23217	MAT 1:4	Ramone Aminadape merimu; Aminadapene Nasono merimu; Nasonone Sallimono merimu;
23238	MAT 1:25	Nalo yu ambolangomo ou naa mepili “Telune naa peambili.” nirimu. Pe Mariane kango te merimu kinie Josepo yuni yunge imbi lepa “Yesusi” nirimu.
23246	MAT 2:8	pilipelie enondo nimbendo: “Eno Betellieme puku kangomo wamoko koro-payo! Kanoko lendekolie na ongo ningu sieyo. Na kepe yu ombo popo topo imbi lipu ola mundundembo.” nirimu.
23251	MAT 2:13	Kanu kinie pilipe konginjeli peli yema kelko puringi kinie Awilimunge angello tene Josepo uru kumbu sipelie nimbendo: “Ye nomi kingi Erotene nondopa yunge ami yemando “Kangomo koroko toko kondo-paa!” nimbé kene nu ola molkolie kangomo kinie anumu kinie liku mengo kolea Isipindu kowa puku molo-payo. Ne anjo molkolie ningemone, pe nane “Kelko yando waa.” nimbo kinie wangi. Ou molo.” nirimu.
23253	MAT 2:15	‘Erote kolomba kinie kelepo ulkendo pumolo.’ ningu ou Isipi anjo moloringi. Aku teringimunge Pulu Yemone ungu umbu tondorumume pilipe yemboma nimbe sirimu ye tene ulu te pe wendo ombá ou nirimu mele kamu wendo orumu. Akumu isipe: “Pulu Yemone nimbendo: “Nanga kangomondo “Kolea Isipi munduku siye kolko wendo ou.” nirindu.” nirimu.”. nimbe kanu ye ⸤Osiane⸥ nirimu kanumu.
23260	MAT 2:22	Nalo Akellesi yunge lapa Erote kolo wangopa ye nomi kingimu molopa kolea Judia disiriki nokorumu pilipelie Josepo yu kanune altopa pumbendo pipili kolorumu. Kanu kinie Pulu Yemone uru kumbu sipelie nimbendo: “Marena tongenje kene akune naa pu.” nimbe yundu liepi liepi torumu kinie yu kelepa kolea Gallilli disiriki pupe
23261	MAT 2:23	akune lierimu Nasarete taonona pupe molorumu kulu Pulu Yemone ungu umbu tondorumume pilku yemboma ningu siringi yemane ⸤Yesusi kinie⸥ ulu te pe wendo ombá ou niringi mele kamu wendo orumu. Enone ningendo: “Yembomane “Yu Nasarete taono ye te.” ninge.” niringi kanumu.
23262	MAT 3:1	⸤Yesusi Nasarete taonona we molopili⸥ No Lindeli Jono omba kolea Judia disiriki sukundu kolea ku lieline opa-ungu nimbelie nimbendo:
23268	MAT 3:7	Yuni ⸤Juda yembomanga ye awili⸥ Parisime kinie Sadusime kinie awisili no lingendo oringi kanopalie nirimumuni, eno iri topalie nimbendo: “Kolo topa yemboma tepa kenjeli wambiyemonga waloma, Pulu Yemo mumindili kolomba walemonga nawene “Eno talopa leko paa.” nimu kinie eno ‘Pulu Yemone naa tepa kenjepili.’ ningu ‘No liemili.’ ningu okomeleye?
23270	MAT 3:9	“Olio anda kolepa Eporayamone kalopa lsimume molemolomonga yembo peangama molemolo.” ningu aku siku ningu naa pilieme. Nane eno nimbu sikiru: ‘Pulu Yemone ikoumendo “Eporayamone kalopa lsimu yemboma a leangi.” nilkenje koume Eporayamone kalopa lsimu yemboma molemela.’ nikiru. Eno Eporayamone kalopa lsimu yemboma molemelemonga uluri naa telemo.
