Wildebeest analysis examples for:   xav-xavNT   COMBINING_DIACRITICAL_MARKS    February 11, 2023 at 19:57    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23244  MAT 2:6  “A norĩ wa'wa hã Berẽ ãma 're aihâimana za'ra wa'aba mono norĩ hã Zudaha nhihudu norĩ nhipti'ai ãma 're aihâimana za'ra wa'aba mono norĩ hã dama aiwapu na 're aihâimana za'ra wa'aba mono newa, te za oto dama asisi za'ẽtẽ na dama 're aihâimana u'âsi za'ra wa'aba mo. E marĩ wa. Tame danhib'apito da hã za poto wa, ĩ̱nhib'a'uwẽ norĩ hã te te 're ab'madâ'â pese mono da, Izarazéhé nhihudu norĩ hã.” Ãne duréihã ma tô ãma rob'ui'éré siro, 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa hã.
23246  MAT 2:8  Te te sadanharĩ za'ra pari, ma tô tãma rob'ru za'ra, Berẽ u si'aba'ré da. Ãne te duré tãma rob'ru za'ra: — Mo oto ai'aba'réi wa'aba, 'watébrémi zô asinharĩ pese za'ra wa'aba da. Sõpẽtẽ za'ra wa'aba wamhã, ma'ãpé apâ we asiwi ĩ̱po're pu'u aba za, te waihu'u da, ĩtẽme ĩ̱morĩ da duré wa hã, ãma ĩ̱wata da, ĩ̱zama. — Ãne ma tô tãma waihu'u za'ra, apito Erodi hã.
23253  MAT 2:15  Tawamhã tame te oto ĩré aimasisi zahuré, apito Erodi hã ĩdâ'âzéb u. Ãne ma tô tiromhâiba, duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono, tizadawa wasu'u 'rata 'wai ma, te te ĩwaihu'uzém na te te sina uwaimrami da. Ãne ma tô tãma waihu'u siro: “Wa hã ĩ̱'ra, wa satõ, Ezitu hawi morĩ da.” Ãne duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono mreme hã, ti'ra ãma hã.
23268  MAT 3:7  Tawamhã Zuwã hã ma tô 'madâ'â za'ra, parisezu norĩ hã ahâ uptabi na, duré sadusezu norĩ hã. Te ĩtẽme ai'aba'ré, â dawabzuri te te dame 'manharĩ za'ra da. Tawamhã Zuwã hã te te 'madâ'â za'ra wamhã, te tãma nharĩ za'ra, parisezu norĩ ma: — A norĩ wa'wa hã wahi ne te 're anomro aba mo. E 'wa simiroti zarina, te we ĩ̱tẽme ai'aba'réi wa'wa bété, â dawabzuri si ĩ'manharĩ za'ra wa'aba zém na, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimihâzé wi, asisõ'reptu za'ra wa'aba da bâ, aiwasédé hã rẽme za'ra wa'aba õ nherẽ.
23272  MAT 3:11  Te duré dama tinha: — Wa hã wa tô â uptabi na si te 're aihâiba ubu za'ra wa'wa, â dawabzuri hã te aima 're ab'manharĩ aba mono wamhã, aiwasété wi 're aipizari za'ra wa'aba mono zém na, da te oto ãma 're aiwaihu'u za'ra wa'aba mono da. Tane nherẽ, ĩ̱za'u si te za ĩ̱ma ĩpire uptabi hã wei wi. Taha si te za oto 'Re ĩhâimana u'âsi mono pẽ'ẽzani na te te duré 're aihâiba ubu za'ra wa'wa, unhama ne na zama, â na te aima 're ĩ'ab'manharĩ aba mono ne hã. Ta hã ĩ̱ma pire uptabi wa, ĩpara'uza hã te tãma mrami waihu'u õ di za, tãma ĩ̱wapure wa.
23273  MAT 3:12  Wei morĩ wapsi, te za da'ãma aipo'o. Buru nho, da te 're upõrĩ za'ra mono parimhã, te za da te 're sa'wari za'ra, ĩsa'warizéb 're. Tawamhã ĩtomhâ na te za da te ãma 're ro'o za'ra. Ĩro hã sa'ẽtẽ nherẽ, da te wĩrĩ waihu'u õ di za. Tane ĩ̱ma ĩpire hã wei morĩ wapsi, te za da'ãma aipo'o, tridu upõrĩ za'wari ne, ĩtomhâ za'wari ne. — Ãne ma tô dama rowasu'u, Zuwã Batita hã.
23275  MAT 3:14  Tane nherẽ, ma tô pibu Zuwã Batita hã, ĩsimirosa'rada hã te te tiwi ãma saprĩ da, â dawabzuri te te tãma 'manharĩ tõ da. Ãne te tãma tinha: — E marĩ da, te ĩ̱ma aipire uptabi nherẽ, ĩ̱ma asi'ru, â dawabzuri hã te aima 'manharĩ da. A hã te aré ĩ̱ma ĩ'manha.
23276  MAT 3:15  Tawamhã Zezusi hã asa te tãma tinha: — Tane tô. Ĩbâ ma te asina ĩ̱ma ĩwaihu. Tane nherẽ, te za ĩ̱ma ĩ'manha, 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te wama ĩpisutuzéb zarina, wa te wasina uwaimrami da. — Ãne ma tô tãma waihu'u Zezusi hã, Zuwã Batitaha ma. Taha wa, Zuwã hã ma tô ãma saze. Ma tô â dawabzuri hã tãma 'manha, Zezusihi ma.
23278  MAT 3:17  Tawamhã hâiwa hawi te we ãma tinha: — Ã hã ĩ̱'ra. Ĩ̱ma sawi uptabi di. Tãma ĩ̱to za'ẽtẽ uptabi di. — Ãne te we tinha, Ĩmama hã.
23287  MAT 4:9  Tawamhã Wa'uburé te ãne tãma ropisutu, Zezusihi ma: — Asib'apito na ĩ̱'ãma aiwata da, te za aihi'rãtitõ ĩ̱ma aime. Tawamhã ã hã uburé wa za aima tisõ, ate da.
23288  MAT 4:10  Tawamhã Zezusi te asa tãma tinha: — Satanasi, mo oto aimorĩ, ĩ̱nhiti. 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa, ma tô ãne rob'ui'éré: “Uburé Danhib'apito uptabi ãma si, te za 're aiwata za'ra wa'aba mo, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma si. Taha ma si te za 're ĩromhuri za'ra wa'aba mo, Asib'apito za'ra wa'aba ma si.” Ãne ĩmreme na rob'ui'éré, ĩbaihâ na hã. — Ãne te rob'ui'éré 'rada hã tãma 'rãzarõtõ Zezusi hã, Satanasihi ma.
23297  MAT 4:19  Tawamhã Zezusi hã te sô tihârâ zahuré: — We ane wa'aba, ĩ̱siré 're ane wa'aba da oto, romhuri na aima ĩ̱sisanho wa'aba da, ĩ̱ma 're ĩda'awaibui wa'aba mono zéb da hã. — Ãne te sô tihârâ zahuré, Zezusi hã.
23314  MAT 5:11  Tawamhã ãne te duré tãma rowahutu za'ra: — Ĩ̱zazei'wa oto 're anomro aba mono wa, da te ai'ãma 're wasété za'ra wa'aba mono nherẽ, duré da te aima 're rob'manharĩ wasété za'ra wa'aba mono nherẽ, duré dazadawa nhipese na taré da te dama 're aiwasu'u wasété za'ra wa'aba mono nherẽ, ĩ̱wi 're aipizari za'ra wa'aba mono õ wamhã, aima 're rowẽ uptabi za'ra wa'aba mono di za.
23316  MAT 5:13  Tawamhã ãne te duré tãma rowasu'u za'ra, tisiré 're ĩnomro mono norĩ ma: — Ãne wa za duré aima ãma romnhimiré'é za'ra wa'wa. A norĩ wa'wa hã sa ne, te za dama 're aihâimana za'ra wa'aba mo. Sa na hã dasa hã ãma se ti, dasai warĩrĩzé wa. Tane nherẽ, oto 're se si'utõrĩ za'ra mono wamhã, niha da te 'manharĩ waihu'u õ di, apâ se da, dasa da te ãma 're ĩwarĩrĩ za'ra mono da hã. Marĩ dai õ di oto, dama hã. Taré te za da te 're sa'wari za'ra rob u, marĩ dai õ wa oto. Taha wa, te za oto taré ĩsisiwi 're danomro, dapara na. Tane duré, a norĩ wa'wa hã ĩ̱zadawa wasu'u na dama 're romhuri wẽ za'ra wa'aba mono nherẽ, oto romhuri hã 're sahâri za'ra wa'aba mono wamhã, marĩ dai õ di oto, 're aihâimana za'ra wa'aba mono zé hã za, ĩ̱ma hã.
23317  MAT 5:14  — Ãne wa za duré aima ãma romnhimiré'é za'ra wa'wa. A norĩ wa'wa hã rob'uiwẽzém ne, te za dama 're aihâimana za'ra wa'aba mo. 'Re dasimani za'ra mono tõ da, da te dasima 're ĩrob'uiwẽ za'ra mono ne, te za 're ĩdanhimroi wẽ wa'aba mo, 'Re ĩhâimana u'âsi mono u. 'Rinho'u hã sa'a nhisiwi, da te 're ĩ'ri za'ra mono hã dawi 're simani waihu'u za'ra mono õ di. 'Madâ'â pese di, dama hã. Tane duré, a norĩ wa'wa hã dawi 're aimani waihu'u za'ra wa'aba mono õ di za. Sõ'awi te za dama 're ĩ̱wasu'u wẽ u'âsi za'ra wa'aba mo.
23320  MAT 5:17  — Duré, rosa'rata na ĩ̱'ãma upa za'ra wa'aba õ di za, duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti 'rata na Mozési te te ãma ĩrob'ui'érézé hã, duré ĩsadawa wasu'u 'rata 'wa norĩ nhimiroti zama, te dawi sawi da, we ĩ̱morĩ na hã ti'ai u. Ta norĩ nhimirowasu'u 'rada hã te dawi ĩsawi da hã, we ĩ̱morĩ õ di. Mare di. 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti 'rata na rob'ui'éré hã te ĩ̱sina ĩ'uwaimrami da si, wa wei mo.
23339  MAT 5:36  Duré ãne na dama 're ropisutu za'ra wa'aba mono õ di za: “Ĩ̱'rã hã tô sena ĩ̱ma 're ĩhâimana mono ne, wa duré wa hã tô sena aima ropisutu.” Ãne wasu'u zarina taré dama 're ropisutu za'ra wa'aba mono õ di za. E marĩ wa. Ai'rã za'ra wa'wa hã ate za'ra wa'aba õ wa, 'Re ĩhâimana u'âsi mono te si wa. Asi'uihâ na aséré hã asima 're 'rãdâ'â waihu'u za'ra wa'aba mono õ di. Duré asi'uihâ na 're asiséré'a waihu'u za'ra wa'aba mono õ di.
23360  MAT 6:9  Ãhã zarina si te za 're aimreme zusi aba mo, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma: “Wamama, hâiwa ãma 're asãmra mono hã, asisi wẽ na uburé da te 're aiwaihu'u za'ra mono da, wa aima da'ãma 're ĩ̱mreme.
23361  MAT 6:10  Uburé da'ãma 're asib'a'uwẽ mono da, wa duré da'ãma 're ĩ̱mreme. Hâiwa ãma aima romhuri'wa norĩ hã, asima 're ĩwẽ mono zéb zarina si, te te 're ĩ'aiwapari pese za'ra mono ne, ti'ai ãma uburé da te duré 're aiwapari pese za'ra mono da, wa da'ãma 're ĩ̱mreme.
23406  MAT 7:21  — Ãté ni'wam norĩ hã te za dama 're siwasu'u za'ra, ãne: “Zezusi hã ta hã Ĩ̱nhib'apito. Wa hã tãma romhuri'wa, wa tô 're ĩ̱hâimana u'âsi.” Ãne ni'wam norĩ hã dama 're siwasu'u za'ra mono nherẽ, uburé 're sisisi mono õ di za, 'Re ĩhâimana u'âsi mono, da'ãma 're ĩsib'a'uwẽ mono zéb u hã. Ni'wam norĩ si te za 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhib'a'uwẽ, 're hâimana za'ra, Ĩ̱mama hã hâiwa ãma 're ĩsãmra mono hã te te sima 're ĩ'awẽ mono zéb zarina, marĩ ĩwẽ si te te 're ĩ'manharĩ za'ra mono norĩ si.
23407  MAT 7:22  Nimahã bâtâ na ropsi'utõrĩzéb ãma, Ĩ̱mama za oto da'ãma ĩsipo'ozéb ãma hã te za da'ahâ na ĩ̱ma nharĩ za'ra ni, ãne: “Wanhib'apito, Wanhib'apito, wa norĩ hã asadawa para, wa tô wa te dama 're sadawa wasu'u za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã. Asadawa para, wa tô duré wa'uburé hã wa te dama 're sãmra za'ra. Marĩ dama ĩ'manharĩ waihu'u'õ hã wa tô duré wa te dama 're 'manharĩ za'ra, asadawa para.” Ãne na hã da'ahâ na te za ĩ̱ma tasiwasu'u za'ra ni, ĩ̱nhib'a'uwẽ uptabi hã 're danomro mono newa.
23408  MAT 7:23  Tane nherẽ, wa za wa hã ĩ̱si'uihâ na tãma nharĩ za'ra, ãne: “Te aiwaihu'u za'ra wa'aba õ di, ĩ̱zazei'wa na. Marĩ ĩwasété si ma tô 're ĩ'manharĩ u'âsi za'ra wa'aba mo. Mo oto ai'aba'réi wa'aba, ĩ̱nhiti.” Ãne wa za ta norĩ ma nharĩ za'ra, misi haré.
23416  MAT 8:2  Tawamhã aibâ ĩ'wa're ré hã ma tô ĩtẽme wi. Ĩtẽme wisi wamhã, ma tô hi'rãtitõ nhamra, ĩpapara. Te tãma tinha: — Apito, ĩ̱ma aiwaihu'u pese di, asimipese waihu'u pese na. Taha wa, asima ĩ̱wẽ wamhã, te za ĩ̱pe.
23417  MAT 8:3  Tawamhã Zezusi ma tô tinhib'rada hã wahutu, te te ãma upi da. Te te upi wamhã, te tãma tinha: — Tane tô. Wa tô ĩ̱sima aiwẽ, te aipese da. Tâibâ oto aihâzé hã. Tawamhã awa'awi ma ĩ'wa're hã tãma apa.
