23217	MAT 1:4	Lëë Aram kok pxosy Aminadab, lëë Aminadab na kok pxosy Naasón, lëë Naasón na kok pxosy Salmón.
23231	MAT 1:18	Sinrii mod koly Jesucrist. Lëë xñaa xaa Mariy no nii ktsiilña chop José. Per antes nii ktsiilña xaa, lëë Mariy kok xiñ por Kyalbini Ntson.
23233	MAT 1:20	Lëë xaa lox kwlokyeñ nii singo kuuñtsyey xaa, tsiñee lëë tu xangly Dios kunee lo xaa lo mgaal chëb: —José, lo xtiiy David sëëdoo. Ptsiilña Mariy, por xiñ Kyalbini Ntson kap me.
23261	MAT 2:23	Tsiñee lëë xaa ptsiñ Galilea, lëë xaa kwtedyso tu kyedzy nii lë Nazaret. Singo mod lëë xtiits profet kok cumplir tsiñee chëb xaa nii xaa Nazaret kak Jesús.
23265	MAT 3:4	Kits lady camey kwyaa xab Juan, lëë xcinturón xaa kwyaa con kidy. Nkwxandx ni tsiñ tañ taw xaa.
23268	MAT 3:7	Per tsiñee kon Juan nii ndaly xaa fariseo ni xaa saduceo ptsiñ chakladzy chobnis, lëë Juan chëb: —¡Nak to sinak mëël! ¿Cho në nii lëë do telaa lo kyalntseeb nii kxaal Dios?
23272	MAT 3:11	Nli naa xchoobnis lëë do con nis parñee kpikche styoo do lo Dios. Per lëë xaa nii kiid tsiñee lëën kpi kchoobnis meñ nii kniladzy xtiits Dios con Kyalbini Ntson, ni lëë xaa ksaksi meñ nii knilasty con ki. Porque mastre non xaa lon, ni lab xaa xyaldy koyaa.
23273	MAT 3:12	No xpal xaa ña xaa par kuuñnyë xaa xobxtily ni kwii xaa tixob tublad. Lëë xaa kotsey xobxtily leñ ngoch, per lëë xaa ksaay tixob lo tu ki nii kyuuydy.
23275	MAT 3:14	Klo kwnëdy Juan nchoobnis Juan xaa, chëb Juan: —Naa no nii nyely lool par kchoobnisoo naa. ¿Penak nii lii sëëd lon?
23277	MAT 3:16	Aan siikñee lëë Jesús lox kwchobnis, lëë kpaa byaly, aan lëë Jesús kon nii lëë xKyalbini Ntson Dios sëëd sëëb sinak tu palom byab lady xaa.
23278	MAT 3:17	Ni lëë xaa biñ tsiy tu xaa nii xñee: —Lëë xiñaa nii xkëstyoon so ske. Xlen lo xaa.
23279	MAT 4:1	Loxsye kwchobnis Jesús, lëë Kyalbini Ntson kuni xaa tañ pidzy par kuñ xaatox xaa preb.
23280	MAT 4:2	Ni tu pe tawdy Jesús lo choow kpidz ni choow kyool nii kwyo xaa tañ pidzy ko. Por ngo, tsiñee lëë xaa kwlaañ,
23291	MAT 4:13	Per byodre xaa leñ kyedzy Nazaret, sink lëë xaa kwtedyso tu kyedzy nii lë Capernaum nii nche chu nistoo Galilea. Kexka siko nak xtañ meñ Zabulón ni xtañ meñ Neftalí.
23293	MAT 4:15	Xtañ meñ Zabulón ni xtañ meñ Neftalí, kyedzy nii nche stublad chu kiigwpee Jordán, kexka chu nistoo Galilea, laañee no meñ sit.
23296	MAT 4:18	Tu tse lëë Jesús sitedy chu nistoo Galilea, tsiñee lëë xaa kon chop ngoosy mël nii nche kchon xkyex lo nis. Chop betsy nak xaa. Tu xaa lë Simoñ Pedre, lëë stu xaa lë Ndresy.
23303	MAT 4:25	Ndaly meñ Galilea, ni meñ Decápolis, ni ndaly meñ Jerusalén, ni meñ Judea, ni meñ nii ncheno stublad chu kiigwpee Jordán kunal Jesús.
23317	MAT 5:14	’Lëë do nak sinak bini nii xsaani lo kislyu. Nak to sinak tu kyedzy nii nche tu kik kiy. Chilody tsolano.
23318	MAT 5:15	Ni nan gaa to nii xkëëdy meñ tu bini parñee kolan meño leñ tu cajón, sink lëë meñ xsoob bini go tu laañee ksaaniw lo kchë meñ nii sëëb leñ yu.
