dja gar arỳm ima. Nàr ar aje imar prãm kêt jabej arỳm imar kêt.
23544	MAT 11:16	Ne kam ajte memã kum, —Je tô mỳj got ba me akamingrãny'ã akre? Mỳj ne ga me aje uràk? Nã gãm me aje me prĩre mỳjja kam kĩnh kêt pyràk. Ga me, me prĩre kikre kabem krĩn kute abeno bixaêr baja pumũ.
23545	MAT 11:17	Ar ja ne ar ar jamã kabẽn ne arkum, “Gwaj bakĩnh katio dja, gwaj babixaêro dja ne ngôtàx à'àk”, ane. Nhym ar kum, “Waj, ar ibixaêr prãm kêtê. Ar itor prãm kêtê. Ar imã wã kĩnh kêtê”, ane. Nhym ajte arkum, “Gwaj bamỳr kati mãn o nhỹ”, ane. Nhym ar, “Kê, wajre. Ar imã kĩnh kêtê. Ar imỳr prãm kêtê”, ane. Be, nã gãm me aje me prĩre pyràk ne amã ja kĩnh kêt ne ajte amã jadjwỳ kĩnh kêt.
23546	MAT 11:18	Djuãobê ngômã me angjênh djwỳnh ne me awỳr bôx. Nãm amijajbu:n kute uba kangôo kõm kêt ne ar ba ga me amã kĩnh kêt ne kam we, “Nãm ajbã. Me karõ punu ne ar o ba nhym ajbã”, ane.
23547	MAT 11:19	Nhym be, ba ne ba mrãmri gêt amijo inhĩ ne me awỳr bôx ne me akam idjàkur iban kôt ikõm iba ga me amã ikĩnh kêt ne we ijã, “Kê, tãmwã ne kute àkur rũnhbit mar, kum uba kangô djànhti”, ane. Ne we ajte ijã, “Me kute bẽnjadjwỳr bajtemmã pi'ôk kaprĩo atom djwỳnhmẽ me axweo bit ne õbikwa ne”, anhỹr ar o aba. Nhym be, djãm Metĩndjwỳnh amak punu got? Amak me:xkumrẽx ne prĩne kute amikukãm mỳjja kunĩ mar ne Djuão kute amijajbur ne ar bamã ano. Ne ajte amikukãm umarkam badjwỳ ijano. Ije amijajbur kêtmã ijano. Nhym kôt me amak mex ne amikukãm umar, ar ipumũn kam õkre kadjwỳnhbê amim, “Mrãmri ne Metĩndjwỳnh mexkumrẽx ne amẽ ar ano.” Nãm ã Jeju memã ane. Tãm ne ja.
23549	MAT 11:21	—Ỹ, watĩ:re Koradjikam me wã. Watĩ:re Bexadakam me wã. Dja ga me atokry rax ne. Ba ren me bajtem nhõ pykabê Xirumẽ Xidõkam ren mỳjja rũnhja, mỳjja pumũnh kêtja kwỳ nhipêx nhym ren me omũn ren arỳm amrẽbê amim katon ren amikam kaprĩren wãnh axwemã ire. Ne ren kute kum irero amirĩt kadjy kubẽkà kukrebê exopa jangjên ren amijã mro prà kapĩ. Ne ren kam iwỳr ren amijo akẽx. Nhym be kati, inhõ me wỳnhkam me ga, Koradjikam me gamẽ Bexadakam me gamẽ me akam ne ba te mỳjja pumũnh kêt kwỳ rax ne ipêx ga me omũnh kajgo. Omũnh kajgon amikam akaprĩre kêt ne wãnh ajaxwemã anhirer kêtkumrẽx ne aje iwỳr amijo akẽx kêtkumrẽx ne.
