23214	MAT 1:1	Aanna Yisuu Kirisiinna oyaiya kuavai. Aaparahaamooya Davuitiiya oyaivakidiri Yisuuva diiteeravai.
23215	MAT 1:2	Aaparahaamo ari mmaapuuvaa Isaakaa mmata kiooduu Isaako Yakoopaa mmata kiooduu Yakoopo Yutaanna mmata kioo ari kata vayaidaatama mmata kieeravai.
23216	MAT 1:3	Yutaava ari mmaapuuvaitana Pereseeya Seraaya mmata kiooduu ngiari kaanaa nnutuuvo Tamaarovee. Pereseeva Eseroonaa mmata kiooduu Eseroono Araamaa mmata kiooduu
23217	MAT 1:4	Araamo Aminataapaa mmata kiooduu Aminataapo Nasoonaa mmata kiooduu Nasoono Saramoonaa mmata kiooduu
23218	MAT 1:5	Saramoono Buaasaa mmata kiooduu inna kaanaa nnutuuvo Rahaapovee. Buaaso Yoveteenna mmata kiooduu inna kaanaa nnutuuvo Ruutovee. Yoveteeva Isainna mmata kiooduu
23219	MAT 1:6	Isaivaano kieeta vaidiivaa Davuitiinna mmata kieeravai. Davuitiiva vaidiivaa nnutuuvo Uriaanna muaadaivaa vara kioo mmaapuuvaa Soromoonaa mmata kiooduu
23220	MAT 1:7	Soromoono Rekaviaamaa mmata kiooduu Rekaviaamo Aviaanna mmata kiooduu Aviaava Asaanna mmata kiooduu
23221	MAT 1:8	Asaava Yosapataa mmata kiooduu Yosapato Yoraamaa mmata kiooduu Yoraamo Usiaanna mmata kiooduu
23222	MAT 1:9	Usiaava Yotaamaa mmata kiooduu Yotaamo Akasaanna mmata kiooduu Akasaava Isikiaanna mmata kiooduu
23223	MAT 1:10	Isikiaava Manaseenna mmata kiooduu Manaseeva Amoosoonna mmata kiooduu Amoosoova Yosiaanna mmata kiooduu
23224	MAT 1:11	Yosiaava Yekoniaanna mmata kioo ari kata vayaidaatama mmata kiooduu iya varuu suaivaki vaidi Bapuroonaaya numa gioonna kiaapuuya vitada ngiari yoosinnaivaki yapa kieeravai.
23225	MAT 1:12	Yekoniaava Seratiereenna mmata kiooduu Seratiereeva Seruvavereenna mmata kiooduu
23226	MAT 1:13	Seruvavereeva Avituunna mmata kiooduu Avituuva Eriakiimaa mmata kiooduu Eriakiimo Asoroonna mmata kiooduu
23227	MAT 1:14	Asoroova Satokoonna mmata kiooduu Satokoova Akiimaa mmata kiooduu Akiimo Erutuunna mmata kiooduu
23228	MAT 1:15	Erutuuva Eriasaaraa mmata kiooduu Eriasaaro Mataanaa mmata kiooduu Mataano Yakoopaa mmata kiooduu
23229	MAT 1:16	Yakoopo Yoosiipaa mmata kieeravai. Yoosiipo inna Mariaanna vaativai. Mariaava ari mmaapuuvaa Yisuunna mmata kiooduu vaidiiyaano innara tunoo: Aanna Misiaa vaidi Anutuuqo mmataama kioo vaidiivovee, tiravai.
23230	MAT 1:17	Aaparahaamo varuu suaivakidiri inna sidinnaidiiya yaakuuvaitana yukukidiri taarama taarama varia rada nnidada iyakidiri Davuitiiva diiteeravai. Davuitiiva diitoo suaivakidiri mmuaikaraama inna sidinnaidiiya yaakuuvaitana yukukidiri taarama taarama varia rada nnidada iya varuu suaivaki vaidi Bapuroonaaya numa iyaata rapidada yaatara kiada vitada ngiari yoosinnaivaki yapa kieeravai. Iya Isarairaiya yapa kiooduu varuu suaivakidiri mmuaikaraama Yekoniaanna sidinnaidiiya yaakuuvaitana yukukidiri taarama taarama varia rada nnidada tooduu Anutuuqo mmataama kioo vaidiivo diiteeravai.
