Wildebeest analysis examples for:   ycn-ycn   '    February 11, 2023 at 19:59    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23214  MAT 1:1  Jesucristo, Tupana I'irí, moto'orí ina'uqué penaje i'imacá. Davidmi chu, Abrahami chu, quele laquénami naquiyana ri'imacá. Marí quele necá i'imaño ra'ajútayami chuna i'imacá:
23215  MAT 1:2  Abrahami chu i'imari. Isaacmi chu jara'apá ri'imacá. Ricá i'imari Jacobmi chu jara'apá. Jacobmi chu i'imari Judami chu jara'apá, rijmerénami chuna hua'até.
23216  MAT 1:3  Judami chu i'imari Faresmi chu, Zarami chu, quele jara'apá ri'imacá. Nalomi cholo ií i'imari Tamar. Faresmi chu i'imari Esromi chu jara'apá. Esromi chu i'imari Arami chu jara'apá i'imacá.
23217  MAT 1:4  Arami chu i'imari Aminadabmi chu jara'apá i'imacá. Aminadabmi chu i'imari Naasonmi chu jara'apá i'imacá. Naasonmi chu i'imari Salmonmi chu jara'apá i'imacá.
23218  MAT 1:5  Salmonmi chu i'imari Boozmi chu jara'apá i'imacá. Boozmi chu jaló i'imayo Rahabmi cholo i'imacá. Boozmi chu i'imari Obedmi chu jara'apá i'imacá. Rutmi cholo i'imayo raló i'imacá. Obedmi chu i'imari Isaími chu jara'apá i'imacá.
23219  MAT 1:6  Isaími chu i'imari Davidmi chu jara'apá i'imacá. Ne'emacana Davidmi chu i'imacá. Uríasmi chu yajálomi cholo hua'até rihuá'aco i'imacá. Rujhua'até ri'irí i'imari, Salomonmi chu i'imacá.
23220  MAT 1:7  Salomonmi chu i'imari Roboami chu jara'apá i'imacá. Roboami chu i'imari Abíasmi chu jara'apá i'imacá. Abíasmi chu i'imari Asami chu jara'apá i'imacá.
23221  MAT 1:8  Asami chu i'imari Josafatmi chu jara'apá i'imacá. Josafatmi chu i'imari Jorami chu jara'apá i'imacá. Jorami chu i'imari Uzíasmi chu jara'apá i'imacá.
23222  MAT 1:9  Uzíasmi chu i'imari Jotami chu jara'apá i'imacá. Jotami chu i'imari Acazmi chu jara'apá i'imacá. Acazmi chu i'imari Ezequíasmi chu jara'apá i'imacá.
23223  MAT 1:10  Ezequíasmi chu i'imari Manasesmi chu jara'apá i'imacá. Manasesmi chu i'imari Amonmi chu jara'apá i'imacá. Amonmi chu i'imari Josíasmi chu jara'apá i'imacá.
23224  MAT 1:11  Jeconíasmi chu, rijmerénami chuna quele, jara'apá i'imari Josíasmi chu. Rihuacajé najña'á Israelmi chu laquénami nate'eré naquiyá Babilonia te'eré ejo. Ajopana chá'ataño ne'emacá. nahuá'a necá rejo, nasápacaloje najló penaje. Re Josíasmi chu yaní moto'oñó i'imacá.
23225  MAT 1:12  Napa'acó nate'eré ejo ejomi mariruna moto'oñó: Jeconíasmi chu i'imari Salatielmi chu jara'apá i'imacá. Salatielmi chu i'imari Zarobabelmi chu jara'apá i'imacá.
23226  MAT 1:13  Zorobabelmi chu i'imari Abiudmi chu jara'apá i'imacá. Abiudmi chu i'imari Eliaquimi chu jara'apá i'imacá. Eliaquimi chu i'imari Azormi chu jara'apá i'imacá.
23227  MAT 1:14  Azormi chu i'imari Sadocmi chu jara'apá i'imacá. Sadocmi chu i'imari Aquimi chu jara'apá i'imacá. Aquimi chu i'imari Eliudmi chu jara'apá i'imacá.
