23244	MAT 2:6	—Ja tinamit Belén ja c'o pa rcuenta Judá, janila nim ruk'ij ntz'a̱t cumal ja k'etol tak tzij xin Judá. Queri' rbanic como tri' nwinakar wi' jun k'etol tzij, arja' nuc'an quixin ja ntinamit Israel, ne'e ja Dios. Queri' ja tz'ibtal can rmal ja profeta, xeche' tre.
23267	MAT 3:6	Ja c'a tok xe'ekaj ruq'uin xeba̱n bautizar rmal chipan ja binelya' Jordán in tri' quechol wi' ja quil quemac.
23268	MAT 3:7	E q'uiy chique ja fariseo e cachbil ja saduceo eje'e' xe'ekaj ruq'uin ja Juan chi neba̱n bautizar rmal pro ja c'a Juan tok xerutz'at arja' xbij chique: —Ixix congana itzel tak na'oj ewc'an, ix cani' jule' itzel tak cumatz. ¿Nak bin chewe chi nixanmaj chwach ja nimlaj juicio ja nnakajinto?
23274	MAT 3:13	Ja c'a Jesús arja' xelto pa Galilea, be ruq'uin ja Juan chuchi' ja binelya' Jordán. Ja rch'obonel chi nbe neba̱n bautizar rmal ja Juan.
23313	MAT 5:10	Congana qui'il chique ja winak ja nba̱n itzel chique rumac ja rutzil xin Dios nqueban, congana qui'il chique como quixin c'ari' ja gobierno xin chila' chicaj.
23314	MAT 5:11	Congana qui'il chewe ja tok nixtz'uji nixyok'i in tok nba̱n itzel chewe in tok nojel rwach ja ritzelal nbix chewe ja ma katzij ta pro mwal anin tok nba̱n queri' chewe.
23316	MAT 5:13	Ja rixix ix cani' atz'am, neban qui' tre ja quic'aslemal ja winak cani' nuban ja ratz'am ja nbano qui' tre ja nkati'. Pro ja ratz'am wi xtiyojtaji wi mchita rtzayil ¿nak c'a nchomarsbex chic rxin ari'? Ja wi queri' nuban jari' mchita noc wi', xa nch'akixel in npa̱k' chakan cumal winak.
23324	MAT 5:21	Ixix ec'waxan ja bitajnak can ojer chique ja winak chi: —Ma teban ta camíc, ja c'a wi c'o jun xtuban camíc jari' nk'e̱t na tzij trij. Queri' ja bitajnak can.
23325	MAT 5:22	Pro ja ranin nbij chewe, wi c'o jun nuban ryewal tre jun rch'alal jari' nk'e̱t na tzij trij. In wi c'o jun nbij tre jun rch'alal: —Xat nacnic, k'eku'm awi', wi ne' tre jari' nc'amarel chiquewach ja nimak tak k'etol tak tzij chi nk'e̱t tzij trij. In wi c'o jun nbij tre: —Xat itzel winak, majun Dios awq'uin, wi ne' tre jari' ncaje' can jun nimlaj rpokonal chwach pa k'ak'.
23341	MAT 5:38	In jun chic ec'waxan ja bitajnak can ojer chi: —Ja wi c'o jun xayoj jun rwach queri' nba̱n chawe atat chakaja', nba̱n rc'axel chawe, nyo̱j jun awach owi c'o jun xawasaj jun rey queri' nba̱n chawe atat chakaja', nba̱n rc'axel chawe, nwasax jun awey. Queri' ja bitajnak can.
23352	MAT 6:1	Ec'oli winak tok c'o je'e nqueban ja chi ya'bal ruk'ij ja Dios nqueban pro xa chiquewach winak nqueban wi' utzc'a chi nya̱' quek'ij cumal ja winak nquech'ob. Pro ja rixix tebana' cuenta, maxta teban queri', nowi queri' neban ni majun rtojbalil nyataj chewe rmal ja Tatixel ja c'o chila' chicaj.
23353	MAT 6:2	Rmalc'ari' nbij chewe, tok c'o jun ti ayuda nesipaj maxta tewasaj ja rtzijoxic ja cani' nqueban ja winak ja xa caca' quipalaj. Eje'e' pa tak jay xin molbal ri'il nquisipaj wi' ja rayuda in pa tak bey chakaja' utzc'a chi nya̱' quek'ij cumal ja winak ja netz'ato quixin. Anin ni katzij wi' ja nbij chewe ri', eje'e' ja tok nya̱' quek'ij cumal ja winak ni xa ruyon wari' ja rtojbalil nquech'ec trij, mchita nak chi ta.
23356	MAT 6:5	In jun chic, ja tok neban oración maxta queri' teban ja cani' nqueban ja winak ja xa caca' quipalaj. Queri' nbij chewe como eje'e' congana nel quec'u'x trij ja nepe'e pa tak jay xin molbal ri'il chi rbanic oración in pa tak esquina pa bey chakaja'. Queri' nqueban utzc'a chi nya̱' quek'ij cumal ja winak ja netz'ato quixin. Anin ni katzij wi' nbij chewe, ja tok nya̱' quek'ij cumal ja winak ni xa ruyon wari' ja rtojbalil nquech'ec trij, mchita nak chi ta.
23361	MAT 6:10	Xtikajpi ta ja ragobierno wawe' chwach'ulew, xtinimax ta ja ravoluntad atat wawe' ja cani' ntajini nba̱n chila' chicaj nnimaxi.
23367	MAT 6:16	In jun chic, ja tok neban ayuno chi ryabexic ruk'ij ja Dios maxta teban ixix ja cani' nqueban ja winak ja xa caca' quipalaj como eje'e' ni quigana wi' nqueban nbisoni ja quipalaj, ni lawulo' nqueban tre utzc'a chi netz'ati cumal ja winak chi ayuno ja quimajon rbanic. Anin ni katzij wi' ja xtinbij chewe ri', ja tok nya̱' quek'ij cumal ja winak tok nqueban ja rayuno ni xa ruyon wari' ja rtojbalil nquech'ec trij, mchita nak chi ta.
23370	MAT 6:19	Maxta xa ja' tibe ec'u'x ruq'uin ja q'uiyirsan meba'il wawe' chwach'ulew como ja meba'il xin rwach'ulew xa ma c'ayew ta nti̱j cumal chicop owi nk'uxari in ma c'ayew ta chakaja' ja ralak'oma' nquejok' chi'jay in nquilak'ajel.
23392	MAT 7:7	Tec'utuj tre ja Dios ja nc'atzin chewe in arja' nuya' chewe, tecanoj ja newajo' in newil, tec'onc'o'oc ja chi'jay in nja̱k chewach.
23393	MAT 7:8	Queri' nbij chewe como canojel ja nec'utuni nyataj chique in ja necanoni nyataj chique chi nquewil in ja nec'onc'onoc ja chi'jay nja̱k chiquewach.
23426	MAT 8:12	Pro ja c'a ralc'walaxela' ja tzujux chique ja gobierno xin chila' chicaj nabey eje'e' xa neq'uia̱kel chipan ja nimlaj k'ekumal. Ja c'a winak janila chi ok'ej xtiqueban chipan ari' lugar in xtiquicach'ach'ej cak'. Queri' xbij ja Jesús chique ja winak ja retran trij.
23438	MAT 8:24	In chaka jalal tok jaktajto jun nimlaj ik' chiquij. Ja c'a lancha lawulo' nba̱n tre rmal ja nimak tak baloj pro ja c'a Jesús kajnak chi waram.
23450	MAT 9:2	Ja c'a tok xekaji chaka c'a jalal tok c'o jun achi xeya̱' chwach siquirnak, cotz'ol chwach jun ch'atan che'. Ja c'a Jesús tok xutz'at ja yukulbal quec'u'x c'o ruq'uin, arja' xbij tre ja siquirnak: —Nc'ajol, ma taxbej ta awi', camic cuytaji ja rawil amac, ne' tre.
23457	MAT 9:9	Ja Jesús be chic, kas c'a rmajon binem ja tok c'o jun achi xutz'at rbina'an Mateo. Ja c'a Mateo arja' tz'ubul chipan ja lugar ja bar nto̱j can wi' ja rimpuesto pa ruk'a'. Ja Jesús tok xekaj ruq'uin quewa' xbij tre ri': —Jo', cattre' chwij chi natoc ndiscípulo, ne' tre. Ja c'a Mateo yictaji in tre'el trij ja Jesús.
23480	MAT 9:32	Kas elem nqueban ja Jesús ja tok chaka jalal c'o jun achi mem xeya̱' chwach, c'o jun itzel espíritu ocnak tre.
23485	MAT 9:37	C'ac'ari' xbij chique ja rdiscípulo: —Ni katzij wi' nbij chewe, ja winak eje'e' e cani' jun nimlaj tijco'm ja k'en chic ja utz chic nba̱n cosechar pro ja rajsamajela' ja nebano cosechar quixin xa ma e nim ta.
23496	MAT 10:10	Nixtac'a nec'amel ta emaleta in ni xa ja wari' ja recamisa nec'amel ja recojon, ma ca'i' ta, in ma ca'i' c'ulaj ta exajab in ma ca'i' ta ech'ame'y. Queri' nbij chewe como jun ajsamajel yatal tre chi nya̱' tre ja ntzukbej ri'.
