23233	MAT 1:20	Ãne na te te sima rosa'rata wamhã, hâiwa hawi Wanhib'apito ma romhuri'wa hã ma tô tãma sihâi'ré, sõtõ 'rowi. Ãne te tãma tinha: — Zuzé, Dawihi nhihudu, asina aihâtâ'â tõ, Marizaha ãma aimro tõ da hã. Ta hã ma tô tiwasã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono pẽ'ẽzani na.
23240	MAT 2:2	Tawamhã te sô anharĩ za'ra, Zezusihi zô: — E mahãta 'watébrémi, zudezu norĩ nhib'apito da, ĩpodo hã. Wa norĩ hã wa tô 'madâ'â za'ra ni, wasi hã, bâtâ pusizém niwĩmhã, zudezu norĩ nhib'apito da, ĩpotozé te te ĩwasu'u hã. Taha wa, wa we ai'aba'ré ni, ãma wawata za'ra da. — Ãne ma tô sô anharĩ za'ra.
23242	MAT 2:4	Tawamhã apito Erodi hã ma tô 'rã'õtõ, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, da'ãma romhuri'wa ĩpire norĩ hã, duré ĩsimiroti na rob'ui'éré 'rata na dama rowahutu'wa norĩ hã te te sadanharĩ za'ra da: — E mame te za waptãrã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te ĩpisudu hã, Danho'reptui'wa da. — Ãne te sadanharĩ za'ra.
23243	MAT 2:5	Tawamhã ma ãma sada'âbâ za'ra: — Berẽ na 'ri nho'õmo nhisi ãma te za waptãrã, Zudeza na danhipti'a nho'õmo nhisi ãma. Duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u 'rata 'wa hã ma tô ãne na ãma rob'ui'éré siro, 'Re ĩhâimana u'âsi mono mreme na:
23245	MAT 2:7	Tawamhã Erodi hã ma tô sô tihârâ za'ra, bâtâ pusizém hawi ĩsihutu norĩ zô, pi'uriwi te te sadanharĩ za'ra da, ta norĩ hã: — E mahãna ma tô wasi hã watobro. — Ãne te sadanharĩ za'ra.
23246	MAT 2:8	Te te sadanharĩ za'ra pari, ma tô tãma rob'ru za'ra, Berẽ u si'aba'ré da. Ãne te duré tãma rob'ru za'ra: — Mo oto ai'aba'réi wa'aba, 'watébrémi zô asinharĩ pese za'ra wa'aba da. Sõpẽtẽ za'ra wa'aba wamhã, ma'ãpé apâ we asiwi ĩ̱po're pu'u aba za, te waihu'u da, ĩtẽme ĩ̱morĩ da duré wa hã, ãma ĩ̱wata da, ĩ̱zama. — Ãne ma tô tãma waihu'u za'ra, apito Erodi hã.
23251	MAT 2:13	Tawamhã aibâ norĩ si'aba'ré za'u si, ma tô hâiwa hawi Wanhib'apito ma romhuri'wa hã Zuzéhé ma sihâi'ré, sõtõ 'rowi. Ãne te tãma rowasu'u: — Apito Erodi hã ma tô dama rob'ru, ai'uté zô danhopré mono da, ĩsadawa para da te wĩrĩ da. Taha wa, te za oto ai'u. Ai'uté hã sa'ra na. Duré ĩna zama ĩré saprõni Ezitu u, tame a'â ĩré aimasisi aba da, dawi. Tawamhã apâ we ĩ'ane wa'aba zéb da hã, wa hã te aima ĩwaihu'uzéb zô si, te za asina asimipa. — Ãne ma tãma waihu'u, hâiwa ãma romhuri'wa hã.
23258	MAT 2:20	Ãne te tãma tinha: — Oto ai'utu. 'Watébrémi hã oto subzari aba. Ĩna ĩré saprõni, Izarazéhé nhihudu norĩ nhipti'ai u. Aibâ norĩ hã 'watébrémi te te aré siwi wĩrĩ da, sô ĩsi'aba'ré norĩ hã ma tô tidâ'â za'ra. — Ãne te tãma rowasu'u.
23263	MAT 3:2	Ãne te dama rowasu'u: — Ma'ãpé, aiwasété wi aipizari za'ra wa'aba. 'Re ĩhâimana u'âsi mono, da'ãma 're ĩsib'a'uwẽ mono zéb u hã romhuture di oto. — Ãne te dama rowahutu, Zuwã Batita hã.
23268	MAT 3:7	Tawamhã Zuwã hã ma tô 'madâ'â za'ra, parisezu norĩ hã ahâ uptabi na, duré sadusezu norĩ hã. Te ĩtẽme ai'aba'ré, â dawabzuri te te dame 'manharĩ za'ra da. Tawamhã Zuwã hã te te 'madâ'â za'ra wamhã, te tãma nharĩ za'ra, parisezu norĩ ma: — A norĩ wa'wa hã wahi ne te 're anomro aba mo. E 'wa simiroti zarina, te we ĩ̱tẽme ai'aba'réi wa'wa bété, â dawabzuri si ĩ'manharĩ za'ra wa'aba zém na, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimihâzé wi, asisõ'reptu za'ra wa'aba da bâ, aiwasédé hã rẽme za'ra wa'aba õ nherẽ.
23271	MAT 3:10	Hâtâra hã te za oto ni'wa hã sarõtõ, wedepa nhihârizéb da hã. Uburé wede hã 're ĩ'rãi pese za'ra mono õ hã te za te te ãma 're anhihâri. Tawamhã unhama u te za te te 're anhamra. — Ãne te dama ãma simiré'é Zuwã hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimihâzém na hã.
23272	MAT 3:11	Te duré dama tinha: — Wa hã wa tô â uptabi na si te 're aihâiba ubu za'ra wa'wa, â dawabzuri hã te aima 're ab'manharĩ aba mono wamhã, aiwasété wi 're aipizari za'ra wa'aba mono zém na, da te oto ãma 're aiwaihu'u za'ra wa'aba mono da. Tane nherẽ, ĩ̱za'u si te za ĩ̱ma ĩpire uptabi hã wei wi. Taha si te za oto 'Re ĩhâimana u'âsi mono pẽ'ẽzani na te te duré 're aihâiba ubu za'ra wa'wa, unhama ne na zama, â na te aima 're ĩ'ab'manharĩ aba mono ne hã. Ta hã ĩ̱ma pire uptabi wa, ĩpara'uza hã te tãma mrami waihu'u õ di za, tãma ĩ̱wapure wa.
23273	MAT 3:12	Wei morĩ wapsi, te za da'ãma aipo'o. Buru nho, da te 're upõrĩ za'ra mono parimhã, te za da te 're sa'wari za'ra, ĩsa'warizéb 're. Tawamhã ĩtomhâ na te za da te ãma 're ro'o za'ra. Ĩro hã sa'ẽtẽ nherẽ, da te wĩrĩ waihu'u õ di za. Tane ĩ̱ma ĩpire hã wei morĩ wapsi, te za da'ãma aipo'o, tridu upõrĩ za'wari ne, ĩtomhâ za'wari ne. — Ãne ma tô dama rowasu'u, Zuwã Batita hã.