23228  MAT 1:15  Eliudmi chu i'imari Eleazarmi chu jara'apá i'imacá. Eleazarmi chu i'imari Matanmi chu jara'apá i'imacá. Matanmi chu i'imari Jacobmi chu jara'apá i'imacá.
23229  MAT 1:16  Jacobmi chu i'imari Josemi chu jara'apá i'imacá. Ricá huá'acaro María hua'até i'imacá. Jesús jaló ru'umacá. Ina'uqué i'imatájeri penaje Jesús.
23230  MAT 1:17  Abrahami chu laquénami yuriño rapumí chojé a'ajná Davidmi chu i'imacá ejená. Pa'u quele iphata ji'imaji nacojé quele na'ajútayami chuna huani i'imacá. Davidmi chu apumí chojena i'imaño caja pa'u quele iphata ji'imaji nacojé quele, nahuá'a ne'emacá Babilonia te'eré nacojé ejená. Ejomi ne'emá piño pa'u quele iphata ji'imaji nacojé quele Jesucristo moto'ocá ejená.
23231  MAT 1:18  Marí Jesucristo moto'ocá yucuna. María i'imayo raló. Uncá chiyó ruhuá'aco José hua'até ru'umá canupá. Caja napura'ó rinacu i'imacá, nahuá'acacoloje pajhua'atéchaca penaje. I'imaqué e'iyonaja nahuá'acaco piyaja ru'umá canupá. Tupana Pechu a'arí Ri'irí rohuó chojé i'imacá. Aú caja ru'umá canupá.
23232  MAT 1:19  Palájne'eque ruyajná penaje José i'imacá. Caja canupá ru'umacale, uncá rihuátala ajopana ina'uqué la'acá rucá chapú rijimaje. Uncá rihuátala ajopana ina'uquejlo riyucuna i'imacana. Me'echú rihuátaca ruyurícana, canupá ru'umacale. Uncá rihuátala runacu apáña'atacana.
23233  MAT 1:20  Marí que ripechu nacú ri'imacá; ehuá ritapúna'aca. Ritapú pajluhuaja Tupana hua'atéjeri, je'echú chiyaje, ya'ataró rijló. Rimá rijló: —José, Davidmi chu laquemi, pipechu i'imaniya ujhuí María liyá, rujhua'até huá'acacano nacú. Ru'urí i'imajeri, Tupana Pechu a'acale rohuó chojé ricá.
23234  MAT 1:21  Ñaquele ruhuá'ajica ee ru'urí, pa'ajé rií Jesús. Ri'imataje rile'ejena ina'uqué capichácajo liyá. Ñaquele uncá Tupana huajálaje ra'apiyá jema'ajeño pu'uhuaré nala'acare chona. Ñaquele pa'ajé rií Jesús —que Tupana hua'atéjeri quemacá Josejlo ritapú.
23235  MAT 1:22  Caja riphá rená chojé Tupana quemacare nacú júpimi ripuráca'alo ja'apátajerimi chujlo. Marí que rimacá rijló i'imacá:
23236  MAT 1:23  Pajluhuájaru inaya i'imajeyo canupá. Ru'urí i'imajeri. Nemaje rinacu: “Huajhua'até Tupana” que, que Tupana quemacá rijló i'imacá.
23237  MAT 1:24  Rihuacajeja riphá rená chojé. E caja José apori. Rila'á je'echú chiyaje quemacá rijló que. Rihuá'aco María hua'até.
23238  MAT 1:25  Canupá ru'umacá quetana uncá rara'aló runacu. E caja ruhuá'a ru'urí. Pamineco moto'ocá rojló ri'imacá. José a'arí rií Jesús. Rimoto'ocá ejomi rucá, José, quele i'imaño pajhua'atéchaca.
23239  MAT 2:1  Jesús moto'orí pajimila Belén e i'imacá. Judea te'eré nacú ricá pajimila. Jesús moto'oqué huacajé, Herodes i'imari judíona i'imacana. E caja ajopana ina'uqué iphaño Jerusalén ejo. Camú jeño'ocá ejo pumitá nephá i'imacá. Ihuijrina nacú jehuíña'ajeño ne'emacá. Ñaquele nahue'epí cajrú nacaje nacojé, ihuijrina nacú jehuíña'ajeño ne'emacale. E caja nephá nanacu.