23272	MAT 3:11	Nane ulu pulu kerime siye kolko konopu alowa telemele yemboma sike no lindilio. Nalo te na akilipe ombámo yuni ⸤Pulu Yemonga⸥ Mini Kake Telimu kinie tepemo kinie eno lindimbe ⸤linge⸥.. Ina akilipe ombá yemo yunge tondolomo paa olandopa, nanga tondolomo paa maniendopa. Na yu-kinie manda molo. Yembo awilimenga kongono keri teli kendemande yembomane sike enonga awilimenga kongono keri tendengendo kimbu su wendo lindilimele nalo na akilipe ombámonga kimbu su wendo lindimbo kanu kongonomo paa olandopa mele nane tendembo kapola naa telka, ⸤na ye paa keri⸥.
23275	MAT 3:14	Orumu kinie Jonone nimbendo: “Aku paa molo. Nane nu no nambepo lindembo ningu nikinuye? Nuni na no lindilinanje papu.” nirimu.
23276	MAT 3:15	Nalo Yesusini topondopa nimbendo: “Molo. Ulu kake teli ulume pali kapola tepili kene nikiru mele tei.” nirimu. Kanu kinie Jonone “Kapola.” nimbe yu no linderimu.
23281	MAT 4:3	Kanu kinie ⸤kuru⸥ kondi toli ⸤Setene⸥ ombalie yundu nimbendo: “Nu Pulu Yemonga Malo liemo ikoume ‘Pillawa kaloli a liepili.’ ni.” nirimu.
23282	MAT 4:4	Nalo yuni topondopa nimbendo: “Pulu Yemonga bokumuni nimbendo: ‘Langimene mindi yemboma konde mololi ulu pulumu naa silimo. Pulu Yemone ungu nilimoma pali pilku liku teko molonge kinie konde mololi ulu pulumu linge.’ nimbe molemo.” nirimu.
23284	MAT 4:6	yundu nimbendo: “Nu Pulu Yemonga Malo liemo nu lipe tapondomba kene pou ningu manie pu.” ⸤nirimu.⸥ “Pulu Yemonga bokumuni nimbendo: ‘Pulu Yemone yunge angellomane ‘Nu ongo nokangi.’ nimbé. Enone nu ‘Kou tene kepe naa topili.’ ningu nu enonga kimene oko polko linge.’ nimbe molemo kanumu. Aku sipe nirimu kene pilkulie aku siku tei.” nirimu.
23287	MAT 4:9	yundu nimbendo: “Nu nanga kumbikerena koporongo langoko manie molko na popo toko nanga imbi liku ola mundundonu liemo inu kanokono ma koleana lemo melema pali nu simbo.” nirimu.
23290	MAT 4:12	Kanu kinie ⸤No Lindeli⸥ Jono ka siku ka ulkena panjeringi kinie pilipelie Yesusi kelepa kolea Gallilli disirikindu yando omba
23291	MAT 4:13	Nasarete taonona ombalie nirimumuni, pe aku taonomo mundupe siye kolopa Kapeniame taono, nomu Gallilli kélona lierimu, akune pupe ‘Kinié ikoleamo nanga molombo kamu koleamo liepili.’ nimbe akune molorumu. Kapeniame ye Sepullano kinie Napatallaiselone kalko lsingili yemboma ou moloringi koleana lierimu.
23293	MAT 4:15	“Sepullanone kalopa lsimu yemboma pelemele koleamo kinie, Napatallaine kalopa lsimu yemboma pelemele koleamo kinie, nomune pulimo aulkemo no Jodane nekendo lemo koleamo kinie, kolea Gallilli wikindu yembo lupe awisili molemele koleamo kinie, aku koleamanga molemele yemboma ⸤paa sumbulu toline molemele.⸥
23296	MAT 4:18	Yesusi Nomu Gallilli kélona andopalie angenungulu talo kanorumu, akuselo Saimono kinie angenu Enderuselo oma lili wale te nomune toko munduku moloringili kanorumu. Pe Saimononga imbi te Pita niringila. Oma lsingili akumu elonga kou-kongono teringili kanumu.
