Wildebeest analysis examples for:   xbi-xbi-w   A    February 11, 2023 at 19:58    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

22601  JON 1:1  Aninkel Wulapm Weink nakimp Jona sank. Jona ka ninkilapm ntit kan Amitaiel.
22603  JON 1:3  Aser Jona nkark, kil muap sank ka Wulapm Weink nakel, kil na mila yemp suknel yatel Tarsis ka peikel. Et kil nkarp mila yemp akoel Jopa, ka ar kitnan nantip mpep niopm. Kil o ninkemp wutumpepel suknel kana mila Tarsisel. Kil apul ntokilelel, ka kil apul aiyapel ankilel kil na yetnel. Kil ok nti wuntokn, et nti ok kil wupm nierepm ako i kil nomp wutumpepel. Kakilpe kil muap Wulapm Weink na nkierk yopmon.
22605  JON 1:5  Nti omoule ka apul niokn ar wutumpepel, nti ka nkark wonemp nimirik wule. Nti eikusukn lekekn lekekn akei suknel tupualimp wulapm kitapmel antuol ankil (or: nti manmakn antuol ankil??) kuor nkiempop ntiel. Niatel nti aiye sinsi wankepmel mpurel wat amu mpep niopm apulp na wutumpepel ko pipilaknel. Aser Jona karokn antemp nti ar, kil karep apmoi niumpu ar wutumpepel kitapm.
22607  JON 1:7  Ar pitepitekn aser, nti omoule ka apul niokn ar wutumpepelel nti napmok, “Et an yupul nio antelel lekekn lekekn sil wupm nierepm soplekeknel, yump yo ntok. Niatel, ko an ye nio lekekn ser kona nio miniel. Wankepm weink ka ankilel, ka kil ankil apul wankepm kipe ka apul mpunel anel.” Nti aiye wupm lekekn ntokilelel, nti aser nio Jonael insil.
22608  JON 1:8  Aser nti nakimpil na, “Yikn nikimp an etetel. Weink wankepm kipe ka napir anel ka wankepm aiyiknel ankil! Yikn apul mi ar keielel? Yikn ka yanunkuel? Yikn ka oupmweink miniel?”
22609  JON 1:9  Jona nakimp nti na, Apm ka oupmweink nti Hibruel. Apm ka naremp Wulapm Weink kil ka ekeipmelip. Kil ankil ka apul mpep niopm antempel kitapm sukurel.”
22610  JON 1:10  Kil naimpil nankimp nti na, Apm ka nkark, et kipe antemp yipm mila. Apm wap sank ka Wulapm Weink nakimp apmel.” Nti eipm sank kilelel, nti ka niyukur. Nti nankimp Jona na, “Yikuai! Yikn apul wankepm suknel!”
22614  JON 1:14  Epe nti amiyimp Wulapm Weink na, “Sepmel, an kipe aiyimp yikn. Kona an wat omoule keielel yo mpep niopmel kil kona wuntuel, et yikn korokn yupul an wuntu wareel. An ka ntinkirai, yikn ka yapmunemp yakopel apulp nti omoule mini ka eik ar omoule sepmel wuntuel. Et yikn korokn yupul an sopilelel, karokn. Wulapm Weink, et yikn ankil ka apul wankepm keielel sop upuikn aiyiknel. Karokn upuikn antelel.”
22619  JON 2:3  Kil nak na, “Sepmel, apm kipe ka ninkemp wankepm suknelel aser apm markipniminket yiknel. Yikn ka eipm apm. Apm ka nak nana apm ka apei yemp ka nuarep yemp oumpel ka nti omoule awurel arel. Kakilpe apm ninkitepm yikn, aser yikn oupmueipm apm.
22621  JON 2:5  Mpuas niopmel ka kitip apm amamp, yapm apm kako nkutonk. Apm o..o..o..o..o amu malenk kitapm ka apei niopm kipmin. Nti muanumpuor yemp oumpelel ka narkimp apm. Apm ka nak na ka yikn ka karep nkimer apm, apm korokn nimpil ser yikn, aser rokn. Sepmel, yikn ka Wulapm Weink ankil, ka apm aki nio aiyiknel sitel. Yikn naimpil nkamump apm, apul apm awemp yemp oumpel apmoi. Apm karokn wuntu, apm ka pirpm. Apm kako nimpil yiki nio aiyiknel yopmoi yetne suknel ntinkiraiel aiyiknel.