23321	MAT 5:18	Ni lëën xñe kaazhkaa lo do nii mentre bii no kpaa ni bii nche kislyu, kyaaldy ni tu letre ni ni tu punt nii kë lo xley Moisés. Kchësyo kak cumplir.
23334	MAT 5:31	’Ni kayonle gaa to nii chëb Dios: “Cualquiersye xaa nii ksëëb tsiil no nii ktee xaa tublë kitsy lo me nii lëë xaa blaa me.”
23336	MAT 5:33	’Ni kayonle gaa to nii chëb Dios lo pxusykoltoo do: “Tu cos nii pkonoo beeñtsyeyo.”
23339	MAT 5:36	Ni jkondy to Dios por kik to, porque ni tu kits kik to chilody kuuñ jkiitsy to o kuuñnyeesy kaa to.
23346	MAT 5:43	’Ni kayonle gaa to nii lëë pxusykoltoo do kwnee: “Pkëstyoo meñ nii ngui xñee lool, per ptilyni meñ nii xtilyni lii.”
23349	MAT 5:46	Ni tu pe kneesty Dios lo do deelñee xaktyee meñ nii ngui xñee lo do xkëstyoo do. Por singo gak chuuñtsyey kchë xaa yoox nii xtop tumi par kyeyo lo xtisy nii sob Roma.
23361	MAT 6:10	Ni xñab noo nii ktsiñ tse nii kñabeyoo lo kislyu sinak nii xñabeyoo kpaa.
23373	MAT 6:22	’Nak mëlo do sinak tu bini nii xsaani leñ styoo do. Deelñee nxiñdy mëlo do tyub leñ styoo do nyaani.
23375	MAT 6:24	’Ni tu cho chilody kyë tsiiñ chop lo patrón. Por neñdy sle xaa lo tu xpatrón xaa, lëë stu lo xaa klëë xaa, o neñdy kaa ngui kuñ xaa xtsiiñ tu lo xpatrón xaa, aan ksaldy xaa stu xaa. Por ngo chilody ksoob to xtiits Dios tyub styoo do deelñee tumi tugak sini kik to.
23376	MAT 6:25	’Ni lëën xñe gaa nii tsoxkody to nii dyon pe cos kaw do o ki gaa to parñee kpañ do o pe cos kakw kaa to. ¿Pe lëdy nayak mastre non kyalmbañ que nii xtyaaw, ni pe lëdy kaa nayaknan do nii mastre non xcuerp to que ladx nii chakw to?
23378	MAT 6:27	Nikxe gaa nii tsoxko do, per ni tu wor chilody kiskool do lo tse nii kpañ do.
23391	MAT 7:6	’Kluuydy to xtiits Dios lo meñ nii chaklasty kono, por toontlaa klëë meñ go aan kxiix meñ go lëë do sinak chuuñtsyey mëkw. Ni jkaydy to kyalnsaak nii xneetsy Dios lo do cholsye lo meñ, por toontlaa subniy meño sinak xsyubniy ngutsy nii xyaan meñ ma.
23402	MAT 7:17	Ni nan gaa to nii deelñee buen tu yag nonsyke nex buen xkyë low, per deelñee buendyo nonsyke nex byodz xkyë low.
23408	MAT 7:23	Per lëën këp lo meñ go: “Nandyaa cho do. Kol kpichee nu, por ngoptol do.”
23418	MAT 8:4	Per lëë Jesús chëb lo xaa: —Ni tu cho lo këëbtyoo xa byakoo, sink byey aan kwey lo pxosy. Kuksakon nii xñabey xley Moisés parñee kan kchë meñ nii lëël byak.
23421	MAT 8:7	Lëë Jesús kwëb chëb: —Naa kuuñ kyakaa xmoosoo.
23424	MAT 8:10	Axte psee Jesús biñ xaa nii kwnee xaa xñabey go, aan lëë xaa chëb lo meñ nii sinal: —Nli gaa na karty kanaa tu meñ Israel nii kniladzy Dios tyub styoo sinak xniladzy xaa xñabey re.
23425	MAT 8:11	Ni lëën kñeli gaa lo do nii ndaly meñ nii nche tyub lo kislyu kawni pxusykoltoo no Abraham, Isaac ni Jacob tse nii lëë Dios kñabey.