23509	MAT 10:23	Ja c'a tok nba̱n pokon chewe chipan jun tinamit quixanmaji, jix chic cha jun chic tinamit. Queri' nbij chewe como ni katzij wi' ja xtinbij chewe ri', ja tok maja'n quixk'ax chipan nojel ja tinamit ja c'o pa rcuenta Israel can ninpi chic jutij, anin ja rin Alc'walaxel ja xinoc alaxic cuq'uin ja winak.
23511	MAT 10:25	Ja c'a nuban ja discípulo mejor, queq'ueje' conforme chi nba̱n chique ja cani' nba̱n tre ja quimaestro, in ja rajsamajela' chakaja' mejor, queq'ueje' conforme chi nba̱n chique ja cani' nba̱n tre ja quipatrón. Anin in Epatrón in como quibij chwe chi anin in jefe quixin ja demonio pior c'a ja chewe ixix, congana nixquitzelaj na chakaja' ja rix ajsamajela' wxin.
23515	MAT 10:29	Ja tak tz'iquin ja tok nec'ayixi xa jun ti centavo neya̱' wi' ja re ca'i'. Pro masqui xa e tak barata pro nixtac'a c'o ta jun chique ja chaka ta ncami, ni maquecam wi' ja maquita rvoluntad Dios chi necami in jari' Dios arja' Tatixel ewxin.
23535	MAT 11:7	Ja c'a Jesús kas elem nqueban ja ca'i' discípulo tok xumaj tzij cuq'uin ja winak tre ja Juan Bautista: —Ja Juan ja tok q'ueje' pa tak lugar ja kas talan wi' ¿nak c'a tre tok xixbe ruq'uin chi rtz'atic, la rmal ja Juan chi xa puersa cani' jun aj nsi̱l rmal xcomel?
23551	MAT 11:23	In ixix chakaja' ja rix aj Capernaum, ja nech'ob ixix chi nixbe chila' chicaj chi congana nya̱' ek'ij pro ja neban, xa nixkaji, ja bar ec'o wi' ja camnaki' c'a tri' nixekaj wi'. Queri' nbij chewe como congana nimak tak milagro xinban chewach pro ni ma xeq'uex ta wi' ja rena'oj. Ja nimak tak milagro xinban chewach wixta ban chiquewach ja ritzel tak winak ja raj Sodoma ojer c'o ta c'ari' camic ja quitinamit, maquita c'ati.
23621	MAT 13:13	Xa chewi' tok ncoj c'ambal tak tzij tok nintzijon cuq'uin ja winak le' como eje'e' c'o quewach pro maticajo' nquetz'at ja nc'u̱t chiquewach, c'o quixquin pro maticajo' nquic'axaj ja nbix chique in ni matich'obtaj wi' cumal.
23623	MAT 13:15	—Queri' nbij chique ja winak le' como ja canma cowirnak in ja quixquin c'ayew chi noc chipan ja nbix chique in ja quewach xa quiyupun. Queri' nqueban como mta quigana nquetz'at ja nc'u̱t chiquewach in nixtac'a c'o ta quigana nquic'axaj ja nbix chique in nixtac'a c'o ta quigana nquech'ob pa tak canma ja nch'o̱b chiquewach in nixtac'a c'o ta quigana chakaja' nemeloj wq'uin utzc'a chi ncuy ja quil quemac, ne'e ja Dios. Queri' c'a ja bitajnak can.
23624	MAT 13:16	Pro ja rixix congana qui'il chewe como netz'at ja nc'u̱t chewach in nec'waxaj ja nbix chewe.
23625	MAT 13:17	Queri' nbij chewe como ni katzij wi' ja nbij chewe ri', e q'uiy ja rojer tak profeta in e q'uiy ja jule' chic winak ja utz xetz'a̱t rmal ja Dios, eje'e' congana quiyarij quetz'at ta ja cani' nixtajini netz'at ixix camic in congana quiyarij quic'axaj ta chakaja' ja cani' nixtajini nec'waxaj ixix camic.
23630	MAT 13:22	Ja c'a rija'tz ja kaj pa tak q'uix jari' tibij tzij ja winak ja nquic'axaj ja utzlaj tzij pro tok nq'uiswani xa ja' nquibisoj chic ja xin rwach'ulew in xa neba̱n engañar rmal ja meba'il. Rmalc'ari' tok xa ncami ja utzlaj tzij ja c'o pa tak canma, mta rwach nuya'.
23648	MAT 13:40	Cani' nba̱n tre ja ritzel tijco'm nmo̱l ruchi' in nporox pa k'ak' queri' c'a xtibantaj chique ja winak chakaja' chipan ja q'uisbal tak k'ij.
23651	MAT 13:43	Tokoc'ari' ja winak ja utz netz'a̱t rmal ja Dios eje'e' nyataj na chique chi nqueban ja cani' nuban ja k'ij, nech'a'an chipan ja gobierno xin Dios ja Tatixel quixin. Bien c'a tewasaj ena'oj trij ja c'a xinbij chewe ri'.
23655	MAT 13:47	In jun chic, ja gobierno xin chila' chicaj queri' rbanic cani' jun c'am nq'uia̱k pa mar in ne'oqui ja ch'u' chipan pro nojel quewach ja ch'u' ne'oc chipan.
23672	MAT 14:6	Pro tok q'uiswani xcamsaj tokori' tok xerila' ja k'ij ja nc'u̱l wi' rcumpleaños. Ja Herodías arja' c'o jun ral xtan in xajowi ja xtan chiquewach ja winak ja quimolon qui' ruq'uin ja Herodes. Ja c'a Herodes arja' congana xel ruc'u'x trij.
23675	MAT 14:9	Pro ja c'a rey Herodes congana junwi' xuna' pro como rbanon chic jurar chiquewach ja rec'o ruq'uin pa mesa chewi' tok xuya' orden chi nya̱' tre ja xtan ja xc'utuj.
23715	MAT 15:13	In bix chique rmal ja Jesús: —Ja tijonem, xa nak ta chi tijonemal, ja Nata' ja c'o chila' chicaj wi ma arja' ta ticyon rxin jari' tijonem xa nyoji cani' nba̱n tre k'ayis xa nboki.
23724	MAT 15:22	Ja c'a tok xekaji chaka jalal tok c'o jun ixok xekaj ruq'uin. Ja rixok cananea ne'xi, in tri' c'o wi' chipan ja lugar ja xekaj wi' ja Jesús. Arja' xurak ruchi' trij ja Jesús in quewa' xbij tre ri': —Wajaw, atat ja rat Ralc'wal can ja rojer rey David, tapokonaj jutz'it nwach, c'o jun wal ocnak jun itzel espíritu tre in congana lawulo' nba̱n tre rmal, ne' tre.
23729	MAT 15:27	Ja c'a rixok xbij chic jutij tre: —Wajaw, ni katzij wi' ja nabij pro ja tak tz'i' eje'e' nya̱' lugar chique cumal ja cajaw chi nquetij ja rc'utal tak way ja ntzakel xe' mesa, ne' tre.
23760	MAT 16:19	Anin c'o jule' lawe nya' na chawe rxin ja gobierno xin chila' chicaj. In xa nak ta ja mataban permitir wawe' chwach'ulew jari' ja matiban permitir chila' chicaj. In xa nak ta ja naban permitir wawe' chwach'ulew jari' ja nba̱n permitir chila' chicaj, ne' tre.
23765	MAT 16:24	C'ac'ari' ja Jesús xbij chique ja rdiscípulo: —Xa nak ta ja c'o rgana nyuke' ruc'u'x wq'uin rjawaxic chi matuya' rgana ja tzabuklaj c'aslemal rc'an. Rjawaxic chakaja' chi matipokonaj nutij ja rpokonal mwal in ntre'el chwij. Jari' cani' jun cruz nya̱' trij pro matipokonaj nuc'am ja cruz, nrijkajel in nbe ja bar necamsax wi'.
23791	MAT 17:22	Ja c'a Jesús c'o chic pa Galilea e rachbil ja rdiscípulo ja tok arja' xbij chic chique: —Ja Ralc'walaxel ja xoc alaxic cuq'uin ja winak arja' nja̱ch na pa quek'a' ja winak,
23802	MAT 18:6	Pro congana lawulo' chique xa nak ta ja xquetakchi'in quixin awa' ja re takno'y ri' ja yukul quec'u'x wq'uin, congana lawulo' chique masqui xa ti jun chique ja nquitakchi'ij chi rbanic ja il mac. Más na mejor nxi̱m jun ca' chi quekul chanim in neq'uia̱k pa ya' in nejik'i chwach ja nquitakchi'ij jun chique wa' ja yukul quec'u'x wq'uin.
23814	MAT 18:18	Ni katzij wi' ja xtinbij chewe ri', xa nak ta ja mateban permitir wawe' chwach'ulew jari' ja matiban permitir chila' chicaj in xa nak ta ja neban permitir wawe' chwach'ulew jari' ja nba̱n permitir chila' chicaj.
23820	MAT 18:24	Ja rey tok xumaj rbanic ja cuenta cuq'uin c'o jun chique xeya̱' chwach, q'uiylaj mil quetzal ja ruc'as c'o ruq'uin, c'ayew chi naltaji.
