23216	MAT 1:3	Judah dainao uu Perez naꞌiki Zerah (ĩdaro uu Tamar); Perez dani uu Hezron; Hezron dani uu Ram;
23233	MAT 1:20	Joseph daꞌawuꞌukan padiꞌitinpan puꞌu tuukii. Sariapa Tominkaru diꞌikiꞌo angel kaawan uꞌidaꞌati uzandaꞌawun ii. Naꞌiki ukian uꞌati, “Joseph, King David takaan-daun, aonaa putariaꞌanaꞌa pumazidan Mary tuma. Aonaa naꞌapaꞌoram idaꞌanaꞌo mani karikaonan wuruꞌu okaudaninuz, mazan Kaimanaꞌo Doronaa maꞌozakan idaꞌanaꞌo wuruꞌu okaudaninuz.
23235	MAT 1:22	Aizii wuruꞌu naꞌapaꞌoraz shaꞌapan, Tominkaru Paradan mishiinan ukianuz paprophetin idaꞌan:
23236	MAT 1:23	“Kainaꞌaꞌo nii baudaꞌapa paꞌinaꞌo zun, aonaꞌo zii okiitauzo-kao kaudanin nii daonaiora idi. Uruu Immanuel kii-karu nii udauꞌan, watumaꞌo Tominkaru kiaꞌo wuruꞌu kii-karuz.”
23237	MAT 1:24	Joseph pokodaꞌakan, sariapa umishidan Tominkaru diꞌikiꞌo angel paradan paꞌati. Uruu idi umazidan Mary tuma.
23243	MAT 2:5	“Bethlehem ii, Judea Baara iaꞌoraz,” ĩkian uꞌati. “Naꞌapa Tominkaru dyuudan paprophetin saadan udauꞌan. Kaikapaꞌa ukianuꞌu:
23250	MAT 2:12	Udaunaꞌan ĩkiwan panaꞌanaꞌa naa pawaꞌati-kizi ai, aonaa ĩmakouaꞌakan King Herod idaꞌan. Ĩshaꞌapainapanuz kaikapaꞌa Tominkaru kakinaowan idiꞌo pazandaꞌawun ii ĩdyaun.
23251	MAT 2:13	Tawarainao kiwaꞌakan daunaꞌan, Tominkaru dyuudan angel kakuwaapaꞌanan Joseph ati uzandaꞌawun ii. Ukian uꞌati, “Pumako kai, punaꞌaka wuruꞌu koraidaonaaz padaro tuma, pukidoapa-kida ĩdyaun Egypt iti. Ushaꞌapanum kauꞌan Herod dorotapa-kidaꞌazon naa wuruꞌu koraidaonaaz naꞌiki uzowii-kidaꞌazoonuz. Punaꞌii paꞌi atii õdapada-kidan an zii pugaru powaa ati.”
23253	MAT 2:15	Naꞌii ĩmashaapan atii Herod mawakan. Wuruꞌu naꞌapaꞌoraz shaꞌapan Tominkaru Paradan mishiinan, ukianuz paprophetin idaꞌan: “Õdapadan õDani Egypt iki.”
23255	MAT 2:17	Wuru idaꞌanaꞌa Tominkaru Paradan mishiinan prophet Jeremiah kiauzonuz.
23257	MAT 2:19	Aizii King Herod mawakan daunaꞌan, Tominkaru diꞌikiꞌo angel aidinan Joseph ati uzandaꞌawun ii, Egypt ii.
23260	MAT 2:22	Mazan Joseph abatan idi King Herod dani Archelaus naobanai nii Judea Baara ii, ukauꞌan utarii pamakon naꞌiti. Mazan uzandaꞌawun ii Tominkaru kakinaowanuz, uruu idi ĩmakon Galilee Baara iti,
23261	MAT 2:23	naꞌiaꞌa naa ukauꞌan ĩmashaapan wiizai Nazareth ii. Wuruꞌu naꞌapaꞌoraz shaꞌapan Tominkaru Paradan mishiinan ukianuz paprophetin idaꞌan: “Udakota-kao nii Nazareth san.”