23553	MAT 11:25	Nhym kam Jeju Bãmmã kum, —Djũnwã, ota ga anhõ kàjkwa, anhõ pyka djwỳnh. Amã ne ba amikĩnh jarẽ. Nã gãm me amikukãm umarmẽ me kute mỳjja mar rũnhjabê mỳjja ja pudju. Ne kam me kute amijo prĩre pràbê amijo rũnh kêtjamã mỳjjao amirĩt ne. Mrãmri Djũnwã, nã gãm ã aje anhỹrkam mrãmri mexkumrẽx. Ga adjukaprĩkam ne ga amim me'ã karõn arỳm ã meo ane. Ba kam badjwỳ ikĩnhkumrẽx ne wãm amã amikĩnh jarẽ, ane.
23555	MAT 11:27	Ne kam ajte me krãptĩmã kum, —Arỳm ne Ibãm imã õ mỳjja kunĩ kanga. Ba ibê Metĩndjwỳnh Kra. Djãm me'õ ne kute prĩne imar? Kati. Ibãmbit ne kute imar. Djãm me'õ ne kute prĩne Ibãm mar? Kati. Bajbit ne ba ije prĩne mar. Ije me'õmã Ibãmo amirĩt prãmja adjwỳnhdjwỳ kute mar.
23560	MAT 12:2	Nhym kam mebê pardjêu ar omũn kum, —Je tô mã ne akôt ba djwỳnh ar arỳm nẽ? Pi'ôk ràràrkam ne me tyk djà kêt djà. Me kute pi'ôk ràràrjakam mỳjja jao anhỹr kêt. Me tũmre ne me ta kukràdjàkôt mã me babê uma. Me kute pi'ôk ràràrkam mỳjja kupênh kêt. Kambit ne me tyk djà kêt djà. Mỳkam ne akôt ba djwỳnh ar ã ar o anhỹro ba? ane.
23561	MAT 12:3	Nhym kam Jeju memã kum, —Kê, djãm me aje Metĩndjwỳnh kabẽn'ã pi'ôk no'ôkjadjwỳ pumũnh kêt? Djãm me aje me bakukãmãrebê Dawi'ã ujarẽnhja pumũnh kêt? Ẽ, Dawi arkum prã:m.
23565	MAT 12:7	Ga me ren Metĩndjwỳnh kute me bakukãmãremã kabẽn jarẽnhja ma. Nãm memã kum, “Djãm me aje imã mry bôr djãm imã kĩnh? Kati. Me amã me kaprĩ. Ja ne imã kĩnh.” Nãm ã Metĩndjwỳnh me bakukãmãremã ane. Ga me ren Metĩndjwỳnh kabẽn ja man ren amã me kaprĩ. Ne ren amã me kaprĩkumrẽx ne ren ar axwe kêtjamã axwe jarẽnh kêt.
23566	MAT 12:8	Ba me amã arẽ ga me ama. Ba ije amijo inhĩ ne me awỳr irwỳk ne ba inhõ pi'ôk ràràr djwỳnh. Kam gêdja ba memã, “Kwãrĩk wãnh ga me kam mỳjja kupênh kêt nàr kon, dja ga me jakam apên nàr kam mỳjja kupênh kêt ne arek akrĩ”, ane. Tãm ne ja. Nãm ã Jeju memã ane.
23568	MAT 12:10	Nhym me'õ nhikra nhikjê jarõxja me ikô'ã nhỹ. Nhym me ja kute 'ã axwe nhôr kadjy Jeju kukij ne kum, —Djãm Môjdjê kukràdjà kôt ne me me tyk djà kêt djà nhõ akatikam meo mexo ba? Pi'ôk ràràrkam meo mexo ba? ane.
23569	MAT 12:11	Nhym memã kum, —Ba me amã arẽ ga me ama. Godja me ajõ anhõ mrykĩ'ãtomti nhym pi'ôk ràràrkam arỳm kre'õkam tỹm. Djãm ate akrãmã? Kati. Dja ga amã kaprĩn 'amỳn kaba.
23571	MAT 12:13	Ne kam arỳm me'õ nhikra jarõxjamã kum, “Amrẽ anhikra katàt”, ane. Nhym 'ỳr ikra katàto dja nhym arỳm kum mex ne. Kum ikra mex kute ikra nhikjê mexja pyràk.