23879	MAT 20:18	—Bien tec'waxaj ja xtinbij chewe ri', camic okbenak pa Jerusalén in ja Ralc'walaxel ja xoc alaxic cuq'uin ja winak tri' ncamsax wi', nja̱ch na pa quek'a' ja jefe quixin sacerdote e cachbil ja maestro ja netijon quixin ja winak tre ja ley xin Dios ja tz'ibtal can rmal ja Moisés. Ja c'a reje'e' nquek'et tzij trij chi ncamsaxi.
23938	MAT 21:43	Rmalc'ari' anin nbij chewe, ja gobierno xin Dios nlasax na pan ek'a' ixix in nco̱j chic pa quek'a' jun chic tinamit ja cotak nquisamajij utzc'a chi c'oli ja rutzil xin Dios nuya'.
23939	MAT 21:44	Xa nak ta ja xa junwi' nutz'at ja rabaj ja xinbij chewe in xa nuban ofender ri' rmal jari' cani' nuban jun achi nuchok' rkan chwach jun abaj in nk'aji. In xa nak ta ja nk'e̱t tzij trij rmal ja rabaj ja xinbij chewe jari' cani' nuban jun achi ntzakto jun abaj trij in nchictaj rmal, ne'e ja Jesús chique.
23951	MAT 22:10	Xe'elel ja moso, xebe pa tak bey, xequemol ja winak xa nak ta chi winakil wi utz ja quic'aslemal owi xa itzel. Queri' queban, ja c'a winak ja xeba̱n invitar xenoji chipan ja lugar ja bar nba̱n wi' ja c'ulbic.
23992	MAT 23:5	Pro xa nak ta ja nqueban xa por interés, ja kas ncajo' chi utz netz'a̱t cumal ja winak. Cani' tre ja nqueya' chi quipalaj in chi quek'a' ja tz'ibtali ja rtzobal Dios chwach jari' más chi na nimak nqueban tre. Queri' nqueban tre utzc'a chi nquic'utbej qui' chiquewach winak chi más chi na e utzlaj tak winak. In jun chic nqueban, congana nqueban rbanic ja ruchi' quitziak, más chi na nimak tak pleca nquecoj tre.
23993	MAT 23:6	In cani' tre tok neba̱n invitar pa nimak tak wa'im congana nel quec'u'x trij ja tz'ulbal je'e ja más nimak ruk'ij in queri' nqueban chakaja' ja tok nebe pa tak jay xin molbal ri'il ja bar nc'axax wi' ja rtzobal Dios.
23994	MAT 23:7	In cani' tre ja tok nebin pa tak c'aybal congana nel quec'u'x trij ja neba̱n saludar in tok —Maestro, Maestro, neche'x cumal ja winak.
24005	MAT 23:18	In jun chic ja nebij chakaja' quewari': —Ja wi nanataj ja raltar chi rbanic jun juramento jari' ma rjawaxic ta chi naban cumplir ja nabij pro ja wi nanataj ja rofrenda ja nya̱' parwi' ja raltar jari' puersa naban cumplir ja nabij, taka'an nixche'e chakaja'.
24006	MAT 23:19	Xa ix moya', xa ix nacnak tak winak ¿la ma ewotak ta c'a chi ja raltar jari' más chi na nim ruk'ij chwach ja rofrenda ja nya̱' parwi'? como ja rofrenda wixta ma parwi' altar ta nya̱' wi' xta c'a junan ruq'uin nakun je'e ari'.
24024	MAT 23:37	Ixix ja rix aj Jerusalén, anin congana ninbison emwal. Ja profeta xin Dios xa ne'ecamsaj. Ja c'a jule' chic ajsamajela' rxin Dios ja neta̱k ewq'uin xa ne'eq'uiak tza'n abaj. Anin q'uiylaj mul xinwajo' ta xixnuto' ta ja cani' nuban jun ac' nermutzej ja tak ral xe' rupan pro ja rixix ma xewajo' ta.
24035	MAT 24:9	Ja c'a rixix nixjach na pa quek'a' winak chi nba̱n pokon chewe in nixcamsax na. Xa itzel nixtz'at na cumal ja winak ja rec'o nojel tak nación pro mwal anin ja tok xtiban queri' chewe.
24041	MAT 24:15	Rmalc'ari' nbij chewe, kas turkaj chewe ja bitajnak can rmal ja rojer profeta Daniel. Ja xbij ja Daniel chi nerila' na jun k'ij ja tok c'oli ja npeti ja más chi na itzel ntz'a̱t rmal ja Dios. Ja c'a tok npeti arja' npe'e chipan ja lugar santo in congana camíc nuban. (Ja nesiq'uin awa' jule' tzij ri' kas tiquiwasaj jutz'it quina'oj trij.)
24053	MAT 24:27	Queri' nbij chewe como cani' nuban ja cayipa' tok nuq'uiak ri' chicaj chaka bar ta tri' ntz'a̱t wi' in queri' c'a tre chakaja' ja Ralc'walaxel ja xoc alaxic cuq'uin ja winak, ja tok xtipi chic jutij wawe' chwach'ulew jari' mta bar ta tri' ja maquita ntz'a̱t wi'.
24055	MAT 24:29	Ja tok chaka maril xtoc'owi jawa' nimlaj rpokonal ri' c'ac'ari' matica'y chic ja k'ij, nk'ekumiri in matica'y chic ja ic' chakaja'. Ja c'a ch'umil jari' netzakto in ja nimak tak poder rxin ja caj nsi̱l na.
24069	MAT 24:43	Pro bien teya'a' ewxquin tre ja xtinbij chewe ri', jun rajaw jay ja tok nba̱n alak' ruq'uin, ja wixta rotak nak hora chi nekaji ja ralak'om ruq'uin chak'a' nchajij ta c'ari' rochoch, nc'asc'ot ta c'ari' in maquita nuya' lugar tre ja ralak'om chi noc ta pa rochoch.
24077	MAT 24:51	Ja c'a rajsamajel janila jun nimlaj rpokonal xtutij pa ruk'a' ja rpatrón in nta̱kel rmal chipan ja lugar ja bar ec'o wi' ja winak ja xa caca' quipalaj. Ja c'a winak janila chi ok'ej xtiqueban chipan ari' lugar in xtiquicach'ach'ej cak'.
24087	MAT 25:10	Queri' queban, xebe chi rlok'ic ja raceite. Kas c'a ebenak ja tok xurkaji ja rachi ja nc'ule'e, xoc pa jay ja bar nba̱n wi' ja wa'im xin c'ulbic e rachbil ja xeq'ueje' listo chi rc'ulic in tz'apixi ja chi'jay.
24109	MAT 25:32	In nojel tinamit nemo̱l chwach, c'ac'ari' nuban ca'i' chique cani' nuban jun yuk'ul carnelo, junwi' neruya' wi' ja tak carnelo in junwi' neruya' wi' ja tak q'uisic'.
24114	MAT 25:37	Ja c'a utz netz'a̱t rmal ja Dios eje'e' tok nquic'axaj chi queri' nbix chique quewa' xtiquibij tre ri': —Kajaw ¿nak k'ij xatkatz'at atmajtajnak ma wa'al in kaya' away owi nak k'ij xatkatz'at atmajtajnak ma chakichi' in kaya' aya'?
24118	MAT 25:41	Ja c'a rec'o pa rxcon quewa' xtibij chique ri': —Ixix ja xa itzel ixtz'aton rmal ja Dios quixel chinwach, camic nixbe chipan ja k'ak' ja mta q'uisic trij, jari' k'ak' xa rmal ja diablo tok chomin chi nta̱kel arja' chipan e rachbil ja ángel rxin.
24123	MAT 25:46	Eje'e' ri' nebe na chipan ja nimlaj rpokonal ja mta q'uisic trij pro ja utz netz'a̱t rmal ja Dios eje'e' nebe na chipan ja utzlaj c'aslemal ja mta q'uisic trij. Queri' xbij ja Jesús chique ja rdiscípulo.
24125	MAT 26:2	—Ixix ewotak chi xa ca'i' k'ij chic nrajo' ja nc'u̱l wi' ja nmak'ij pascua in anin ja rin Alc'walaxel ja xinoc alaxic cuq'uin ja winak ninjach na pa quek'a' ja netzelan wxin chi ninrip chwach cruz, ne' chique.
24151	MAT 26:28	como jawa' wari' jawa' nquiq'uel ocnak rseguro ja c'ac'a chominem ja rchomin ja Dios. Ja nquiq'uel e q'uiy ja winak nti̱x na pa quicuenta utzc'a chi ncuytaji ja quil quemac.
24168	MAT 26:45	C'ac'ari' melojpi chic jutij cuq'uin ja discípulo in quewa' xbij chique ri': —Camic quixwar c'a, quixxula'n c'a. Bien tec'waxaj chi xurwila' ja hora, ja Ralc'walaxel ja xoc alaxic cuq'uin ja winak, camic nja̱ch pa quek'a' ja raj'il ajmaqui' chi nquicamsaj.
24205	MAT 27:7	In quemaj rch'obic nak nqueban tre ja pwok. Ja c'a tok ch'obtaj cumal quelok' jun ulew tre ja rachi ja banol bojo'y. Ja c'a xoc wi' ja rulew, chipan nemu̱k wi' ja winak ja necami ja repenak chipan jule' chic tinamit.