23231	MAT 1:18	Yisuu Kirisiinna mmatoovo ataama vairavai. Yisuuva hama varuu suaivaki inna kaanaa Mariaanna Yoosiipo varaanara kuaivaa kiaa teerama kioo hama inna varooduu Mariaava rikiooduu Mmannasa Yoketaivoono vaa nnaakaraivaa inna mmiravai.
23232	MAT 1:19	Mmuduu Mariaanna vaatiivo Yoosiipo vaidi yoketaavoonora tioo hama mmamma maisaivaa Mariaanna mmirainno kati haumaki inna titaanaraivaara yaata utiravai.
23233	MAT 1:20	Homo ivaara yaata utuoo varioo vainno ruvuaataivaa tooduu Udaanga Anutuuqaa aangeraa voovoono tuma inna kiaa mmioo tunoo: Yoosiipo, Davuitiinna oyaivakinnaa vaidikuavee. Ai nnaata Mariaanna varaanaraivaara sa aatuunna taara yaata utuanee. Varaanee. Mmannasa Yoketaivoono nnaakaraivaa inna aakiaivaki yapaivaivee.
23234	MAT 1:21	Fai iva mmaapuvai mmatanai a inna nnutuuvaa Yisuuvavee tinaravai. Fai ivoono ari seena gioonna kiaapuuya mminnamminnaa maisaiyauvaa ruga kioo iya vitoo yoketaivau yapaanaraivaara a inna nnutuuvaa Yisuuvavee tinaravai.
23235	MAT 1:22	Nnaaruaa vaidi Udaanga Anutuuqaa kuaivaa kooyaa tira forofetaa voovoono Anutuuqo inna kiaa mmuu kuaivaa fafaarainno ataa kua tunoo: Fai kiaatanna yoketaa hama vaidi voovoono inna tasipaivoono nnaakara sunnainno mmaapuvai mmatanai iya inna nnutuuvaa Imanueero kiaaravee, tiravai. Ii nnutu ivaa oyaivo tinoo: Anutuuqo ti tasipainoo, tiivai. Nnaaruaa vaidi forofetaivo fafaara roo kuaivo ngioo ngioo Yisuunna mmatoo suaivaki innara kua tuu kua mmuakiaayauvai kaanaivo vairavai.
23237	MAT 1:24	Itaama vauduu Yoosiipo diitoo Udaanga Anutuuqaa aangeraivo inna kiaa mmuu kuaivaa rikioo iinno ari nnaataivaa vareeravai.
23238	MAT 1:25	Varooduu homo Mariaava nnaakara sunnaivaata varuu suaivaki Yoosiipo hama inna tasipama nuairavai. Yapooma Mariaava mmaapuuvaa mmata kiooduu Yoosiipo inna nnutuuvaa Yisuu-o tiravai.
23239	MAT 2:1	Yoosinna pinaivaa nnutuuvo Yutayaa ivaki vau yoosinna kiisaivaa nnutuuvo Pitiriheema ivaki Mariaava Yisuunna mmateeravai. Inna mmatoo suaivaki Herooto Yutayaiya kieetavai variravai. Varuduu vaidi tinni ruaa vooya aakiapuaiyauvo tooyauvaara mmoori uuya suai raari roopinnaidiri nnidada numa Yerusareema gioonna kiaapuuya yaparaida tunoo:
23240	MAT 2:2	Nnaakara meediivo Yutayaiya kieetavai varinoo kiaivo deevakiinno variinnee? Ari aakiapuaivo suai raari raipinnai ngioo varikiai ta ivaa taa rada numa ti ausa mmuduuyaiyauvaa inna mmiaara ngiaunnanoo,
23241	MAT 2:3	tuduu rikioo kieeta vaidi Herooto iya tuu kuaivaa rikioo pinaama nnikiarauduu mmuakiaa gioonna kiaapu Yerusareema varuuyaatama rikiada nnikiarairavai.