23572	MAT 12:14	Nhym mebê pardjêu ar mã apôx ne o aben man abenmã kum, —Mỳj godja gwaj baje Jeju bĩn kadjy on? ane. Nãm me ã Jeju'ã abenmã ane.
23574	MAT 12:16	Ne kam mã memã kum, “Dja ga me ipudju”, ane.
23575	MAT 12:17	Amrẽbê: ne Metĩndjwỳnh Jeju 'ã ajarẽ. Jeju dja memã prĩ mex ne memã kukràdjà jarẽ. Nhym kam kabẽn jarẽnh djwỳnh Metĩndjwỳnh kukwakam amũ me bakukãmãremã 'ã ajarẽn memã kum, “Metĩndjwỳnh ne memã kum,
23576	MAT 12:18	‘Ota, ba arỳm amijo inhõ àpênh pytà. Imã abê. Imã kĩnhkumrẽx. Dja ba kum Ikarõ jano nhym arỳm o ba. Nhym arỳm apỹnh me bajtem ba djàri memã 'ã ajarẽ. Ije meo mex nhym me imã axwe kêtja 'ã memã ajarẽ.
23579	MAT 12:21	Nhym kam apỹnh me ba djàkam me bajtem arỳm tu amim markumrẽx.’ Nãm ã Metĩndjwỳnh memã ane.” Nãm ã Idjaij me bakukãmãremã ane nhym me arỳm aben djô'ã arẽnho mõ:n arẽnho mõr tãmtã arỳm 'ỳr o bôx. Tũ:mràm me bakamingrãnyrekam Jeju arỳm katon kam arỳm abatành ne ar ba. Ne kam arỳm memã prĩ mex ne memã kukràdjà jarẽnho ba. Idjaij kute me bakukãmãremã 'ã ujarẽnh kôt ne memã prĩ mex ne memã kukràdjà jarẽnho ban kam memã kum, —Dja gar ipudju. Nãm ã Jeju memã ane.
23581	MAT 12:23	Nhym me kunĩ kam no tyn abenmã kum, —Bãrãm mrãmri got we kubê Dawi tàmdjwỳkumrẽx, ane.
23582	MAT 12:24	Nhym be, mebê pardjêu arỳm me kabẽn man arỳm abenmã kum, —Djãm Metĩndjwỳnh kukwakam ne Jeju bõm ar me karõ punu rẽnho ba? Kati. Me karõ punu nhõ bẽnjadjwỳrbê Bedjêbu. Bedjêbu kukwakam ne bõm ar me karõ punu rẽnho ba, ane. Xatanaj'ã ne me Bedjêbu jarẽn ã abenmã ane.
23583	MAT 12:25	Nhym kam Jeju tu me kadjwỳnhbê me kabẽn man memã kum, —Me karõ punu ne Xatanajmã àpênh ar ba. Djãm mrãmri ne ba we Xatanaj kukwakam õ àpênh kujaêko iba? Kati. Dja me aben djwỳnh tãm kum aben kurê nhym kurê djwỳnh arỳm meo apêx. Nàr, me õ krĩrax tãmkam nàr õ kikre tãmkam me krĩja godja me ja tãm kum aben kurê jabej mỳj dja me kam nẽ? Bir, kam dja me arỳm aben ngràn abenbê ajmà. Djãm mrãmri ne ba we Xatanaj kukwakam õ àpênh kujaêko iba? Kati. Djãm Xatanaj kum õ àpênh kurê? Kati.
23585	MAT 12:27	Ba ren Bedjêbu kabẽnkôt ren bõm ar me karõ punu rẽnho iba nhym ren mỳj kabẽnkôt ne anhõ àpênh bõm ar me karõ rẽnho ba? Me jadjwỳ ne me bõm me karõ punu rẽnho ba. Djãm me adjwỳnhdjwỳ ne me we Xatanaj kabẽnkôt ar bõm me karõ rẽnho ba? Ga me ren memã ja jarẽ nhym ren me amã, “Je tô djãm Xatanaj ta kute õ àpênho bikẽnho ba got”? ane.