24227	MAT 27:29	Quichomij jun corona, q'uix quecoj in quecoj pa rwi' in queya' jun aj pa ruk'a' riquik'a'. Xexuque' chwach in queban saludar ja cani' nba̱n saludar jun rey pro xa nquiyok'bej rxin: —Atat at rey quixin ja tinamit Israel, xeche' tre.
24236	MAT 27:38	In ec'o c'a ca'i' alak'oma' xeri̱p chwach cruz chakaja', jun pa riquik'a' ja Jesús in jun pa rxcon.
24242	MAT 27:44	In queri' queban ja re ca'i' alak'oma' ja xeri̱p chwach cruz pa rxquin ja Jesús, eje'e' queyok' chakaja'.
24256	MAT 27:58	Be ruq'uin ja Pilato chi rc'utuxic ja cuerpo rxin ja Jesús. Ja c'a tok xekaji, ja Pilato xuya' orden chi nja̱ch tre ja cuerpo.
24289	MRK 1:5	Canojel ja winak ja rec'o pa Jerusalén e cachbil canojel ja rec'o chipan ja jule' chic lugar ja c'o pa rcuenta Judea eje'e' xebe ruq'uin ja Juan, xeba̱n bautizar rmal chipan ja binelya' Jordán in tri' quechol wi' ja quil quemac.
24343	MRK 2:14	Ja c'a tok melojto ja chiya' kas rmajon binem ja tok c'o jun achi xutz'at rbina'an Leví rc'ajol Alfeo. Ja Leví arja' tz'ubul chipan ja lugar ja bar nto̱j can wi' ja rimpuesto pa ruk'a' in bix tre rmal ja Jesús: —Jo', cattre' chwij chi natoc ndiscípulo, ne'xi. Ja c'a Leví yictaji in tre'el trij ja Jesús.
24404	MRK 4:12	Queri' nban utzc'a chi eje'e' nquetz'at ja nc'u̱t chiquewach pro matikaj pa quewi' utzc'a chakaja' chi nquic'axaj ja nbix chique pro matich'obtaj cumal utzc'a chakaja' chi matiqueq'uex ja quina'oj chi ncuytaji ja quil quemac. Queri' xbij ja Jesús chique.
24411	MRK 4:19	pro tok nq'uiswani xa ja' nquibisoj chic ja xin rwach'ulew in xa neba̱n engañar rmal ja meba'il in chaka benak chi nquiyarij nakun je'e. Rmalc'ari' tok xa ncami ja utzlaj tzij ja c'o pa tak canma, mta rwach nuya'.
24413	MRK 4:21	C'ac'ari' xbij chic jun c'ambal tzij chique: —¿La c'o ta c'a jun nbanowi nerc'ama'to jun candil nutzij in xtijupba' ta c'a jun caxon trij owi xtuya' ta xe' ch'at? Ja queri' ni majun nbanowi. Ja c'a nba̱n tre ja candil njecbaxi utzc'a chi nsakirsaj ja pa jay.
24560	MRK 7:28	Ja c'a rixok chakaja' xc'ambej tzij chwach ja Jesús, quewa' xbij tre ri': —Wajaw, ni katzij wi' ja nabij le' pro ja tak tz'i' ja neq'ueje' xe' mesa, eje'e' nya̱' lugar chique chi nquetij ja rc'utal tak queway ja ralc'walaxela' ja ntzakel xe' mesa, ne' tre.
24564	MRK 7:32	C'o c'a jun achi xeya̱' chwach, arja' tacon in ma kas ta ncowini ntzijoni chakaja'. Ja rec'amyonel rxin quic'utuj jun utzil tre ja Jesús chi nuya' ruk'a' pa rwi' ja rachi chi ntzursaj.
24587	MRK 8:18	C'o panewach pro ¿la matetz'at ja nc'u̱t chewach? In chakaja' c'ol ewxquin pro ¿la matoc pan ewxquin ja nbix chewe? In chakaja' ¿la maturkaj chewe
24591	MRK 8:22	Ja tok xe'ekaji chajuparaj ya' pa jun tinamit rbina'an Betsaida xe'ekaj wi'. C'o c'a jun achi moy xeya̱' chwach ja Jesús. Ja rec'amyonel rxin ja moy eje'e' congana quic'utuj tre ja Jesús chi nuchap ja moy chi ntzursaj.
24601	MRK 8:32	Arja' bien xuch'ob chiquewach chi nba̱n na queri' tre. Ja c'a Pedro arja' xuchap chi ruk'a' in xumaj rch'a'ic tre ja xbij.
24603	MRK 8:34	C'ac'ari' ja Jesús xersiq'uij pon ja rdiscípulo e cachbil ja jule' chic winak ja rec'o tri', quewa' xbij chique ri': —Xa nak ta ja c'o rgana nyuke' ruc'u'x wq'uin rjawaxic chi matuya' rgana ja tzabuklaj c'aslemal rc'an. Rjawaxic chakaja' chi matipokonaj nutij ja rpokonal mwal in ntre'el chwij. Jari' cani' jun cruz nya̱' trij pro matipokonaj nuc'am ja cruz, nrijkajel in nbe ja bar necamsax wi'.
24619	MRK 9:12	—Ni katzij wi' nquibij chi ja' Elías npeti nabey chi nurchomarsaj nojelal. In camic c'oli nc'waxaj anin chewe, ja Ralc'walaxel ja xoc alaxic cuq'uin ja winak ¿nak tre tok tz'ibtal can tre chi q'uiy rwach ja rpokonal nutij na in xa itzel ntz'a̱t na cumal ja winak?
24638	MRK 9:31	como arja' rmajon quitijoxic ja rdiscípulo. Quewa' ja rmajon rbixic chique ri': —Ja Ralc'walaxel ja xoc alaxic cuq'uin ja winak arja' nja̱ch na pa quek'a' ja winak, ncamsax na cumal pro ja tok xticamstaji nc'astaj na rwach chi rox k'ij, ne' chique.
24649	MRK 9:42	In xbij chic chique: —Congana lawulo' chique xa nak ta ja xquetakchi'in quixin awa' ja re takno'y ri' ja yukul quec'u'x wq'uin, congana lawulo' chique masqui xa ti jun chique ja nquitakchi'ij chi rbanic ja il mac. Más na mejor nxi̱m jun ca' chi quekul chanim in neq'uia̱k pa ya' chwach ja nquitakchi'ij jun chique wa' ja yukul quec'u'x wq'uin.
24656	MRK 9:49	Cani' nba̱n tre ja sacrificio je'e ja ntzujux chwach ja Dios ni c'o wi' atz'am nya̱' trij queri' c'a xtiban na chique canojel ja winak, ne'oc cani' jun sacrificio, cani' k'ak' nch'ach'ojirsbexi ja quic'aslemal.
24687	MRK 10:30	jari' más chi na q'uiy ja xtiyataj na chique wawe' chwach'ulew chwach ja cani' quiya'on can. Más chi na q'uiy ja cochoch ja xtiyataj na chique in más chi na e q'uiy ja quinimal, quechak', cana', quete', calc'wal in culew chakaja'. Xarwari' c'o na je'e ja rpokonal nba̱n chique mwal. Pro ja c'a chipan ja jun chic tiempo ja xtipi na c'o jun utzlaj c'aslemal ja xtiyataj na chique ja mta q'uisic trij.
24690	MRK 10:33	Quewa' xbij chique ri': —Bien tec'waxaj ja xtinbij chewe ri', camic okbenak pa Jerusalén in ja Ralc'walaxel ja xoc alaxic cuq'uin ja winak tri' ncamsax wi', nja̱ch na pa quek'a' ja jefe quixin sacerdote e cachbil ja maestro ja netijon quixin ja winak tre ja ley xin Dios ja tz'ibtal can rmal ja Moisés. Ja c'a reje'e' nquek'et tzij trij chi ncamsaxi. Nquejach na pa quek'a' ja winak ja ma e aj Israel ta.
24720	MRK 11:11	Ja c'a Jesús tok xekaji chipan ja tinamit Jerusalén xoc chipan ja nimlaj templo xin Dios. Ja c'a tok tz'attaj can rmal nojelal ja ntajini nba̱n chipan ja templo c'ac'ari' be. Como kaj k'ij xelel chipan ja tinamit Jerusalén, be chic chipan ja tinamit Betania e rachbil ja cablajuj apóstol.
24755	MRK 12:13	C'ac'ari' ja Jesús xeta̱kel jule' fariseo ruq'uin e cachbil jule' winak ja rec'o chipan ja partido xin Herodes, xeta̱kel chi netzijon ruq'uin utzc'a chi c'o jun tzij nelto pa ruchi' in jari' tzij nquichapbej rxin.