23297	MAT 4:19	Aku siku teko moloringili kanopalie nimbendo: “Na lombili wangili. Oma lingelendo oma lili wale te liku nona manie mundulimbele kinie omama walena omba pelemo mele, pe ‘nanga kongonomo tengelendo nanga ungumu pilkulu ningu siliku andongele kinie yemboma nanga talapena sukundu ongo molangi.’ nimbu ‘Elo na lombili wale.’ nikiru.” nirimu.
23299	MAT 4:21	Kanu kinie yu laye kolte welto pupelie angenungulu talo lupe kanorumu, akuselo Seperi malo Jemisi kinie Jemisi angenu Jonoselo, lapa Seperi kinie enonga nona andoli sipine sukundu oma lili walema toko tambulku moloringi kanopalie elo walsipelie “Na lombili wale.” nirimu.
23314	MAT 5:11	“Na pilku molemele yemboma, eno nanga yemboma molemelemonga we yembomane eno ungu taka tondoko mindili siku, ungu keri lupe lupema enonga bulkundu kolo toko nindinge kinie eno malo.
23320	MAT 5:17	“Nane ‘Pulu Yemonga ungu manema ⸤Mosisini⸥ bokune torumu ungume kinie Pulu Yemone ungu umbu tondorumume pilku yemboma ningu siringi yemane bokune toringi ungume kinie ‘manie pupili.’ nimbé okomo.’ ningu naa piliengi! Nane ‘Kanu ungume kamu manie pupili.’ nimbo naa okoro. ‘Aku ungumenga ungu pulu pelemoma kamu wendo opili.’ nimbo okoro.
23321	MAT 5:18	Nane enondo paa sike nikiru: Mulu maselo ou pora naa nipili Pulu Yemonga ungu manemanga ungu wallo kolte kepe paa we manie naa pumbe. Ungu manemanga pali ungu awili kangamanga pali kongonoma ou wendo ombá.
23322	MAT 5:19	Akumunge, yembo tene kanu ungu manemanga ungu mane kanga te kepe pulue topa, yembo lupema mane sipelie “Pulue tangi.” nimbé yembomo Pulu Yemo ye nomi kingi molopa nokolemo koleana yunge imbi paa manie molomba. Nalo yembo tene kanu ungu manema pilipe lipe tenge panjipe molopa, yembo lupema mane simbe yembomo Pulu Yemo ye nomi kingi molopa nokolemo koleana yunge imbi paa olandopa molomba.
23323	MAT 5:20	Nane eno nimbu sikiru: Parisime kinie Pulu Yemonga ungu manemanga pulume pilku mane silimele yema kinie enone ulu sumbi nilime telemele ulumenga olandopa eno we yembomane naa tengi liemo, Pulu Yemo ye nomi kingi molopa yembo nokolemo talapena sukundu eno paa naa puku molonge. ⸤Kanu yemane ungu manema pilkulie telemele mele lupe. Pulu Yemone kanopa ulu sumbi nilime nimbe kanolemo mele lupe.⸥” ⸤nirimu.⸥
23325	MAT 5:22	Nalo kinié nane eno kanu ungu manemonga ungu pulumu i nimbu simbo tekero: Yembo tene yunge angenu kinie mumindili kolomba yembomo willisi kotena mengo puku kote tendenge. Yembo tene yunge angenundu “Nu kamakoye?” nimbé yembomo poropinjili kotena mengo puku kote tendenge. Yembo tene yembo tendo “Nu paa kongi mele aroma tolimu!” nimbé yembomo tepe koleana pumbe.
23328	MAT 5:25	“Nu kote tendemba temba yembomo ‘Kapola kapola molambili ulu te teambo.’ ningulie welea teani. Aku naa tenu liemo nu kote tendemba yembomone nunge kote pilieli yemo molombana memba pupe simbenje. Pe kote pilieli yemone nu ka ulke nokoli yemo lipe simbe, yuni nu ka ulkena lipe mundumbe.