23418  MAT 8:4  Tawamhã Zezusi hã te tãma tinha, ãne: — Ĩ̱wapari pese, asina. Ni'wai ma, asina ĩ̱wasu'u õ di za, te aipesezém na hã. Sasedoti u si te za aimo, aihâiba wẽ zô te te aihâiba 'madâ'â da. Taha parip si, te za tãma asõpru 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, Mozésihi nhimiroti zarina, aipesezém na da te ãma aiwaihu'u za'ra da, sena na. — Ãne te Zezusi hã tãma roti, aibâ te te ĩpese ma.
23420  MAT 8:6  Ãne te tãma tinha: — Apito, ĩ̱ma romhuri'wa hã ĩ̱nhorõwa ãma te nomro. Hâzé uptabi di. Hâzé uptabi wa, sirési waihu'u õ di, hâzé za'ẽtẽ wa.
23422  MAT 8:8  Tawamhã romanu hã te duré tãma tinha, da'wapéi'wa norĩ wada'uri'wa hã: — Tô'ã, apito. Wa hã aima ĩ̱wapure di, ĩ̱nhorõwa u asébré da hã. Ma'ãpé, taré ã hawi pese aimreme na, séptâ'â da. Tawamhã te za tãma tirowẽ, ĩ̱ma romhuri'wai ma.
23423  MAT 8:9  Wa hã da'wapéi'wa norĩ wada'uri'wa zapari romhuri'wa. Ĩ̱zapari te duré 're hâimana za'ra, da'wapéi'wa norĩ hã. Nimomo te 'mazatõrĩ wamhã, te za 'maimo. Duré sô ĩ̱'maihârâ wamhã, te za we 'maimo, ĩ̱tẽme. Duré ĩ̱ma romhuri'wai ma, marĩ hã te 'rui wamhã, te za 'manha awa'awi, ĩ̱zadawa para. — Ãne te siwasu'u, Zezusihi ma.
23424  MAT 8:10  Tawamhã Zezusi hã ãne hã te te wapari wamhã, ma tô ãma titob'uzu, ĩsiwasu'uzém na. Taha wa, ĩsarina ĩdasi'aba'ré norĩ ma, ma tô nharĩ za'ra: — Tô sena wa aima waihu'u za'ra wa'wa. Ã hã te te sina ĩ̱'umnhasizém na hã niwa te ĩ'madâ'â õ, Izarazéhé nhihudu norĩ nhipti'ai ãma hã. Ta norĩ hã te te ãma siwi wabzu õ di, te te sina ĩ̱'umnhasizém na hã.
23427  MAT 8:13  Tawamhã te duré da'wapéi'wa norĩ wada'uri'wai ma tinha: — Mo oto aimorĩ apâ, asõrõwa u. Asina ĩ̱'umnhasizéb zarina, wa za aipawapto. Tawamhã ãne te te tãma nharĩ wi, ma tô tipese, romanuhu ma, romhuri'wa hã.
23433  MAT 8:19  Tawamhã 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti na rowahutu'wa hã ma tô ĩtẽme wi, Zezusihi u. Ãne te tãma tinha: — Rowahutu'wa, ãhãna wa ĩ̱sima aiwẽ, asiré 're ĩ̱morĩ da oto, daro mono bâ.
23434  MAT 8:20  Tawamhã Zezusi te asa tãma tinha: — Wapsã wawẽre hã ab're 're, ĩsõrõwa hã. Duré si norĩ hã tizasi te te sima 're 'manharĩ za'ra, tinhorõwa da hã. Tazahã, wa hã ti'ai ãma dasiré ĩ̱podo ĩ̱nhorõwa õ di, ãma 're ĩ̱wa'utu mono zéb da hã. Hâiwi si wa datẽme 're morĩ u'â.
23435  MAT 8:21  Tawamhã Zezusi ma tô duré aibâ hâiba amo 'mahâ, ĩsarina 're ĩmorĩ hã, ĩsiré 're morĩ u'âsi da oto. Tawamhã aibâ hã te asa tãma tinha: — Apito, a'â apâ ĩ̱morĩ, ĩ̱mama ĩ̱wi dâ'â wa, ĩ̱sisa'u te ãma ti'a da. — Ãne te sina 'mahâ.
23436  MAT 8:22  Tane nherẽ, te Zezusi hã tãma tinha, asa: — Õne haré te za ĩ̱siré 're aimo oto. Ĩdâ'â norĩ hã te za tisiré ĩdâ'â norĩ ãma te te 're ti'a za'ra.
23440  MAT 8:26  Tawamhã Zezusi hã te tãma nharĩ za'ra: — E marĩ da, ma aipahi za'ra wa'wa. E ĩ̱'umnhasi za'ra wa'aba ãna. Tawamhã ma tô wahudu, Zezusi hã. Wahutu wamhã, ma tô rowa'u'u ma tinha, te te sazâri da, â sisasisi ma zama. Tawamhã ma tô sazâ, rowa'u hã. Ma tô duré ti'âtu.
23450  MAT 9:2  Tamomo ma tô ni'wam norĩ hã we siwi ti'â, ĩmorĩ'õ hã ĩsimiwaptâ ré. Ĩmorĩ'õ hã za te te ĩpese na ma tô ãma umnhasi za'ra, Zezusi hã. Tawamhã Zezusi hã taha na ma tô sina simirosa'rata waihu'u za'ra, aibâ norĩ hã. Taha wa, te ĩmorĩ'õ ma tinha: — Ĩ̱siwadi, aiwi robzei'õ tõ. Aiwasédé hã 're ĩ'ab'manharĩ wasété mono zé hã te ai'ãma 're ab'madâ'â mono õ di za oto. — Ãne te tãma tinha.
23452  MAT 9:4  Tane nherẽ, Zezusi hã ma tô sina waihu'u, ĩsimirosa'rata za'ra hã. Taha wa, te tãma nharĩ za'ra: — E marĩ da, ma tô ãne ĩ̱'ãma ĩrosa'rata wasété za'ra wa'wa.
23453  MAT 9:5  Wa hã dawasédé hã te dama 're ĩ'apari waihu'u pese mono zém na hã, sena na ĩ̱waihu'u za'ra wa'aba da hã, e niha te za ĩwaihu'u za'ra wa'wa. Aibâ ma, wa tô tinha: “Aiwasédé hã 're ĩ'ab'manharĩ mono zé hã te ai'ãma 're ab'madâ'â mono õ di za oto.” Ãne na si ĩ̱mreme wamhã, aima pibu prã za'ra wa'aba di. Ã hã ĩmorĩ'õ hã wahutu da, duré oto morĩ da, te tãma nharĩ wapsi, te za ĩwaihu'u za'ra wa'wa, ĩ̱waihu'u pese na sena na ĩ̱waihu'u pese za'ra wa'aba da oto. Taha wapsi, aima pibu pese za'ra wa'aba di za.
23454  MAT 9:6  Ti'ai ãma dasiré ĩ̱podo ĩ̱ma waihu'u pese di, dawasédé te dama 're ĩ'apari mono da hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa para. Ãne na asiwi ĩ̱waihu'u za'ra wa'aba da, wa za ĩhi'ré ma tinha, wahutu da. Tawamhã ĩmorĩ'õ ma, te tinha Zezusi hã: — Ma'ãpé, aiwahutu. Asa'warizé hã âri, asõrõwa u aimorĩ da oto.
23457  MAT 9:9  Tawamhã Zezusi hã ma tô mo, dahawi. Morĩ ré, ma tô ĩ̱sã, danhib'apito ma, rob'uiprazé ubumroi'wa hã, Mateusi na ĩ̱nhisi hã. Ĩ̱nhimiromhurizéb ãma wa nhamra, rob'uiprazé te dawi 're ĩ'a'ubumroi mono zéb ãma. Tawamhã Zezusi hã te ĩ̱'mahâ: — We aimorĩ, ĩ̱siré 're aimorĩ da oto. Tawamhã awa'awi wa tô wahudu, ĩsiré 're ĩ̱morĩ da oto.
23458  MAT 9:10  Tawamhã barana wa oto wasiré wasaihuri ni Zezusi norĩ hã, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ me. Ĩ̱nhorõwa ãma wa wasaihuri ni. Wasaihuri ré, ma tô rob'uiprazé ubumroi'wa norĩ hã ĩtẽme asisi 'ri para u, ahâ na, ĩsiré saihuri da. Ni'wam norĩ hã zudezu nherẽ, parisezu norĩ nhimiroti zarina 're ĩhâimana za'ra mono õ norĩ zama ma tô duré ĩtẽme aihutu, Zezusihi u.
23461  MAT 9:13  Duréihã ma tô 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa hã ãne na rob'ui'éré, 'Re ĩhâimana u'âsi mono mreme na: “Asimizama hã ĩ̱ma 're ĩzata za'ra wa'aba mono zô hã, sô 're ĩ̱nhimipari mono õ di oto. Asimizawi pese zarina, da'ãma 're aiwamri za'ra wa'aba mono da si, wa ĩ̱sima te 're aiwẽ za'ra wa'wa oto.” Ãne duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono mreme na rob'ui'éré hã sô sabu za'ra wa'aba ĩbaihâ hã, waihu'u pese za'ra wa'aba da. Dawẽ na 're ĩdanomro mono norĩ zô ĩ̱sitẽme 're ĩ̱hârâ mono da, we ĩ̱morĩ õ di. Dawasété na 're ĩdanomro mono norĩ zô si 're ĩ̱hârâ mono da, wa wei mo.
23466  MAT 9:18  Tawamhã Zezusi hã te te dama rowasu'u ré, ma tô aibâ hã ĩtẽme wi, dama roti'wa hã. Ĩtẽme wisi wamhã, ma tô hi'rãtitõ ĩpapara nhamra. Tawamhã te tãma tinha, ãne: — Ĩ̱'ra hã azarudu hã ma tô ĩ̱wi dârâ, ãhãna si. Tane nherẽ, ma'ãpé ãma ĩ̱me aimorĩ, asib'rada ãma hiri da, hâiwa'utu da, ĩ̱ma 're morĩ da apâ.
23470  MAT 9:22  Tawamhã pi'õ, ĩ'uza te te upi wamhã, ma tô Zezusi hã sô aipi'ra. Sipi'rai wamhã, ma tô pi'õ hã tisã. Ãne te tãma tinha: — Ĩ̱siwadi, aiwi robzei'õ tõ. Za te aipesezém na, ĩ̱'umnhasi zarina ma tô aihâzé hã aima apa. Tawamhã awa'awi ma tô pi'õ hã séptârâ.
23476  MAT 9:28  Tawamhã 'ri para u ma tô ãzé, Zezusi hã. Sébré wi, ma tô ĩtob'a norĩ hã ĩtẽme aimasisi zahuré. Tawamhã Zezusi hã te sadanharĩ zahuré: — E te asina ĩ̱'umnhasi 'wa, te ato pese aba da hã. Tawamhã asa te tãma nharĩ zahuré: — Ĩhe, wa tô wasina ai'umnhasi ni, apito.
23477  MAT 9:29  Tawamhã Zezusi hã ma tô tõmo upi zahuré. Te duré tãma nharĩ zahuré: — Asina ĩ̱'umnhasi aba zéb zarina, wa za tô ato pese 'wa.
23478  MAT 9:30  Tawamhã ma tô oto tito pese zahuré, aibâ norĩ hã. Ma tô duré sadawa uwati zahuré, ãne: — Te aima ĩ'manharĩ wẽ wa'aba zém na, dama ĩ̱wasu'u wa'aba õ di za. Tô'ã. — Ãne te sina sadawa uwati zahuré.
23494  MAT 10:8  Ĩhâzé ré norĩ hã te za duré 're ĩpese za'ra wa'aba mo. 'Re dadâ'â za'ra mono nherẽ, te za duré 're ĩdahâiwa'utu za'ra wa'aba mo. Ĩ'wa're ré norĩ zama te za 're ĩpese za'ra wa'aba mo. Wa'uburé hã te za dama 're ĩsãmra za'ra wa'aba mo. Wa'âbâ ãna wa tô ĩ̱waihu'u pe hã aima sõmri za'ra wa'wa. Taha wa, wa'âbâ ãna te za ãne uburé dama ãma 're ĩ'uwaimrami wẽ za'ra wa'aba mo.
23502  MAT 10:16  Tawamhã Zezusi te duré wama rowasu'u za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma: — Ma'ãpé ĩ̱wapari pese za'ra wa'aba. Pone'ẽrebâire, robzahi wa'wa u 're ĩsisisi mono ne, wa za datẽme asatõrĩ za'ra wa'wa. Taha wa, te za asimiza'rese 're anomro aba mo, wahi ne. Duré utu'u, marĩ ĩwasédé hã te te 're ĩ'manharĩ za'ra mono õ ne, te za 're anomro wẽ wa'aba mo.
23504  MAT 10:18  Duré ĩ̱'ãma si 're anomro aba mono wa, te za dama ĩpire norĩ u da te 're asimroi wa'wa, zudezu'õ norĩ nhib'apito norĩ u, te te 're aiwaihu'u za'ra wa'aba mono zéb zarina, te te siwi 're aiwẽ'õ za'ra wa'aba mono da. Taha ré, ĩsõ're 're aimasa aba mono ré, te za ĩ̱wasu'uwẽ na tãma 're ĩrowasu'u za'ra wa'aba mo, ĩsib'a'uwẽ norĩ ma zama.
23507  MAT 10:21  — Da te 're ĩ̱zaze za'ra mono 'ru te, te za dasisãnawãi uptabi nherẽ, da te dasima 're dahâiba nhomri za'ra, da te 're danhimroi mono da. Damama norĩ hã te za ti'ra ma, ãne te te tãma 're rob'manharĩ wasété za'ra, 'râwim nherẽ. Duré da'ra norĩ hã timama uptabi da nherẽ, te za sada 're hâimana za'ra, te te dama 're hâiba nhomri za'ra mono da, da te 're simroi mono da, ĩna me.
23508  MAT 10:22  Uburé te za da te 're ai'ruiwapari za'ra wa'wa, ĩ̱zazei'wa 're anomro aba mono wa. Tane nherẽ, asiptete sina õne haré ĩ̱'ãma 're anomro u'âsi aba mono wamhã, te za asina 're ĩ'uwaimrami za'ra wa'aba mo, asõ'reptu za'ra wa'aba zé hã.
23509  MAT 10:23  Tawamhã nimame 'ri nho'õmo ãma da te 're ai'ruiwapari za'ra wa'aba mono wa, da te aima 're 'manharĩ wasété za'ra wa'aba mono wamhã, ta hawi te za 're aimani za'ra wa'aba mo, 'ri nho'õmo amoi u 're anomro aba mono da. Tô sena wa aima waihu'u za'ra wa'wa. Izarazéhé nhihudu norĩ nhipti'ai 're, 'ri wa'õtõ mono bâ ĩ̱wasu'uwẽ na romhuri 'rãsutu za'ra wa'aba õ ré, wa za we dama ĩ̱sihâi'ré apâ, dasiré ĩ̱podo hã.