23275	MAT 3:14	Tane nherẽ, ma tô pibu Zuwã Batita hã, ĩsimirosa'rada hã te te tiwi ãma saprĩ da, â dawabzuri te te tãma 'manharĩ tõ da. Ãne te tãma tinha: — E marĩ da, te ĩ̱ma aipire uptabi nherẽ, ĩ̱ma asi'ru, â dawabzuri hã te aima 'manharĩ da. A hã te aré ĩ̱ma ĩ'manha.
23276	MAT 3:15	Tawamhã Zezusi hã asa te tãma tinha: — Tane tô. Ĩbâ ma te asina ĩ̱ma ĩwaihu. Tane nherẽ, te za ĩ̱ma ĩ'manha, 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te wama ĩpisutuzéb zarina, wa te wasina uwaimrami da. — Ãne ma tô tãma waihu'u Zezusi hã, Zuwã Batitaha ma. Taha wa, Zuwã hã ma tô ãma saze. Ma tô â dawabzuri hã tãma 'manha, Zezusihi ma.
23278	MAT 3:17	Tawamhã hâiwa hawi te we ãma tinha: — Ã hã ĩ̱'ra. Ĩ̱ma sawi uptabi di. Tãma ĩ̱to za'ẽtẽ uptabi di. — Ãne te we tinha, Ĩmama hã.
23281	MAT 4:3	Tawamhã Wa'uburé ma tô ĩtẽme wi. Ĩtẽme wisi wamhã, te tãma tinha: — Sena a hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono 'ra wamhã, ma'ãpé ẽtẽ ma nharĩ, ĩ'u'ẽtẽ wapu na aima si'manharĩ za'ra da.
23282	MAT 4:4	Tawamhã Zezusi asa te tãma tinha, ãne: — 'Re ĩhâimana u'âsi mono mreme na rob'ui'éré hã ãne: “Dasa na si 're danhiptete za'ra mono õ di za. 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te dama 're ĩ'awaihu'u mono zém na zama, te za 're danhiptete za'ra.” — Ãne te tãma tinha, Zezusi hã.
23284	MAT 4:6	Tawamhã ãne te tãma tinha, Wa'uburé hã: — Sena a hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono 'ra wamhã, ma'ãpé atobro, ti'ai u. 'Re ĩhâimana u'âsi mono, te za, u, hâiwa hawi we atẽme satõrĩ za'ra, tãma ĩromhuri'wa norĩ hã, te te ai'madâ'â za'ra da. Tinhib'rata na te za, u, siwi asapa, ẽne hã te te ai'u'a õ'umnhasite, aipara wi. Ãne 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa nhimi'ui'éré hã, duréihã, ĩbaihâ na hã.
23285	MAT 4:7	Tawamhã Zezusi hã te asa tãma tinha: — Mare di. “Asib'apito za'ra wa'wa hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã marĩ hã te te aima 're pisutu za'ra wa'aba mono õ nherẽ, 're pibu za'ra wa'aba mono õ di za, ta hã te te 're aipawaptob za'ra wa'aba mono zô.” Ãne duré ĩmreme na rob'ui'éré, ĩbaihâ na hã. — Ãne te Zezusi hã tãma tinha.
23287	MAT 4:9	Tawamhã Wa'uburé te ãne tãma ropisutu, Zezusihi ma: — Asib'apito na ĩ̱'ãma aiwata da, te za aihi'rãtitõ ĩ̱ma aime. Tawamhã ã hã uburé wa za aima tisõ, ate da.
23288	MAT 4:10	Tawamhã Zezusi te asa tãma tinha: — Satanasi, mo oto aimorĩ, ĩ̱nhiti. 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa, ma tô ãne rob'ui'éré: “Uburé Danhib'apito uptabi ãma si, te za 're aiwata za'ra wa'aba mo, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma si. Taha ma si te za 're ĩromhuri za'ra wa'aba mo, Asib'apito za'ra wa'aba ma si.” Ãne ĩmreme na rob'ui'éré, ĩbaihâ na hã. — Ãne te rob'ui'éré 'rada hã tãma 'rãzarõtõ Zezusi hã, Satanasihi ma.
23295	MAT 4:17	Tawamhã ta hawim haré ma oto romhuri na sãna'rata Zezusi hã, Timama zadawa wasu'u na. Ãne ma tinhimirowasu'u na dama ãma sãna'rata: — Aiwasété wi te za oto 're aipizari za'ra wa'aba mo. Ãhãna bâdâ hã ma tô oto ĩwa waptãrã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã da'ãma 're ĩsib'a'uwẽ mono zéb da hã.
23297	MAT 4:19	Tawamhã Zezusi hã te sô tihârâ zahuré: — We ane wa'aba, ĩ̱siré 're ane wa'aba da oto, romhuri na aima ĩ̱sisanho wa'aba da, ĩ̱ma 're ĩda'awaibui wa'aba mono zéb da hã. — Ãne te sô tihârâ zahuré, Zezusi hã.
23306	MAT 5:3	— Ni'wam norĩ hã umnhasi sina 'râwi 're ĩsipawapto waihu'u za'ra mono õ na 're siwaihu'u za'ra mono wamhã, duré 'Re ĩhâimana u'âsi mono si za ta norĩ hã ĩ'upana te te 're ĩpawapto wẽ za'ra mono na te te sina 're waihu'u za'ra mono wamhã, ta norĩ si te za rowẽ na 're hâimana za'ra, ãma 're sib'a'uwẽ za'ra mono wa.
23307	MAT 5:4	— Duré, ni'wam norĩ hã ti'ab ré dawasété u'âsi 're danomro mono wa, da'ãma 're ĩpẽ'ẽzé za'ra mono norĩ hã ta norĩ ma si tãma 're rowẽ za'ẽtẽ za'ra mono di za. Ta norĩ ma si te za 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã te te tãma 're pisutu za'ra, toi u'âsi 're ĩhâimana za'ra mono zéb da hã.
23308	MAT 5:5	— Duré, ni'wam norĩ hã tiwaihu'u pese na 'râwi 're ĩsi'madâ'â ze za'ra mono õ norĩ hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono si te te sima 're ĩ'madâ'â za'ra mono norĩ hã, ta norĩ ma si, tãma 're rowẽ za'ẽtẽ za'ra mono di za. Ta norĩ ma si te za 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã ĩwẽ hã te te 're tãma anhomri, te te tãma 're ĩropisutu za'ra mono zéb zarina.
23309	MAT 5:6	— Duré, ni'wam norĩ hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te sima 're ĩwẽ za'ra mono zéb uwaibaba, uburé marĩ ĩwẽ hã te te tãma 're ĩ'manharĩ za'ra mono da si, te te sima 're wẽ za'ra mono wamhã, ta norĩ ma si, tãma 're rowẽ za'ẽtẽ za'ra mono di za. Ta norĩ ma si, te za 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã te te tãma ãma 're a'uwaimrami, rowẽ te te tãma 're ĩ'apisutu mono zém na hã.
