23217	MAT 1:4	Arã hã Aminadabehe mama. Duré Aminadabe hã Nasõhõ mama. Duré Nasõ hã Samohõ mama.
23218	MAT 1:5	Samo hã Bu'azihi mama. Bu'azihi na hã Ra'abi na ĩsisi hã. Duré Bu'azi hã Obedihi mama. Obedihi na nhisi hã, Ruti na ĩsisi hã. Duré Obedi hã Zéséhé mama.
23219	MAT 1:6	Zésé hã Dawihi mama, dama ĩpire mama. Dawi hã Saromahã mama. Uri'asi ĩdâ'â mro wa, ma podo, Saroma hã.
23220	MAT 1:7	Saroma hã Robu'ãhã mama. Duré Robu'ã hã Abizaha mama. Duré Abiza hã Azaha mama.
23225	MAT 1:12	Tawamhã Izarazéhé nhihudu norĩ, Babironiza u da te simroi mono za'u si, ma tô Zeconiza hã poto, Sarati'é hã. Sarati'é hã Zorobabéhé mama, ta hã.
23227	MAT 1:14	Azo hã Sadotihi mama. Duré Sadoti hã Atĩhĩ mama. Duré Atĩ hã Eri'udihi mama.
23246	MAT 2:8	Te te sadanharĩ za'ra pari, ma tô tãma rob'ru za'ra, Berẽ u si'aba'ré da. Ãne te duré tãma rob'ru za'ra: — Mo oto ai'aba'réi wa'aba, 'watébrémi zô asinharĩ pese za'ra wa'aba da. Sõpẽtẽ za'ra wa'aba wamhã, ma'ãpé apâ we asiwi ĩ̱po're pu'u aba za, te waihu'u da, ĩtẽme ĩ̱morĩ da duré wa hã, ãma ĩ̱wata da, ĩ̱zama. — Ãne ma tô tãma waihu'u za'ra, apito Erodi hã.
23249	MAT 2:11	Tawamhã 'ri para u ma tô asisi. Sisisi wamhã, ma tô sabu za'ra 'watébrémi hã, ĩna ĩré sãmra ré, Mariza hã. Tawamhã hi'rãtitõ ma tô asimro, ãma wata za'ra da. Taha pari, ma tô 'ridawa za'ra, tinhimiro'wapézéb za'ra hã. Ma tô ãma sawi za'ra, tinhoprub za'ra zém na; ẽtẽ'ubuzi pré oru hã, duré wedewati ĩsadaze hã, duré wedewati ĩsadaze si'u'ẽne hã. Taha na ma tô tãma tinhoprub za'ra.
23254	MAT 2:16	Tawamhã apito Erodi hã aibâ norĩ, bâtâ pusizém hawi we ĩsi'aba'ré norĩ hã pi'uriwi tiwi ĩsi'aba'ré na te te ãma rowaihu'u za'ra wa, ma tô ab'rui pese. Sib'rui wa, tãma da'wapéi'wa norĩ hã ma tô satõrĩ za'ra Berẽ u, 'watébrémi zô si'aba'ré da, uburé te te dawi uprosi mono da, maparane ãma ĩwahu mono õ hã, Berẽ ãma 're ĩdahâimana za'ra mono norĩ 'ra hã, duré Berẽ 'rata 're ĩdahâimana za'ra mono norĩ 'ra zama. Aibâ norĩ hã wasi te te ĩ'madâ'â za'ra zém na te te tãma ĩwaihu'u za'ra zéb zarina, ma tô apito Erodi hã ãne 'manha.
23269	MAT 3:8	Sena na aiwasédé hã ĩrẽme za'ra wa'aba zém na, da te 're aiwaihu'u za'ra wa'aba mono da, te za oto 're anomro wẽ wa'aba mo.
23281	MAT 4:3	Tawamhã Wa'uburé ma tô ĩtẽme wi. Ĩtẽme wisi wamhã, te tãma tinha: — Sena a hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono 'ra wamhã, ma'ãpé ẽtẽ ma nharĩ, ĩ'u'ẽtẽ wapu na aima si'manharĩ za'ra da.
23284	MAT 4:6	Tawamhã ãne te tãma tinha, Wa'uburé hã: — Sena a hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono 'ra wamhã, ma'ãpé atobro, ti'ai u. 'Re ĩhâimana u'âsi mono, te za, u, hâiwa hawi we atẽme satõrĩ za'ra, tãma ĩromhuri'wa norĩ hã, te te ai'madâ'â za'ra da. Tinhib'rata na te za, u, siwi asapa, ẽne hã te te ai'u'a õ'umnhasite, aipara wi. Ãne 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa nhimi'ui'éré hã, duréihã, ĩbaihâ na hã.
23288	MAT 4:10	Tawamhã Zezusi te asa tãma tinha: — Satanasi, mo oto aimorĩ, ĩ̱nhiti. 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa, ma tô ãne rob'ui'éré: “Uburé Danhib'apito uptabi ãma si, te za 're aiwata za'ra wa'aba mo, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma si. Taha ma si te za 're ĩromhuri za'ra wa'aba mo, Asib'apito za'ra wa'aba ma si.” Ãne ĩmreme na rob'ui'éré, ĩbaihâ na hã. — Ãne te rob'ui'éré 'rada hã tãma 'rãzarõtõ Zezusi hã, Satanasihi ma.
23296	MAT 4:18	Tawamhã Zezusi hã Darireza na ĩsõ'u nhisi zaihâi baba 're morĩ wamhã, ma tô aibâ norĩ hã sãmri zahuré, tepe mrami na romhuri'wa norĩ hã, tisisãnawãi me: Sima na ĩsisi hã, Pedru na ĩsisi amo hã. Duré ĩno hã Ãdéré na ĩsisi hã. Ĩsõ'ui wa, te nasi abazipara hã wabzuri zahuré, tepe zô.
23300	MAT 4:22	Sô hârâ zahuré wamhã, awa'awi ma tô tinhimiromhuri ma marẽme zahuré. Timama zama ma rẽme zahuré, Zezusihi siré 're neb zahuré da.