22626  JON 2:10  Aser apm karokn. Apm'a yekei wampen yiki nio aiyiknel, apm'a wul oumpiepm nio yuwa yikn. Sinsi mimi apm nakimp yiknel, kako apm yumpul. Sepmel, yikn lekekn ka nkamp an omoule eikusukn ar yemp kuoretelel, et yikn apul an naimpil ar sepmel.”
22632  JON 3:5  Nti ntitmuaken Niniveel nti eipm sank Wulapm Weinkel ka Jona nakimp ntiel, aser aimump nti yapmonemp. Nti napmok na, “Et an eikusukn sepm kuoret, sukn ako, antarko kuor nisep miepm eikusukn. An kuor nkiemp wapm kuoretel rap yentemp, nako an ntikiremp Wulapm Weink yupulp wule maiak antelel apulp minamp kuoretel ka an nkisel.” Epe nti apul numuarep karep nti nakel.
22634  JON 3:7  Kil mper sank nakimp nti ntitmuaken eikusukn nak na, “Sank salpikninel keielel apm'a nikimp yipmel ka sank apmelel nampueip nti omoule sepmel apmelel. Antarko nak na yipm eikusukn ntitmuaken nampueip wuskau irpm wusipsip aiyipmel, yipm ko nisep miepm irpm mpep.
22635  JON 3:8  Yipm kuor rap wapm kuoretel ko tikiremp Wulapm Weink wule maiak aiyipmelel. Ko yipm wul wapm kueretel sil nti wuskau nampueip nti wusipsip aiyipmel soplekekn. Sank an kako nek salpiknin yimp Wulapm Weink. An eikusukn kuor yewemp mpuwuntokn yentemp minamp kuoretel mimi ka an nkisel.
22636  JON 3:9  An kona yewemp sinsi mimi ntokilelel, Wulapm Weink kako nimimplemp yapmonemp ntinkliempel ankilel tikikn, kil kileko wonempyumpulp an tikikn. Kona ntokilelel, kil korokn yupul an wuntu.”
22639  JON 4:2  nakimp Wulapm Weink nak na, “Sepmel, et yikn eipm apm sank. Sinsi mimi ka napir sop ka apm nakel. Kumpueikel apm ka ar uknuampel, apm wonempwaiyimp na kona apm nikimp nti Ninive sank aiyiknelel, yikn kako nimimpilemp yapmonemp aiyiknel, et yikn kako wonempyumpulp nti tikikn. Et kakilpe apm nkark muap yikn na mila Tarsis. Aser keielel apm anser, yikn ka apul minsop sank ka apm nakel. Apm ka nimpiriepm ampulp yikn. Aninkanink yikn ka akei nainkerp nti omoule eikusuknel. Yikn karokn pelkel wonemp kuoret antemp nti. Karokn. Yikn ka wonempapulp nti yatip. Yikn ka nimpilemp yapmonemp aiyiknel, yikn karokn ok nti wankepm ware minamp kuoretel ka nti nkisel. Karokn.
22640  JON 4:3  Et apm nakimp yikn Wulapm Weink, kona ntokilelel apm mpuaimpuai ko yikn yupul apm eik wuntuel. Apm nkark na nkisel!”
22645  JON 4:8  Awun akuorpel, Wulapm Weink apul wolpm suknel ntinkliempel nuarep yeteel ka eik yakitie awun noel. Wolpm kile ka yawol wupm eikusukn amiremp. Awun ntinkliempel akuorp yumua Jona yawol niamimpepmel yupul kil na yumui. Et kakilpe Jona napmok, “Et yikn yupul apm wuntu eik lekeknel. Apm nkark na nkisel!”
22646  JON 4:9  Aser Wulapm Weink naimpil nakimp Jona na, “Mi yapmonemp yakopel aiyiknel apulp mo ka ninkerel, kilpe yikn nak yumua, a?” Jona naimpil nakimp Wulapm Weink na, Ank, apm wonemp kuoretimp. Sank keielel apm nak yumua! Apm apulp na apm eik wuntuel.”