23329	MAT 5:26	Nane nundu paa sike nimbu sikirumu: Nu ka ulkena wendo onindu pundu paa pali tokolie mindi wendo onimu. We manda wendo naa oni.” ⸤nirimu.⸥
23331	MAT 5:28	Nalo kinié nane eno ⸤kanu ungu manemonga ungu pulumu⸥ inimbu sikiru: Ye tene ambo te kanopalie ‘Yu pea tapu topo pelembelanje papu.’ konopu lemo akumu konopu sukundu ambomo kinie kamu wa ulu kerinele telemo.
23332	MAT 5:29	Nunge mongoselone melte kanokolie konopuni ‘Liemboa.’ ningu pilku ulu pulu keri te tenu liemo mongoselo akuku lteani. Nunge mongoselo angiliepili nu tepe koleana liku mundunge kinie kapola naa temba kene kangimunge melte wendo liku ltekolie molko kondoni kinie papu.
23333	MAT 5:30	Nunge kiselone ulu pulu keri te tenu liemo aku kiselo kari leko lteani. Nunge kiselo angiliepili nu tepe koleana liku mundunge kinie kapola naa temba kene kangimunge melte wendo liku ltekolie molko kondoni kinie papu.” nirimu.
23335	MAT 5:32	Nalo nane kinié eno nimbu sikiru: Ye puli ambo te ye te kinie wa ulu kerinele naa tepili yunge yemone yu makoropa “Kamu pu.” nimu liemo ‘Wa ulu kerinele teli ambomo molopili.’ nimbe aku telemo. “Pu.” nimbe makorolemo ambomo pe ye tene yu limo kinie kanu yemo kepe wa ulu kerinele telemola.” ⸤nirimu.⸥
23337	MAT 5:34	Nalo kinié nane eno nimbu sikiru: “Paa sike nikimu.’ ningu piliengi!’ ningu mele awili tenga imbi leko paa mi naa leangi. Mulu koleamo kepe imbi leko mi naa leangi. Aku koleamo Pulu Yemo molopa melema nokolemo koleamo kene aku naa teangi.
23338	MAT 5:35	Ma koleamo kepe imbi leko mi naa leangila. Akumu Pulu Yemo yunge kimbu mundulimo polomo kanumu. Jerusalleme kepe imbi naa laleangi. Akumu Ye Nomi Kingi Paa Awilimunge kolea awilimu kanumu.
23339	MAT 5:36	Nunge penge kepe. Akumu nuni penge indi te ‘Kake tepili.’ molo ‘Pombera topili.’ ningu ulu te manda naa teni kene pengemo walsiku imbi leko mi naa leaa.
23340	MAT 5:37	Ulu te sike teni liemo sumbi siku “Tembo.” nieni. Naa teni liemo “Naa tembo.” nieni. Ulu kerimenga pali ulu pulumu pelemo ⸤kuru⸥.muni ambolemo yembomane mindi ungu sulu teko niliku puku mi lemele.” ⸤nirimu.⸥
23342	MAT 5:39	Nalo kinié nane eno nimbu sikiru: Eno tepa kenjimbe yembomo anjo uluri naa teko, ‘We tepa kenjepili.’ niengi. Yembo tene nunge kumbikere ekendonga larauwe tomba kinie topele toko ‘Ekendonga kamu larauwe topili.’ nieni.
23343	MAT 5:40	Yembo tene ‘Nunge wale pakolimu liembo.’ nimbe kote tendemba temba yembomo nunge wale sulu peangamo kepe ‘pea we lipili.’ nieni.
23344	MAT 5:41	⸤Romo ami⸥ ye tene nu ambolopalie “Nuni na liku tapondoko mako tenga ⸤nanga melema mendani⸥ pambili.” nimbé kinie mako tenga pea yu we liku tapondoko melema mendeko pani.