23310	MAT 5:7	— Duré, ni'wam norĩ hã da'ãma 're ĩpẽ'ẽzé za'ra mono zéb zarina, da'ãma 're ĩsina mono norĩ hã, ta norĩ ma si, tãma 're rowẽ za'ẽtẽ za'ra mono di za. Ta norĩ ãma si te za 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã ãma tipẽ'ẽzé za'ra, za da'ãma ĩsipo'ozéb ãma hã.
23311	MAT 5:8	— Duré, ni'wam norĩ hã marĩ wasété zô 're sipizari za'ra mono ãna 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma si, tãma 're ĩsihâiba nhomri u'âsi za'ra mono norĩ hã ta norĩ ma si, tãma 're rowẽ za'ẽtẽ za'ra mono di za. Ta norĩ si te za titõmo na 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã te te 're 'madâ'â za'ra, 'râwi.
23312	MAT 5:9	— Duré, rowẽ na dasiré 're dahâimana za'ra mono da, ni'wam norĩ hã tinhimiroti wẽ na te te 're dapawaptob u'âsi za'ra mono wamhã, ta norĩ ma si, tãma 're rowẽ za'ẽtẽ za'ra mono di za. Ta norĩ si te za ti'ra na te te 're sisi za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã.
23313	MAT 5:10	— Duré, ni'wam norĩ hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te sima 're ĩwẽ za'ra mono zéb zarina, uburé marĩ ĩwẽ hã te te 're 'manharĩ za'ra mono da si, te te sima 're wẽ za'ra mono wa, da te tãma 're ĩrob'manharĩ wasété za'ra mono norĩ ma si, tãma 're rowẽ uptabi za'ra mono di za. E marĩ wa. 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã ta norĩ ãma 're sib'a'uwẽ za'ra mono wa. — Ãne ma tô Zezusi hã tãma rowasu'u za'ra, tisiré 're ĩnomro mono norĩ ma.
23314	MAT 5:11	Tawamhã ãne te duré tãma rowahutu za'ra: — Ĩ̱zazei'wa oto 're anomro aba mono wa, da te ai'ãma 're wasété za'ra wa'aba mono nherẽ, duré da te aima 're rob'manharĩ wasété za'ra wa'aba mono nherẽ, duré dazadawa nhipese na taré da te dama 're aiwasu'u wasété za'ra wa'aba mono nherẽ, ĩ̱wi 're aipizari za'ra wa'aba mono õ wamhã, aima 're rowẽ uptabi za'ra wa'aba mono di za.
23315	MAT 5:12	Taha wa, ma'ãpé atoi u'âsi, ãma 're anomro aba mono za. 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã te za marĩ ĩwẽ hã sa'ẽtẽ na te te aima 're sõmri za'ra wa'wa, hâiwa ãma asô 're ĩsimi'wara aba mono hã. Duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u 'rata 'wa norĩ ma, ma tô da te tãma 're rob'manharĩ u'âsi za'ra, da te aima 're ĩrob'manharĩ wasété za'ra wa'aba mono ne. — Ãne na ma tô Zezusi hã tãma waihu'u sirõmo za'ra romhâ ré, te te waihu'u zara da.
23316	MAT 5:13	Tawamhã ãne te duré tãma rowasu'u za'ra, tisiré 're ĩnomro mono norĩ ma: — Ãne wa za duré aima ãma romnhimiré'é za'ra wa'wa. A norĩ wa'wa hã sa ne, te za dama 're aihâimana za'ra wa'aba mo. Sa na hã dasa hã ãma se ti, dasai warĩrĩzé wa. Tane nherẽ, oto 're se si'utõrĩ za'ra mono wamhã, niha da te 'manharĩ waihu'u õ di, apâ se da, dasa da te ãma 're ĩwarĩrĩ za'ra mono da hã. Marĩ dai õ di oto, dama hã. Taré te za da te 're sa'wari za'ra rob u, marĩ dai õ wa oto. Taha wa, te za oto taré ĩsisiwi 're danomro, dapara na. Tane duré, a norĩ wa'wa hã ĩ̱zadawa wasu'u na dama 're romhuri wẽ za'ra wa'aba mono nherẽ, oto romhuri hã 're sahâri za'ra wa'aba mono wamhã, marĩ dai õ di oto, 're aihâimana za'ra wa'aba mono zé hã za, ĩ̱ma hã.
23317	MAT 5:14	— Ãne wa za duré aima ãma romnhimiré'é za'ra wa'wa. A norĩ wa'wa hã rob'uiwẽzém ne, te za dama 're aihâimana za'ra wa'aba mo. 'Re dasimani za'ra mono tõ da, da te dasima 're ĩrob'uiwẽ za'ra mono ne, te za 're ĩdanhimroi wẽ wa'aba mo, 'Re ĩhâimana u'âsi mono u. 'Rinho'u hã sa'a nhisiwi, da te 're ĩ'ri za'ra mono hã dawi 're simani waihu'u za'ra mono õ di. 'Madâ'â pese di, dama hã. Tane duré, a norĩ wa'wa hã dawi 're aimani waihu'u za'ra wa'aba mono õ di za. Sõ'awi te za dama 're ĩ̱wasu'u wẽ u'âsi za'ra wa'aba mo.
23320	MAT 5:17	— Duré, rosa'rata na ĩ̱'ãma upa za'ra wa'aba õ di za, duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti 'rata na Mozési te te ãma ĩrob'ui'érézé hã, duré ĩsadawa wasu'u 'rata 'wa norĩ nhimiroti zama, te dawi sawi da, we ĩ̱morĩ na hã ti'ai u. Ta norĩ nhimirowasu'u 'rada hã te dawi ĩsawi da hã, we ĩ̱morĩ õ di. Mare di. 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti 'rata na rob'ui'éré hã te ĩ̱sina ĩ'uwaimrami da si, wa wei mo.
23324	MAT 5:21	— Ãne hã ma tô duré 're ĩwapari za'ra wa'aba mo, duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te dama ĩrotizé hã: “'Re danhimroi wa'aba mono õ di za. Ni'wam norĩ hã te te 're danhimroi mono wamhã, te za dawasété na dawaihu'u'wa norĩ u da te 're simro, ta norĩ hã ĩwasété na te te siwi 're waihu'u za'ra mono wa, te te dama 're 'ru za'ra mono da, da te dasiwi 're simroi mono da.” Ãne duréihã aihi'rata norĩ wa'aba ma, ma tô roti.
23328	MAT 5:25	— Ãté ni'wa hã te za sima ai'ãma rosa'rata 'wa, dama rowairébé'wai u te te ai'mazaprõni aba da, marĩ tiwi ĩ'mai'manharĩ wasété aba zém na te te tãma ai'maiwasu'u wa'aba da. Ãne wamhã, te te ai'mazaprõni aba õ ré, te za tãma ai'masiwasu'u wa'wa, te te ãma ai'mazazei wa'aba wa, dama rowairébé'wa norĩ u, te te ai'mazaprõni aba tõ da, damrami'wai ma, te te ai'mai'rui wa'aba tõ da, dazazéb 're, da te ai'manherẽ aba tõ da.