23510  MAT 10:24  — Romnhoré'wa norĩ hã te te 're romnhoré za'ra mono ré hã, pire na 're hâimana waihu'u za'ra mono õ di, tãma ĩromnhoré'wa norĩ ma hã. Tane nherẽ, romnhoré hã te te 're 'ruiwapari u'âsi za'ra mono wamhã, zahadu wapsi te za tãma ĩromnhoré'wa norĩ ne oto 're hâimana za'ra, aiwa. Duré te te dama 're ĩromhuri za'ra mono norĩ hã te te dama 're romhuri za'ra mono ré hã, hâimana pire na 're hâimana waihu'u za'ra mono õ di, tinhib'apito norĩ nhipai u hã. Tane nherẽ, tipire zô te te 're rob'ruiwapari u'âsi za'ra mono wamhã, zahadu wapsi te za tinhib'apito ne pire na 're hâimana za'ra oto. Ĩ̱'ruiwapari'wa norĩ hã te Bezebu na te te 're ĩ̱nhisi za'ra, wa'uburé norĩ nhib'apito nhisi na. Ãne te ta norĩ hã te te ĩ̱'ãma 're wasété za'ra. Taha wa, taha nhipai u te za duré te te ai'ãma 're wasété uptabi za'ra wa'wa, ĩ̱siré 're anomro aba mono wa.
23518  MAT 10:32  Tawamhã Zezusi hã te duré wama rowasu'u za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma: — Ni'wam norĩ hã ĩ̱zazei'wa na dama 're siwasu'u za'ra mono wamhã, wa hã wa za duré Ĩ̱mama nho'a te 're awasu'u, ĩ̱zazei'wa na, hâiwa ãma 're ĩsãmra mono nho'a.
23519  MAT 10:33  Tazahã, ni'wam norĩ hã ĩ̱zazei'õ'wa na dama 're siwasu'u za'ra mono wamhã, wa hã wa za duré Ĩ̱mama nho'a te 're awasu'u, ĩ̱zazei'õ'wa na, hâiwa ãma 're ĩsãmra mono nho'a. — Ãne te wama rowasu'u za'ra, Zezusi hã.
23520  MAT 10:34  Tawamhã te duré ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma rowasu'u za'ra, Zezusi hã: — E ti'ai u we ĩ̱morĩ wa, te za ti'ab ré rowẽ na si dasiré 're dahâimana za'ra, simisutu. Mare di. Ãne hã ĩ̱'ãma 're rosa'rata za'ra wa'aba mono õ di za. Ti'ai u we ĩ̱morĩ wa, rowẽ na si 're dahâimana za'ra mono õ di za. Te za ĩ̱'ãma dasima 're dasiwanhizari. Te za duré ĩ̱'ãma 're dasi'wapé za'ra.
23521  MAT 10:35  Ti'ai u we ĩ̱morĩ wa, te za da'ra si'aibâ norĩ hã timama ãma 're sitob'ru za'ra. Da'ra sipi'õ norĩ hã te za duré tina ãma 're sitob'ru za'ra. Duré dasani'aba norĩ hã te za timaprebaba sipi'õi ãma 're sitob'ru za'ra.
23523  MAT 10:37  — Ni'wam norĩ hã te te 're ĩ̱zawi za'ra mono zém nhipai u, timama norĩ hã te te 're sawi pese za'ra mono wamhã, ĩ̱'ãma 're nomro waihu'u mono õ di za. Duré ni'wam norĩ hã ĩ̱zawi nhipai u ti'ra norĩ te te 're sawi pese za'ra mono wamhã, ĩ̱'ãma 're nomro waihu'u mono õ di za duré.
23524  MAT 10:38  Wedepo'o nhonhi'rãmi hã, daza'ozéb da, da te dasisada 're ĩ'wasari mono ne, ni'wam norĩ hã da te 're simroi mono da nherẽ, sisawi ãna ĩ̱zarina 're nomro mono wapsi, te za ĩ̱'ãma 're hâimana u'âsi za'ra. Ãnei õ wamhã, ĩ̱'ãma 're nomro waihu'u mono õ di za.
23525  MAT 10:39  Ni'wam norĩ hã si'uihâ na tihâimanazép si te te sima 're sawi za'ra mono wamhã, rowẽ ĩsi'utõrĩ'õ hã te te sina 're uwaimrami za'ra mono õ di za. Ni'wam norĩ hã ĩ̱zarina 're nomro mono da, 're sihâiba zawi za'ra mono õ wapsi, te za te te sina 're uwaimrami za'ra, rowẽ hã. — Ãne ma tô wama rowasu'u za'ra, Zezusi hã.
23526  MAT 10:40  Tawamhã te duré ãne na wama rowasu'u za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma: — Ni'wam norĩ hã te te 're aiwaibui wẽ wa'aba mono wamhã, ta norĩ hã ai'u'âbâ wa'aba te za te te siwi 're ĩ̱mrami wẽ. Ta norĩ hã te te siwi 're ĩ̱mrami wẽ mono wa, we ĩ̱zatõrĩ'wa zama te za duré ĩ̱siré te te siwi 're mrami wẽ.
23528  MAT 10:42  — Ãté ni'wa hã te za ĩ̱zazei'wai ma, â wahâ hã tãma õ, te te hâ'rẽne da, ĩsiré ĩ̱zazei'wa norĩ ma ĩwapu ma, 're ĩmorĩ na te te waihu'u wa. Ãne hã ĩ̱zazei'wa norĩ hã marĩ 'rare na nherẽ, ni'wam norĩ hã te te 're pawaptob za'ra mono wamhã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono, za te te tãma 're ĩ'awa'âbâ mono zé hã te za te te sina 're uwaimrami za'ra. Tô sena, wa aima waihu'u za'ra wa'wa. — Ãne ma tô Zezusi hã wama rowasu'u za'ra, daro mono bâ te te ĩwazatõrĩ za'ra zéb u hã.
23533  MAT 11:5  Ĩtob'a norĩ hã to pese za'ra wa, ma tô apâ te te 're rob'madâ'â za'ra. Ĩmorĩ'õ norĩ hã te oto para na 're nomro. Duré ĩ'wa're ré norĩ hã ma tô 're pese za'ra. Hâiba wẽ na te oto 're nomro. Duré ĩpo'reptõ norĩ hã te oto 're simipari za'ra. Duré 're ĩdâ'â za'ra mono norĩ hã ma tô duré apâ 're hâiwa'utu za'ra. Ĩ̱wasu'uwẽ hã ma tô duré ĩsibrob'õ norĩ hã te te 're wapari za'ra. Ãne na te za tãma ĩrowasu'u za'ra wa'wa, Zuwãhã ma.
23534  MAT 11:6  Ni'wam norĩ hã, wa hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa para we ĩ̱morĩ na, 'râwi ĩ̱'ãma 're siwawã za'ra mono õ wamhã, ta norĩ ma si tãma 're rowẽ uptabi za'ra mono di za. — Ãne te tãma rowasu'u za'ra, Zezusi hã.
23537  MAT 11:9  Ma'ãpé, ĩ̱ma wasu'u za'ra wa'aba za. E 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wai wa, te ĩtẽme 're anomro aba mo, 're sabu za'ra wa'aba mono da. Tane tô. Õ hã uburé ĩwana 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa norĩ nhipai u te pire na 're hâimana, Zuwã hã.
23538  MAT 11:10  Duréihã ma tô 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa hã ãne ãma rob'ui'éré, Zuwãhã ãma, 'Re ĩhâimana u'âsi mono mreme na: “Ĩ̱zadawa wasu'u'wa, wa za aiwana satõ, te te asô ropese mono da.” Ãne duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono mreme na rob'ui'éré, ĩbaihâ na hã.
23543  MAT 11:15  Asimipari pese aba wamhã, ma'ãpé ĩ̱wapari pese za'ra wa'aba.
23547  MAT 11:19  Duré wa hã ti'ai ãma dasiré ĩ̱podo hã wa ĩ̱to sina dasiré 're ĩ̱sa, dasazém na. Uwa 'rãi wa'u ĩsé hã wa duré te dame 're hâsi. Taha wa, ma tô ãne na da te ĩ̱ma 're nharĩ wasété za'ra: “Ma'ãpé 'madâ'â za'ra wa'aba. Õhõta te aibâ hã sa za'ẽtẽ na 're sai u'âsi. Ta hã uwa 'ru 'rãi wa'u zei'wa duré. Rob'uiprazé ubumroi'wa norĩ siwadi ta hã, uburé siwa'ru 're ĩdanomro mono norĩ siwadi.” Ãne ma tô da te ĩ̱ma 're nharĩ wasété za'ra. Ni'wam norĩ hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti zarina 're nomro mono wamhã, te za marĩ ĩwẽ si te te 're 'manharĩ u'âsi za'ra. Ãne wa, te za ĩwaihu'u pese za'ra wa'wa, tô sena 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti ĩwẽ uptabi na hã. — Ãne ma tô Zezusi hã dama rowasu'u.
23553  MAT 11:25  Tawamhã Zezusi hã te duré Timama ma mre: — Ĩ̱mama, a hã Danhib'apito uptabi, hâiwa ãma zama, ti'ai ãma zama. A hã ma tô rowaihu'u pese 'wa norĩ wi 're ĩ'anhito mo, roti ĩwẽ hã te te waihu'u za'ra tõ da. Rowaihu'u prãi 'wa na 're ĩhâimana za'ra mono norĩ ma si, ma tô marĩ ĩwẽ hã 're ĩ'awaihu'u mo. Taha wa, wa ai'ãma ĩ̱wata, asõpru wa.
23554  MAT 11:26  Tane tô, Ĩ̱mama. Asima 're ĩ'awẽ mono zéb uwaibaba si, ma tô õ norĩ ma si 're ĩ'awaihu'u mo. — Ãne Zezusi hã ma tô Timama ma mre.
23555  MAT 11:27  Taha wa, te duré wama nharĩ za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma: — Ĩ̱mama ma tô ĩ̱ma waihu'u, uburé 're ĩhâimana mono zé hã. Ni'wam norĩ hã si'uihâ na te te 're ĩ̱waihu'u za'ra mono õ di, 're ĩ̱hâimana mono zém na hã. Ĩ̱mama si ma tô ti'ra na ĩ̱waihu'u pese, 're ĩ̱hâimana mono zém na hã. Duré dasi'uihâ na Ĩ̱mama, da te 're waihu'u za'ra mono õ di za. Ĩ̱wétési wa tô Ĩ̱mama hã waihu'u pese, 're ĩhâimana mono zém na hã. Te ĩ̱sima 're ĩ'awẽ mono zéb uwaibaba si, wa za ni'wam norĩ ma si te 're awaihu'u, ta norĩ zama Ĩ̱mama hã te te waihu'u za'ra da, 're ĩhâimana mono zém na hã. — Ãne ma tô wama waihu'u za'ra, Zezusi hã.
23556  MAT 11:28  Tawamhã Zezusi hã te oto uburé dama tinha, ãne: — Marĩ ĩpire, da te 're 'wasari mono wamhã, te za 're dazadâ'â wairébé. Tane te duré a norĩ wa'wa hã 're asiwasutu u'âsi za'ra wa'aba mo, dama rowahutu'wa norĩ nhimirowasu'u hã 're ĩ'madâ'â pese za'ra wa'aba mono zéb zarina, 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te 're asõ'reptu za'ra wa'aba mono da newa. Tane nherẽ, asina 're uwaimrami waihu'u za'ra wa'aba mono õ di za. Ãne hã uburé 're aihâimana za'ra wa'aba mono norĩ hã ma'ãpé we ĩ̱'re asõpré u'âsi aba mono. We ĩ̱'re asõpré u'âsi aba mono wamhã, wa za te 're aipẽ'ẽ nomri za'ra wa'wa, 're asiwasutu za'ra wa'aba mono tõ da oto.
23557  MAT 11:29  Wa hã ĩ̱pẽ'ẽ na ĩ̱nhimizawi pese uptabi di. Atãma ĩ̱hâimanazé hã. Taha wa, ma'ãpé ĩ̱'ãma 're sasõmri za'ra wa'aba mono, ĩ̱'ãma 're waihu'u pese za'ra wa'aba mono da. Tawapsi te za aipẽ ĩ're aima 're simi'wara 'wa.
23558  MAT 11:30  Marĩ ĩwapure, da te 're 'wasari mono wamhã, 're ĩdazadâ'â wairébé mono õ ne, te za aipẽ'ẽ wapu na 're anomro aba mo oto, ĩ̱nhimiroti zarina si.
23564  MAT 12:6  Tô sena, wa aima waihu'u za'ra wa'wa. Ĩ̱nhimiroti hã pire uptabi di, duréi roti ma hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhorõwa ãma da'ãma romhuri'wa norĩ hâimanazém na, danhimiroti ma hã.
23565  MAT 12:7  Duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa hã ma tô ãne na rob'ui'éré ĩbaihâ na hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono mreme na: “Asimizama hã ĩ̱ma 're ĩzata za'ra wa'aba mono zô, 're ĩ̱nhimipari mono õ di oto. Asimizawi pese zarina da'ãma 're aiwamri za'ra wa'aba mono da si, wa ĩ̱sima te 're aiwẽ za'ra wa'wa oto.” Ãne hã ãma waihu'u za'ra wa'aba wamhã, aré ĩwasédé hã ãma sa'ra wa'aba õ di, ĩ̱siré 're ĩnomro mono norĩ ãma hã, marĩ ĩwasédé hã te te 'manharĩ za'ra õ wa, ã bâtâ na.
23566  MAT 12:8  Wa hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te ĩ̱pisudu, dasiré ĩ̱poto da, ti'ai ãma. Taha wa, dama ĩ̱pire di, romhuri zahârizém na roti hã te dama 're ĩ'apisutu mono zéb da hã. — Ãne ma tô Zezusi hã tãma siwasu'u za'ra, parisezu norĩ ma.
23576  MAT 12:18  “Ãhãta te ĩpisudu ĩ̱ma romhuri'wa da, te 're ĩsawi pese mono hã. Taha ãma si wa ãma 're ĩ̱toi u'âsi. Taha ma, wa za ĩ̱pẽ'ẽzani hã tãma tisõ. Tawamhã daro mono bâ te 're ĩda'anho'reptui mono zé wasu'u na te za te te dama 're rowasu'u, da te 're ĩwaihu'u za'ra mono zéb da hã.