23240  MAT 2:2  Nemá najló: —¿Mere chi ricá, i'imacana penaje, moto'ocá maare? Huamá ihuijrí pato'ocó meyáleje. Camú jácho'oco ejo pumitá huamá ripato'ocó. Huajé huamaca ri'imacá. huahue'epí rimoto'ocá i'imacá. A'acuhuaná hue'ejná majó, huamácaloje ricá, moto'orí i'imacana penaje. Pu'ují huapechu i'imacáloje rinacu penaje hue'ejná majó —que nemacá najló i'imacá.
23241  MAT 2:3  Ejomi ne'emá ne'emacana Heródesjlo riyucuna. Marí caje aú ricahuíla'o rinacojé. Ñaqué caja piyuque Jerusalén e i'imacaño cahuíla'aco rinacojé riyucuna jema'acana aú.
23242  MAT 2:4  E ne'emacana jahuacátari sacerdótena huacára'ajeño piyuque. Najhua'até caja rahuacata Tupana puráca'alo nacú jehuíña'atajeño. E rimá najló: —¿Mecaje pajimila nacú Tupana I'irí moto'orí? ¿Ricá Tupana huacára'ajicare ina'uqué i'imatájeri penaje huemá nacú?
23243  MAT 2:5  E nemá rijló: —Belén e, Judea te'eré nacú rimoto'ó. Marí que Tupana puráca'alo ja'apátajerimi chu lana'acá riyucuna júpimi i'imacá:
23244  MAT 2:6  Judá te'eré nacú Belén. Apú pajimila chaje ricá Belén, ne'emacana penaje i'imajícale reyaje. Ricá amájeri nule'ejena ina'uqué palá. Israelmi chu laquénami ramaje palá, que rilana'acá riyucuna i'imacá —que nemacá Heródesjlo i'imacá.
23245  MAT 2:7  E rimicho'ojneja Herodes huá'aca ihuijrina nacú jehuíña'ajeño maná. E rimá najló: —¿Merohuacajé que amaca ihuijrí pato'ocó? Ne'emá rijló riyucuna.
23246  MAT 2:8  Ejomi rihuacára'a necá Belén ejo. Rimá najló: —I'ijná rejo, ihue'epichi méreca ricá. Iphátajica ee ricá rejo, eco i'imá nojló riyucuna, nomíchachi ricá, nupechu i'imacáloje pu'ují rinacu penaje —que rimacá najló majopeja i'imacá.
23247  MAT 2:9  Marí cajé aú ne'ejná reyá. E caja namá ihuijrí pato'ocó piño, namácare camú jácho'oco ejo pumitá i'imacá. Ihuijrí i'ijnari ají que natucumá nachó que. Ritajnó to'ojmá i'imacare chu pají chaje. Ihuijrina nacú jehuíña'ajeño amaño ricamaré patacá ri'imacare chu pají nacú.
23248  MAT 2:10  Aú caja pu'ují huani napechu i'imacá. E caja nephá rejo.
23249  MAT 2:11  Mujlúca'año nañacaré chojé. Amaño ri'imacá re raló María hua'até. natára'o ne'erúpachi aú. Najláma'o to'ojmá nacojé, pu'ují napechu i'imacale rinacu. E najme'etá napaúre chaya. Na'á rijló oro, a'ahuaná ica, pu'umé jamarí caje, apú a'ahuaná ica hua'até. Mirra rií i'imacá. Ricá na'á rijló. Rejomi napa'ó.
23250  MAT 2:12  E natapúna'a. Natapú Tupana quemari najló: —¡Pa! Ipa'aniyo Herodes i'imacá ejo. Marí caje aú apú iñe'epú chuhuá napa'ó nate'eré ejo.
23251  MAT 2:13  E caja ihuijrina nacú jehuíña'ajeño pa'añó i'imacá. Eyá José tapúna'ari. Ritapú Tupana hua'ateje, je'echú chiyaje, ya'ataró rijló i'imacá. Rimá rijló: —Pácho'o. Piñáata cari to'ojmá, raló, quele ají que a'ajná ño'ojó Egipto te'eré ejo. Re pi'imajé, Herodes culájicale cari to'ojmá, rinócaloje ricá penaje. Quetana pi'imajica re. Pu'uhuacá numájica piño pijló: “Chuhua pipa'ó” que, e pipa'ataje ricá piño majó —que rimacá rijló.