23330	MAT 5:27	— Ãne hã ma tô duré 're ĩwapari za'ra wa'aba mo, duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te dama ĩrotizém na hã: “Aimro na asiwi 're asipsaihuri za'ra wa'aba mono õ di za.”
23334	MAT 5:31	— Duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te duré dama ĩrotizé hã, ãne: “Aibâ norĩ hã timro te te 're rẽme za'ra mono õ ré, te za rob'ui'éré hã te te tãma 're sõmri za'ra, za te te ĩrẽmezém na. Taha parip si, te za oto timro hã te te 're rẽme za'ra, pibu pese na.” Ãne duréihã Mozési te te ãma ĩrob'ui'érézé hã, ãne na hã.
23336	MAT 5:33	— Ãne hã ma tô duré 're ĩwapari za'ra wa'aba mo, duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te dama ĩrotizém na Mozési te te ãma ĩrob'ui'érézé hã: “'Re ĩhâimana u'âsi mono nho'a, marĩ na dama 're ropisutu za'ra wa'aba mono wamhã, te za tô dama ãma 're ĩ'uwaimrami za'ra wa'aba mo.” Ãne duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te dama ĩrotizém na rob'ui'éré hã.
23341	MAT 5:38	— Ãne hã ma tô duré 're ĩwapari za'ra wa'aba mo, duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te dama ĩrotizém na hã: “Ni'wam norĩ hã te te 're datõmo wamnarĩ za'ra mono wamhã, te za asa da te 're tõmo wamnarĩ za'ra ĩwa'rãmi, aiwab da. Duré ni'wam norĩ hã da'wa te te dawi 're prub za'ra mono wamhã, te za duré asa ĩwa'rãmi da te 're 'waprub za'ra, aiwab da.” Ãne na duréihã roti hã.
23346	MAT 5:43	— Ãne hã ma tô duré 're ĩwapari za'ra wa'aba mo: “Asiré 're aihâimana za'ra wa'aba mono norĩ si te za 're ĩsawi pese za'ra wa'aba mo. Ai'ruiwapari'wa norĩ si te za asa asiwi 're ĩwẽ'õ pese za'ra wa'aba mo.”
23352	MAT 6:1	— 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma, 're aiwata za'ra wa'aba mono da, marĩ hã dama 're ĩ'manharĩ wẽ za'ra wa'aba mono zém na hã ãma 're aihâimana za'ra wa'aba mono õ di za, danho'a hã, ãne na hã taré da te 're ai'madâ'â wẽ za'ra wa'aba mono zô. Asimiza'rese te za 're anomro aba mo, ãne hã 're 'manharĩ za'ra wa'aba mono tõ da. Ãne hã danho'a 're 'manharĩ za'ra wa'aba mono wamhã, Aimama 'wa hã hâiwa ãma 're ĩhâimana mono hã tinhoprubzé ĩwẽ uptabi hã te te aima 're sõmri za'ra wa'aba mono õ di za, marĩ ĩwẽ hã 're ĩ'manharĩ za'ra wa'aba mono zé wa'rãmimhã.
23353	MAT 6:2	— Taha wa, ĩsibrob'õ norĩ ma, marĩ hã tãma 're ĩsõmri za'ra wa'aba mono zém na, da te 're aiwẽsãmri za'ra wa'aba mono da, dama 're asiwasu'u za'ra wa'aba mono õ di za, ãne na hã. Ãne hã te ni'wam norĩ hã te te dama 're 'manharĩ za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma 're ĩdawata za'ra mono zéb 're, 'ri 're, duré 'ri nhi'riti na 're ĩdahâimana za'ra mono norĩ ma zama. 'Re hâimana wẽ za'ra mono newa, te ta norĩ hã ãma 're dawata za'ra mono zô, ãne hã te te dama 're 'manharĩ za'ra. Tawamhã, ãma 're dawata za'ra mono wamhã, taha na si te za tô ãma 're hâimana za'ra. 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhoprubzé hã nimahã bâtâ na hã tãma 're hâimana za'ra mono õ di za. Tô sena, wa ãne hã aima waihu'u sirõmo za'ra wa'wa.
23356	MAT 6:5	— Duré ni'wam norĩ hã te te sima 're ĩwẽ za'ra mono zéb zarina, te danho'a 're mreme zusi, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma. Hâiwi 're simasa mono sina, te 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma 're ĩdawata za'ra mono zéb ãma, 're mreme zusi, 're hâimana wẽ za'ra mono newa, da te 're 'madâ'â wẽ za'ra mono da. 'Ri nhi'riti wa, bâdâdi sitob ãma, te duré ãne 're mreme zusi, da'ahâ norĩ nho'a. Tawamhã, da te 're 'madâ'â wẽ za'ra mono wa, ãma 're dawata za'ra mono wamhã, taha na si te za tô ãma 're hâimana za'ra. Nimahã na hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhoprubzé hã tãma 're ĩhâimana za'ra mono da hã, mare uptabi di za, ta norĩ ma hã. Tô sena wa ãne na aima waihu'u sirõmo za'ra wa'wa.
23358	MAT 6:7	— Duré, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, 're aimreme zusi aba mono wamhã, taré aimreme na 're sahu ahâ za'ra wa'aba mono õ di za apâre, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã te te 're aiwapari za'ra wa'aba mono õ newa. 'Re ĩhâimana u'âsi mono waihu'u'õ'wa norĩ si te timreme na te te tãma 're sahu u'âsi za'ra taré, taha zarina si te te 're pawaptob za'ra mono da newa.
23364	MAT 6:13	Duré, 're wa'ab'madâ'â nhimini mono õ di za, Wa'uburé hã te te 're wa'a'upi mono wa, wawasété u 're warere'e tõ mono da. Ma'ãpé, 're wa'anho'reptui u'âsi mono, ĩwasété uptabi wi.” Ãne si te za Aimama aba wi, 're ĩrowaptẽrẽ za'ra wa'aba mo. — Ãne ma tô Zezusi hã tãma waihu'u za'ra, tisiré 're ĩnomro mono norĩ ma.
23365	MAT 6:14	Tawamhã ãne te duré tãma roti za'ra: — Dawasédé hã da te ai'ãma 're ĩ'manharĩ za'ra wa'aba mono zé hã asina 're 'madâ'â u'âsi za'ra wa'aba mono wamhã, Aimama 'wa hã te za duré uburé aiwasédé hã 're ĩ'manharĩ za'ra wa'aba mono zé hã te te ai'ãma 're 'madâ'â u'âsi za'ra wa'wa. Dawasédé hã da te ai'ãma 're 'manharĩ za'ra wa'aba mono nherẽ, asina 're 'madâ'â za'ra wa'aba mono õ wamhã, tawapsi, aiwasédé hã te te ai'ãma 're 'madâ'â za'ra wa'aba mono õ di za Aimama 'wa hã, hâiwa ãma 're ĩsãmra mono hã.