23578  MAT 12:20  Duré, buru teihi hã sihâpâ na 're simasa mono wamhã, e te za da te 're si'ẽ. Mare di. Taré te za da te 're wahutu za'ra, wahu na apâ 're simasa mono da. Tane duré, sib'uware na ĩ̱'ãma 're ĩnomro mono norĩ ma, te te tãma 're rob'manharĩ wasété za'ra mono õ di za, ta hã. Duré ĩro'ore hã ro'o nhib'uware nherẽ, da te 're ĩsimroi mono õ ne, sib'uware na ĩ̱'ãma 're ĩnomro mono norĩ ma, te te tãma 're rob'manharĩ wasété za'ra mono õ di za duré. Ta norĩ ãma te za 're siwamri u'âsi za'ra. Tawamhã nimahã na si te za oto ĩsimipawapto wẽ zéb zarina, da te 're waihu'u za'ra, dapoto mono bâ, te 're ĩda'anho'reptui mono zém na hã, ĩsitob'ru norĩ hã te te dawi 're ro'wa'rutu u'âsi za'ra mono nherẽ, da te 're waihu'u za'ra mono tõ da, te 're ĩda'anho'reptui mono zé wasu'u hã.
23584  MAT 12:26  Tane duré, wa'uburé norĩ hã Satanasihi nhib'a'uwẽ, simisutu 're hâimana za'ra mono nherẽ, dapẽ'ẽ hawi 're wairébé mono da, te te sima 're rob'ru za'ra mono wamhã, te aré sisada 're hâimana za'ra, wa'uburé norĩ hã. Tawamhã sisada 're sipo'o za'ra mono wa, te aré wara sina 're si'utõrĩ, Satanasihi nhib'a'uwẽ norĩ hã. Ãne, ĩ̱ma ĩnharĩ za'ra wa'aba zéb zarina, Bezebuhu zadawa para, wa'uburé te dama 're anhamra mono 'wa'âhã, 'râwim nherẽ, te aré tô sisada 're simasa. Taha zarina, te aré tô ta norĩ hã 're si'uprosi.
23585  MAT 12:27  Ma tô ĩ̱ma ĩnharĩ za'ra wa'wa, Bezebuhu zadawa para wa'uburé te dama 're ĩ'anhamra mono na. Asiré norĩ hã bété. E 'wa sadawa para, te bété wa'uburé norĩ hã te te dama 're sãmra, ta norĩ hã. E Bezebuhu zadawa para. Mare di. E Bezebuhu zadawa para wa'uburé te te dama 're ĩsãmra mono na, ma tô dama 're ĩwasu'u za'ra wa'aba mo. Mare di. Ãne na dama 're wasu'u za'ra wa'aba mono õ di. Taha wa, ma tô ãma ĩ'upa za'ra wa'wa, ĩ̱ma ĩnharĩ za'ra wa'aba zém na hã, Bezebuhu zadawa para, wa'uburé te dama 're ĩ'anhamra mono na. 'Re ĩhâimana u'âsi mono pẽ'ẽzani zadawa parap si, wa tô te dama 're anhamra, wa'uburé hã. Taha zarina si, te za oto ĩwaihu'u za'ra wa'wa, tô sena 'Re ĩhâimana u'âsi mono, ai'ãma 're ĩsib'a'uwẽ za'ra wa'aba mono zéb da, te te ãma ĩsãna'rata na hã.
23588  MAT 12:30  — Ni'wam norĩ hã ĩ̱wẽ'wa 're nomro mono õ wamhã, ta norĩ hã te ĩ̱zada 're hâimana za'ra. Duré ni'wam norĩ hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono u, te 're ĩda'anhimroi mono ne, te te 're danhimroi mono õ wamhã, ta norĩ hã te 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhiti, te te 're dazatõrĩ za'ra.
23590  MAT 12:32  Duré ni'wam norĩ hã dasiré ĩ̱poto ãma te te ĩ̱'ãma 're wasété za'ra mono wamhã, oto tiwasété na 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, 're siwasu'u za'ra mono wamhã, tãma waihu'u pese di, ãne hã ĩwasédé hã te te tãma 're pari za'ra mono da, te te oto ãma 're 'madâ'â tõ za'ra mono da. Tane nherẽ, ni'wam norĩ hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono pẽ'ẽzani ãma te te 're wasété za'ra mono wamhã, te za õhõ na ĩwasédé hã te te ãma 're 'madâ'â u'âsi za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã. — Ãne na ma tô tãma rowasu'u za'ra, Zezusi hã.
23597  MAT 12:39  Tawamhã Zezusi hã te asa tãma nharĩ za'ra, ãne: — Nimosi aipoto té wa'aba mono hã, ĩ'aihâimana wasété za'ra wa'wa. 'Re ĩhâimana u'âsi mono zô 're asimipari za'ra wa'aba mono zahã, ma tô ĩ̱wi ĩwaptẽrẽ za'ra wa'wa, marĩ dama ĩ'manharĩ waihu'u'õ hã te 'manharĩ da, asõ'a za'ra wa'aba, 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa para, te dama 're ĩ'ab'manharĩ mono na sena na ĩ̱waihu'u za'ra wa'aba da. Tane nherẽ, te 'manharĩ õ di za, ãhãna. Ãne si wa za a'â aima waihu'u za'ra wa'wa. Duréihã Zona hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u 'rata 'wa hã si'ubdatõ ma tô bâdâ hã ãma ai'utõ, tebe ĩsa'ẽtẽ di'i 're, hâimana ré hã. Taha parimhã, ma tô 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã sõ'reptu. Â zada'ré u ma tô ĩré 'rãiwatobro, rob u, tebe hã, Zonahã ré. Tane duré, wa hã dasiré ĩ̱podo hã si'ubdatõ bâdâ hã te za ĩ̱'ãma ai'utõ, ĩ̱dâ'â wa, ab're 're ĩ̱nomro ré hã. Taha parip si, wa za duré hâiwa'udu, apâ. Ãne wapsi, te za ĩwaihu'u za'ra wa'wa, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hawi we ĩ̱morĩ na sena na oto ĩ̱waihu'u za'ra wa'aba da.
23599  MAT 12:41  Niwamhã 'Re ĩhâimana u'âsi mono, za da'ãma ĩsipo'ozéb ãma hã, duréihã Niniwé na 'ri nho'õmo nhisi ãma 're ĩdasi'ubumroi mono norĩ hã te za asada tihâimana za'ra wa'wa, aiwasédé hã te te ai'ãma hiri za'ra wa'aba da, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nho'a. E marĩ wa. Duréihã Zona hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te tãma 're sadawa wasu'u za'ra mono wamhã, ma tô te te 're wapari za'ra. Taha wa, ma tô ta norĩ hã tiwasété wi 're sipizari za'ra. Zonahã nhimiroti hã pire nherẽ, ĩsipai u ĩ̱nhimiroti si pire uptabi di. Tane nherẽ, a norĩ wa'wa hã ĩ̱zaze za'ra wa'aba õ di, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimipisutuzéb zarina we atẽme ĩ̱morĩ aba na hã. Taha wa, te za tô ĩ'uwaibaba aiwasédé hã ai'ãma sa'ra wa'wa, Niniwé ãma 're ĩdasi'ubumroi mono norĩ hã.
23600  MAT 12:42  Niwamhã 'Re ĩhâimana u'âsi mono, za da'ãma ĩsipo'ozéb ãma hã, duréihã danhib'apito sipi'õ hã Saba na romnhisi ãma te te 're ĩda'ab'madâ'â mono hã te za duré asada tihâimana 'wa, aiwasédé hã te te ai'ãma hiri za'ra wa'aba da, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nho'a. E marĩ wa. Ta hã duréihã romhâ uptabi nherẽ, ma tô wi, apito Saromahã u, ĩsimiroti hã te te wapari da, ĩsimiroti hã dahâimanazém na rowaihu'u na hã wẽ uptabi wa. Taha nhimiroti hã pire nherẽ, ĩsipai u ĩ̱nhimiroti si pire uptabi di. Tane nherẽ, ĩ̱nhimiroti hã aima wapari ze za'ra wa'aba õ di. Taha wa, te za tô ĩ'uwaibaba aiwasédé hã ai'ãma hiri za'ra wa'wa, danhib'apito sipi'õ hã.
23601  MAT 12:43  — Ãne wa za duré aima ãma romnhimiré'é za'ra wa'wa. Ãté wa'uburé hã te za aibâ hawi 'maiwatobro. Watobro wamhã, a'ubuni wi te za 're mo, rob'ré na. Tawamhã dazô 're rĩtĩ baba mono wa, nimomo wa'utu õ wa, te za sima tinha: “Ĩ̱nhorõwa 'rata u, wa za apâ mo, ãma 're ĩ̱nhorõwa u'âsi mono da oto, ĩpẽ'ẽ 'remhã.” Ãne te za sima tinha. Tawamhã apâ te za oto mo, aibâ u, ĩpẽ'ẽ 're apâ sébré da. Tawamhã ĩhawi watobro haré, te aré hâiba baba na 're hâimana, 'ri hã baba na 're simasa mono wa, 'ri 're wa'wa su'u na 're ĩsimasa mono ne, duré 'ri paramhã robza'ra wẽ u'âsi 're ĩromnhimi'wara mono ne. Taha wa, wa'uburé ma, wẽ di, aibâ hã apâ ãma 're ĩsõrõwa mono da hã.
23603  MAT 12:45  Tawamhã tisiré norĩ zô te za mo wa'uburé hã, si'u ãma 're sõrõwa za'ra mono da. Tawamhã te za ĩtẽme ãwisi za'ra, 7 na ĩhâiba za'ra hã ĩsipai u ĩwasété uptabi za'ra hã. Tawamhã siré te za tô ãma 're sõrõwa za'ra, aibâ ãma. Aibâ ma, tãma rowẽ prã ti aré, wa'uburé misi, ãma 're sõrõwa mono ré hã, ĩpẽ'ẽ 'remhã. Ahâ na oto ĩwa 're hâimana za'ra mono wa, tãma rowẽ õ uptabi di oto. Tane duré, a norĩ wa'wa hã aima 're rowẽ prã za'ra wa'aba mono di aré. Tane nherẽ, aiwasété wi 're aipizari za'ra wa'aba mono newa, zahadu ĩ̱zazei ãna 're aihâimana wasété u'âsi za'ra wa'aba mono wa, aima 're rowẽ õ uptabi za'ra wa'aba mono di za oto. — Ãne ma tô Zezusi hã tãma waihu'u za'ra, parisezu norĩ ma, rowahutu'wa norĩ ma zama.
23606  MAT 12:48  Tawamhã Zezusi hã ma uburé dama waihu'u, ãne: — E 'wa hã ĩ̱na. E 'wam norĩ hã ĩ̱no norĩ. — Ãne hã ma dama waihu'u, Zezusi hã.
23607  MAT 12:49  Tawamhã tinhiptõmo na ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ hã te te wawasu'u za'ra sina, te duré dama tinha: — Ãhãta, ĩ̱na. Ãhãta ĩ̱no norĩ. Ãhãta ĩ̱hidiba norĩ. Ni'wam norĩ hã Ĩ̱mama, hâiwa ãma 're ĩsãmra mono hã te te sima 're ĩwẽ za'ra mono zéb zarina, te te tãma ãma 're ĩ'uwaimrami za'ra mono norĩ si, ta norĩ hã ĩ̱no, duré ĩ̱hidiba, duré ĩ̱na. — Ãne ma tô Zezusi hã dama siwaihu'u, (da te waihu'u za'ra dai õ nherẽ).
23617  MAT 13:9  Tawamhã ãne na ma tô duré dama ãma 'rãsutu, tinhimiroti na: — Asimipari pese za'ra wa'aba wamhã, ma'ãpé ĩ̱wapari pese za'ra wa'aba, ĩ̱nhimirowasu'u na hã waihu'u za'ra wa'aba da. — Ãne ma tô dama waihu'u, da te waihu'u za'ra da.
23621  MAT 13:13  Ĩ̱nhimiromhuri hã datõmo na da te 're 'madâ'â za'ra mono nherẽ, te taré da te 're 'madâ'â za'ra, da te ãma 're waihu'u za'ra mono ãna. Duré ĩ̱nhimiroti hã dapo're na da te 're wapari za'ra mono nherẽ, te taré da te 're wapari za'ra, da te ãma 're waihu'u za'ra mono ãna. Taha wa, wa romnhimiré'é na si te dama 're rowasu'u.
23622  MAT 13:14  Duréihã Iza'iza hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa hã ma tô da'ãma rob'ui'éré, za da'ãma 're ĩromhâimana mono zém na hã. Taha wa, ãhãna ma tô da'ãma uwaimra. Ãne duréihã ĩsimi'ui'éré hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono mreme na hã: “Ĩ̱nhimiroti hã dapo're na da te 're wapari u'âsi za'ra mono nherẽ, taré te za da te 're wapari za'ra, da te ãma 're waihu'u za'ra mono ãna. Duré ĩ̱nhimiromhuri hã datõmo na da te 're 'madâ'â u'âsi za'ra mono nherẽ, taré te za da te 're 'madâ'â za'ra, da te ãma 're waihu'u za'ra mono ãna.
23623  MAT 13:15  E marĩ wa. Dapẽ'ẽ 're, da te 're ĩrosa'rata za'ra mono zé hã sitom haré te za ĩré 're dahâimana u'âsi za'ra, da te ĩ̱'ãma 're rosa'rata wẽ za'ra mono õ wa. Dapo're nhitom haré, te za duré 're dahâimana za'ra, ĩ̱nhimiroti hã da te 're wapari ze za'ra mono õ wa. Duré datõmo sitom haré te za 're dahâimana za'ra, ĩ̱nhimiromhuri hã dama 'madâ'â zei õ wa. Ãnei õ 'wa'âhã, te aré ĩ̱nhimiromhuri hã da te 're 'madâ'â ze za'ra, datõmo na. Te aré duré da te 're wapari ze za'ra, ĩ̱nhimiroti hã. Te aré duré da te 're ĩ̱waihu'u pese za'ra, dapẽ'ẽ 're, da te ĩ̱'ãma 're rosa'rata wẽ za'ra mono wa. Taha zarina si, te aré duré ĩ̱tẽme 're dasipizari za'ra, dawasété wi hã. Tawamhã dahâzé wa, da te 're ĩdapese za'ra mono ne, wa aré dawasédé hã te dama 're apari, te da'ãma 're ab'madâ'â tõ mono da oto.” Ãne duréihã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono mreme na rob'ui'éré hã.