23587	MAT 12:29	Ne kam memã kum, —Nàr, mỳj dja me me'õ tỳx nhũrkwãmã àr on? Kute kubê nêkrêxo prõt kadjy me'õ tỳx nhũrkwãmã àr on. Bir, dja me me'õo tỹm ne uwpre. Ne kam arỳm ũrkwãmã wadjàn kubê nêkrêxo prõt ne, ane. Mỳj'ã ne me'õ tỳx jarẽ? Bir, Xatanaj'ã. Dja me Xatanaj kumrẽx djuwpren kam arỳm amim õ me ja pytà. Ja'ã ne Jeju ã memã ane.
23588	MAT 12:30	Ne kam ajte memã kum, —Me'õ kum ikĩnh kêt ne arỳm mrãmri ijo kurê djwỳnh ne. Ne ar ikôt ba kêt ne arỳm kam amijã, “Ba dja ba ate ikrãn ar mrã. Amidjwỳnhbit dja ba amiman amijo mrã”, anen ate ar ba.
23596	MAT 12:38	Nhym kam Môjdjê kukràdjà mar djwỳnhmẽ mebê pardjêu kwỳ Jejumã kum, —Ujarẽnh djwỳnh, dja ga mỳjja pumũnh kêt'õ nhipêx ba me omũn kôt ama, ane. Nhym memã kum,
23597	MAT 12:39	—Me akamingrãnyre ne ga me ajaxwen mỳjjakôt ari Metĩndjwỳnhbê amijo akẽxo aba. Ga, me kwỳ kum prõ djwỳnh kĩnh ngriren kute ar mebê prõo àkĩnho baja pumũ. Me gadjwỳ ne ga me amã Metĩndjwỳnh kĩnh ngriren mỳjjakôt ari kubê amijo akẽxo aba. Ne ate kam ije me amã mỳjja pumũnh kêt nhipêxja'ã ijwỳro aba. Kati. Ije me amã ipêx ga me aje omũnh prãm kêtkumrẽx. Dja ba amijo kute Metĩndjwỳnh kukwakam ujarẽnh djwỳnhbê Djônaj pyràk. Tãm dja ga me omũn imã akator jabej.
23601	MAT 12:43	Ne kam ajte me karõ punu'ã ajarẽn memã kum, —Me karõ pydjin kute ar me'õo baja ne arỳm kurũm katon tẽ. Ne kam te ar mrã, ngô kêtkam ar mrã, te ajte me'õmã àr ne tyk djà kêtmã ar mrã.
23602	MAT 12:44	Ne kam amim, —Ba inhũrkwã kurũm ikatorja'ỳr tẽ, ane.
23605	MAT 12:47	Nhym me'õ 'ỳr tẽn kum, —Ẽ, onĩj anãmẽ akamy ar amã kabẽn, ane.
23606	MAT 12:48	Nhym Jeju me'õmã kum, —Be, ije me'õmã inãmẽ ikamy jarẽnh kadjy mỳj dja arkam kute? ane.
23607	MAT 12:49	Ne kam kôt ba djwỳnhmã kum, —Ota, inãmẽ ikamy ne ja.
23611	MAT 13:3	Nhym kam arỳm apỹnh kukràdjà djàri'ã memã mỳjja jakren memã 'ã ajarẽ. Ne memã kum, —Ẽ, õ pur djwỳnh ne kute õ purkam bàygogo kremã 'ỳr o tẽ. 'Ỳr o tẽn o bôx ne kam ar 'yo ukabêr mrã, ane. Nãm me kute mỳjja kre kadjy tu mỳjja 'yo akabê, bàygogo 'yja ne me kute purkam kremã o mrãn kam purkam o ukabêr mrã. Kute mrãmri ne me kute katẽbàri 'yo ukabêr mrãnhja pyràk.
23612	MAT 13:4	Jeju memã kum, —Be, me'õ ne ar bàygogo 'yo ukabêr mrã. Nhym 'y kwỳ prykam rôrôk. Nhym kwênh prĩne kuku.
23617	MAT 13:9	Ne ajte memã kum, —Gop me ajõ ar ajamak mex jabej tu amim ikabẽn markumrẽx, ane.
23618	MAT 13:10	Nhym kam kôt ba djwỳnh ar 'ỳr bôx ne kum, —Mỳkam ne ga apỹnh kukràdjà djàri'ã memã mỳjja jakren memã mỳjjabit'ã ajarẽ? ane.