23302	MAT 4:24	Tawamhã Zezusi te te ĩda'apesezém na, ma tô rowasu'u hã te te ropé, Siriza na danhipti'a nho'õmo nhisi ãma. Taha wa, ma tô ĩtẽme da te 're 'wasari dahâzé mono bâ, uburé aimawi hã dahâzé da te 're ĩsépata za'ra mono norĩ hã, wa'uburé te te 're ĩwamnarĩ za'ra mono norĩ hã, duré da'rã siwamnarĩ wa, 're ĩdahâiba popo'o za'ra mono norĩ hã, duré ĩmorĩ'õ norĩ hã. Uburé ma tô da'apese, Zezusi hã.
23316	MAT 5:13	Tawamhã ãne te duré tãma rowasu'u za'ra, tisiré 're ĩnomro mono norĩ ma: — Ãne wa za duré aima ãma romnhimiré'é za'ra wa'wa. A norĩ wa'wa hã sa ne, te za dama 're aihâimana za'ra wa'aba mo. Sa na hã dasa hã ãma se ti, dasai warĩrĩzé wa. Tane nherẽ, oto 're se si'utõrĩ za'ra mono wamhã, niha da te 'manharĩ waihu'u õ di, apâ se da, dasa da te ãma 're ĩwarĩrĩ za'ra mono da hã. Marĩ dai õ di oto, dama hã. Taré te za da te 're sa'wari za'ra rob u, marĩ dai õ wa oto. Taha wa, te za oto taré ĩsisiwi 're danomro, dapara na. Tane duré, a norĩ wa'wa hã ĩ̱zadawa wasu'u na dama 're romhuri wẽ za'ra wa'aba mono nherẽ, oto romhuri hã 're sahâri za'ra wa'aba mono wamhã, marĩ dai õ di oto, 're aihâimana za'ra wa'aba mono zé hã za, ĩ̱ma hã.
23317	MAT 5:14	— Ãne wa za duré aima ãma romnhimiré'é za'ra wa'wa. A norĩ wa'wa hã rob'uiwẽzém ne, te za dama 're aihâimana za'ra wa'aba mo. 'Re dasimani za'ra mono tõ da, da te dasima 're ĩrob'uiwẽ za'ra mono ne, te za 're ĩdanhimroi wẽ wa'aba mo, 'Re ĩhâimana u'âsi mono u. 'Rinho'u hã sa'a nhisiwi, da te 're ĩ'ri za'ra mono hã dawi 're simani waihu'u za'ra mono õ di. 'Madâ'â pese di, dama hã. Tane duré, a norĩ wa'wa hã dawi 're aimani waihu'u za'ra wa'aba mono õ di za. Sõ'awi te za dama 're ĩ̱wasu'u wẽ u'âsi za'ra wa'aba mo.
23377	MAT 6:26	Duré, sire norĩ hã bété. Ta norĩ hã te te sima 're robzuri mono õ di. Duré te te sima 're rob'rãihâri za'ra mono õ di. Robza'razéb ãma te te sisa 're robza'wari za'ra mono õ di duré, ãma 're ĩsaihuri mono zéb da hã. Tane nherẽ, te Aimama 'wa hã hâiwa ãma 're ĩsãmra mono hã ĩsa hã te te tãma 're anhomri u'âsi. E tawamhã sire si te te 're azawi pese, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã. Mare di. Sire zawi nhipai u, tãma asawi uptabi za'ra wa'aba di. Taha wa, sire te te 're ĩ'ab'madâ'â mono zém nhipai u, te za te te 're ai'madâ'â pese za'ra wa'wa, Aimama 'wa hã, asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono tõ da.
23380	MAT 6:29	Tane nherẽ, dama 'madâ'â zei uptabi di, romnhirãrã hã. Apito Saroma hã sibro pese wa, uza wẽ uptabi na 're si'uza mono nherẽ, taha nhipai u, dama 'madâ'â zei uptabi di, romnhirãrã hã.
23414	MAT 7:29	'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti 'rata na rob'ui'éré na dama rowahutu'wa norĩ, simirowasu'u wapure na te te dama 're ĩrowahutu za'ra mono ne, te te dama 're rowahutu mono õ di, Zezusi hã. Simirowahutu pire uptabi na ma tô te te dama 're rowasu'u. Taha wa, ma ãma tatob'uzu za'ra ni, dama ĩwaihu'u'õ hã te te dama wasu'u wa.
23418	MAT 8:4	Tawamhã Zezusi hã te tãma tinha, ãne: — Ĩ̱wapari pese, asina. Ni'wai ma, asina ĩ̱wasu'u õ di za, te aipesezém na hã. Sasedoti u si te za aimo, aihâiba wẽ zô te te aihâiba 'madâ'â da. Taha parip si, te za tãma asõpru 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, Mozésihi nhimiroti zarina, aipesezém na da te ãma aiwaihu'u za'ra da, sena na. — Ãne te Zezusi hã tãma roti, aibâ te te ĩpese ma.
23470	MAT 9:22	Tawamhã pi'õ, ĩ'uza te te upi wamhã, ma tô Zezusi hã sô aipi'ra. Sipi'rai wamhã, ma tô pi'õ hã tisã. Ãne te tãma tinha: — Ĩ̱siwadi, aiwi robzei'õ tõ. Za te aipesezém na, ĩ̱'umnhasi zarina ma tô aihâzé hã aima apa. Tawamhã awa'awi ma tô pi'õ hã séptârâ.
23476	MAT 9:28	Tawamhã 'ri para u ma tô ãzé, Zezusi hã. Sébré wi, ma tô ĩtob'a norĩ hã ĩtẽme aimasisi zahuré. Tawamhã Zezusi hã te sadanharĩ zahuré: — E te asina ĩ̱'umnhasi 'wa, te ato pese aba da hã. Tawamhã asa te tãma nharĩ zahuré: — Ĩhe, wa tô wasina ai'umnhasi ni, apito.