23442	MAT 8:28	Tsiñee lëë Jesús ptsiñ xtañ meñ Gadara nii nche stublad chu nistoo, lëë chop xaa nii no kyalbini mal leñ styoo pchoo leñ paa aan lëë xaa big lo Jesús. Ntseeb chak xaa. Por ngo ni tu cho xtyejty nëz ko.
23443	MAT 8:29	Aan lëë xaa kwchuptsyë chëb xaa lo Jesús: —Jkaaldyoo lëë noo, Jesús. Ndon noo nii Xiñ Dios nakoo. ¿Penak sëëd ksaksil lëë noo? Karty ktsiñ xtsee noo.
23450	MAT 9:2	Siko lëë meñ ptsiñni tu xaa xsyaknë nii kë yag. Tyub lady xaa kutoo. Tsiñee kon Jesús nii xniladzy xaa nii ptsiñni xaa nii lëësy Jesús chuuñ kyak meñ xsyaknë, lëë Jesús chëb lo xaa xsyaknë: —Ndaan kwloo styool. Lëë kchë xtoloo bily.
23464	MAT 9:16	’Ni tu cho xkëëtëdy tu ladx yoox con tublë ladx kub, porque tsi lëëw tsadx, lëë ladx kub kpe aan lëëw lox kchos ladx yoox, aan lëë laa nchos ko kak nroobre.
23465	MAT 9:17	Ni ni tu cho xkyëdy kaa nip kub leñ tu kyeg kidy nii kwyoxle, porque ntseeb kchoso, aan xiñ nip ni nitylo kyeg. Por ngo no nii ktyëë nip kub leñ kyeg kub, parñee nikle nipo nikle gaa kyego pe kaktyoo.
23469	MAT 9:21	Nladzy me: “Comñee jkaa seeñaa xab Jesús lëën kyak.”
23470	MAT 9:22	Per lëë Jesús byoogw buy lo kwnaa go aan lëë xaa chëb: —Ndaan, xiñ, kwloo styool. Por lëël byak porñee bniladzyoo nii schilo kuuñ kyakaa lii. Aan wor go kazh lëë me byak.
23478	MAT 9:30	Lëë chop lo xaa go byak. Per lëë Jesús chëb lo xaa: —Ni tu cho lo këbty to xa byak to.
23485	MAT 9:37	Aan lëë xaa chëb lo xpëëdscuel xaa: —Nak kchë meñ re sinak tsiñee lëë kwlaap mer kislo aan kindy ndaly mos.
23488	MAT 10:2	Lëë ksa lë xapostle xaa nche kë nu: Simoñ, xaa nii kwloolë gak xaa Pedre, ni Ndresy betsy Pedre, ni Jacob ni betsy xaa nii lë Juan (Xiñ Zebedeo nak xaa chop xaa),
23496	MAT 10:10	ni koydy to bols nii jkiiñ lo do nëz. Ni koydy to ladx par ktsyëë xab to ni koydy to kyalkidy par ktsyëë lab to, ni koydy to yag nii ksoxka do. Pe tsinidy kik to nii dyon pe kaw do, por kchë xaa nii xkyë tsiiñ nonguial nii kyaan meñ xaa.
23498	MAT 10:12	Ni tsiñee gaa sëëb to tu leñ yu, kol jkëëptyux kchësy meñ nii no leñ yu go.
23504	MAT 10:18	Ni axte lo xtisy ni lo rey tsikso meñ do por naa. Siko lëë do kñee xtitsaa lo meñ xñabey ni lo meñ sit.
23506	MAT 10:20	Ni kchëë gaa tiits nii kchoo chuw do, lëdy xtiits tow, sink xtiits xkyalbini Tat Tioso.
23507	MAT 10:21	’Ni so gaa tse nii lëë meñ kñabey kety betsy ni so tse nii misme pxosy meñ kñabey kety meñ, ni so tse nii lëë xaa wiñ kakniladzy pxosy aan lëë xaa kñabey kety xaa.
23511	MAT 10:25	No nii tsoxko mëëdscuel kak sinak maestre, ni no nii tsoxko mos kak sinak xpatrón. Deelñee xñee meñ nii xaatox nakni xpixwan yu, ¿pe toodyxe ntseebre nii kñee meñ lo meñ lidzy xpixwan yu?
23513	MAT 10:27	Kchësy nii chutiitsaa lo do lo nguey kol kutiitso xña lo ngbidz. Ni kchësy kaa nii xñe tsilaanaa lo do kol tsëp kik yu aan nguiedzy kol neew.