24780	MRK 12:38	Ja Jesús tok rmajon quitijoxic ja winak c'oli xbij chique quewari': —Tebana' cuenta chique ja maestro ja netijon ewxin tre ja ley xin Dios. Eje'e' congana nel quec'u'x trij ja nec'astan chiquewach winak, quicojon nimak tak tziak ja nc'utu quixin chi e nimak tak maestro. In c'a c'o na más ja congana nel quec'u'x trij cani' tre ja neba̱n saludar pa tak c'aybal
24781	MRK 12:39	in cani' tre tok nebe pa tak jay xin molbal ri'il ja bar nc'axax wi' ja rtzobal Dios congana nel quec'u'x trij ja tz'ulbal je'e ja más nimak ruk'ij in queri' nqueban chakaja' tok neba̱n invitar pa nimak tak wa'im.
24783	MRK 12:41	C'ac'ari' be, xetz'abe'e chinakaj ja bar nc'o̱l wi' ja rofrenda rxin ja templo. Arja' rmajon quitz'atic ja winak ja quimajon rya'ic ja cofrenda chipan ja rc'olbal tak ofrenda. E q'uiy ja winak ja biyoma' xerutz'at pon, eje'e' congana nimak tak ofrenda nqueya' can chipan.
24800	MRK 13:14	Pro kas turkaj chewe ja bitajnak can rmal ja rojer profeta Daniel. Ja xbij ja Daniel chi nerila' na jun k'ij ja tok c'oli ja npeti ja más chi na itzel ntz'a̱t rmal ja Dios. Ja c'a tok npeti arja' npe'e chipan ja lugar ja ma yatal ta trij chi npe'e tri' in congana camíc nuban. (Ja nesiq'uin awa' jule' tzij ri' kas tiquiwasaj jutz'it quina'oj trij.) Jari', tok xtetz'at chi pa'l chic chipan ja lugar, ja c'a neban, ja rixc'o chipan ja departamento Judea mejor quixanmaji, tewawaj ewi' pa tak c'achelaj.
24811	MRK 13:25	Ja c'a ch'umil jari' netzakto in ja nimak tak poder rxin ja caj nsi̱l na.
24817	MRK 13:31	Ja caj in rwach'ulew jari' xa nchu̱p na rwach pro ja ntzobal anin jari' ni matichup wi' rwach, mta ari' ja maquita nbantaj cumplir.
24847	MRK 14:24	C'ac'ari' xbij chic chique: —Jawa' vino ri' jawa' nquiq'uel ocnak rseguro ja c'ac'a chominem ja rchomin ja Dios. Ja nquiq'uel e q'uiy ja winak nti̱x na pa quicuenta.
24864	MRK 14:41	Ja c'a Jesús be chic chi rbanic ja roración. Ja c'a tok melojpi chic pa roxmul xbij chique ja rdiscípulo: —Camic quixwar c'a, quixxula'n c'a, camic tzuri. Bien tec'waxaj chi xurwila' ja hora, ja Ralc'walaxel ja xoc alaxic cuq'uin ja winak, camic nja̱ch na pa quek'a' ja raj'il ajmaqui' chi nquicamsaj.
24913	MRK 15:18	C'ac'ari' quemaj rbanic saludar ja cani' nba̱n saludar jun rey pro xa nquiyok'bej rxin: —Atat at rey quixin ja tinamit Israel, xeche' tre.
24922	MRK 15:27	In ec'o c'a ca'i' alak'oma' xeri̱p chwach cruz chakaja', jun pa riquik'a' ja Jesús in jun pa rxcon.
24923	MRK 15:28	Tri' c'a bantaj wi' cumplir ja tz'ibtal can ojer chipan ja rtzobal Dios tre ja Cristo, quewa' nbij ri': —Arja' queri' nba̱n na tre ja cani' nba̱n chique ja ritzel tak winak, ne'e.
24927	MRK 15:32	Ja wi katzij chi arja' ja Cristo ja Rey kaxin ja rok aj Israel tikajto c'a camic chwach ja cruz. Ja wi xtikatz'at chi xtikajto nyuke' c'a kac'u'x ari' ruq'uin, neche'e. In queri' queban ja xeri̱p chwach cruz pa rxquin ja Jesús, eje'e' queyok' chakaja'.
24958	MRK 16:16	Canojel ja winak ja xtiyuke' quec'u'x wq'uin in neba̱n bautizar eje'e' nquewil ja totajem xin Dios. Ja c'a ma xtiyuke' ta quec'u'x wq'uin eje'e' nk'e̱t tzij chiquij in neta̱kel chipan ja nimlaj rpokonal.
24960	MRK 16:18	in jun chic, wi chaka jalal nequechap itzel tak cumatz pro mta nba̱n chique cumal in wi chaka jalal nquetij veneno mta nuban chique chakaja'. In chakaja' wi nqueya' quek'a' pa quewi' ja yawa'i' netzuri. Queri' xbij chique ja rdiscípulo.
24968	LUK 1:6	Ja c'a Zacarías rachbil ja rElisabet eje'e' utz quic'aslemal ntz'a̱t rmal ja Dios, nquinimaj ja mandamiento in nquinimaj ja jule' chic ja tz'ibtal can chipan ja rtzobal ja kajaw Dios, mta nechapbexi.
24977	LUK 1:15	Como ja tala' arja' congana nim ruk'ij ntz'a̱t na rmal ja Dios. Ni majun vino xtutij ta nixtac'a xtutij ta nak chi ta ja natk'abar rmal. Maja'n talaxi ja tok xtinoji ja rEspíritu Santo pa ranma.
25021	LUK 1:59	Eje'e' tok xuban waxaki' ruk'ij ja tala' xebe ruq'uin como jari' k'ij nba̱n wi' circuncidar ja cani' nrajo' ja quireligión. Cajo' ta quicanoj ta rubi' ja tac'al, Zacarías ja ti rubi' laj quibij tre, ti rc'axel ta ja rtata'.
25043	LUK 2:1	Jari' tiempo c'o jun censo bani. C'o jun nimlaj rey tri', César Augusto rubi', arja' xuya' jun orden chi nba̱n censo chique ja winak ja rec'o pa tak nación pro ni canojelal.
25045	LUK 2:3	Canojel ja winak xebe na pa tak quitinamit ja cati't quimama' utzc'a chi tri' neba̱n wi' censo chique.
25046	LUK 2:4	C'o c'a jun achi, José rubi', arja' aj Nazaret ja c'o pa rcuenta Galilea. Ja c'a José arja' be chakaja' utzc'a chi neba̱n censo tre. Rmalc'ari' ja tok xelel chipan ja tinamit Nazaret in be chipan ja tinamit Belén ja c'o pa rcuenta Judea ja bar xalax wi' ja rojer rey David. Tri' be wi' ja José como ja rey David arja' sepo quixin ja rati't rmama'. Ja José arja' riy rumam can ja rey David.
25069	LUK 2:27	Ja c'a Simeón arja' xuc'ax rmal ja rEspíritu Santo, be chipan ja nimlaj templo xin Dios in ni jari' hora tok tri' c'amarel wi' chakaja' ja ti yaqui' Jesús cumal ja rtata' rute' utzc'a chi neba̱n tre ja cani' nbij ja ley xin Dios.
25076	LUK 2:34	C'ac'ari' ja Simeón arja' xc'utuj ja rutzil xin Dios pa quewi' in quewa' xbij tre ja María ri': —Tac'waxaj mpe' ja xtinbij chawe ri', jawa' jun tac'al ri' arja' cha'on rmal ja Dios utzc'a chi rmal arja' ja tok e q'uiy chique ja kach tak aj Israel nekajsax na in e q'uiy chique chakaja' netotaj na rmal. In jun chic, arja' nc'utu na chikawach ja kas mero rbey Dios pro jari' xa nch'a̱' na tre cumal ja winak.
25094	LUK 2:52	Ja c'a Jesús juna' juna' xa jani' penak más ja rna'oj, ni rchapon wi' q'uiyem in más chi na utz ntz'a̱t rmal ja Dios in cumal ja winak chakaja'.
25099	LUK 3:5	Ja siwan xtinojsax na pro nojel tak siwan. Ja c'a jayu' ni majun tre ja maquita xtikajsax na. Ja loclak tak bey xtiya' na pa jic, ja c'a wi c'ototajnak je'e rwach jari' nmu̱k na. Congana xtiban na rbanic chi utz ja bey
25106	LUK 3:12	Ec'o jule' molol tak impuesto xe'ekaj ruq'uin chakaja' chi neba̱n bautizar rmal, eje'e' quewa' quibij tre ri': —Maestro, ja c'a rajoj ¿nak nkaban? xeche' tre.
25107	LUK 3:13	—Ja rimpuesto tok nto̱j pan ek'a' cumal ja winak xta nijawari' nec'am chique ja bin chewe rmal ja k'etbaltzij, ma teya' ta rwi' ja nec'utuj chique, ne'e ja Juan chique.
25147	LUK 4:15	Xumaj quitijoxic ja winak pa tak jay xin molbal ri'il ja bar nquemol wi' qui' chi rc'axaxic ja rtzobal Dios, congana nya̱' ruk'ij cumal ja winak pro ni canojelal.
25150	LUK 4:18	—Ja rEspíritu Santo rxin ja kajaw Dios arja' c'o wq'uin como arja' inrtakonto utzc'a chi nya' rbixic ja utzlaj tzij ja rc'amonto totajem xin Dios chique ja tak meba'i', inrtakonto chi nenuto' ja winak ja kas nti'on canma pa ruk'a' ja il mac, inrtakonto chi nya' rbixic chique ja winak ja re'ocnak preso pa ruk'a' ja il mac chi ne'el na libre, in nbij chique ja moya' chi nja̱k na quewach, in nbij chique ja quimajon rtijic ja rpokonal chi netotaj na.