23482	MAT 9:34	Tane nherẽ, ma tô parisezu norĩ hã taré ĩwasédé hã ãma hiri za'ra, ãne: — Wa'uburé norĩ nhib'apito zadawa para, te õ hã wa'uburé hã te te dama 're anhamra, Satanasihi zadawa para. — Ãne ma tô parisezu norĩ hã siwi wẽ'õ, Zezusi hã.
23488	MAT 10:2	Zezusi hã daro mono bâ te za oto wazatõrĩ za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ hã, ĩsadawa para wa te dama 're sadawa wasu'u za'ra mono da. Tizadawa wasu'u'wa na, ma tô wanhisi za'ra oto, Zezusi hã. Wanhisi za'ra hã, ãne: Sima na ĩsisi hã. Taha nhisi amo hã Pedru. Duré ĩno nhisi hã Ãdéré na ĩsisi hã. Duré Ti'adu, duré Ti'aduhu no, Zuwã. Ta norĩ hã Zebedehe 'ra norĩ.
23489	MAT 10:3	Duré Piripi, duré Batoromezu, duré Tome, duré wa hã Mateusi. Wa hã rob'uiprazé ubumroi'wa aré. Duré Ti'adu, Apezuhu 'ra hã. Duré Tadezu, duré Sima aimawi hã. Ta hã ma tô aré dame 're hâimana, romanu norĩ zada, tirom hawi apâ te te 're satõrĩ za'ra mono da. Duré Zudasi Icarizoti, Zezusi hã te te dama ĩhâiba nhomri da hã.
23501	MAT 10:15	Tô sena, wa aima waihu'u za'ra wa'wa. Niwapsi 'Re ĩhâimana u'âsi mono, da'ãma ĩsipo'ozéb ãma hã Sodoma ãma duré Domora ãma 're ĩdahâimana wasété uptabi za'ra mono norĩ ma, te te ĩrob'manharĩ pipa zém nhipai u, te za asô 're ĩtob'uzu za'ra wa'aba mono õ norĩ hã te te tãma 're arob'manharĩ za'ẽtẽ. — Ãne ma tô Zezusi hã wama waihu'u za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma.
23515	MAT 10:29	Sire wa'â hã wa'âbâ syryre nherẽ, uburé Damama zadawa para õ nherẽ, 're si'utõrĩ mono da hã, mare di, sire norĩ hã.
23516	MAT 10:30	Tane duré, aséré za'rata aba zama, tãma waihu'u pese di, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma hã. Simi'madâ'â pese uptabi di.
23517	MAT 10:31	Sire hã tãma sawi pese za'ra nherẽ, sire zawi nhipai u, tãma asawi uptabi za'ra wa'aba di, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma hã. Taha wa, asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. — Ãne ma tô wama rowasu'u za'ra Zezusi hã, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma hã.
23549	MAT 11:21	Ãne te 'ri wa'õtõ ãma ma tinha Zezusi hã, 'ri wa'õtõ 're, 're ĩdahâimana za'ra mono norĩ ma: — Corazi na 'ri wa'õtõ nhisi ãma 're aihâimana za'ra wa'aba mono norĩ ma, aima 're ropipa uptabi za'ra wa'aba mono di za, Besada na 'ri wa'õtõ nhisi ãma 're aihâimana za'ra wa'aba mono norĩ ma zama. Marĩ dama ĩ'manharĩ waihu'u'õ hã asõ'a za'ra wa'aba, te 're ĩ'ab'manharĩ wẽ mono ne, Tiru ãma 'ri nho'õmo ãma, duré Sido ãma 'ri nho'õmo ãma 're ĩdahâimana za'ra mono norĩ nho'a, te dama 're ab'manharĩ mono 'wa'âhã, duréi te aré ta norĩ hã 're sipizari za'ra, tiwasété wi. Tiwasété wi 're ĩsipizari za'ra mono zém na, da te 're waihu'u za'ra mono da, te aré 'ru'a hã ti'rã nhisiwi te te 're sa'wari za'ra. Te duré aré sa'u ĩhâiro na 're si'uza za'ra.
23550	MAT 11:22	Tô sena wa aima waihu'u za'ra wa'wa. Niwapsi 'Re ĩhâimana u'âsi mono, da'ãma ĩsipo'ozéb ãma hã Tiru ãma duré Sido ãma 're ĩdahâimana wasété za'ra mono norĩ ma, te te ĩrob'manharĩ pipa zém nhipai u, te za te te 're aihâ za'ra za'ẽtẽ za'ra wa'wa, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã.
23551	MAT 11:23	Duré Capana'u ãma 're aihâimana za'ra wa'aba mono norĩ hã e danhipai u aipire na 're aihâimana za'ra wa'aba mono da, ma tô asina 're ĩrosa'rata za'ra wa'aba mo. Ropipa u si, te za 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã te te 're asãmra 'wa, dapẽ'ẽ 're dadâ'â u'âsi ne 're ĩdahâimana za'ra mono zéb u. Marĩ dama ĩ'manharĩ waihu'u'õ hã asõ'a za'ra wa'aba, te dama 're ĩ'ab'manharĩ wẽ mono ne, duréihã Sodoma ãma 're ĩdahâimana wasété za'ra mono norĩ hã te ãma 're pawaptob za'ra mono 'wa'âhã, aré si'utõrĩ õ di, ta norĩ hã. Rowẽ na te aré 're hâimana u'âsi za'ra.
23552	MAT 11:24	Niwapsi 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã da'ãma ĩsipo'ozéb ãma hã Sodoma ãma 're ĩdahâimana wasété za'ra mono norĩ ma, te te ĩrob'manharĩ pipa zém nhipai u, te za te te 're aihâ za'ra za'ẽtẽ za'ra wa'wa, tô sena. — Ãne ma tô Zezusi hã dama waihu'u, Capana'u ãma 're ĩdahâimana za'ra mono norĩ ma hã.