23367	MAT 6:16	— 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, 're aimreme zusi aba mono da, asai ãna a'â 're aihâimana za'ra wa'aba mono wamhã, ai'ubu pire na 're aihâimana za'ra wa'aba mono õ di za. Ni'wam norĩ si te za ubu pire na sai ãna 're mreme zusi, 're nomro wẽ mono newa, da te 're 'madâ'â wẽ za'ra mono da. Tawamhã, da te 're 'madâ'â wẽ za'ra mono wa, ãma 're dawata za'ra mono wamhã, taha si te za tô tãma 're hâimana za'ra. Nimahã na 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhoprubzé hã tãma 're hâimana za'ra mono õ di za, ta norĩ ma hã. Tô sena wa ãne na hã aima waihu'u sirõmo za'ra wa'wa.
23370	MAT 6:19	— Marĩ ĩwa'âbâ za'ẽne hã asima si 're ubumroi pese za'ra wa'aba mono õ di za, ti'a 're anomro aba mono ré hã. Ti'ai ãma marĩ na 're ĩdanhimarĩ za'ra mono hã si'utõrĩ pese di, dawi 're u're su'u za'ra mono wa, duré zazahâi hâzapu'u'wa hã te te dawi 're hâiwasété za'ra mono wa. Ĩsipsaihuri norĩ hã te za duré dawi sô 're sisisi, dawi 're sipsaihuri za'ra mono da, danhimarĩ na.
23373	MAT 6:22	— Rob'uiwẽzé hã te za da te dasima 're ro'o za'ra, dama rob'madâ'â pibu pese da. Tane duré, dato hã aiwa rob'uiwẽzém ne. Datõmo wẽ wamhã, dama rob'madâ'â pese di. Datob'a wamhã, dama rob'madâ'â waihu'u õ di. Tane duré, a norĩ wa'wa hã asimirosa'rata wẽ za'ra wa'aba wamhã, te za rowa'a na ne 're aihâimana u'âsi za'ra wa'aba mo. Duré, asimirosa'rata wasété za'ra wa'aba wamhã, robra na ne te za 're aihâimana za'ra wa'aba mo.
23375	MAT 6:24	— Dama romhuri'wa hã ĩsib'apito maparane wamhã, aiwa te te tãma 're romhuri wẽ zahuré mono õ di za. Ĩsib'apito maparane wamhã, sahuré te te 're sawi pese zahuré mono õ di za. Misi te za te te 're sawi pese. Ĩhâiba amo si te za te te siwi 're wẽ'õ. Duré sahuré te te 're wapari pese zahuré mono õ di za, romhuri'wa hã. Misi te za te te 're wapari pese. Ĩhâiba amo si te za te te 're 'ruiwapari. Tane, a norĩ wa'wa hã rob'uiprazéb zô si, asima 're romhuri za'ra wa'aba mono wamhã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, 're romhuri wẽ waihu'u za'ra wa'aba mono õ di za. Mare di.
23376	MAT 6:25	— Taha wa, wa za duré ãne aima waihu'u za'ra wa'wa. Marĩ na 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za, asazé wa'aba na, duré 're ĩ'âhuri aba mono õ na zama. Duré ai'uzazém na zama, asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. E taré wasa zô si wa za 're wahâimana za'ra. Mare di. Wasazé nhipai u pire uptabi di, wahâimanazé hã. E taré 're ĩwasi'uza za'ra mono zép si, te wahâiba hã wama 're hâimana za'ra. Mare di. Marĩ ĩwẽ uptabi da, te wahâiba hã wama 're hâimana za'ra.
23379	MAT 6:28	— E marĩ wa, te bété ai'uzazéb õ na asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mo. E asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono zéb zarina, te za rowẽ na 're aihâimana za'ra wa'aba mo. Mare di. Ma'ãpé, romnhirãrã 're ĩhâimana za'ra mono zém na rosa'rata za'ra wa'aba a'â, rom na 're ĩsimasa mono na hã. Ta norĩ hã ti'uzazéb da hã, te te sisada 're 'manharĩ za'ra mono da, te te 're romhuri za'ra mono õ di.
23386	MAT 7:1	— Dawasédé hã da'ãma 're ĩsa'ra za'ra wa'aba mono zéb zarina, asiwi 're dawẽ'õ za'ra wa'aba mono õ di za, taha zarina 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã te te siwi 're aiwẽ'õ za'ra wa'aba mono tõ da.
23391	MAT 7:6	— Duré 'Re ĩhâimana u'âsi mono 'ruiwapari'wa norĩ ma, ĩwasu'uwẽ na tãma 're rowasu'u za'ra wa'aba mono õ di za, te te ãma 're ĩwasété za'ra mono norĩ ma hã. E marĩ wa. Ta norĩ hã wapsã ma, marĩ ĩse hã da te tãma 're a za'ra mono nherẽ, dazô 're sipizari za'ra mono wa, te te 're ĩdahâzu mono ne, te za ta norĩ hã asada 're hâimana wasété za'ra wa'wa. Uhâbâ norĩ hã marĩ wẽ zô, sima 're sõpré waihu'u mono õ di. Marĩ ĩwẽ hã wa'âbâ za'ẽtẽ nherẽ, uhâbâi ma, da te 're sãmra mono wa, taré te te 're ĩwati'i za'ra mono ne, te za ta norĩ hã taré te te 're wapari za'ra, ĩwasu'uwẽ hã. Taha wa, ta norĩ ma, 're rowasu'u za'ra wa'aba mono õ di za, 'Re ĩhâimana u'âsi mono 'ruiwapari'wa norĩ ma hã.
23392	MAT 7:7	— 'Re ĩhâimana u'âsi mono wi, te za ĩwẽ hã 're ĩwaptẽrẽ za'ra wa'aba mo. Tawamhã te za tô te te aima 're anhomri 'wa. Ĩwẽ zô si te za duré asima 're asõpré u'âsi aba mo. Tawamhã taha zarina te za tô te te aima ãma 're a'uwaimrami 'wa, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã, 'râwi aima 're hâimana za'ra wa'aba mono da. Duré ni'wa hã 'ri tede'wa zô te te 're ĩ'ridawa ta'a mono ne, te za ĩwẽ hã tiwi 're ĩwaptẽrẽ za'ra wa'aba mo. Tawamhã 'ri tede'wa te te tãma ĩ'ridawa ne, te za tô 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã te te aima 're anhomri 'wa, ĩwẽ hã, si'uihâ na.
23397	MAT 7:12	— Marĩ ĩwẽ si da te aima 're 'manharĩ za'ra wa'aba mono da, asima 're ĩdawẽ za'ra wa'aba mono ne, te za marĩ ĩwẽ si dama 're ĩ'manharĩ u'âsi za'ra wa'aba mo, ĩwa'rãmi. Ãne duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti na Mozési te te ãma ĩrob'ui'éré hã te wama wasu'u za'ra, duréihã ĩsadawa wasu'u 'rata 'wa norĩ nhimi'ui'éré zama.