23263	MAT 3:2	Kaikapaꞌa ukakinaopauzonuꞌo: “Utanawatinaꞌa naa uꞌoian ai, ushaꞌapanum kauꞌan ataꞌazoo Tominkaru Naobanai-tinan pidannao ati.”
23264	MAT 3:3	Uruu John dauꞌatiꞌo, tawaruꞌu kotuaꞌoraz Tominkaru prophetin Isaiah saadanuz. Ukianuz. “Pidan kadakoinpan diiwa mapidantakaꞌo amazada ii aka. ‘Usaabaꞌa naa naobanai mako kizi nii, utoma uaꞌii sakitapaꞌo uponaa nii.’”
23268	MAT 3:7	Iriba Jewnao, ĩdakota-kao Phariseenao naꞌiki Sadduceenao kaawan John chikaawunuuapa-kizi ati. John tukapan ĩdyaun naꞌii, sariapa ukian ĩꞌati, “Unao kowazaznao! Kanom kowaada uꞌati turuu ukazannaatinan Tominkaru patakaꞌutaꞌazon ai unao?
23270	MAT 3:9	Aonaa uzauda-kidaꞌanaꞌa unao Abraham takaan-daunnaoun idaꞌanaꞌo nii mani ukazannaatinan uꞌoian ai. Õkowaadan nii uꞌati aizii, turuu Tominkaru toman Abraham takaan-daunnao nii diꞌoraz kuba kida idiꞌi.
23272	MAT 3:11	Udaunaꞌan John kian pidannao ati, “Õchikaawunuupan unao wunu idi utanawatinan dikin ii uꞌoian ai Tominkaru idaꞌati, mazan wuru daunaꞌanaꞌa, kainiꞌikiꞌo nii chikaawunuupaꞌo nii unao tikazi idi naꞌiki Kaimanaꞌo Doronaa idi paꞌan. Uruu kainaꞌiki uruu powaꞌaꞌo zii umanawunun õꞌai, aonaa õkaꞌiitan ukaudin-kizi. Upuꞌu zii aonaa õturuan õnaꞌakan udazkidi uꞌidaꞌati.
23276	MAT 3:15	Mazan Jesus kian uꞌati, “Naꞌapaꞌo niꞌi naa paꞌan aizii washaꞌapatinan, ushaꞌapanum kauꞌan washaꞌapatinaꞌazon ipai Tominkaru aipan kawanaꞌati.” Uruu zii John naꞌapatan panyukunuu.
23277	MAT 3:16	Jesus koditaꞌakan daunaꞌan wunu diꞌiki pachikaawunuu-kao dono, sariapa aokazi daꞌata-kao uꞌati, naꞌiki utukapa Tominkaru Doronaa waꞌatin orid kawan, aokazi ikinapu. Taau, upakotan uꞌidaꞌati.
23281	MAT 4:3	Uruꞌu naa Satan kaawan Jesus idaꞌati. Sariapa ukian uꞌati, “Tominkaru Danin an pugaru, pudyuuda diꞌoraz kuba kida tominan bread nii.”
23282	MAT 4:4	Mazan Jesus kian uꞌati, “Tominkaru Paradan saada-kariwaiz kian, ‘Aonaa pidan mashaapan soo bread idaꞌan mani karikaonan. Mazan aiapa-karu nii Tominkaru diꞌikiꞌoraz parada-karu mashaapa-kinai nii.’”
23283	MAT 4:5	Udaunaꞌan Satan naꞌakan Jesus Jerusalem kaimanaꞌoraz wiizai iti. Ukadishita-kidanuz dokoaꞌo Tominkaru Dapu dokoo-dinpan paawa ii manawun,
23284	MAT 4:6	naꞌiki ukian uꞌati, “Tominkaru Danin an pugaru, puzakaꞌuta diꞌikiꞌi imiꞌi baara iti. Ushaꞌapanum kauꞌan Tominkaru Paradan saadinpaꞌoraz kian, ‘Tominkaru awunuutapa-kidan nii pugaru paꞌangelinnao ati, ĩzaamatapan nii pugaru, aonaꞌo nii pukaziwan pukidiba puwaotan an kuba kida diꞌiti.’”