23242	MAT 2:4	Nnikiarauduu Herooto mmuakiaa Anutuuqaara kati puara hudeera kieetaiyaata vaidi kua mmaanna kiaa mmiraiyaatama tuduu innasi nuunauduu iya yaparainno tunoo: Fai deevakidiri Anutuuqo mmataama kioo vaidiivaa kaano mmataanarannee?
23243	MAT 2:5	tuduu rikiada iya inna kuaivaa sai tunoo: Yutayaivaki vai yoosinna kiisa Pitiriheemadiri fai mmataanaravaivee. Nnaaruaa vaidi forofetaa voovoono ivaara Anutuuqaa avaivaa fafaara roo tunoo:
23244	MAT 2:6	Yutayaivaki vai yoosinna Pitiriheemaivo kiisavai vaikiai yoosinna pinaa Yutayaa kieetaiya ivaara kiaanoo: Fai yapooma ii yoosinna ivaa nnutuuvo pinaavai vainaravaivee, kiaavai. Fai ivakidiri vaidi kieeta voovai diitoo ni gioonna kiaapu Isarairaiyara dinaravaivee. Forofetaivoono itaa kua tiravaivee.
23245	MAT 2:7	Iya itaa kua tuduu rikioo Herooto iya tuu kuaivaara yaata utuoo vaidi tinni ruaa suai raari roopinnaidiri nnuuya tuduu haumakinaa nnida innasi nuunauduu iya yaparainno tunoo: Dee suaivau aakiapuaivo nnuunnee?
23246	MAT 2:8	kiaa kioo iya sai tuu kuaivaa rikioo Pitiriheema iya titoo tunoo: Oo nnaakaraivaara tuqinnama buaidada teekio ngii too vainai numa ni giaa ni mikiai fai neetaata oro ni ausa mmuduuyaivaa inna mminaravee,
23247	MAT 2:9	tuduu iya inna kuaivaa rikiada ivaki pikiada diitada aataruuvau vida tooduu aakiapuaivo vaa suai raari roopinnai iya toovoono iya too vainno iya tauraa vitoo vioo vioo nnaakaraivo varuu nnauvo vauvau diravai.
23248	MAT 2:10	Duduu iya aakiapuaivaa teeda kaayauma sirigauduu iya ausaiyauvo yoketairavai.
23249	MAT 2:11	Yoketauduu iya nnauvaki oro nnaakaraivaata kaanaa Mariaannaatama teeda toorivu yau harada ngiari ausa mmuduuyaiyauvaa nnaakaraivaa mmiravai. Mmida ngiari utuaiyauvakidiri mminnaa yoketaiyauvaa kati inna mmida voovoono sikau mmannaammannauvaa nnutuuvo gooraivaa inna mmuduu voovoono yatari ranaivaa hudooduu suuda yoketaa vuuvaa inna mmuduu voovoono kupuuvaa roosuuvaa nnutuuvo miiraivaa inna mmiravai.
23250	MAT 2:12	Mmi taika kiada oro vuru vaida ruvuaataivaa tooduu Anutuuqo yaagueeqama iya kiaa mmioo tunoo: Sa keenaa Herootaasi kuatee, tuduu rikiada ari vo aataru voovaugiataa ngiari yoosinna viravai.