23524	MAT 10:38	Ni deelñee chaklasty meñ te kyalnë ni kiidnaldy meñ naa, nonguialdy kak meñ xpëëdscuelaa.
23526	MAT 10:40	’Kchë meñ nii chantsi lëë do, chantsi naa. Ni kchësy meñ nii chantsi naa, chantsi Tat Tios nii pxaal naa.
23527	MAT 10:41	Kchë meñ nii chantsi tu profet nii pxaal Dios jkaa nii ktee Dios lo profet ko. Ni kchë meñ nii chantsi tu xaa buen jkaa nii ktee Dios lo xaa buen go.
23534	MAT 11:6	Ni kol këb nii dichos meñ nii jkandy kik kan naa.
23542	MAT 11:14	Ni toon pe sniladzy kaa to nii lëë Juan nak profet Elías nii no kiid.
23544	MAT 11:16	’¿Cho nak sinak meñ nii no natiemp? Nak meñ nii no natiemp gon sinak chol xaa wiñ nii xkwe laañee chak kiy aan xñee xaa lo xcombañer xaa:
23546	MAT 11:18	Na nii lëë Juan biid, xñee do nii kyalbini mal no leñ styoo xaa, porñee tawdy xaa ni kowdy xaa viñ.
23555	MAT 11:27	Ni lëë Jesús chëb lo meñ: —Lëë Tat Tios bneetsy kchë nii chap xaa lon ni ni tu cho xyuumbeydy kaa xiñ Tat Tios, xaktyee Tat Tios sye xyuumbey xaa. Singo gak kaa Tat Tios, xaktyee xiñ xaa ni meñ nii kwe xiñ xaa schilo kyuumbey xaa.
23556	MAT 11:28	Kol të lon kchësy to siñee xtsag to kë do tsiiñ ni kchësy to siñee noy do yow. Naa knetsy laañee kxiladzy to.
23563	MAT 12:5	¿Ni pe karty kaa klab to xley Moisés laañee xñee nii lëdy tol chuñ pxosy nii no leñ lidzy Dios nikxe xilasty xaa tse nii xiladzy meñ lo tsiiñ?
23570	MAT 12:12	¡Ni mastre gaa non tu meñ lo mëkwxiily! Por ngo lëën xñe nii schilo kuñ ñe kyalbuen tse nii xiladzy meñ lo tsiiñ.
23578	MAT 12:20	Ni ksaksidy xaa meñ mban nii nak sinak yag nii merle ketsy ni këntseebty xaa lo meñ nii nak sinak bini ntsool nii no nëz kyuuy, sink lëë xaa kuñ kyalxtisy.
23579	MAT 12:21	Ni lëësy xaa ksaladzy meñ nii ncheno lo kislyu.
23583	MAT 12:25	Per como nan Jesús pe cos xsya styoo xaa fariseo, lëë xaa chëb: —Ni tu kyedzy nii nak chop tiiy gon chilody ktiiy. Lëëw xnitylo. Singo gak kaa meñ wlidzy nii nak chop tiiy chilody ktiiy meñ go.
23584	MAT 12:26	Nikle gaa kchë kyalbini mal nii xsoob xtiits xaatox, deelñee ktilyo kchë xcombañero, sikootyee lëë xkyalwnabey xaatox kyal.
23589	MAT 12:31	’Nli xñen nii stsily Dios xtol meñ ni kchë tiits yox nii kñee meñ, per ktsildy xaa xtol meñ nii ko falt lo Kyalbini Ntson.
23590	MAT 12:32	Ni stsily Dios xtol meñ nii ko falt lo mguiy nii pxaal xaa, per lëë meñ nii ko falt lo Kyalbini Ntson, tsitsiñdy tse nii ktsily Dios xtol meñ go.
23592	MAT 12:34	¡Nak to sinak mëël! Chilody kñee do tiits buen por mal do. Ni nan gaa to nii tiits nii no leñ styoo meñ xchoo chuw meñ.
23594	MAT 12:36	Ni lëën xñe kaazhkaa nii lëë do ktee cuent lo Dios por kchë tiits yox nii kchoo chuw do tse nii lëë xaa kuñ kyalxtisy.
23597	MAT 12:39	Tsigo lëë Jesús chëb: —Lëë meñ mal re me chakladzy kan tu kyalntson, aan xsoobty meñ re xtiits Dios, per ni stu kyalntson kantre meñ re. No nii ksaladzy meñ nii ptsyool profet Jonás.
