23214	MAT 1:1	Ngel evi naul ne metka se Iesu Kristo metka se Devet, ko metka se Epram.
23229	MAT 1:16	Ko Jekop evesi Josep diwen se Merri, nga mivi tasu se Iesu nga marveruse Mesaea.
23231	MAT 1:18	Iesu Kristo errmali iel ngatan erpel. Arlingi ore Merri, Iesu tasu sen. Ko setewor evan ji diwen sen Josep, ko Merri etaole nga m̃ilesi nga ni m̃itetaur. Suri Nem̃in On ko esilvi ni.
23234	MAT 1:21	Mian ko vinok Merri pia-wosi natun norman san, ko kupa-lingi nisen piwajie Iesu. Suri ni pia-tekai tweni jinibb sen nir renge nololien ser.”
23238	MAT 1:25	Ko sete evan jin ejpari daron nga muwosi natun norman m̃iak. Ko daron nga m̃iak jile musuw, ko elngi nisen ewajie Iesu.
23239	MAT 2:1	Iesu eak renge Betliem ne Jutia, ko renge daron nen, Erot evi batu numal. Ko sete epriv, ko jinibb sopor nga norongwosien ser milep arivel re vanu m̃inij san nga muto ngasu renge Is, ko arini Jerusalem e.
23240	MAT 2:2	Ko arsusi arwera “Nibeni bipi wel nga m̃iak nga pivi numal se m̃eri Isrel nir? Namlesi moju sen eplari, ko namini tweni nablotoe ni.”
23244	MAT 2:6	‘Ko nik, Betliem re Jutia, setete kuwelili renge jinibb nga marlelep nir renge Jutia. Natum san nga pia-pelari jim pivi numal nga pia-metmete jinibb suk nir m̃eri Isrel.’”
23245	MAT 2:7	Mian ko vitunen vajin numal Erot everus silveni bbonge jinibb nen nir ne Is vini ji ni, ko osusi tevir owra “Moju nen eplari re daron sev?”
23247	MAT 2:9	Ko daron nga marivel kele vajin, ko arlesi kele moju nga; ko artaole, ko arir temijpal. Ko moju nga owowomu kele nir, ko nir arvijuri. Arvijuri moju nga mian ko oto jer mare momsawose naim nga Iesu m̃iak ren.
23251	MAT 2:13	Ko daron nga lartul nga norongwosien ser milep marivel e vajin, ko anglo san se Atua eplari ji Josep renge bori san ko owrai tevi owra “Kuptur imare kupwosi bipi wolok ko tasu sen, kapwolu van Ijip mun e. Ko kaplik iok pijpari daron nga bea-wera lweni nale tevim. Suri Erot owra pirevji pini, ko otomori pa pipej.”
23252	MAT 2:14	Daron nga anglomuwrai jile tevi Josep nat nga mupong nen, ko Josep otur imare, owosi bipi wel nen, ko nir tasu sen arwolu van Ijip mun e.
23253	MAT 2:15	Ko arlik iok ejpari nga Erot mimij. Ngok eplari osorsan tevi nale se Atua nga propet sen san muwrai wowomu pae tuwi, “Inu beveruse natuk piplari Ijip ko vini.”
23254	MAT 2:16	Mian ko vitunen vajin Erot orongwose jinibb ne Is nen arkerkerasi, ko ololar lengleng. Ko okoni jinibb ne nuval sen parevji pini bipi norman nir re Betliem ko rrale p̃etp̃eti Betliem, nga sia ser ejpari eru ko sia ser mulwi vitan. Ngel osorsan tevi daron nga jinibb ne Is marwerai tevi.
23257	MAT 2:19	Mian ko Erot emij vajin, ko anglo se Atua eplari kele ji Josep renge bori san renge Ijip ko owrai tevi, owra
23258	MAT 2:20	“Kuptur imare, kupwosi bipi wolok, ko kami tasu sen, kapluwi van re vanu Isrel kele e. Suri m̃er nga muwra pirevji pini bipi wolok emij pa osuw.”
23259	MAT 2:21	Ko Josep otur imare ko owosi bipi wel nen, ko arluwi van re vanu Isrel e.
23268	MAT 3:7	Ko daron nga m̃ilesi Parasi ko Satusi, nga marivi jinibb nga marlelep re m̃eri Isrel nir, ko Jon owrai tevir: “Kamivi jinibb nga kamsij O! Kamirpe metka ne num̃et. Ko weta, kami kamrongwos kapwolu asi ko renge lolaren se Atua nga pia-vini?