23398	MAT 7:13	— Duré, ropipa u 're ĩdanhisisi mono zé hã bâdâdi hã sa'ẽtẽ uptabi di. Duré ĩsitobzé hã, sa'ẽtẽ uptabi di. Taha wa, dama wapure di, ãma 're ĩdanomro mono zéb da hã, bâdâdi hã sa'ẽtẽ uptabi wa. Taha wa, te da'ahâ uptabi na ãma 're danomro, ropipa u, tamomo 're danhisisi mono wa, da te 're robzépata u'âsi za'ra mono da. Tane nherẽ, 'Re ĩhâimana u'âsi mono 'rata 're ĩdahâimana u'âsi za'ra mono zéb u, 're ĩdanhisisi mono zéb da hã, bâdâdi nhitobzé hã syryre di. Tamomo bâdâdi hã syry uptabire di duré, ãma 're ĩdanomro mono zéb da hã. Dama pire di, ãma 're ĩdanomro mono zéb da hã. Taha wa, te da'umro na si da te dasina 're uwaimrami za'ra. Taha wa, ma'ãpé, sada 're asiptete za'ra wa'aba mono, bâdâdi nhitobzé ĩsyryre na si 're asisisi aba mono da, rowẽ uptabi u.
23400	MAT 7:15	— Duré, 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u uptabi õ 'wa norĩ wi, te za 're asi'madâ'â pese za'ra wa'aba mo. Ta norĩ hã tô sena dasiré 're hâimana wẽ za'ra mono newa, te za te te dama 're roti za'ra taré. Ta norĩ hã te abaze zahi ne 're hâimana u'âsi za'ra, ĩsazei'wa norĩ zada.
23406	MAT 7:21	— Ãté ni'wam norĩ hã te za dama 're siwasu'u za'ra, ãne: “Zezusi hã ta hã Ĩ̱nhib'apito. Wa hã tãma romhuri'wa, wa tô 're ĩ̱hâimana u'âsi.” Ãne ni'wam norĩ hã dama 're siwasu'u za'ra mono nherẽ, uburé 're sisisi mono õ di za, 'Re ĩhâimana u'âsi mono, da'ãma 're ĩsib'a'uwẽ mono zéb u hã. Ni'wam norĩ si te za 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhib'a'uwẽ, 're hâimana za'ra, Ĩ̱mama hã hâiwa ãma 're ĩsãmra mono hã te te sima 're ĩ'awẽ mono zéb zarina, marĩ ĩwẽ si te te 're ĩ'manharĩ za'ra mono norĩ si.
23409	MAT 7:24	— Ãne, wa za duré ãma aima simiré'é za'ra wa'wa, 'ri'wai wasu'u na. 'Ri'wa hã tãma rosa'rata waihu'u pese wa, ma tô ẽtẽ nhisiwi 'ri hã 'manha, siptete na 're sa mono da. Tawamhã tã hã pĩni za'ẽtẽ na 're ta'a mono wa, ma tô 're âpré. 'Re âpré mono wamhã, 'ri u ma tô 're praba, â hã. Rowa'u'u za'ẽne hã ma tô duré 're pusi, 'ri uwaibaba, te te me da aré. Tane nherẽ, 'ri hã simei õ di, ẽtẽ nhisiwi te te sima 'ri wa, aibâ hã. Tane duré, ã hã te ĩrotizé hã ni'wam norĩ hã te te 're wapari za'ra mono wa, te te oto 're 'madâ'â pese za'ra mono wamhã, ta norĩ si te za rowẽ na 're hâimana u'âsi za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono 'rata.
23411	MAT 7:26	— 'Ri'wa hâiba amo na, wa za duré ãma aima simiré'é za'ra wa'wa, tãma ĩrosa'rata waihu'u õ hã. Ta hã supara nhisiwip si ma tô sima 'ri, siptete na tãma 're sab u'âsi mono da newa. Tawamhã tã hã pĩni za'ẽtẽ na 're ta'a mono wa, ma tô 're âpré. 'Re âpré mono wamhã, 'ri u ma tô 're praba, â hã. Rowa'u'u za'ẽne hã ma tô duré 're pusi, 'ri uwaibaba. Tawamhã 'ri hã ma tô 'marõwĩ, awa'awi. Tane duré, ã hã te ĩrotizé hã ni'wam norĩ hã tipo're na te te 're wapari za'ra mono nherẽ, te te 're 'madâ'â za'ra mono õ wamhã, ta norĩ si te za si'uihâ na 're sisimini za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono 'rata za 're ĩdahâimana u'âsi za'ra mono zé hã.
23416	MAT 8:2	Tawamhã aibâ ĩ'wa're ré hã ma tô ĩtẽme wi. Ĩtẽme wisi wamhã, ma tô hi'rãtitõ nhamra, ĩpapara. Te tãma tinha: — Apito, ĩ̱ma aiwaihu'u pese di, asimipese waihu'u pese na. Taha wa, asima ĩ̱wẽ wamhã, te za ĩ̱pe.
23417	MAT 8:3	Tawamhã Zezusi ma tô tinhib'rada hã wahutu, te te ãma upi da. Te te upi wamhã, te tãma tinha: — Tane tô. Wa tô ĩ̱sima aiwẽ, te aipese da. Tâibâ oto aihâzé hã. Tawamhã awa'awi ma ĩ'wa're hã tãma apa.
23418	MAT 8:4	Tawamhã Zezusi hã te tãma tinha, ãne: — Ĩ̱wapari pese, asina. Ni'wai ma, asina ĩ̱wasu'u õ di za, te aipesezém na hã. Sasedoti u si te za aimo, aihâiba wẽ zô te te aihâiba 'madâ'â da. Taha parip si, te za tãma asõpru 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, Mozésihi nhimiroti zarina, aipesezém na da te ãma aiwaihu'u za'ra da, sena na. — Ãne te Zezusi hã tãma roti, aibâ te te ĩpese ma.
23420	MAT 8:6	Ãne te tãma tinha: — Apito, ĩ̱ma romhuri'wa hã ĩ̱nhorõwa ãma te nomro. Hâzé uptabi di. Hâzé uptabi wa, sirési waihu'u õ di, hâzé za'ẽtẽ wa.
23421	MAT 8:7	Tawamhã Zezusi hã te asa tãma tinha: — Wa za ãma mo tô, te pese da.
23422	MAT 8:8	Tawamhã romanu hã te duré tãma tinha, da'wapéi'wa norĩ wada'uri'wa hã: — Tô'ã, apito. Wa hã aima ĩ̱wapure di, ĩ̱nhorõwa u asébré da hã. Ma'ãpé, taré ã hawi pese aimreme na, séptâ'â da. Tawamhã te za tãma tirowẽ, ĩ̱ma romhuri'wai ma.