23285	MAT 4:7	Jesus kian uꞌati, “Mazan kaikapaꞌo shaꞌatii Tominkaru Paradan saadinpaꞌo kian kapam, ‘Manaꞌa putiwaa-kidapauzoꞌonaꞌa uNaobanaa Tominkaru.’”
23288	MAT 4:10	Sariapa Jesus kian uꞌati, “Pumako õꞌai, Satan! Tominkaru Paradan saadauzo-kariwaiz kian, ‘Pukodoruꞌuka soo baudaꞌapaꞌo Naobanai puTominkarun ati. Pushaꞌapatin soo uruu aipan kawanaꞌati.’”
23295	MAT 4:17	Naꞌapainiꞌi naa Jesus sakadan pakakuwaapan. Ukian, “Utanawatin uꞌoian ai, ushaꞌapanum kauꞌan ataꞌazoo Tominkaru naobanai-tinan pidannao ati.”
23301	MAT 4:23	Jesus makon ipai Galilee Baara an kidaꞌo wiizai kawanaꞌati. Utominapa-kidan pidannao synagogue kida kawanaꞌati. Ukowaadapan Kaimanaꞌo Kuwai Tominkaru naobanai-tinan dauꞌu, naꞌiki ukakuda pidannao karinaapainao ipai pabiꞌinaaka kidaꞌo rinai idi.
23306	MAT 5:3	“Konaukiaꞌo wunaouꞌu aitapainaouz aonaꞌo paturuan paaipan ati padoronaa ii, ĩnao kaduz atiꞌo wuruꞌu Tominkaru naobanai-tinapanuz.
23307	MAT 5:4	Konaukiaꞌo wunaouꞌu kashaꞌoratinainaouz ĩnyukunuu, Tominkaru saabaan nii ĩnyukunuu.
23308	MAT 5:5	Konaukiaꞌo wunaouꞌu aonaꞌoraz ĩatadinpauzon, Tominkaru taan nii ipai imiꞌi baara ĩꞌidiwau nii.
23309	MAT 5:6	Konaukiaꞌo wunaouꞌu tuukiaꞌoraz ĩtaan panyukunuu ati pashaꞌapataꞌazon Tominkaru aiapanii kida ushaꞌapata-kao, Tominkaru turuuda-kidan nii ĩdyaun kaimanaiman.
23310	MAT 5:7	Konaukiaꞌo wunaouꞌu kamunanbainaouz, Tominkaru kamunanun nii ĩꞌati.
23311	MAT 5:8	Konaukiaꞌo wunaouꞌu baudaꞌapatainaouz panyukunuu Tominkaru ati, ĩtukapan nii Tominkaru.
23312	MAT 5:9	Konaukiaꞌo wunaouꞌu kaudinainaouz pakaimanaaka-kidan dauꞌu pidannao, Tominkaru daniitan nii ĩdyaun.
23313	MAT 5:10	Konaukiaꞌo wunaouꞌu patakaꞌuta-kariwainaouz kaimanaꞌo mashaapa-karu Tominkaru atiꞌo dauꞌan, ĩnao atiꞌo nii wuruꞌu Tominkaru naobanai-tinapanuz.
23315	MAT 5:12	Ukonaukii tuukii manawun, ushaꞌapanum kauꞌan kainaꞌa umanawunuꞌu uwinipinaa niꞌo aokazi ii. Kotuaꞌa naa naꞌapaꞌo Tominkaru prophetinnao patakaꞌutauzo-kao kapam.
23319	MAT 5:16	Naꞌapa paꞌi unao lamp kawan, upuꞌukapan kanada pidannao kanaapu ati, ĩtukapa kizi kaimanaꞌo ushaꞌapatanii. Uruu naꞌapaꞌo idaꞌanaꞌo nii ĩkonaukii-kidan uDaru Tominkaru aokazi iaꞌo umanawunun.