23562	MAT 12:4	'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma 're ĩdawata za'ra mono zéb u, ma tô ãzé, apito Dawi hã. Sébré wamhã, ma tô 'mai'rẽ, ĩ'u'ẽne hã. Ĩsiré norĩ zama ma tô tihu, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, aré da te ĩsa'ra hã. 'Re ĩhâimana u'âsi mono, ma tô pisutu aré, da'ãma romhuri'wa norĩ si ĩ'u'ẽne hã te te 're huri mono da, sasedoti norĩ si. Tane nherẽ, ma tô 'mai'rẽne za'ra, Dawi norĩ hã. Te te 'mai'rẽne za'ra nherẽ, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã te te siwi wẽ'õ za'ra õ di, ta norĩ hã.
23584	MAT 12:26	Tane duré, wa'uburé norĩ hã Satanasihi nhib'a'uwẽ, simisutu 're hâimana za'ra mono nherẽ, dapẽ'ẽ hawi 're wairébé mono da, te te sima 're rob'ru za'ra mono wamhã, te aré sisada 're hâimana za'ra, wa'uburé norĩ hã. Tawamhã sisada 're sipo'o za'ra mono wa, te aré wara sina 're si'utõrĩ, Satanasihi nhib'a'uwẽ norĩ hã. Ãne, ĩ̱ma ĩnharĩ za'ra wa'aba zéb zarina, Bezebuhu zadawa para, wa'uburé te dama 're anhamra mono 'wa'âhã, 'râwim nherẽ, te aré tô sisada 're simasa. Taha zarina, te aré tô ta norĩ hã 're si'uprosi.
23600	MAT 12:42	Niwamhã 'Re ĩhâimana u'âsi mono, za da'ãma ĩsipo'ozéb ãma hã, duréihã danhib'apito sipi'õ hã Saba na romnhisi ãma te te 're ĩda'ab'madâ'â mono hã te za duré asada tihâimana 'wa, aiwasédé hã te te ai'ãma hiri za'ra wa'aba da, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nho'a. E marĩ wa. Ta hã duréihã romhâ uptabi nherẽ, ma tô wi, apito Saromahã u, ĩsimiroti hã te te wapari da, ĩsimiroti hã dahâimanazém na rowaihu'u na hã wẽ uptabi wa. Taha nhimiroti hã pire nherẽ, ĩsipai u ĩ̱nhimiroti si pire uptabi di. Tane nherẽ, ĩ̱nhimiroti hã aima wapari ze za'ra wa'aba õ di. Taha wa, te za tô ĩ'uwaibaba aiwasédé hã ai'ãma hiri za'ra wa'wa, danhib'apito sipi'õ hã.
23615	MAT 13:7	Nima norĩ hã ma duré rere'e, wab'ru wazari. Tawamhã siré ma tô 'wanhipré. Siré 'wanhipré mono wamhã, ma te te ubu, wab'ru hã. Taha wa, 'rãi mono õ di, ta norĩ hã.
23641	MAT 13:33	Tawamhã Zezusi hã ma tô duré ãne na wama ãma romnhimiré'é za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma: — 'Re ĩhâimana u'âsi mono, da'ãma 're ĩsib'a'uwẽ mono zém na, wa za duré aima ãma romnhimiré'é za'ra wa'wa, ãne. Pi'õ hã te za ĩ'u'ẽtẽ wapuzé hã syry na sa'wa, aro 'rã ne zu pese wazari, tridu 'rã zu pese wazari. Aro 'rã ne zub'a si, sa'ẽtẽ uptabi di. Tawamhã te te wazari pese wamhã, te za tidupto, ĩ'u'ẽne hã. Sa'ẽtẽ uptabi di za oto. Ãne duré, 'Re ĩhâimana u'âsi mono, da'ãma 're ĩsib'a'uwẽ mono zé hã. — Ãne na ma tô duré Zezusi hã ãma romnhimiré'é.
23661	MAT 13:53	Tawamhã Zezusi hã marĩ nhimiré'é na te te dama arowasu'u pari, ma tô mo, aré 're ĩhâimana mono zéb u. Tamomo wisi wamhã, te oto dama rowahutu, zudezu norĩ te, rowahutuzéb ãma. Tawamhã ĩsimiroti hã da te wapari za'ra wamhã, ma tô ãma tatob'uzu za'ra ni. Te duré dasima ãma nharĩ za'ra ni, ãne: — Õ hã wede'é na romhuri'wai 'ra. Ĩna nhisi hã, Mariza na ĩsisi hã. Duré ĩno norĩ nhisi hã Ti'adu, duré Zuzé, duré Sima, duré Zudasi. Ĩhidiba norĩ hã te duré wa'rata 're hâimana za'ra. E niha ma bété õhõ si uburé marĩ hã waihu'u, tiwaihu'u pese na te te dama 're ĩrowasu'u mono zéb da hã, duré marĩ dama ĩ'manharĩ waihu'u'õ hã te te dama 're ĩ'ab'manharĩ wẽ mono zéb da hã. — Ãne ma tô ãma dasima romnhoré za'ra ni.
23686	MAT 14:20	Tawamhã aihĩni ma tô dasa hã huri ni. Ma tô da te 'mahâpãrĩ. Tawamhã Zezusihi siré 're ĩwanomro mono norĩ hã wa tô apâ si'õtõ 're, wa te sé danho'rada hã, ĩ'u'ẽtẽ wẽ'ẽ hã pe'a wẽ'ẽ zama. 12 na si'õno hã ĩré hã, danho'rata ré hã. Si'õtõ 'remhã 'masisi di.
23716	MAT 15:14	Parisezu norĩ ãma 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. Si'uihâ na 're hâimana za'ra mono. Ni'wa hã te za tisiré hã saprõ, ĩtob'a zahuré hã. Te te saprõni wamhã, te za ab're 're siré tiwaptã'ã zahuré. Tane te parisezu norĩ hã tob'a ne te te 're danhimro. — Ãne ma tô Zezusi hã wama ãma romnhimiré'é za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma.
23723	MAT 15:21	Tawamhã Zezusi hã ma tô mo Zenezaré hawi, Tiru na 'ri nho'õmo nhisi niwĩ, Sido na 'ri nho'õmo nhisi niwĩb zama.