25156	LUK 4:24	Pro ni katzij wi' ja xtinbij chewe ri', ja profeta xin Dios eje'e' ni maquenimax wi' cumal ja cach tak aj tinamit, niquirwari' nba̱n chique canojelal.
25203	LUK 5:27	C'ac'ari' xelel ja Jesús tri', be. C'o jun achi xutz'at molol impuesto, Leví rubi'. Ja c'a Leví arja' tz'ubul chipan ja lugar ja bar nto̱j can wi' ja rimpuesto pa ruk'a'. Ja Jesús tok xekaj ruq'uin quewa' xbij tre ri': —Jo', cattre' chwij chi natoc ndiscípulo, ne' tre.
25237	LUK 6:22	Congana qui'il chewe ixix ja nixtzelax cumal ja winak in maquixc'ul cumal in xa nixtz'uj cumal in nbix chewe cumal chi xa ix itzel tak winak pro congana qui'il chewe ja wi mwal anin tok nba̱n queri' chewe, anin ja rin Alc'walaxel ja xinoc alaxic cuq'uin ja winak.
25241	LUK 6:26	Ja tok nya̱' ek'ij cumal canojel ja winak jari' congana lawulo' chewe como ja cati't quimama' eje'e' queya' quek'ij chakaja' ja rojer tak profeta ja ma e xin Dios ta.
25249	LUK 6:34	In jun chic, ja tok c'oli neya' pa kajonem in wi ewotak chi nya̱' rc'axel ¿la c'o ta c'a jun premio xin Dios ari' nyataj chewe nech'ob ixix? Como ja ritzel tak winak eje'e' chakaja' c'oli nqueya' pa kajonem ja tok cotak chi nya̱' rc'axel.
25253	LUK 6:38	Tesipaj chique ja winak ja nc'atzin chique. Ja wi nesipaj chique jari' nya̱' rjil rc'axel chewe. Pro ja rjil rc'axel ja xtiya' chewe queri' rbanic ja cani' nuban jun c'ayinel ja tz'akat npajoni, bien nuyic, bien nupitz', congana npulsaj chi utz ja rpajbal. Queri' nbij chewe como ja wi q'uiy ja nesipaj jari' q'uiy ja necochij ixix tre ja Dios owi xa ma q'uiy ta ja nesipaj jari' xa ma q'uiy ta ja necochij ixix tre chakaja'. Queri' xbij ja Jesús chique.
25266	LUK 7:2	C'o c'a jun capitán quixin soldado, c'o jun rmoso yawa'. Ja c'a moso arja' congana lok' nna̱' rmal ja capitán in xajalal maja'n ticami.
25282	LUK 7:18	Nojel c'awa' ja bantaji ri' xecho̱l chwach ja Juan Bautista rmal ja rdiscípulo arja'.
25288	LUK 7:24	Ja c'a Jesús tok ebenak chic ja ca'i' discípulo c'ac'ari' xumaj tzij cuq'uin ja winak tre ja Juan Bautista: —Ja Juan ja tok q'ueje' pa tak lugar ja kas talan wi' ¿nak c'a tre tok xixbe ruq'uin chi rtz'atic, la rmal ja Juan chi xa puersa cani' jun aj nsi̱l rmal xcomel?
25294	LUK 7:30	Pro ja c'a fariseo e cachbil ja maestro ja netijon quixin ja winak tre ja ley xin Dios eje'e' ma xcajo' ta xeba̱n ta bautizar rmal ja Juan, jari' xa nquech'a' ja rvoluntad Dios pa tak quic'aslemal.
25324	LUK 8:10	Ja c'a Jesús quewa' xbij chique ri': —Ja rixix yatajnak chewe chi newotakij nak rbanic ja rawatal je'e tre ja gobierno xin Dios pro ja c'a jule' chic winak pa c'ambal tak tzij nintzijon wi' cuq'uin utzc'a masqui c'o quewach pro matiquetz'at ja nc'u̱t chiquewach in masqui c'o quixquin pro matich'obtaj cumal ja nbix chique.
25330	LUK 8:16	Ni majun nak ta nbanowi xtutzij ta jun candil in xtijupba' ta c'a jun bojo'y parwi' nixtac'a xtuya' ta xe' ch'at chakaja'. Pro ja c'a nbani, ja tok ntzijtaji jun candil ncanox jun rc'olibal ja bar nya̱' wi' utzc'a pa sak neq'ueje' wi' ja winak ja ne'oc pa jay.
25393	LUK 9:23	C'ac'ari' xumaj chic tzij cuq'uin canojelal, quewa' xbij chique ri': —Xa nak ta ja c'o rgana nyuke' ruc'u'x wq'uin rjawaxic chi matuya' rgana ja tzabuklaj c'aslemal rc'an. Rjawaxic chakaja' chi k'ij k'ij ni matipokonaj wi' nutij ja rpokonal mwal in ntre'el chwij. Jari' cani' jun cruz nya̱' trij pro matipokonaj nuc'am ja cruz, nrijkajel in nbe ja bar necamsax wi'.
25409	LUK 9:39	C'o jun itzel espíritu nchapo rxin in chaka jalal tok nuya' síc', c'ol ataque nya̱' tre in nel rpuluw ruchi'. Congana ncamsax pa tok'ulew, kas maril nsokpix rmal ja ritzel espíritu.
25414	LUK 9:44	—Kas toc pan ewxquin ja xtinbij chewe ri'. Ja Ralc'walaxel ja xoc alaxic cuq'uin ja winak arja' nja̱ch na pa quek'a' ja winak, ne' chique.
25434	LUK 10:2	Quewa' xbijel chique ri': —Ni katzij wi' nbij chewe, ja winak eje'e' e cani' jun nimlaj tijco'm ja k'en chic ja utz chic nba̱n cosechar pro ja rajsamajela' ja nebano cosechar quixin xa ma e nim ta. Rmalc'ari' nbij chewe, tebana' orar, tec'utuj tre ja Rajaw ja cosecha chi nerutakto ja rajsamajela' chi ne'urquibana' cosechar ja winak.
25447	LUK 10:15	In ixix chakaja' ja rix aj Capernaum, ja nech'ob ixix chi nixbe chila' chicaj chi congana nya̱' ek'ij pro ja neban, xa nixkajsaxi, ja bar ec'o wi' ja camnaki' c'a tri' nixekaj wi'. Queri' xbij chique ja tinamit.
25476	LUK 11:2	Ja c'a Jesús xbij chique: —Ja tok neban oración quewa' nebij ri': —Katata' Dios ja ratc'o chila' chicaj, lok' ta xtina'i ja rabi' cumal ja winak. Xtikajpi ta ja ragobierno wawe' chwach'ulew, xtinimax ta ja ravoluntad atat wawe' ja cani' ntajini nba̱n chila' chicaj nnimaxi.
25483	LUK 11:9	Rmalc'ari' tok nbij chewe, tec'utuj tre ja Dios ja nc'atzin chewe in arja' nuya' chewe, tecanoj ja newajo' in newil, tec'onc'o'oc ja chi'jay in nja̱k chewach.
25484	LUK 11:10	Queri' nbij chewe como canojel ja nec'utuni nyataj chique in ja necanoni nyataj chique chi nquewil in ja nec'onc'onoc ja chi'jay nja̱k chiquewach.
25507	LUK 11:33	Ni majun nak ta nbanowi xtutzij ta jun candil xtiwawaj ta c'a pa jun latz'laj lugar nixtac'a xtijupba' ta jun caxon trij. Pro ja c'a nbani, ja tok ntzijtaji jun candil ncanox jun rc'olibal ja bar nya̱' wi' utzc'a pa sak neq'ueje' wi' ja winak ja ne'oc pa jay.
25534	LUK 12:6	Ja tak tz'iquin ja tok nec'ayixi xa ca'i' tak centavo neya̱' wi' ja re jo'o'. Pro masqui xa e tak barata pro nixtac'a c'o ta jun chique xtimestax ta rmal ja Dios.
25567	LUK 12:39	Pro bien teya'a' ewxquin tre ja xtinbij chewe ri', jun rajaw jay ja tok nba̱n alak' ruq'uin, ja wixta rotak nak hora chi nekaji ja ralak'om ruq'uin chak'a' nchajij ta c'ari' rochoch, nc'asc'ot ta c'ari' in maquita nuya' lugar tre ja ralak'om chi noc ta pa rochoch.
25574	LUK 12:46	ja wi xa queri' ntajini nuban nerila' na jun k'ij tok c'a ja' xtuna' xturkaji ja rpatrón, ni majun nak ta rnaben. Ja c'a rajsamajel janila jun nimlaj rpokonal xtutij pa ruk'a' ja rpatrón in nta̱kel rmal chipan ja lugar ja bar ec'o wi' ja winak ja xa maquenimani.