23624  MAT 13:16  Tawamhã ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma, te oto nharĩ za'ra, Zezusi hã: — A norĩ wa'wa hã ĩ̱nhimiromhuri, atõmo na 're 'madâ'â za'ra wa'aba mono wamhã, ma tô ĩ̱'ãma ĩwaihu'u pese za'ra wa'wa. Duré ĩ̱nhimiroti hã aipo're na 're wapari za'ra wa'aba mono wamhã, ma tô duré ĩ̱'ãma ĩwaihu'u pese za'ra wa'wa. Taha wa, aima 're rowẽ uptabi za'ra wa'aba mono di, a norĩ wa'aba ma si. Tô sena wa ãne hã aima waihu'u za'ra wa'wa. Duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u 'rata 'wa norĩ hã duré ĩsimiroti 'madâ'â pese 'wa norĩ hã te aré te te sima 're wẽ uptabi za'ra, ĩ̱nhimiromhuri na 're ĩ̱'madâ'â za'ra wa'aba mono zé hã te te 're 'madâ'â za'ra mono da. Ma tô duré aré te te sima 're wẽ za'ra, ĩ̱nhimiroti na 're ĩ̱wapari za'ra wa'aba mono zé hã te te 're wapari za'ra mono da. Taha wa, a norĩ wa'aba ma si, aima 're rowẽ uptabi za'ra wa'aba mono di za. — Ãne hã ma tô wama waihu'u za'ra, Zezusi hã.
23626  MAT 13:18  Tawamhã Zezusi hã ma tô duré wama waihu'u za'ra: — Ma'ãpé, ĩ̱wapari pese za'ra wa'aba. Ãhãna wa za oto aima waihu'u za'ra wa'wa, amnho potozém na te ãma ĩsimiré'ézé hã waihu'u za'ra wa'aba da.
23636  MAT 13:28  — Tawamhã buru tede'wa hã te asa tãma nharĩ za'ra, ãne: “Ni'wa hã ĩ̱'ruiwapari'wa, ma tô ãne ĩ̱ma 'manha.” Tawamhã tãma ĩromhuri'wa norĩ hã te siwi sadanha, ãne: “E ãne hã aima wẽ di, wab'ru hã uburé wa te ĩsanoi mono da hã, tãma ropese da.”
23638  MAT 13:30  A'â simisutu siré prédu mono, roptehâri na da te 're ĩsãna'rata mono zéb u hã. Tawapsi wa za oto roptehâri na romhuri'wa norĩ ma 'ru za'ra, wab'ru uimrehẽne te te siwi sanoi mono da, te te duré wasisi mono da, unhama u te te siwi sãmra da, si'unhama da. Taha parip si, te za oto tehâri za'ra, amnho za'razéb u te te siwi sa'ra da, ĩ̱ma.” — Ãne na ma tô Zezusi hã ãma romnhimiré'é, 'Re ĩhâimana u'âsi mono, da'ãma 're ĩsib'a'uwẽ mono zém na hã, ãne hã sõ'awib õ nherẽ.
23645  MAT 13:37  Tawamhã Zezusi hã te asa wama nharĩ za'ra, ãne: — Aibâ hã tiburu na amnho ĩwẽ te te ĩ'a're mono hã, wa hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa para dasiré ĩ̱podo hã, te ĩ̱wasu'u.
23649  MAT 13:41  Wa hã dasiré ĩ̱podo hã hâiwa ãma ĩ̱ma romhuri'wa norĩ hã wa za we satõrĩ za'ra ti'ai u, marĩ ĩwasédé hã da te 're ĩ'manharĩ u'âsi za'ra mono norĩ hã te te da'ubumro za'ra da, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhib'a'uwẽ norĩ nhiti. Dawasédé hã da te 're 'manharĩ za'ra mono da, te te dama 're ĩroti za'ra mono norĩ zama te za ubumro za'ra, hâiwa ãma ĩ̱ma romhuri'wa norĩ hã. Wab'ru hã da te 're ĩsano za'ra mono ne, te za da'ubumro za'ra, õne haré.
23651  MAT 13:43  Tawamhã 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti te te 're ĩ'madâ'â pese za'ra mono norĩ si, te za pire na dama 're hâimana za'ra. Bâdâ hã daro mono bâ te te dama 're rob'uiwẽ za'ra mono wa, uburé da te 're ĩ'madâ'â za'ra mono ne, te za uburé da te 're waihu'u za'ra, pire na oto dama 're ĩhâimana za'ra mono na, Wamama za oto da'ãma 're ĩsib'a'uwẽ mono zéb ãma hã. Asimipari pese za'ra wa'aba wamhã, ma'ãpé ĩ̱wapari pese za'ra wa'aba, ĩ̱nhimiroti na hã. — Ãne ma tô Zezusi hã wama rowasu'u za'ra.
23673  MAT 14:7  Taha zarina, ma tô azarutu ma ropisutu, ãne: — Tô sena, wa za uburé marĩ hã aima tisõ, asima ĩwẽzéb uwaibaba, ĩ̱wi ĩwaptẽrẽzéb zarina.
23674  MAT 14:8  Tawamhã ĩna hã te te tãma ĩrotizéb zarina, ma tô tiwi rowaptẽ, ãne: — Zuwã Batitaha 'rã si, wa ĩ̱sima wẽ, piza'a 'renho'a wa, ĩ̱ma hiri da, ãhãna awa'awi.
23684  MAT 14:18  Tawamhã Zezusi hã te oto wama 'ru za'ra: — Ma'ãpé we ĩ̱ma waibui wa'aba, ĩ'u'ẽtẽ wapu hã, duré pe'a hã.
23693  MAT 14:27  Tawamhã awa'awi ma tô Zezusi hã wama si'mahârâ za'ra: — Wa hã wa we atẽme ĩ̱morĩ 'wa. Ĩ̱ma aipahi za'ra wa'aba õ di za.
23694  MAT 14:28  Tawamhã Pedru te tãma tinha, ãne: — Wanhib'apito, tô sena a hã wamhã, ma'ãpé we ĩ̱aihârâ, â nhisi baba ãma atẽme ĩ̱morĩ da, asabzéb u.
23695  MAT 14:29  Tawamhã asa te tãma tinha, Pedruhu ma: — We aimorĩ pé, ĩ̱tẽme. Taha wa, ma tô uba're hawi watobro Pedru hã, â nhisi baba morĩ da, Zezusihi u.
23696  MAT 14:30  Tawamhã â nhisi baba ĩtẽme morĩ wa, ma tô rowa'u'u za'ẽtẽ ma tipahi, Pedru hã. Taha wa, ma tô tizadari. Ma tô aré ãzé, â 'rowi. Te sina 'mahâ, ãne: — Wanhib'apito, ma'ãpé ĩ̱nho'reptu na, ĩ̱dâ'â tõ da.
23697  MAT 14:31  Tawamhã awa'awi ma tô Zezusi hã pa'â, tinhib'rata na. Ãne te tãma tinha, Pedruhu ma: — E niha ĩ̱zaze syry di. E marĩ da, ma tô 'râwi ĩ̱'ãma asiwawã, te aipawaptobzém na hã. — Ãne ma tô tãma tinha, Zezusi hã.
23710  MAT 15:8  “Õ norĩ hã tô sena newa, te timreme na si taré ĩ̱'ãma 're wata za'ra. Tane nherẽ, te tipẽ'ẽ 're aimawi zô si te te 're rosa'rata u'âsi za'ra, ĩ̱'upana.
23711  MAT 15:9  Danhimiroti zarina si, te ta norĩ hã te te dama 're rowahutu za'ra, ĩ̱nhimiroti zarina newa. Taha wa, senai õ di, ta norĩ hã ĩ̱'ãma 're ĩwata za'ra mono zé hã.” Ãne ma tô ai'ãma waihu'u sirõmo za'ra wa'wa, 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa hã, duréihã. — Ãne ma tô Zezusi hã tãma rowasu'u za'ra, parisezu norĩ ma.
23712  MAT 15:10  Tawamhã Zezusi hã ma tô sima dazô hâ, ĩsimirowasu'u hã da te wapari za'ra da. Ãne te dama tinha: — Ma'ãpé, ĩ̱wapari pese za'ra wa'aba za, marĩ hã waihu'u za'ra wa'aba da, ãma.
23715  MAT 15:13  Tawamhã Zezusi hã te asa wama ãma romnhimiré'é za'ra, parisezu norĩ ãma: — Ĩ̱mama hã hâiwa ãma 're ĩsãmra mono hã rob're te te ĩ'a're'õ hã taha si te za uburé te te 're aza'o'o.
23724  MAT 15:22  Tame sãmra ré, ma tô pi'õ zudezu'õ hã ĩtẽme wi, Cana'ã norĩ siré hã, ta niwĩ 're ĩsãmra mono hã. Ĩtẽme wisi wamhã, ma tô 'mahâ, ãne: — Apito, Dawihi nhihudu, ma'ãpé ĩ̱'ãma aipẽ'ẽzé na. Ĩ̱'ra sipi'õ, wa'uburé ré 're hâimana u'âsi mono wa, te te 're robzépata za'ẽtẽ u'âsi.
23726  MAT 15:24  Tawamhã Zezusi te wama nharĩ za'ra, asa: — Pone'ẽrebâ 're ĩsimani za'ra mono norĩ zô si, ma tô we Ĩ̱mama ĩ̱zatõ, Izarazéhé nhihudu norĩ zô si.
23727  MAT 15:25  Tawamhã ãne na Zezusi hã te te rowasu'u wamhã, ma tô pi'õ ĩtẽme mo. Ma tô hi'rãtitõ ĩpapara aime. Tawamhã te tãma tinha, ãne: — Apito, ma'ãpé ĩ̱'ãma aime na.
23729  MAT 15:27  Tawamhã pi'õ hã te duré asa tãma tinha, ãne: — Apito, tô ĩbâ ma tane hã ĩ̱ma ĩwaihu. Tane nherẽ, wapsã hã wedeza zahâpâ ĩtede'wa sai'a'a hã te za te te 're huri, ĩsahâpâ 're ĩrere'e mono hã.
23730  MAT 15:28  Tawamhã pi'õi mreme te te wapari wamhã, te tãma tinha, Zezusi hã: — Pi'õ, wa tô aiwaihu'u, aima ĩ̱'umnhasi za'ẽtẽ na, ĩ̱wi ĩwaptẽrẽzéb zarina te aima ĩ'manharĩ da hã. Taha wa, wa za aima ãma uwaimra, tô. — Ãne ma tô Zezusi hã tãma waihu'u, pi'õi ma. Tawamhã ãne te te tãma nharĩ wi, ma tô wa'uburé hã ĩ'ra sipi'õi hawi watobro. Taha wa, ma tô tipese oto.
23734  MAT 15:32  Tawamhã Zezusi hã ma tô ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ zô sima wazô tihârâ za'ra. Tawamhã te wama nharĩ za'ra, ãne: — Ãhãna ĩ̱'rata dasi'ubumroi ré, ma tô dasa hã dawi ai'utõ, bâdâ si'ubdatõ da'ãma si'utõrĩ wa. Taha wa, da'ãma ĩ̱pẽ'ẽzé di, wa hã. Dasai õ nherẽ, te dama rob'rui waihu'u õ di, apâ da te ropéi mono da hã. Danhib'uware wa, bâdâdi wa, dawi robra za'ra õ'umnhasite, te dama rob'rui waihu'u õ di.
23745  MAT 16:4  Nimosi aipoto té wa'aba mono hã ĩ'aihâimana wasété za'ra wa'wa. 'Re ĩhâimana u'âsi mono zô, 're asimipari za'ra wa'aba mono zahã, te ĩ̱ma ĩ'ru za'ra wa'wa, marĩ dama ĩ'manharĩ waihu'u'õ hã te aima 'manharĩ za'ra wa'aba da. Tane nherẽ, te 'manharĩ õ di za. Duréihã Zonahã ma ĩromhâimanazém na si te za ãma aipo're pu'u za'ra wa'wa, 'Re ĩhâimana u'âsi mono, marĩ dama ĩ'manharĩ waihu'u'õ hã te te tãma ĩ'manharĩzém na. — Ãne ma tô Zezusi hã tãma waihu'u za'ra, parisezu norĩ ma, duré sadusezu norĩ ma zama. Tawamhã Zezusi hã te oto tiwi timorĩ za'ra, nimomo morĩ da.
23749  MAT 16:8  Tawamhã Zezusi hã wanhimirosa'rata za'ra hã te te sina waihu'u wa, te wama nharĩ za'ra, ãne: — E niha te ĩ'u'ẽtẽ wapu hã aima ĩhâimana za'ra wa'aba õ na, sô asimrami za'ra wa'wa. E asiwi ĩ̱'umnhasi za'ra wa'aba ãna.
23750  MAT 16:9  E zahadu bété asiwi ĩ̱zadaihu'u za'ra wa'aba ã bâ. E ma tô ãma aipo're si'âri za'ra wa'wa, 5 miu na aibâ norĩ ma, ĩ'u'ẽtẽ wapu hã 5 na te ĩwẽ'ẽi mono zém na hã. E niha si'õno hã ĩ'masisi za'ra wa'wa hã, ĩ'u'ẽtẽ wapu wẽ'ẽi ré hã. E ma tô duré ãma aipo're si'âri za'ra wa'wa.
23754  MAT 16:13  Tawamhã Zezusi hã te oto mo darob amoi u, apito Piripihi te, Sézareza na 'ri nho'õmo nhisi niwĩ. Tame ma tô wazadanharĩ za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ hã: — E niha ma tô dasima ĩ̱wasu'u za'ra ni, dasiré ĩ̱podo hã ti'ai ãma. E 'wa hã, wa hã wa 're mo.
23756  MAT 16:15  Tawamhã Zezusi hã te duré wazadanharĩ za'ra: — A norĩ wa'wa hã bété, e niha ma tô asima 're ĩ̱wasu'u za'ra wa'aba mo.
23758  MAT 16:17  Tawamhã Zezusi, te Pedru oto 'mahâ: — Sima, Zuwãhã 'ra, aima 're rowẽ mono di. Ma tô ãma ĩ'uwaimra. A hã danhimirowasu'u hawi, ãne na ĩ̱waihu'u õ di. Ĩ̱mama, hâiwa ãma 're ĩsãmra mono si ma tô ãne na aima ĩ̱waihu'u. — Ãne ma tô Zezusi hã wẽsã Pedru hã, te te ĩwaihu'uzém na.
23759  MAT 16:18  Tawamhã te duré tãma ãma romnhimiré'é: — Pedru, ãne wa za aima waihu'u. Ẽtẽ na, wa ai'ãma simiré'é. Ni'wa hã ẽtẽ nhisiwi te za 'ri na'rada hã 'manha, 'ri hã siptete na 're sa mono da, tãma. Tane hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te ĩ̱pisutu na, ma tô ĩ̱waihu'u na'ra. Taha wa, ni'wa hã ẽtẽ nhisiwi te te ĩ'ri ne, te za oto ĩ̱waihu'u na'rata zém hawim na ĩ̱waihu'u za'ra ni, za da te 're ĩ̱zaze za'ra mono norĩ hã. 'Re ĩdadâ'â za'ra mono zé hã dama siptete nherẽ, pire nherẽ, ĩ̱zazei'wa norĩ ãma te te ai'uté waihu'u za'ra õ di za.