23320	MAT 5:17	“Aonaa uzauda-kidaꞌanaꞌa, õmarinaꞌata-kidaꞌanan mani kakinaorii Tominkaru taaniaz Moses idaꞌan kida, naꞌiki kotuaꞌo prophetnao saadanii kida, wuruꞌu õwaꞌatinuz daꞌatiꞌi. Õwaꞌatin aonaa õmarinaꞌata-kidaꞌanan mani ĩdyaun, mazan õmishiaꞌanan naa naꞌiki õshaꞌapataꞌanan naa naꞌapaꞌoram ĩkian kidaz.
23322	MAT 5:19	Ukauꞌan kanom dikintapan an masakaudaꞌu sodiꞌo kakinaorii paradannaa, naꞌiki tominapa-kidaꞌo naꞌapa baokoinao, awutapa sodiꞌo nii umanawunun, Tominkaru naobanai-tinan diꞌii. Mazan kanom izoꞌatiꞌo, shaꞌapatatinaꞌo kakinaorii kawanaꞌati, naꞌiki tominapa-kidaꞌo naꞌapa baokoinao kapam, umanawunuꞌo kii-karu nii udauꞌan, Tominkaru naobanai-tinan diꞌii.
23323	MAT 5:20	Ukauꞌan õkian nii uꞌati, aonaꞌo nii umorotan Tominkaru naobanai-tinan diꞌiti, soo umashaapan an kaiman Tominkaru aipan kawanaꞌati powaꞌa zii wunao aiaꞌa, tiichaapauzonao Moses kakinaori dauꞌu naꞌiki Phariseenao ai.”
23325	MAT 5:22	Mazan aizii õkian nii uꞌati, naꞌiaꞌoram pidan toꞌoran an paꞌinawuzu ati, patakaꞌuta-karu niizu udikin ii. Naꞌiaꞌoram pidan kiaꞌo paꞌinawuzu ati ‘pugaru maturuaukaꞌo,’ naꞌaka-karu niizu kazowautapainao kanaapu ati, marii kizi upatakaꞌuta-kao naꞌii. Naꞌiki naꞌiaꞌoram dakoopaꞌo paꞌinawuzu, ‘yaakaru, maaitapin-kaꞌo!’ kii, kaboota-karu niizu Tuubaruꞌo Tikazi wuꞌiti.
23326	MAT 5:23	“Ukauꞌan putaainaꞌanan dono Tominkaru ati, punaꞌakan idaꞌan aimaakan uꞌati altar uzai kawaodapa-kizinao diꞌiti, naꞌiki punyukunuiankan an kainaꞌaꞌo daꞌi pukasharutan puꞌinawuzu nyukunuu,
23327	MAT 5:24	puwaꞌakaꞌa naa zii wuruꞌu putaaꞌazooniaz altar dazabaꞌa, pumako puꞌinawuzu diꞌiti, pusaabaa-kidanaka punyukunuu utuma. Udaunaꞌan putaaꞌanan niꞌi naa wuruꞌu putaaꞌazooniaz Tominkaru ati.
23330	MAT 5:27	“Uaitapanii shaꞌatii naꞌapam Tominkaru kakinaorii kian, ‘Manaꞌa pubaꞌorantapaꞌanaꞌa.’
23332	MAT 5:29	Ukauꞌan pudiwaꞌora antanpuꞌo puawun shaꞌapata-kidan dono puꞌati oiaꞌo, pusoꞌota naꞌiki pukaboota puꞌaiaz. Kaimanaꞌo nii zii puwaziwaan baudaꞌapa karikaonan pushaꞌapauzin punanaa diꞌikiꞌo, pukaboota-kidan ai ipai daunuudaꞌu punanaa manawun Tuubaruꞌo Tikazi wuꞌiti.
23333	MAT 5:30	Pudiwaꞌora antanpuꞌo pukaꞌu shaꞌapata-kidan dono puꞌati oiaꞌo, pudukuta naꞌiki pukaboota puꞌaiaz. Kaimanaꞌo nii zii puwaziwaan baudaꞌapaꞌo pukaꞌu karikaonan, pukaboota-kidan ai ipai daunuudaꞌu punanaa manawun Tuubaruꞌo Tikazi wuꞌiti.”