23423	MAT 8:9	Wa hã da'wapéi'wa norĩ wada'uri'wa zapari romhuri'wa. Ĩ̱zapari te duré 're hâimana za'ra, da'wapéi'wa norĩ hã. Nimomo te 'mazatõrĩ wamhã, te za 'maimo. Duré sô ĩ̱'maihârâ wamhã, te za we 'maimo, ĩ̱tẽme. Duré ĩ̱ma romhuri'wai ma, marĩ hã te 'rui wamhã, te za 'manha awa'awi, ĩ̱zadawa para. — Ãne te siwasu'u, Zezusihi ma.
23424	MAT 8:10	Tawamhã Zezusi hã ãne hã te te wapari wamhã, ma tô ãma titob'uzu, ĩsiwasu'uzém na. Taha wa, ĩsarina ĩdasi'aba'ré norĩ ma, ma tô nharĩ za'ra: — Tô sena wa aima waihu'u za'ra wa'wa. Ã hã te te sina ĩ̱'umnhasizém na hã niwa te ĩ'madâ'â õ, Izarazéhé nhihudu norĩ nhipti'ai ãma hã. Ta norĩ hã te te ãma siwi wabzu õ di, te te sina ĩ̱'umnhasizém na hã.
23426	MAT 8:12	Tane nherẽ, ni'wam norĩ hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono, ãma 're sib'a'uwẽ za'ra mono da nherẽ, ĩsiré 're si'ubumroi mono da nherẽ, te za sãmra sisiti, robra si 're ĩsa'wari mono u. Tame te za sina 're 'ry'ry. Te za duré 're 'wasitete za'ra, te te 're robzépata za'ẽtẽ za'ra mono wa. — Ãne ma tô Zezusi hã dama rowasu'u.
23427	MAT 8:13	Tawamhã te duré da'wapéi'wa norĩ wada'uri'wai ma tinha: — Mo oto aimorĩ apâ, asõrõwa u. Asina ĩ̱'umnhasizéb zarina, wa za aipawapto. Tawamhã ãne te te tãma nharĩ wi, ma tô tipese, romanuhu ma, romhuri'wa hã.
23433	MAT 8:19	Tawamhã 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti na rowahutu'wa hã ma tô ĩtẽme wi, Zezusihi u. Ãne te tãma tinha: — Rowahutu'wa, ãhãna wa ĩ̱sima aiwẽ, asiré 're ĩ̱morĩ da oto, daro mono bâ.
23434	MAT 8:20	Tawamhã Zezusi te asa tãma tinha: — Wapsã wawẽre hã ab're 're, ĩsõrõwa hã. Duré si norĩ hã tizasi te te sima 're 'manharĩ za'ra, tinhorõwa da hã. Tazahã, wa hã ti'ai ãma dasiré ĩ̱podo hã ĩ̱nhorõwa õ di, ãma 're ĩ̱wa'utu mono zéb da hã. Hâiwi si wa datẽme 're morĩ u'â.
23435	MAT 8:21	Tawamhã Zezusi ma tô duré aibâ hâiba amo 'mahâ, ĩsarina 're ĩmorĩ hã, ĩsiré 're morĩ u'âsi da oto. Tawamhã aibâ hã te asa tãma tinha: — Apito, a'â apâ ĩ̱morĩ, ĩ̱mama hã ĩ̱wi dâ'â wa, ĩ̱sisa'u te ãma ti'a da. — Ãne te sina 'mahâ.
23436	MAT 8:22	Tane nherẽ, te Zezusi hã tãma tinha, asa: — Õne haré te za ĩ̱siré 're aimo oto. Ĩdâ'â norĩ hã te za tisiré ĩdâ'â norĩ ãma te te 're ti'a za'ra.
23439	MAT 8:25	Tawamhã ĩsiré 're ĩnomro mono norĩ hã ma tô ĩtẽme sina roptob za'ra, te te siwi utu da. Tawamhã ãne te 'mahârâ za'ra: — Wanhib'apito, ma'ãpé wanho'reptu za'ra na. Wa za ai'utõrĩ ni.
23440	MAT 8:26	Tawamhã Zezusi hã te tãma nharĩ za'ra: — E marĩ da, ma aipahi za'ra wa'wa. E ĩ̱'umnhasi za'ra wa'aba ãna. Tawamhã ma tô wahudu, Zezusi hã. Wahutu wamhã, ma tô rowa'u'u ma tinha, te te sazâri da, â sisasisi ma zama. Tawamhã ma tô sazâ, rowa'u hã. Ma tô duré ti'âtu.
23441	MAT 8:27	Tawamhã ma tô ãma titob'uzu za'ra, ĩsiré 're ĩnomro mono norĩ hã. Ãne te sima nharĩ za'ra: — Pra, e niha ĩwaihu'u pe, õ hã. Ĩsadawa hawi ma rowa'u hã sazâ, â sisasisi zama. — Ãne te sima rowasu'u za'ra, ĩsiré 're ĩnomro mono norĩ hã.
23443	MAT 8:29	Tawamhã rosa'rese õ ré, ma tô sa'ẽtẽ 'mahârâ zahuré Zezusi hã, ãne: — 'Re ĩhâimana u'âsi mono 'ra, e marĩ wa'ãma 'manharĩ da, te we aimo, wawa'wai baba. E ropsi'utõrĩzé wana wa'ahâri da, te we aimo, wa te robzépata da.
23445	MAT 8:31	Tawamhã wa'uburé norĩ hã aibâ norĩ pẽ'ẽ 're, 're ĩhâimana za'ra mono hã te sa'ẽtẽ sina 'mahârâ za'ra: — Nimomo wazatõrĩ za'ra da wamhã, ma'ãpé uhâbâ norĩ u wazatõrĩ za'ra na, ĩhâiba 're, 're wahâimana za'ra mono da.
23446	MAT 8:32	Tawamhã Zezusi hã ma tô õne haré tãma rob'ru za'ra: — Mo oto ai'aba'réi wa'aba. Tawamhã uhâbâ hâiba 're ma tô sisisi, wa'uburé norĩ hã. Taha wa, te sa'ẽtẽ sisa're, uhâbâ norĩ hã, ĩ'rãsipra u. Âi ba ma tô rere. Taha wa, ma ai'utõ, â na uburé.
23448	MAT 8:34	Tawamhã 'ri nho'õmo ãma 're ĩdasi'ubumroi mono norĩ hã ma tô aihĩni tawairébé ni, Zezusi hã da te dasina uzusi za'ra da. Tawamhã ma tô sãmri za'ra ni. Da te dasiwi sãmri wamhã, ma tô tãma rob'ru za'ra ni: — Ma'ãpé, warom nhiti aimorĩ, nimomo. — Ãne te dasiwi satõrĩ ni, Zezusi hã.