22648  JON 4:11  Aser yikn kako wonempwaiyimp nti Ninive. Ka yemp suknelip, nti ntitmuaken muati antuol ka mpila ekeipm, ka nuarep 120,000 nampueip wuskau antuol ka mitimitinkelip. Ka yemp suknel aser nti ka nuarep ninkilapm karokn nimpiriepmel. Nti karokn eipm sank apmelel, nti nkis kukokukoel. Apulntoku apm korokn wonempyupulp nti Ninive, a?”
23214  MAT 1:1  Sank keielel ka apulp nti manmakn Jisas Kraisel. Jisas ka entieyarkup nkan Devitel, aser Devit ka entieyarkup nkan Abrahamel.
23215  MAT 1:2  Abraham ka ra Aisak. Aisak ka ra Jekop. Jekop ka ra Juda antemp nti esuknuan ankilel.
23217  MAT 1:4  Ram ka ra Aminadap. Aminadap ka ra Nason. Nason ka ra Salmon.
23220  MAT 1:7  Solomon ka ra Rehoboam. Rehoboam ka ra Abiya. Abiya ka ra Asa.
23221  MAT 1:8  Asa ka ra Jehosapat. Jehosapat ka ra Jehoram. Jehoram ka ra Usia.
23222  MAT 1:9  Usia ka ra Jotam. Jotam ka ra Ahas. Ahas ka ra Hesekia.
23226  MAT 1:13  Serubabel ka ra Abiut. Abiut ka ra Eliakim. Eliakim ka ra Asor.
23227  MAT 1:14  Asor ka ra Sadok. Sadok ka ra Akim. Akim ka ra Eliut.
23230  MAT 1:17  Nti manmakn ka eik Abraham la akei Devitel, nio antuol eikusuknel ka Et eik Devit la akei nti ka ar Babilonel, nio antuol manmaknel ka Et eik nti ka ar Babilonel la yumua omoule ka nti aiyimpil Krais nio antuol manmaknel, ka Sank keielel ka nak apulp nti manmakn Jisasel eikusuknel.
23231  MAT 1:18  Sank apulp Jisas Krais ka Maria ra kilel ka sopeiye. Mantiek ankilel Maria ka nti sankantun kil, nako yentemp Josep nkis. Aser Maria karokn antempil, aser kil ka opmuon uknuamp, kil ka ninkilapmimp. Ninkilapm kilpe itnei Mariael, ka Pirpm Wulapm Weinkel ankil apupul.
23233  MAT 1:20  Josep wonempwamiyimp aiyapel kil na nekerpmel. Epe kil ar niumpu yenkeniepmel, aser ensel Wulapm Weinkel eik nimininkel nakimpil nak na, “Josep, Aknamniumpuai Devitel, yikn korokn nkierkemp Maria. Ko yikn sempil, kil ka muaken aiyiknel. Yikn eipm apm. Ninkilapm kile ka tnei kilel, ka Pirpm Sepmel Wulapm Weinkel ankil awulmpil, kurpe kil ninkilapmel.
23235  MAT 1:22  Omoule ka kumpueik nakaworp yapmonemp Wulapm Weinkel, sank Wulapm Weinkel ka naikul miepm ankilel, aser kil nak na, Muakenel karokn antemp minkan, aser kil ka ninkilapm osoimp. Kona kil rael, kako ninkilapm ntit. Nio ankilel ko nti yimpilel kako Emanuel. (Aisaia 7:14) Weink nio keielelel ka nak na Wulapm Weink ka ar nampueip an. Sank kilelel kumpueik kil nakel, keielel an niampepm nkupmus, kipe niminink.
23238  MAT 1:25  Aser Josep karokn rap Maria ninkilapm irpm lala Maria mira ninkilapm ntit. Nio ninkilapmel, Josep aiyimpil Jisas.
23240  MAT 2:2  “Ninkilapm niuwaiknel kil kana yer ntoka omoule amamp aiyipmel Judael, ka mantiek ankilel ra kil ar ku? An ka apei yemp antelel awun noelel, an anser nkuaimantump ka ntikiremp an apulp kil ka nininkel. Kakilpe an la na nemirempil, yinki nio ankilel”.