23754	MAT 16:13	Tawamhã Zezusi hã te oto mo darob amoi u, apito Piripihi te, Sézareza na 'ri nho'õmo nhisi niwĩ. Tame ma tô wazadanharĩ za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ hã: — E niha ma tô dasima ĩ̱wasu'u za'ra ni, dasiré ĩ̱podo hã ti'ai ãma. E 'wa hã, wa hã wa 're mo.
23757	MAT 16:16	Tawamhã Sima Pedru te asa tãma tinha: — A hã Cristu, 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te aipisudu, Danho'reptui'wa da. A hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono 'ra.
23758	MAT 16:17	Tawamhã Zezusi, te Pedru oto 'mahâ: — Sima, Zuwãhã 'ra, aima 're rowẽ mono di. Ma tô ãma ĩ'uwaimra. A hã danhimirowasu'u hawi, ãne na ĩ̱waihu'u õ di. Ĩ̱mama, hâiwa ãma 're ĩsãmra mono si ma tô ãne na aima ĩ̱waihu'u. — Ãne ma tô Zezusi hã wẽsã Pedru hã, te te ĩwaihu'uzém na.
23764	MAT 16:23	Tawamhã Zezusi hã ma tô aipi'ra, Pedruhu u. Ãne te tãma tinha: — Satanasi, mo oto aimorĩ, ĩ̱nhiti. Marĩ hã bâdâdi wa, 're ĩsimi'wara mono, te te 're ĩda'marõpãrĩ za'ra mono ne, te ĩ̱wasutu mo, Ĩ̱mama te te ĩ̱ma ĩpisutuzéb zarina te ĩ̱sina dama uwaimrami tõ da. 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimirosa'rata nei õ di, asimirosa'rada hã. Ti'ai ãma danhimirosa'rata zarina si te ĩ̱'ãma ĩrosa'ra, a hã.
23776	MAT 17:7	Tawamhã Zezusi hã ma tô ĩtẽme ai'ré za'ra. Simi'wara ré, ma tô upi za'ra, tinhib'rata na. Te te upi za'ra wamhã, te tãma nharĩ za'ra: — Ma'ãpé aiwahutu za'ra wa'aba. Aipahi za'ra wa'aba tõ.
23778	MAT 17:9	Tawamhã ẽtẽ 'rãihâ hawi, ma tô si'ra za'ra, Zezusi norĩ hã. Si'aba'réi ré, ma tô Zezusi hã Pedru norĩ hã sadawa uwati za'ra, ãne: — Ẽtẽ 'rãihâ ãma ĩ'madâ'â za'ra wa'wa hã dama wasu'u za'ra wa'aba õ di za a'â. Wa hã ti'ai ãma dasiré ĩ̱podo hã ab're hawi, Ĩ̱mama te te ĩ̱hâiwa'utu parip si, te za dama 're ĩrowasu'u za'ra wa'aba mo.
23794	MAT 17:25	— Ĩhe. Te te 're wa'âbâ. — Ãne ma tô sada'â, Pedru hã. Tawamhã Pedru ma tô ãzé 'ri para u, Zezusihi zarina, te te ãma sadanharĩ da. Sébré wamhã, ma tô Zezusi hã timreme na sõzâ, Pedru hã: — Sima, e niha ma asimirosa'rada ĩwaihu. Daro mono bâ danhib'apito norĩ ma, e 'wam norĩ hã te rob'uiprazé hã te te tãma 're po'o za'ra. E ĩsib'a'uwẽ norĩ hã, e darob zô te te da'ãma 're ĩ'ai'uté za'ra mono norĩ si te za te te tãma 're po'o za'ra. — Ãne te sadanha, Zezusi hã.
23820	MAT 18:24	Tawamhã te te ãma sãna'rata wi, ma tô ĩtẽme saprõni ni aibâ hã, ĩsapari rob'madâ'â'wa hã. Ta hã ma tô rob'uiprazé hã tinhib'apito wi te te 're awaptẽrẽ, sa'ẽtẽ uptabi na. Sa'ẽtẽ uptabi wa, niwa ĩsõwa're're te te tãma ĩsõmri da hã waihu'u õ di.
23828	MAT 18:32	Tawamhã te te tãma wasu'u za'ra parimhã, ma tô ĩsib'apito hã sô hâ, dazazéb 're danherẽ'wa zô. Sô hârâ wamhã, ãne te tãma tinha: “A hã romhuri wasété 'wa, ĩ̱wi ĩwaptẽrẽzéb zarina wa tô po're ha'â, rob'uiprazé ĩ̱wi 're ĩ'awaptẽrẽ mono zém na hã apâ ĩ̱ma sõmri õ nherẽ. Te 'ruiwapari õ di.
23830	MAT 18:34	— Tawamhã ĩsib'apito hã ma tô ab'rui pese. Sib'rui wa, ma tô dama ti'ru, dazazéb 're da te sẽrẽ da, da te tãma 're ĩrob'manharĩ u'âsi za'ra mono zém na, tame te te 're robzépata mono da. Rob'uiprazé te te tiwi 're ĩ'awaptẽrẽ mono nhowa're're tinhib'apito ma, te te tãma sõmri wapsi, te za wazere ni apâ. — Ãne ma tô Zezusi hã wama ãma romnhimiré'é za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma.
23836	MAT 19:5	Ãne ma tô duré roti 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã, ĩbaihâ na hã: “Taha wa, aibâ hã 're mro za'ra mono wamhã, te za timama norĩ hã te te 're rẽme za'ra, timro me si siré 're simasisi zahuré mono da oto. Sina 're hâiba sitob zahuré mono wa, maparane ĩhâiba nherẽ, misi ĩhâiba ne, te za siré 're simasisi u'âsi zahuré oto.” — Ãne 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti 'rata na rob'ui'éré hã.