23347	MAT 5:44	Nalo kinié nane eno nimbu sikiru: Enone enonga opa puluema konopu mondoko, eno teko kenjilimele yemboma ‘Pulu Yemone tepa kondopili.’ ningu Pulu Yemo enonga mawa tendangi.
23353	MAT 6:2	“⸤Enonga mulu koleana molemo Lapamone aku siku tenge yemboma mele naa kalomba⸥ kene enone yembo koropa pulime kondo kolko ‘Lipu tapondamili.’ ningu kou mone te singendo ‘Temolo mele yembomane kanangi.’ ningu, ru ningu melte naa siengi. Topele mapele toli yemane ‘Na yembomane kapi niengi.’ ningu yemboma maku toko Pulu Yemonga ungumu pilieli ulkemanga kinie aulkemanga kinie we yembo awisilini mongone kanangi yembo koropama liku tapondolemele. Aku yemane telemele mele enone aku siku naa teangi. Nane enondo paa sike nimbu sikiru: Aku telemelemonga eno yembomane kapi nilimele ungume enonga mele kalolimu koronga limele.
23354	MAT 6:3	“Nalo enone yembo koropama kondo kolko melte singendo ‘Yembomane paa naa kanangi. Yembo te pea tapu topo andolembolomone kepe naa kanopili, lopi tepo kiyengo nimbu lipu tapondambo.’ niengi.
23356	MAT 6:5	“Eno Pulu Yemo kinie ungu ningendo topele mapele toli yemane Pulu Yemo kinie ungu nilimele mele aku siku naa teayo. Kanu topele mapele toli yemane ‘Na ye paa peangamo molio mele yembo awisilini mongone kanoko na kapi niengi.’ ningu yemboma maku toko Pulu Yemonga ungu pilieli ulkemanga kinie aulkemanga kinie yemboma kanoko molangi konopu siku angilku Pulu Yemo kinie ungu nilimele. Nane enondo paa sike nimbu sikiru: Aku siku telemelemonga eno enonga mele kalolimu koronga limele kanumu.
23357	MAT 6:6	Nalo eno Pulu Yemo kinie ungu ningendo enonga suluminiana sukundu puku nambune sikulie kanu lopi teli koleana enonga ⸤mulu koleana molemo⸥ Lapa naa kanolemele yemo-kinie ungu nieyo. ⸤Yu akune molemo.⸥ Aku tenge kinie enonga ⸤mulu koleana molemo⸥ Lapa lopi teko telemele ulume kanolemomone eno pe mele kalomba.
23358	MAT 6:7	“‘Na Pulu Yemo kinie ungu niembo.’ ningulie Isirele talapemonga ulsu molemele yembomane enonga kurume molo pulu ye kolo tolime kinie ungu ningendo we ungu awisili nilimele mele aku siku naa teangi. Kanu yembomane ‘Na ungu awisili nimbo kinie pilimbe.’ ningu aku siku nilimele kanumu.
23360	MAT 6:9	“Eno Pulu Yemo kinie ungu ningendo i siku niengi: “Olionga mulu koleana moleno Lapamo, yembomane ‘Nu imbi ola molopa ye kake teli peangamo moleno.’ ningu molangi.
23361	MAT 6:10	Nu ye nomi kingimu molko yemboma nokoni walemo wendo opili. Nunge ungumu mulu koleana pilku liku telemele mele aku siku ya ma koleana pilku liku teangi.
23364	MAT 6:13	Olio ‘Ulu tene kondi topili.’ naa ningu ulu kerimenga pali ulu pulumu pelemo ⸤kuru⸥.muni ‘olio naa ambolopili.’ ningu yunge kíne wendo liyo. (Nu koleama kinie melemanga pali ye nomi kingimu molko, tondolo olandopamo nu-kinie pepa, nu imbi paa olandopa molopa nu-kinie pa tondolo-tepa tepili alieli molko mindi pulino kene aku sipe tepili.)” ningu aku siku Pulu Yemo kinie niengi.