23334	MAT 5:31	Jesus kian koshan, “Uaitapanii shaꞌatii naꞌapam Tominkaru kakinaori kian, ‘Naꞌiaꞌoram pidan muudan an paudaiaro, marii utaan oꞌati saada-kariwai muudaaka-karu kaaritannaa.’
23336	MAT 5:33	“Uaitapanii shaꞌatii kapam naꞌapam kiauzo-karu pidannao ati kotuaꞌa naa, ‘Manaꞌa pumarinaꞌataꞌanaꞌa putaanii puparadan pumishiaꞌazoonii, mazan pushaꞌapata puparadan Tominkaru ati wuruꞌu pushaꞌapataꞌazooniaz.’
23337	MAT 5:34	Mazan aizii õkian nii uꞌati, manaꞌa pudakotaꞌanaꞌa aimaakan uu puparadan mishida-kinao nii. Manaꞌa pudakotaꞌanaꞌa aokazi uu puparadan mishida-kinao nii, ushaꞌapanum kauꞌan Tominkaru naobanai-tinapa-kizi wuruꞌu.
23338	MAT 5:35	Manaꞌa pudakotaꞌanaꞌa imiꞌi baara uu, ushaꞌapanum kauꞌan imiꞌi baara Tominkaru kidiba wiizi wuruꞌu. Jerusalem uu naꞌapa kapam, manaꞌa pudakotaꞌanaꞌa puparadan ii, ushaꞌapanum kauꞌan uruu donoi umanawunuꞌo King wiizi wuruꞌu.
23341	MAT 5:38	“Uaitapanii shaꞌatii naꞌapam Tominkaru kakinaori kian, ‘Pidan zowitan dono pairiban awun, marii ukaunaatinan uawun ati kapam; pidan zowitan dono pairiban dako, marii ukaunaatinan udako ati kapam.’
23346	MAT 5:43	“Uaitapanii shaꞌatii naꞌapam Tominkaru kakinaori kian, ‘Pumarainapa puiriban, mazan putoꞌora-kizaitapa putarubaitapaniinao.’
23347	MAT 5:44	Mazan aizii õkian nii uꞌati, pumarainapa pidan toꞌorainao puꞌati, pukamunan kaiman ĩꞌati; naꞌiki putoriinapa Tominkaru ati kaimanaꞌo idaꞌan wunao dauꞌanaꞌa, patakaꞌutainaouz pugaru.
23348	MAT 5:45	Naꞌapaꞌo idaꞌanaꞌo nii utukapa-kao mishiꞌo uDaru Tominkaru aokazi iaꞌo dainao unao. Ushaꞌapanum kauꞌan uruu kanada-kida kamoo ipai pidannao ati, kaimanainao naꞌiki dikaudainao ati kapam. Naꞌiki ukaawa-kida wunu pidannao ati, kaimanainao ĩshaꞌapainpan naꞌiki dikaudainao ĩshaꞌapainpan ati kapam.
23349	MAT 5:46	“Aizii kanomaꞌo nii Tominkaru taa uwinipinaa nii ukaimanan an marainpainao ati unao karikaonan? Upuꞌu zii zaamaapauzonao tax puraatannaa oiainaouz padamata, ĩmarainapa pairiban kapam.
23350	MAT 5:47	Ukauꞌan ukaimanan dono soo marainpainao ati unao karikaonan, naꞌapa dii upanaꞌan baokoinao pidannao ai? Naꞌapa pidannao mashaapan kapam mamishida-kainaouz Tominkaru.
23358	MAT 6:7	“Utoriinpan dono, aonaa ukiwaꞌanapa-kidaꞌanaꞌa mazanuiman kidaꞌo parada-karu, maaitapa-kainao Tominkaru kawan. Ĩtoriinpan dawuu, naꞌapa ĩzauda-kidan patominkarun abatan nii patoriinpan.