23243  MAT 2:5  Aser nti naimpil nakimpil na, “Krais kako ninink yer Betlehem ka ar Judia. Omoule ka kumpueik nakaworp yapmonemp Wulapm Weinkel, ka apul sank sil wupm nak na,
23244  MAT 2:6  Yipm Betlehem, yipm ka yemp akopitekn aser yipm ka nio nkampel. Ar yemp eikusukn Judiael, yipm Betlehem ka ar niorknel. Ka nio nkamp yipmel ka apulp emelel aiyipmel kileko yer ntoka omoule amamp. Kil kako yuwulmp nti ementitmuaken Wulapm Weinkel ka ar Israelel”. (Maika 5:2)
23245  MAT 2:7  Nti emesepmel Judael kile ka apmon, niatel Herot mper sank nakimp nti emesepmel yemp awun noelel eik nkuwepmel, nti na nimpil la ser kil. Nti kilpe la, aser kil aiyimp ninaiwulp ntiimp, nak na, Arikel ka yipm aser nkuaimantump ka naikulel?”
23250  MAT 2:12  Aser Wulapm Weink akei yenkeniepmel nakimp nti na, “Yipm korokn nimpil la ser Herot”. Kakilpe nti nankerpm aiyapel yatel naimpil mila kitapm oumpyetne weink antuol.
23254  MAT 2:16  Omoule amamp Herot karep nkamump ntinkirai apulp nti omoule sepmel awun noelel ka ninkai kilel. Aser yapmonemp ankilel ka ntinkliempimp. Kakilpe kil nakimp nti omoule napolel ankilel mila Betlehem antempel nti oumpyetne ka ar kitnan nantipilel. Nti ar nti ninkilapm ntit karokn nioknwank wie antun ntiel, ar nti eikusukn wuntu mpruwaselimp sop sank antuol nti omoule sepmel kilpelel nakimp Herot apulp arikel ka nti aser nkuaimantump ka naikul ar yemp antuolel.
23256  MAT 2:18  Nti wat warawur, so nimpi muanel awor lepel lepel ar yemp suknel Rama. Ka Resel saiyip nti ninkilapm ankilel ka wuntu wuntu niatel. Aser yapmonemp ankilel ka sukukurelimp, kil karokn apulp nti omoule na wakiker kilel. (Jeremai 31:15)
23260  MAT 2:22  Aser Josep ka eipm sank na Arkelaus naimpil nkamump yemp nkan waiek ankilel Herotel, kil ka apmoi omoule amamp awulmp kitapm Judiael ka ar Israelel. Josep ka nkinkiekn ampulp na la Israel, aser Wulapm Weink akei yenkeniepmel nankimpil na, “Yikn la kitapm Galili”.
23262  MAT 3:1  Kumpueikel Wulapm Weink ka nak sank ar miepm Aisaiael, kil ka omoule ka nakaworp yapmonemp Wulapm Weinkel. Kil nak na, Ar yemp kuserel omoule karoknel, emelel kileko yekei suknel nek na, Sepmel aiyipmel kilipm, yipm ntimpramp yapmonemp, krak aiyapel kil na yetnel. (Aisaia 40:3) Sank keielel ka nak apulp Jon Baptaisel ka niminink. Jon ka rap wapm niurkutupel, ka kil akei niol kamelel apulel. Kil antun wusaikn akei ntemp mila ntumpualenk ankilel. Miepm ankilel ka kil alel, ka kil al milmp niupukn ka kil nkamp ar wurun osoel antempel wusol irpm. Aninkel Jon Baptaisel la etn yemp kuserel ka ar kitapm antuol Judael, kil wat sank Wulapm Weinkel nankimp nti ementitmuaken. Kil nak na, “Yipm nimpilemp yapmonemp nisep sankminamp kuoretel ka yipm apulel. Pitepiteknimp Wulapm Weink nako yumulmp an”.
23270  MAT 3:9  Yapmonemp aiyipmel ka nak na, Wulapm Weink kakorokn yump an. Yipm nakel na, Abraham ka man antelel ka Wulapm Weink nkampil mpiniorkn. Et kakilpe, kil kakorokn yump an apulp an ka entieyarkup ankilel. Ka yipm nak ntokilelel, aser apm nakimp yipm etetelel. Entieyarkup Abrahamel karokn sinsi suknel ar niampepm Wulapm Weinkel ko yipm yekei Abraham nkael. Karokn. Et kona Wulapm Weink upuiknel, kil na nimpilemp wuntokn irpm nuntup omoule kako entieyarkup Abrahamel. Kakilpe, et yipm korokn wonempwaiyimp na man aiyipmel ko yupul yipm na yer sepmel yer niampepm Wulapm Weinkel. Karokn.