23366	MAT 6:15	Nalo yembomane eno teko kenjinge ulume ‘We manie naa pupili.’ ningu siye naa kolongi liemo enonga ⸤mulu koleana molemo⸥ Lapamone enonga ulu pulu kerime ‘Manie naa pupili.’ nimbe siye naa kolombala.” ⸤nirimu.⸥
23367	MAT 6:16	“Eno langi naa nongo mi toko we molonge ulu pulumu tengendo topele mapele toli yemane ‘Na nono nimbu molambo.’ nilimele mele aku siku naa niengi. Kanu yemane ‘Na langi naa nombondo mi topo molio mele yembomane kanangi.’ ningu eno kumbikere teko enonga kumbikerema teko kenjiku molemele. Nane enondo paa sike nimbu sikiru: Kanu yemane aku telemelemonga yembomane eno kapi nilimele ungume enonga mele kalolimu koronga limele.
23368	MAT 6:17	“Nalo eno langi naa nongo mi toko we molongendo ‘We yembomane na aku tekero mele naa kanangi. Tatane manjipe kanopili.’ ningu we yembomane kanonge ulume naa teangi. Aku tenge kinie enonga ⸤mulu koleana molemo⸥ Lapa lopi teko telemele ulume kanolemomone eno mele kalomba.” ⸤nirimu.⸥
23373	MAT 6:22	“Nunge mongomo nunge kangimunge tepe-llame mélemo. Aku kene nunge mongo peanga angilimo kinie nu kangi pali pa tepili moleno kinie nu molko kondoleno.
23374	MAT 6:23	Nalo nunge mongomo keri lemba kinie nunge kangi pali sumbulu topili andoni. Kanu kinie nunge kangine pateli pembamo alowa tepa sumbulu tomba kinie akumu paa kamu sumbulu tomba.” ⸤nirimu.⸥
23382	MAT 6:31	“⸤Pulu Yemone kerama kinie era sindime kinie aku we melema aku sipe nokolemo⸥ kene eno konopu awisili liku mundukulie ‘Esi, langi te tena lipu nomolonje?’; molo ‘No tena kolopo nomolonje?’; molo ‘Wale pakoli tena lipu pakomolonje?’ ningu pilku naa molangi.
23388	MAT 7:3	“Nuni angenanga mongona nurupulu te lemo kanoleno nalo nunge mongona unjo awili te lemomo naa kanoleno akumu nambemune telenoye?
23389	MAT 7:4	Nunge mongona unjo awili lemomo naa kanokolie angenando “Ano, nunge mongona nurupulu te lemomo wendo lindembo.” nambeko nilinoye?
23391	MAT 7:6	“‘Pulu Yemonga’ nilimele melema liku owa naa sieme. Nombalie pe topele topa eno nombanje kene aku naa teangi. Enonga mele peangama kongi angilimbena toko naa mundengi. Kimbuni kambilimbenje kene aku naa teangi.” ⸤nirimu.⸥
23399	MAT 7:14	Nalo alieli konde molopa kondopa mindi puli koleana pulimo kerepulumu paa kanga, yunge aulkemo paa tengepea teli kangamo lemo kolo yemboma akune pungendo mindili silimelemonga yembo telu telu ningu mindi aku aulkemo kanokolie pulimele. Aku telemele kene eno kanu kerepulu kangamonga pangi.” ⸤nirimu.⸥
23408	MAT 7:23	Nalo aku siku ninge kinie nane enondo nimbondo: “Na enonga imbime paa naa pilipu eno kanopo imbi naa silio. Eno Pulu Yemonga ungumu naa pilku liku teringi kene nanga kumbikerena naa ongo anjo paa.” nimbo.
23410	MAT 7:25	Pe lo topa no topa poporome topalie ulkemo paa topa kalalu simbe terimu nalo ulke simumu kou-polona angilierimu kulu topa tekise naa tekisipe ingi nimbe we angilierimu. Nanga ungume pilku liku telemele yemboma eno kanu yemo mele molemele.