23619	MAT 13:11	Nhym arkum, —Bir, djãm me kunĩ kute ikukràdjà marmã? Kàjkwakam Bẽnjadjwỳr djwỳnh kute pykakam amim me utàr ne ar meo ba'ã ikabẽn kukràdjà ja djãm me kunĩ kute marmã? Kati. Ar gajbit ije ar amã arẽnho amirĩt gar aje marmã. Nhym be, me wãbê ne ba udju ne.
23621	MAT 13:13	Me wã kute mar kajgokam ne ba memã mỳjjabit 'ã ajarẽ. Ba apỹnh kukràdjà djàri'ã memã mỳjja jakren memã mỳjjabit'ã ajarẽ. Me kute ikukràdjà mar kajgo wã ne me amrẽbê: me bakukãmãremã arẽn memã kum, “Me te memã mỳjja jakre nhym me omũnh kajgon mã amim omũnhkumrẽx kêt. Nhym me te memã mỳjja jarẽ nhym me me kabẽn maro krĩn mã mar kêt. Mã mỳjja'ã me kabẽn kute amijakreja mar kêt ne.” Nãm me ã me wã'ã me bakukãmãremã ane. Me kute ikukràdjà mar kajgo'ã ne memã arẽ.
23622	MAT 13:14	Me bakukãmãre Idjaij ne amrẽbê: me kute imar kajgowãmã kabẽn jarẽ. Nãm Metĩndjwỳnh kukwakam memã kum, “Dja ga me maro aku'ên mã mar kêt. Mã kukràdjà'ã mỳjja kute amijakreja mar kêt. Ne omũnh kajgon mã amim omũnhkumrẽx kêt. Mỳkam?
23623	MAT 13:15	Bir, arỳm ga me adjumar djàkam ajamakkre kêt. Me aje ajamako mar kêtmã ne ga me arỳm ajamakkre jaduj. Ne aje anoo omũnh kêtmã tu ano ngõr. Nã gãm me aje mar kêtmã ã ibê amijo ane. Aje ikukràdjà'ã mỳjja kute amijakreja mar kêtmã ã ibê amijo ane. Ne aje adjumar djàkam mar kêtmã ã ibê amijo ane. Me aje iwỳr amijo akẽx ba ije me ajo mex kêtmã ã ibê amijo ane.” Nãm ã me bakukãmãre Idjaij me kute ikabẽn mar kajgomã ane. Nhym me bakukãmãre aben djô'ã arẽnho mõ:n arẽnho mõr tãmtã arỳm me wã'ỳr o bôx. Tũ:mràm me bakamingrãnyrekam ne me wã ã ikukràdjà mar kajgoo ane.
23630	MAT 13:22	Mrỳnhĩkam 'y rôrôkja ne me kute Metĩndjwỳnh kabẽn mar ne kam ate ajte kute jãm mỳjja marja'ã amijakre. Nãm me arỳm Metĩndjwỳnh kabẽn man kam 'ãno ãm kêt ne amim, “Mỳj dja ba nẽn inhõ kwỳ krẽn mex ne inhõ kubẽkà mex? Ikanêkam mỳj dja ba nẽ”? ane. Nãm pykakam mỳjjabitkam ar no katon axwe umar. Ne kam amim pi'ôk kaprĩo atom rax prã:m ne ajte nêkrêxo atom rax prã:m. Djãm kute amim mỳjjao atom raxkam mrãmri umar mex? Kati. Bir, me arỳm õ mỳjja rũnhkam mrãmri umar punukumrẽx. Ga, mrỳnhĩ kute bàygogoo bikẽnh nhym kam ijy kêtja pumũ.