23251	MAT 2:13	Iya vida kiooduu Yoosiipo vainno ruvuaataivaa tooduu Udaangaivaa aangeraa voovoono tuma inna kiaa mmioo tunoo: Diitee nnaakaraivaata ari kaanaatama vitee yoosinna Iyiipa Herootaa yaatu kuanee. Herooto tinai ari ngiaammuauya nnaakaraivaa ruputikio putuaiveeraivaara fai innara buaama rada nookiaaravai. Ivo itaama iinaraivaara Iyiipa viee ivaki varinanai neenoo kava i tinai rikiee pikiee aapi ngianee,
23252	MAT 2:14	tuduu rikioo Yoosiipo heenaki diitoo nnaakaraivaata kaanaatama vitoo Iyiipa vioo vioo
23253	MAT 2:15	oro ivaki varududuu Herooto putiravai. Nnaaru vaidi forofetaa voovoono Udaangaivo inna kiaa mmuu kuaivaa fafaarainno tunoo: Na ni Maapuuvaa Iyiipadiri kiaaduu nniravaivee, tiravai. Iya Iyiipa vuduu ii kua ivaa kaanaivo vairavai.
23254	MAT 2:16	Vaidi suai raari roopinnaiya Herootaa yokekiaa kiada vuuvaara rikiooduu inna ausaivo pinaama nnannatooduu Herooto vaidi vooya titooduu Pitiriheema ivaki vida mmuakiaa vainima vau yoosinnaiyauvaki vida ngiaammuau taara nuanu varooyaata iya nnaagiai mmatooyaatama ruputuduu putiravai. Tauraa vaidi suai raari roopinnaiya tooduu aakiapuaivo iya too vau suaivakidiri mmatoo nnaakaraiyaata nnaagia nnaagiai mmatooyaatama ruputuduu putiravai.
23255	MAT 2:17	Nnaaru vaidi forofetaa voovai nnutuuvo Yirimiaava ivaara fafaara roo tuuvaa kaanaivo vairavai.
23256	MAT 2:18	Yirimiaava tunoo: Yoosinna Ramaivaki gioonna kiaapuuya kaayau rateera akuaivaata yaagueeqa aayannaivaatama rikiaavai. Raheeraa nneeditunnaiya ngiari nnaakaraiyara ratadada iya vaa putu taikaivaara mmannammanna rataavai. Iya seenaiya iya ausaiyauvaa tuqinnaaree kiaa iidada taavo hama yoketaivaivee. Forofetaa Yirimiaavaano itaa kua tiravai.
23257	MAT 2:19	Herooto vaa putuduu Yoosiipo Iyiipa hara kioo varioo vainno ruvuaataivaa tooduu Udaangaivaa aangeraa voovoono tuma inna kiaa mmioo tunoo:
23258	MAT 2:20	Diitee nnaakaraivaata ari kaanaatama vitee yoosinna Isarairaivaki kuanee. Vaa vaidiiya nnaakaraivaa ruputuaara uuya putiravaivee,
23259	MAT 2:21	tuduu rikioo diitoo nnaakaraivaata kaanaatama vitoo yoosinna Isarairaa viravai.
23260	MAT 2:22	Vioo vioo Yoosiipo Yutayaa ivaki varinaree kiaa rikiooduu Akiraaso ari koonna Herootaa mmaataivaa varoo Yutayaiya kieetavai varuduu rikioo ivaki kuanaraivaara aatuuravai. Aatuunno vainno ruvuaataivaa tooduu Anutuuqo inna kiaa mmuu kuaivaa rikioo iinno yoosinna pinaa Karirayaara vioo vioo
23261	MAT 2:23	oro yoosinna kiisa voovai nnutuuvo Nasareeta hara kioo variravai. Nnaaru vaidi forofetaiya fafaaraida tunoo: Fai vaidiiya Anutuuqo mmataama kioo vaidiivaara kiaara: Nasareetaa vaidivaivee, kiaaravaivee, tiravai. Yoosiipo oro Nasareeta hara kioo varuduu forofetaiya itaa kua tuuvaa kaanaivo vairavai.