25576	LUK 12:48	Ja c'a rajsamajel ja ma rotak ta nak ja najo'x tre rmal ja rpatrón chi nuban in wi c'oli nuban in wi yatal trij chi nba̱n castigar rmal jari' ma kas ta nim ja rpokonal nutij. Ja tok q'uiy ja nsipax chawe rmal ja Dios jari' q'uiy ja xtic'utux chawe rmal chakaja' chi naban. Ja tok q'uiy ja nja̱ch pan ak'a' jari' más na q'uiy ja xtic'utux chawe.
25578	LUK 12:50	Pro nabey c'oli ja nba̱n na chwe cani' ninban bautizar chipan jun nimlaj rpokonal in ja kas ngana anin k'axnak chi ta na chwij ja bautismo ri'.
25621	LUK 13:34	Ixix ja rix aj Jerusalén, anin congana ninbison emwal. Ja profeta xin Dios xa ne'ecamsaj. Ja c'a jule' chic ajsamajela' rxin Dios ja neta̱k ewq'uin xa ne'eq'uiak tza'n abaj. Anin q'uiylaj mul xinwajo' ta xixnuto' ta ja cani' nuban jun ac' nermutzej ja tak ral xe' rupan pro ja rixix ma xewajo' ta.
25636	LUK 14:14	Ja wi queri' naban jari' c'o jun quicotemal xin Dios xtiyataj na chawe como ja winak ja c'a xennataj ri' eje'e' maquecowini xtiqueya' ta rc'axel chawe. Natquicoti como c'o jun rtojbalil ja xtiyataj na chawe, tokori' xtiyataji ja tok xquec'astaji ja winak ja utz netz'a̱t rmal ja Dios.
25646	LUK 14:24	Como camic nbij chewe chi ja winak ja xeba̱n invitar nabey ni majun nak ta chique xtiyataj ta tre xtuban ta ja wa'im ja xtinchomij anin. Queri' xbij ja Jesús chique.
25657	LUK 14:35	Ja wi queri' nuban jari' mchita noc wi', mta rsamaj xtacoj ta pan ulew nixtac'a xtayuj ta ruq'uin k'ayis como abono pro ja nba̱n chic tre xa nch'akixel. Bien c'a tewasaj ena'oj trij ja c'a xinbij chewe ri'. Queri' xbij ja Jesús chique ja winak.
25704	LUK 16:15	Ja c'a Jesús quewa' xbij chique ri': —Ixix quewa' ebanic ri', nek'alasaj ewi' chiquewach ja winak chi congana ix utzlaj tak winak pro ja Dios arja' bien rotak nak ja c'o pa tak ewanma. Ec'oli winak ja xa itzel netz'a̱t rmal ja Dios masqui congana utz netz'a̱t cumal winak.
25709	LUK 16:20	In c'o jun ti meba' c'utul limosna, Lázaro rubi'. Ja c'a Lázaro arja' xeya̱' can chuchi' ja xoral rxin ja biyom. Ja rcuerpo c'o jule' itzel tak ch'a'c trij pro ni chi jun.
25722	LUK 17:2	Más na mejor nxi̱m jun ca' chi rukul chanim in neq'uia̱k pa ya' in njik'i chwach ja ntakchi'ij jun chique wa' ja yukul quec'u'x wq'uin.
25744	LUK 17:24	Queri' nbij chewe como cani' nuban ja cayipa' tok nuq'uiak ri' chicaj chaka bar ta tri' ntz'a̱t wi' in queri' c'a tre chakaja' ja Ralc'walaxel ja xoc alaxic cuq'uin ja winak, ja tok xtipi chic jutij wawe' chwach'ulew jari' mta bar ta tri' ja maquita ntz'a̱t wi'.
25760	LUK 18:3	C'o c'a jun ixok chipan ja tinamit ti malca'n, arja' c'o jun ja rmajon rbanic ch'a'oj ruq'uin. Ja c'a ti malca'n tri' tri' ni nekaj wi' ruq'uin ja juez nerc'utuj ja rto'ic tre chi nto̱' pa ruk'a' ja nbano ch'a'oj ruq'uin.
25771	LUK 18:14	Ja camic nbij chewe, ja molol impuesto arja' meloj chi rochoch, utz chic ntz'a̱t rmal ja Dios, ma ja ta ja fariseo ja utz tz'ati. Queri' c'a rbanic como xa nak ta chi winakil ja xtuya' kaj ruk'ij ruyon jari' xtikajsax na. Ja c'a wi naban tino'y jari' xtiya' na ak'ij, ne'e ja Jesús chique ja winak ja xa ya'bal quek'ij eje'e' nqueban kaj queyon.
25789	LUK 18:32	Como ja Ralc'walaxel arja' nja̱ch na pa quek'a' ja winak ja ma e aj Israel ta, nyo̱k' na, ntz'u̱j na, nchubax na rpalaj.
25812	LUK 19:12	—C'o jun achi nim ruk'ij arja' be chipan jun chic nación ja nat c'o wi' utzc'a chi nja̱chto pa ruk'a' ja gobierno, nocto rey. Ja tok xtijachtaji ja gobierno pa ruk'a' c'ac'ari' nmelojpi chic jutij.
25814	LUK 19:14	Pro ja rachi arja' xa itzel ntz'a̱t cumal ja rach aj tinamit rmalc'ari' tok eje'e' quetakel rbixic chipan ja nación ja bar xtijachto wi' pa ruk'a' ja gobierno: —Ajoj ni majun kagana ruq'uin ala' ja jun achi le' chi xtoc ta rey pa kawi', xeche'el.
25832	LUK 19:32	Ja c'a ca'i' discípulo ja xeta̱kel eje'e' xebe in tok xe'ekaji ni queri' xeli ja cani' bixel chique rmal ja Jesús.
25838	LUK 19:38	quewa' nquibij ri': —Bendecido ja Rey ja penak pa rubi' ja kajaw Dios. Ja camic congana quicotemal c'o chila' chicaj, janila ntajini nya̱' ruk'ij ja nimlaj Dios, queri' nquibij.
25866	LUK 20:18	Xa nak ta ja xa junwi' nutz'at ja rabaj ja xinbij chewe in xa nuban ofender ri' rmal jari' cani' nuban jun achi nuchok' rkan chwach jun abaj in nk'aji. In xa nak ta ja nk'e̱t tzij trij rmal ja rabaj ja xinbij chewe jari' cani' nuban jun achi ntzakto jun abaj trij in nchictaj rmal, ne'e ja Jesús chique ja winak.
25868	LUK 20:20	Quemaj rcanoxic rij rwach nak nqueban tre. Ec'o jule' winak xequetakel ruq'uin chi rc'ambajaxic pro jule' winak nquik'alasaj qui' chwach chi e utzlaj tak winak utzc'a chi c'o jun tzij nelto pa ruchi' in jari' tzij nquichapbej rxin como c'o quigana nquejach pa ruk'a' ja gobernador utzc'a chi nk'e̱t tzij trij.
25894	LUK 20:46	—Tebana' cuenta chique ja maestro ja netijon quixin ja winak tre ja ley xin Dios. Eje'e' congana nel quec'u'x trij ja nec'astan chiquewach winak, quicojon nimak tak tziak ja nc'utu quixin chi e nimak tak maestro. In c'a c'o na más ja congana nel quec'u'x trij cani' tre ja neba̱n saludar pa tak c'aybal in cani' tre tok nebe pa tak jay xin molbal ri'il ja bar nc'axax wi' ja rtzobal Dios, eje'e' nquicanoj ja nabey tak tz'ulbal ja nimak ruk'ij in queri' nqueban chakaja' tok neba̱n invitar pa nimak tak wa'im.
25930	LUK 21:35	Queri' nbij chewe como ja k'ij ja c'a xinbij chewe ri' njunsaj ruq'uin jun trampa chapbal chicop como ja tok xterila' ja k'ij necha̱p na ja winak rmal pro canojel ja winak ja rec'o nojel nat nakaj chwach ja rwach'ulew.
25952	LUK 22:19	C'ac'ari' xuc'am ja caxlanway, xmaltioxij tre ja Dios, xuwech' in xujach chique, quewa' xbij chic chique ri': —Jawa' wari' ncuerpo ja nja̱ch na pa camíc pan ecuenta, tetija'. Ja c'a tok netij jari' nenatbej wxin, ne' chique.
25953	LUK 22:20	In queri' xuban chic tre jun chic vaso vino chakaja', ja tok colbetaji ja wa'im cumal xbij chic chique: —Jawa' vino ri' jawa' nquiq'uel ocnak rseguro ja c'ac'a chominem ja rchomin ja Dios. Ja nquiq'uel jari' nti̱x na pan ecuenta.
25970	LUK 22:37	Queri' nbij chewe como anin puersa nink'ax na chipan ja tz'ibtal can chwe chipan ja rtzobal Dios, quewa' tz'ibtal can chwe ri': —Arja' xa junan ban tre ja cani' nba̱n chique ja ritzel tak winak. Queri' ja tz'ibtal can chwe in puersa nbantaj na cumplir como nojel ja tz'ibtal can chwe jari' ntajini nbantaj cumplir, ne'e ja Jesús chique.
26028	LUK 23:24	Ja c'a Pilato xuya' jun orden chi queri' nba̱n tre ja Jesús ja cani' ncajo' eje'e'.
26029	LUK 23:25	Xsokpijel ja rachi ja rocnak pa che' ja yictaj trij ja gobierno ja rec'o jule' winak xercamsaj. Jari' ja rachi ja quic'utuj tre. Ja c'a Jesús jari' xujach pa quek'a' jule' soldado utzc'a chi queri' nba̱n tre ja cani' ncajo' ja winak chi nba̱n tre.
