23215	MAT 1:2	Xga'n Abraham ngok Isaac, lë' xga'n Isaac ngok Jakob, mbaino lë' xga'n Jakob ngok Judá kun rë wech Judá.
23224	MAT 1:11	Lë' rë xga'n Josías ngok Jecunías kun rë wech Jecunías. Le'n rë ngubizh ze' ñanu rey Babilonia rë men yezh Judá. Lazh men ze' ngok bixa' nela rë men nado ga', dox nguzakzi bixa'.
23230	MAT 1:17	Kuze', dizde zhë che'n Abraham haxta zhë che'n Dabi nded chida tiemp kwa'n niban tu men, orze' nguio xtu chida tiemp kwa'n niban tu men dizde zhë che'n Dabi haxta zhë kwa'n ñanu rey Babilonia rë men yezh Judea par lazh men Babilonia. No dizde zhë kwa'n nguro' bixa' lazh men Babilonia haxta zhë kwa'n ngol Krist, nded xtu chida tiemp kwa'n niban tu men.
23232	MAT 1:19	Lë' Che xa' ngok tsa' Mari, ter nak xa' tu miyi' xa' dox nile' kwa'n nzobni' lo ley kwa'n mila' Dios lo Muisés, per gat nzhaklat xa' xo'bdi'zh xa' kwan nak Mari, orze' mile' xa' xigab, xla'n la' xa' Mari.
23234	MAT 1:21	Lë' una' gap tu më'd xibyi', mbaino ku'lël më'd JESÚS; lë' më'd re' ko' rë men che'n Dios lo rë kwa'n nzë'b xki bixa'.
23235	MAT 1:22	Ngok rë kure' par mile' Dios rë kwa'n mila' Dios di'zh lo tu rë profet, xa' midi'zh por Dios, or nzhab Dios:
23236	MAT 1:23	Biwi' go, lë' tu una' ye'n wei' xin, no gap una' tu më'd xibyi', mbaino ku'lë bixa' më'd Emanuel. Widi'zh re' gab: Dios nzo kun be.
23239	MAT 2:1	Lë' Jesús ngol yezh Belén kwa'n ña'n lazh men Judea; le'n rë ngubizh ze' nak Herodes rey. Orze' nded pla men yezh Jerusalén, rë xa' nane xmod nak rë mbël lo yibë', zit nzë bixa' al nez plo nilen ngubizh, no nzhab bixa':
23240	MAT 2:2	―¿Ma më'do' kwa'n ngol ze', më'd nak rey che'n rë men Israel? Lë'no une tu mbël che'n më'd re' lo yibë'. Nzë no par di'zh no nazhon më'd.
23241	MAT 2:3	Or mbin rey Herodes kure' kun rë xa' nzho yezh Jerusalén, net bixa' kwan le' bixa'.
23243	MAT 2:5	Orze' nkab bixa': ―Yezh Belene, kwa'n ña'n lazh men Judea, porke se' nzhab tu xa' midi'zh por Dios:
23244	MAT 2:6	Lu, yezh Belén, kwa'n ña'n lazh men Judea, nagaktra'l tu yezh kwa'n natsakt kwa'n nzho xid rë yezh kwa'n tsak lazh men Judea, lë' xid rë men xa' nzho lol, rozi' tu xa' le' mandad, par kina rë men da, men Israel.
23246	MAT 2:8	no or mixë'l Herodes bixa' par yezh Belén, nzhab Herodes lo bixa': ―Wa go ba' par wanabdi'zh go cho ka më'd ba'. No or yazhël go më'd, ne go rëi lon, par nu da yadi'zh nazhon më'd.
23247	MAT 2:9	No or milox mbin bixa' kwa'n nzhab rey, orze' nzha bixa'. No une bixa' mbël lo yibë' nzha dilant lo bixa'; no or ngulëz mbël, nali laka ze' nzho më'd.
23249	MAT 2:11	Or nguio bixa' le'n yo' ze', une bixa' më'd kun xna' më'd, orze' nguzuxib bixa' lo më'd mbaino midi'zh bixa' nazhon më'd. No ngulo' bixa' rë kwa'n nzhanu bixa', rë or, kun ya'l, mbaino nits nax che'n mirra. Rë kure' ngok kwa'n miza' bixa' par lë' më'd.
23251	MAT 2:13	Mbaino or ña rë xa' nane xmod nak mbël lo yibë', orze' ngurulo tu ganj che'n Dios lo Che le'n mika'l, nzhab ganj: ―Waxche, bi'y më'd kun xna' më'd, bizë go lazh men egipto, no ba'gaka guyo go haxta na ka gani pok ro' go ba'; lë' Herodes kwa'n më'd ye'n par gut xa' më'd.