23262	MAT 3:1	Vo suai suai voovaki Yuvuaano nnoori apira vaidiivo numa Yutayaa ivaki vau mmata voovai koo mmuyai gaangaivau nuainno varioo Anutuuqaa mmayaayaivaa gioonna kiaapuuya kiaa mmioo iya tunoo:
23263	MAT 3:2	Ngiingii mminnamminnaa maisaiyauvaa pikiada ausa hanigiaatee. Anutuuqo gioonna kiaapuuyara dira suaivo aa vainima nninoo, tiravai.
23264	MAT 3:3	Nnaaruaa vaidi forofetaa Yisayaava Yuvuaanaara aa kua aavaa fafaara roo tunoo: Vaidi voovoono koo mmuyai gaanga voovau dioo vainno aayanna roo tinara: Ngia ngii kieetaivaara aataruuvaa teerairaivaa roosiima ngii Udaangaivaara teerama kiaatee. Udaangaivo ngiiisi nninaraivaara teeraida safuuma kiaatee, tiravai.
23265	MAT 3:4	Yuvuaano puara kamera yaasiivaadiri yaapaivaa roosiima iima uyu kioo nnabaivaadiri vausaivaa iima kioo ari tammaivaki rau kioo kaisaivaa nnoo ngengengoongaivaa suuyaivaa nneeravai.
23266	MAT 3:5	Mmuakiaa gioonna kiaapu Yerusareemaiyaatama vo yoosinna vo yoosinna Yutayaa ivaki vau yoosinnaiyaatama nnoori Yorotaana vainima varuuyaatama Yuvuaanaasi vida
23267	MAT 3:6	ngiari mminnamminnaa maisaiyauvaa Anutuuqaa kiaa kookieema kiooduu nnoori Yorotaanaivakidiri Yuvuaano iya apiravai.
23268	MAT 3:7	Apuoo varioo tooduu vaidi Farisai vooyaata vaidi Satuukai vooyaatama nnoori varaaraivaara innasi nnuduu too iva iya tunoo: Ngia vaidi maisaso, gioono ngii giaa ngii mikiai ngia Anutuuqo irisai maisaivaa ngii minaraivaara rikiadaida aatuuda niisi ngiaannee?
23269	MAT 3:8	Ngia kutaa tuanaa ngiingii mmoori maisaiyauvaa pikiada ngiingii ausaiyauvaa hanigia kiada mmoori yoketaivaa iikio kaanainai na teenai niisi ngiatee.
23270	MAT 3:9	Sa ngiengienaidiri yaata utida kiatee: Inna Aaparahaamo ti rubuungovee. Ta aikiooma variaunnanoo, kiatee. Na ngii giaa ngii miaunoo. Aa sikau aayauvaadiri Anutuuqo iinaree tioo iinai vida hanigiada fai Aaparahaamaa uru nnaakaraya variaaravai.
23271	MAT 3:10	Aanna makee Anutuuqo irisai maisaivaa mminaraivo vaidiivo haivaa yatariiyauvaa oyaiyauvaki teerama kioo tu kioo vaivaa roosiivai. Yatari hama iira yoketaa vaivaa fai hanaa rakau ikiana kagaari kiaanaravai.
23272	MAT 3:11	Ngiingii ausaiyauvaa hanigiada yoketaama variaivaara na mmanna nnooriivaadiri ngii apuaunoo. Vaidi ni nnaagiai nninaraivo nnoonna vaidivai. Na kiisa vaidivai. Hama na yopeema mmoori vareera ngiaammuauvai roosiima variee inna yuku nnabaivaitana varee kuanaravai. Fai ivoono Anutuuqaa Mmannasa Yoketaivaa tino too ngia vaa ausa hanigiaiya ngii aakiaiyauvaki varinaravai. Ngia hama ausa hanigiaiya fai irisai maisa ikia roosiivaa ngii mminaravai.
23273	MAT 3:12	Vaidiiya yeenna vuiitaivaa savooraivaadiri uyu kagaari kiada kaanaivaa vareerayaama ivoono ari savooraivaadiri varoo vuiita iiraiyauvaa rummua rusuku kioo supiya uyu ngiau kiaikio iiraiyauvo mmatayaa tuoo kuaikio varoo ari yeenna yapeera nnauvaki yapa kioo nnabaiyauvaa varoo ikiaivo hama tasuuvaki kagaari kiaanaravaivee, tiravai.