23252  MAT 2:14  Raú José jácho'oro. Riñáata lapí to'ojmá, raló, quele ají que Egipto te'eré ejo.
23253  MAT 2:15  Rejo ne'emacá, ma'apona Herodes taca'arí i'imacá. Quéchami napa'acó piño napumí chuhuá nate'eré ejo. Tupana quemacá rinacu júpimi que, iphari rená chojé raú. Marí que rimacá ripuráca'alo ja'apátajerimi chujlo i'imacá: “Egipto eyaje nuhuá'aje nu'urí i'imajica.”
23254  MAT 2:16  Uncá ihuijrina nacú jehuíña'ajeño i'ijnalaño piño ne'emacana Herodes chaje, riyucuna i'imajé rijló rihuacára'aca necá que. Aú rimá nanacu: —Namácaja nala'acá nucá. Raú íqui'ija huani riyúcha'aco najhua'até. Rihuata ilé queráco'ope capichátacana, nemacare nacú: “I'imacana penaje moto'ocá ricá.” Aú rihuacára'a surárana Belén ejo, nacapichátacaloje piyuqueja yuhuaná rehuájena penaje. Ya'ajná pajimila yámajo i'imacaño hua'ató rihuacára'a capichátacana. Ihuijrina nacú jehuíña'ajeño quemaño rijló mérohuacajeca namá ilé ihuijrí pato'ocó i'imacá. Ricá nacojé rihue'epí mecajenaca yuhuaná capichátacana. Ñaquele rihuacára'a iyamá jarechí quéchajena capichátacana a'ajná queráco'opena hua'ató.
23255  MAT 2:17  Tupana puráca'alo ja'apátajerimi chu quemacá chojé riphá raú. Marí que Jeremíasmi chu lana'acá riyucuna papera chojé i'imacá:
23256  MAT 2:18  Cajrú namájica chapú caje yajhué nate'eré ehuá. Cajrú neyájica nayanimínami chuna. Raquelmi cholo laquénami iyájeño cajrú nayanimínami chuna. Uncá meño'ojó ajopana pala'atálaje napechu chapú nala'acare liyá, nacapichátajicale nayani, que rimacá i'imacá.
23257  MAT 2:19  E caja Herodes taca'arí i'imacá. Rejo'ocaja Egipto te'eré nacú José i'imari riyajalo, to'ojmá, quele hua'até. E lapí ritapúna'a. Ritapú ramá Tupana hua'ateje, je'echú chiyaje, iphaca rinacu. Ricá quemari rijló:
23258  MAT 2:20  —Chuhua pácho'o. Pihuá'a to'ojmá, raló, quele pite'eré ejo, Israelmi chu te'eré ejo. Caja nataca'á, huátaño to'ojmá nócana. Ñaquele pihuá'a to'ojmá pite'eré ejo —que rimacá rijló.
23259  MAT 2:21  —Je —que. Raú rácho'o reyá. Rihuá'a rijhua'ató to'ojmá, raló, quele. Napa'ó ají que nate'eré ejo, Israelmi chu te'eré ejo.
23260  MAT 2:22  Rihuata riñacajela ejo pa'acano, Judea te'eré ejo. E'iyonaja nemá rijló: —Arquelao ne'emacana me'etení re. Heródesmi chu i'irimi ri'imacá. Aú José quero'oró rejo pa'acano piyá. E caja ritapúna'a piño. Ritapú Tupana quemari rijló ri'ijnacá piyá rejo. Aú ri'ijná Galilea te'eré ejo.
23261  MAT 2:23  E caja riphá rejo. Pajimila Nazaret ejé ritajnó. Re riyuró to'ojmá, riyajalo hua'até. Re Jesús tahuá'aro i'imacá. Re caja riñapá. Tupana puráca'alo ja'apátajeñomi chuna quemacá que ri'ijnacá najló i'imacá. Nemá Jesús nacú, Nazaret eyaje ri'imajica.
23262  MAT 3:1  Rihuacajé Juan iphari pu'uteni meñaru chojé Tupana yucuna i'imajé ina'uquejlo. Judea te'eré ehuájenajlo ri'imá riyucuna.