23272	MAT 3:11	Nu nupaptaes nuwi e kami, kami nga nolo kami mulululwi. Ko san nga pivivitu suri inu, ni ean wor mare renge inu. Inu sete nurres rragrrag nuvter re b̃esai but sen nga m̃irae. Ni pia-paptaese kami re Nem̃in On ko nabb.
23274	MAT 3:13	Vitunen Iesu evel re Galili vini re nuwi seser ne Jortan, pian ji Jon p̃ipaptaese ni.
23276	MAT 3:15	Ko Iesu erij weli, owra tevi ni: “Puto pirpok ko wor, nga rroporloli nanu jijle nga Atua mimrreni parpelari.” Ko ni epaptaese ni vajin.
23277	MAT 3:16	Ko Iesu daron nga m̃ipaptaes jile, evel lingi nuwi evesane, ko elesi melrin etp̃ir; ko elesi Nem̃in se Atua ojubbul erpe wum̃er, ko evini esilvi ni.
23279	MAT 4:1	Daron nga Jon m̃ipaptaes jile Iesu musuw vajin, Nem̃in On etkai Iesu van re lolo merwer nga Demij purrowrrowe ni.
23280	MAT 4:2	Ko Iesu elngi tweni nanen, owra pulot van ji Atua. Ko mulot mian mian mijpari vajin nabong ngavöl ivij (40), vitunen ko ornge numer eaji lenglenge.
23281	MAT 4:3	Ko Demij, nga mok-rrowrrowe jinibb, evini jin, owra puloli Iesu pivitan. Ko owrai tevi ni: “E, nik kuvi pa Atua natun, ko numer ajim. Kupwerai tevi nevöt nawon ngel nir, parivi niv.”
23283	MAT 4:5	Vitunen Demij etkai Iesu van renge ngaim nga muon renge Jerusalem, ko elngi renge drromdrromo Naim On mare jer,
23285	MAT 4:7	Ko Iesu owrai tevi: “Ejki, sete bololi, suri aruli kele erpel renge Nale On se Atua: ‘Nik sete kuprrowrrowe Numal Atua som te, pijki.’”
23286	MAT 4:8	Vesan kele Demij etkai Iesu van re botwen san nga muwu mare jer, ko evisenie ni batun vanu jile ne iel ngatan nir, ko nosrövien nen nir.
23288	MAT 4:10	Ko Iesu owrai tevi ni, “Kupruj ngasu, Demij, suri aruli erpel renge Nale On se Atua: ‘Nik kuplotoe Numal Atua som, ko ni kobbong nik kupmajing sen.’”
23290	MAT 4:12	Vitunen Iesu ornge nale nen nga marlingi Jon renge naim ne nekaien, ko ni olwi van Galili e.
23295	MAT 4:17	Renge daron nen, Iesu etipatun nga m̃iwerwer, owra “Nolo kami pululwi, suri otomori le pa batun vanu ne melrin p̃irrmali.”
23296	MAT 4:18	Renge nabong kele san, Iesu evel sere renge jeli nuwito ne Galili. Ko elesi niaken eru, Saemon nga marveruse Pita, ko Antru. Ortuwe niva renge nuwi, suri orivi jinibb nga morok-revrevei nai.
23297	MAT 4:19	Ko Iesu owrai tevi nuru, “Kopor-vijuri inu, ko inu bea-loli kamru kopor-ivi jinibb nga morok-revrevei jinibb.”
23299	MAT 4:21	Ko Iesu evel rujruj kele sopon ko elesi niaken kele eru, Jemes ko Jon, nuru tata se nuru Sepeti renge drrav ser, arilile niva ser. Ko everuse nuru.
23301	MAT 4:23	Ko Iesu evel jile re Galili, ko ok-visviseni renge naim gortien ser, ko ok-werwer suri nale nga m̃irres suri batun vanu ne melrin. Ko ok-loli nir nga marmesi mesien lele arres luwi.
23304	MAT 5:1	Daron nga Iesu m̃ilesi delung nir, ko otongsa van mare renge botwen san ko elik ngatan. Ko jinibb sen nir arini jin, arlik rrale.
23320	MAT 5:17	“Sete kaprrorrmi inu nuvini tweni bolokloksi nale ne nesesreien nir ko nale se propet nir nga marto re Naul On. Inu sete nuvini tweni bolokloksir, ejki, nuvini tweni bololir parpelari le.