23272  MAT 3:11  Ka apm wurp yipm o mpep sitel, ka muati apulp yipm karep nimimpilemp yapmonemp. Aser omouleel kona ninink nkienel, kil ko yekei Pirpm Wulapm Weinkel yentemp yete yupul niokn ankilel na wurp yipmel. Salpiknin ankilel ka samunkuork apm. Niokn apm apulel karokn sepm sop niokn kil ko yupulel. Kakorokn. Keiye apm eik apulel, ka ntoka nio apmelel ka kuserelel. Nio ankilel ko yer sukn nemp ekeipm.
23274  MAT 3:13  Aninkel kilelel, Jisas nkarp eik Galili mila upukn Jordan. Kil la aser Jon, nakimpil na, “Yikn wurp apm yo mpep”.
23275  MAT 3:14  Aser Jon nak nker kil na, Apulntoku kile yikn aiyimp apm na wurp yikn yo mpepel? Akosepm ko yikn wurp apm epe”.
23276  MAT 3:15  Aser Jisas naimpil nakimpil na, “Karokn. Kako yikn yupul ntokipe apm nakel epe. Yapmonemp kipelel kako sop upuikn Wulapm Weinkel, apulp yapmonemp sankminamp sepmel eikusukn ko an yupulel”. Kakilpe Jon apul misop sank ankilel.
23279  MAT 4:1  Aninkel kilelel, Pirpm Wulapm Weinkel apul Jisas mila yemp kuserel ka omoule karokn arel, apulp na Satan ko timpielpil yapmonemp ukuapil na yupul yapmonemp kuoretel.
23282  MAT 4:4  Aser Jisas naimpil nakimpil na, “Sank ka sil wupm Wulapm Weinkel ka nak na, Sank Wulapm Weinkel, kako yok nti ementitmuaken mintenk. Miepm sit kakorokn yok nti mintenkel”. (Lo 8:3)
23285  MAT 4:7  Aser Jisas naimpil nakimpil nak na, “Sank yatel ka sil wupm Wulapm Weinkel ka nak na, Salpiknin Wulapm Weinkel ka suknip, yikn kakorokn timpielpil”. (Lo 6:16)
23286  MAT 4:8  Aser Satan naimpil nkamp Jisas apul namp malenk ekeipm no nsil yapel. Kil ntikiremp Jisas oupmweink mitinkel ka awulmp kitapm sukurel. Kil ntikiremp Jisas sinsi mimi sepmel
23288  MAT 4:10  Aser Jisas naimpil nakimpil na, “Satan, yikn nisep apm! Sank ka sil wupm Wulapm Weinkel ka nak na, Yikn ko yiki nio Wulapm Weinkel sit, kil sit ka sepmel aiyiknel”. (Lo 6:13)
23292  MAT 4:14  Ka sop sank ka kumpueik Wulapm Weink aki yapmonemp Aisaiael, ka kil nak na, Nti Sebulun nampueip nti Naptali, kitapm antuol ka ar Galili apei yakitie upukn Jordanel. Nti ka sil aiyapel suknel ka la mpep nioupmel, et nti omoule yatel wampwamp mitinkel ka antemp nti nkis. Nti ementitmuaken nkan Sebulun nti Naptaliel, nti ka nkis kuko antemp yapmonemp nilapmel. Aser Wulapm Weink kako yupul yapmonemp nilapmel antuol kilelel ko yer mpilil ntinkiraiimp. (Aisaia 9:1-2) Jisas ka apei Kaperneam ntokilelel, ka Wulapm Weink apul sank Aisaiel kilpe niminink.
23295  MAT 4:17  Aninkel kilpelel, ka sukur Jisas nankimp nti ementitmuaken sank Wulapm Weinkel, kil nak na, “Et yipm ko nimimplemp yapmonemp nisep sankminamp kuoretel apulp na Wulapm Weink ka ar kitnan, kil kana yumulmp yipm”.
23296  MAT 4:18  Jisas nakerpm mpepwarmp eikiriekn Galiliel amu aser, kil anser ntiwie esuknuanel, Saimon, ka nio yatel ankilel Pita, nampueip uknuan ankilel Andru. Ntiwie apul niokn wuntokn ntiwieel akei ntoknpuank nkamp oyokn apmoi mpepwarmp.