23252	MAT 2:14	Orze' lwega' ngwaxche Che, nguzen xa' më'd ye'n kun xna' më'd or yë'l ze', nguio xa' nez, ña xa' lazh men egipto,
23253	MAT 2:15	no ba'gaka nguio bixa' haxta or ngut Herodes, par ngok rë kwa'n mila' Dios di'zh lo tu xa' midi'zh por Dios or nzhab xa': “Dizde lazh men egipto ngurezha Xga'na.”
23254	MAT 2:16	No or une Herodes, lë' rë xa' nane xmod nak mbël lo yibë' ze' mikide xa', dox miyi'xian Herodes, no mile' xa' mandad, gat rë nak më'd xibyi' kwa'n nzhap haxta chop li'n. Nguzen Herodes dizde zhë kwa'n midi'zhnu xa' rë xa' kwa'n une nguluxo'b mbël ze' lo yibë'; rë më'd ye'n mbit xa' kwa'n nzho yezh Belén mbaino rë më'd kwa'n nzho más rë yezh kwa'n nzhin naka'n yezh Belén,
23255	MAT 2:17	par ngok widi'zh che'n Dios kwa'n mizobni' Jeremías, rë widi'zh kwa'n nzhab se':
23256	MAT 2:18	Dox tu yalnawin nzho lazh men Ramá, dox niwin laxto' Raquel, nzho'n xa' naye; nibizhyë xa' por rë xmë'd xa', no nanetra' yalnawin che'n xa' kwëz, por niyen ra' rë xmë'd xa'.
23257	MAT 2:19	No or ngut Herodes, xtu wëlt ngurulo tu ganj che'n Dios lo Che le'n mika'l lazh men egipto,
23259	MAT 2:21	Ngwaxche Che, mbi'y xa' më'd kun xna' më'd, nguiubre bixa' lazh men Israel.
23261	MAT 2:23	no or mizhin xa' ze', ña xa' tu yezh lë Nazaret, par ngok rë widi'zh kwa'n midi'zh tu profet or nzhab xa': “Lë' xa' ru'lë xa' nzë yezh Nazaret.”
23262	MAT 3:1	Le'n rë ngubizh ze', Juan xa' nililëi' men le'n nits, nguio xa' le'n yuo bizh kwa'n ña'n lo yuo che'n men Judea, kidi'zh xa' lo rë men,
23263	MAT 3:2	nzhab xa': ―Bila' go rë kwa'n gat lë' nak go; lë' zhë nzhazhin la, ne go xmod ban go kun Dios.
23264	MAT 3:3	No Juan re' mize't Isaías, tu xa' midi'zh por Dios chi tiemp or nzhab xa': Dizde le'n yuo bizh, naye kibizhyë tu xa', kidi'zh: “Bizuxkwa' go laxto' go par Dios; bila' go rë kwa'n gat lë' kwa'n nak go.”
23265	MAT 3:4	Nakxao' xab Juan kun yich che'n kamey, no nazi' tu sint yid laxto' xa'; kwa'n nzhao Juan nak nab tsa xanch kun mizhin che'n rë mbëz dan.
23266	MAT 3:5	Rë men re' ñayon kwa'n nidi'zh Juan: rë men yezh Jerusalén kun rë men xa' nzho lazh men Judea, mbaino rë men xa' nzho naka'n ro' you' Jordán.
23268	MAT 3:7	No or une Juan, nayax rë men fariseo kun nayax men saduceo, nzë bixa' par lilëi' Juan bixa', orze' nzhab Juan: ―¡Rë go, men nakap, xa' nak nela mbë'l nayi' ga'! ¿Cho ne lo go, nab por gaklëi' go, le' go gan lo kwa'n nazhe'b kwa'n xë'l Dios par rë men kwa'n nzë'b xki lo Me?
23269	MAT 3:8	Nal bilu' go, walika mila' go rë kwa'n gat lë' nak go,
23270	MAT 3:9	mbaino nagabt go, yent kwa'n le' Dios kun go por nzë go ben che'n Abraham, porke nin lo go, haxta kun rë ke re', gak le' Dios, gake rë men xa' nzë ben che'n Abraham,
23271	MAT 3:10	no lë' yi'b ya nzo la xan rë ya, par cho'i rë ya kwa'n gat niza' xlë wen, orze' yole.
23272	MAT 3:11	Walika, nab tsa nililë̱i'ña̱ men le'n nits or walika nila' bixa' rë kwa'n gat lë' nak bixa' lo Dios. Per nzho xtu xa', xa' nzadkë ticha, xa' re' nililëi' men kun Sprit che'n Dios, no más tsak xa' lon. Per ni gat ñal lan yalyid che'n xa' ni' xa'.