23274	MAT 3:13	Ii suai ivaki Yisuuva yoosinna Karirayaa pikioo Yuvuaano inna nnoori apuaiveera nnoori Yorotaana ivaki nniravai.
23275	MAT 3:14	Numa duduu Yuvuaano inna ooqoo tinara iinno tunoo: A aaniira niisi ngiannannee? Eenoo ni apinaraivo inna yoketaavaivee,
23276	MAT 3:15	tuduu rikioo Yisuuva inna sai tunoo: Inna aikioovai. Aanna makee eenoo ni apuanee. Ta itaama iida Anutuuqo mmuakiaa mmoori aataru yoketaivaa ti kiaa ti mmiivaa iikiaaravee, tuduu rikioo Yuvuaano ee-oo tiravai.
23277	MAT 3:16	Kiaa kioo Yisuunna nnoori apu kioo saivaata Yisuuva nnooriivakidiri numa dioo vainno reeri tooduu ngiauvo rusiti varoo vioo sai ngioo sauduu Anutuuqaa Mmannasaivo ngiaamma mirunnaivaa roosuuvoono tuoo tuoo tuma innayaa variravai.
23278	MAT 3:17	Varuduu rikiooduu ngiau aapuuvakidiri Anutuuqaa kuaivo tuoo tunoo: Inna ni Maapu tuanaivovee. Na innara mmuduuya ruee na inna tauko pinaama ni yoketainoo, tiravai.
23279	MAT 4:1	Sataango Yisuunna iinno teeno ivo muaraagakiainaaree kiaa uuduu Mmannasa Yoketaivoono Yisuunna vitoo koo mmuyai gaanga voovaura viravai.
23280	MAT 4:2	Oro kiooduu hara kioo varuduu ikianna heenaiyauvo taara vaidivaitana yuku yaaku taika kiooduu Yisuuva yeennaivaa hama nneerama kioo kati varududuu nnaagiai pinaama inna yeenna rairavai.
23281	MAT 4:3	Inna yeenna rauduu Sataango numa inna tunoo: A Anutuuqaa Mmaapukuavee tiee aa sikau aayauvaa tino too hanigioo yeenna bereetayauvai vakiaivee,
23282	MAT 4:4	tuduu rikioo Yisuuva inna sai tunoo: Anutuuqaa kua fafaaraivo vainno tinoo: Gioonna kiaapu voovoono yeennaiyauvaa nnaasu nnaivoono hama yaagueeqaivaa inna mmiivai. Anutuuqaasidiri tii kua mmuakiaavai rikiaivoono yaagueeqaivaa inna mmiivai. Kua fafaaraivoono itaa kua tiivaivee,
23283	MAT 4:5	tuduu rikioo Sataango Yisuunna vitoo yoketaa yoosinna Yerusareema vioo nuunaira nnau pinaivaa pupukiaivau yapa kioo inna tunoo:
23284	MAT 4:6	A Anutuuqaa Mmaapukuavee tiee suairoommu kiee kuanee. Anutuuqaa kua fafaaraivo vainno tinoo: Fai Anutuuqo ari aangeraiya titanai aiyara haitatuukiaaravee. Ai yukuuvaa sikauyaadiri rusimmaurivoora kiaa iya ngiari yaakuuyauvaadiri suoodaa i sootu utuaaravaivee. Inna kuaivo itaa kua tiivaivee,
23285	MAT 4:7	tuduu rikioo Yisuuva inna sai tunoo: Anutuuqaa kua fafaara voovai vainno tinoo: Sa i Udaanga Anutuuqaa iinna taanee, tiivaivee,
23286	MAT 4:8	tuduu rikioo Sataango kava Yisuunna vitoo oora taapi hokobaivau yapa kioo mmuakiaa vo mmata vo mmataiyauvaata mmuakiaa mminnaa yoketaiyauvo ivaki vauyauvaatama inna vitairavai.