23323	MAT 5:20	Inu nuwrai tevi kami, kaploli nanu nga parres, parasie jinibb nevisvisenien ne nale nesesreien nir ko Parasi nir. Poro pijki, setete kami kamrongwos kapan renge batun vanu ne melrin.
23334	MAT 5:31	“Ko arwerai kele renge Naul On arwera ‘Isi nga p̃ilngi kurtweni nesevin sen puli naul san suri, ko p̃ilai tevi vinnen.’
23349	MAT 5:46	Poro kapmerreni lartul nga bbong marmerreni kami, ko ngok sev ko pivi nowli kami ren? Iok jinibb nga marok-lai takis kele, nga jinibb jijle nir marungasir, nir kele arok-loli kobbong erpok.
23352	MAT 6:1	Ko Iesu owra “Kapmetmet, sete kaploli nanu nga m̃irres nga jinibb nir parlesi nawone. Poro pirpok, ko nowli kami nga Tata se kami nga m̃ilik re melrin pia-lai tevi kami tijkie, suri jinibb arsurövi pa kami osuw.
23413	MAT 7:28	Iesu evinvini ore nale sen osuw iok. Ko bbösa nga milep elai delung e nir.
23415	MAT 8:1	Daron nga Iesu mujubbul vajin e renge botwen, ko delung nga milep nir arvijuri ni.
23417	MAT 8:3	Ko Iesu esareni nevren ejpari m̃ernen niben, ko owra “Inu numarong, nibem puwokwok luwi.” Ko ngavilvilsen mesien nga niber m̃im̃emaul evel lingi ni, ko niben owokwok luwi erres.
23418	MAT 8:4	Ko Iesu ewer ore, owrai tevi: “Kuplesi sete kupwerwerai tevi jinibb p̃isan, ko kupan kupviseni nibem tevi jinibb ne sulsulen san, ko kuplai merrenien p̃isan pusorsan tevi Moses muli tuwi suri nir nga marres luwi re mesien ngok, miviseni nir nga nibem muwokwok pa musuw.”
23419	MAT 8:5	Ko daron nga Iesu mian renge Kapaneam e, ko numal san se jinibb ne nuval ne Rom nir evini ji ni
23421	MAT 8:7	Ko Iesu owra lweni tevi: “Inu bevinuk le pa, rroporan bololi ni p̃irres.”
23422	MAT 8:8	Ko m̃ernen ewer ore, owra lweni tevi Iesu: “Numal, sete nurres nga nik kupini re loloim suk. Ko kuptur iok kobbong, kupwera bbong nale, ko nanwarreng suk wel nen p̃irres luwi re mesien sen.
23424	MAT 8:10	Ko daron nga Iesu murnge nale sen ngel, ko etaole, ko owrai tevi nir nga marvijuri ni: “Nuwretun, nuwrai tevi kami, setete nulesi jinibb san ne Isrel nga nosurien sen milep mirpe m̃erel.
23425	MAT 8:11	Nuwrai tevi kami, nir pilep nga para-ivel re Is ko re Wes ko ngatan jijle vini, para-lik ngatan tevi Epram ko Aesak ko Jekop renge batun vanu ne melrin, ko para-aani nanen.
23426	MAT 8:12	Ko m̃eri Isrel nir nga marrorrmi nawon nga paran renge batun vanu ne melrin, para-sor twenir, paran renge lat nga mimalik jerjer. Iok ngok jinibb para-ting ko para-runge p̃isij pilep.”
23427	MAT 8:13	Ko Iesu owrai lweni kele tevi jinibb nuval nen, “Kupiel; nanu nga kumosuri piplari ko jim.” Ko renge mete nial mawos nen, nanwarreng wel nen erres luwi re mesien sen.
23428	MAT 8:14	Ko vitunen, Iesu evan loloim se Pita, ko elesi Pita p̃ilen lekter ematur emsi mesien dowalul.
23429	MAT 8:15	Ko Iesu ejpari nevre nesevin, ko mesien dowalul osuw re ni. Ko emra, ko etabbuni nanen se Iesu.
23430	MAT 8:16	Ko rivriv jer, re daron nga nial muwaj pini, ko nabong on ser musuw, ko artektekai jinibb elep vini ji Iesu nga demij marsisilvir; ko ni oji tweni nem̃in nga marsij rer tevi nale sen, ko ololi nir nga marmesi arres luwi re mesien ser.