23855	MAT 19:24	E niha te za awaru ba'õmore hã ĩsi'uwazi para'õtõ zapu'u 're ãzé. Sébré waihu'u õ di. Tane, ĩsibro pese norĩ hã si'uihâ na 're sisisi waihu'u mono õ di za, 'Re ĩhâimana u'âsi mono, da'ãma 're ĩsib'a'uwẽ mono zéb u hã. — Ãne ma tô wama waihu'u za'ra, Zezusi hã.
23883	MAT 20:22	Tawamhã Zezusi hã te ĩ'ra norĩ ma oto rowasu'u zahuré, ãne: — E marĩ da, te rosa'rata ãna asina ĩ̱zadanharĩ 'wa. Wa hã wa za robzépata za'ẽtẽ, dawi ĩ̱sisawi ãna. E tawamhã sada asiptete aba di, za te ĩrobzépata za'ẽtẽ ne, ĩrobzépata aba da hã. Tawamhã asa te tãma nharĩ zahuré, Zebedehe 'ra norĩ hã: — Ĩhe. Sada wanhiptete di za, asine wa te ĩrobzépata da hã. — Ãne ma asa tizadawa na tãma wa'rãmi zahuré, Zezusihi ma.
23886	MAT 20:25	Taha wa, Zezusi hã te sima wazô tihârâ za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ zô. Tawamhã ãne te wama nharĩ za'ra: — Ti'ai ãma danhib'apito norĩ hã te pire uptabi na dama 're hâimana za'ra. Sa'ẽtẽ te duré te te 're dawada'uri za'ra, ĩsimiroti hã da te 're 'madâ'â pese za'ra mono da.
23900	MAT 21:5	“Ma'ãpé, tãma rowasu'u za'ra wa'aba, Si'ã na ẽtẽ 'rãihâ nhisi ãma 're ĩdasi'ubumroi mono norĩ ma, ãne: ‘Õhõta te we oto atẽme timorĩ 'wa, asib'apito za'ra wa'wa hã. Ta hã dazada 're ĩhâimana mono õ hã ĩsimizawi pe hã te we ãma mo, awaru po'repore na, ĩpréduptém na hã.’ ” Ãne duréihã 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa nhimi'ui'éré hã, Zeruzarẽ ãma 're ĩdasi'ubumroi mono norĩ ma hã.
23956	MAT 22:15	Tawamhã parisezu norĩ hã ma tô ai'aba'ré Zezusihi nhiti, si'rã'õtõ da, a'â. Si'rã'õtõ wamhã, ma tô sima ãma roti za'ra, Zezusi hã te te siwi pibu da, tinhimirowasu'u na te te tãma ãma upa za'ra zô, te te tãma ãma upa za'ra wa, da te dasiwi wẽ'õ da, duré da te dasiwi âri da.
24024	MAT 23:37	Tawamhã Zezusi te duré dama tinha, ãne: — Zeruzarẽ ãma 're ai'ubumroi wa'aba mono norĩ ãma, ai'ãma ĩ̱pẽ'ẽzé za'ra wa'aba di. Aihi'rata norĩ hã ma tô 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u 'rata 'wa norĩ hã te te 're simroi u'âsi. Datẽme te te 're ĩsatõrĩ za'ra mono norĩ zama, te duré te te 're simroi u'âsi, ẽtẽ na. Si'a hã ti'ra zawi te, 're ĩpapo za'ra mono ne, wa aré te ĩ̱sima 're aiwẽ u'âsi za'ra wa'wa, ĩ̱sitẽme te 're ai'awaibui wa'aba mono da. Tane nherẽ, asima 're ĩ̱wẽ za'ra wa'aba mono õ di asa.
24028	MAT 24:2	Tawamhã Zezusi te wama nharĩ za'ra, ãne: — Ãhãta tô 'ri hã wẽ na 're simasa mono ré, te ĩ'madâ'â za'ra wa'wa. Tane nherẽ, niwapsi te za dasiwi pru pese ni, ẽtẽ na 'ri hã. Tawamhã misi si te za oto simi'wara, ẽne hã. Sisisiwi 'manomro waihu'u õ di za oto, ẽne hã. Tâibâ za oto. Tô sena, wa ãne hã aima waihu'u za'ra wa'wa. — Ãne ma tô Zezusi hã wama waihu'u sirõmo za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma.
24029	MAT 24:3	Tawamhã Zezusi hã te oto nhamra, Oriwera na ẽtẽ 'rãihâ nhisi ãma. Sahâ na sãmra wamhã, wa tô 'râwi ĩtẽme ubumro ni Zezusihi u, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ hã, wahâiba pisutu wa te wasiwi sadanharĩ za'ra da, ãne: — E niwa te za ãne hã ãma tiromhâiba, 'ri nhamrazéb da hã. Ma'ãpé wama waihu'u za'ra na, marĩ ĩwatobrozé hã, ĩsõwa wa te ãma waihu'u sirõmo za'ra da. Duré e marĩ te za watobro, apâ we aimorĩzéb da hã, wa te ãma ĩwaihu'u sirõmo za'ra zéb da hã, duré rob'rãsutuzéb u hã bâdâ, ĩwa ĩwaptã'ãzéb da hã. — Ãne wa tô wasiwi sadanharĩ ni, Zezusi hã.
24054	MAT 24:28	— Sipahudu hã marĩ dâ'â u 're si'rã'õtõ mono wamhã, dama pibui pese za'ra di, marĩ hã 're dâ'â za'ra mono wa, 're ĩsimi'wara mono zé hã. Tane, wa hã apâ we ĩ̱morĩzé hã uburé dama ĩ̱pibu pese za'ra di za oto. — Ãne ma tô Zezusi hã wama sina rowaihu'u sirõmo za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma.
24057	MAT 24:31	Tawamhã hâiwa ãma ĩ̱ma romhuri'wa hã tinhimnhihârâzém na te za oto amnhihâ, hârâ 'rãihâ uptabi na, daro mono bâ da te ĩwapari za'ra da hã. Simnhihârâ wi, hâiwa hawi ĩ̱ma romhuri'wa norĩ hã wa za we dazô satõrĩ za'ra, ti'ai u. Tawamhã 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã ãma 're sib'a'uwẽ za'ra mono da, te te sima 're ĩ'apisutu mono norĩ hã te za we daro mono bâ te te simro, ĩ̱tẽme. — Ãne na ma tô Zezusi hã romhâ ré wama waihu'u sirõmo za'ra.