23263  MAT 3:2  Marí que rimájica najló: —Ipajno'otá ipéchuhua Tupana ejo, pu'uhuaré ila'acare liyá. Yehuicha riphaca rená chojé, Tupana i'imacáloje ina'uqué huacára'ajeri penaje —que rimájica najló.
23264  MAT 3:3  Riyucuna, Tupana puráca'alo ja'apátajerimi chu lana'arí papera chojé i'imacá. Júpimi que Isaíasmi chu i'imacá riyucuna marí que: Nema'ajé pajluhuaja ina'uqué jahuíyo'oca pu'uteni meñaru chu. Marí que rimájica ina'uquejlo: “Chuhuaca ilamá'ataca ipéchuhua palá Huahuacára'ajerijlo. Ipajno'otá caja ipéchuhua Tupana ejo pu'uhuaré ila'acare liyá”, que rimacá rinacu i'imacá júpimi que.
23265  MAT 3:4  Camello chijnemi naquiyá la'acanami i'imari Juan a'arumacá i'imacá. Camejeri ímami naquiyá la'acanami i'imari rihuachaphila. Caja'ayuna caje, munumunú jalá, caje i'imari ra'ajné.
23266  MAT 3:5  Pu'uteni meñaru chu ri'imaqué Tupana yucuna i'imacana nacú ina'uquejlo. Cajrú Jerusalén eyájena i'ijnajica ripuráca'alo jema'ajé. Pajimila ií Jerusalén. Piyuque ina'uqué, Judea te'eré e'iyohuá i'imajícaño, i'ijnajica caja ripuráca'alo jema'ajé. Jordán cha ñacajélaruna i'ijnaqueño caja ripuráca'alo jema'ajé. Juni ií Jordán.
23267  MAT 3:6  Ne'emajica ee pu'uhuaré nala'ajícare yucuna Tupánajlo, rila'aqué bautizar necá juni Jordán acojé.
23268  MAT 3:7  Fariseo naquiyana, saduceo naquiyana, quele iphaño caja Juan nacú, rila'acáloje bautizar necá penaje. Uncá napajno'otala napéchuhua pu'uhuaré nala'acare liyá. Juan amaca aú nephaca rinacu rimá najló: —Pajlácachina ta icá. Iqui'i huani Tupana huajájica pu'uhuaré la'acaño. ¿Na quemari ijló, “i'imajó riliyá” que?
23269  MAT 3:8  Ila'á palá, iná hue'epícaloje raú, caja iyurica iliyó pu'uhuaré ila'acare penaje.
23270  MAT 3:9  Imaniya inacuhuá marí que: “Abrahami chu laquénami huecá. Ñaquele lamára'ataquejanami que huecá Tupánajlo”. Uncá ñaqué calé ricá ijló. Uncá Tupana i'imatálaje icá capichácajo liyá raú. Tupana huátaquela, rehuíña'atajla marí jipa, ri'imacáloje Abrahami chu laquénami penaje.
23271  MAT 3:10  Iná la'á iná peruné iré, iná i'icatácaloje paijí mecharú iná mená e'iyayá penaje. Rimacára'aco ejomi iná cára'ata ricá piyuqueja ra'apare hua'ató. Ñaqué caja Tupana huajájica ina'uqué naquiyana. Rihuajaje namanaicho la'ajeño, pu'uhuaré la'ajeño, uncá paala la'acaño, cajena rihuajaje marí que.
23272  MAT 3:11  Nucá la'arí bautizar ina'uqué juni aú —que Juan quemacá—. Raú ajopana ina'uqué hue'epiño caja napajno'otaca napéchuhua Tupana ejo pu'uhuaré nala'acare liyá. Ricá penaje nula'á bautizar necá. Nopumí chojé apú iphájeri. Iqui'i huani nuphácare ja'apí ricá, nuchaje huani ri'imacale. Ricá a'ajeri ina'uquejlo Tupana Pechu. Ricaja caja huajájeri pu'uhuaré la'acaño, namanaicho la'acaño, eja'ahuá tajnájico huacajé.