23367	MAT 6:16	“Usanadinpan an Tominkaru ati, aonaa utaapinpaꞌanaꞌa kashaꞌoraꞌa kawan, tawunao kawanuꞌu taapinpauzonaouz kaimanainao nii kaikiniꞌi. Ĩnao ĩpanaꞌadaꞌakan naꞌapam paaidinpan pataapinpaꞌakan idaꞌan manaunam kashaꞌoraꞌa kawan, ĩaipan karikaonan paaitapa-kao pasanadinpan. Õkowaadan nii mishiꞌo uꞌati, ĩnao naꞌapainpainaouz ĩshaꞌapainpan, kawinipinaatinaꞌa kainaouꞌu naa wuruꞌu paꞌatadapa-kao idaꞌan.
23368	MAT 6:17	Mazan unao, usanadinpan dono Tominkaru ati, uchikaa uawun baara kaiman, uramaudin naꞌiki umaoda uzowaud.
23369	MAT 6:18	Aonaa kizi baokoinao aitapan usanadinpan Tominkaru ati, soo uDaru aonaꞌoraz utukapa-kao aitapan nii paꞌan, naꞌiki uDaru tukapaꞌoraz ushaꞌapatan aimaakan aonaꞌoraz baokoinao aitapan, ukawinipinaatan nii unao.
23375	MAT 6:24	“Aonaa turuu pidan poitoruitapa-kidinan dyaꞌutamaꞌo naobanainao ati. Panaadon utoꞌora-kizaitapan nii baudaꞌapaꞌo, naꞌiki umarainpan nii baꞌoran; kaimanaꞌo nii uizoꞌatin baudaꞌapaꞌo, naꞌiki ukashadapan nii baꞌoran. Ukauꞌan aonaa turuu pidan naobanaitapan Tominkaru naꞌiki puraata.
23381	MAT 6:30	Tominkaru wuruꞌu konaunamadaꞌoraz pinidi kida sodaꞌoraz amazada ii aka. Aizii kakupa utukapa-kao, udaunaꞌan umawakaꞌakan naa, uruꞌo niꞌi naa ukawaoda-kao. Aonaꞌo nii mooko Tominkaru kakamichantan unao naꞌapa? Kanom nii mooko umishidapan mapasaka sodi?
23383	MAT 6:32	Naꞌapa kidaꞌo dauꞌanaꞌa maaitapa-kainao Tominkaru kaziwadapauzon panyukunuu. Aokazi iaꞌoraz uDaru aitapanii uaipan aimaakan naꞌapa kidaꞌoraz umashaapa-kinaa nii.
23384	MAT 6:33	Mishiꞌoraiman utaa unyukunuu kiwiitapa zii Tominkaru naobanai-tinan dauꞌan, naꞌiki umashaapa naꞌiki ushaꞌapatin Tominkaru aipan kawanaꞌati. Utaan nii ipai naꞌapa kidaꞌoraz unao idiwau nii.
23386	MAT 7:1	“Manaꞌa pudakotaꞌanaꞌa baꞌoran pidannao dikaudaꞌo nii, aonaa kizi Tominkaru dakotan pugaru dikaudaꞌo nii.
23387	MAT 7:2	Ushaꞌapanum kauꞌan Tominkaru dakotan nii pugaru dikaudaꞌo nii naꞌapa kapam pudakotan kawan baꞌoran pidannao, naꞌiki naꞌapaꞌoram putaapan baꞌoran pidannao, naꞌapaꞌo nii Tominkaru taapan pugaru kapam.
23391	MAT 7:6	“Manaꞌa utaaꞌanaꞌa kaimanaꞌo aimaakan Tominkaru diꞌikiꞌo arimarakanao ati, ĩtanawatinaꞌakan nii uꞌati karikaonan, naꞌiki ĩaroautapan nii unao. Manaꞌa ukabootaꞌanaꞌa umanawunuꞌo kawinipinaa kidaꞌo ushaꞌapauz kooshinao bii iti, ĩdakazaabiꞌian nii karikaonan kidaz.”
23397	MAT 7:12	Pushaꞌapata kaimanaꞌo aimaakan baꞌoran pidannao ati, naꞌapa puaipan kawan aimaakan shaꞌapata-kao puꞌati kapam. Naꞌapaꞌo dauaꞌo wuruꞌu Moses naꞌiki Tominkaru prophetinnao kakinaori kidaz.