23599	MAT 12:41	Tse nii lëë Dios kuñ kyalxtisy lëë meñ Nínive jkëëkiy meñ nii no natiemp, por ptikche meñ Nínive styoo lo Dios worñee biñ meñ Nínive nii kwnee Jonás, porque mastre precisy nii xluyaa lo do que nii kwnee Jonás.
23600	MAT 12:42	Ni skëëkiy kwnaa nii kok rey kyedzy Sabá meñ nii no natiemp tse nii lëë Dios kuñ kyalxtisy, por sit pchoo me par jkëëtyag me xtiits rey Salomón, ni mastre gaa precisy nii xñen lo do lo kchë xkyalchak Salomón.
23613	MAT 13:5	No gaa laañee byabo lady kyo laañee neeldy lyu, aan blyëëdy lëëw pchukë lyu, porñee nxijty kwyow.
23616	MAT 13:8	Per lëë stub lugar lëë pni byab laañee neely lyu, aan ngui kok xkwaa xaa siko. No laañee ptop xaa tu kyoow lmud xob, no gaa laañee ptop xaa tsongalyo ni no laañee ptop xaa kalyptsii lmudo.
23621	MAT 13:13	Nonsyke con cuent chuuñ ksedyaa meñ, porñee xña lo meñ aan chandy meñ, ni chon meñ per xyeñdy meñ.
23622	MAT 13:14	Lëë meñ chuñ cumplir nii kwnee profet Isaías tsiñee chëb xaa: Nikxe mastre kon do, per kyeñdy to, nikxe mastre kuy do, per kandy to.
23623	MAT 13:15	Por lëë styoo meñ lox pkyedzy. Ntse tyag meñ, ni ndiib lo meñ. Kchë nrii ptsyool meñ parñee kchilody kan meñ, ni kon meñ ni kyeñ meñ. Ni lëë meñ ptsyool kchë nrii parñee ktikchedy meñ styoo lon tsiin ktsilyaa xtol meñ.
23631	MAT 13:23	Lëë pni nii byab laañee neely lyu nak sinak meñ nii xkëëtyag xtiits Dios, ni xyeño, ni chuuñtsyeyo. No meñ go nak sinak laañee ptyop tu kyoow lmud xob, no gaa meñ nii nak sinak laañee ptyop tsongaly lmud xob, ni kalyptsii lmudo.
23632	MAT 13:24	Lëë Jesús pso stu cuent lo meñ, chëb xaa: —Nak laañee xñabey Dios sinak tu xaa nii kon xobxtily lo xkwaa.
23636	MAT 13:28	Lëë xpixwan kwaa chëb: “No cho tu xaa nii xlëë lon kukan kizh ko lady tu xobxtiilyaa.” Lëë mos chëb: “¿Pe syo klaats noo kizh ko?”
23639	MAT 13:31	Lëë Jesús pso stu cuent re lo meñ, chëb xaa: —Nak laañee xñabey Dios sinak tu medzy martas nii xlyañ lo kwaa.
23641	MAT 13:33	Pso gak xaa stu cuent re, chëb xaa: —Nak xkyalwnabey Dios sinak levadur nii xkots tu kwnaa tson lmud riñ tsiñee xkweek me kobyi.
23642	MAT 13:34	Nonsyke con cuent beeñ kseedy Jesús meñ
23643	MAT 13:35	parñee kak cumplir nii kwnee tu profet tsiñee chëb xaa: Nonsyke con cuent kuuñ ksedyaa meñ. Lëën kluy cos nii karty kon meñ destye nii kwleek Dios kislyu.
23652	MAT 13:44	’Nak laañee xñabey Dios sinak tu xaa nii xtsyol tu cos non nii no lyu. Aan xle xaa, lëëw xkolyu xaa stub, ni lëë xaa xto kchësy nii chap xaa parñee si xaa lyu go.
23653	MAT 13:45	’Nak laañee xñabey Dios sinak tu xaa nii xkyëkyub kyo non nii lë perle.
23655	MAT 13:47	’Nikle laañee xñabey Dios nako sinak tu kyex nii xyab lo nistoo aan xtopo kchë clasy mël.
23663	MAT 13:55	¿Pe lëdy lëë xiñ carpinter ngue nayak? ¿Ni pe lëdy xñaa xaa nayak nak Mariy, ni betsy xaa nak Jacob, José, Simoñ ni Judas?
23664	MAT 13:56	¿Ni pe lëdy kaa nayak lady no no psyañ xaa? ¿Pa pseedy xaa kchë cos nii chuuñtsyey xaa?
23693	MAT 14:27	Per lëë Jesús kwnee chëb: —¡Ktsyebty to. Naaw!