23762  MAT 16:21  Tawamhã ta hawim haré te oto tidâ'âzém na wama 're siwasu'u u'âsi sõ'awi Zezusi hã, tihâiwa'utuzém na zama. Ãne ma tô wama 're siwasu'u za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma: — Ĩ̱mama te te ĩ̱ma ĩpisutuzéb zarina wa za mo, Zeruzarẽ u. Tamemhã zudezu norĩ ma roti'wa norĩ hã, duré 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma da'ãma romhuri'wa ĩpire norĩ hã, duré ĩsimiroti na rob'ui'éré 'rata na dama rowahutu'wa norĩ hã te za ĩ̱ma rob'manharĩ wasété za'ra. Taha zarina, wa za robzépata za'ẽtẽ. Te za duré dasiwi ĩ̱wĩrĩ ni. Tawamhã bâdâ maparane ĩ̱'ãma si'utõrĩ õ ré, wa za hâiwa'udu apâ.
23763  MAT 16:22  Tawamhã Pedru ma tô Zezusi hã sima saprõ tisiré norĩ nhiti, romnhiwasi, tãma ĩsiwasu'u za'ra zé hã te te tiwi sawi da. Ãne te tãma tinha: — Wanhib'apito, ãne hã ai'ãma ĩromhâimana da hã mare di za. 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã te te aima ba'a da si, wa ĩ̱sima wẽ, da te aima rob'manharĩ tõ da.
23764  MAT 16:23  Tawamhã Zezusi hã ma tô aipi'ra, Pedruhu u. Ãne te tãma tinha: — Satanasi, mo oto aimorĩ, ĩ̱nhiti. Marĩ hã bâdâdi wa, 're ĩsimi'wara mono, te te 're ĩda'marõpãrĩ za'ra mono ne, te ĩ̱wasutu mo, Ĩ̱mama te te ĩ̱ma ĩpisutuzéb zarina te ĩ̱sina dama uwaimrami tõ da. 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimirosa'rata nei õ di, asimirosa'rada hã. Ti'ai ãma danhimirosa'rata zarina si te ĩ̱'ãma ĩrosa'ra, a hã.
23765  MAT 16:24  Tawamhã Zezusi te duré wama nharĩ za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma: — Ni'wam norĩ hã ĩ̱siré 're nomro u'âsi mono da, te te sima 're ĩ̱wẽ za'ra mono wamhã, tihâimanazém na te te 're rosa'rata za'ra mono õ di za. Tiza'ozéb ré, ĩ̱zarina 're ĩnomro mono ne, te za ĩ̱siré 're nomro, da te 're simroi mono da nherẽ.
23766  MAT 16:25  Ni'wam norĩ hã tihâimanazé te te sima 're sawi za'ra mono wamhã, rowẽ ĩsi'utõrĩ'õ hã te te sina 're uwaimrami za'ra mono õ di za. Ni'wam norĩ hã ĩ̱zarina 're nomro mono da, tihâimanazé te te sima 're sawi za'ra mono õ wapsi, tawapsi te za te te sina 're uwaimrami za'ra, rowẽ hã.
23768  MAT 16:27  Wa hã ti'ai ãma dasiré ĩ̱podo, niwapsi wa za wei mo apâ, Ĩ̱mama zadawa para, hâiwa ãma tãma ĩromhuri'wa norĩ siré. Tamep si uburé marĩ hã da te 're ĩ'manharĩ za'ra mono zéb zarina, wa za dama rowairébé, ĩwẽ norĩ ma, duré ĩwasété norĩ ma zama.
23769  MAT 16:28  Tô sena wa aima rowasu'u za'ra wa'wa. A norĩ wa'wa hã aihĩni õ nherẽ, ai'matâ'â aba õ ré, te za ĩ̱'madâ'â za'ra wa'wa ti'ai ãma dasiré ĩ̱podo hã, uburé Danhib'apito uptabi na apâ we ĩ̱morĩ wamhã. — Ãne ma tô wama siwasu'u za'ra, Zezusi hã.
23774  MAT 17:5  Tawamhã ãne Pedru te te tãma nharĩ ré, ma tô hâiwa nhirõtõ'a za'ẽne hã we hâiba zuwa za'ra, Zezusi norĩ hã. Tawamhã hâiwa nhirõtõ'a hawi, ma tô 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã mre: — Ã hã ĩ̱'ra, te 're ĩsawi pese mono. Tãma 're ĩ̱to za'ẽtẽ mono di. Ma'ãpé ĩsimiroti hã 're wapari pese za'ra wa'aba mono za.
23778  MAT 17:9  Tawamhã ẽtẽ 'rãihâ hawi, ma tô si'ra za'ra, Zezusi norĩ hã. Si'aba'réi ré, ma tô Zezusi hã Pedru norĩ hã sadawa uwati za'ra, ãne: — Ẽtẽ 'rãihâ ãma ĩ'madâ'â za'ra wa'wa hã dama wasu'u za'ra wa'aba õ di za a'â. Wa hã ti'ai ãma dasiré ĩ̱podo hã ab're hawi, Ĩ̱mama te te ĩ̱hâiwa'utu parip si, te za dama 're ĩrowasu'u za'ra wa'aba mo.
23781  MAT 17:12  Tane nherẽ, wa za aima waihu'u za'ra wa'wa. Eriasi hã ma tô wei morĩ pa. Tane nherẽ, õ hã da te dasiwi waihu'u õ wa, ma tô tãma rob'manharĩ wasété za'ra ni, da te dasima ĩwẽ za'ra zéb zarina. Tane te za duré da te ĩ̱ma 're rob'manharĩ wasété za'ra, ti'ai ãma dasiré ĩ̱poto ma hã.
23784  MAT 17:15  Tawamhã te tãma tinha, Zezusihi ma: — Apito, ma'ãpé ĩ̱'ra ãma aipẽ'ẽzé na. Te 're sitete u'âsi. 'Re sitete u'âsi mono wa, te unhama u 're waptã'ã, âi ba zama.
23786  MAT 17:17  Tawamhã Zezusi ma tô tinha, ãne: — E niha bété ai'rata 're ĩ̱nhamra u'âsi za'ra wa'aba mono nherẽ, asina 're ĩ̱'umnhasi za'ra wa'aba mono õ di, te 're ĩ'aipawaptob za'ra wa'aba mono zéb da hã. Nimosi aipoto té wa'aba mono hã ĩ'aihâimana wasété za'ra wa'wa. E ĩ̱pẽ'ẽzé u'âsi, wa za ai'rata 're ĩ̱morĩ u'âsi 'wa, 're ĩ̱'umnhasi za'ra wa'aba mono õ wa. Ma'ãpé we ĩ̱tẽme saprõni aba, ai'repudu hã.
23791  MAT 17:22  Tawamhã wa norĩ hã Zezusihi siré wa tô asimro ni, Darireza na danhipti'a nho'õmo nhisi ãma. Wasiré wasi'ubumroi wamhã, ma tô Zezusi hã wama siwasu'u za'ra, ãne: — Wa hã dasiré ĩ̱podo hã te za dasima ĩ̱hâiba nhomri za'ra ni.
23792  MAT 17:23  Te za ĩ̱wĩrĩ ni duré, dasiwi. Tane nherẽ, bâdâ maparane ĩ̱'ãma si'utõrĩ õ ré, te za Ĩ̱mama hã apâ ĩ̱hâiwa'utu. Tawamhã, wa te wapari za'ra wamhã, ma tô wawi tirobzei'õ pese za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ wi.
23795  MAT 17:26  Tawamhã Pedru te asa tãma tinha: — Darob zô te te da'ãma 're ĩ'ai'uté za'ra mono norĩ si, te za te te 're wa'âbâ za'ra. Tawamhã Zezusi hã te duré tãma tinha, ãne: — Tane tô. Daro mono bâ danhib'apito nhib'a'uwẽ norĩ, tinhib'apito ma, te te 're ĩwa'âbâ za'ra mono da hã mare di. (Tane, wa hã Ĩ̱mama nhib'a'uwẽ wa, rowahutuzé 'madâ'âzéb da, te dame 're wa'âbâ mono õ nherẽ, te ãma dame 're upai mono õ di za.)
23801  MAT 18:5  Duré ni'wam norĩ hã te te 're ĩ̱zawi pese za'ra mono wa, ai'uté zô 're tob'uzu za'ra mono wamhã, ta norĩ u'âbâ te duré ĩ̱'re tob'uzu za'ra. — Ãne ma tô wama waihu'u za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma.
23802  MAT 18:6  Tawamhã Zezusi hã te duré wama rowasu'u za'ra, ãne: — Ãhãta ai'uté norĩ te asimro. Ãté ni'wa hã te za tinhimiroti wasété na ãma ropé, ai'uté norĩ ãma, te te sina 're ĩ̱'umnhasi za'ra mono norĩ ãma. Tawamhã ĩsimiroti wasété hawi, ai'uté te te ĩ̱'mairẽme wamhã, tãma ropipa uptabi di za, tãma ĩroti wasété 'wai ma hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono, za te te azâri wa. Ĩbutu na ẽtẽ tõmo wawẽ, da te ãma wasisi pari, dâ'â da, âi ba da te mei 'wa'âhã, tãma ropipa di aré. Tane nherẽ, ĩsimiroti wasété zarina ai'uté te te ĩ̱rẽme wamhã, tãma ropipa uptabi di za, roti wasété'wai ma hã.
23803  MAT 18:7  Danhimiroti wasété hawi 're dasi'marõpãrĩ u'âsi za'ra mono wa, taha wa, dama 're ropipa uptabi za'ra mono di za, daro mono bâ. Te za tô da te 're ĩ̱rẽme za'ra. Tane nherẽ, tinhimiroti wasété hawi te te 're ĩda'marõpãrĩ za'ra mono norĩ ma si, danhipai u tãma 're ropipa uptabi za'ra mono di za.
23806  MAT 18:10  Tawamhã Zezusi hã te duré wama rowasu'u za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma: — Ãhãta ai'uté norĩ hã te asimro. Ãma 're rosa'rata wasété za'ra wa'aba mono tõ, dama ĩwapu newa. Tô sena, wa aima rowasu'u za'ra wa'wa. Hâiwa ãma 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma romhuri'wa norĩ hã te ai'uté mono bâ te te 're 'madâ'â pese za'ra, misi si, tite mono bâ. Ta norĩ hã te Ĩ̱mama nho'a te te 're 'madâ'â pese za'ra, hâiwa ãma 're ĩsãmra mono nho'a.
23815  MAT 18:19  — Ãne wa za duré aima waihu'u za'ra wa'wa, tô sena. Ni'wam norĩ hã maparane nherẽ, marĩ na ti'ai ãma 're asisaze za'ra wa'aba mono wamhã, Ĩ̱mama wi 're ĩrowaptẽrẽ za'ra wa'aba mono zéb uwaibaba, te za te te aima ãma 're a'uwaimrami 'wa, hâiwa ãma 're ĩsãmra mono hã.
23816  MAT 18:20  Ni'wam norĩ hã maparane, ãté si'ubdatõ nherẽ, ĩ̱zadawa para 're mreme zusi mono da, siré 're si'ubumroi mono wamhã, wa hã wa za tame duré ĩsiré 're ĩ̱hâimana za'ra. — Ãne ma tô wama rowasu'u za'ra, Zezusi hã.
23817  MAT 18:21  Tawamhã Pedru hã ma tô Zezusihi u ai'ré, te te sadanharĩ da. Ãne te sadanha: — Wanhib'apito, wasiré ĩsazei'wa nherẽ, ĩ̱zada 're ĩwasété u'âsi mono zé hã e mame ĩsa'ratazém nhitõ ãma wa za ĩ̱sina 'madâ'â zazâ, ĩwasédé te ĩ̱sina ĩ'madâ'â'õzém na hã za. E 7 ãma.
23822  MAT 18:26  Tawamhã õ hã tô tãma rob'madâ'â'wa hã aré, ma tô hi'rãtitõ tãma aime ĩpapara, tinhib'apito ma. Tawamhã te tiwi waptẽ, ãne: “Apito, a'â ĩ̱zapari ze na asimi'ẽ na. Zahadu uburé wa za aima wa'â, wa hã.” Ãne ma tô tãma siwaihu'u, aibâ hã.
23824  MAT 18:28  Tawamhã õ hã aibâ hã te oto mo. Morĩ wamhã, ma tô tisiré romhuri'wa hã sõpẽtẽ. Taha wi, ma tô duréihã rob'uiprazé misi bâtâ na dapawa'âbâzé hã waptẽ syry na, apito hawi ĩmorĩ wi. Tawamhã ĩsõwa're're te te tãma sõmri õ wa, ma tô ti'â, ĩbutu na awa'awi. Ĩbutu na te te tété sina, ma tô tiwi waptẽ, ãne: “Ma'ãpé ãhãna ĩ̱ma sõmri, zahadu ĩ̱ma ĩwa'âbâ õ hã.” Ãne te tiwi waptẽ.
23825  MAT 18:29  — Tawamhã ĩsiré romhuri'wa ma tô hi'rãtitõ nhamra ĩpapara, te te tiwi rowaptẽrẽ da, ãne: “Ma'ãpé, ĩ̱zapari ze na a'â syry na. Wa za tô aima tisõ uburé, ĩsõwa're're.”
23828  MAT 18:32  Tawamhã te te tãma wasu'u za'ra parimhã, ma tô ĩsib'apito hã sô hâ, dazazéb 're danherẽ'wa zô. Sô hârâ wamhã, ãne te tãma tinha: “A hã romhuri wasété 'wa, ĩ̱wi ĩwaptẽrẽzéb zarina wa tô po're ha'â, rob'uiprazé ĩ̱wi 're ĩ'awaptẽrẽ mono zém na hã apâ ĩ̱ma sõmri õ nherẽ. Te 'ruiwapari õ di.
23829  MAT 18:33  E niha bâ bété, ãma aipẽ'ẽzé õ di asiré romhuri'wai ãma hã, wa hã ai'ãma ĩ̱pẽ'ẽzé ne.” Ãne te tãma tinha ĩsib'apito hã, tãma rob'madâ'â'wai ma.