23287	MAT 4:9	Vitaama kioo tunoo: Fai a niiyara toorivu yau haree ai ausa mmuduuyaivaa ni minai fai na aa mmuakiaa aayauvaa i mminaravaivee,
23288	MAT 4:10	tuduu rikioo Yisuuva inna sai tunoo: Sataango, ngieera kuanee. Anutuuqaa kua fafaaraivo vainno tinoo: A Udaanga Anutuuqaa ai ausa mmuduuyaivaa mmiee inna mmooriivaa nnaasu iikianee, tiivaivee,
23289	MAT 4:11	tuduu rikioo Sataango inna pikioo vuduu aangeraiya tuma inna haitatuuravai.
23290	MAT 4:12	Yisuuva vaidiiya Yuvuaanaa oovi nnauvaki yapa kioo kuaivaa rikioo mmata Karirayaa ivaura viravai.
23291	MAT 4:13	Vioo yoosinna kiisa Nasareeta pikioo vioo nnoori haruunga Karirayaa vainima vau yoosinnaivaa nnutuuvo Kapanauma oro ivaki hara kioo variravai. Ii mmata ivo nnaaruaa vaidiivaitana Seporoonaya Nafataraiya mmatavai.
23292	MAT 4:14	Nnaaruaa vaidi forofetaa voovai nnutuuvo Yisayaava fafaara roo kuaivaa Yisuuva uuvaa kaanaivo vairavai. Yisayaava fafaara roo kuaivo vainno tinoo:
23293	MAT 4:15	Nnoori Yorotaana sainai nnoori haruunga vainiivau Seporoonaya Nafataraiya mmataivo vauduu ii mmata ivaa nnutuuvo Karirayaa ivaki vaidi hama Anutuuqaa kua rikiooya variaanoo.
23294	MAT 4:16	Vaidiiya heenaivaki variaaneema iya varida fai mmeekia pinaivaa taaravai. Iya putira yoosinnaivaa heenaki roosiima variaiya teekio fai mmeekiaivo taanaravaivee. Yisayaava fafaara roovo itaa kua tiivai.
23295	MAT 4:17	Ii suai ivakidiri Yisuuva Anutuuqaa mmayaayaivaa gioonna kiaapuuya kiaa mmioo tunoo: Ngiingii mminnamminnaa maisaiyauvaa pikiada ngiingii ausaiyauvaa hanigiaatee. Anutuuqo gioonna kiaapuuyara dira suaivo aa vainima nninoo, tiravai.
23296	MAT 4:18	Yisuuva nnoori haruunga Karirayaa siriivau nuainnonno tooduu tavau vareera vaidi kato vayoovaitana Simoono vuai nnutuuvo Petorooso ari kataivo Adiriaasooya ngiari utua vaaheevaa tavaura nnooriivaki kagaari kiada tu kiada vauduu
23297	MAT 4:19	Yisuuva ivaitana tunoo: Ngia ni nnaagiai nnikiai na ni kuaivaa ngii giaa ngii minai ngia tavau vareerayaama gioonna kiaapuuya vitada niisi ngiatee,
23298	MAT 4:20	tuduu rikiada makee tuduu ivaitana ngiari utua vaaheeyauvaa pikiada inna nnaagiai viravai.
23299	MAT 4:21	Ivakidiri vidada Yisuuva tooduu vo vaidi kato vayoovaitana Yakoopooya Yuvuaanaya Sevetainna mmaapuuvaitana ngiari gioonna tasipama kanuuvaki varida ngiari utua vaaheeyauvaa sapiraida variravai. Sapiraida varida tooduu Yisuuva ni nnaagiai ngiateera ivaitanaara aayanna rooduu
23300	MAT 4:22	kanuuvaki ngiari gioonna pikiada makee tuduu Yisuunna nnaagiai viravai.
23301	MAT 4:23	Yisuuva nuainnonno mmuakiaa yoosinnaiyauvo Karirayaa vauyauvaki vioo ngiari nuunaira nnauyauvaki vioo Anutuuqo gioonna kiaapuuyara dira mmayaaya yoketaivaa iya kiaa mmioo mmuakiaa nniitaroo ari vookara ari vookarauyauvaa tuqinneeravai.