23412	MAT 7:27	Pe lo topa no topa poporome topalie ulke kanumu topa kalalu sipe paa bulu-balo sirimu. Nanga ungume naa pilku liku tenge yemboma eno kanu yemo mele molemele.” nirimu.
23414	MAT 7:29	Pulu Yemonga ungu manemanga pulume pilku eno mane siringi yemane we mane siringi mele Yesusini aku sipe mane naa sirimu. Namba lierimu yemane pipili naa kolko tondolo munduku mane siringi mele aku sipe mane sirimu kulu pilkulie eno mini-wale mundoringi.
23417	MAT 8:3	Yesusini yemo kini ambolopalie yundu nimbendo: “‘Nu konde pani.’ konopu lekero kene konde pu.” nirimu kinie tamburumbu kuru kendimu nomba kelierimu.
23418	MAT 8:4	Kanu kinie Yesusini yundu altopa nimbendo: “Nuni ya ulu tekeromo yembo telurindu kepe paa naa niyo. Sumbi siku puku Pulu Yemo popo tondoli yemo nunge kangimu liku ora siku, ‘Na altopo kangi peanga liepili molkoro kene.’ ningu Mosisini “Tei.” nimbe panjerimu mele pilku liku tenindu “Pulu Yemo popo toko kalko sie.” nirimu mélemo liku Pulu Yemo popo tondoli yemondo “Kalondou.” ningu yu sieni. Pe yembomane nu kanokolie ‘Yu sike kangi peanga liepili molemo.’ ningu piliengi kene nikiru mele isili-ou te-pou.” nirimu. ⸤“Aku siku teni kinie yembomane nu kanoko keri naa kanonge, nu altoko we yemboma molemelena manda telune puku moloni.” nirimu.⸥
23422	MAT 8:8	⸤Aku nirimu kinie pilipelie⸥ ami ye wane anderete nokorumu yemone yundu topondopa nimbendo: “Awilimu, na ye kerimu mele molio, nu nanga ulkena oni kinie kapola naa temba. Na ye tene kepe nokopa molemo, yunge ungumu pilipu lipu telio. Nane kepe ami ye mare nokopo molio. Kanu yemanga tendo “Pu.” nilio kinie yu pulimo. Molo tendo “Ou.” nilio kinie yu olemo. Molo nanga kongono tendeli kendemande yembo tendo “I siku tei.” nilio kinie yu aku sipe telemo kanumu. Aku sipela, nuni ungu te we nini kinie nanga kendemande yemo konde pumbe kene nuni we ni.” nirimu.
23424	MAT 8:10	Yesusini yu nirimu mele pilipelie yu konopu awisili lipe mundupelie yu lombili oringi yembomando nimbendo: “Nane enondo paa sike nimbu sikirumu: I Isirele yembomanga talapena ulsu mololi yemone na ungumuni mindi manda tembo mele nimbe tondolo mundupe pilimo mele koleamanga pali, Isirele koleana sukundu kepe, yembo telurini kepe aku siku ningu pilieringi mele paa naa kanorundu.
23425	MAT 8:11	Nane enondo paa sike nimbu sikirumu: Ena mundi olemo koleamanga kinie ena pulimo koleamanga kinie yembo awisili wendo ongo Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa nokolemo mulu koleana sukundu Eporayamo kinie Aisake kinie Jekopo kinie pea ongo langi nongo molonge. nie anjokondo 13:42,50, 22:13, 24:51, 25:30.
23426	MAT 8:12	Nalo Pulu Yemone ‘yunge yemboma’ nimbe mako torumu ⸤Isirele⸥ yemboma yu nokopa molemo koleana puku molemela yemboma yuni topa makoropa sumbulu toline mundumbe. Kanune paa mindili nongolie kola teko pereko molonge.” nirimu.