23432	MAT 8:18	Ko vitunen Iesu elesi delung elep nga martur rrale ni, ko owrai tevi jinibb sen nir, “Rrapan re devje nuwi Galili e.”
23434	MAT 8:20	Ko Iesu owra lweni tevi ni, “Guli rrum nga wowarreng nir b̃elaur otoe, ko numön nir menuner otoe; ko inu Jinibb Mawos, milngek ejkie. Ngok, kuprrorrmi mun p̃irres poro nga kumrreni kupvijuri inu.”
23436	MAT 8:22	Ko Iesu owrai tevi, “Ejki, kupvijuri inu, ko kuplinglingi nir nga sete marla mauren ko pa partevni lartul nga marmij.”
23438	MAT 8:24	Ko mian ko ling serser nga milep etewut vini re nuwito, ko owi nuwi daptap nen elelep nga marjerjeravi drrav ser, ko drrav ser otomori purron. Ko Iesu ematur malum, sete emra wor.
23445	MAT 8:31	Ko demij nen nir arungoni tevi Iesu, arwera “Wurru, poro kupoji tweni kem, ko kuplinglingi kem naban nabsilvi b̃erp̃er ngok nir.”
23448	MAT 8:34	Ko nir nga marlik renge ngaim nen jijle nir arivel ore parsesewute Iesu. Ko daron nga marini ji ni ko arungonie eterter, arwera pivel lingi lut nga nir.
23449	MAT 9:1	Ko mian ko Iesu esa luwi kele renge drrav nen, olwi kele vini renge ngaim sen e.
23450	MAT 9:2	Ko jinibb sopor arwosi jinibb san re maling sen nga mimsie mesien nga niber mok-mij e vini jin. Ko Iesu elesi nosurien ser elep, ko owrai tevi m̃er nga mimsi, “Natuk, nolom p̃irres, b̃etlasi tweni nololien som le pa.”
23452	MAT 9:4	Ko Iesu orongwose norrorrmien ser, ko owra “Suri sev norrorrmien nga m̃isij muto re nolo kami ngok?
23457	MAT 9:9	Ko Iesu evel lingi lat ngok, orujruj sopon. Ko elesi jinibb san nisen Matiu esakel renge lat nga mok-lai nevöt netakis e. Ko owrai tevi, “Kupvijuri inu.” Ko ni otur imare, evijuri ni.
23458	MAT 9:10	Ko vitunen Iesu ean loloim se Matiu ko esakel re tep nga p̃iaan. Ko nir elep nga marok-lai nevöt ne takis arini kele, ko nir nga jinibb marok-ungasir arini arsakel tevi Iesu ko jinibb sen nir.
23460	MAT 9:12	Ko Iesu ornge nale ser ko owrai tevir: “Nir nga marres sete armerreni dokta; nir nga bbong marmesi ko.
23462	MAT 9:14	Ko vitunen vajin jinibb se Jon Baptaes nir arini ji Iesu, ko arsusi tevi ni: “Erpese kem ko Parasi nir namlingi tweni nanen nga nablot van ji Atua, ko jinibb som nir sete arloli erpok?”
23463	MAT 9:15	Ko Iesu owra lweni tevir, “Daron nga nesevin muwra p̃ilik ji diwen sen, ko elik malum tevi selen nir renge nanen, sete arongwos partengsi wor. Ko daron nen pia-vini ko nga pia-ivel lingir vajin, ko arongwos parunge p̃isij vajin ko parlingi tweni nanen ser suri.
23466	MAT 9:18	Ko daron nga m̃irij mirpok tevi nir, ko numal san se m̃eri Isrel evini ji Iesu. Ko ejiol ko owra “Natuk nesenwarreng eamij bbong lelingen wolok. Ko poro nga nik kupini, kupa-jipari kobbong ni tevi nevrem, ko ni pia-maur luwi kele.”
23467	MAT 9:19	Ko Iesu otur imare ko evijuri ni, ko jinibb se Iesu nir kele arvijuri.
23468	MAT 9:20	Ko nesevin san nga mok-mesi mesien se nesevin nir tetajer, sete orongwos pumosi ejpari sia esngavöl drromon eru (12), evini evitu suri Iesu re duren, ko ejpari bongsi sunsun sen.