23398	MAT 7:13	“Umorota mazowaꞌo dobaapa-kizai paniinom idaꞌan, ushaꞌapanum kauꞌan kazowaꞌo dobaapa-kizai paniinom Tuubaruꞌo Tikazi patakaꞌutin-kizai diꞌitiꞌo wuruꞌu. Naꞌiki mashaꞌapannaa mako-karu naꞌan, ukauꞌan iriba pidannao makon naꞌan.
23406	MAT 7:21	“Aonaa ipaiꞌo nii mani pidannao wuruꞌu ‘Naobanai, Naobanai,’ kiaꞌoraz ĩkian õꞌati kawiizin Tominkaru naobanai-tinapa-kizi ii, soo wunaouꞌu shaꞌapatinaꞌoraz õdaru aokazi iaꞌoraz aipan kawanaꞌati.
23407	MAT 7:22	Naꞌapain Tominkaru widauan kamoon donoꞌo naa pidannao, iribaꞌo nii pidannao kian õꞌati, ‘Naobanai, Naobanai, puꞌuu idaꞌanaꞌo wakowaadapauzon Tominkaru paradan. Puꞌuu idaꞌanaꞌo wawaatan oiaꞌo doronai kida, naꞌiki iriba aimaakan umanawunuꞌo ukaimanan kida washaꞌapatan puꞌuu idaꞌan.’
23418	MAT 8:4	Udaunaꞌan Jesus kian uꞌati, “Puabata, manaꞌa paꞌi pukowaadaꞌanaꞌa naꞌiaꞌoram pidan ati, mazan pumako sariapa puawunuuta-kidanaka pumada faadaa diꞌii, naꞌiki putaaꞌa naa taauzo-kariwaiz Tominkaru ati kakuda-kariwainao taauzoniaz Moses kakinaori kawanaꞌati. Naꞌapaꞌo idaꞌanaꞌo nii pidannao mishidan kaimanaꞌoraꞌa naa pusaabainan.”
23422	MAT 8:8	Mazan ukian Jesus ati, “Aonaa Naobanai, aonaa umanawunuꞌo mani wuruꞌu õgaruz pumakoꞌozon mani õdapu iti. Turuu paꞌan puparadan karikaonan diꞌikiꞌi, kakudaꞌo nii õpoitoru.
23425	MAT 8:11	Uruu idi õkian nii uꞌati, iribaꞌo nii Gentilnao waꞌatin diꞌikinapa kidaꞌa waoko ikinapu naꞌiki wakadapu ikinapu, naꞌiki ĩsakanataꞌanan nii Abraham, Isaac naꞌiki Jacob tuma konaukiaꞌo aroapa-karu idaꞌati, Tominkaru naobanai-tinapa-kizi ii.
23426	MAT 8:12	Mazan unao, Tominkaru pidanannaouz naꞌiaꞌo niꞌoraz padamata Tominkaru naobanai-tinan donoꞌo naa, kaboota-karu nii unao marutaꞌo-karu iti. Naꞌiaꞌo niꞌi naa uzaadan tuukii naꞌiki ukuzowan nii uudako kida udopian idi.”
23433	MAT 8:19	Baudaꞌapa pidan tiichaapauzo Moses kakinaori dauꞌu waꞌatin Jesus idaꞌati. Ukian uꞌati, “Tiichaa, õdaꞌanan nii pugaru naꞌitiꞌoram pumako-kizi iti.”
23441	MAT 8:27	Tuukii udiꞌitinapa-kidaꞌakan patominapa-kidaniinao. “Kanom kaduzuꞌu naa pidan uruu?” ĩkian. “Atii awaru naꞌiki wunu paran mishida zii uparadan.”
23443	MAT 8:29	Sariapa ĩkadakon uꞌati diiwaꞌo idaꞌan, “Pugaru Tominkaru Dani, kanom puaipan waꞌai? Pupatakaꞌutaꞌanan naa shaꞌa waunao wapatakaꞌuta-kao kamoon uaꞌii zii?”
23451	MAT 9:3	Pabiꞌi kida tiichaapauzonao Moses kakinaori dauꞌu kian panyukunuu ii, “Uwazootapaꞌazon Tominkaru paparadan idaꞌan.”