23427	MAT 8:13	Aku nimbelie yuni ami ye wane anderete nokorumu yemondo nimbendo: “Nane nu ‘manda tendemba’ konopu lienu mele tendendu kene pu.” nirimu. Kanu kinie yuni aku sipe nirimu enamonga kendemande yemo yu kuru topa kelepa konde pupe molorumu.
23432	MAT 8:18	⸤Walse⸥ Yesusi ⸤nomu Gallilli kélona molopili⸥ yembo awisili liku maku toko yu liku makapu teko moloringi kanopalie nirimumuni, ⸤lombili andolimendo⸥ “Nomune nekendo pamili waa.” nirimu.
23433	MAT 8:19	⸤Nalo ou naa pupe we angiliepili⸥ Pulu Yemonga ungu manemanga pulume pilipe mane sirimu ye te yu angilierimune omba yundu nimbendo: “Ungu Mane Silimu, nu puni koleamanga pali nu lombili ombó.” nirimu.
23436	MAT 8:22	Nalo Yesusini yundu nimbendo: “⸤Nanga ungumu naa pilku⸥ yembo kololi ⸤none teli⸥ yembomane yembo kolongema ono teangi. Nalo nu na lombili ou.” nirimu.
23448	MAT 8:34	Niringi mele pilkulie taonona moloringi yemboma pali Yesusi molorumune ongo kanokolie yu mawa tekolie ningendo: “Olionga koleana naa mololi kelko pu.” niringi.
23450	MAT 9:2	Yu ⸤Kapeniame kelepa⸥ omba molorumune ye marene kimbu ki kolopa pora sirimu ye te taropola teko mengo oringi. Enone ‘Yesusini iyemo manda tepa konde limbe.’ ningu pilkulie yu mengo oringi, Yesusini kanopa pilipelie kimbu ki kolopa pora sirimu yemondo nimbendo: “Nanga kangomo, nunge konopu waengo nipili. Nunge konopune ulu pulu keri terinu pelemoma manie pupili, mundupu siye kolkoro.” nirimu.
23453	MAT 9:5	Iyemondo “Nunge ulu pulu kerime manie pupili, siye kolkoro.” nimbo kinie eno ulu te naa kanokolie ‘We we tepa nikimu.’ konopu lengeye? Molo “Ola angilku nunge kunungumu liku mengo kimbu kongono teko andou.” nimbo kinie yu ola angilimbene naa angilimbenje mona lemba manda kanokolie ‘Aku sipe mindili sipe nikimunje?’ konopu lengeye?
23454	MAT 9:6	Nalo “Manie Omba Mana Ye A Lierimu Yemo tondolo pelemomone ya ma koleana yembomanga ulu pulu kerime “Manie pupili, siye kolkoro.” manda nimbé.’ ningu piliengi!’ nimbu aku sipu nindu.” nirimu. Aku nimbelie kimbu ki kolopa pora sili yemondo nimbendo: “Nu ola angilku nunge kunungumu liku mengo ulkendo pu.” nirimu.
23457	MAT 9:9	Kanu kinie Yesusi pumbe pupelie nirimumuni, kou takisi lipe molorumu ye te, yunge imbi Mateyu, kanopalie yundu “Na-kinie pea pambili lombili ou.” nirimu. Kanu kinie Mateyu yu ola angilipe yu lombili purumu.
23461	MAT 9:13	Nane “Yembo sumbi nilime na molombona wangi.” nimbondo ma koleana naa orundu. ‘Ulu pulu keri teli yemboma na molombona wangi.’ nimbondo orundu. Ulu pulu keri teli yemboma lipu tapondombondo orundu kene eno puku Pulu Yemonga bokune molemo ungu tenga pulumu puku pili-peyo. Pulu Yemone nimbendo: “‘Na melema popo toko kalko siengi.’ nimbu pilipu naa molio. ‘Eno yembo lupema konopu mondoko kondo kolangi.’ nimbu pilipu mindi molio.” nirimu kanumu.” nimbe Yesusini nirimu.