23831  MAT 18:35  Tawamhã ãne ma tô timreme hã wama 'rãsutu za'ra, Zezusi hã: — Ãne hã asiré ĩsazei'wa hã asada 're ĩwasété za'ra wa'aba mono zém na sena na asina 're 'madâ'â zahâri za'ra wa'aba mono õ wamhã, te za Ĩ̱mama hã te te aima 're rob'manharĩ wasété za'ra wa'wa aihâiba mono bâ wa'aba, hâiwa ãma 're ĩsãmra mono hã.
23845  MAT 19:14  Tawamhã Zezusi te wama nharĩ za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma: — Tô'ã. Dawi rosawi za'ra wa'aba tõ. A'â we ĩ̱tẽme da te simroi mono, ai'uté norĩ hã. Ã norĩ hã ai'uté norĩ hã õne haré simizazei pese na 're ĩhâimana za'ra mono ne, tane ni'wam norĩ hã 're hâimana za'ra mono wapsi, ta norĩ hã te za 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã ãma 're sib'a'uwẽ za'ra. — Ãne te wama rowasu'u za'ra, Zezusi hã.
23847  MAT 19:16  Tawamhã nimahã bâtâ na ma tô aibâ hã mo, Zezusihi u, te te sadanharĩ da. Ãne te sadanha: — Rowahutu'wa, e marĩ ĩwẽ hã wa za 'manha, 're ĩdanomro u'âsi mono zé hã te ĩ̱sina ĩ'uwaimrami da hã.
23848  MAT 19:17  Tawamhã Zezusi te asa tãma tinha: — E marĩ da, te ãne ĩ̱zadanha, marĩ ĩwẽ hã da te 're ĩ'manharĩ za'ra mono zém na hã. Misire 're ĩmorĩ wẽ uptabi hã te 're hâimana. 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti 'rata na Mozési te te ãma rob'ui'éré hã 're 'madâ'â pese mono wapsi, te za asina ĩ'uwaimra, dadâ'â ãna 're ĩdanomro u'âsi mono zé hã.
23852  MAT 19:21  Tawamhã Zezusi te asa tãma tinha, ãne: — Rowẽ na 're aihâimana mono zéb zô, 're rosa'rata mono wamhã, mo oto aimorĩ, uburé asibro hã dama wede mono da, da te aiwi ĩ'uipra za'ra zé hã rob'uiprazé hã ĩsibrob'õ norĩ ma, sõmri mono da. Tawapsi asibro pese di za, hâiwa ãma. Taha parip si te za we apâ aimo ĩ̱tẽme, ĩ̱siré 're aimorĩ da oto.
23859  MAT 19:28  Tawamhã Zezusi te asa wama nharĩ za'ra: — Ãne, tô sena wa za duré aima waihu'u za'ra wa'wa. Niwapsi wa hã dasiré ĩ̱podo hã wa za ro ĩtéb ãma danhib'apito simasisizém na 're ĩ̱nhamra. Ĩ̱simasisizé ĩwẽ uptabi ãma wa za 're ĩ̱nhamra, te 're da'ab'madâ'â u'âsi mono da oto. Tame te za duré a norĩ wa'wa hã ĩ̱siré 're anomro aba mono norĩ hã 12 na danhib'apito simasisizém na 're asimroi wa'aba mo, aipire na Izarazéhé 'ra nhihudu mono bâ 're 'madâ'â za'ra wa'aba mono da.
23860  MAT 19:29  Ãté ni'wam norĩ hã te za tinhorõwa hã te te 're rẽme pese za'ra, duré ãté tisisãnawã norĩ hã, duré ãté timama norĩ hã, duré ãté ti'ra norĩ hã, duré ãté tinhipti'a hã. Ãté ĩ̱siré 're nomro mono da, te za uburé marĩ hã te te 're rẽme pese za'ra. Ta norĩ ma, te za uburé marĩ te te 're ĩrẽme za'ra mono zém nhipai u pese, 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te tãma 're anhomri. Ta norĩ ma si te za dadâ'â ãna 're ĩdanomro u'âsi mono zé hã te te tãma 're apisutu.
23865  MAT 20:4  Tawamhã ãne ma tô tãma nharĩ za'ra: “A norĩ wa'wa hã te za oto ai'aba'réi wa'wa ĩ̱buru u, uwa 'ru na dame romhuri za'ra wa'aba da. Tawamhã dapawa'âbâzéb uwaibaba, wa za duré aipawa'âbâ za'ra wa'wa.” Ãne ma tô duré buru tede'wa hã tãma pisutu za'ra.
23868  MAT 20:7  — Tawamhã asa te tãma nharĩ za'ra, ãne: “Ni'wa hã marĩ hã te te wama pisutu õ di, wa te tãma ĩromhuri za'ra zéb da hã. Taha wa, marĩ na wa te dame romhuri za'ra õ di, ã bâtâ na hã.” — Tawamhã buru tede'wa te duré tãma rob'ru za'ra: “Mo oto a norĩ wa'aba zama dazarina ai'aba'réi wa'aba, ĩ̱buru na dame romhuri za'ra wa'aba da, uwa 'ru na.” Ãne ma tô buru tede'wa hã satõrĩ za'ra.
23869  MAT 20:8  — Tawamhã mara simei wamhã, tãma ĩromhuri'wa norĩ 'madâ'â'wai ma, te tinha ãne, buru tede'wa hã: “Ma'ãpé, uburé ĩ̱ma romhuri'wa norĩ zô aihârâ za'ra na oto, pawa'âbâ mono da. Tawamhã daza'u romhuri na te te ĩsãna'rata za'ra norĩ, uimrehẽne te za ĩpawa'âbâ na'rata za'ra. Taha parip si te za duré romhuri na ĩsãna'rata'wa norĩ hã ĩpawa'âbâ za'ra.” Ãne ma tô tãma waihu'u, buru tede'wa hã.
23874  MAT 20:13  — Tawamhã aibâ norĩ siré ma, te misi tinha, buru tede'wa hã: “Ĩ̱siwaihu, ĩ̱wapari pese. Wa hã te aima 'manharĩ wasété õ di, ãne hã. Oro ãma ĩ̱zaze za, bâtâ bâre ĩ̱ma romhuri da, tô misi bâtâ na dapawa'âbâzéb uwaibaba te aipawa'âbâ da.
23875  MAT 20:14  Ma tô dame asima ĩ'âri pa. Taha wa, te za oto aimo. Wa tô ĩ̱sima wẽ, aiwa aipawa'âbâ za'ra wa'aba ne te pawa'âbâ za'ra da, asa'u wa'aba romhuri na te te ĩsãna'rata za'ra norĩ hã.
23876  MAT 20:15  Te ĩ̱sima ĩwẽ zéb zarina, ĩ̱te rob'uiprazém na te da'apawa'âbâ wamhã, e ĩ̱wasédé wa tô 'manha. Mare di. Ĩ̱wasédé hã te 'manharĩ õ di. Ãté taré dama ĩ̱nhopru wa, ma tô ĩ̱zada asahi, bâtâ bâ te te ĩ̱ma romhuri za'ra õ nherẽ, bâtâ na dapawa'âbâzém na te pawa'âbâ za'ra 'ru te.” Ãne ma tô buru tede'wa hã tãma siwaihu'u, tãma ĩromhuri'wai ma. — Ãne ma tô Zezusi hã wama ãma romnhimiré'é za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma.
23879  MAT 20:18  Ĩ̱wapari pese za'ra wa'aba. Ãhãna, wa Zeruzarẽ u ai'aba'ré ni. Tame wa hã dasiré ĩ̱podo hã te za dasima ĩ̱hâiba nhomri ni, sasedoti ĩpire norĩ ma, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti 'rata na rob'ui'éré na dama rowahutu'wa norĩ ma zama. Ta norĩ hã ĩ̱wasédé te te ĩ̱'ãma ĩsa'ra za'ra zéb zarina, te za dama ĩ̱'ru za'ra, da te ĩ̱wĩrĩ da, dasiwi.
23880  MAT 20:19  Taha zarina te za oto zudezu'õ norĩ ma siwi ĩ̱hâiba nho. Tawamhã te za ĩ̱'ãma tiwa'ẽ za'ra, zudezu'õ norĩ hã. Te za ĩ̱'ãma wasété za'ra ni duré. Te za duré da te dasiwi 're ĩ̱pré'é. Taha parip si, te za wedepo'o nhonhi'rãmi na dasiwi ĩ̱zasõmri ni hâiwi, ĩ̱dâ'â da. Tane nherẽ, bâdâ maparane ĩ̱'ãma si'utõrĩ õ ré, wa za apâ hâiwa'udu. — Ãne ma tô wama siwaihu'u sirõmo za'ra, Zezusi hã.
23882  MAT 20:21  Tawamhã Zezusi hã te pi'õ sadanha, ãne: — E marĩ ma tô asima ĩ̱wẽ, te aima ãma ĩ'uwaimrami da hã. Tawamhã pi'õ te asa tãma tinha: — Ma'ãpé, ĩ̱'ra norĩ ma, tãma ropisutu sirõmo zahuré na, danhib'apito simasisizém na asimire niwĩ duré asimi'e niwĩ dama pire na 're simasisi u'âsi zahuré mono da, za 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã da'ãma ĩsib'a'uwẽzéb ãma hã. — Ãne te Zezusihi wi rowaptẽ, ti'ra norĩ ma, pi'õ hã.
23883  MAT 20:22  Tawamhã Zezusi hã te ĩ'ra norĩ ma oto rowasu'u zahuré, ãne: — E marĩ da, te rosa'rata ãna asina ĩ̱zadanharĩ 'wa. Wa hã wa za robzépata za'ẽtẽ, dawi ĩ̱sisawi ãna. E tawamhã sada asiptete aba di, za te ĩrobzépata za'ẽtẽ ne, ĩrobzépata aba da hã. Tawamhã asa te tãma nharĩ zahuré, Zebedehe 'ra norĩ hã: — Ĩhe. Sada wanhiptete di za, asine wa te ĩrobzépata da hã. — Ãne ma asa tizadawa na tãma wa'rãmi zahuré, Zezusihi ma.
23884  MAT 20:23  Tawamhã Zezusi hã te duré tãma rowasu'u zahuré, ãne: — Te za tô ĩ̱sine ĩrobzépata za'ẽtẽ 'wa. Tane nherẽ, ĩ̱si'uihâ na te aipisutu waihu'u aba õ di za, dama aipire wa'aba na 're aihâimana aba mono zéb da hã, ĩ̱nhimire niwĩ, duré ĩ̱nhimi'e niwĩmhã. Ĩ̱mama te te ĩpisutu za'ra norĩ si te za dama pire na ĩ̱'rata 're hâimana u'âsi za'ra. Ta norĩ hã te pisutu za'ra õ di za, wa hã. — Ãne te tãma siwasu'u zahuré, Zezusi hã.
23889  MAT 20:28  Tane duré, wa hã dasiré ĩ̱podo hã da te ĩ̱ma 're romhuri za'ra mono da, we ĩ̱morĩ õ di, ti'ai u. Te 're da'apawapto mono da si, wa wei datẽme mo, ĩ̱sihâiba zawi ãna dazada ĩ̱dâ'â da, da'upana te da'awa'âbâ da. — Ãne ma tô Zezusi hã wama siwasu'u za'ra.
23897  MAT 21:2  Ãne ma tô satõrĩ zahuré: — Õwa te za ane wa'wa, 'ri wa'õtõ u, asõ're uwaibaba wa'aba. Tawamhã aimasisi aba wi, te za awaru po'repore hã ĩsãmri 'wa, butu wazi na da te ãma wasisi haré, ĩsa hã. Tame te duré ĩ'ra hã ĩsiré za. Tawamhã te za ĩwasihu zahuré wa'wa, sahuré we ĩ̱ma saprõni aba da.
23898  MAT 21:3  Tawamhã ni'wa hã awaru po'repore, sahuré we ĩ̱ma ĩsaprõni aba na te te asadanharĩ aba wamhã, ãne te za tãma ĩ̱zadawa wasu'u wa'wa, asa: “Wanhib'apito hã marĩ õ wa, ãma morĩ da, wa we sô wanem ni, wa te tãma saprõni zahuré da.” Ãne hã tãma waihu'u aba wi, te za ãma asazei wa'wa, sahuré we ĩ̱ma saprõni aba da, awaru po'repore hã. — Ãne ma tô Zezusi hã tãma waihu'u zahuré.
23908  MAT 21:13  Tawamhã Zezusi hã ãne te tãma nharĩ za'ra, rowede'wa norĩ ma: — Duréihã wahi'rada hã ma tô ãne na rob'ui'éré, 'Re ĩhâimana u'âsi mono mreme na: “Ĩ̱nhorõwa hã ĩwa ĩ̱ma 're ĩdamreme zusi mono zém na, te za da te 're sisi za'ra, 'ri hã.” Ãne te tinha. Tane nherẽ, a norĩ wa'wa hã ma tô ĩwa asima ãma 're ĩrob'manharĩ wasété za'ra wa'aba mo. Taha wa, danhibrom na dawi 're ĩsipsaihuri za'ra mono norĩ, 're ĩsi'ubumroi mono zém ne, te oto 'ri hã 're sa, wasété uptabi na. Ãne duréihã ai'ãma rob'ui'éré za'ra wa'wa hã, ĩbaihâ na hã. — Ãne na ma tô Zezusi hã tãma waihu'u za'ra, duréi rowasu'u na hã.
23911  MAT 21:16  Tawamhã ta norĩ hã te Zezusi hã siwi sadanha: — E wapari õ di, ai'uté norĩ mreme hã. E asina sadawa uwati za'ra ãna. — Ãne te tãma nharĩ za'ra, rowahutu'wa norĩ hã. Tawamhã Zezusi hã asa te duré tãma nharĩ za'ra, ãne: — Wa tô wapari za'ra. A norĩ wa'wa hã bété. E sõré za'ra wa'aba õ di, wahi'rata nhimi'ui'éré hã: “Ai'uté norĩ ma, ma tô ĩwaihu'u sirõmo za'ra, ai'utépré norĩ ma zama, ĩwẽ na si ai'ãma 're wata za'ra mono da.” Ãne ma tô wahi'rada hã ĩ̱'ãma rob'ui'éré siro, ĩbaihâ na hã. — Ãne ma tãma waihu'u za'ra.
23919  MAT 21:24  Tawamhã Zezusi te asa tãma nharĩ za'ra: — Wa hã wa za a'â asadanharĩ na aima ãma wa'rãmi za'ra wa'wa. Tawamhã ĩ'uwaibaba, ĩ̱ma waihu'u za'ra wa'aba wapsi, wa za asa aima wasu'u za'ra wa'wa, ni'wa sadawa para te dama 're ĩ'ab'manharĩ mono na hã.