23302	MAT 4:24	Tuqinnooduu iva uu mmayaayaivaa mmuakiaa yoosinna Suriaa varuu gioonna kiaapuuya rikiada mmuakiaa ari vo nniitaroo vo nniitarooyaata mmagia maisaiya iya aakiaiyauvaki varuuyaatama makemakee putida vaida kava diitooyaata yuku yaaku putuuyaatama vitada Yisuunnasi nnuduu iva iya tuqinneeravai.
23303	MAT 4:25	Tuqinnooduu kaayau gioonna kiaapuuya Yisuunna nnaagiai viravai. Gioonna kiaapu Karirayaivakidiriaatama vuduu yaakuuvaitana vau yoosinnaiyauvaa nnutuuvo Dikaporiisaivakidiriaata vuduu Yerusareemaivakidiriaatama vuduu Yutayaivakidiriaata vuduu nnoori Yorotaana sainai varuuvakidiriaatama Yisuunna nnaagiai viravai.
23304	MAT 5:1	Yisuuva kaayau gioonna kiaapu innasi nnuuya too taapi kiisaivau vioo ivau hara kioo varuduu ari ngiaammuauya innasi vuduu too
23305	MAT 5:2	ari kuaivaa iya kiaa mmioo varioo tunoo:
23306	MAT 5:3	Gioonna kiaapuuya ngiariiyara kiaanoo: Hama ta yopeema Anutuuqaa roosiikiaunnayavee, kiaiyara Anutuuqo iyara yoketainoo. Anutuuqo gioonna kiaapuuyara diraivo vaa iyasi vainoo.
23307	MAT 5:4	Gioonna kiaapuuya ausa mmuaararaivaa varada ratada variaiyara Anutuuqo iyara yoketainoo. Anutuuqo iya ausaiyauvaa tuqinnaanaravai.
23308	MAT 5:5	Gioonna kiaapuuya tirooma adida variaiyara Anutuuqo iyara yoketainoo. Anutuuqo kua kutaivaa tioo iya mminaraivaa fai iya varaaravai.
23309	MAT 5:6	Gioonna kiaapuuya Anutuuqaa aataru yoketaivaara mmuduuya rida safuuma iya iikiataiyara Anutuuqo iyara yoketainoo. Fai Anutuuqo ari aataru yoketaa mmuakiaavai iya vitaino iya yoketainaravai.
23310	MAT 5:7	Gioonna kiaapuuya ngiari seenaiyara boo kiaiyara Anutuuqo iyara yoketainoo. Anutuuqo fai iyara boo tinaravai.
23311	MAT 5:8	Gioonna kiaapuuya iya aakiaiyauvo yamaama vaiyara Anutuuqo iyara yoketainoo. Fai iya Anutuuqaa taaravai.
23312	MAT 5:9	Gioonna kiaapuuya rapiraivaara ooqoo tiraiyara Anutuuqo iyara yoketainoo. Fai Anutuuqo iyara tinara: Iya ni naunna maapu tuanaayavee, tinaravai.
23313	MAT 5:10	Gioonna kiaapuuya safuuma varira aataruuvaa iikiaani vooyaano kuminayaa mmuaararaivaa iya mmiaiyara Anutuuqo iyara yoketainoo. Anutuuqo gioonna kiaapuuyara diraivo vaa iyasi vainoo.
23314	MAT 5:11	Ngia ni nnaagiai ngiaivaara gioonna kiaapuuya ngiiiyara maisa kua tida mmuaararaivaa ngii mida ngiiiyara unnakua unnakua tikiai sa yaata utuatee. Anutuuqo ngiiiyara yoketainoo.