23632	MAT 13:24	Ne kam Jeju ajte kabẽn kukràdjà'ã pur 'õdjwỳ jakren memã 'ã ajarẽn memã kum, —Kàjkwakam Bẽnjadjwỳr djwỳnh dja pykakam amim me kwỳ pytàn ar meo ba. Kam dja meo ajkij. 'Ã ne pur amijakre. Purkam ne me'õ 'y mex rẽnho tẽ. Ne o tẽ:n arỳm kre pa.
23635	MAT 13:27	Nhym kam õ àpênh ar arỳm õ pur djwỳnh'ỳr bôx ne kum, “Bẽnjadjwỳr, 'y mexbit ne ga purkam arẽn kre. Mỳj ne arỳm ajmã pur kam nẽ nhym kam 'ê kume:x”? ane.
23636	MAT 13:28	Nhym arkum, “Gwaj bakurê djwỳnh'õ ne kam 'ê 'y rẽ”, ane. Nhym õ àpênh ar kum, “Dja bar 'ê kaba”, ane.
23637	MAT 13:29	Nhym arkum, “Kati. Gar ren 'êmẽ ro'ã bàygogo kaba.
23638	MAT 13:30	Kwãrĩk wãnh ro'ã abatành gê prỳ ngrà ba 'ỳr ê djwỳnh jano. Kam dja ba ê djwỳnh arkum, ‘Dja gar 'ê kumrẽx karwàn 'ãpren kum adjà gê xêr. Nhym be, bàygogo dja gar o atom ne inhõ bàygogo nhõ kikremã o wadjàn adjwỳ’, ane. Dja ba ã kum ane.” Nãm ã õ pur djwỳnh arkum ane. Nãm ã Jeju memã ujarẽnho ane.
23639	MAT 13:31	Ne kam ajte kabẽn kukràdjà'ã motadu 'y jakren memã kum, —Kàjkwakam Bẽnjadjwỳr djwỳnh kute pykakam amim me utàr ne ar meo ba ne kute mrãmri ne me'õ arỳm õ purkam motadu 'y kre nhym abatành pyràk.
23641	MAT 13:33	Ne kam ajte kabẽn kukràdjà'ã djwỳ nhigot djà jakren memã kum, —Kàjkwakam Bẽnjadjwỳr djwỳnh kute pykakam amim me utàr ne ar meo ba ne kute mrãmri ne djwỳ nhigot djà djwỳkam bimành tẽm pyràk. Me'õ nire ne djwỳ nhigot djà byn arỳm djwỳ djôm raxkam kapĩ. Djwỳ'ã akreo amãnhkrut ne ikjêkêt. Nãm djwỳkam kapĩn o akà nhym arỳm prĩne djwỳkam ajmà, ane. Jejudjwỳ dja amim me utàro tẽn kam arỳm pyka kunĩkôt amim me kwỳ pytàn ar meo ba.
23643	MAT 13:35	Me bakukãmãre ne Metĩndjwỳnh kukwakam memã ja'ã ajarẽ. Jeju memã ujarẽnh ja'ã ajarẽ. Amrẽbê: ne memã kum, “Kukràdjà'ã dja ba memã mỳjjabit jakren memã 'ã ajarẽ. Adjàkam mỳjja bipdjur ne bipdjur rã'ã dja ba arỳm 'ã ajarẽ”, ane. Nãm ã me bakukãmãre Metĩndjwỳnh kukwakam memã ane. Ne kam me aben djô'ã arẽnho mõ:n arẽnho mõr tãmtã arỳm 'ỳr o bôx. Tũ:mràm me bakamingrãnyrekam ne Jeju katon arỳm ã memã ujarẽnho ane. Me bakukãmãre kute memã ujarẽnh kôt ne Jeju arỳm amikabẽn kukràdjà'ã mỳjjabit jakren memã mỳjjabit 'ã ajarẽ.
23644	MAT 13:36	Ne kam arỳm me krãptĩ jano nhym me mã mõ nhym arỳm kikremã wadjà. Nhym kôt ba djwỳnh ar arỳm 'ỳr bôx ne kukijn kum, —Ajbir me kute purkam bàygogo 'y mex nhiby 'ê 'y rẽnho tẽm'ã adjujarẽnhja mỳj'ã ne amijakre? Ar imã arẽ bar kuma, ane.