23273  MAT 3:12  Nopumí chojé iphájica la'ajeri trigo a'arumi ca'ajeño la'acá que caja. Te'erí ichajona aú nácho'ota ricá, carená apho'ocáloje ra'arumi re'iyayá penaje. Quéchami paminá lamá'ataca riñacarelana chojé richa. Ra'arumi ricupá quera'atani uncá yacálare chojé. Marí que caja nopumí chojé iphájica huajájica ina'uqué e'iyohuá. Palá la'ajeño i'imajeño rijhua'até. Eyá pu'uhuaré la'ajeño, namanaicho la'ajeño, rica'ajé quera'atani uncá yacálare chojé —que Juan quemacá najló i'imacá.
23274  MAT 3:13  E caja Jesús ñapari i'imacá. Juan i'imacá pu'uteni meñaru chu huacajé rácho'o Galilea te'eré eyá, ri'ijnacáloje ají que Juan chaje penaje. Juni Jordán e ri'imacá. E caja riphá Juan nacú. Jesús quemari rijló: —Pila'á nucá bautizar.
23275  MAT 3:14  Ijnú Juan huátaca rila'acana bautizar. Rimá rijló: —Palánijlaca pila'acajla bautizar nucá. Eta picá iphíchari nunacu, nula'acáloje picá bautizar penaje.
23276  MAT 3:15  E'iyonaja Jesús quemari rijló: —Picá la'ajeri bautizar nucá. Palani caja iná la'acá nacaje piyuqueja Tupana huátaca que. —Je. Ñaqué ricá —que Juan quemacá rijló.
23277  MAT 3:16  Raú rila'á ricá bautizar. Ejomi Jesús jácho'oro junápiya. Hua'ató que je'echú je'echataco. Ricá chiyá Jesús amari Tupana Pechu huitúca'aca ají que majó. Túcu'uchi huitúca'aca que rihuitúca'aca rinacojé.
23278  MAT 3:17  Ejéchami Tupana quemacá marí que je'echú chiyá: —Marí Nu'urí. Iqui'ija nuhuátacare ricá. Pu'ují huani nupechu rinacu —que rimacá rinacu.
23279  MAT 4:1  Caja Juan la'arí bautizar Jesús i'imacá. Ejomi Tupana Pechu huacára'ari ricá pu'uteni meñaru chojé, Jiñá Chi'ináricana ca'átacaloje re'iyajé rejo penaje.
23280  MAT 4:2  Re ri'imá iyamá ina'uqué le'ejé que cala quetana. Marí quetana uncá rajñala ra'ajnehuá; quehuí rijló me'epejí i'imacá.
23281  MAT 4:3  Ejéchami Jiñá Chi'ináricana iphaca Jesús nacú. Rihuata re'iyajé ca'átacana, rila'acáloje pu'uhuaré raú penaje. E rimá rijló: —¿Quehuaca chi Tupana I'irí picá? Nuhue'epícaloje ñaqué picá penaje, pihuacára'a marí jipa jehuíña'aco a'ajnejí penaje.
23282  MAT 4:4  Uncá Jesús jema'alá ra'apiyá. Rimá rijló: —Marí que Tupana puráca'alo lana'aquéjami quemacá: “Uncá a'ajnejí aú ja calé iná i'imá. Piyuqueja Tupana puráca'alo ja'apiyá jema'acana aú iná i'imá” —que Jesús quemacá rijló.
23283  MAT 4:5  E Jiñá Chi'ináricana huá'ari ricá pajimila Jerusalén ejo. Re rihuá'a ricá Tupana ñacaré i'ihuátaje.
23284  MAT 4:6  E rimá rijló: —Tupana I'irí pi'imajica ee, peño'ó maáreya cahuacaje te'erí e'iyajé. Pu'uhuacá Tupana I'irí pi'imajica ee, uncá meque pila'alajo raú. Marí que Tupana puráca'alo lana'aquéjami quemacá rinacu: Tupana huacára'ajeri rijhua'atéjena, je'echú chiyájena, a'acá nanacojó iná. Necá patañó iná ja'apí, iná la'acó piyá quehuí jipa nacojé ja'acano aú, que ripuráca'alo lana'aquéjami quemacá rinacu —que rimacá Jesusjlo.