23922  MAT 21:27  Tawamhã Zezusihi ma, te oto asa nharĩ za'ra: — Wa norĩ hã wa te waihu'u za'ra õ di, ni'wa sadawa para, Zuwã Batita hã â dawabzuri te te dama 're ĩ'ab'manharĩ mono zé hã. Tawamhã Zezusi hã asa ma tizadawa na tãma wa'rãmi za'ra: — Tane tô. A norĩ wa'wa hã ĩ̱ma waihu'u za'ra wa'aba õ nherẽ, wa hã te duré aima waihu'u za'ra wa'aba õ di za, ni'wa sadawa para marĩ hã te dama 're ĩ'ab'manharĩ mono na hã. — Ãne ma tô Zezusi hã asa tãma waihu'u za'ra, dama rowahutu'wa norĩ ma hã.
23923  MAT 21:28  Tawamhã Zezusi hã te duré tãma rowasu'u za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, da'ãma romhuri'wa norĩ ma, ãne: — Wa za oto aima ãma romnhimiré'é za'ra wa'wa. Ma'ãpé ãma rosa'rata pese za'ra wa'aba za. Aibâ hã te 're sãmra. Maparane ĩ'ra hã. Tawamhã ti'ra poto 'rata ma, ma tô rob'ru, ãne: “Ĩ̱'ra, mo oto aimorĩ buru u, romhuri da, ã bâtâ na.”
23924  MAT 21:29  — Tawamhã asa te tãma tinha, ĩ'ra poto'rada hã: “Te ĩ̱sima rowẽ õ di, ĩ̱morĩ da hã. Wa za nhamra u'â.” Ãne ma tô timama ma waihu'u asa. Tane nherẽ, te te ĩnharĩzém na ãma ronomro wapsi, ma tô tinhimirosa'rata na ãma saprĩ. Taha wa, ma tô oto mo buru u, te te romhuri da.
23925  MAT 21:30  — Tawamhã ti'ra hâiba amoi ma, te duré rob'ru, ĩdub'rata ma, te te ĩrob'ruzém ne, buru u morĩ da, te te romhuri da. Tawamhã ĩ'ra hã te asa tãma tinha, timama ma, ãne: “Wẽ di tô, ĩ̱mama. Wa za tô mo, te romhuri da.” Tane nherẽ, ta hã timama mreme hã awa'awi te te saze nherẽ, morĩ õ di, buru u.
23928  MAT 21:33  Tawamhã Zezusi hã te duré ãne tãma rowasu'u za'ra: — Ãne wa za duré aima ãma romnhimiré'é za'ra wa'wa. Ma'ãpé, ĩ̱wapari pese za'ra wa'aba za. Aibâ hã te 're sãmra, buru tede'wa hã. Tawamhã tiburu ãma ma tô a're, uwa 'ru hã. Te te a're pari, ma tô buru 'wawi wa'ra. Ma tô duré ẽtẽ nhisiwi sada ab're, ĩwa uwa 'rãi watizéb da hã, ĩwa'u zô. Taha pari, 'ri 'rãihâ hã ma duré buru wa'wa 'manha, ĩsipsaihuri norĩ zô, dasipapara rob'madâ'âzéb da hã. Tawamhã ma tô ni'wam norĩ hã sisõ'a ré pisutu za'ra, ĩburu hã te te sô 're 'madâ'â za'ra mono da. Uwa 'ru 'rã hã 're 'rã prédub za'ra mono wapsi, te za te te tãma 're po'o za'ra, buru tede'wai ma hã. Taha pari, te oto mo, buru tede'wa hã darob amoi u, tamomo a'â sãmra da.
23932  MAT 21:37  Tawamhã 'râwi te oto sima rosa'rata, buru tede'wa hã: “Ĩ̱'ra si'aibâ hã te ĩtẽme satõrĩ za'ra wamhã, ãté te za siwi hâiba wazé.” Ãne te sima rosa'rata, buru tede'wa hã. Tawamhã uburé da te tiwi uprosi za'ra wa, te oto ti'ra uptabi hã satõ, tãma ĩburu 'madâ'â'wa norĩ u.
23938  MAT 21:43  — Ẽtẽ tomhâpâ wẽ hã da te dasiwi ĩwẽ'õ ne, a norĩ wa'wa hã asiwi 're ĩ̱wẽ'õ za'ra wa'aba mono wa, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhib'a'u'wẽ, 're aihâimana u'âsi za'ra wa'aba mono õ di za. Ai'upana wa'aba si te za oto 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã da'ãma 're sib'a'uwẽ, ĩsimiroti te te 're ĩ'madâ'â pese za'ra mono norĩ ãma. Tô sena, wa ãne na aima waihu'u za'ra wa'wa.
23939  MAT 21:44  Duré, ẽtẽ tomhâpâ nhisiwi, zé'a 'manharĩ hã 're rere'e mono wa, 're ĩsipru pese za'ra mono ne, te za ĩ̱wẽ'õ'wa norĩ hã hâ za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã. Duré ẽtẽ tomhâbâ hã zé'a 'manharĩ nhisiwi 're rere'e mono wa, te te 're ĩpru pese za'ra mono ne, te za 'Re ĩhâimana u'âsi mono wẽ'õ'wa norĩ si hâ za'ra. Ta norĩ ãma hã 're sib'a'uwẽ za'ra mono õ di za. — Ãne ma tô Zezusi hã sina ãma simiré'é, ẽtẽ wasu'u na hã.
23945  MAT 22:4  Taha wa, te duré apito, tãma ĩromhuri'wa norĩ hâiba amo hã satõrĩ za'ra, ãne: “Mo oto ai'aba'réi wa'aba, aré sô ĩ̱hârâ 'rata za'ra norĩ zô. Tawamhã ãne te za tãma ĩ̱zadawa wasu'u za'ra wa'wa: ‘Powawẽ norĩ hã, duré powawẽ zapu da te dasima ĩhâipese za'ra hã ma dasiwi simro ni. Uburé ma tô marĩ hã dasiwi 'rã'õtõ ni, dasa da te ĩhurizéb da hã. Taha wa, te za we ĩ̱tẽme ai'aba'réi wa'wa oto, wasiré wasa hã wa te huri da, ĩ̱'ra ĩ̱ma ĩmrozém na.’ Ãne te za ta norĩ ma ĩ̱zadawa wasu'u za'ra wa'wa.” Ãne ma tô apito hã tãma ĩromhuri'wa norĩ ma waihu'u za'ra. Tawamhã apito hã te te sô satõrĩ za'ra wa, te oto sô ai'aba'ré.
23949  MAT 22:8  Taha pari, ma tô duré sô hâ, tãma ĩromhuri'wa norĩ zô, aimawi norĩ zô. Tawamhã ãne te tãma nharĩ za'ra: “Dasazéb da hã tâibâ ma tô api pari za'ra ni, ĩ̱'ra ĩmrozém na dasa da te ĩhurizéb da hã. Tane nherẽ, sô ĩ̱hârâ 'rata za'ra norĩ hã we si'aba'réi õ di. Ĩbâre ma tô ta norĩ zô rowasédé hã tiwatobro za'ra, sô ĩ̱hârâ za'ra nherẽ, te te ĩ̱wapari za'ra õ wa.
23953  MAT 22:12  Tawamhã ãne te sadanha, apito hã: “Ĩ̱siwaihu, e niha bâ ma we tane ré asé, dasina damro wa, da'uzazé hã we dame asima sẽrẽ ãna.” Ãne te sadanha. — Tawamhã aibâ hã te ari'iwi za, niha te te tãma nharĩ waihu'u õ wa, te te tãma ãma upai wa.
23959  MAT 22:18  Tawamhã tinhimirosa'rata wasété zarina te te sima ãma ĩroti za'ra zé hã ma tô sina waihu'u, Zezusi hã. Taha wa, ma ãne tãma tizadawa na wa'rãmi za'ra: — A norĩ wa'wa hã te asadawa nhipese na 're aihâimana za'ra wa'aba mo. E marĩ da, te ãne na asiwi ĩ̱zadanharĩ 'wa, ĩ̱mreme na te aima ãma upa za'ra wa'aba da newa, asiwi ĩ̱wẽ'õ wa'aba da.
23960  MAT 22:19  Tane wamhã, ma'ãpé rob'uiprazé ĩsapotore hã we ĩ̱ma 'mai'âri aba pé, te 'madâ'â da, romanu norĩ nhib'apito ma, da te tãma 're ĩpo'o za'ra mono zéb da si, rob'uiprazé ĩsapotore hã. Taha wa, nima hawi ma rob'uiprazé ĩsapotore hã tãma 'mai'ãwisi ni.
23973  MAT 22:32  “Wa hã Abra'ãhã nhib'apito, wa 're ĩ̱hâimana u'âsi, duré Izatihi nhib'apito, duré Zacoho nhib'apito.” Ãne ma tô 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã Abra'ã norĩ uirĩ na nherẽ, Mozésihi ma, siwaihu'u. Wahi'rata norĩ hã dawi 're dâ'â za'ra mono nherẽ, 'Re ĩhâimana u'âsi mono wi, 're dâ'â za'ra mono õ di. Taha wa, ma tô Ĩsib'apito za'ra na siwasu'u. Dâ'â u'âsi 're hâimana za'ra mono 'wa'âhã, Ĩsib'apito za'ra na aré siwasu'u õ di. — Ãne ma tô Zezusi hã Abra'ã norĩ wasu'u hã tãma waihu'u za'ra, sadusezu norĩ ma.
23985  MAT 22:44  “'Re ĩhâimana u'âsi mono, ma tô Ĩ̱nhib'apito ma tinha, ãne: ‘Ĩ̱'rata te za 're asãmra mo ĩ̱nhimire niwĩ, dama aipire na ĩ̱siré 're aihâimana u'âsi mono da. Asitob'ru norĩ nhiptetezé hã wa za te tiwi 're a'uprosi, wapu na aima 're hâimana za'ra mono da oto, duré aima sib'uwa na 're hâimana za'ra mono da oto.’ Ãne ma tô tãma waihu'u.” Ãne apito Dawihi mreme wasu'u na rob'ui'éré hã.
23997  MAT 23:10  Wa hã misire Asib'apito za'ra wa'wa hã wa 're ĩ̱hâimana, 'Re ĩhâimana u'âsi mono, ĩ̱wétési te te ĩ̱pisutu wa, Danho'reptui'wa da. Taha wa, 're asi'madâ'â ze za'ra wa'aba mono õ di za, danhib'apito na da te 're ĩ'asisi za'ra wa'aba mono zéb da hã.
24021  MAT 23:34  Ni'wam norĩ hã wa za oto te 're satõrĩ za'ra, atẽme 're nomro aba mono da, Ĩ̱mama 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã te te aima 're sadawa wasu'u za'ra wa'aba mono da, ĩsimiroti na te te aima 're rowahutu za'ra wa'aba mono da, ãma 're anomro wẽ wa'aba mono da oto. Tane nherẽ, ĩ̱zadawa para õ nherẽ, te za 're ĩsimroi wa'aba mo ta norĩ hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa norĩ hã. Te za duré dama 're ĩ'ru za'ra wa'aba mo, wedepo'o nhonhi'rãmi na hâiwi da te 're sasõmri za'ra mono da, 're dâ'â za'ra mono da, hâiwi. Rowahutuzéb 're, te za duré 're ĩhâ za'ra wa'aba mo, powawẽ hâiwaré na. 'Ri wa'õtõ mono bâ te za duré sô 're anomro aba mo, 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa norĩ zô, tãma 're rob'manharĩ wasété za'ra wa'aba mono da, ta norĩ ma zama.
24024  MAT 23:37  Tawamhã Zezusi te duré dama tinha, ãne: — Zeruzarẽ ãma 're ai'ubumroi wa'aba mono norĩ ãma, ai'ãma ĩ̱pẽ'ẽzé za'ra wa'aba di. Aihi'rata norĩ hã ma tô 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u 'rata 'wa norĩ hã te te 're simroi u'âsi. Datẽme te te 're ĩsatõrĩ za'ra mono norĩ zama, te duré te te 're simroi u'âsi, ẽtẽ na. Si'a hã ti'ra zawi te, 're ĩpapo za'ra mono ne, wa aré te ĩ̱sima 're aiwẽ u'âsi za'ra wa'wa, ĩ̱sitẽme te 're ai'awaibui wa'aba mono da. Tane nherẽ, asima 're ĩ̱wẽ za'ra wa'aba mono õ di asa.
24025  MAT 23:38  Taha wa, tinhorõwa hã te za oto tirẽ, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã, ãma 're ĩ'aiwata za'ra wa'aba mono zé hã. Baba na te za oto 're sa, 'ri 'rãihâ hã. Ma'ãpé ãne na ĩ̱zadaihu'u za'ra wa'aba.
24026  MAT 23:39  Duré a norĩ wa'wa hã ĩ̱hâiba 'madâ'â na sahu za'ra wa'aba õ di za, a'â. Niwapsi te za duré ĩ̱hâiba 'madâ'â za'ra wa'wa, ãne na ĩ̱waihu'u za'ra wa'aba wapsi: “Zezusi hã, ta hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa para we ĩmorĩ ti'ai u, Danho'reptui'wa da. Taha wa, ĩwẽ si te te tãma 're anhomri u'âsi, Ĩmama hã.” Ãne na aipẽ'ẽ 're ĩ̱waihu'u za'ra wa'aba wapsi, te za ĩ̱hâiba 'madâ'â na duré ĩsahu za'ra wa'wa. Ãne ma tô Zezusi hã dama siwaihu'u.
24030  MAT 24:4  Tawamhã Zezusi hã te ãne na asa wama rowasu'u za'ra: — Ni'wam norĩ hã te za sadawa nhipese na sisarina datẽme 're nomro, ahâ na. Wa hã newa, te za taré ĩ̱nhisi na dama 're siwasu'u za'ra, Cristu na, Danho'reptui'wa na. Tawamhã da'ahâ na te za ta norĩ ãma da te 're sasõmri za'ra, tô sena newa, dama 're ĩsiwasu'u za'ra mono zé hã. Taha wa, te za a norĩ wa'wa hã aihâimana nhimiza'rese, 're aihâimana za'ra wa'aba mo, sadawa nhipese sina, datẽme 're ĩnomro mono norĩ ãma, 're sasõmri za'ra wa'aba mono tõ da.
24035  MAT 24:9  Ãne ma tô duré wama rowaihu'u za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma: — Tawamhã ãne na oto daré 're romhâimana mono wamhã, te za da te 're aiwaibui wa'wa, da te dama 're ai'ru za'ra wa'aba mono da, rowasédé hã da te aima 're 'manharĩ za'ra wa'aba mono da, duré da te 're asimroi wa'aba mono da. Ĩ̱zazei'wa oto 're anomro aba mono wa, te za uburé da te 're ai'ruiwapari za'ra wa'wa, daro mono bâ.