23470	MAT 9:22	Ko Iesu erieni lweni ko elesi vinnen ko owrai tevi: “Natuk, nolom p̃irres, nosurien som ololim kumrres.” Ko vinnen erres jer ko pa evesane.
23471	MAT 9:23	Ko daron nga Iesu mivini vajin re naim se numal nen, ko elesi nir nga marok-uwi davö ne mijen, ko nir nga marting vijajeng.
23475	MAT 9:27	Daron nga Iesu mivel rujruj lingi ie, ko metrrorr eru orvijuri ni. Ko orkail, orwera “Wurru, kuprrorrmi komru, nik metka se Devet!”
23476	MAT 9:28	Ko daron nga Iesu mian loloim e, ko metrrorr nuru oran jin. Ko ni owra tevi nuru, “Komor-osuri nga inu nurongwos bololi nanu ngel?” Ko nuru orwera lweni, “O-o, numal.”
23478	MAT 9:30	Ko mete nuru orres. Ko Iesu ewer ore eterter owrai tevi nuru, “Kopor-lesi sete jinibb san purongwose.”
23479	MAT 9:31	Ko nuru daron nga morivel, ortur imare ko ortewijreni nosp̃en ne Iesu renge vanu nen jile nir.
23480	MAT 9:32	Ko daron nga nuru morivare re naim e, ko jinibb sopor arpitevi nabbut san nga demij m̃isisilvi vini ji Iesu.
23481	MAT 9:33	Ko Iesu oji tweni demij, ko nabbut erij luwi vajin. Ko delung nir artaole, ko arwera “Sete pa nabong san rramlesi nanu nga mirpok eplari renge Isrel.”
23483	MAT 9:35	Ko Iesu evel rrerrale ngaim nga marlelep nir ko nga wowarreng nir, ko ok-visviseni renge naim gortien ser. Ko ok-werwer suri nale nga m̃irres suri batun vanu ne melrin, ko ok-loli nir nga marmesi mesien lele, mesien ser osuw, arres vajin.
23487	MAT 10:1	Ko Iesu everus jinibb sen esngavöl drromon eru (12), nga marveruse nir aposol, parini mori. Ko elai derteren tevir nga paroji nem̃in nga marsij nir, ko nga parloli nir nga marmesi mesien lele parres luwi.
23490	MAT 10:4	ko Saemon nga bonevis m̃ilik ji nir nga marmerreni paroji tweni m̃eri Rom nir, ko Jutas Iskariot, nga vitunen pia-teka kerasi Iesu.
23491	MAT 10:5	Jinibb esngavöl drromon eru ngel Iesu okonir van. Ko daron nga mukonir e, ko ewer sesesre erpel tevir: “Sete kapan ji jinibb ne vare nir, ko sete kapan renge ngaim san se m̃eri Sameria nir, pijki.
23492	MAT 10:6	Rrek kapan wor ji m̃eri Isrel nir. Nir arirpe sipsip nga marivel sarrsarr.
23509	MAT 10:23	“Ko poro nga parloli esij tevi kami renge ngaim san, ko kapwolu van re ngaim nga surie. Nuwretun nuwrai tevi kami, setete kapiel p̃etp̃eti re ngaim ne Isrel nir, pijpari inu Jinibb Mawos bea-luwi vini.
23529	MAT 11:1	Iesu evinvini ore nga muwer sesesre jinibb sen esngavöl drromon eru iok. Ko evel rujruj sopon kele vini re ngaim sopor nga marto rrale ie, nga pivisviseni ko p̃iwerwer rer.
23530	MAT 11:2	Renge daron nen, Jon Baptaes elik renge naim ne nekaien, ko ornge majingen se Kristo nga mulolir. Ko okoni jinibb sen sopor van ji Iesu.
23531	MAT 11:3	Ko arsusi tevi, “Erpese? Nik kuvi ni nga kem m̃eri Isrel nir namok-teravi, rreknga ejki, nabtiriv m̃inij malum?”
23532	MAT 11:4	Ko Iesu erij weli tevi nir, owra “Kapan ji Jon, ko kapa-werai tevi ni nanu nga m̃irres nga kamlesi ko kamrunge, pirpel:
23535	MAT 11:7	Ko daron nga nir marivel e vajin, ko Iesu etipatun nga puwrai tevi delung nir suri Jon, owra “Sev ko kamiel tweni van kaplesi re lolo merwer bonevis? Kamiel tweni kaplesi jinibb san nga mirpe mavir nga ling mok-uwi sarrsarre? Ejki.