26067	LUK 24:7	quewa' xbij can chewe ri': —Ja Ralc'walaxel ja xoc alaxic cuq'uin ja winak rjawaxic chi nja̱ch na pa quek'a' ja rajmaqui', rjawaxic chi ncamsax na chwach cruz pro ja chi rox k'ij nc'astaj na, ne' can chewe, xeche'e ja ca'i' achi'i' chique.
26080	LUK 24:20	Ja c'a jefe quixin sacerdote e cachbil ja k'etol tak tzij rxin ja katinamit eje'e' quejach ja Jesús pa ruk'a' ja Pilato utzc'a chi nk'e̱t tzij trij chi ncamsaxi in queri' queban quicamsaj chwach cruz.
26132	JHN 1:19	Ja Juan arja' xeta̱kel jule' achi'i' ruq'uin cumal ja raj Israel chi nec'axax tre nak ja rocnak wi'. Pa Jerusalén xe'elel wi' ja rachi'i', jule' chique e sacerdote in jule' chic chique e levita. Ja tok xe'ekaj ruq'uin ja Juan quewa' quibij tre ri': —¿Nak chi at achi'al? xeche' tre.
26142	JHN 1:29	Ja c'a chi rcab k'ij ja Juan xutz'at pon ja Jesús chi xajalal maja'n turkaj ruq'uin in quewa' xbij chique ja winak ri': —Tetz'ata' mpe' ja rachi le', arja' noc na cani' jun carnelo ja nba̱n sacrificar chwach ja Dios, arja' takonto wawe' chwach'ulew rmal ja Dios chi nurchupu' kaj ja kil kamac kanojelal ja rok winak.
26149	JHN 1:36	Peti ja Jesús, k'ax cuq'uin ja winak. Ja c'a Juan tok xutz'at ja Jesús quewa' xbij chique ja winak ri': —Tetz'ata' mpe' ja rachi le', arja' noc na cani' jun carnelo ja nba̱n sacrificar chwach ja Dios. Queri' xbij chique.
26174	JHN 2:10	in quewa' xbij tre ri': —Canojel ja winak ja nechomini ja nimak tak wa'im eje'e' utzlaj vino ja nquecoj nabey tok nmajtaji ja wa'im. Ja c'a tok q'uiy chic ja vino quitijon chic ja winak c'ac'ari' nya̱' chic chique ja vino ja ma kas ta buena. Pro ja ratat camic c'a pa rq'uisbal taka'an xacoj ja vino ja más chi na utz. Queri' xbij tre.
26204	JHN 3:15	Queri' nba̱n na tre utzc'a chi canojelal ja winak ja xtiyuke' quec'u'x ruq'uin eje'e' maquetakel chipan ja rpokonal, nyataj jun utzlaj c'aslemal chique pro jun c'aslemal ja ni mta wi' q'uisic trij.
26207	JHN 3:18	Canojelal ja winak ja nyuke' quec'u'x ruq'uin ja Ralc'wal Dios eje'e' mchita k'etoj tzij xin Dios chiquij pro ja c'a matiyuke' quec'u'x ruq'uin eje'e' k'eton chic tzij chiquij rmal ja Dios chi neta̱kel chipan ja rpokonal. Como matiyuke' quec'u'x ruq'uin ja Ralc'wal Dios chewi' tok nba̱n queri' chique.
26212	JHN 3:23	In queri' nuban ja Juan chakaja', arja' ntajini neruban bautizar ja winak chipan ja lugar rbina'an Enón ja c'o chinakaj Salim como ja tri' sobre ya'. Tri' xe'ekaj wi' ja winak in xeba̱n bautizar.
26245	JHN 4:20	Ja kati't kamama' ajoj ojer parwi' ja jun jayu' le' queya' wi' ruk'ij ja Dios pro ja rixix nebij chi rjawaxic chi pa Jerusalén nya̱' wi' ruk'ij ja Dios, nixche'e, ne'e ja rixok.
26248	JHN 4:23	Pro xa nnakajinto ja tiempo tok ja winak pa tak canma xtiwinakar wi' ja nquiyabej ruk'ij ja Tatixel in ni katzij wi' ja xtiqueban tre, ma chaka ta costumbre. Queri' xtiqueban ja winak ja ni katzij wi' chi nqueya' ruk'ij como queri' nrajo' ja Tatixel chi nba̱n tre in arja' rmajon quicanoxic ja nebano queri' tre. In ja camic ec'o jujun ja queri' chic nqueban tre.
26260	JHN 4:35	Ja nebij ixix c'a chi quiji' ic' nelto wi' ja cosecha, nixche'e. Pro anin nbij chewe, que'etz'ata' mpe' ja winak le' epenak, eje'e' e cani' jule' tijco'm ja k'en chic, utz chic nba̱n cosechar.
26280	JHN 5:1	Xerila' chic jun ja nmak'ij ja nc'u̱l cumal ja raj Israel in be ja Jesús pa Jerusalén.
26302	JHN 5:23	Queri' rbanon ja Tatixel utzc'a chi xtiya' na ruk'ij ja Ralc'walaxel cumal canojelal ja winak ja cani' nba̱n arja' tre ja Tatixel. Ja wi mataya' ruk'ij ja Ralc'walaxel jari' mataya' ruk'ij ja Tatixel chakaja' como ja Tatixel arja' takyonto rxin ja Ralc'walaxel.
26308	JHN 5:29	in tok xtiquic'axaj ja rukul nec'astaji canojelal rmal. Ja re banol utzil eje'e' nec'astaj chipan ja utzlaj c'aslemal ja ni mta wi' q'uisic trij, ja c'a re banol itzelal eje'e' nec'astaji chakaja' pro neta̱kel chipan ja nimlaj rpokonal.
26330	JHN 6:4	Xa nnakajinto ja nmak'ij pascua ja nc'u̱l cumal ja raj Israel.
26370	JHN 6:44	Canojel ja winak ja ne'urkaj wq'uin chi nyuke' quec'u'x wq'uin ni majun chique ja xta ruyon nurkaji, ni rjawaxic wi' chi nec'a̱mto rmal ja Tatixel ja takyonpi wxin. Pro ja ne'urkaj wq'uin, ja tok xterila' ja q'uisbal tiempo anin ninyico quixin chipan ja camíc canojelal.
26415	JHN 7:18	Ja wi c'o jun achi nuya' jun tijonem in wi xa arja' winakarsyon nojoj ruyon jari' bien k'alaj chi nrajo' nya̱' ruk'ij cumal ja winak pro wi c'o jun nrajo' chi nya̱' ruk'ij ja takyonpi rxin jari' k'alaj chi ni katzij wi' ja nbij in ni majun engaño nuban.
26448	JHN 7:51	—¿La queri' ta c'a nrajo' ja ley ja yatajnak chake rmal ja Dios nech'ob ixix chi nk'e̱t tzij trij jun achi pro matiya' lugar tre chi ntzijoni in matotakixi nabey wi c'o ril owi mta? ne' chique.
26500	JHN 8:50	Pro anin ma ja ta ncanoj chi nya̱' nuk'ij cumal winak pro ja Nata' arja' ntajini nchomarsaj nak nuban chi nya̱' nuk'ij cumal ja winak, arja' c'a xtibini bar c'o wi' ja kas katzij, wi wq'uin anin owi ewq'uin ixix.
26516	JHN 9:7	in xbij tre: —Jat, jach'aja' rawach pa ya' ja rbina'an Siloé, ne' tre. (Ja bi'aj Siloé tibij tzij nta̱kel.) In queri' xuban ja rachi be. Ja tok xekaji xuch'aj ja rwach. Ja c'a tok ch'ajtajto rmal melojto, nca'y chic.
26553	JHN 10:3	Ja tok nekaji ja rajyuk' chuchi' ja corral nja̱k chwach rmal ja jakol chi' corral. Ja c'a tok noc chipan nc'axax rukul cumal ja tak carnelo, ja c'a tak rxin arja' nerk'ijla', nbij quebi' chiquijujunal in numajto quilasaxic chipan ja corral.
26590	JHN 10:40	C'ac'ari' be chic jutij ja Jesús chajuparaj ja binelya' Jordán. Ja c'a tok xekaji tri' q'ueje' wi'. Jari' lugar tri' xeba̱n wi' bautizar ja winak nabey rmal ja Juan.
26596	JHN 11:4	Ja c'a Jesús tok xc'axaj ja xebix tre quewa' xbij ri': —Ja yobil tre ja Lázaro ma camíc ta rc'amonto pro ja rc'amonto quewari', tri' nk'alajin na wi' chi ja Dios arja' congana rchok'ak' in congana nim ruk'ij, in jun chic, congana nya̱' na ruk'ij ja Ralc'wal Dios rmal, ne'e.
26672	JHN 12:23	Ja c'a Jesús tok xc'axaj ja bix tre quewa' xbij chique ri': —Camic ja Ralc'walaxel ja xoc alaxic cuq'uin ja winak xurwila' ja tiempo chi congana nya̱' ruk'ij.