23276	MAT 3:15	Per nzhab Jesús: ―Por nal, la' be gake se', par le' be rë kwa'n nzhakla Dios gak. Orze' mililëi' Juan Jesús.
23278	MAT 3:17	lë'chi mien tu widi'zh dizde lo yibë' kwa'n nzhab: ―Xa' re' Xga'na xa' nazhi' da; dox nizak laxto'n por xa' re'.
23281	MAT 4:3	Lë'chi nguzubi Mizhab par zenbe' Mizhab Jesús (wi' Mizhab xmod nak Jesús), nzhab Mizhab: ―Chi walika Lu nak Xga'n Dios, bile' ke re' gake yët gawal.
23282	MAT 4:4	Orze' nzhab Jesús: ―Se' nzobni' lo Yech che'n Dios: “Gat lë't nab yët gak gao men par ban men; nab tsa kun widi'zh kwa'n niro' ro' Dios gak ban men.”
23284	MAT 4:6	par nzhab Mizhab: ―Chi walika nakal Xga'n Dios, bila' gabal dizde re' haxta lo yuo; nela nzobni' ka lo Yech che'n Dios: “Xë'l Me rë ganj che'n Me par kinal, no zen rë ganj ya'l par nayachinal lo ke.”
23286	MAT 4:8	Lult mbi'y Mizhab Jesús yek tu yi' dox kwa'ro; di ze' milu' Mizhab rë nak lazh men, plo nzhin men yizhyuo, mbaino rë kwa'n tsak che'n bixa',
23289	MAT 4:11	Orze'se nguiubchi Mizhab lo Jesús, lë'chi nguzubi pla ganj che'n Dios, miza' rë kwa'n naki'n Jesús.
23291	MAT 4:13	Mila' Me yezh Nazaret, ña Me yezh Capernaúm, kwa'n nzhin ro' lagún plo nazhë'l rë men yezh Zabulón no rë men yezh Neftalí,
23292	MAT 4:14	Se' ngok rë kwa'n mizobni' Isaías, xa' midi'zh por Dios, or nzhab xa':
23293	MAT 4:15	Bin goi, men yezh Zabulón, mbaino men yezh Neftalí, kwa'n nzhin al nez ro' nitsdo' al xtu ro' you' Jordán; no bin goi, rë men yezh Galilea, rë xa' gat lë't men Israel:
23295	MAT 4:17	No dizde orze' nguzublo kidi'zh Jesús lo rë men, nzhab Me: ―Bila' go rë kwa'n gat lë' nak go lo Dios; lë' nzhazhin la gak go men che'n Dios.
23296	MAT 4:18	Dub nikizë Jesús ro' nits kwa'n ña'n lazh men Galilea, une Me rop wech tu miyi'. Tu xa' lë Simón Per, mbaino xtu xa' lë Ndres. Zhi'n che'n bixa' nizen bixa' mbël, no mer ngulubi bixa' yex le'n nits par zen bixa' mbël,
23298	MAT 4:20	Tuli mila' bixa' rë yex kwa'n nizen bixa' mbël, nzhakë bixa' tich Jesús.
23299	MAT 4:21	No nguzë Jesús xche'p, une Me rop wech xchop miyi', tu xa' lë Jakob no xtu xa' lë Juan, xuz bixa' lë Zebedeo; nzho bixa' le'n bark kun xuz bixa', kiliwen bixa' rë yex kwa'n nizen bixa' mbël. Orze' ngurezh Jesús bixa'.
23301	MAT 4:23	No dub lazh men Galilea, nikizë Jesús, kilu' Me widi'zh che'n Dios le'n rë yo' plo nitse'd men widi'zh che'n Dios, kidi'zh Me xmod le' men, gak men, men che'n Dios; mbaino miliwen Me rë lo yalyizh no rë yalne kwa'n kinu rë men.
23302	MAT 4:24	No dub lazh men Siria nguxo'b xti'zh Jesús, ngwanu rë men lo Jesús rë xa' nzhakne, wanei cho yalyizh nizak bixa', mbaino cho yalne kinu bixa'; rë xa' nzho mbi mal laxto' no rë xa' nizak yalyizh nikao, mbaino rë xa' nizak yalyizh kwa'n nagakt win men; rë bixa' miliwen Jesús.