23285  MAT 4:7  Raú Jesús quemari rijló: —Apa'amá caja Tupana puráca'alo lana'aquéjami quemari marí que: “Pila'aniya pimanaicho, pamachi méqueca Pihuacára'ajeri Tupana a'acá piñaté raú”.
23286  MAT 4:8  E caja Jiñá Chi'ináricana huá'ari piño ricá ipuré i'ihuátaje. Yenoje huani ri'imacá. Reyá riya'atá rijló ajopana te'eré, ajopana te'eré que. Piyuque marí eja'ahuá chu i'imacaño ñacajela riya'atá rijló ipuré i'ihuátaya. Piyuque nacaje palá nojé re'iyá i'imacare hua'ató riya'atá rijló i'imacá.
23287  MAT 4:9  Ejéchami Jiñá Chi'ináricana quemacá Jesusjlo: —No'ojé pijló nate'eré piyuqueja, pi'imacáloje ne'emacana penaje. Piphájica ee no'opí, pitára'o pi'irúpachi aú nujimaje. E no'ojé pijló ricá —que rimacá rijló.
23288  MAT 4:10  Raú Jesús quemari rijló: —Pa'apá nuliyá, Satanás. Marí que caja Tupana puráca'alo lana'aquéjami quemacá: “Piphá Tupana ja'apija. Iná Huacára'ajeri huani ricá. Ricá ja'apiyaja calé iná jema'á palá”.
23289  MAT 4:11  Marí que rimacá rijló aú Jiñá Chi'ináricana ja'apari riliyá. Ejomi Tupana hua'atéjena, je'echú chiyájena, iphaño nacaje la'ajé Jesusjlo.
23290  MAT 4:12  Caja naca'á Juan ina'uqué huajáquelana chojé i'imacá. Jesús jema'arí riyucuna. Raú ripa'ó riñacajela ejo, Galilea te'eré ejo.
23291  MAT 4:13  Uncá riyurilo pajimila Nazaret e. Ranúca'o pajimila Capernaum ejo. Caésa cajruni cha ricá pajimila. Zabulón te'eré, Neftalí te'eré, quele te'eré ahua'á ricá. Rejo ranúca'o.
23292  MAT 4:14  Tupana puráca'alo ja'apátajerimi chu quemacá que rila'acá raú. Marí que ripuráca'alo quemacá, Isaíasmi chu lana'acare papera chojé i'imacá:
23293  MAT 4:15  Zabulón te'eré, Neftalí te'eré ahua'ayá iñe'epú to'oró. Richuhuá ina'uqué i'ijnaño juni jalomi ejo. Juni Jordán pa'anajo pitá re Galilea te'eré. Re cajrú ina'uqué rehuá. Uncá judíona calé necá.
23294  MAT 4:16  Uncá hue'epílaño Tupana nacojé necá. Necá jema'ajeño ripuráca'alo, nahue'epícaloje cajrú rinacojé raú penaje. Capichájeño penájena jema'ajeño Ne'ematájeri yucuna, que ripuráca'alo lana'aquéjami quemacá.
23295  MAT 4:17  E Jesús queño'orí Tupana yucuna i'imacana najló rehuá. Marí que rimájica najló: —Ipajno'otá ipéchuhua pu'uhuaré ila'acare liyá. Yehuicha riphaca rená chojé, Tupana i'imacáloje ina'uqué naquiyana huacára'ajeri penaje.
23296  MAT 4:18  E caja Jesús chira'aró ají que caesa turenahua. Galilea caesa ií. E ramá ajopana ina'uqué. Ramá Simón Pedro, re'ehué Andrés hua'até. Jiña ña'ajeño huená chojé ne'emacá. Nahuenare naca'acá ejé riphá nanacu.
23297  MAT 4:19  —I'ijná nujhua'até —que rimacá najló—. Jiña ña'acana nacú sápajeño icá. Chuhua no'ojica ijló apú sápacaje. Ihuá'aje nojló ina'uqué, ne'emacáloje no'opiyá jema'ajeño penaje —que rimacá najló.