23456	MAT 9:8	Aizii pidannao tukapan idi kaikapaꞌo shaꞌapanuꞌu, tuukii ĩdiꞌitinpan, naꞌiki ĩkonaukii-kidan Tominkaru utaan idi umanawunuꞌo maꞌozaka-karu pidan ati.
23461	MAT 9:13	Umako utominapa kizi naꞌapaꞌoram Tominkaru Paradan saada-kariwaiz kian. Ukianuz, ‘Kamunan-karu õaipan uꞌai, aonaa taain-karu kawaoda-kariwai uzai idaꞌan mani.’ Ukauꞌan aonaa kaimanainao mani wuruꞌu õdapadaꞌananiinaouz, mazan oiainao.”
23462	MAT 9:14	Baudaꞌapa kamoo John Chikaawunuupauzo tominapa-kidaniinao kaawan Jesus idaꞌati. Ĩpishaan Jesus, ĩkian uꞌati, “Kanom nii waunao naꞌiki Phariseenao sanadinpauzon Tominkaru ati, mazan putominapa-kidaniinao, aonaa paꞌan ĩsanadinpauzon Tominkaru ati?”
23475	MAT 9:27	Udaunaꞌan Jesus makopan puꞌaꞌa naa naꞌiki, dyaꞌutam daonaioranao ishaawunnao daꞌanpan uruu. Ĩkadakoinan diiwaꞌo idaꞌan uꞌati. “David Takaan-daun, pukamunan-kida waunao,” ĩkian.
23481	MAT 9:33	Aizii Jesus waataꞌakan daunaꞌan oiaꞌo doronai uꞌai, sariapa ukaparadanuꞌukan. Tuukii pidannao, kasabaꞌukinpainao naꞌii, diꞌitinpan, naꞌiki ĩkian, “Aonaa watukapauzon zii kaikapaꞌoraꞌa aimaakan shaꞌapata-kao Israel an.”
23483	MAT 9:35	Jesus makon umorowautapan ipai donoi naꞌiki wiizai sodi kida kawanaꞌati. Utominapatin-kidan pidannao synagogue ii kida, naꞌiki ukowaadapan Kaimanaꞌo Kuwai Tominkaru naobanai-tinan dauꞌan, naꞌiki ukakuda pidannao karinainao pabiꞌinaaka kidaꞌo rinai idi.
23484	MAT 9:36	Tuukii ukashaꞌora-kidan ipai wuruꞌu pidannaouz utukapan idi ĩdopian, naꞌiki aonaa ĩaitapan naꞌapam naa pashaꞌapatinan paꞌidaꞌa, naꞌapa kaznizonao kawan, aonaꞌoraz ĩtaapiki nii.
23489	MAT 10:3	Philip naꞌiki Bartholomew; Thomas naꞌiki Matthew, Matthew uruu zaamaapauzoz daꞌi tax puraatannaa; James, Alphaeus dani, naꞌiki Thaddaeus;
23493	MAT 10:7	Umako ukakuwaapaꞌan ukowaada kizi maonapaꞌa naa Tominkaru naobanai-tinan.
23498	MAT 10:12	Umorowautan dono pidannao dapu iti, ukii ĩꞌati, ‘Marii kaiman-karu Tominkaru diꞌikiꞌo naꞌan utuma.’
23501	MAT 10:15	Jesus kian, “Õkowaadaꞌazon mishiꞌo aimaakan uꞌati. Tominkaru kootowapa-kidan donoꞌo naa pidannao, Tominkaru patakaꞌutan nii naꞌiainao pidannao donoi ii, powaꞌa zii wunao aiaꞌa Sodom naꞌiki Gomorrah sannaouz.”
23505	MAT 10:19	Aizii uzaamata-kao dono naꞌiki utiwaa-kidapa-kao dono kootowapa-kizi ii, manaꞌa udopiaꞌanaꞌa udawatan dauꞌu naꞌapam nii ukian. Taa-karu nii uꞌati uaitapa-kinaa nii naꞌapam nii ukian.