23315  MAT 5:12  Wankepm kile yipm ninkempel ka soplekekn ka kumpueik ninkemp nti omoule Wulapm Weinkel ka nakaworp yapmonemp ankilelel. Aser keielel yipm ko eik mpuaimpuaiel, apulp Wulapm Weink kana yupulp yipm sepmel suknel ware yopmoi yemp ekeipmel ankilel”.
23316  MAT 5:13  Jisas naimpil nak na, “Yipm ka nuarep nioupm ka apul miepm ka sinkenel. Aser nioupm kona selmpenkel, ko an yupul ntoku na nioupm ko nimpil sinkenel? Arokn. Kona nioupm ka selmpenk ntokilelelel, kako kuoretimp. Nti omoule kako nimprip yekei akaik eselewim.
23320  MAT 5:17  Jisas naimpil nak na, “Sank salpikninel Wulapm Weinkel ka Moses ok yipmel antempel sank antuol nti omoule Wulapm Weinkel ka nakaworp yapmonemp ankilelel, yipm korokn nek na apm ka la nakimp yuwap yipmel na antarko ko yekei opmoump sank irpm kilelel eik wapel na yupul sank irpm kilelel miniat. Karokn. Apm'a nek sempop sank salpikninel eikusukn ko yer mintenk. Ka apm ankil ko yupul sank niupukn nkan sank irpm kilelelel ko miepm ankilel ko neker. Aser yipm yukueimp ser. Sank salpikninel Wulapm Weinkel eikusuknel, kona miepm sukurel ankilel ka karep naker miniat, aninkel kilpelel, sank kilelel yentempel kitapm sukurel kako miniat.
23321  MAT 5:18  Apm nakimp yipm etetel. Yitoumparai sukn pitekn eikusuknel ka nti akei ar sank salpikninel kakorokn niat niorkn. Karokn. Aser kona kitapm niatelel, sank salpikninel kakorokn niat, kako yer soplekekn yopmoiel.
23322  MAT 5:19  Kona emel nek na, Sank salpikninel keielel ka sinsi akopitekn nako kil ukuap nti eikusukn na yuntun sank salpikninel soplekekn kil apulel, kuatiar kona Wulapm Weink yuwulmp anel, omoule kilelel nio ankilel kako yumu kitapm. Aser kona emelel yupul sop sank salpikninel, ntikiremp nti eikusukn nako nti yupul soplekeknel, kuatiar kona Wulapm Weink yuwulmp anel, omoule kilelel nio ankilel kako yer nemp ekeipm.
23323  MAT 5:20  Apm nakimp yipm, kona yipm wonempwaiyimp na yipm na war yer onto Wulapm Weinkel, sankminamp sepmel aiyipmel kako samunkuork sankminamp sepmel antuol Farisiel nampueip nti omoule wupm araiel ka yuwap nti ntitmuaken sank salpikninel Wulapm Weinkel. Kona oroknelel, et yipm korokn war yemp Wulapm Weinkel yentempil yer yopmoiel”.
23325  MAT 5:22  Sank ka sil wupm Wulapm Weinkel ka nak sopilelel, aser apm nakimp yipm walimp na, yikn kona yentemp mamintoump aiyiknel nukuapm nukuapm sitel, yikn ko soplekekn, yikn kileko yopmon niampepm antuol nti omoule ka mpunti silel. Aser kona yikn nikimp mamintoump aiyiknel sank kuoretelel, yikn kako yetn niampepm antuol omoule amamp antuolel. Aser kona yikn nikimp mamintoump aiyiknel na kil ka niepel mankirpmel, et yipm yekei wonempel. Yikn kona yupul yupulel, et yikn kako yo yemp yeteel.
23332  MAT 5:29  Kakilpe, kona niampepm aiyiknel ukuap yikn'a yupul setelel ka kuoretelel, ko yikn tipimp muat. Akosepm kona yikn yekei niampepm lekekn sitel na war yer yemp sepmel. Oroknel, kuatiar yikn yupul omoule aiyiknel sukur la yemp yeteel.