23298  MAT 4:20  —Je —que nemacá rijló. Rejeja nayurí nacápiyo nahuenare; i'ijnaño rijhua'até.
23299  MAT 4:21  E caja Jesús ja'apari piño a'ajná ño'ojó pani. Amari piño apú re'ehué hua'até caja. Santiago rií. Re'ehué ií Juan. Nara'apá ií Zebedeo. Netane chu ne'emá nahuenare lamá'atacana nacú. Ramá necá. Rimá Santiágojlo, Juanjlo hua'até:
23300  MAT 4:22  —I'ijná nujhua'até. Raú caja ne'ejná rijhua'até. Na'apaña netane nara'apá hua'até.
23301  MAT 4:23  Jesús ja'apari piyuque Galilea te'eré e'iyohuá Tupana yucuna i'imacana nacú. Rehuíña'ataque necá ajopana, ajopana que nahuacáca'alo ñacarelana chu. Ri'imaqué Tupana i'imataca ina'uqué capichácajo liyá yucuna najló, ne'emacáloje rijhua'atéjena raú penaje. Ra'apátaque natámina liyá nayaripune que'iyapejé.
23302  MAT 4:24  Marí que ri'imacale rehuá, cajrú riyucuna moto'ocá rehuá. Ya'ajná Siria te'eré ejená riyucuna jema'acó i'imacá. E nahuá'a richaje cajrú natámina. Quehuini yajhué amájeño ne'emacá. Que'iyapé nayaripune i'imacá. Jiñana pechu cahuíla'aque ne'iyajena nacú. Ne'iyajena nopana taca'átaqueri i'imajica. Ne'iyajena napona taca'aqueri camachá. Uncá meño'ojó nacahuitala. Marí cajena nahuá'aque Jesús ejo, ritejmo'ótacaloje necá piyuqueja penaje.
23303  MAT 4:25  Cajrú ina'uqué i'ijnajica rijhua'até. Galilea eyájena nanaquiyana i'imacá. Decápolis ehuá re iyamá'ela quele pajimila. Reyájena ajopana i'imacá. Jerusalén eyájena, Judea te'eré eyájena, quele i'ijnaño caja rijhua'até. Ajopana i'imaño Jordán pa'anajo pitá eyájena. Quele i'ijnaqueño rijhua'até.
23304  MAT 5:1  Jesús amari cajrú ina'uqué jahuacaco rinacojé. Aú rácho'o yenuri i'ihuátaje. Re riyá'o. Ejomi rijhua'até jehuíña'ajeño i'ijnaño rápumi chu. Rejé nahuacó rinacojé.
23305  MAT 5:2  E riqueño'ó nehuíña'atacana marí que:
23306  MAT 5:3  —Re ina'uqué nemá Tupánajlo: “Pa'á huañaté, huala'acáloje pihuátaca que penaje. Uncá meño'ojó huala'alá huecó pihuátaca que”. Marí que quemacáñojlo ri'imajé palá, Tupana i'imacale Nahuacára'ajeri.
23307  MAT 5:4  ’Palani huani inajlo, camu'ují iná pechu i'imacachu pu'uhuaré iná la'acare nacú. Palani inajlo, Tupana pala'atájicale inajlo iná pechu.
23308  MAT 5:5  ’Palani huani ina'uquejlo, uncachu nala'alá necó hue'epiño que. Necá caja i'imajeño rijhua'até je'echú chu rimacá nanacu que.
23309  MAT 5:6  ’Palani huani inajlo, huechi iná huátacachu Tupana huátaca que la'acana. Aú Tupana a'ajeri iná ñaté rila'acana aú.
23310  MAT 5:7  ’Palani huani inajlo, iná hue'epícachu ajopana ina'uqué mu'ují. Ñaqué caja Tupana hue'epíjica iná mu'ují.
23311  MAT 5:8  ’Palani huani ina'uquejlo, nahue'epícachu Tupana huátaca que la'acana natucumó. Necá caja amájeño Tupana.
23312  MAT 5:9  ’Palani huani ina'uquejlo, napala'atácachu ajopana ina'uqué pechu, napechu i'imacá piyá chapú panacuhuácaca. Raú Tupana quemájeri nanacu: “Nuyani necá” que.
23313  MAT 5:10  ’Palani huani ina'uquejlo, ajopana la'acachu necá chapú, nala'acale Tupana huacára'aca que. Nahuacára'ajeri Tupana.