24061	MAT 24:35	Nimahã na te za hâiwa norĩ hã ai'utõrĩ zahuré, ti'ai me. Si'utõrĩ zahuré nherẽ, ĩ̱nhimirowasu'u hã si'utõrĩ waihu'u õ di za. Pire na te za dama 're hâimana u'âsi. — Ãne ma tô Zezusi hã wama waihu'u za'ra, ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ ma.
24075	MAT 24:49	Tawamhã sô rowaptâ'â wẽ te, te za oto tizapari romhuri'wa norĩ hã te te 're ahâ za'ra. Âzé hã te za duré te te 're hâsi, âzézei'wa norĩ siré. Siwa'ru te za oto 're hâimana.
24082	MAT 25:5	Tawamhã aibâ zô te tirowaptâ'â hâ, za pi'õ na ĩmro zô. Sô rowaptâ'â wamhã, ma tô aptâ hã simro. Taha wa, ma tô nasi titomhâima'ã za'ra. Taha wa, te oto tinhotõ za'ra, ĩwana.
24087	MAT 25:10	— Tawamhã pi'õ ĩpréduptém norĩ hã hâimana nhimiza'rese ãna 're ĩhâimana za'ra mono norĩ hã ma tô ai'aba'ré, rob'rãi wa'u tob zô, te te sima 'mai'uipra za'ra da. Tawamhã ta norĩ za'u si ma tô aibâ hã wi, timro zô. Wisi wamhã, pi'õ ĩpréduptém norĩ hã 5 na ĩhâiba hã hâimana nhimiza'rese 're ĩhâimana za'ra mono norĩ hã ma tô ĩsiré asisi 'ri para u, ĩsiré saihuri da, sina ĩmro zahuré zém na. Sisisi wamhã, ma tô ĩré 'ridawa nhitop tete za'ra ni.
24088	MAT 25:11	— Ãma ronomro za'ra wapsi, ma tô ĩhâiba amo norĩ hã aihutu apâ, pi'õ ĩpréduptém norĩ hã, aibâ hã pi'õi ãma ĩmrozéb u hã. Sihutu wamhã, ãne te nasi 'mahârâ za'ra, rowi hawi: “Apito, apito, wei wama 'ridawa za'ra na, ãma atẽme wanhisisi da.”
24129	MAT 26:6	Tawamhã Zezusi hã ma tô mo, Betãnha na 'ri wa'õtõ nhisi u. Tame te oto nhamra, Simahã nhorõwa ãma, ĩ'wa're ré nhorõwa ãma.
24163	MAT 26:40	Tawamhã Timama ma mreme pari, ma tô apâ mo, Pedru norĩ u. Sõtõ za'ra ré, ma tô siza za'ra. Tawamhã Pedruhu ma, te tinha, Zezusi hã: — E niha asimiza'rese syry na asãmra da hã, aima waihu'u õ di, ĩ̱siré. Satanasihi zada, asiptete sina 're aihâimana za'ra wa'aba mono da, asima 're wẽ za'ra wa'aba mono nherẽ, asi'uihâ na sada 're asiptete waihu'u za'ra wa'aba mono õ di. Taha wa, asimiza'rese te za ai'ubumroi wa'wa ãhãna hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono wi, asima rowaptẽrẽ za'ra wa'aba da, Wa'uburé nhimiwada'uri wasété wi, te te aipawaptob za'ra wa'aba da. — Ãne ma tô Zezusi hã tãma waihu'u za'ra.
24166	MAT 26:43	Timama ma mreme pari, te duré apâ mo, Pedru norĩ u. Sõtõ za'ra ré, ma duré siza za'ra. Aptâ'â si te huri u'âsi, sõpré waihu'u ãna.
24167	MAT 26:44	Tawamhã apâ te duré ĩsiti timorĩ za'ra Zezusi hã, Timama ma mreme da. Si'ubdatõ ma oto sina siri. Tô õhõ na si te tãma mre, tãma ĩmreme na'rata zéb zarina.
24170	MAT 26:47	Tawamhã Zezusi hã zahadu te te rowasu'u ré, ma we Zudasi hã sô wi, aré ĩsiré 're ĩwanomro mono norĩ siré, 12 na wahâiba za'ra siré hã. Da'ahâ na te duré we ĩsiré ai'aba'ré ni, sib'ézé 'wa pa ré, uibroi ré zama. Sasedoti ĩpire norĩ zadawa para te we ai'aba'ré, zudezu norĩ ma roti'wa norĩ zadawa para zama.
24181	MAT 26:58	Zezusi hã da te dasiwi saprõni ré, te Pedru hã romhâ na te te pibu. Sasedoti ĩpire uptabi nhorõwa u, te ĩsarina mo. Wisi wamhã, 'ri 'wawi wa'ra 're, ma ãzé. Sébré wamhã, tame te dame nhamra rowi, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhorõwa 'madâ'â'wa norĩ me. Zezusi hã te te 'madâ'â da, te nhamra, niha da te tãma rob'manharĩ õ'umnhasite.
24188	MAT 26:65	Tawamhã sasedoti ĩpire uptabi hã, Zezusihi mreme te te wapari wamhã, ma tô ti'uza hã hâiwazu, te te wẽ'õ wa, tipẽ'ẽ na sada sahi wa. Tawamhã ĩsi'rã'õtõ norĩ ma, te oto tinha, ãne: — Tâibâ oto. Aibâ aimawi norĩ zô, ai'maihârâ aba õ di za, Zezusi te te wama ĩwasu'u za'ra da hã, ĩwasété na. 'Re ĩhâimana u'âsi mono newa, si'uihâ na ma tô tiwaihu'u pe hã sina tihi, wasine 're hâimana mono nherẽ. Si'uihâ na ma tô timreme wasété. Ĩmreme ma tô ĩwapari za'ra wa'wa.