23450	MAT 9:2	Tamomo ma tô ni'wam norĩ hã we siwi ti'â, ĩmorĩ'õ hã ĩsimiwaptâ ré. Ĩmorĩ'õ hã za te te ĩpese na ma tô ãma umnhasi za'ra, Zezusi hã. Tawamhã Zezusi hã taha na ma tô sina simirosa'rata waihu'u za'ra, aibâ norĩ hã. Taha wa, te ĩmorĩ'õ ma tinha: — Ĩ̱siwadi, aiwi robzei'õ tõ. Aiwasédé hã 're ĩ'ab'manharĩ wasété mono zé hã te ai'ãma 're ab'madâ'â mono õ di za oto. — Ãne te tãma tinha.
23451	MAT 9:3	Tawamhã ni'wam norĩ hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti 'rata na rob'ui'éré na dama rowahutu'wa norĩ hã ma tô 'râwi sima rowasu'u za'ra, ãne: — Õ hã te 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma wasété.
23452	MAT 9:4	Tane nherẽ, Zezusi hã ma tô sina waihu'u, ĩsimirosa'rata za'ra hã. Taha wa, te tãma nharĩ za'ra: — E marĩ da, ma tô ãne ĩ̱'ãma ĩrosa'rata wasété za'ra wa'wa.
23454	MAT 9:6	Ti'ai ãma dasiré ĩ̱podo hã ĩ̱ma waihu'u pese di, dawasédé te dama 're ĩ'apari mono da hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa para. Ãne na asiwi ĩ̱waihu'u za'ra wa'aba da, wa za ĩhi'ré ma tinha, wahutu da. Tawamhã ĩmorĩ'õ ma, te tinha Zezusi hã: — Ma'ãpé, aiwahutu. Asa'warizé hã âri, asõrõwa u aimorĩ da oto.
23457	MAT 9:9	Tawamhã Zezusi hã ma tô mo, dahawi. Morĩ ré, ma tô ĩ̱sã, danhib'apito ma, rob'uiprazé ubumroi'wa hã, Mateusi na ĩ̱nhisi hã. Ĩ̱nhimiromhurizéb ãma wa nhamra, rob'uiprazé te dawi 're ĩ'a'ubumroi mono zéb ãma. Tawamhã Zezusi hã te ĩ̱'mahâ: — We aimorĩ, ĩ̱siré 're aimorĩ da oto. Tawamhã awa'awi wa tô wahudu, ĩsiré 're ĩ̱morĩ da oto.
23459	MAT 9:11	Tawamhã parisezu norĩ hã ãne hã te te 'madâ'â za'ra wamhã, ma tô Zezusihi siré 're ĩwanomro mono norĩ hã wazadanharĩ za'ra, ãne: — E niha bâ, te asib'apito za'ra wa'wa hã rob'uiprazé ubumroi'wa norĩ siré tisa, dawasété na 're ĩdahâimana za'ra mono norĩ siré zama.
23460	MAT 9:12	Tawamhã Zezusi hã te te sina wapari za'ra wa, ma tô tãma nharĩ za'ra, ãne: — Hâzé ãna 're ĩnomro mono norĩ zô, dawede'wa hã 're siwasutu za'ra mono õ di, te te 're wede za'ra mono da. Ĩhâzé ré norĩ zô si te za 're siwasutu za'ra, te te 're pese za'ra mono da.
23462	MAT 9:14	Tawamhã Zuwã Batitaha siré 're ĩnomro mono norĩ hã ma tô Zezusihi u ai'aba'ré. Tawamhã ãne te siwi sadanha: — Wa norĩ hã, duré parisezu norĩ hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, 're wamreme zusi mono da hã, wasai ãna wa a'â 're wahâimana za'ra, bâtâ na. E marĩ wa, sai ãna a'â 're hâimana za'ra mono õ di bété, asiré 're ĩnomro mono norĩ hã.
23463	MAT 9:15	Taha wa, te Zezusi hã asa tãma nharĩ za'ra: — Aibâ hã ĩmrozéb u, sô ĩhârâ za'ra norĩ hã sihutu wamhã, e aibâ ĩmro da hã ĩsiré sãmra za'ra ré, te za robzei'õ na tihâimana za'ra, ta norĩ hã. Mare di. Ãnei õ di. Niwapsi te za bâdâ hã ĩwa waptãrã, aibâ ĩmro da hã ĩsiwadi norĩ wa'wa hawi, da te tiwi ĩ'âri za'ra zéb da hã. Tawapsi te za tô sai ãna 're si'ubumro, robzei'õ na.
23464	MAT 9:16	— Duré da'uza hã hâ'ratare wamhã, te za hâihata. E tawamhã ĩhâté hânhihâri na te za hâiwa'aba ni. Mare di. Ĩhâté hânhihâri na da te hâiwa'aba wamhã, da te ĩré hâ'upsõi wamhã, te za tihâzahutu, ĩhâiwa'abazé hã. Tawamhã te za oto hâsisinarĩ pese, da'uza 'rada hã.
23465	MAT 9:17	Duré e romhâ 'manharĩ 'rata 're, te za uwa 'rãi wa'u ĩsé hã da te 're sé, wa'ui ware õ ré. Mare di. Wa'ui ware õ ré, da te 're séme mono wamhã, oto wa'ui ware wamhã, te za romhâ 'manharĩ 'ratare hã sina wazu. Tawamhã uwa 'rãi wa'u ĩsé hã te za asa'wa. Romhâ 'manharĩ hã te za duré hâihaiwamna. Ĩtép si'uiwa na si, te za da te 're sé, dawi 're sisa'wari za'ra mono tõ da, rob'rãi wa'u zé té hã. Tawapsi, romhâ 'manharĩ hã dawi 're hâsiwamnarĩ za'ra mono õ di za duré. — Ãne ma tô Zezusi hã ãma romnhimiré'é, uwa 'ru 'rãi wa'u ĩsé, da te 're ĩséme mono zém na hã.
23466	MAT 9:18	Tawamhã Zezusi hã te te dama rowasu'u ré, ma tô aibâ hã ĩtẽme wi, dama roti'wa hã. Ĩtẽme wisi wamhã, ma tô hi'rãtitõ ĩpapara nhamra. Tawamhã te tãma tinha, ãne: — Ĩ̱'ra hã azarudu hã ma tô ĩ̱wi dârâ, ãhãna si. Tane nherẽ, ma'ãpé ãma ĩ̱me aimorĩ, asib'rada ãma hiri da, hâiwa'utu da, ĩ̱ma 're morĩ da apâ.
23470	MAT 9:22	Tawamhã pi'õ, ĩ'uza te te upi wamhã, ma tô Zezusi hã sô aipi'ra. Sipi'rai wamhã, ma tô pi'õ hã tisã. Ãne te tãma tinha: — Ĩ̱siwadi, aiwi robzei'õ tõ. Za te aipesezém na, ĩ̱'umnhasi zarina ma tô aihâzé hã aima apa. Tawamhã awa'awi ma tô pi'õ hã séptârâ.
23472	MAT 9:24	Tawamhã ãne te dama tinha: — Mo oto aiwairébé aba. Azarudu hã dâ'â õ di. Taré te nhono. Tawamhã ma tô ãma tawa'ẽ za'ra ni, dâ'â uptabi nherẽ, taré ĩsõtõ na te te waihu'u wa, Zezusi hã.