23333  MAT 5:30  Kona onto yapelel aiyiknel ukuap yikn na yupul setelel ka kuoretelel, ko yikn yuntun nkiempwat. Akosepm kona yikn yekei onto lekekn sitel na yer sepmelel. Aser kona oroknelel, kuatiar et yikn ko yupul omoule aiyiknel sukur na la yemp yeteel”.
23337  MAT 5:34  Sank ka sil wupm Wulapm Weinkel ka nak sopilelel, aser apm nakimp yipm walimp na, yipm korokn semp sank miel na nek etet kuntoel yupulp na mintenkitneip sank lekekn aiyiknel. Karokn. Yipm korokn yimp nio yemp sepmelel na nek etet kuntoel yupulp sank aiyiknel. Apulp na yemp sepmel ka lontolnko sepmel Wulapm Weinkel.
23338  MAT 5:35  Et yipm korokn yimp nio kitapmel na nek etet kuntoel yupulp sank aiyiknel. Apulp na kitapm ka yemp ka Wulapm Weink wul akaik ankilel silel. Et yipm korokn yimp nio Jerusalem na nek etet kuntoel yupulp sank aiyiknel. Apulp na Jerusalem ka yemp suknel ankilel omoule amamp niorknel.
23339  MAT 5:36  Yikn korokn yekei amamniol aiyiknel na nek etet kuntoel sank aiyiknel. Apulp na yikn karokn mintenk nako yikn nimpilemp amamniol aiyiknel erpmelel nimpil la mpusel.
23340  MAT 5:37  Et yipm kako nekAnk’ mi ‘Orokn’. Keielel sitel. Kakilpe. Sank irpm ka yipm nak na mintenkitneip yipm sankel, ka Satan ankil aki yapmonemp aiyipmel et ka yipm napmok”.
23347  MAT 5:44  Aser ka apm nakimp yipm walimp na, yipm ko yekei onto niupuknel aiyipmel nkrawomp nti omoule ka yipm antemp nti nkisempel. Nako yipm yentemp Wulapm Weink nek sank yimpil yupulp nti, nako yipm wonempyupulp nti omoule ka apul yipm kuoretel.
23348  MAT 5:45  Et kona yipm yupul ntokilelel, yipm kako ninkilapm nkan Waiek Ekeipmel apulp na sankminamp aiyipmel ka soplekekn sankminamp ankilel. Kil ka apul awun ka akuorp ar ekeipm ka lep nti omoule sepm kuoret sukn akoel. Antempel etnie ka kil apul yir awulmp nti omoule eikusukn sepm kuoret sukn ako. Sankminamp aiyipmel, et yipm kako yupul soplekekn ka kil apulel.
23349  MAT 5:46  Kona yipm yekei onto niupuknel aiyipmel nkrawomp nti omoule ka apul yikn sepm sitel, Wulapm Weink kakorokn yupulp yikn sepm ware. Apulp na nti omoule kuoretel ka nkamp yipm wuntoknel na yok omoule amamp Romel, nti ka apul soplekekn.
23353  MAT 6:2  Kona yipm'a yok nti eretako sinsiel, yipm korokn yiki nio aiyipmel nuarep nti omoule ka akei wule eikrieknel. Nti ka akei amampel nak aki nio antuol, nti etn aiyapel nak, etn yonk Wulapm Weinkel nak. Nti kana ntikiremp nti eikusukn wonempyapm sepmel antuol yupulp nako nti omoule ser nti ka omoule akosepmel. Apm nakimp yipm etetelel, nti omoule keielel nio suknel nti upuikn apulpel, karep nti nkamp wamire. Aser kuatiarel Wulapm Weink kakorokn nimpil yupulp nti yatel ware.
23356  MAT 6:5  Jisas nak na, “Kona yipm yentemp Wulapm Weink nek sankel, yipm korokn yupul nuarep nti omoule ka akei wule eikrieknel. Upuikn antuol ka apulp na nti na yupul niampepm muatipmel yentemp Wulapm Weink yekei suknel nek sankel yer yemp yapel sop aiyapel nakurepm mi yonk Wulapm Weinkel. Nti apulp na nti omoule ko ser ntiel yiki nio antuol. Aser apm nakimp yipm etetelel, nio sepmel antuol nti upuiknel, karep nti nkamump ar niampepm antuol omoule kitapmel. Wulapm Weink kakorokn yupulp nti yatel ware.