24192	MAT 26:69	Tawamhã Pedru, 'ri 'wawi wa'ra 're, rowi sãmra ré, ma tô pi'õ hã 'râwi ĩtẽme za. Sasedoti ĩpire uptabi ma romhuri'wa, pi'õ hã. Ãne te tãma tinha, Pedruhu ma: — A zama te Zezusihi siré 're aimo, Darireza ãma aré 're ĩsãmra mono siré.
24198	MAT 26:75	Tawamhã Zezusi te te tãma ĩwaihu'uzém na ma sina po're puru, Pedru hã. Ãne Zezusi te te tãma ĩwaihu'u sirõmo zé hã, ĩsõwa: “Si'a hã hârâ õ ré, si'ubdatõ te za dawi ĩ̱'udâ, ĩ̱zadawa para õ nherẽ.” Ãne Zezusi hã te te tãma ĩwaihu'u sirõmo zé hã. Tawamhã ãne na oto ĩmreme na sina po're pu'u wamhã, ma tô watobro rob u, Pedru hã. Taha wa, te oto aiwa'õ, sina pẽ'ẽzé uptabi wa.
24230	MAT 27:32	'Ri nho'õmo nhiti te te oto Zezusi hã siwi wazere wamhã, aibâ hã ma tô siwi tisã, Sima na ĩsisi hã. Sireni na ĩsa'ru nhisi hã. Te te siwi sãmri wamhã, ma tô tãma 'ru za'ra da'wapéi'wa norĩ hã, wedepo'o nhonhi'rãmi hã tinhisé te te tãma âri da, Zezusi te te sisada ĩ'âri hã.
24239	MAT 27:41	Sasedoti ĩpire norĩ zama te duré nasi ãma tiwa'ẽ za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti 'rata na rob'ui'éré na dama rowahutu'wa norĩ zama, dama roti'wa norĩ zama. Ãne te nasi ta norĩ hã ãma tiwa'ẽ za'ra:
24249	MAT 27:51	Dâ'â wi, zazahâ ĩhâpa hã 'ri 're wa'wa nhitobzé hã ma uihâ na hâihaipo'o aiwa, hâimo hawi pi'reba, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhorõwa ãma hã. Ti'a hã te duré sãsã'ã. Sãsã'ã wamhã, ẽtẽ tõmo wawẽ hã ti'a 're ĩsimi'wara mono zama ma tõmo sipo'o.
24250	MAT 27:52	Taha wa, ma tô duré adâ'â 'ru hã si'ridawa za'ra. Si'ridawa za'ra wamhã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhib'a'uwẽ norĩ hã aré 're ĩdâ'â za'ra mono hã ma tô apâ ahâiwa'utu ahâ uptabi na, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã. Ta norĩ hã, Zezusi hã ab're hawi za hâiwa'utu parimhã, te za ab're hawi wairé. Tawamhã Zeruzarẽ u te za asisi, 'ri nho'u ĩwẽ uptabi u, dama sihâi'ré za'ra da. Tawamhã da'ahâ uptabi na te za ãma tanhopré ni, tame.
24265	MAT 28:1	Sabadu parimhã rowa'a wi, dumidu na ma tô Mariza Madarena norĩ hã sisaprõni zahuré Marizaha me, sa'a zahâpâ ab're u, Zezusi da te ĩsẽrẽzéb u.
24273	MAT 28:9	Sisamroi ré, ma tô Zezusi hã sõpẽtẽ zahuré, pi'õ norĩ hã. Simiza'rese ãna sisamroi ré, ma sõpẽtẽ zahuré. Tawamhã Zezusi hã ma tô sawi zahuré, ãne: — Rowẽ na 're aihâimana aba mono. — Ãne te sawi zahuré, Zezusi hã. Tawamhã pi'õ norĩ hã ma tô oto 'râwi ĩtẽme aima'wara zahuré. Tinhib'rata na te te para zawi zahuré sina, ma tô ãma tiwata zahuré, tãma pire zahuré wa.
24297	MRK 1:13	Tawamhã a'ubuni wi sãmra ré, bâdâ hã ahâ na ma ãma si'utõrĩ, 40 na. Tame sãmra ré, Satanasi hã te aré nasi wada'u, ĩsimiroti na te te saze da. A'ubuni ãma abaze zahi hã te 're hâimana za'ra. Tane nherẽ, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma romhuri'wa norĩ hã hâiwa hawimhã, te we siwi 'madâ'â pese.
24300	MRK 1:16	Tawamhã â zaihâ u ma tô wi, Zezusi hã, Darireza na ĩsõ'u nhisi u hã. Wisi wamhã, â zababa 're morĩ ré, ma tô tepe mrami na romhuri'wa norĩ hã sõpẽtẽ zahuré. Ta norĩ hã Sima Pedru na ĩsisi hã ĩsisãnawãi me, Ãdéréhé me. Tepe zô, te nasi abazipara hã wabzuri zahuré.
24306	MRK 1:22	'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti 'rata na rob'ui'éré na dama rowahutu'wa norĩ nhimirowasu'u nei õ di, Zezusi te te dama ĩrowahutu mono zé hã. Simirowahutu pire na te dama rowahutu. Simirowasu'u wẽ wa, ma tô ãma tatob'uzu za'ra ni.
24307	MRK 1:23	Tawamhã te te dama rowasu'u ré, ma we aibâ hã ãzé, rowahutuzéb u, wa'uburé ré 're ĩmorĩ hã. Sébré wi, te sa'ẽtẽ 'mahâ:
24313	MRK 1:29	Taha pari, ma tô Zezusi norĩ hã rowahutuzém hawi wairé, Sima Pedru norĩ nhorõwa u si'aba'ré da. Tisiséme me, Ãdéréhé me, te siré 're simasisi zahuré, Sima Pedru norĩ hã. Ta norĩ hã, Ti'adu norĩ me, Zuwã norĩ me, ma asisi 'ri para u, Zezusihi siré.