23305	MAT 5:2	mbaino nguzublo Me kilu' Me widi'zh che'n Dios lo rë men, nzhab Me:
23306	MAT 5:3	―Nazhon nzha rë men xa' nane, dox naki'n bixa' Dios, porke che'n bixa' nak rë kwa'n kinu Dios par rë men che'n Me.
23308	MAT 5:5	’Nazhon nzha rë men xa' niwi' nab tsa lo Dios por rë kwa'n naki'n bixa'; kuze' lë' bixa' gal kwa'n mila' Dios di'zh.
23309	MAT 5:6	’Nazhon nzha rë men, xa' nizak nela or nila'n tu men ga', mbaino nizak xa' nela or nizëi' laxto' tu men ga', por tanta nzhakla xa' ban xa' nela xmod nzhakla Dios ga', orze' dimás za' Dios kwa'n ka' xa'.
23312	MAT 5:9	’Nazhon nzha rë men xa' nile' nibin tu men wen kun xtu men; lë bixa' ru'lë xmë'd Dios.
23313	MAT 5:10	’Nazhon nzha rë men, xa' niyi' men nine men por nile' bixa' kwa'n nzhakla Dios; kuze' lë' bixa' yo plo nzho yalnazhon che'n Dios.
23314	MAT 5:11	’Nazhon nzha go or nichao' yek men tu bëd kwa'n gat lë' nak go, no or dox nakap men lo go, mbaino or nidi'zh men tu bëd kwa'n mbël nak go, por nak go men da.
23315	MAT 5:12	Dox bizak laxto' go por kuba'; lë' dox tu kwa'ro ne' Dios ka' go lo yibë'. Sa' nguzak rë men nzhala xa' midi'zh por Dios, rë xa' miban galo lo go.
23316	MAT 5:13	’Lë' go nak nela zed ga' yizhyuo re', per chi lë' zed gat nazhira', orze' yent kwan zu'i; lë'i yubi, mbaino lo men loi.
23320	MAT 5:17	’Nale't go xigab, nzhala par chila ley kwa'n mila' Dios lo Muisés, o nzhala par kubchin rë widi'zh kwa'n mikë' rë xa' midi'zh por Dios nzhala; na nzhal par len, gak rë kwa'n nzobni' lo ley, mbaino par gak rë kwa'n mikë' rë xa' midi'zh por Dios nzhala.
23321	MAT 5:18	Walika kwa'n nin lo go, dub nzho gaka yibë' no yizhyuo, rë kwa'n nzobni' lo ley gak; haxta rë kwa'n más kwa'n win, rëi gak.
23322	MAT 5:19	Kuze', tu xa' nane la kwa'n nzobni' lo ley, ter más che'ptsa nilu' tsake, no chi nilu' xa' re' lo men, gat naki'nt le' men kwa'n che'ptsa nilu' tsak re', orze' xa' re' gak xa' más che'p tsak plo nile' Dios mandad. Per men nile' rë kwa'n nzobni' lo ley, no nilu' xa'i lo más men par nu bixa' le'i, orze' xa' re' dox xa' ro gak xa' plo nile' Dios mandad.
23323	MAT 5:20	Nin lo go, chi lë' go nale' gan le' go más rë kwa'n nzobni' lo ley che'n Muisés lo rë men fariseo, mbaino lo rë men nilu' ley re', orze' por kuba' nayot go plo nile' Dios mandad.
23324	MAT 5:21	No nu nzhab Me: ―Lë' go nane ka, se' nak widi'zh kwa'n mbin rë xuz go xa' nzhala: “Naguttal men, porke xa' nzhut men, lë' gustis wei' xa' par kix xa' kwa'n mile' xa'.”
23325	MAT 5:22	Per na ni lo go, wanei cho men, xa' niyi' kun xtu men, orze' lë' gustis gab kwan ñal xa' re'; no wanei cho men nzhab lo xtu xa': “Tont gox”, guzhë nzë'b xki xa' ze' lo gustis xa' más tsak; mbaino wanei cho nzhab: “Le'n bël loxal”, lo xtu men, orze' por midi'zh xa' re' sa', lë' xa' re' nzho rriez bi le'n gabil.
23326	MAT 5:23	’No chi dub kiza'l tu gon lo Dios, mbaino nanel, lë'l kinu tu kwent kun wechal,
23327	MAT 5:24	orze' más wen nalta' za'l gon lo Dios, galo laka watsiya'l laxto' wechal, orze' yubre'l, za'l gon lo Dios.